logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra ajuda como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.12 Rows
- Número de acepcións atopadas: 12.
- Distribución por dicionarios: CANCIONEIRO DA AJUDA (1), CONCELLO DE NOIA (1), CONCELLO DE SANTIAGO (1), CRÓNICA TROIANA (1), CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (2), CANTIGAS DE ESCARNHO (1), HISTORIA TROIANA (1), VOCABULARIO 1275 (1), MIRAGRES DE SANTIAGO (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

Carolina Michaëlis de Vasconcelos (1920): "Glossário do Cancioneiro da Ajuda", Revista Lusitana 23, pp. 1-95.
ajuda
: socorro, auxilio, 8934.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
ajuda
subst. .- subst. 'axuda, socorro, auxilio'. No marco histórico no que se desenvolven estes documentos de venda e doazón (anos 1395-1463) e sen meterme en consideracións máis propias de historiadores ou xuristas, coido que é preciso facer unha lixeira matización ó respecto. É unha relación feudal, é dicir, de dependencia económica e xurídico-privada, na que predomina a interdependencia entre as partes. Por unha banda o dono comprométese á protección persoal (nestes casos concretamente vendas e doazóns) contra embargos, preitos, reclamacións e á renuncia de tódolos dereitos que lle pertencen; pola outra banda, o beneficiario comprómetese a pagar un censo e prestar certos servicios de tipo persoal ó dono. Este é o sentido de axuda, socorro ou auxilio. Ajuda, 13.35 (1395) "por moyta ajuda et boa obra que de vós rresçebí et entendo de rreçeber, et todo jur et señorío et posisón et propiadade (...) et dereito que eu ey et me perteesçe (...) o tiro et tollo et en vós (...) o pono et rremouo et traspaso por esta presente carta de venda"; 31.48 (1417) "nẽ ajuda que digamos et alegemos que o queremos para noso mantẽemẽto"; 34.15 (1422); 38.63 (1435); 40.23 (1440); 41.29 (1443); 42.16, 18 (1445); 43.30 (1447); 51.107 (1463).

F. R. Tato Plaza (1986): Léxico do Libro de Actas do Concello de Santiago (1416-1422).Vol. I (Glosario A-D). Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
ajuda
f. s. f. Axuda, auxilio, cooperación, favor: "et si o dito Fernand Ares ouvese mester ajuda para faser exsecuçon en bees das taes personas por la pena ordenada et estabeleçida ennas ditas ordenanças que eles eran prestes para yren con el a faser a dita exsecuçon" (2704, 1081, 2849, 3697, 3733, 3742, 7952). Outras formas: ajudas (525...7238). // 2. Para ajuda de, co fin de auxiliar ou cooperar naquilo do que se trata: "que cada huu deles dese para ajuda da dita obra dous dias de lavor sen levar por elo preço alguo" (2080, 2209, 2480, 2493). // 3. Emolumento que se lle adoita dar á parte do salario ó que exerce un emprego ou leva a cabo un encargo con boa dilixencia: "por ajudas e boas obras que rreçeberan (...) acordaron de lle dar de ajuda este dito anno dous mill moravedis" (7242).

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
ajuda
ayuda
f. f. socorro; aid, help: leuarey en uossa ajuda Condes et duques, I 93.12, I 123.30, I 97.27 (ayuda).

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
ajuda
aiuda
'ayuda, socorro, auxilio ' , derivado regresivo de ajudar: ajuda 4.24, 7.17, 8.35, 10.28, 11.7 (c. 7), 18.21, 30.20, 51.7, 57.61, 60.14, 63.9, 66.22, 68.4,7, 72.15, 79.24, 84.39, 86.2, 91.17 "dame esforço et - contra aquella gente pagãa", 100.3, 106.31,3,5,45, 119.22, 120.16, 160.4, 184.34,38, 195.14, 196.17,36, 221.19, 234.21,31, 285.6 (c. 168), 295.22,26,34, 302.55, 319.28, 325.11, 326.31, 358.27, 360.23, 361.24, 377.43, 378.27, 419.9, 424.9, 478.23,26, 501.12, 522.11, 527.29, 531.4, 534.23, 555.9, 573.15, 593.5, 635.8 (c. 432), 655.18, 667.22, 681.5, 686.28,34, 697.12, 699.23, 700.25, 702.32, 713.17,19, 718.20, 725.2, 731.7, 737.42, 766.20, 769.11,17, 772.27, 800.19, 809.121, 816.55, 844.8 (c. 576), 850.2 (c. 584), 852.22, 872.29, 873.7, 882.8 (c. 623), 883.14 (c. 625), aiuda 345.24, 742.56, 769.13, ajudas 537.35 "das - do mũdo", 538.14 (c. 368) "de todas as - que asperauã a auer", 703.18, 742.5, 821.13 "quaes - y... dessa uez perdeu". Se documenta desde el s. XIII: a. 1254 "et istud fecimus pro bono et pro aiuda et pro enparamento quod nobis fecerunt" (Portel p. 58); a. 1267 "pro multo seruicio et aiuda quam uos ordini tenpli facitis et fecistis" (id. 51); a. 1268 "e estes logares sobreditos uos damos... por muita aiuda que fezestes a nos" (id. p. 47); CSM 31.19 "e per aquesta razon / sson as gentes tan movudas / que van y de coraçon / ou envian sas ajudas", 75.145 "demais faria-ll' ajuda mui çed' en gran coita fera"; Afonso X (B 464) "e dar-uos ei en aiuda / muyto coteife uilão" (7); a. 1328 "ou contra uos en esto nen en al lle ffezesse aiuda" (Ferreiro VI, apénd. p. 87); a. 1333 "por moito amor e aiuda que de vos reçebi" (Duro p. 180); Cr. Troyana "leuarey en uossa ajuda condes et duques" (I, 93.12); Miragres "et começey a voluerme de hũu lado et logo sem ajuda de nĩhũu ergime" (p. 11), "hu despois fezerõ hũa igleia... por mãdado et ajuda do enperador Calrros" (p. 88), etc.; Gal. Estoria "Obs que e tanto cõmo ajuda" (135.6), etc. Otros ejs. y acepciones en Machado Gloss. CBN, 101b-102a; Magne DMC s.v. y Morais. En cast. se documenta desde el Cid.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{ajuda}
.-AJUDA (128a: nos Canc.): 1254 "pro aiuda et pro enparamento" (Portel 58).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
ajuda
ayuda
s. f.: s. f.: 31.19 as gentes... van y de coraçon / ou envian sas ajudas; 65.142 Eu vos farei ajuda; 75.145, 115.6 sempre ven en ajuda; 111.63, 112.17, 154.9 con ajuda do demo caeu en desasperança; 315.11 nos mostra muitas ajudas / grandes. {Cf. ayuda}
ayuda
ajuda
(271.37): forma excepcional; V. ajuda.

M. Rodrigues Lapa (19702): Cantigas d'escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Vigo: Galaxia ["Vocabulário galego-português", pp. 1-111].
ajuda
: {Afonso X} dar-vos-ei en ajuda muito coteife vilão 34.4; 103.12; {Estevan da Guarda} pois lh' esta faz tal ajuda 106.16.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
ajuda
f. f. ayuda; aid, help: nõ ho podia cõprir [sem] mays ajuda por que se acabou a obra, 11.26, 13.1, 29.8.

M. de Miguel (1977): Vocabulario gallego medieval en documentos del s. XIII anteriores a 1275. Memoria de licenciatura. Universidad de Valladolid.
ajuda
subst. .- subst. 'ayuda'. Formado sobre AJUDAR. a. 1257 "et d' ajuda para a granna X soldos" (25.27).

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
ajuda
aiuda
subst. .- subst. " ayuda, socorro, auxilio". 11.9 "Et começey a voluerme de hũu lado, et logo sem ajuda de nĩhũu ergime"; 11.14 "et sen ajuda de nĩhũu andey sobre los pees..."; 61.10 "Et por la ajuda de Deus chegarõ cõ soude a Iherusalem"; 71.9 "et tiroas do poder dos mouros por la ajuda de Deus"; 88.10 "en hũu lugar moy boo et moy chão hu despois fezerõ hũa igleia moy grãde et moy boa en que jaz Fagũdo et Primitiuo marteres, por mãdado et ajuda do enp[er]ador Calrros"; 90.12 "Et en outro dia vierõ, para ajuda de Calrros, quatro marqueses..."; 123.19; 132.15; 134.9; 143.8; 146.8; 177.17,19; 185.8; 186.14; 191.1; 193.12; 195.1; 199.15; 207.11; 208.1. AIUDA, 65.4 "yredes por hũa çidade que he chamada Burgos, et entrãdo en ela tãgerse an todo los sinos sen aiuda de omẽ".




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL