Dictionary of Dictionaries

· Search the Dictionary of Dictionaries

You searched for the expression moucho among the lemmas in the Dictionary of Dictionaries without taking into account the accentuation of the word or the difference b/v


- Number of definitions found: 43
- Distribution by dictionaries: Sarmiento (1746-1755c) (2), Sarmiento (1757-1762) (1), Sarmiento (1762 e ss) (1), Sobreira (1792-1797) (2), Payzal (1800c) (1), Reguera (1840-1858) (1), Rodríguez (1854c) (2), Aguirre (1858) (2), Rodríguez (1863) (1), Pintos (1865c) (1), Cuveiro (1876) (1), Valladares (1884) (1), Filgueira (1926) (1), Carré (1928-1931) (1), Acevedo (1932) (2), Carré (1933) (1), Ibañez (1950) (1), Carré (1951) (1), Eladio (1958-1961) (3), Franco (1972) (3), Franco (1972-) (1), Panisse (1977) (3), Rivas (1978) (3), Carré (1979) (2), Panisse (1983) (1), CGarcía (1985) (1), Rivas (1988) (1), Rivas (2001) (2)

Martín Sarmiento (1746-1755c): Catálogo de voces y frases de la lengua gallega, ed. de J. L. Pensado Tomé (U. de Salamanca en 1973)
moucho

(El mochuelo). CatálogoVF 1745-1755

moucho

El mochuelo. [Nombres gallegos de aves, do Apéndice: "Borrón de varios nombres gallegos de vegetables" ]. CatálogoVF 1745-1755

Martín Sarmiento (1757-1762): Onomástico etimológico de la lengua gallega, ed. de J. L. Pensado Tomé (Fundación Barrié, A Coruña, 1999).
moucho urro

(800) Es ya muy usado ese artificio en las naciones, y en la Rioja hay el uso de echar los huevos a unos capones para que los empollen poniéndose sobre ellos, deplumándolos antes en sus pechos. Supongo que esos huevos de gallina han de estar ya galleados o fecundados por el gallo, y que así los huevos de las tortugas de mar, como los huevos del avestruz, y todos los de peces e insectos, ya estarán fecundados por los machos respectivos. No siendo así, todos esos huevos serán hueros o subventáneos. Volviendo al avestruz de la Escritura, digo que el original hebreo se traduce: Veluti ululas in deserto. En la versión antiquísima castellana se vierte: como autillos en desierto. Autillo en castellano es una ave nocturna menor que el búho y mayor que la lechuza, que el francés llama chat-huant y el castellano mochuelo, el gallego moucho y hacia Redondela urro; en latín otus y asio. Autillo de otus, urro de ulula , chat-huant de gato que aúlla, propio del mochuelo y de sus aullidos. Onomástico 1757-1762

Martín Sarmiento (1762 e ss): Obra de 660 pliegos
moucho

(1898) De las aves nocturnas, digo lo mismo que dije de las aves de rapiña. Toda ave nocturna es también ave de rapiña de noche. Su carne es mala. Tiene más pluma que carne. Yo solo apunto aquí algo, por razón de su pluma y de su pellejo, si le saben desollar. Son muchas las especies que hay de aves nocturnas, y las más tienen el nombre aludiendo al sonido de su voz. Por lo mismo de volar de noche, no es fácil discernir esas aves. Yo solo he visto el buho, bubo en latín. El mochuelo, en latín asio y otus, y en gallego moucho. También he visto la lechuza. Y he notado que unas aves nocturnas tienen orejas de pluma, como cuernos, y otras no. El buho real es el más grande pajarote nocturno.

Juan Sobreira Salgado (1792-1797): Papeletas de un diccionario gallego, ed. de J. L. Pensado Tomé (Instituto de Estudios Orensanos, Ourense 1979).
[mandar] [moucho] [souto]

Manda moyto o moucho no seu souto. Ribasil. Papeletas

moucho

idem [en Ribadavia]. [Do apéndice: Aves de Amandi. Segun el P. Fr. Thomas Guitian 1800. Con los nombres que corresponden en Ribadavia]. Papeletas

Bernardo Vicente Payzal (1800c): Vocabulario gallego-castellano (edición de Damián Suárez sobre o ms da RAG)
moucho

ave: mochuelo, alucón

Eugenio Reguera y Pardiñas (1840-1858): Traducción de algunas voces, frases y locucionesgallegas, especialmente de agricultura, al castellano, ed. de J. L. Pensado (Cadernos de Lingua, RAG, 1995)
moucho

Mochuelo.

Francisco Javier Rodríguez (1854c): Diccionario gallego-castellano, transcrito do ms da RAG por AS para este diccionario
moucho

Mochuelo, ave nocturna. En port. mocho. [Tamén figura na lista de voces sen definir].

moucho

El que tiene mucha melena.

Luís Aguirre del Río (1858): Diccionario del dialecto gallego, ed. de Carme Hermida Gulías, CSIC-IPS, 2007
moucho

Bulba.

moucho ne

Mochuelo.

Francisco Javier Rodríguez (1863): Diccionario gallego-castellano, ed. de Antonio dela Iglesia González, A Coruña,
Moucho

Mochuelo, ave nocturna, especie de buho. Creo venga el nombre del canto que tiene esta ave.

Juan Manuel Pintos Villar (1865c): Vocabulario gallego-castellano, ed. de Margarita Neira e Xesús Riveiro, A Coruña, RAG, 2000
moucho

Mochuelo.

Juan Cuveiro Piñol (1876): Diccionario Gallego, Barcelona
MOUCHO

Mochuelo, ave nocturna, de medio pié de largo, amarillenta y abigarrada por el lomo de gris y pardo y con las puntas de las alas salpicadas de manchitas cenicientas; tiene el cuerpo erguido, la cabeza retirada atrás, cara redonda, pico corvo y ojos grandes y redondos. Strix otus.

Marcial Valladares Núñez (1884): Diccionario gallego-castellano, Santiago, Imp. Seminario Conciliar
MOUCHO

(Strix otus). Mochuelo, ó Buho mediano; ave perteneciente al órden de las de rapiña, ó rapaces nocturnas. Su canto cul clud es una especie de grito lastimero, ó gemido grave y prolongado, que no cesa de repetir, durante la noche, y cree el vulgo presagio funesto. El Mochuelo, como todos los Buhos, es mas útil que perjudicial á la agricultura, en razon del gran número de roedores que devora; su tamaño, medio pié y el color, amarillento, abigarrado de gris y pardo, por el lomo: tiene las puntas de las alas salpicadas de puntos cenicientos; el cuerpo, erguido; la cabeza, retirada atras, con dos penachos que figuran orejas; la cara, redonda; el pico, corvo; los ojos, grandes, redondos y hácia delante. Algunos naturalistas dan al Mochuelo el nombre científico de Strix ulula y otros el de Strix passerina. Entre los atenienses y sicilianos era esta ave un agüero y su encuentro un mal presagio en todas partes, supersticion que existe aun en varios países. V. PÁJARO D'A MÒRTE

Eu bèn vin esta-l-o moucho
enriba d'aquel penedo .
Non che teño medo, moucho.
Moucho, non che teño medo.
Cant. pop.

X. Filgueira Valverde, L. Tobío Fernandes, A. Magariños Negreira e X. Cordal Carús (1926): Vocabulario popular galego-castelán (publicado por entregas en El Pueblo Gallego)
MOUCHO sm.

Mochuelo.

Leandro Carré Alvarellos (1928-1931): Diccionario galego-castelán, 1ª ed., Lar, A Cruña, 1926-1931
mouchos. m.

Mochuelo. Ave rapaz estrígida.

Bernardo Acevedo y Huelves e Marcelino Fernández y Fernández (1932): Vocabulario del bable de occidente
moucho

V. caramoucho. A. (Coaña).

móucho

Buho. En Coaña, ave da morte. A.

Leandro Carré Alvarellos (1933): Diccionario galego-castelán, Segunda Edizón, A Coruña, Roel
moucho s. m.

Mochuelo. Ave rapaz estrígida.

José Ibáñez Fernández (1950): Diccionario galego da rima e galego-castelán, Madrid
mouchos. m.

Mochuelo, buho.

Leandro Carré Alvarellos (1951): Diccionario galego-castelán, Terceira Edizón, A Coruña, Roel
moucho s. m.

Mochuelo. Ave rapaz estrígida.

Eladio Rodríguez González (1958-1961): Diccionario enciclopédico gallego-castellano, Galaxia, Vigo
MOUCHO s. m.

Mochuelo o buho mediano, ave rapaz nocturna, que es común en Galicia; paxaro da morte.

________

El MOUCHO vive en los sitios poblados de árboles, en las huertas de frutales y aún a veces en los campanarios de las iglesias y en las buhardillas de las casas; permanece escondido durante el día, y sale al ponerse el sol para dar caza a los roedores y reptiles de que se alimenta, siendo por ello más útil que perjudicial a la agricultura. Su canto es una especie de grito lastimero o gemido prolongado, que repite durante la noche. Tiene el cuerpo erguido, la cabeza retirada atrás, con dos penachos que simulan dos orejas, la cara redonda, el pico corvo y los ojos grandes y salientes. Cuando se oye el graznido del mochuelo en los árboles próximos a una vivienda tiénese por seguro que no tardará en morir una de las personas que viven en la casa. El encuentro de esta ave, y el oir su canto teníanse en muchos países como presagios funestos y de mal agüero. De esta creencia supersticiosa no se libró Galicia, como lo revela el cantar popular que dice:

Eu ben vin estalo moucho
enriba daquel penedo.
Non che teño medo, moucho;
moucho, non che teño medo
. Bien se advierte a simple vista que el autor del cantar no las tenía todas consigo.

