logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra candea como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.7 Rows
- Número de acepcións atopadas: 7.
- Distribución por dicionarios: CANTIGAS DE AMIGO (1), CRÓNICA TROIANA (1), CRÓNICA XERAL (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), CANTIGAS DE ESCARNHO (1), HISTORIA TROIANA (1), MIRAGRES DE SANTIAGO (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

J. J. Nunes (1928): Cantigas d' amigo dos trovadores galego-portugueses. Vol. III \(Glossário\). Coimbra: Imprensa da Universidade.
candea
f. s. f. XCVII, 8, CLXIX, 2, etc., CLXXII, 8, vela de arder ou queimar nos altares. ("Queimar candeas, como acto de devoção, ocorre nas cantigas n? XCVII, 8, CLXIX, 2, CLXXII, 8, CCCCXXX, 7, CCCCLXXXIV, 8, e ainda na CCCCXXIX. Está claro que as candeias, levadas aos santuários por peregrinas medievais, eram verdadeiras candelas de cera e não luzernas de azeite. As candeias substituem as faculae dos cultos antigos, nem é preciso lembrá-lo". D. Carolina Michaëlis, C. Ajuda II, pag. 886 n. 7. Aí cita a obra {Viterbo Candeias}. (Cantigas d' amigo).

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
candea
f. f. candela, vela; candle (Vid. açendudo), I 137.9, I 361.8.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
candea
'candela ' , del lat. CANDĒLA (REW 1578). Formas: candea 390.40 "demãdou - et seulle a alma", 895.10 "demãdãdo a - que todo cristão deue a teer en mão ao seu finamento", 896.25, cãdea 895.20 "desi tomou a - cõ ambalas mãos", candeas 778.26. Desde el XIII: CSM 8.1,20 "como santa Maria fez... decender hũa candea na viola do jograr... / hũa candea nos dade a que cẽemos", 28.46 "que ant' a majestade / da virgen fossen queimar / candeas", etc.; Nuno Treez (808, 1203) "estaua en san Clemenço / e fora candeas queimar" (7); Pero Viviaez (336, 735) "a san Simon / de Ual de Prados candeas queymar... / e elas enton / queymen candeas por nos e por sy / e nos, meninhas, baylaremos hy" (2,5), etc.; Cr. 1344 "assy como lampadas d' ouro e candeas" (III, 208); Miragres "diserõ que virã arder de noyte sobre lo seu moymẽto candeas por vertude" (14), "fays que se açenda esta cãdea por si, et a cãdea foy logo açesa" (15); Cr. Troyana "leuauan candeas moytas et moytas fachas açendudas" (I, 137.9); Gal. Estoria "et dizẽ que se candea açendida poem..." (212.7); a. 1364 "em que seem as candeas pera as treuas" (Machado Voc. XIV 234); a. 1375 "it. mando a todas las iglesias en que soo beneficiado duas libras de cera a cada hua para hua candea con que ergam o corpo de deus" (CDGH 379); Corónica Iria "viian grandes lumes de candeas arder... vio as ditas candeas" (p. 42). Antiguamente equivalía a 'vela de cera ' , modernamente es más una 'lámpara de aceite ' Véase Elucidário s.v.; Leite Obs. Elucidário RL XXVI, 131; Morais ). El port. mod. (desde el XVI, aún aquí se encuentra candea: ej. en Morais ) grafía candeia, el gall. candea (a veces se oye candela ). Para el cast. (desde el Cid ) véase Pidal Cid (II, s.v.) y Corominas DCELC I, 630).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
candea
s. f.: s. f.: candeia: 28.46 ant'a Majestade / da Virgen fossen queimar / candeas; 116.37 cande'ou estadal; 123.23 foi log'encender / candea da Virgen; 338.35 Ena eigrej'aquel dia ardian candeas; 385.42 levou y sas candeas / de çera, ca non de sevo.

M. Rodrigues Lapa (19702): Cantigas d'escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Vigo: Galaxia ["Vocabulário galego-português", pp. 1-111].
candea
= vela, círio: {Pedr' Amigo de Sevilha} Pediu oj' un ricome / ... candeas a un seu ome 322.3, 7, 8, 15, 21.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
candea
f. f. candela; candle: ẽna camara avia moy grã lume de candeas et de fachas que y ardiam, 62.16.

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
candea
{cãdea}
subst. .- subst. " cirio, vela". CANDEAS, 14.15 "virã arder de noyte sobre lo seu moymẽto candeas"; 204.6 "acenderõ candeas"; 206.15 "et buscarõ candeas". CÃDEA, 15.2 "tomou hũa cãdea sen lume"; 15.5 "fays que se açenda esta cãdea por si. E a cãdea foy logo açesa"; 135.7 "et hũa cãdea açesa".




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL