Información
O Dicionario de dicionarios (DdD) é unha colección de obras lexicográficas galegas dos sécs. XIX e XX, recompiladas e transcritas baixo a coordinación do profesor Antón Santamarina no Instituto da Lingua Galega. Publicado orixinalmente en formato CD-ROM, a súa terceira edición (2003) recollía 345.742 entradas correspondentes a 25 obras lexicográficas.
A colaboración entre o ILG e o Seminario de Lingüística Informática da Universidade de Vigo fixo posíbel a publicación en 2006 dunha versión web ampliada do DdD con 392.768 entradas documentadas en 32 obras. A edición en liña do DdD pode ser consultada libremente desde 2006 como un recurso independente ou integrada no Portal RILG.
Deseño e programación web: Xavier Gómez Guinovart
Logo elaborado con onlinelogomaker.com
· Consultar o Dicionario de dicionarios
Está a procurar a expresión tolo entre os lemas no Dicionario de dicionarios
- Número de acepcións atopadas: 26
- Distribución por dicionarios: Anónimo (1833C) (1), Anónimo, (1845c) (1), Aguirre (1858) (1), Rodríguez (1863) (1), Pintos (1865c) (1), Valladares (1884) (1), Filgueira (1926) (1), Carré (1928-1931) (2), Carré (1933) (2), Ibañez (1950) (1), Carré (1951) (2), Eladio (1958-1961) (3), Franco (1972) (1), Carré (1979) (2), CGarcía (1985) (4), Rivas (1988) (1), Rivas (2001) (1)
| Anónimo (1833C): Dialecto de Galicia, ed. de J. L. Pensado, Homaxe a R. Otero Pedrayo, Galaxia, Vigo ,1958, pp. 275-286 (ms 11-5-1/947-1 BAH) | ||
|---|---|---|
Loco, bobo, tonto. | ||
| Anónimo, (1845c): Vozes gallegas, ed. de J. Leitede Vasconcellos, RL vol VII fasc 3, p. 198-229 (ms 7208 BN) | ||
| adj. | Loco, -ca Es voz prov. gallega. | |
| Luís Aguirre del Río (1858): Diccionario del dialecto gallego, ed. de Carme Hermida Gulías, CSIC-IPS, 2007 | ||
| ne | Loco, insensato, estravagante, vano, caprichoso. Port. id. | |
| Francisco Javier Rodríguez (1863): Diccionario gallego-castellano, ed. de Antonio dela Iglesia González, A Coruña, | ||
Loco, insensato, vano, extravagante, caprichoso. En port. id. | ||
| Juan Manuel Pintos Villar (1865c): Vocabulario gallego-castellano, ed. de Margarita Neira e Xesús Riveiro, A Coruña, RAG, 2000 | ||
Tonto. | ||
| Marcial Valladares Núñez (1884): Diccionario gallego-castellano, Santiago, Imp. Seminario Conciliar | ||
V. TOLEIRO FRAS. Ofrecer e non dar, òs tolos fai alegrar. Canto mais dan ò tolo, mais quère, ou mais tolo o fan. Nunca faltou tolo pra tola, nin tapon para ola. | ||
| X. Filgueira Valverde, L. Tobío Fernandes, A. Magariños Negreira e X. Cordal Carús (1926): Vocabulario popular galego-castelán (publicado por entregas en El Pueblo Gallego) | ||
| s. e adx. | Loco. | |
| Leandro Carré Alvarellos (1928-1931): Diccionario galego-castelán, 1ª ed., Lar, A Cruña, 1926-1931 | ||
| adj. | Loco. Que no tiene juicio. | |
| ____ | ____ | Disparatado. |
| Leandro Carré Alvarellos (1933): Diccionario galego-castelán, Segunda Edizón, A Coruña, Roel | ||
Disparatado. | ||
| ____ | adj.. | Loco. Que no tiene juicio. |
| José Ibáñez Fernández (1950): Diccionario galego da rima e galego-castelán, Madrid | ||
| adj. | Loco. Disparatado. | |
| Leandro Carré Alvarellos (1951): Diccionario galego-castelán, Terceira Edizón, A Coruña, Roel | ||
| adj. | Loco. Que no tiene juicio. | |
| ____ | ____ | Disparatado. |
| Eladio Rodríguez González (1958-1961): Diccionario enciclopédico gallego-castellano, Galaxia, Vigo | ||
| s. y adj. | Loco, de poco o ningún juicio. | |
| ____ | ____ | Tolo rematado, loco de atar. |
| ____ | ____ | FRAS. Anque sea tolo o falador, sea cordo o escoitador. ¿A onde vas, tolo? A onde van todos. Ás veces o tolo fala cordo. A un tolo, outro. Búlrate do tolo na casa, bulraráse de tí na praza. Cada tolo coa sua teima. Canto máis lle dan ó tolo, máis o tolo quer. Canto máis ó tolo dan, máis tolo o fan. Do tolo e do vento, arrédate. E cousa de tolos non ter xuicio. Máis sabe o tolo na sua casa, que o cordo na allea. Moito come o tolo, e máis tolo é quen llo dá. Non hai tolo sin idea. Non se vira tolo quen é parvo. Nunca faltou tolo pra tola, nin testo pra ola. Onde o tolo se perdeu, o cordo aviso colleu. O que é tolo, é do miolo. Ó tolo i ó aire, deixádeos que pasen. O tolo ó monte, i o cordo ó muíño. O tolo pola pena é cordo. Un tolo fai moitos. Un tolo fai un cento. |
| X. L. Franco Grande (1972): Diccionario galego-castelán, 2ª ed., Galaxia, Vigo | ||
| s. y adj. | Loco, de poco o ningún juicio. | |
| Leandro Carré Alvarellos (1979): Diccionario galego-castelán e Vocabulario castelán -galego, A Coruña, Moret | ||
| adj. | Loco. Que no tiene juicio. | |
| ____ | ____ | Disparatado. |
| Constantino García González (1985): Glosario de voces galegas de hoxe, Universidade de Santiago, Verba, anexo 27 | ||
| m. | ||
| adj. | ||
| ____ | ____ | ó tolo |
| ____ | ____ | V. aire y bento tolo y cousa de tolos. |
| Eligio Rivas Quintas (1988): Frampas, contribución al diccionario gallego, Alvarellos, Lugo | ||
| adj. | En | |
| Eligio Rivas Quintas (2001): Frampas, contribución al diccionario gallego (inédito ata a 1ª ed electrónica neste dicionario) | ||
| adx. | Alocado, loco. | |