afirmar
| |
'confirmar, probar, asegurar ' 'hacer firme ' 'firmar ' 'llegar a su fin ' , del latín AFFĬRMĀRE, como derivado culto (REW 260a). En un caso deriva de firmar. Ejs. del ms.: 'confirmar ' affirmou 257.11 " - a ley dos godos"; 'confirmar, probar ' : afirmaria 282.37 "que o - cõ seu yrmão"; 'asegurar ' : afirmauã (ms. afirmã ) 801.13 "assy com̃o os mouros meesmos - depoys que appareçeu y Santiago"; 'firmar, poner con firmeza ' : afirmarõ 516.11 "et - seu preyto en hũu... que sse ajudassem"; afirmado 883.12 (c. 625) "desque o preiteiamento foy - de todas partes os mouros entregarõ logo o alcaçer"; 'llegar a su fin, terminar ' : afirmados 890.8 (c. 633) "ali forõ acabados et - os dias et os tempos da sua uida" (PCG 770b18 afinados ). Palabra conocida desde el s. XIV: Cr. Troyana "el afirmou que aynda auya de uijr tal sazon en que Troya perderia o seu gran brio" (I, 129.30), "os troyãos forõ ajuntados... por afirmar suas pleytesias" (II, 178.117); Gal. Estoria "asi cõmo o departe Moysem... et outros moytos que o afirmã cõ elle" (4.30), "et que aquesto lles daua por synal do seu pleyto... afirmãdolles que daly adeante nõ se temessem de deluvio" (48.29), "ca empero que alguũs outros nomearon Deus antes que Abraã nõ achamos que se afirmassem em ello; et foy el o primeyro que se atreveu a dizer et afirmar et mostrar aas gentes que aquel hũ sóó era Deus" (168.35-6); Miragres "esto nõ poso entẽder... en qual gisa podese el naçer do ventre da Virgẽe sen semẽte de outro ome, segũdo tu afirmas" (123), "et afirmada asi a treyçõ ontre os mouros et Galarõ foyse Galarõ a Calrros" (137), "et afirmou aquelo que os outros del cõtarõ" (205); Graal "quando el viu que lho afirmavam de verdade disse" (148d, 446). Por ej., en el XV: Frades Menores "e logo aquelle pee emxerido asy foy soldado e afirmado com a carne da perna" (I, 258); Vita Chr. "ha longos tempos afirmou e corroborou" (p. 3; proem. 2b,5). Aún en este siglo se encuentra corrientemente la acepción 'firmar ' . Otros ejs. en Machado (Gloss. CBN, 79a-80a; Notas RP V, 258); Magne (Demanda Graal s.v.; Gloss. Graal 53-55; DMC s.v.) y Morais. En cast. desde el s. XIII, en documentos desde el XI (DHLE I, 897-900). |