barro barro barrio bairro barreo
| |
'barrio ' , del ár. vulg. BARRI 'exterior ' (clás. BARRÎ ) o también de BARR 'afueras ' (G. Viana Apostilas I, 120-2; Nascentes p. 93; Lange 134-135; Magne DMC s.v. abairrar; G. de Diego Dicc. 939b; Corominas DCELC I, 413-4; fue ya propuesto por Covarrubias Tesoro s.v. barrio; la etimología sobre *BARRA no puede tener aceptación). Una vez: 370.16 "que enachou o lugar aos pobladores depoys que llo deu el rrey et poblou o - que dizẽ de Sam Pedro"; cfr. 271.6 "- de Traballo". El significado primitivo fue 'aldehuela dependiente de una población ' . Con este significado está en Viterbo barro ('lugar pequeno, quinta, aldeia, casa de campo ou de abegoaria '): "estes mesmos galinheiros vaam aos barros e filham huum capom ou huma galinha ou cabrito aos moradores desses barros, que am de lavrar" (Elucidário s.v.). Conozco otros ejs. del XIV: a. 1321 "quando algũus que mal fezerem na villa se colherem ao barro do almirante que o alcayde ou os seus o ffaçam saber ao almirante... e en outra guisa nõ entrem os homens do Alcaide em sseu barro" (Desc. Portug. I, 42; aquí alterna con barrho ); a. 1324 "en Loona no barro de Requeyxo" (Duro p. 174); Cr. 1344 "e pobrou o barro que chamã de sam Pedro" (III, 370). La forma más ant. es barrio desde el X: a. 968 "varzenas nostras proprias et barrios que abemus super ribulo uiaster... et concludet barrios et uarzenas" (PMH Diplom. 60); a. 1050 "et in barrios aurentana" (id.. 231); a. 1087 "et in illos barrios uillam sangalios" (id. 405); a. 1101 "circa uilla Barrios" (Doc. Med. Port. III, 8); a. 1103 "et in ipsa uilla de Bario... de suas hereditates in Barrios" (id. 93, 113); a. 1109 "in oriente barrio que fui de don Brandon" (id. 286). No tengo ejs. del XIII, pero aparece aún en el XIV: a. 1321 "nõ entendessem en el nem nos seus... nem em seu barrho" (Desc. Portug. I, 42; alterna con barro ). Desde el XIV es normal la forma mod. bairro: a. 1370 (?) "no bayrro do dicto almirante" (id. 123); a. 1372 "se allgũuas pessoas sse acolherem ao bairro do dito almirante... que as ditas justiças os nam prendam no dito bairro" (id. 146); a. 1388 "no bayrro do dicto almjrante" (id. 603); a. 1392 "per Razom dos bairos contados que hy ha... porque os dictos bairros fossem descontados" (id. 199); a. 1393 "aujam hũus paaços com seu bairro" (id. 201). En gall. se usa barrio (algunos escriben bairro por portuguesismo); en el XIV la forma barreo: a. 1332 "en Loona no barreo de Ryquexo" (Duro p. 178); a. 1347 "ena villa de Loona no barreo de Requeixo" (id. 190); Gal. Estoria "et diz que ajnda ha hũ barreo et hũa cal em Damasco que lle dizem a morada de Abraã" (171.19). En cast. desde el X (véase Corominas DCELC ). |