| Amencer | mencer esclarecer esclarece-lo día crarear clarear clarea-lo día amencer ameicer amañecida amañecer amañece-lo sol amañece-lo día amanexo amanecer amanece-lo sol amanece-lo día amancer amaecer aclarea-lo día aclarar o día | 1a | IV | 25 |
| Amencer | vi-la alba do día venir a aurora tocar a alba rompe-la aurora riscar el alba luz da alba blanca do día aurora do día aurora albrexar o día alborexar alborexa-lo día alborecear o día alborece-lo día alborear o día alborear alborada álbora do día alba do día alba da mañán alba | 1b | IV | 27 |
| Amencer | resplandor do día relumbra-lo día manexo madrugar madrugada madruga-lo día luzada da mañán luzada lumbrigar luceiro da mañá estrelecer entre lusque e fusque deslumbra-lo día crepúsculo axexo da mañán axexo alumear o día alumear alumbrigar alumbriga-lo día alumbra-lo día aculumbra-lo día | 1c | IV | 29 |
| Amencer | ser sol ser día ser de día rompida do sol rompida do día rompente do día rompenta do día rompenta rompe-lo sol rompe-lo día rente brente do día brente abriente abri-lo sol abri-lo día abrento do día abrente | 1d | IV | 31 |
| Amencer | vi-la raíña do sol risca-lo día raiar raia-lo sol raia-lo día raia do sol nacida do sol nacida do día nace-lo sol nace-lo día espuntar o día despunta-lo sol arraia-lo sol arraia-lo día apunta-lo sol | 1e | IV | 33 |
| Amencer | vi-lo sol vi-lo día salida do sol sali-lo sol sali-lo día saí-lo sol levantarse o sol habe-lo sol da-lo sol avistarse o sol aparece-lo día | 1f | IV | 35 |
| Mañá (subst.) | miñán meñán meñá mañana mañán mañá antexantar | 2 | IV | 35 |
| Mediodía | o xantar meodía meiodía medodía mediodía hora do caldo as doce do mediodía as doce do día as doce as deces alto do día a unha do día | 3 | IV | 37 |
| Tarde, serán | tarde seriña serau serao da noite serao serán da noite serán sarao noitiña asexo apardecer | 4 | IV | 39 |
| Serán (significados) | serán | 5 | IV | 41 |
| Sesta | xiesta xesta siesta sesta dormir ás doce descanso descansar ó mediodía descansar | 6 | IV | 41 |
| Atardecer, tardiña | tardita tardiña baixa tardiña tardía tardequía tarde baixa tarde seriña da tarde serao serán baixo serán postura do sol oscurecer noitiña noitía espardecer escurecer empardecer baixada do sol axexo atardecer apardecer anoitecer aguatinta | 7 | IV | 43 |
| Entre lusco e fusco | noubra e fusco luz con luz lusque fuxe lusque fusque lusco fusco lusco fusco non fusco entre trusque e fusque entre rusque e fuste entre luz e fuz entre luste e fuste entre lusque e fuste entre lusque e fusque entre lusque e fusco entre luscas e fuscas entre lume e fusco entre luces de día entre luces entre fusque e fusque entre fusco e fusco | 8a | IV | 45 |
| Entre lusco e fusco | xunta da noite viche non viche vexo non vexo serao escurecer entre noite e día entre lumes e fumes entre lumes e días entre lumes de día e nuite entre lumes entre lumbres entre día e noite empardecer craror axexo atardecina apardecer anoitecer anoitecendo aguatinta | 8b | IV | 47 |
| Escurecer | tar a noite moi escura serao ser noite quedar a escuras pardear ouscurecer oscurecer facer escuro escurecer escorecer degaxar anoutecer | 9 | IV | 49 |
| Postura do sol | sol posto postura do sol postura posta do sol posta pór do sol | 10a | IV | 49 |
| Postura do sol | traspo-lo sol pórse o sol poñerse o sol poerse el sol aporse o sol apoñerse o sol | 10b | IV | 51 |
| Postura do sol | zarrar do día varre-lo sol recollerse o sol pecha-lo día pasa-lo sol metida do sol meterse o sol meterse do sol mete-lo sol marcha-lo sol irse o sol escurrirse o sol desaparece-lo sol caer el sol axexo | 10c | IV | 51 |
| Anoitecer | vir a noite vi-la noite serao serán ser noite pardear ouscurecer oscurecer noitiña escurecida escurecer entre noite e día entre día e noite empardecer auscurecer anuitecer anoutecer anoitecer a xunta da noite | 11 | IV | 53 |
| Noite | nunte nuite nueite noute noite noche | 12 | IV | 53 |
| Anoitecida, ó cerrar da noite | zarra da noite pechos da noite pechar de noite pecha-la noite noite pechada noite pecha noite fechada noite fecha noite cerrada fechar da noite encerrado da noite cerrar da noite cerrado da noite cerradiño da noite cerradiña da noite cerrada da noite cerra-la noite | 13a | IV | 55 |
| Anoitecida, ó cerrar da noite | xuntiña da noite vir da noite vi-la noite serao serán ser noite pardear oscurecido oscurecer noitiña noite facer escuro escurecer de todo escurecer escurada entre noite e día entre día e noite empeza-la noite empardecida de noite boca da noite anoitecido anoitecida anoitecer anoitece-la noite | 13b | IV | 57 |
| Noitebra | tinieblas tiniebla da noite tebras oscuro oscuridá nublao noitebra noite pechada noite pecha noite oscura noite fechada noite escura noite de tiniebla noite cerrada niebla da noite niebla escuro escuridá brétemas | 14a | IV | 59 |
| Noitebra | nuite de lobo noite sin lunar noite negra noite mala noite lóbrega noite feita noite fea noite escura coma a boca do lobo noite de todo noite de cans noite de alpabardas noite cega día pardo día oscuro boca do lobo | 14b | IV | 61 |
| Ceo | cielo ceu ceo cen ceio | 15 | IV | 63 |
| Lúa | luna lúa llúa entrelunas | 16 | IV | 63 |
| Circo da lúa | zurco da lúa semblante raios da luna lunar luar faixa cris corona círculo circo da vella circo circlo cerquillo cerco da lúa arco anillo | 17 | IV | 65 |
| Lúa nova | punta da lúa lúa nueva lúa nova | 18 | IV | 67 |
| Cuarto crecente | naciente medrar a lúa media lúa lunar luna de forza luna crecente lúa creciente lúa crecida ir a llúa para riba estar de crecente encher a lúa devalo cuarto creciente cuarto crecente cuarto cuartear de creciente cuartea-la lúa creciente da luna creciente crecer a lúa crecente da lúa crecente | 19 | IV | 69 |
| Lúa chea | luna chena lúa vella lúa llena lúa chía lúa chea | 20 | IV | 71 |
| Cuarto minguante | monguante minguante mingua-la lúa menguar a lúa menguante menga-la lúa lúa menguante lúa menguando ir na menguante cuarto minguante cuarto menguante cuartear de menguante cuartear cuartea-la lúa | 21a | IV | 73 |
| Cuarto minguante | vacente mermar luna baixa lúa vella ir corta ir a llúa para baxo i-la lúa devacente estar de vagante estar de baixante a lúa develente devalo devalante devala-la lúa baixante da lúa baixante baixa da luna | 21b | IV | 73 |
| Eclipse | ecrise ecrís ecliuse eclise eclís crisis crise cris clise clis acrise acrisado acrisada acrís aclise aclís | 22 | IV | 75 |
| Estrela | estrella estrela | 23 | IV | 77 |
| Estrelecer | vi-las estrelas sali-las estrellas sali-las estrelas saír as estrellas nace-las estrellas haber estrelas estrellecer estrellar estrelecer estrelar estrelampar amañece-las estrellas | 24 | IV | 79 |
| Luceiro da mañá | Lucero del alba Lucero de madrugada Lucero da mañá Lucero Luceiro vespertiño Luceiro do naciente Luceiro do día Luceiro da rompida do día Luceiro da mañá Luceiro da madrugada Luceiro da alba Luceiro Levantapisas Filla do día Estrelón do día Estrellón Estrella dos errieiros Estrella do luceiro Estrella da guía Estrella da alba Estrela do día Estrela da mañá Burreira Aurora Albardaburros | 25 | IV | 81 |
| Luceiro da tarde, Venus | Xornaleira Panadera Panadeira Lunar Lucero da tarde Lucero da noite Lucero Luceiro do poniente Luceiro do norte Luceiro do cerrar da noite Luceiro da tarde Luceiro da postura do sol Luceiro da noitiña Luceiro da noite Luceiro da morte Luceiro Luceira da tarde ghornalera Estrella que dá a noite Estrella Panadera Estrella ghornalera Estrella do luceiro Estrella do día Estrella del xornaleiro Estrella da fartura Estrela Xornaleira Estrela Panadera Estrela Panadeira Estrela ghornaleira Estrela da fortuna Estrela da fartura | 26 | IV | 83 |
| Osa maior, Carro das estrelas | Setestrelo Setestrelas Rabiza Osa maior o Arado Estrelo Carro trunfante Carro grande Carro dos tres reies Carro do norte Carro de Santiago Carro de san Sidro Carro de María Carro de estrelas Carro das estrelas grande Carro das estrelas Carro da fertuna Carro Carrito de Santiago grande Carriño das estrelas Carriño Carrín de Dios Carrín a Grade | 27 | IV | 85 |
| Osa menor, Carriño das estrelas | Xugo Setestrelos Setestrelo Setestrelas Sete Avemarías Rabiza Rabela Osa menor Estrelo Engazo Colla Casiopea Carro pequeno Carro de David Carro das estrellas Carro das estrelas pequeno Carro Carrito de Santiago pequeno Carriño de san Antoño Carriño das estrellas Carriño das estrelas Carriño da Virghen Carriño Carrín de Dios Carrín Carrilín Cabrillas Arao Arado das estrelas Arado a Polar a Grade | 28 | IV | 87 |
| Setestrelo, Pléiades | Setestrelos Setestrelo Setestreliños Setestreliño Setestrelín Setestrelas Sete Marías Piña Cabrillas | 29 | IV | 89 |
| As tres Marías, Cinto de Orión | Rabela Os tres luceros Os tres luceiros Bois As tres Marías As tres estrellas As tres estrelas As tres Avesmarías As tres Avemarías Arado | 30 | IV | 89 |
| Vía Láctea, Camiño de Santiago | Vereda de Santiago Poldras Carro de Santiago Carrín de Santiago Carrilleira de Santiago Carretera de Santiago Carreiro das estrellas Carreira de Santiago Camiño de Santiago Camiño de san Campio Camiño de san Andrés Camín de Santiago | 31 | IV | 91 |
| Sol | sol só loairas | 32 | IV | 91 |
| Raiola | reolo raoliña raoleira raola raiolo raioliña raiolada raiola raio de sol raio raíña do sol raiada raia do sol raia raeiro raeira garimeiro | 33a | IV | 93 |
| Raiola | razadiña raza de sol raza raxiña raxeirada raxeira raxada raxa de sol raxa rasada de sol raixeira raceira lueda de sol luada de sol luada | 33b | IV | 95 |
| Raiola | xeira de sol sonlleira solleira sollega sollarada soliño solilleira solano sol enrellado sol das formigas soalleira risadía de sol recacheira mormazo marciadas galgón fita esqueira de sol esclarexar clarencia carracheiro carracheira calmuzo caldelo cacheira brisiña | 33c | IV | 97 |
| Raxeirada | raoliña raoleira raola raioliña raiolada raiola de sol raiola raio raíña do sol raiada de sol raiada raia de sol raia raela raeiro raeirada raeira | 34a | IV | 99 |
| Raxeirada | reixada razadiña razada de sol razada raza de sol raza raxeiro raxeirada do sol raxeirada raxeira de sol raxeira raxeada raxa de sol raxa rasada rafa de sol racheira raceira arraxear | 34b | IV | 101 |
| Raxeirada | sonlleira solleirada solleira sollega sollarada sollar solilleira soleirada soleinada solciño soalleira lueda luada claro de sol claro clareta clara | 34c | IV | 103 |
| Raxeirada | vi-lo sol relustriada ramallazo de sol ollada de sol morraqueira marceada maiada fita facer sol estrelampada esteada escampada escambro chaparrón de sol candelos de sol cachón brazadiña de sol aparece-lo sol abri-lo día | 34d | IV | 103 |
| Raxeirada (síntese) | sonlleira solleira solilleira soalleira razada raza raxeirada raxeira raxada raxa raola raioleira raiolada raiola raiada raia rafa raela raeiro raeirada raceira lueda luada | 35 | IV | 105 |
| Bo tempo | tempo baril buena xeira buen tiempo bon tiempo bon tempo bo tiempo bo tempo | 36 | IV | 107 |
| Mal tempo | tempo malo mau tempo mala xeira mal tiempo mal tempo | 37 | IV | 107 |
| Calor | o calor calor a calor | 38 | IV | 109 |
| Vai calor | vai calor hai calor fai calor cai calor | 39 | IV | 109 |
| Bochorno, calmuzo | ter bodelo tempo bochornoso tempo bichornoso tempo bachornoso tempo abachornado ouva mochorno machorro machorno foguina de sol fogaxe fogaxa estar de voltura chorro chorrazo canígulas cachorro buchorno bofa bochorno bichorro bichorno bichornar bechorno becharno bachorno alfa abofar abochornar abichornar | 40a | IV | 111 |
| Bochorno, calmuzo | tronada tempo sofocante tempo pesado tempo pasmón tempo pachorrento tempo momo tempo matón tempo de maiola tempo choco tempo cansado tempo atronado tempo amaiolado tempo amaiado sol de tronada sofoco pesadez día galvaneiro día escuro da-la volta para atrás chaparrón de sol ceio pesado ceio encalmado canículas calor entremorta calor de tronada calor de torbón calor calmuzo calmucio | 40b | IV | 113 |
| Roibén | sol rubio rubións rubio rubilados rubiera rubién rubieiras rubiás rubias rubianas rubiales rubiais rubeses rubéns rubeia rubeces roibeza roibén roibas robeas poniente rubio nubes rubias néboas rubias lagallega ceo rubio ceo rubiado ceo arrubiado arrobea-lo so | 41a | IV | 115 |
| Roibén | tarde encarnada sol roxo sol encarnado sol colorado redeñas coloradas postura de sol encarnada posta de sol colorada patarroxas nubres encarnadas nubes roxas nubes encarnadas nubes coloradas nieblas encarnadas nieblas coloradas ceo vermello ceo roxo ceo encarnado ceo colorado anoitecer colorado | 41b | IV | 117 |
| Roibén | trebón semblante trabes no sol torbón semblante silveira serán señas de aire semblante raxos nubes de fuego lume no ceo cris ceo amoratado ceio de color de boi esfolado calmas de sol aurora boreal aires | 41c | IV | 119 |
| Ceo ovellado | traíña sebo de carneiro rabo de galo panza de burro ovelliñas pacendo ovellas no mar cielo de piel de cordero ceu pedrento ceu de piel de carneiro ceo raiado ceo ovellado ceo lousado ceo escamento ceo escamado ceo enladrillado ceo empedrado ceo de color dos ratos ceo con ovellas ceo cheo de sebo de carneiro ceo cheo de roxelos ceo atreiñado ceo arraxado ceo arañado ceio ouvellado ceio empedreado ceio emborregado ceio de ovellas ceio acarreirado barriga de vaca | 42a | IV | 121 |
| Ceo ovellado | rocada de la pelo de lan nubes de lan manelos de lan manelas de la lan de carneiro gadellos de lan ceu de guedellas de lan cerros de lan ceo enlanado ceo en cardas de la ceo en cardaduras de lan ceo en capa de la ceo de manelas de la ceo de lana ceo de lan cardada ceo de la ceo con lan ceo con cardadelas de lan ceo con capelos de la ceo cardado ceo alanado ceo a rocadas de la cen de rocada de lan ceio enverlado ceio de can ceio con nieblas de la cardeadura de lan capa de la | 42b | IV | 123 |
| Ceo ovellado | picadillo no ceo nubes colgadas nieblas niebla enconchada cielo cirroso cielo acirroso ceu escalado ceo revolto ceo picado ceo pedento ceo pateado ceo esponxado ceo escaleirado ceo enredeñado ceo encarpetado ceo encaracolado ceo encapotado ceo emborrascado ceo con ventana ceo cavado ceo caspento ceo carteado ceo aconchado ceio enlatado ceio amillado canícula | 42c | IV | 125 |
| Ceo cargado | torbón nubes cargadas nube empañada niebla resgada cielo nubrado ceu empañado cerrazón ceo revolto ceo quieto ceo pesado ceo pechado ceo nublado ceo negro ceo moi nubro ceo escuro ceo escardillado ceo encumbrado ceo enchoupado ceo encapotado ceo de nubarrós ceo cuberto ceo choco ceo cargado ceo armado ceo anublado ceo anubarrado ceo aborregado ceio tapado ceio mouro ceio encerrado ceio cerrado ceio anubiado cargación | 43 | IV | 127 |
