logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra apedrar como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.5 Rows
- Número de acepcións atopadas: 4.
- Distribución por dicionarios: CRÓNICA TROIANA (1), CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
apedrar
tr. tr. matar a pedradas; to stone to death: fezerõ ficar hũ pao en hũa praça et acatarõ na a el et aly a apedrarõ, II 194.7, II 194.14.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
apedrar
apedrear
apedrar
apedrear
apedrejar
'apedrear ' , de pedra. La forma port. es apedrar. Una vez en el ms.: apedrauanos 536.24. La otra es castellanismo: apedreassem 554.28 "que os - ", apedreassẽ 554.33. Hay ejs. ya desde el XIII (Machado, DELP1 1705a, en el XV): Graal "e se ende al fezesse todo o mundo me devia a querer mal e apedrar-me porende" (I, 130); Cr. Troyana "fezerõ ficar hũ pao en hũa praça et acatarõ na a el et aly a apedrarõ... buscou esta arte por que se asy fezo apedrar" (II, 194.7,14); también apedrear "lançarõlle grandes pedras... et asi morreu Palomades apedreado" (II, 219.12); Cr. 1344 "e outros que o apedrassem" (III, 169), "e o alcaide cõ todollos outros julgarõ que o apedrassẽ... et mandou apedrar Abemafa" (fol. 245aR); Virgeu de Consolaçon "o preguiçoso cõ terrõoes será apedrado" (p. 92; V, 816); Vita Chr. "ex que me apedrarom como mentiroso" (p. 289), "apedrada per justiça" (p. 53); en Miragres se usa el castellanismo: "foy derribado da çima do tẽple et apedreado as maãos dos judeus" (p. 20), "et de gisa aluoroçou o poboo que quiserõ logo os apostolos apedrear todos" (23), "os scripuas et os fariseus começarõ a dizer: apedreemos o Justo. Et entõ começarõno apedrear moi fortemẽte" (28), "este Justo que apedreades por vos esta orãdo" (29). En textos galls. del XV: a. 1455 "casas apedreadas... as ditas casas que asy foron apedreadas" (Ferro2 p. 312), id. "as que biraran e apedrearan as casas" (id. 317), id. "puxaran pedras e apedrearon aos vesiños" (id. 319), id. "as suas casas... et as apedrauan" (id. 322). Ambas están ya en las CSM 124.1 "como santa Maria guardou un ome que apedraron que non morresse ata que sse mẽefestasse", 124.21 "e que foss' apedreado porque fezo feito tal". Hoy sigue en uso apedrar, pero con el sentido 'apedrear ' llega sólo hasta el XV, pues ya en este siglo es sustituido por apedrejar (ejs. en Morais ), que ya se conoce en las CSM 215.36 "os mouros, quand' esto viron, todos grandes vozes deron / que logo a pedrejassen, e muitas pedras trouxeron". Apedrar en port. mod. es sinónimo de 'empedrar, guarnecer de pedrería ' y también referido a la fruta. Se cita en gall. como 'apedrear ' (Carré, E. Rodríguez, DRAG, Franco Grande e Irmandades da Fala ); también 'empedrar, granizar, causar el frío pedra en las frutas ' ; además apedrexar 'apedrear ' (Carré, E. Rodríguez, Franco Grande e Irmandades da Fala ); apedrar, apedrexar 'apedrear ' nunca las he oído. Otros ejs. ports. en Machado (Notas RP IX, 165-6); Elucidário (ed. Fiúza) p. 511b-512a y Morais. En cast. desde el XIII (Berceo S. Oria 82; PCG 132b5); en el F. Juzgo "que nos le quememos ol apedremos" (ed. Ac. p. 184.29).

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{apedrar
apredrear
pedrejar}
.- APEDRAR (1705a: XV, tb. apedrejar): CSM 124 "un ome que apedraron... e que foss' apedreado" (1, 21); 215 "vozes deron / que logo a pedrejassen" (36).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
apedrear
apedrar
v. tr.: v. tr.: apedrejar, supliciar à pedrada: 124.1 Como Santa Maria guardou un ome que apedraron; 124.21 que foss'apedreado porque fezo feito tal || destruir com granizo: 161.4 toda-las outras (vinnas) foron apedreadas.




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL