logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra alta como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.3 Rows
- Número de acepcións atopadas: 3.
- Distribución por dicionarios: CRÓNICA XERAL (1), CRÓNICA XERAL (ÍNDICE TOPONÍMICO) (2).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
alto
alta
sust. 'alto, noble ' 'altura ' , del lat. ALTUS (REW 387) (es palabra culta). Acepciones del ms.: 'noble ' : alto 896.19, 897.35 "este - et nobre... rrey", 153.12 "muyto - barõ", 817.6 "tã - principe", 845.8 "forte et - capelo", 892.50, alto linagẽ 76.17, 648.11, alto sangue / alto sanguj 451.8 (c. 294), 462.26, 575.20, 625.44, alto omẽ / alto ome 34.6, 175.5, 289.23, 650.31, 697.15, altos omes (altos omẽes, altos homees, altos omees) 3.5, 7.29, 14.10, 22.15, 24.7, 25.21, 35.11, 36.13, 52.5, 57.61, 66.28 "que se juntarõ todollos - d' Espana et os bispos et os condes et os rricos omes", 76.2,15, 113.54, 126.8, 158.34, 176.25, 200.18-19,25, 204.34, 227.11, 237.6, 255.29,34, 259.27, 270.9,12, 272.22, 273.52, 289.13,20,25, 290.29,49, 294.33, 295.26, 296.39,41, 300.6, 301.11, 307.24, 317.33, 337.7,9, 341.56, 389.35, 403.20, 405.13, 440.17, 444.24, 498.3, 577.37, 578.58, 614.18, 667.19, 668.10, 680.32, 686.22,23, 688.7, 729.7, 748.65,70, 749.81, 839.10, 887.16, 289.11 "os omes onrrados et - ", 128.64 "delos mays nobres et mays - de Castela", 890.9 (c. 633) "dos seus - feytos", alta 333.49 "tã - cousa", 815.26 "como de - festa", 892.47 "conquista tã - ", 892.55 "en alteza de - numeada", alta guisa / alta guysa 9.22 "omes d' alta guisa", 93.32, 124.38, 153.22, 207.16, 266.18,24, 896.5, altas 888.44 "das mayores et mays - conquistas". Acepción normal de 'alto, elevado ' : alto 35.10, 55.10, 176.27 "hũu tauolado muyto - ", 321.41 "o mays - lugar da lide", 375.13, 423.24, 424.17 "o çeo he - ", 430.13, 583.7, 740.19, 836.24, altos 811.157 "aos visos - ", 861.7 (c. 597), 887.6 "os muros dela sõ - ", alta 87.7 "serra muyto - ", 522.3 (c. 356), 545.3, 553.12 (c. 381), 566.20, 587.14, 672.49, 753.20, 785.12,26, 800.22 "ca lles estaua a agoa - da hũa parte", 896.27 "cantar te Deum laudamus en - uoz", 577.26 "mandou poer hũa mesa - para elle et para o conde,", 464.7 "fezo cantar missa muy - ", 679.17 "missa muyto - ", 250.7 "deytarõnos en - mar", altas 125.10, 539.27 "de comer... a mesas - ", 788.5, 829.11 (c. 560), 887.7. Como sust. 'alto, altura ' : alto 584.34 "de tres tapialles en - ", 887.14 "saseenta couedos... da sua anchura, quatro tanto en - ". La palabra se documenta desde el s. XIII: CSM 6.68 "começou logo en voz alta e clara / a cantar", 35.100 "madre do muit' alto rey", 249.23 "e quadrava ben as pedras e põya-as en az / eno mais alto da obra", 285.15 "de linnage mui alt ' era", 20.42 "os soberviosos d' alto vas decendo"; Roi Fernandiz de Santiago (V 488, B 903) "quand' eu ueio las ondas / e las muyt' altas ribas" (2); Pai Gomez Charinho (1159, 1625) "cobrir / o fundamento ben alto... / e poys o fundamento aberto for / alt' e ben batudo" (6, 16); Johan Soarez Coelho (V 1024) "nen ar trobe por mays altas pessõas... / que troben os melhores trobadores / polas mays altas donas e melhores" (14, 17); Fernan Velho (B 1507) "sey que uos non podedes errar / que a muyt' alto logar non poiedes" (7), etc. En el XIV: Cr. Troyana "começou sua rrazõ et diso asi tã alto que o oyrõ todos" (II, 163.11), "montou moyto alto este feyto" (I, 105.9), "o mar he alto" (I, 313.26), "soo de linagẽ de Rey alto et noble" (II, 192.15), "non auya y tan alto muro... que o elles non tomassen" (I, 92.17); Gal. Estoria "et cinquoeenta em ancho et treynta em alto" (37.1); Miragres "entõ fezerõno sobir ẽno tẽple en hũu lugar alto" (p. 24), "et en alto cõtra dentro quatorze estados" (p. 155); Graal "mandaron fazer ũa cova alta de sete pees" (I, 178), "fora de ir aa alta ventura que Deus nos ha guisada" (II, 93), etc. Más ejs. y acepciones en Magne Gloss. Graal 100, Morais y Machado (DELP1 175b; DELP2 216b; Gloss. CBN, 115ab). En cast. desde los orígenes (Pidal Cid II, 461; Corominas DCELC I, 172-173).

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo. ["Índice onomástico"].
Pedra Alta
(ms. Alto) 318.44; Cr. 1344 III, 307.1 P. Alta; Cr. Castilla ms. 7403 f. 4aV Piedra Alta; PCG 484b16 Piedrola: Pedrola (prov. de Zaragoza).
Pedra Alta
438.7; id. Cr. 1344 III, 446.1; PCG 534b29 Piedra Alta: Peralta de Alcofea (prov. de Huesca: Esp. Cid I, 286; II, 924 n. 2).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL