Dictionary of Dictionaries

· Search the Dictionary of Dictionaries

You searched for the expression facer among the lemmas in the Dictionary of Dictionaries without taking into account the accentuation of the word or the difference b/v


- Number of definitions found: 275
- Distribution by dictionaries: Sarmiento (1746-1755c) (1), Sarmiento (1746-1770) (4), Sobreira (1792-1797) (2), Payzal (1800c) (1), Rodríguez (1854c) (1), Aguirre (1858) (1), Rodríguez (1863) (1), Pintos (1865c) (1), Cuveiro (1876) (2), Valladares (1884) (9), Porto (1900c) (1), Filgueira (1926) (1), Carré (1928-1931) (3), Acevedo (1932) (1), Carré (1933) (3), Ibañez (1950) (1), Carré (1951) (14), Pereda (1953) (1), Eladio (1958-1961) (138), AO (1967) (2), Franco (1972) (23), AO (1977) (5), Carré (1979) (16), CGarcía (1985) (41), Rivas (2001) (2)

Martín Sarmiento (1746-1755c): Catálogo de voces y frases de la lengua gallega, ed. de J. L. Pensado Tomé (U. de Salamanca en 1973)
taramelear [facer gonzos] y zarrallar

Verbos que usan hacia el Seixo para significar a un borracho que anda alrededor, que parece tiene goznes y que habla zaparrastrosamente. CatálogoVF 1745-1755

Martín Sarmiento (1746-1770): Colección de voces y frases de la lengua gallega, ed. de J. L. Pensado Tomé (U. de Salamanca, 1970)
[facer][conta] [seguir]

FAY CÔNTA QUE SIGUES. Fay de fac. conta , contar de computare. Sigues, seguir de sequere. Colección 1746-1770

[facer][profeito]

E FAILLES PROFEITO. Fai-lles de facit. Profeito de proficio, profectum, provecho; y en gallego profeito y proveito. Colección 1746-1770

[facer][mercado]

SE FAGA HUM MERCADO. Fácil. Faga de faciat. Hum de unus, aspirando y acabando en M. Mercado de mercor, aris, y de mercatum; y todo de merces. Colección 1746-1770

por facer diñeyro

Fácil. Por por para. Facer de facio, facere. Diñeyro de denario; y denario significa todo género de monedas. Colección 1746-1770

Juan Sobreira Salgado (1792-1797): Papeletas de un diccionario gallego, ed. de J. L. Pensado Tomé (Instituto de Estudios Orensanos, Ourense 1979).
andar,facer, ir, virnunha asalacion

Vide asalación. Papeletas

[atrás] [vir] [facer]

Atrás virá quen bó me fará. Chantria de Ourense. Papeletas

Bernardo Vicente Payzal (1800c): Vocabulario gallego-castellano (edición de Damián Suárez sobre o ms da RAG)
facer

burla, dando golpes, ô de otra suerte: popar En realidade o genus proximum de "popar" é "facer burla" DRAE 4ª ed 1803 "Popar" 'despreciar o tener en poco a uno dándole palmadas en la cabeza u hombros o executando con é otras acciones de desprecio'

Francisco Javier Rodríguez (1854c): Diccionario gallego-castellano, transcrito do ms da RAG por AS para este diccionario
facer

Hacer, crear, producir cualquiera cosa. En portugues lo mismo: en latin facere, y en ital. fare. D. A. Seguino. Sarm.

Luís Aguirre del Río (1858): Diccionario del dialecto gallego, ed. de Carme Hermida Gulías, CSIC-IPS, 2007
facer vo

Hacer, producir. Port. id.

Francisco Javier Rodríguez (1863): Diccionario gallego-castellano, ed. de Antonio dela Iglesia González, A Coruña,
Facer

Hacer, crear, producir, etc. Sarm. Seg., doc. ant. y port. id., ital. fare, síncopa del lat. facere. En ast. id.

Juan Manuel Pintos Villar (1865c): Vocabulario gallego-castellano, ed. de Margarita Neira e Xesús Riveiro, A Coruña, RAG, 2000
facer

Hacer.

Juan Cuveiro Piñol (1876): Diccionario Gallego, Barcelona
FACER

Hacer.

SEU FACER

Su negocio.

Marcial Valladares Núñez (1884): Diccionario gallego-castellano, Santiago, Imp. Seminario Conciliar
FACER

ant. Hacer, dar el primer ser

________

Fabricar

________

Obrar

________

Ocasionar

________

Crecer

________

Habituar

________

Concordar

________

Importar etc. O que non fas pensas. Frase irónica equivalente á haces, ó dices, maliciosamente lo que puedes; lo que no puedes hacer, o decir, lo piensas. FRAS. O qu'á solas fas n'a casa, poidan todos ver n'a plaza. Fai o que che digo e non faga-l-o qu'eu fago, ou fai o qu'o crègo dijère e non faga-l-o qu'el fixère. Nadie as faga, que tarde, ou cedo, todas se pagan. Non todo o que se dí se fai, nin todo o que se fai se dí.

Favores que me fixèche
n'a cara me vas botàndo.
Favores non dan amores;
libre quedo en ch'os pagando
Cant. pop.

FACER QUE FACEMOSou FAGAMOS

Hacer que hacemos, ó hagamos, hacer la maula, esquivar el trabajo.

Francisco Porto Rey (1900c): Diccionario gallego-castellano, ed. de María Xesús Bugarín e Begoña González Rei;, A Coruña, Real Academia Galega, 2000
facer v. a.

Hacer.

X. Filgueira Valverde, L. Tobío Fernandes, A. Magariños Negreira e X. Cordal Carús (1926): Vocabulario popular galego-castelán (publicado por entregas en El Pueblo Gallego)
FACER v.

Hacer. Crecer. Importar.

Leandro Carré Alvarellos (1928-1931): Diccionario galego-castelán, 1ª ed., Lar, A Cruña, 1926-1931
facerv. a. y n.

Hacer. Producir o crear algo. Fabricar.

________

Llevar a cabo.

________

Causar.

Bernardo Acevedo y Huelves e Marcelino Fernández y Fernández (1932): Vocabulario del bable de occidente
facer

Hacer. A.

Leandro Carré Alvarellos (1933): Diccionario galego-castelán, Segunda Edizón, A Coruña, Roel
facer

Causar.

________

Llevar a cabo.

____v. a. y n.

Hacer. Producir o crear algo. Fabricar.

José Ibáñez Fernández (1950): Diccionario galego da rima e galego-castelán, Madrid
facerv. a. y n.

Hacer. Fabricar. Causar.

Leandro Carré Alvarellos (1951): Diccionario galego-castelán, Terceira Edizón, A Coruña, Roel
facer v. a. y n.

Hacer. Producir o crear algo. Fabricar.

________

Llevar a cabo.

________

Causar.

________

Facer as beiras a unha moza, cortejarla.

________

Facer boa feira, conseguir alguna cosa, no perder el tiempo.

________

Facer burla d'unha rapaza, abusar de ella.

________

Facer festas a un neno, acariciarle.

________

Facer mentes, proponerse una cosa.

________

Facer a zangamúa o a zaina, hacerse el zorro.

________

Facer o demo, hacer todo lo posible.

________

Facer porvida, crecer, desarrollarse.

________

Facer polo mal, atender una enfermedad para curarla.

________

Facer risa de un, burlares.

________

Facer de corpo, exonerar el vientre.

José María Pereda Álvarez (1953): Aportaciones léxicas y folklóricas al estudio de la lengua gallega, en Douro Litoral (5ª série, VII-VIII, pp. 19-52)
demo facer

Fai o que non fai o demo. Hace lo que no hace el demonio. Es un atrevido con suerte. Verín.

Eladio Rodríguez González (1958-1961): Diccionario enciclopédico gallego-castellano, Galaxia, Vigo
FACER v. a.

Hacer, producir una cosa.

________

Fabricar, formar.

________

Ejecutar, poner por obra un designio.

________

Causar, ocasionar.

________

Llevar a cabo.

________

Habituar, acostumbrar.

____v. n.

Importar, convenir.

________

Corresponder, concordar, venir bien una cosa con otra.

________

Con algunos nombres de oficios y la preposición de, ejercerlos accidentalmente: facer de matachín; facer de porteiro.

________

Equivale a sentar bien o mal una prenda de vestir o el vestido mismo; a estar o no estar estrecha; a venir o no venir apretada: esta chaqueta non me fai.

________

En la provincia de Orense suele emplearse por hallarse o estar; y así se dice: na casa soilo fai desperta miña nai.

________

Var. muy en uso FAGUER.

________

Ándalle facendo as beiras, dícese del que pretende algo por medios indirectos.

________

Ándalle facendo festas, denota que una persona halaga a otra con ocultos fines interesados.

________

A quen cha fai, failla, aconseja por represalia.

________

Como quen fai outra cousa, da a entender que se ejecuta algo con disimulo, de modo que no lo comprendan los otros.

________

Como quen non fai nada, hacer una cosa a la sordina con apariencias de no hacerla.

________

Dios faga o demáis, dícese cuando se logra un propósito cuyo resultado se ignora y se desea feliz y grato; equivale también a pedir una muerte dulce para un enfermo que ya está desahuciado.

________

Dios o faga millor, súplica para que no ocurra un peligro o una cosa grave que se teme.

________

Dios te faga bó, pidiendo la enmienda del que es de mala índole.

________

É como Dios o fixo, dícese del que tiene instintos perversos y no se modifica.

________

Eso non tèn que facer, dícese de lo que es fácil de conseguir o realizar y no ofrece dificultad.

________

Facela, significa que uno faltó al concepto honorable que se tenía formado de él.

________

Facela boa, se dice cuando se hace un desaguisado.

________

Facela conta sin a forneira, hacer o idear proyectos sin base indispensable para su realización.

________

Facela doca, emperezarse, hacerse el remolón para trabajar.

________

Facela figa, conjurar supersticiosamente con el ademán de una higa, hecho por la mano izquierda.

________

Facela maula, holgazanear, haraganear, desatender uno sus obligaciones, mostrarse refractario al trabajo.

________

Facela súa, hacer su voluntad, vengarse de algo.

________

Facela xeta, burlarse, mofarse.

________

Facelo parvo, hacerse el tonto, sin serlo, por conveniencia o con otro fin.

________

¿Facemos algo?, expresión con que uno incita a otro a que entre en algún negocio que tiene él, o venir a la conclusión de un contrato.

________

Facendo como que fan, dícese de los que simulan hacer mucho y no hacen nada.

________

Facer a duas mans, dícese de lo que sirve lo mismo para ser hecho por la mano derecha que por la izquierda.

________

Facer algunha, realizar una barbaridad, una mala acción.

________

Facer a tana, rehuir el trabajo maliciosamente.

________

Facer a todo, amoldarse a lo bueno y a lo malo; hallarse uno dispuesto para recibir cualquier cosa que le den.

________

Facer augas, orinar.

________

Facer ben, ser dadivoso y complaciente, servir a todos de modo espontáneo y generoso.

________

Facer boa cara o mal tempo, recibir o sufrir con tranquilidad las mayores adversidades.

________

Facer boa feira, hacer buen negocio.

________

Facer bo a un, mejorar el carácter y la manera de ser de uno a fuerza de consejos; ser peor el que le sucede o substituye en un cargo.

________

Facer boa unha cousa, probarla o justificarla.

________

Facer boca, tomar algo de un manjar agradable para abrir el apetito.

________

Facer bo corazón, inclinar a uno hacia la afabilidad y la benevolencia para con los demás.

________

Facer bo tercio, venirle a uno amoldada una cosa a sus deseos o gustos.

________

Facer bulra de unha muller, abusar de ella.

________

Facer cachizas, destrozar, hacer añicos.

________

Facer cara, mostrarse con valor para hacer frente al enemigo.