| Ceo nubrado | cielo trubado ceu ennublado ceo toldado ceo nubro ceo nubrado ceo nublado ceo nubio ceo escuro ceo enubrado ceo encapotado ceo empardado ceo cuberto ceo anubrado ceo anublado ceo anubiado ceo anubarrado ceo anubado ceio tapado ceio nubloso ceio mouro | 44 | IV | 129 |
| Nubrarse | trubarse trancarse as nubes diante toldarse nubrarse nublarse estar negro o ceo escurecer enubrar enublar encumbrarse encapotarse empardarse cubrirse ceu cheo de nubes cerrarse de niebla cerrar de nubes ceo pecho de nubes anubrarse anublarse anubiarse anubarse anubarrar alimpar | 45 | IV | 131 |
| Nube | nurbe nubre nuboeiro nuble nublado nube niebla nebra néboa meato cara moura barrón anubrado anublado | 46 | IV | 133 |
| Nubeiro | traveseiro de nube nubueira nubreiro nuboeiro nubleiro nubeiro nubeceiro nube rastreira nube negra nube escura nube de trono nube de tronada nube de chuvia nube de auga nube baixa nube nubarrote nubarrón baixo nubarrón | 47a | IV | 135 |
| Nubeiro | tueiro torres silveira nubrado baixo nubrado nublado rastriego nublado baixo nublado nubiado nieblazada nieblada niebla pecha niebla de tronada niebla de auga niebla baixa niebla nebra baixa neboeiro néboa de auga néboa baixa néboa neblazón baixo naboeiro morrón fumeirada falpaxe cerzo castelo brétemas anubrado anublado alcaián | 47b | IV | 137 |
| Castelos, nubes de trono | verlo de la turriouzos turrillos torriotos de trona torriois torres blancas torres torreóns cotos blancos coto cirros castrois castillos de tromenta castillos de nublado castillos castelos castelo da tronada cabezos | 48a | IV | 139 |
| Castelos, nubes de trono | renubeiro nubres brancas nubes pardas nubes negras nubes gordas de tronada nubes gordas nubes de trono nubes de tronada nubes de trebonada nubes de treboada nubes de torbón nubes de aire nubes claras nubes cargadas nubes nube tormentosa nube de tormenta nubarróns de trono nubarrón grande nubarrón blanco nubarrón borrasca | 48b | IV | 141 |
| Castelos, nubes de trono | tronos armados tronos troneiros tronada armada tronada trobonadas torbón nublado nieblas de trono nieblas blancas nebras de trono gorgolotos de niebla ceo atronado ceio atroado brétemas ben cadrado anubrado de trono | 48c | IV | 143 |
| Trono | trueno trono tronido tronida tronera troneiro trobón traquido tranquido pancada estartelido | 49 | IV | 145 |
| Tronada | trono tronar tronado tronada tromenta trobonada trebonada trebón treboada tormenta de trono tormenta | 50 | IV | 145 |
| Lóstrego | relustro relustrio relustre relusco relostro rellustro relistro lustro lustre lustrazo lostro chispa arrelustro apago alustro alustre | 51a | IV | 147 |
| Lóstrego | relústrego relóstrego relampo relámpago lústrigo lustrigo lústrego lustrego lóstrogo lostrobego lóstrexo lostrexo lóstrego lostrego lóstrago léstrego lestrego | 51b | IV | 147 |
| Lostregar | tronar trobexar relustriar relustrear relustrar reluscar rellustrar relistrar lustrexar lustrear lustrar lostrear calmear caír chispas caer lustros caer lustres alustrexar alustrar | 52a | IV | 149 |
| Lostregar | relampexar relampear relampar relampaguear lustriguear lustrigar lustregar lostrobegar lostrexar lostreguear lostregar lestregar haber relámpagos | 52b | IV | 149 |
| Aire, vento | viento vento ventear ventar airo aire | 53 | IV | 151 |
| Zoar | zuar zonear zoar xilbar xifrar ter soá subiar sonar soar silbar azoar asubriar asubiar asobiar | 54a | IV | 153 |
| Zoar | zurrar zumbar zorregar ventear ventar turrar soprar soplar sincrar ruxir rumbar ruar fuxir funcar bufar bruar asoplar | 54b | IV | 153 |
| Cambiar de dirección (o aire/o vento) | virar (o vento) virar (o aire) torcer el aire ter temporal tempo variable tempo revolto tempo avolto remuniñar refollar (o vento) refollar (o aire) pleitearse o aire pelearse os aires mudar o aire haber revolución dar volta o tempo dar o aire voltas cambiar (o vento) cambiar (o aire) bailar (o vento) bailar (o aire) andar o vento vagueando aire loco (vento) revolto (aire) revolto | 55 | IV | 155 |
| Aire/vento do norte | vento de Neira vento de fóra perrilla nortón nortear nortada nordesía nordés mareiro gurria do norte frieira aire travesío aire frío aire do lado de Bens aire do Invernadeiro aire de Sabarei aire de Foz aire da xiada aire da serra aire da Fonsagrada aire da Coruña (vento) norte (vento) do norte (vento) do mar (vento) de arriba (vento) de abaixo (aire) norte (aire) do norte (aire) do mar (aire) de arriba (aire) de abaixo | 56 | IV | 157 |
| Aire/vento do sur | xoina vento do mar vendaval surazo sul solano soao marexiña marexiar averguía aire vello aire quente aire do mediodía aire da fonte aire da chuvia (vento) sur (vento) do sur (vento) de arriba (vento) de abaixo (aire) sur (aire) do sur (aire) de arriba (aire) de abaixo | 57a | IV | 159 |
| Aire/vento do sur | vento de Lemos vento de Camiña vento da Vía vento da bocabarra vento da Bercía vento bragués santiagués aire sarriano aire do Rios aire do Ouroso aire do lado da Castellana aire do Atlántico aire de Sarria aire de Santiago aire de Santa Icía aire de Portomarín aire de Marufe aire de Lugo aire de Lemos aire de Caldelas aire de cabrafanada aire das Pontes de García Rodríguez aire da raia aire da Portela aire da Gudiña aire da bocabarra aire burganés (vento) de Portugal (aire) de Portugal | 57b | IV | 161 |
| Aire/vento do nordeste | nordestía nordeste nordestada nordesía nordés betanceiro aire santiagués aire do nordeste aire do nordés aire de Meira aire de Herbón aire de Castro aire da Vacariza (vento) de arriba (vento) de abaixo (vento) da travesía (aire) de arriba (aire) de abaixo (aire) da travesía | 58 | IV | 163 |
| Aire/vento do noroeste | vento mareiro vento gallego vento do poniente vento da travesía vento da Curota vento da boca da ría vendaval travesío travesía nortón noroeste maraxe galroallo galroallada aire do Picouto aire de Villalba aire de Vigo aire de Santiago aire de Meira aire de Farnadeiros aire de Carnota aire de cabrafanada aire de baixo aire da neve | 59 | IV | 165 |
| Aire/vento do sueste | travesía sureste sueste solano soán les-sueste escornacabras aire melidao aire do soán aire do Coto do Xeixo aire das Albas aire da neve aire breganciño | 60 | IV | 167 |
| Aire/vento do sudoeste | vento de Meloxo vento da boca da ría ventanía vendaval travesía suroeste sudoeste aire solano aire de Requeás aire de León aire de abaixo aire da Serra Muñiz aire da serra aire barguexo | 61 | IV | 167 |
| Aire/vento do leste | soao soano soán saliente raiante poniente nacente levante leste lestazo este aire solán aire do soán aire do saliente aire do raiante aire do nacente aire do levante aire do este aire de leste (vento) do naciente (aire) solano (aire) naciente (aire) do naciente | 62a | IV | 169 |
| Aire/vento do leste | vento do lado da fame vendaval nordés aire mariñán aire dos portugueses aire do lado de Cambás aire de Meira aire de Guldramil aire da Pena do Gato aire da Paradanta aire da montaña aire da Bouza Vella aire da Besteira aire da barra aire burgalés aire asturiano (vento) terral (vento) de arriba (vento) de abaixo (aire) de arriba (aire) de abaixo | 62b | IV | 171 |
| Aire/vento do oeste | vento do oeste vento da travesía vendaval travesía poñente poniente ponente oeste marisco aviseu atravesado aire ruzado aire fresco aire do ponente (vento) do poniente (vento) de arriba (vento) de abaixo (aire) travesío (aire) do poniente (aire) de arriba (aire) de abaixo | 63a | IV | 173 |
| Aire/vento do oeste | vento de Vigo vento das nevadas escornacabras el galego aire padroés aire do Monte dos Bois aire do Mendón aire do mar aberto aire do Freixeiro aire do Faro aire do Bidual aire de Santiago aire de Queixa aire de Pontevedra aire de Galicia aire de entre corno e cabra aire de cabrafanada aire da serra aire da Rouxía aire da neve aire da Mariña aire da mar aire da Costa da Madanela aire da costa (vento) de Carnota (aire) de Carnota | 63b | IV | 175 |
| Airón, ventarrón | moito aire grande aire bon aire airón tolo airón loco airón airo forte airísimo aire tolo aire loco aire huracanado aire fuerte aire forte aire enorme aire de medo aire de ciclón aire bárbaro aire avenado aire alto airazo airarrísemo | 64a | IV | 177 |
| Airón, ventarrón | ventorrón ventorón ventolina ventolera vento tolo vento fuerte vento forte ventisquera ventazo ventarrón ventarrazo ventarral ventarrada ventar ventalada vendavalazo vendaval moito vento ben vento | 64b | IV | 179 |
| Airón, ventarrón | zarandón zaloada trebolín temporal refollada de vento refacho racha huracán houracán galerna ciclón de aire ciclón blocón | 64c | IV | 181 |
| Furacán | volcán de vento vento huracanado terremoto de aire muracán huracán huracá houracán furacán buracán aire huracanado | 65a | IV | 183 |
| Furacán | zaloada ventorreira vento moi forte ventarrón vendaval de medo vendaval tiemporal temporal ciclón de vento ciclón de aire ciclón airón aire mui forte aire levantado aire fuerte | 65b | IV | 183 |
| Remuíño, turbillón de aire | rollón rodamuíños remuño de aire remuño remuniño remuíño do demo remuíño de aire remuíño remuiñar remuíña remuín remonín remoliño remolino remolín redomuíño redemuño redemuíño huracán furacán dorromuño derremuño | 66a | IV | 185 |
| Remuíño, turbillón de aire | torba repolvorín remosqueo remosquear refollón refolgar refacho de vento polvoriño palvuriño meco furacán borleu aire revolto aire refoleón | 66b | IV | 187 |
| Corisco, escarabana | travesía seca fría sarandón norte nortada nordeste nordestada nordesía nordés leste lestada guilsa escourón escouria escarfanada escaramuza escarabanón escarabanada escarabana escalada corisco corisca de frío corisca cerzo carisco calistro avesío | 67a | IV | 189 |
| Corisco, escarabana | vento helado vento frío vento fredo vento de friaxe vento das nevadas vento da travesía vento da neve ventisco ventisca ventilla segona perrilla ola de frío neve do Faro moito frío guíxara guillote frisga fría frío que pela frío coma a neve frieira friaxe cuciote cadela animalada | 67b | IV | 191 |
| Corisco, escarabana | aire travesío aire que pela aire que coce a un aire polar aire frío aire fino aire do norte aire destemplado aire de Malpica aire de frío aire de cabrafanada aire de Betanzos aire das Albas aire da xiada aire da neve aire con frío aire coma a neve aire betanceiro aire asturiano airaxe | 67c | IV | 193 |
| Chuvia | lluvia chuvia chuva chover choiva augua auga agua ágoa | 68 | IV | 195 |
| Orballo, chuvisca | orballo orballeirada orballeira orballar orballada molura meruxeira meriña merea mera meluria meleada melaeira esballo erballo erballeira erballada barruzo barruzada barruza barruma barrufo barrufalleira barrufada barruceira barrallo | 69a | IV | 197 |
| Orballo, chuvisca | zarzallo zarzalleira zarzallar mormuruxa mormaza mormallada mormaceira marmuña marmaño marmañeiro marmañeira cerzo barmaño barbuza barbuxo barbuña barbañeiro barbañeira barbaña babuxeira babuxadela babuxada babuxa babuñeira babuña babaxa baballón baballeira | 69b | IV | 199 |
| Orballo, chuvisca | mollapitos mollaparvos mollabobos llovizna chuvisqueira chuviscos chuviscar chuviscadela chuviscada chuvisca chuviñar chuviña chuvieira chuvia miúda chuvia de parvos chuvasco fino chuvasco chiviña calabobos auga peneirada auga de grelos auga de corvos auga de bobos auga chuviscosa auga chuviñosa | 69c | IV | 201 |
| Orballo, chuvisca | puallo poalleira poallada poalla patoña papuxeira pañía niebleceira neboeiro neboeirada muiñeira muíña morruña morriñeirada morriñada mocallo mexar a niebla mexa-las moscas mancha lapiñeira grumazo garuar froalleira farelos emizar cerrallada casimba carcaxía bretemar brétema borraxeiro borraxeira borralleira bornallo batuñeira | 69d | IV | 203 |
| Orballo (síntese) | zarzallo zarzalleira puallo poalleira poallada poalla orballo orballeirada orballeira orballada molura meruxeira meriña merea mera meluria meleada melaeira marmuña marmaño marmañeiro erballo chuvisqueira chuvisco chuviscadela chuviscada chuvisca chuviña chuvia miúda chiviña cerzo barruzo barruzada barruma barrufo barruceira barralla barmaño barbuza barbuxo barbuña barbañeiro barbaña babuxeira babuxadela babuxada babuxa babuña babaxa baballa | 70 | IV | 205 |
| Orballeira, chuviña | orballo orballeiriña orballeirada orballeira orballar orballada erballiño erballeira erballada | 71a | IV | 205 |
| Orballeira, chuviña | puallo poalleira poalla chuviscar chuviscada chuvisca chuviñeira chuviñar chuviñada chuviña chuvieira chuviasco chuvia miúda chuvasco chuvascada barruzo pequeno barruzo barruzar barruzada barrufalleira barrufada barruceira barrallada | 71b | IV | 206 |
| Orballeira, chuviña | razada de marmañeiro razada de marmañeira razada de barbañeiro razada de barbañeira niebla pingona niebla mollada neboeiro gordo neboeira neblina mexar a niebla marmañeira chuvia con neboeiro brétema borralleira barbuxo barbuña barballada babuxeira babuxeada babuxar babuxadela babuxada babuxa babuña baballeira | 71c | IV | 209 |
| Orballeira, chuviña | zarzallo troboada siribiri seca fría pañiada murmuruxa morriñeirada morriñada mormaza molura meriña merea melura lameiro invernada grumazo garuar froalleira farelos estorbo casimba bulleiro batagada balloada bagullada auga miúda auga mainiña alas de vento | 71d | IV | 211 |
| Orballar, chuviscar | poallar orballiscar orballar meriñar merexar merear merar estar de barrufalleira erballar barruzar barrufar barrallar | 72a | IV | 213 |
| Orballar, chuviscar | zarzallar murmuruxar mormazar mormallar chuvuscar chuvisnar chuviscar chuviñar chuviar chover miúdo chiviñar cerzar cercear caír mormaceira | 72b | IV | 213 |
| Orballar, chuviscar | marmuñar marmullar marmañear marmañar caer marmañeiro caer marmañeira caer barbañeiro caer barbañeira barmañar barbuzar barbuxar barbuñar barbañar barballuar babuxar babuñar babaxar baballar | 72c | IV | 215 |
| Orballar, chuviscar | zabruñar xarabear patoñar pañiar nebrear neblear morruñar mocallar mexar a niebla meluriar melear lapiñar garuar froallar emizar chover de papuxeira chover de calabobos cerrallar casimbar caír farelos caír calabobos caer papuxa caer molura caer auga de niebleceira bretemar borraxeirear borraxeirar bornallar batuñar amarcear | 72d | IV | 217 |
| Orballar (síntese) | zarzallar puallar poallar orballiscar orballar marmuñar marmullar marmañar erballar chuvuscar chuvisnar chuviscar chuviñar chuviar chover miúdo chiviñar cerzar cercear barruzar barrufar barrallar barmañar barbuzar barbuxar barbuñar barbañar barballuar babuxar babuñar babaxar baballar | 73 | IV | 219 |
| Torbón | turbonada turbón trobón troboada trobo trebonada trebón treboar treboada torbón torboada torbada terbón terboada ir de cu atrás | 74a | IV | 221 |
| Torbón | xurradas tronada de agua tronada nevada charpazo chaparrón chaparrazo chaparrada bollón ballón alustros | 74b | IV | 221 |
| Torbón | trumbada tromboada tromba de auga tromba troboada traixada tormenta razada de auga pé de agua nubueira man de agua golpe de chuvia golpe de auga enchenta corisca de chuvia chuvieira chuvia forte chuvasco carpanta cachón cachoeira batagada auga fuerte auga de trono arroiazo | 74c | IV | 223 |
| Torbón (síntese) | turbón tronada trobón treboada torbón torboada torbada terbón nevada golpe (de chuvia, de auga) chuvieira chuvia forte chuvasco charpazo chaparrón chaparrazo chaparrada bollón ballón | 75 | IV | 225 |
| Temporal, estrebolín | vendaval trebolín torbón de auga tiemporal tiempo temporar temporanza temporal queimón temporal tempo revolto tempo malo poñerse tempestoso o tempo poñerse malo o tempo noite de lobos mal tempo inverno invernía invernazo invernada estrebolín ciclón | 76 | IV | 227 |
| Brea | zorregada de aire e auga zarracina xostregar xostra xistrar xistrada xistra de auga xistra temporal de auga e vento temporal surada brava refollada de vento e auga neboeiro marceada lurda de auga cirricina de auga e aire ciclonada ciclón brétima brea bardascada agua de temporal | 77a | IV | 229 |
| Brea | xarabeada ventisca vendavalada vendaval de auga vendaval con chuvia vendaval tromenta trebón con aire trebolín con choiva treboada con aire tormenta torbón con vento torbón tempestai tempestá nevada ir de cu para atrás inverno invernía invernar invernada chuvia de tempestá chuvia con vendaval chover a ballón ballón aire de trebón | 77b | IV | 231 |
| Brea | vento endemoniado vento e chuvia mal tempo golpe de chuvia fai vento e chove engranizar chuvisqueira forte chuvia tola chuvia con vento chuvia con aire chuvasco forte chuvasco con vento chover que arroia chover fuerte chover forte chover con vento chover con aire chaparrón grande chaparrón fuerte chaparrón de vento e chuva chaparrón de auga e aire chaparrón con vento chaparrón chaparrada azorrega augua zurrada auga revolta con aire auga forte auga con aire aire e charpazo aire con chuvia | 77c | IV | 233 |
| Invernada, noada | tempo de inverno somana de inverno novenada noada luada inverno invernía inverneira invernar invernal invernadiña invernada do cuco invernada del cuquello invernada estar de inverno cucada chuvia inverniza bota-lo novenario chovendo ballón balloada | 78a | IV | 235 |
| Invernada, noada | temporal tempo malo tempestá moito chover levar varios días chovendo doivar dioivo días de agua chover sempre chover seguido chover diario chea brétima | 78b | IV | 237 |
| Arroiar | vir de bullón decembrar chover de tronada chover de tormenta chover de inverno caer unha tronada caer unha riada caer unha nube de agua caer unha manta de auga caer un chaparrón caer un aguacero caer un aguaceiro caer razadas caer chaparradas asulagar arroiar arriar agranizar (caer unha) zaparrada de auga (caer unha) tormenta de auga (caer un) temporal de agua (caer un) ballón | 79a | IV | 239 |
| Arroiar | zurrar de auga mazar auga a cántaros caír chuva a baldes caír auga caír agua a baldes caír (auga) como calabaza caer coma quen as envorca caer auga a xerros caer auga a trebón caer auga a mazo caer auga a golpes caer auga a chuzos caer auga a choupón caer auga a cantos caer auga a cántaros caer auga a caldeiros caer auga a caldeirados caer agua a torrente caer agua a montón caer agua a chorro caer (auga) basta caer (auga) a chorrón botar augua a cántaros botar (auga) a caldeiros (caer auga) gorda | 79b | IV | 241 |
| Arroiar | estar cerrado a chover chover sin parar chover muto chover gordo chover fuerte chover espeso chover coma quen a envorca chover auga espesa chover ás cuncadas chover arroios chover a xerros chover a picheles chover a diola dar chover a chuzos chover a chorro chover a cántaros chover a cántaras chover a canados chover a canadas chover a caldeiros chover a ballón chover a baldes chove que parece un diluvio chove que dioiva chove que asulaga chove que arroia | 79c | IV | 243 |
| Arroiar (locucións) | a xerros a montón a chuzos a chorrón a chorro a cántaros a cántaras a canados a canadas a caldeiros a caldeirados a baldes | 79d | IV | 245 |
| Mollarse | mollarse | 80 | IV | 245 |
| Enchouparse | vir sopado vir mollado vir escorrendo vir choposo poñerse pingando poñerse derregando poñerse chorreando poñerse anagadiño ensoparse enchumbarse enchouparse enchoparse encharcarse enchaparse empitoarse empaparse calarse anegarse anagado (vir) empitado | 81a | IV | 247 |
| Enchouparse | vir mollado como un sapo vir mollado como un nazareno vir como unha ran vir como un trollo pórse como un trapo de mollado poñerse como unha trolla poñerse como unha troita poñerse como un san Benito poñerse como esterco poñerse como a lama poñerse coma unha sopa poñerse coma un pito poñerse coma un piro poñerse coma un pingo poñerse coma un maragoto poñerse coma un chuzo mollarse como si caera no río estar mollado como un saco | 81b | IV | 249 |
| Enchouparse | vir pilingrinando de molladiño traer un pulpo tomar un chopo ter unha encorra pillar unha troita pillar unha molladura pillar unha chupa papar unha sopa non quedar un fiaño enxoito molleira levar unha rabada estar sin fío enxoito coller unha raia coller unha rabada coller unha molleira coller unha chupa de auga coller un pulpo coller sardiñas chegar ó coiro caer auga polo cal do lombo | 81c | IV | 251 |
| Abeirarse | taparse recollerse poñerse ó escuso poñerse ó abeiro poñerse a enxoito guardarse ó subeiro gardarse estiñarse esconderse da chuvia cubrirse asubeirarse arrimarse arrecollerse ampararse albergarse agarimarse agacharse acollerse acocharse abrigarse abeirarse | 82 | IV | 253 |
| Enxugarse | secarse poñerse enxoito limparse enxugarse enxugar | 83 | IV | 255 |
| Enxoito | seco enxuto enxutio enxuito enxugado enxoito | 84 | IV | 255 |
| Pingueira, goteira | pinqueriña pinqueiro pinqueira pinlleira pinllada pinguela pingueira pingota pingadeira pingada pinga pincota pinchela pinca goteiral goteira abeiras | 85 | IV | 257 |
| Pingar, gotear | soltar pingada respingar respincar pinllar pingolexar pingarrear pingar pincar pichar perde gueruar gotear espingar comezar a chover chuviscar caer pingueiras caer pingada caer goteiras caer gotas | 86 | IV | 259 |
| Pinguenexar | zumegar resprincar respincar pinquenear pinqueirar pinguexar pinguenexar pinguelexar pinguelear pingolotear pingolexar pingolear pingarrexar pingarrear pinganexar pingalloar pingalear pincallar pimpenexar | 87a | IV | 261 |
| Pinguenexar | pingar sin parar pingar seguido pingar moito pingar fuerte pingar abondo pingar a fío pingar pincar seguido pincar moito pincar gotexar gotear seguido gotear moito gotear diario gotear caír seguido (un pinqueiro) caer gotas gordas caer gotaghas (caer) pingada contina | 87b | IV | 263 |
| Pinguenexar | verter non parar de chover moito chover ir chover escorrer embastecer chover gordo chover chorrear caer auga de trono botar arreciar (caer) chorro | 87c | IV | 265 |
| Pingueira, pingar (realizacións de ng) | pinqueira pinguexar pingueira pingota pingheira pinghar pingha pingar pingada pinga pincota pincar pinca | 88a | IV | 267 |
| Escampada, estiñada | goteiral goteira gotear ghoteira ghotear | 88b | IV | 271 |
| Escampada, estiñada | estiño estiñada estén estelampada esteada espallón espalladiña escamprada escampo escampe escampavía escampado escampadiño escampadiña escampadela escampada escambro escambre delampo bucaño bucañiño bocaño bocaña alteada | 89a | IV | 269 |
| Escampada, estiñada | tempo enxoito raído parada de auga luada debaxo del brazo claro aureada arraiada anivada aluvío aluviada alivio alivado alargada airiada abraiada | 89b | IV | 271 |
| Escampar, estiñar | estriar estiñar estear espallar escamprar escampaviar escampar escambrecer escambrar descampar delampar altear abucañar abocañar | 90a | IV | 271 |
| Escampar, estiñar | raer pasar parar de chover luar levantar estrelar estrebar escrepar esclarecer enxeirar despexar clarear calmar avagantar aurear arraiar anivar aluviar aliviar alivar albardear alargar airiar abrir | 90b | IV | 273 |
| Arco da vella | zurco risco da vella marco de vellas marco das vellas marco da vella circo da vella circo barco de vello barco de vella barco da vella arco liris arco iris arco de vella arco de velas arco de iris arco das vellas arco das novas arco da vella arco da vela arca de vellas | 91 | IV | 275 |
| Néboa, brétema | peste nubueira nublado niebla pecha niebla niboeiro nebriña nebrina nebra neboeiro neboeira néboa neblina nebleceira nebla nebaceiro nebaceira | 92a | IV | 277 |
| Néboa, brétema | sesta neve mera fogax cerzo cabaleiros bruaza brétima brétema borraxo borraxeiro borraxeira borrasca | 92b | IV | 279 |
| Patuñeira, brétema | poalleira patuñeira orballo niebla pingona niebla peluda neboeiro murrón morrón mera cenceno brétima brétema | 93 | IV | 279 |
| Brétema (significados) | brétema | 94 | IV | 281 |
| Resío | serao serán rosío da noite rosío rocío da noite rocío rexío rexieiro rexido rexeiro resío da noite resío reseo recío recino reciar | 95a | IV | 283 |
| Resío | xieiro xiada xear xarau teilán rescaldo repairo da noite relento relente refriado da noite pacheco orballo da noite orballo neve frío da noite frío friaxe fresquiño fresco corisco cercillo cancín calistro | 95b | IV | 285 |
| Orballo, rosada | xieiro xeada serán rosío rosar rosada rocío resío da herba resío resiada reseo rescaldo recío orballo da mañá orballo orballeiro orballeirada orballeira orballada neve erballo | 96 | IV | 287 |
| Orballo (significados) | orballo | 97 | IV | 289 |
| Xeada | xiada xelada xeada xada toural rescaldo pelada neve nevada lazo lacina helada escarcha escarapelar careceira | 98 | IV | 291 |
| Tempo de xeadas | temporada de xeada tempo de xelada tempo de xeada inverno xeadeiro (tempo) xieiro (tempo) xiareiro (tempo) xiado (tempo) xiadizo (tempo) xelarento (tempo) xeladeiro (tempo) xearento (tempo) xeadento (tempo) xeadeiro (tempo) xeabreiro (tempo) xabreiro (tempo) rexiado (tempo) heladoso | 99a | IV | 293 |
| Tempo de xeadas | xiada seguido xiada negra xear moito xear ás presadas tempo frío tempo esclavo tempo de rosadas tempo de peladas tempo de neve tempo de nevadas tempo bravo nevar muito haber xiada haber toural estar moi xiado estar de xelada estar de xeada axeairada (ir) moita xiada (ir) moita neve | 99b | IV | 295 |
| Xear | xiar xelar xear rescaldar pelar nevar lazar | 100 | IV | 297 |
| Xeo | xío xiada xeo xelo xelada xeado xeada hielo helo helada | 101a | IV | 299 |
| Xeo | vidrio de neve tello neve lazo laz cristal carouxo carazo caramelo carambio carambelo | 101b | IV | 301 |
| Lazo | testro tello de xiada tello de neve tello lucieiro lucía lucia lizo lazo laz lacieira casco de neve caramelo de xiada caramelo de neve caramelo carambuzo carambo carambio carambelo carámbano caco de neve auga encaramelada | 102a | IV | 303 |
| Lazo | xeada vidro de neve vidro vidrio de neve vidrio tourón neve hielo helada cristal de xelada cristal de xeada cristal de neve cristal de carazo cristal codorno carouxo carazo cadorno | 102b | IV | 305 |
| Carambelo | cuadro de caramelo codorno caramelo de neve caramelo de laz caramelo carambo carambio carambelo carámbano carabelo candioto candiolo candiola candela de carambelo candela candeallo candea cadorno | 103a | IV | 307 |
| Carambelo | xiada callada xiada vidro vela tello de neve rosarios pirulí piringallo da xiada pingueira pingo de neve pinganillo pinga de xeada perindengue perilla neve callada neve llelo lirio lazo helada fuso farrapos farrapas curupela cristal cirio cigarro carazo brandón | 103b | IV | 309 |
| Sarabia | xaraiba xarada xarabia xarabela xarábea saraiba saragaña sarabia sarabela sarabeada sarábea salabria salabreu escarabana area | 104a | IV | 311 |
| Sarabia | xeixos salpedrés pedrisco pedrazo pedraza pedraceiro pedra neve graos granizo granizada granicio boliñas de neve | 104b | IV | 311 |
| Sarabia (síntese) | xaraiba xarabia xarabela saraibar saraiba sarabia sarabelar sarabela sarabear sarábea salabria pedrisco pedrazo pedrazar pedraza pedraceiro pedra neve nevar granizo granizar granicio escarabanar escarabana boliñas de neve area | 105 | IV | 313 |
| Pedra, pedrazo | xaraiba saraiba gorda pedrizo pedrisco pedregazo pedrazo pedraza pedrada pedracio pedra granizo chaparrada area | 106 | IV | 313 |
| Sarabiar | xarabrear xarabear saraibar sarabiar sarabelar sarabear salabrear escarabanar | 107a | IV | 315 |
| Sarabiar | pedrazar nevar granizar esgranizar caer unha pedraceira caer pedrizo caer pedrazo caer pedraza caer pedra apedrazar apedrar | 107b | IV | 315 |
| Guilsa, sarabiada | zarracina xistra vento con escarabana tormenta de area tempestá de aire e saragaña neve con aire nevada guilso guilsa escarabanar escarabana con aire escarabana cifra ciclón de area area con tronada | 108a | IV | 317 |
| Guilsa, sarabiada | xerbeada xaraspeira xarapada xarabear con aire xarabear xarabeada tronada treboada tormenta saraiba con vento sarabiada sarabia sarabear pedrazo sarabear con vento sarabear sarabeada forte sarabeada salabriada salabreada aire e saraiba aire e sarabia aire con sarabia | 108b | IV | 317 |
| Guilsa, sarabiada | ventar con pedraza temporal de pedrisco temporal tempestá pedrizada pedrazo pedrazar pedrada pedraceiro con vento pedraceira chuvasco de pedrazo chuvasco de pedraza caer pedrizo caer pedrazo caer pedra apedrazar con aire aire de pedrazo aire de pedraza abrasar | 108c | IV | 319 |
| Guilsa, sarabiada | viento con granizo ventisca ventarrón vendaval de granizo vendaval temporal de granizo granizo con aire granizar forte granizar con vento granizar granizada zurrada do aire granizada fuerte granizo esgranizar con aire chuvasco de granizo brétima aire roxo aire con granizo aire con auga | 108d | IV | 319 |
| Neve | zarrapa saraiba nieve neve en froulla neve nevar farrapos cerrapa | 109 | IV | 321 |
| Neve (significados) | neve | 110 | IV | 323 |
| Nevar | zarrapar saraibar nevar helar farrapear farrapar esfarrapear esfarrapar desnevar copear chover neve chover farrapos de neve cerrapar caír unha farrapada caír trapos caír farrapos caer neve en folla caer galapos | 111a | IV | 325 |
| Nevar | fulipar folerpar folepar fiarpar felerpar felepar falopear falopar falepar esfolepar esfelepar esfalopar caer folepos caer folepas caer felepas caer falopas caer falepas | 111b | IV | 327 |
| Calla-la neve | facer pé cubrir de neve cuallar cuaghar copear colmar coexar coallar de neve coallar callar blanquear | 112 | IV | 327 |
| Nevarío | nevuscada nevoeira nevisca nevieiro neverío neveiro neve nevarisca nevarío nevarido nevarada nevada grande nevada forte nevada | 113a | IV | 329 |
| Nevarío | xarapetada de neve ventisca tronos de neve tronco de neve tronada de neve tromenta de neve trebón de neve trabes de neve tormenta de neve tormenta torbón de neve ruñar pé de neve nevar a cielo aberto nevar a ceo aberto gravar na terra folepar escarabana encerrarse a nevar corisco cillisca chuvasco de neve caír xarabascada caer moita neve brétima brétema | 113b | IV | 331 |
| Nevada, nevarada | xaraspada nevuscada nevisca nevaruscada nevarío nevarada nevar a cielo abierto nevar a ceo aberto nevar nevadeira nevada fuerte nevada manta de neve helada farrapada corisco | 114 | IV | 333 |
| Zoldra | zotra zoldra zarrapallo zarrapa derretida zarapatel zarapallo zarapallada letrina fouliña fango cerrapa derretida caldarexada | 115a | IV | 335 |
| Zoldra | neve solta neve regadío neve que marcha neve que descalla neve que desauga neve que derrete neve mollada neve mixiriqueira neve lixeira neve húmeda neve esmamelada neve derretida neve comida pola auga neve boa neve blanda lazo irse a neve deshielo desfacerse a neve descalla-la neve derreterse a neve | 115b | IV | 337 |
| Escaramuzar | xarabear sarabear escarapolar escaramuzar escaramuciar escamburizar escambruzar chover auganeve caír mixiricos caer xarabascada caer unha rabascada caer auguaneve caer auganieve caer auganeve caer aguanieve caer aguaneve brétima auganevar | 116a | IV | 339 |
| Escaramuzar | chover auga de neve caír auga coma neve caír agua helada caer neve augua caer de auga de neve caer auganeve mezclado caer auga tomada caer auga nevada caer auga mezclada caer auga fría caer auga e neve caer auga de neve caer auga da neve caer auga con neve caer auga anevada caer (auga) entremezclada (caer) neve con auga (caer) entre auga e neve (caer) augua de nieve (caer) auga coma a neve | 116b | IV | 341 |
| Escaramuzar | nevaruscar nevar miúdo nevar e chover nevar levuscar haber nevarío chover nieve chover neve derretida chover neve chover frío chover e nevar a un tempo chover de neve caír neve caír chuvia de neve caír chuva como hielo caer neve derretida caer chuvia fría (caer) neve trepuleira (caer) neve mollada (caer) neve lixeira (caer) neve húmeda | 116c | IV | 343 |
| Neviscar | noviscar nevuscar nevuruscar neviscar nevarusquear nevaruscar nevarruscar nevariscar nevarascar nevar pouco nevar menudo nevar fino nevar en seco nevar navizcar chuviscar neve charasmusga caer neve miudiña caer neve miúda caer neve menuda caer neve fina caer neve derretida caer neve (caer) neve seca (caer) neve froalleira | 117a | IV | 345 |
| Neviscar | nevar farrapas folerpar folepar felerpar felepar farrapear farrapar falopear falerpar falepar faiscar eszarrapar esfarrapar escarapolar escambruzar escambrizar caír fulipadas pequenas caír folepas miúdas caír farrapos pequenos caír faíscas finas caír faísca caer zarrapas miúdas caer galapos caer fulipadas miúdas caer folepiños caer farraspas caer farrapos caer farrapiños caer cerrapas miúdas (caer) felepiñas | 117b | IV | 347 |
| Neviscar | xarabear ventiscar sarabiñar repolvorín puviscar puallar polvorear neve nevar grau granizar feberiscar espolvorear curiscar cibriscar caller barruzo conghelado caír mixiricos caer un sarpullón caer granillo caer frebas de neve caer farelos acuriscar acuriscada (caer) pulvuriña (caer) pulvia (caer) polvo de neve (caer) neve en polvo (caer) fouliña (caer) corisco (caer) aguaneve | 117c | IV | 349 |
| Folerpa | zalopa fulipada fulipa fulepa folerpo folerpa folercha folepo folepa felerpa felepa faloupa falopo falopa falerpa falepa celepa | 118a | IV | 351 |
| Folerpa | zarrapo zarrapa zarampallo trapos de neve trapo trapíos mantelo fierpa fiarpo fiarpa ferrepa farraspada farraspa farrapo de neve farrapo farrapa farrampo fargallo cerellos bolo de zarrapa bolo de cerrapa | 118b | IV | 353 |
| Folerpa | trouso torada neve grosa galapo frebas de neve follato follaco follaca folla flores farelo faísca gorda coupo copo de neve copo copiños | 118c | IV | 353 |
| Estar aterecido | vir terecido vir atirido tremer titiritar tiritar temblar tembilicar tar atarecido estar enterido estar enterecido estar entenesido estar aterizando estar ateritando estar aterido estar atericido estar atereceido estar arrexido estar arrecido atiritar (estar) temerecido (estar) aterrido | 119a | IV | 355 |
| Estar aterecido | vir xelado vir cheo de frío velar axexando trinar de frío trastallar co frío toca-los dentes te-la triza morrer co frío ir preso do frío estar estalado co frío estar engurruñado estar engañido estar cuallado estar barburucando arrepiar (estar) xiado (estar) refriado (estar) escalefriado (estar) entumecido de frío (estar) enrillado de frío (estar) conghelado (estar) axedado (estar) apedernido | 119b | IV | 357 |
| Friorento | friuleras friu friorento friolero friolento frioleiro frío friento frieiro friático fría axiadado aterecido | 120 | IV | 359 |
| Primavera | vrao primaverado primavera de vrao primavera de abril primavera primaveira de abril primaveira primadera fresca florea | 121 | IV | 361 |
| Verán | vrao vrano vran vra verao verano verán verá | 122 | IV | 361 |
| Outono | segunda primaveira routono primavera de outono primavera de otoño primaveira de outono outoño outono outonía outonada otoño otoñada otono inverno el outono autono | 123 | IV | 363 |
| Inverno | invierno inverno invernía | 124 | IV | 365 |
| Xaneiro | xineiro xeneiro xaneiro témporas mes de san Mauro enero contratémporas | 125 | IV | 365 |
| Febreiro | san Blas mes de san Blas fribeiro frebeiro fibreiro ferbeiro febrero febreiro febereiro febeiro | 126 | IV | 367 |
| Marzo | mes de san ghosé marzo marzal | 127 | IV | 367 |
| Abril | Pascua abril | 128 | IV | 369 |
| Maio | mes das flores mes da Ascensión mallo maio | 129 | IV | 369 |
| Xuño | xuño xunio xuio Xan san Xoán san Xan san ghuan ghunio | 130 | IV | 371 |
| Xullo | xullo xulio xulín xuilín seitura sega Santiago santa Mariña ghulio | 131 | IV | 373 |
| Agosto | sega santa Mariña santa María Nuestra Señora Nosa Señora mes de Nostra Señora | 132 | IV | 375 |
| Setembro | setiembre setembro setembre san Miguel mes da recolleita malla | 133 | IV | 375 |
| Outubro | Santos san Miguel san Lucas outubre outoño outono otoño otono octubre mes del outono autono | 134 | IV | 377 |
| Novembro | Santos san Martiño san Martín san Andrés outoniño outonín noviembro noviembre novembro novembre Difuntos | 135 | IV | 379 |
| Decembro | san Andrés navidai navidades navidá natal nadal mes morto diciembre decembro decembre | 136 | IV | 381 |
| Semana | somana semana semán semá | 137 | IV | 383 |
| Día | día | 138 | IV | 383 |
| Luns | segunda feira lus luns lunges lunes luis lluis | 139 | IV | 385 |
| Martes | tercia feira terceira feira martes | 140 | IV | 385 |
| Mércores | miércoles mércores mércoles feiras cuarta feira cuarta corta feira corta carta feira | 141 | IV | 387 |
| Xoves | xueves xoves quinta feira quinta ghueves | 142 | IV | 389 |
| Venres | viernes vernes venres sesta feira sesta | 143 | IV | 389 |
| Sábado | sábado | 144 | IV | 391 |
| Domingo | primeira feira domingo | 145 | IV | 391 |
| Medra-los días | oumenta-los días mermar medrar os días medrar medra-los días demecer degaxar crecer os días crecer crece-los días aumentar abaixar abagar | 146 | IV | 393 |
| Minguar | rever minguar mingar mincuar mermar menguar mengar mencuar ir pa menos ir pa baixo ir a menos encorropichar devecer devalar baixar apoucar | 147 | IV | 395 |
| Século | sigro siglo sígalo século cien anos cento de anos centenar (de anos) cen anos | 148 | IV | 397 |
| Ano | año ano | 149 | IV | 397 |
| O ano que estamos | o ano que estamos o ano no que estamos o ano en que estamos no ano que estamos no ano no que estamos no ano en que estamos neste ano que estamos hogano este ano que estamos este ano en que estamos | 150 | IV | 399 |
| Hogano | no ano neste ano hogaño hogano este ano enguano aneiro anada | 151 | IV | 399 |
| Antano, o ano pasado | o outro ano o derradeiro ano o ano que pasou o ano pasado antaño antano | 152 | IV | 401 |
| Primeiro día do ano | san Manuel primero de ano primeiro de xaneiro primeiro de ano año nuevo ano nuevo ano novo aninovo anino | 153 | IV | 401 |
| Último día do ano | último do ano vello último do ano último de Nadal trinta e un de diciembre santa Comba san Silvestre romate do ano resto do ano noite vella noche viegha fin de ano día vello derradeiro do ano ano vello | 154 | IV | 403 |
| Hai un ano (que me licenciaron) | vai un ano (que me licenciaron) hai un ano (que me licenciaron) fai un ano (que me licenciaron) | 155 | IV | 405 |
| Había cinco meses (que morrera) | iba cinco meses (que morrera) había cinco meses (que morrera) facía cinco meses (que morrera) | 156 | IV | 405 |
| Agora | ahora agora | 157 | IV | 407 |
| Arestora | por esta hora neste momento neste instante nesta hora na misma hora esta hora entonces desta hora arestora agora mismo agora a tal hora a esta hora | 158 | IV | 407 |
| Outrora | para outra hora outrora outro tempo outra hora noutrora noutro tempo noutra hora naqueles tempos inantes hai muito en tempos en algún tempo denantes antes algún tempo algún día a outra hora | 159 | IV | 409 |
| Pola mañá | por la mañana pola miñán pola miñá pola meñán pola mañana pola mañán pola mañá de pola mañá de mañán de mañá á mañán á mañá | 160 | IV | 411 |
| Entón | logo estoncias estonces entonzas entoncias entonces entón en nestronces destonces dentonces daquela antonces antón | 161 | IV | 413 |
| Daquela | naqueles tempos naquela naquel tempo entonces daquella daquelas daquela daquel tempo dantes | 162 | IV | 413 |
| Aínda | tovía inda entavía eeínda aínda | 163 | IV | 415 |
| Mentres | outramentres namentres namentras namentes mientres mientras mentres mentras mentramentras mentes mentas interinque entrementres entrementras entrementes entramentres en mentres en cuanto en canto | 164 | IV | 415 |
| Antes | inantias inantes enantes denantes dantes antes | 165 | IV | 417 |
| Cedo | temprano de mañán ceo cedo cediño | 166 | IV | 417 |
| Intre | pouquiño pouco nese medio momento miguiña migallo miga intre instante chisco bocadín | 167 | IV | 419 |
| Axiña | pronto ó intre no instante maixiña de presa con prisa axiña axina asine aixiña a présa | 168a | IV | 421 |
| Axiña | rápido rápeto preto ó escape ó contado lougo logo lixeiro liviao de preto de contado de camiño | 168b | IV | 421 |
| Decote | por seguido diario diariamente decote de ruta de cotío de contino contino a diario a cotío a cada paso a cada día | 169 | IV | 423 |
| Hoxe | huxe hoxe hox honxe hoixe hoi | 170 | IV | 425 |
| Véspera | o vrispa o vispra o víspora o víspera o día de antes a vrispa a vispra a víspora a víspera a véspora a véspera | 171 | IV | 425 |
| Onte | ontes onte oite ointe aointe aller | 172 | IV | 427 |
| Antonte | outonte noutronte nontronte nontonte nautronte nantronte nantonntres entontes entonte entoite entointe enta onte antronte antontes antonte antoite antes de onte antes de aier antealler ante onte ante de aller antaointe | 173 | IV | 429 |
| Trasantonte | tresantronte tresantonte tres de antes de onte trasnautronte trasentonte trasantonte tras de antronte tras de antonte tras antedeonte renoutronte o outro noutronte o outro nontronte o outro entonte o outro día o outro antronte o outro antontes o outro antonte noutronte el outro enta onte el outro antes de aller el outro antealler el outro ante onte | 174a | IV | 431 |
| Trasantonte | vísperas de antonte tantarantoite pasantonte pasado antealler outonte após de antonte apesantoito antontes máis antonte máis antes de noutronte antes de nontronte antes de nautronte antes de nantronte antes de entonte antes de antronte antes de antontes antes de antonte antes de antoite antes de antes de aier ante noutronte ante nantronte ante entoite ante antontes ante antonte antarantoite anantronte a par de antaointe | 174b | IV | 433 |
| Trasantonte (síntese) | tresantonte trasnautronte trasantonte tras de antonte o outro nontronte o outro entonte o outro antronte o outro antonte antes de nantronte antes de antronte antes de antonte antes de antoite ante nantronte ante entoite ante antonte | 174c | IV | 435 |
| Mañá (adv.) | miñán mañana mañán mañá | 175 | IV | 437 |
| Pasadomañá | pasando mañana pasando mañá pasadomiñán pasadomañán pasadomañá pasado mañana para o outro día para esoutro día | 176 | IV | 437 |
| O outro día | pasadomañá para o outro día o outro día ó outro día o día siguiente o día seguinte o día que vén o día despois no outro día ensoutro día do outro día deilí a un día de nóutor día al día siguiente | 177 | IV | 439 |
| Xeira, xornada de traballo | xornal xornada xeirada xeira tempo de traballo tarea tarde de traballo tallo sazón milleira mañá de traballo leirón leira laboría labor horas gueifa ghornal finca estaxe eito eido día (de traballo) de sol a sol chea ceifa anqueira anaco | 178 | IV | 441 |
| Hora | hora | 179 | IV | 443 |
| Hora e media | hora e meia hora e media | 180 | IV | 443 |
| Reloxo | roló riló reloxo reloxio reloixo reló muestra corno | 181 | IV | 445 |
| Reloxo de parede | presillos pesas péndulo péndola camándula badal (reloxo) de sala (reloxo) de péndulo (reloxo) de péndula (reloxo) de pé (reloxo) de parez (reloxo) de parede (reloxo) de paré (reloxo) de carrillón (reloxo) de campanilla (reloxo) de campana (reloxo) de campaíña (reloxo) de campá (reloxo) da casa | 182 | IV | 447 |
| Reloxo de sol, cuadrante | reló de pedra reló de lousa cuadrante de bolsillo cuadrante (reloxo) de sol | 183 | IV | 449 |
| Reloxo de pulso | salmoneta saboneta roda reló de correa reló da mau pulsera correa (reloxo) de pulso (reloxo) de pulsera (reloxo) de muñeca | 184 | IV | 449 |
| Reloxo de peto | tapas tapa samboneta saboneta roscó rosco reló de bolso reló de bolsilla muestra leontina corda cebola cadena cadea bagaña asa arquillo (reloxo) de peto (reloxo) de bolsillo | 185 | IV | 451 |
| Reloxo espertador | reló de mesita de noche reló de mesita espertador despertador | 186 | IV | 451 |
| Esfera do reloxo | esfera corona asfera alfera | 187 | IV | 453 |
| Agullas do reloxo | segundero segundeiro punteiros minutero minutera minuteiro menutero manecillas agullas | 188 | IV | 453 |
| Caixa do reloxo | cerquillo caxa caixa cagha | 189 | IV | 455 |
| Cebola do reloxo | tuerca da cuerda roda de da-la corda roda piñón da cuerda piñón piña manilla maneta espiral cuerda coronilla corona coroa corda cebolo cebolleta da cuerda cebolleta cebolla ceboleta cebola de da-la cuerda cebola carraca cabeza da cuerda cabeza da carraca cabecilla bagaña bagalla | 190 | IV | 457 |