________

FRAS. Cada moucho no seu souto. Moito pode o moucho no seu souto. ¡Moucho!, damo e doucho.

X. L. Franco Grande (1972): Diccionario galego-castelán, 2ª ed., Galaxia, Vigo
moucho s. m.

Mochuelo o buho mediano, ave rapaz nocturna; páxaro da morte.

________

Cesto pequeño, más ancho que alto.

________

Taburete.

X. L. Franco Grande (1972-): Engadidos inéditos ó Diccionario galego-castelán
moucho

Cesto pequeno, máis ancho que alto. Vilamarín-Ourense, Ourense, A Peroxa-Ourense [Dunha lista de voces enviadas a FG por Laureano Prieto]

M. do Carme Ríos Panisse (1977): Nomenclatura de la flora y fauna marítimas de Galicia. I. Invertebrados y peces, Universidade de Santiago, Verba anexo 7
moucho bravo

Galatea strigosa (L.) , Sastre: Portonovo. Etim. Su gran cabeza lo asemeja algo a un moucho 'mochuelo'. Hay que señalar que en esta misma localidad denominan moucho al santiagués (Scyllarus arctus); ello explica que se llame bravo a éste, de peor calidad.

moucho

Scyllarus arctus (Roem.), Santiagués: Portonovo. Etim. Denom. debida a su gran cabeza que lo asemeja algo a un moucho 'mochuelo'.

moucho

Ophidion barbatum (L.), Lorcha: Mera (id. dud.). Etim. Del gall. moucho 'mochuelo, Athene noctua '. No encuentro rasgos comunes entre el pájaro y el pez para poder justificar este nombre. Es posible que moucho, como en otras ocasiones, esté usado en la acepción familiar de 'bicho raro', lo cual va bien con la especie que nos ocupa. El origen de la palabra moucho, lo mismo que el cast. mochuelo, es oscuro; tal vez de *NOCTUOLUS, der. de NOCTUA 'lechuza' (v. Corominas, BDELC, s. v. mochuelo).

Eligio Rivas Quintas (1978): Frampas, contribución al diccionario gallego, CEME, Salamanca
moucho m

Taburete para sentarse (Bouza y Frades). En el dicc. aparece amoucharse, acurrucarse. En Frades al mochuelo, en general denominado moucho, se le conoce por goucho "xowtSo (V. goucho). (FrampasI)

moucho m

Clase de cesto hecho de tiras de madera, ancho y bajo (Sonán). (FrampasI)

moucho m

Mochuelo (dicc.) En Fondo de Vila hay el dicho: FRAS. Cada moucho ó seu souto e cada rato ó seu burato, es hora de irse cada uno para su casa. Rguez. registra: Cada moucho no seu souto. Moito pode o moucho no seu souto.

Eu ben vin estalo moucho
enriba daquel penedo;
non che teño medo moucho;
moucho, non che teño medo
Este miedo supersticioso se expresa en F. de Vila así:
Moucho que está no penedo,
es de cartón e non che teño medo.
(FrampasI)

Leandro Carré Alvarellos (1979): Diccionario galego-castelán e Vocabulario castelán -galego, A Coruña, Moret
Moucho s. m.

Mochuelo. Ave rapaz estrígida.

Moucho real s. m.

Autillo, cárabo, ave rapaz nocturna.

M. do Carme Ríos Panisse (1983): Nomenclatura de la flora y fauna marítimas de Galicia. II. Mamíferos, aves y algas, Universidade de Santiago, Verba anexo 19
moucho

Pájaro marino. ¿Zarceta? (A Guardia).

Constantino García González (1985): Glosario de voces galegas de hoxe, Universidade de Santiago, Verba, anexo 27
moucho m.

(v.c.), noucho (Tob. Dum.) mochuelo.

Eligio Rivas Quintas (1988): Frampas, contribución al diccionario gallego, Alvarellos, Lugo
moucho adj.

En Sonán, Lu. se llama cesto moucho al "cesto grande de vergas, redondo, poco alto, es decir mocho". En Palencia, mochear "dar topetada". (FrampasII)

Eligio Rivas Quintas (2001): Frampas, contribución al diccionario gallego (inédito ata a 1ª ed electrónica neste dicionario)
moucho s. m.

Asiento, taburete de tres patas de cocina. Lobeira Our. En general moucho es ave (mochuelo); también O Bierzo.(FrampasIII)

moucho,--a adx.

Desmochado, recortado: galo moucho, sin cresta. As Frieiras, Our.(FrampasIII)