________

Facer carallota, llaman así nuestros pescadores a cerrar la red cruzando las dos bandas por los extremos de las CANGAS cuando el mar no deja espacio arenoso suficiente para hacer la ENXÁGOA.

________

Facer carantoñas, hacer visajes de mofa con el rostro.

________

Facer castelos no aire, imaginar proyectos de imposible realización.

________

Facer conta, suponer, dar por hecho.

________

Facer conta coa bulsa, advertencia a los muy gastadores.

________

Facer contas, calcular bien el pro y el contra de un negocio antes de emprenderlo.

________

Facer chatolas, dar topetadas durmiendo sentado.

________

Facer da necesidá virtú, lo que hacen los prudentes ante las necesidades.

________

Facer da sua capa un saio, disponer cada uno de lo suyo.

________

Facer das suas dícese del ruin que siempre hará tretas y bellaquerías.

________

Facer de corpo, defecar.

________

Facer diñeiro, ganarlo a porrillo.

________

Facer e acontecer, con que se signfican las ofertas de algún bien o beneficio grande. Se usa también para amenazar.

________

Facer e calar, obrar y proceder cautelosamente.

________

Facer e desfacer, dícese cuando uno hace algo que luego rectifica.

________

Facer e desfacer un en todo, mandar absolutamente.

________

Facer falcatrúas, hacer truhanadas y vilezas, cometer injusticias.

________

Facer feira, vender y ganar mucho en un solo día.

________

Facer fume sin lume, promover cuestión sin haber causa.

________

Facer garabatos, escribir mal.

________

Facerlle a cama a un, procurarse en secreto informes que le perjudiquen para con ellos humillarlo o perderlo.

________

Facerlle a rosca do galo, pretender de uno algún favor o servicio, halagarlo para ello disimuladamente.

________

Facerlle as beiras, rondar o pretender una cosa sin pedirla de frente.

________

Facerlle a un cara, oponérsele sin reserva a algo que pretende.

________

Facerllo cuspir, obligar a uno a que desembuche lo que sabe y quiere ocultar.

________

Facer mal proveito, no sentar bien la comida, no aprovechar; no agradar nada una noticia recibida.

________

Facer mentes, tener intención o propósito de algo.

________

Facer o bisbís, orinar el niño.

________

Facer operación, dícese de la purga que hace el efecto apetecido.

________

Facer os cornos, encoger los dos dedos centrales de la mano derecha y dejar rectos el índice y el meñique en dirección a una persona a la que se quiere insultar y escarnecer. Es acción únicamente de ineducados.

________

Facer pè, dícese cuando uno asienta los pies estando en el agua.

________

Facer perdidiza unha cousa, dejarla caer como por descuido maliciosamente, o suponer que se ha perdido siendo falso.

________

Facer pola vida, alimentarse.

________

Facer por facer, da a entender que se hace una cosa sin necesidad y sin finalidad alguna.

________

Facer que facemos, aparentar que se hace algo cuando en realidad no se hace nada de provecho.

________

Facer que fagamos, entretener el tiempo en cosas inútiles.

________

Facer sorte, irle bien en un negocio, aumentar la fortuna.

________

Facer torres de vento, jactarse o fundarse en vanas esperanzas.

________

Facer un altar e desfacer outro, perder el tiempo sin utilidad práctica.

________

Facer un burato pra tapar outro, no hacer nada de provecho.

________

Facer un das súas, obrar, proceder según el genio o costumbre. Dícese comúnmente de la persona de mala índole que no deja o no puede dejar de hacer fechorías.

________

Facer unha cousa á forza, hacerla a reñagadientes, por no ser del gusto del que se ve forzado a ello.

________

Facer unha cousa arrastro, hacerla de mala gana, contrariándose mucho.

________

Facer unha cousa cos pès, rematadamente mal.

________

Facer unha que sea sonada, anuncia en son de amenaza un gran escarmiento o escándalo.

________

Facer unha que valla por dúas, arreglárselas de modo que con un solo medio se logren dos finalidades.

________

Facer unha que valla por todas, hacer algo que llame la atención de un modo extraordinario.

________

Facer un os seus mandados, exonerar el vientre.

________

Facer un pan coma unhas hostias, dícese de lo que se hizo o se proyectó y no ha resultado como se quería o se esperaba.

________

Fago de conta, equivale a supongo, creo, sospecho, me parece: fago de conta que inda te hei de ver hoxe.

________

Fago de mentes, hago propósito, tengo pensado.

________

Fai a rabia, denota que una persona hace con gran maestría cosas que no se creyeran de sus facultades.

________

Fai coma que se vai e volve, expresa con ironía la acción de uno que después de marcharse o de intentar marcharse de un sitio, vuelve a él más pronto de lo que se suponía o se queda en él.

________

Fáicheme ben mal conto, dícese de lo que contraría mucho.

________

Fai chorar as pedras, lo que causa gran sentimiento y aflicción.

________

Fai del o que quer, dícese de la persona que domina y dirige a otra.

________

Fai máis dano que a couza, aplícase a lo que es perjudicial en alto grado, como la polilla.

________

Fai máis dano que a saravia, dícese de lo que todo lo destroza y arrasa.

________

Fáimelle boa falla, dícelo el que recibe de otro algo que para él es de suma necesidad y conveniencia.

________

Fai tanta falta aquí como os cás na igrexa, dícese de la persona cuya presencia es enfadosa, molesta e importuna.

________

Feito e dereito, refiérese a lo que es derecho, firme y entero.

________

Feito unha sopa de auga, mojado hasta la camisa.

________

¿Fixéchela... págaa?, dícesele al que hizo alguna FALCATRUADA, mala acción o trampa, y se le advierte que es natural que sufra las consecuencias.

________

¡Fixémola boa!, empléase cuando se hace algo que puede costar caro o traer malas consecuencias.

________

Fíxolle tocar o pindín, hacer marchar a uno del sitio donde estaba.

________

Fíxoo isco, lo hizo añicos.

________

Fixo os inquirios, hizo los imposibles.

________

Mira o que fás, prevención amenazadora para contener a uno.

________

Nin fai nin desfai, dícese del indeciso en sus determinaciones.

________

Nino fixo nin tal tarabelo, ni lo hizo ni trazas tiene de hacerlo.

________

Non é de facer unha cousa, significa que no es lícito o conveniente lo que se va a ejecutar, ni corresponde al que lo va a hacer.

________

Non facer, no acomodar, no agradar.

________

Non fai bo estómago, dícese de lo que repugna a la conciencia, de lo que produce desagrado moral.

________

Non fai mal a ninguién, que es incapaz de molestar o de perjudicar a nadie.

________

Non fai ó caso, lo que no viene a cuento.

________

Non fixo mala feira, dícese del que hizo un buen negocio comprando o vendiendo algo. En sentido irónico y zahiriente, también se dice del que, siendo pobre, se casó con mujer rica.

________

Non hai que facer, por estar holgando.

________

Non lle fai, indica que una cosa no impide, no constituye óbice o no es necesaria para el objeto de que se trata.

________

Non me fagas falar, se usa para contener a uno amenazándole con que se dirá una cosa que le escueza y le pese.

________

Non fagas tanto que..., expresión con que se amenaza al que persiste en hacer una cosa molesta.

________

Non teño xa que lle faga, no tengo que hacerle.

________

O que non fas pensas, frase irónica equivalente a haces o dices maliciosamente lo que puedes; lo que no puedes hacer o decir lo piensas.

________

¿Qué facemos co eso?, significa que lo que se discurre o propone no tiene importancia alguna para el fin que se pretende.

________

Quen ma fai págama, denota amenaza e instintos de venganza.

________

¿Quén mo fará bo?, ¿quién me lo probrará?

________

Quen tal fixo que tal pague, denota que el que tiene la culpa debe pagar la pena.

________

Querse ir onde ben lle faga, quiere marcharse a la ventura, a probar fortuna por el mundo.

________

¿Qué teño que che faga?, ¿qué he de hacerte yo?, ¿qué quieres que te haga?

________

FRAS. Ben axiña se fai o que ben se fai. Ben ou mal feito, o que fagas faino ó dereito. Ben se fai o que logo se fai. Cada un fai asegún é. Cada un fai coma quen é. Cada un fai das súas. Cada un pode facer da súa capa un saio. Cando fai sol e chove é tempo de pagalas débedas. Cando teñas o mando i o pau, non fagas todo o que che se veña á mau. Está feita a mitá, porque anque ela non queira, eu quero xa. Facédelle festas á gata e saltaravos á cara. Facédelle festas ó gato e rabuñaravos*. Facede o ben que vos digo, e non fagades o mal que eu fago. Facede o que eu digo, e non fagades o que eu fago. Facédevos mel e comeranvos as moscas. Facédevos ovellas e comeranvos os lobos. Facelo que fan todos, ou non ir entre todos. Facer cada día unha, e rogar a Dios por outra. Facer o que todos, ou non andar con todos. Facer que fagamos e non nos movamos. Facer unha raia na auga pra que non se desfaga. Fágase o miragro, anque o faga o diaño. Fágoche porque me fagas, que non es Dios que me vallas. Fágome bobo e como de todo. Fai a noite noite i o día día, e vivirás con alegría. Fai barato e venderás por catro. Fai ben e non cates a quen. Fai ben, sin mirar a quen; fai mal e gárdate. Fai moito, e fala pouco. Fai o que che manda o teu amo, e sentaraste co el no escano. Fai o que che manda o teu señor, e sentaraste co el ó sol. Fai o que debas e non o que queiras. Fai primeiro o necesario, e dispois o voluntario. Fai o que seipas, pra que en todas partes queipas; que o que sabe, en tódolos lados cabe. Faite de mel e comerante as moscas. Farei o que me mandes e o que non me mandes. ¿Fas mal? espera outra cousa igual. Feita a inocencia feito o engano. Feita a lei, feita a trampa. Feita a xaula, morto o paxaro. Has facer o que debes, e non o que queres. Logo se fai o que ben se fai, cando con gusto se fai. Máis fai o que quer que o que pode. Mira ben o que fas, e o que teñas que facer. Ninguén as fai que nonas pague máis cedo ou más tarde. Ninguién diga farei farei, que máis vale un toma que dous che darei. Ninguién pode facer máis do que sabe. Nona fagas e nona temas. Non botes nunca na cara favores que fagas. Non fagas tantas mercedes, que te fagan sobir polas paredes. Non fai pouco o que a sua culpa bota a outro. Non fai pouco quen se defende de outro. Non has facer o que queres senón o que debes. Non me fagas bicar, e non me farás pecar. Non sei qué facer: se deixar de andar ou botar a correr. Non sei qué faga: se tome moza ou colla soldada. Non todo o que se di se fai, nin todo o que se fai se di. Nunca falta quen ben faga. O ben facer gana amigos, i o decir mal enemigos. O facer ben nunca está mal. Onde fores fai o que vexas. O que a faga que a pague. O que fagas na tua casa, que o poidan ver todos na praza. O que fai un home, tamén outro facelo pode. O que fixo e desfixo, bota de conta que nada fixo. O que has facer dispois, faino agora. O que has facer hoxe non deixes pra mañán. O que has facer tarde, faino cedo. O que non se fai na boda, non se fai a toda hora. O que non se fai pola Santa Lucía, faise ó outro día. O que poidas facer hoxe nono deixes pra mañán. O que vai facer mal, xa vai medio ferido, dí o refrán. Por eso che fago, pra que me fagas, porque non es Dios que me val. Pro que has de facer non digas mañán. Quen a faga, tarde ou cedo ha de pagala. Quen faga mal, espere outro tal. Quen fai o que pode, fai o que debe. Quen fai o que quer non fai o que debe. Quen fai un cesto, fai un cento, se lle dan vimbios e tempo. Quen o fai que o pague. Se non fas o que queres, fai o que podes. Se o mozo soupese i o vello poidese, non habería cousa que non se fixese. Tamén sei facela bulra de quen de min a fixer. Torto ou dereito, o que está feito está feito. Solber e soprar non se pode facer á par. Soprar e solber non se pode facer. [*No orix rabuñarovos].

Aníbal Otero Álvarez (1967): Contribución al diccionario gallego, Vigo, Galaxia
mequias,facer

Hacer movimientos delante de una persona, por chanza o diversión, con una luz, tizón o hacho, en Santa Cecilia. Facer muecas, en Barredo. Del Lat. MAGICUS. (CDG)

marimuecas,facer

Hacer garambainas o figurerías, en Gerdiz, murumacas, en Vale. El primer elemento de estas palabras deriva, posiblemente, de mas, maris. Del Lat. MAGICUS. (CDG)

X. L. Franco Grande (1972): Diccionario galego-castelán, 2ª ed., Galaxia, Vigo
amensión (facer) loc. adv.

Prestar atención.

algarabíu (facer unha cousa de)

Hacer una labor a prisa, sin cuidado. [Pola ordenación alfabética (despois de 'argao') esperaríase un lema 'argarabíu'].

chumbo (facer) loc.

Caer bien la ropa, estar ajustada. Ej.: Está moi delgado, non fai chumbo na roupa.

facer v.

Hacer.

________

faer.

________

Var. Muy en uso faguer.

________

Ándalle facendo as beiras, dícese del que pretende algo por medios indirectos.

________

A quen cha fai, failla, aconseja por represalia.

________

Facer boa feira, conseguir algo, no perder el tiempo.

________

Facer festas a un neno, acariciarle.

________

Facer a zangamúa, ou a zaina, hacerse el zorro.

________

Facer o demo, hacer todo lo posible.

________

Facer por vida, crecer, desarrollarse.

________

Facer polo mal, tratar de curarse.

________

Facer risa dun, burlarse.

________

Facer de corpo, cagar.

________

Facer a vez, aparentar que se trabaja.

mandados (facer os seus)

Exoneración del vientre.

marimuecas (facer) loc.

Hacer garambainas o figurerías.

________

Var. muruacas.

mequis (facer) loc.

Hacer movimientos delante de una persona, por chanza o diversión, con una luz, tizón o hacho.

pireiriños (facer) loc.

Hacer pinitos.

xeta (facer) loc.

Hacer burla de uno delante de él.

Aníbal Otero Álvarez (1977): Vocabulario de San Jorge de Piquín, Universidade de Santiago, 1977 (Verba anexo 7)
facertr.

Decir: Fai Leonor: "Eu non vou". Faime el: "Vente logo". Faille ela, etc. En el estilo directo. Facer cravos cos dentes, fr. fig. y fam. Tiritar. Facer montes e moreas, u. con los verbos haber y querer (habías de facer..., quer facer... etc.) para significar que quiere o dice más de lo que puede o hace. (VSP)

facer a zonga

v. marmarula. (VSP)

facer cambelas

v. cambelo. (VSP)

facer os cadelos

v. cadelo. (VSP)

facer un aquendo

v. aquendar. (VSP)

Leandro Carré Alvarellos (1979): Diccionario galego-castelán e Vocabulario castelán -galego, A Coruña, Moret
Facer v. a. y n.

Hacer. Producir o crear algo. Fabricar.

________

Llevar a cabo.

________

Causar.

________

Facer as beiras a unha moza, cortejarla.

________

Facer boa feira, conseguir alguna cosa, no perder el tiempo.

________

Facer burla d'unha rapaza, abusar de ella.

________

Facer festas a un neno, acariciarle.

________

Facer mentes, proponerse una cosa.

________

Facer a zangamúa o a zaina, hacerse el zorro.

________

Facer o demo, hacer todo lo posible.

________

Facer porvida, crecer, desarrollarse.

________

Facer pol-o mal, atender una enfermedad para curarla.

________

Facer risa de un burlarse.

________

Facer de corpo, exonerar el vientre.

________

Facer as beiras, pretender alguna cosa por medios indirectos.

________

Facer a barba, afeitarse.

Constantino García González (1985): Glosario de voces galegas de hoxe, Universidade de Santiago, Verba, anexo 27
facer v.

(v.c.), faer (Goi. Xun. Mra.), faguer (Ram. Mra. Cal.) hacer;

________

face-lo amor (Gro.), face-las beces (Cre.), face-las beiras (Cab. Tob. Com. Sob. Cod. Gro. Ram. Vil.) cortejar;

________

face-las beiras (Sob.) arreglar los surcos;

________

facer ben (Gro.) obrar bien;

________

facer boa ora (Sob.) hacer buen tiempo;

________

face-lo brao (Cab. Gun.), face-lo brau (Bur. Sua.) realizar las faenas propias de esta estación;

________

face-lo carto (Com.) ganar dinero;

________

face-lo conto (Cab. Cre.) adular;

________

face-lo cor (Cur. Sob.) mantener la temperatura adecuada del horno, haciendo un poco más de fuego;

________

facer de corpo (Cur. Tob. Com. Sob. Cre. Gun. Ver.) defecar;

________

face-lo changüi (Gro.) engañar en el juego;

________

facer feitos do demo (Cur.) obrar mal;

________

face-los seus feitos (Tob.) cagar;

________

facer firme (Esc.) sujetar;

________

face-lo fleco (Mon.) matar a un animal;

________

face-la fonda (Mez.) sacar los panales viejos de la parte inferior de la colmena;

________

face-la gata (Dum.) encabritarse los mulos para que no los lleven a trabajar;

________

facer unha gracia (Cre.) hacer una rebaja;

________

face-la sua ideia (Cur.) obrar según su criterio;

________

facer bon lance (Are.) pescar mucho en una redada;

________

facer majas (Gro.) triunfar;

________

facer mal (Cab. Cur. Cre.) hacer daño;

________

face-la mancoca (Gro.) dejar que el contrario gane en el juego, para poder contraatacar cuando esté seguro de su triunfo y ganarle, de este modo, la partida;

________

face-los seus mandados (Tob.) cagar;

________

face-la mañán (Lax.) tomar unas copas antes de comer;

________

facer unha marea (Car.) pasar una temporada pescando en el mar;

________

facer boa o mala marea (Are. Esc.) coger mucho o poco pescado;

________

face-las maus pra sementar (Caa.), face-las más pra sementar (Cab.) marcar el lugar en donde se va a sembrar;

________

facer mentes (Tob.) recordar;

________

facer moito mar (Are.) estar el mar agitado;

________

face-lo outono (Cur. Fri. Per.) sembrar el trigo o el centeno;

________

face-la palla (Cab. Val. Gui. Pan.) masturbarse;

________

facer pan (San.) coincidir en opinión;

________

facer un pegue (Car.) unir dos paños de una red;

________

face-la primabera (Tob.) ir al monte a cortar tojo cuando está en flor, para tenerlo almacenado para el verano;

________

facer restrebas (Cur.) quemar los terrones de un monte;

________

face-la rosca (Ver.) adular;

________

face-la torre (Ver.) volar verticalmente la perdiz;

________

facer trenca (Xun.) caminar la vaca juntando y rozando los jarretes;

________

face-lo ubre (Cab. Raz. Lax. Ram.), facer ubreira (Dum.) crecer la ubre antes de parir;

________

V. andar a facer.

Eligio Rivas Quintas (2001): Frampas, contribución al diccionario gallego (inédito ata a 1ª ed electrónica neste dicionario)
facer oleite frase.

Mazar la leche con el mazarico. Froián de Ourol, Lu.(FrampasIII)

facer v. t.

Hacer. Viariz do Bierzo. Fago, fais, fais que, fainse; o pueblo fixo, o forno fixérono. En Fondo de Vila, X. de Ambía unhas letras moi feitas, muy bien hechas. En Covelas, Blancos Our.: As feitas son as que valen.(FrampasIII)