logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra arrizado como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.6 Rows
- Número de acepcións atopadas: 6.
- Distribución por dicionarios: CRÓNICA TROIANA (2), CRÓNICA XERAL (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), HISTORIA TROIANA (1), MIRAGRES DE SANTIAGO (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
arrizado
adx. adj. {adx.} fuerte, robusto; strong, robust: non ha home tan arrizado nen tan ualent que con el podesse tirar, I 286.21, I 285.17, I 259.12. quen foy uilão ou paação ou feo ou aposto ou arrizado ou flaco, I 105.22. Graal. arrizado.
arrizado
adx. adj. {adx.} vigoroso, con fuerzas; forcible, vigorous: Os da çidade ouuerõ seu consello. que outro dia manaa seysem contra o canpo et fosen contra as tendas muy bẽ arrizados. et muy bẽ gisados de batalla, II 9.5.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
arizado
arrizado
'esforzado, fuerte, brioso ' . La etimología no está muy clara. Piel Notas etim. (RP XV, 131-2) propuso la base *ARRĒCTIĀRE, de ĒRĒCTUS 'levantado ' y el pref. AD- (REW 670). Es posible que sea cierto: de ahí deriva ciertamente el v. arriçar y arriçado; pero no podemos dejar de lado la grafía con -z-. Todos los textos medievales presentan arrizado y junto a él tenemos el cast. ant. arreziado (también con sonora), para el cual tenemos que partir de rezio (port. rigeo, rijo ), con etimología no muy felizmente aclarada. Una vez: 93.19 "ome - et vallente" (en A1 arriçado; PCG 394b22 arreziado ). Ejs. desde el s. XIII: CSM 31.42 "pois creceu aquel bezerro e foi almall' arrizado", 88.40 "ca non a tan arrizado / de vos que possa cantar / se muit' ouver jajũado", 205.23 "que tragia gran conpanna de mui bõos cavaleiros / ardidos e arrizados", 312.16 "esto foi dun cavaleiro que apost' e fremos' era / e grand' e muit' arrizado"; Pero Garcia Burgales (980, 1372) " Pedro Boo, que era arrizado / e ben manceb' assaz pera uyuer" (3); Fernan Garcia Esgaravunha (B 1510) "estornudou tres peydos e guariu / ja quanto mays e é mays arrizado" (14); Pero Garcia d' Ambroa (B 1575) "e este era o mais arrizado / ome de toda esta nossa terra" (15); Graal "ca se sentia mui arrizado e por mui ardido" (I, 164), etc.; Cr. Troyana "non ha home tan arrizado nen tan ualent que con el podesse tirar" (I, 286.21); Fragm. Tristán "et o caualeyro da ponte que era muy grande et muy arrizado" (p. 53), "diziã que era bóó caualeyro d' armas a marauilla et o mays arrizado et o mays ardido que nũca entre eles entrara" (p. 59); Miragres "et os mãçebos que er[ã] mais arrizados cayã con fame" (41), "et aquel gigante nõ temia lança nẽ seeta et avia força de XL omes arrizados" (117), "et era moyto arrizado et moy rregeo et moy sabedor en armas" (133), etc.; Gal. Estoria "et oyto omẽs dos mays ardidos et fortes et arrizados" (194.16); Nunes Contr. "veo a mĩ hũu crerigo grande e arrizado" (RL XXVII, 12). No conozco ejs. posteriores. Véase también Machado (Gloss. CBN, 146ab; Notas RP XV, 176); DRAG p. 234 y Magne Demanda Graal s.v.; Gloss. Graal 156. En cast. aparece ya en el Cid areziado, y es abundante arreziado en textos alfonsíes (véase Pidal Cid II, 472).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
arrizado
adx. adj. {adx.}: forte, rijo, valente: 31.42 Pois creceu aquel bezerro e foi almall'arrizado; 88.40 Ca non á tan arrizado; / de vos que possa cantar / se muit'ouver jajũado; 205.23 mui bõos cavaleiros, / ardidos e arrizados, e demais bõos guerreiros; 312.16 Esto foi dun cavaleiro que apost'e fremos'era / e grand'e muit'arrizado.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
arrizado
adx. adj. {adx.} esforzado; brave, valiant: ou quẽ foy vilaão ou fidalgo, et feo ou aposto, ou arrizado ou fraco, 76.2, 95.21, 102.26.

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
arrizado
adx. .- adj. {adx.} " esforzado, valiente, fuerte". 133.7 "et era moyto arrizado et moy rregeo et moy sabedor en armas"; 134.4 "Et era atã arrizado que o caualeiro, estando armado sobre seu caualo [...] cõ a espada por çima da cabeça, atravesaua el et o caualo"; 181.6 "et tragia ante si hũu asno moy grãde et moyto arrizado". ARRIZADOS, 41.18 "Et os mãçebos que er[ã] mais arrizados cayã cõ fame"; 117.6 "nõ temia lança nẽ seeta et avia força de XL omes arrizados".




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL