Dictionary of Dictionaries

· Search the Dictionary of Dictionaries

You searched for the expression tempo among the lemmas in the Dictionary of Dictionaries without taking into account the accentuation of the word or the difference b/v


- Number of definitions found: 64
- Distribution by dictionaries: Sarmiento (1746-1770) (1), Sobreira (1792-1797) (1), Rodríguez (1854c) (1), Aguirre (1858) (1), Rodríguez (1863) (1), Pintos (1865c) (1), Cuveiro (1876) (1), Valladares (1884) (4), Valladares (1896-1902) (1), RAG (1913-1928) (1), Filgueira (1926) (1), Carré (1928-1931) (2), Acevedo (1932) (1), Carré (1933) (2), Ibañez (1950) (1), Carré (1951) (2), AO (1958) (1), Eladio (1958-1961) (23), Franco (1972) (6), Rivas (1978) (1), Carré (1979) (2), CGarcía (1985) (7), Rivas (1988) (1), Rivas (2001) (1)

Martín Sarmiento (1746-1770): Colección de voces y frases de la lengua gallega, ed. de J. L. Pensado Tomé (U. de Salamanca, 1970)
[fruita][tempo]

OU FRUITA DO TEMPO. Fruita de fructus, fruto, se hizo el femenino fruta, fruita, que no hallé en latín. Tempo del latín tempus. Colección 1746-1770

Juan Sobreira Salgado (1792-1797): Papeletas de un diccionario gallego, ed. de J. L. Pensado Tomé (Instituto de Estudios Orensanos, Ourense 1979).
andar co tempo

Fras. de Ribadavia, y irse co tempo. Acomodarse a él. Papeletas

Francisco Javier Rodríguez (1854c): Diccionario gallego-castellano, transcrito do ms da RAG por AS para este diccionario
tempo

Tiempo. En it. port. y d. a. id. En latin " tempus. Seguino, Sarm.

Luís Aguirre del Río (1858): Diccionario del dialecto gallego, ed. de Carme Hermida Gulías, CSIC-IPS, 2007
tempo ne

Tiempo. Port. id.

Francisco Javier Rodríguez (1863): Diccionario gallego-castellano, ed. de Antonio dela Iglesia González, A Coruña,
Tempo

Tiempo. En port. é ital. id. latin tempore. En catal. temps.

Juan Manuel Pintos Villar (1865c): Vocabulario gallego-castellano, ed. de Margarita Neira e Xesús Riveiro, A Coruña, RAG, 2000
tempo

Tiempo.

Juan Cuveiro Piñol (1876): Diccionario Gallego, Barcelona
TEMPO

Tiempo, espacio de una época á otra.

Marcial Valladares Núñez (1884): Diccionario gallego-castellano, Santiago, Imp. Seminario Conciliar
NADOS (os; n'o tempo dos)

En toda la generacion presente. Así se dice, por ejemplo; Nunca os nados viron tal: Nunca cousas coma esas n'o tempo d'os nados s'ouservaron. Nunca la generacion presente ha visto tal: Nunca cosas como esas se han observado en tiempo de los que viven.

TEMPO

Tiempo en todas sus acepciones. FRAS. Mentras tempo non vèn, sazon non pasa. Nin po-l-o bo tempo t'agaches nin po-l-o malo te mates. Tempo contado lògo pasa.

TEMPO (mata-l-o)

Matar el tiempo, es decir, estarse uno ocioso, ora por no saber que hacer, ora por no querer dedicarse á alguna ocupacion, mas ó menos, útil.

TEMPO (n'este medio)

En este intérvalo.

Marcial Valladares Núñez (1896-1902): Nuevo suplemento al Diccionario gallego-castellano publicado en 1884 por D. M. Valladares Núñez, ed. de Mª Carme García Ares (Cadernos de Lingua, RAG, 2000)
Ausente (tempo)

Tiempo, tan apacible y de calma, que ni una hoja se mueve, como suele decirse.

Real Academia Galega (1913-1928): Diccionario gallego-castellano
A TEMPO loc. adv.

A tiempo. En ocasión, con oportunidad, a propósito.

X. Filgueira Valverde, L. Tobío Fernandes, A. Magariños Negreira e X. Cordal Carús (1926): Vocabulario popular galego-castelán (publicado por entregas en El Pueblo Gallego)
TEMPO sm.

Tiempo.

Leandro Carré Alvarellos (1928-1931): Diccionario galego-castelán, 1ª ed., Lar, A Cruña, 1926-1931
tempos. m.

Tiempo. Edad. Momento actual, pasado o futuro.

________

Oportunidad.

Bernardo Acevedo y Huelves e Marcelino Fernández y Fernández (1932): Vocabulario del bable de occidente
tempo

Tiempo. Ús. de Valdés al Eo, y en gall. y port. A. F.

Leandro Carré Alvarellos (1933): Diccionario galego-castelán, Segunda Edizón, A Coruña, Roel
tempo

Oportunidad.

____s. m.

Tiempo. Edad. Momento actual, pasado o futuro.

José Ibáñez Fernández (1950): Diccionario galego da rima e galego-castelán, Madrid
tempos. m.

Tiempo. Edad. Oportunidad.

Leandro Carré Alvarellos (1951): Diccionario galego-castelán, Terceira Edizón, A Coruña, Roel
tempo s. m.

Tiempo. Edad. Momento actual, pasado o futuro.

________

Oportunidad.

Aníbal Otero Álvarez (1958): Contribución al léxico gallego y asturiano, Archivum (Oviedo) VII, pp. 170-188
en eiro tempo

en Meiroi. Variantes de lugares próximos a éste islo, iro . También hay quien dice en idros tiempos.DE LA LOC. LAT. IN ILLO TEMPORE.(CLGA04)

Eladio Rodríguez González (1958-1961): Diccionario enciclopédico gallego-castellano, Galaxia, Vigo
TEMPO s. m.

Tiempo.

________

Abrir o tempo, empezar a serenarse, cesar los rigores de las lluvias, vientos y fríos de la estación.

________

A longo tempo, después de mucho tiempo, cuando pase mucho tiempo.

________

Andar co tempo, conformarse, atemperarse a las circunstancias.

________

Con tempo, anticipadamente, sin premura.

________

Dar tempo ó tempo, esperar la oportunidad para una cosa.

________

Descomponerse o tempo, alterarse la serenidad de la atmósfera.

________

Do seu tempo, aplícase a lo que es propio del tiempo o de la estación.

________

En tempo, en ocasión oportuna.

________

É tempo mal gastado, o é tempo perdido, dícese por el que se gasta en cosas vanas.

________

Ganar tempo, darse prisa, no perder momento.

________

Matar o tempo, estar uno ocioso, por no saber que hacer.

________

Medir un o tempo, proporcionarlo a lo que se necesite.

________

Non ter tempo pra nada, estar sumamente atareado.

________

No seu tempo, dícese cuando las cosas son en su oportunidad y ocasión.

________

No tempo dos nados non se acorda outra, o non se viu outra, úsase tratándose de algo que nadie recuerda o que jamás se ha visto.

________

O máis do tempo, la mayor parte del tiempo, casi todo el tiempo.

________

Ó seu tempo, en ocasión oportuna, cuando se requiere.

________

O tempo dou por testigo, dícelo uno confiando al tiempo la corroboración de lo que se afirma, se prevé o se presiente.

________

Perder un o tempo, no aprovecharse de él; trabajar en vano.

________

Sin tempo, con falta del tiempo suficiente para aquello de que se trata.

________

Sin tempo nin sazón, dícese de lo que se hace o se dice sin venir al caso y fuera de oportunidad.

________

FRAS. A bo tempo chegamos, se non nos dan xostregazos. A cada tempo, o seu tento. Á curta ou á larga, o tempo todo o alcanza. A mal tempo, boa cara. A tal tempo, tal tento. Cada cousa no seu tempo; suele agregársele e os nabos no advento. Cada tempo tèn os seus costumes. Cal o tempo, tal o tento. Calquera tempo pasado é millorado. Cando chove e fai sol, é tempo de pagar as débedas. Cando fai o seu tempo, non fai mal tempo. Cando non fai o seu tempo, non fai bo tempo. Canto máis tempo se gana, máis tempo se perde. Colle o tempo a conforme vèn, se outra cousa non podes facer. Co tempo maduran as uvas. Co tempo todo chega. Co tempo todo morre. Co tempo todo pasa. Co tempo todo se acaba. Co tempo todo se desfai. Co tempo todo se esquece. Co tempo todo se sabe. Co tempo todo se vai. Co tempo veñen os figos. Dar tempo ó tempo, é de bo senso. En cada tempo seu tento. En tempo e lugar, hai que saber perder e ganar. En tempo mollado, vende a lan e deixa o fiado. Ganando tempo, pérdese tempo. Hai que dar tempo ó tempo, pra que as cousas veñan con tento. Mal anda o tempo, cando o que non pode a xusticia pódeo o diñeiro. Mentras tempo non vèn, sazón non pasa. Mudado o tempo, mudado o pensamento. Nin polo bo tempo te agaches, nin polo malo te asañes. No tempo de arrendar, cantar; no tempo de pagar, chorar. Non é bo tempo o que non é do seu tempo. Non se fai fòra de tempo o que se fai no seu tempo. Non se fai fòra de tempo o que se pode facer en todo tempo. No tempo de Marzo, á mañán enxoito e á tarde mollado. No tempo dos coellos, non hai consellos. No tempo dos figos, non hai amigos. No tempo e na morte non hai seguranza. Nunca "tempo hai" fixo cousa boa. O bo tempo está no pote. O que ha facer o tempo, fágao o bo tento. Ó seu tempo maduran as uvas. Ó seu tempo vèn o que Dios quer. Ó seu tempo veñen as uvas e as mazás maduras. O tempo acrara as cousas, e o tempo as escurece. O tempo corre. O tempo corre, e todo vai detrás dél. O tempo creba sin canto nin pedra. O tempo cura o enfermo, e non o ingüento. O tempo da bo consello. O tempo da o remedio e nunca falta o consello. Ó tempo das brevas todos se achegan. O tempo é diñeiro. O tempo é o inventor de moitas cousas. O tempo é o millor conselleiro. O tempo é o millor mestre. O tempo é ouro. O tempo é pai da verdá, e irmau da mentira. O tempo é pai dos desenganos. O tempo é sabio, pero o diaño é vello. O tempo fai culleres. O tempo i o diñeiro, corren a paso lixeiro. O tempo non anda pra atrás. O tempo non recúa, porque non é mula. O tempo non agarda por ninguién. Ó tempo nono come o lobo. O tempo non pasa en balde. O tempo non se detén, porque non fala con ninguién. O tempo non se para, nin recúa, nin adianta. O tempo nunca tèn presa, pero sempre chega. O tempo pasado sempre foi louvado. O tempo que é do seu tempo, que chova, que trone, sempre é bo tempo. O tempo todo o amansa. O tempo todo o cobre, todo o encobre, e todo o descobre. O tempo todo o cura, hastra topar connosco na sepultura. O tempo todo o cura, menos a morte, que esa non tèn cura. O tempo todo o tapa e todo o destapa. O tempo todo o trai e todo o leva. O tempo trai as froles; e dispois de as traer, fainas toller e vólveas traer. O tempo traino todo e lévao todo. O tempo vaise, e os anos véñense. Perdendo o tempo non se gana diñeiro. Quen en tempo foxe, con tempo acode. Quen tempo tèn e tempo espera, tempo é que o demo lle leva. Tempo contado logo pasa. Tempo e fertuna, logo se muda. Tempo é sazón, a ninguién dan conta nin razón. Tempo ido, tempo perdido. Tempo pasado que ven á memoria, da máis pena que groria. Tempo trai tempo. Tempo tras de tempo, e auga tras de vento. Tempo tras tempo, tempo vèn. Tempo, vento, muller e fertuna, axiña se mudan. Tempo virá que o teu espello non te conecerá. Todalas cousas queren o seu tempo. Todo tempo pasado foi o máis louvado, porque o que está por vir, ou nos fará chorar, ou nos fará surrir. Todo tempo pasado foi o millor. Toma o tempo asegún vèn. Tras deste tempo ha de vir outro. Tras de bo tempo ha de vir o mal tempo. Tras do mal tempo ha de vir o bo tempo. Un tempo bo trai outro tempo malo. Un tempo malo trai outro tempo bo. Un tempo tras de outro tempo logo vèn e axiña se vai.

X. L. Franco Grande (1972): Diccionario galego-castelán, 2ª ed., Galaxia, Vigo
estiño (tempo) loc.

Se dice cuando cesa de llover.

tempo s. m.

Tiempo.

________

Abrir o tempo, cesar los rigores de las lluvias.

________

Andar co tempo, atemperarse a las circunstancias.

________

Con tempo, anticipadamente, sin premura.

________

Dar tempo ao tempo, esperar la oportunidad para una cosa.

Eligio Rivas Quintas (1978): Frampas, contribución al diccionario gallego, CEME, Salamanca
tempo m

Tiempo (dicc.). Entre los numerosos refranes referentes al tiempo constataremos de Fondo de Vila: FRAS. Por mal tempo non te mates; por bo tempo non te aghaches; Dios nos libre do polvo de Xaneiro e do lodo d'Agosto. (FrampasI)

Leandro Carré Alvarellos (1979): Diccionario galego-castelán e Vocabulario castelán -galego, A Coruña, Moret
Tempo s. m.

Tiempo. Edad. Momento actual, pasado o futuro.

________

Oportunidad.

Constantino García González (1985): Glosario de voces galegas de hoxe, Universidade de Santiago, Verba, anexo 27
tempo m.

(v.c.) tiempo;

________

tempo brabo (Cur. Com.) tiempo desapacible;

________

tempo de bultura (Val.) tiempo tormentoso;

________

te-lo tempo feito (Com. Gro.) cumplir el período de gestación;

________

a tempo (Gro.) a tiempo, con tiempo suficiente;

________

en algún tempo (Cur.) en otros tiempos;

________

V. acaba-lo tempo, cerra-lo tempo y esmaga-lo tempo.

Eligio Rivas Quintas (1988): Frampas, contribución al diccionario gallego, Alvarellos, Lugo
tempo s. m.

Tiempo. En A Limia, ó tempo "en aquel tiempo o sazón"; de tempo "viejo-a". Así. O tempo eu aínda non cumplira (A la sazón todavía yo no estaba licenciado de la milicia); il xa é de tempo (él ya es bastante viejo). También: en tempos... "antiguamente, en otro tiempo". (FrampasII)

Eligio Rivas Quintas (2001): Frampas, contribución al diccionario gallego (inédito ata a 1ª ed electrónica neste dicionario)
tempo s. m.

Losa grande, sin hender. O Viso do Incio, Lu.(FrampasIII)