logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra chantar como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.9 Rows
- Número de acepcións atopadas: 9.
- Distribución por dicionarios: CONCELLO DE NOIA (1), CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), VOCABULARIO 1275 (1), MIRAGRES DE SANTIAGO (1), LIBRO DE NOTAS (3).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
[chantar]
v. v. 'plantar'. IPret. P3 Chantou, 39.59 (1439) "por ontre os castineiros que chantou Juã de Maalde". SFut. P4 Chãtáremos, 11.13 (1390) "et déuouos dar a terça parte de quanto pan lauráremos, et mays uos deuemos de dar a medade de quantas áruores nós perfeytáremos et chãtáremos desllo porto de Cãmoíno a Abbende".

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
chantar
plantar
prantar
'plantar ' , del lat. PLANTĀRE (REW 6578). Una vez: chanta 452.14 "comõ quẽ nouamente - vina". Desde el s. XIII: a. 1259 "un agro... a chantar de pereiros... aruores quais quer que y chante" (Salazar 44.8,9); a. 1265 "deuedes a chantar quanto y iaz por chantar" (CDGH 18); a. 1269 "vna leyra... que a lauren et a chantem" (Sponer 151.7); a. 1275 "herdade... assi chantada cõmo por chantar" (Salazar 67.10) (id. 71.72 de a. 1277); a. 1278 "sub tal condiziõ que o chante d' arbores" (id. 73.7); a. 1279 "que chantedes... este agro todo de bõas maçineyras quanto virdes que compre para chantar" (id. 76.6,8); a. 1282 "assi chantada como por chantar" (id. 85.9); CSM 213.79 "gran colbe... c' a azcũa chantou toda per hũa grand' azỹeira", 359.22 "ũa sa vinna veer que ele chantou"; a. 1329 "que o lavredes e o chantedes e o povoedes" (Duro p. 177); a. 1332 "e o lavredes e o chantedes" (id. 179); a. 1339 "que o lavredes e o chantedes" (id. 182); a. 1341 "que o lavredes e o chantedes e o paredes ben" (id. 183) (también 184, 186, 187, 188, 194, 208, 210, etc.); a. 1384 "outrosi chantedes de vina a cortina" (id. 217); Cr. Troyana "hun pumar moy ben chantado d' aruores" (I, 115.7); Miragres "chãtou por si hũu coytelo et matouse" (56), "et chãtaron os cõtos das lanças ante as tendas" (89); Contempl. S. Bernardo "e penssa como faziam a coua pera chantar a cruz" (BF VI, 113); Aves "que Deus chantou na sa fe... o cedro que Deus nõ chantou" (p. 40.5,8); a. 1458 "que renegan que non chantaran as lanças en el" (Ferro2 p. 331). Pronto perdió su significado originario, conservando acepciones secundarias (véase Morais y E. Rodríguez ); tanto en gall. como en port. se vio desplazado por plantar (desde el XIV) o el más pop. prantar (desde el XV) (véanse ambas formas en Morais, E. Rodríguez y Machado DELP ).

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{chantar
chentar}
.- CHANTAR (570a: 1267): 1259 "damos... un agro... a chantar de pereyros et de mazeyras ou doutras aruores quais quer que y chante... a quarta desse chantado" (Salazar 44.8, 9, 14); CSM 157 "un cuitelo... pela boca o chantar / foi" (21) (213.79); Gil Vicente "quem tirava do meu / os meus marcos quantos sam / e os chentava no seu" (80a14) (60a29, etc.).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
chantar
v. tr.: v. tr.: plantar: 359.22 que foss'a ũa sa vinna veer que ele chantou || cravar: 157.21 u meteu un cuitelo no feijoo por provar / a come lle saberia, pela boca o chantar / foi ben ate enas cachas, que o non pod'en tirar; 213.79 a azcũa chantou todo per hũa grand'azỹeira.

M. de Miguel (1977): Vocabulario gallego medieval en documentos del s. XIII anteriores a 1275. Memoria de licenciatura. Universidad de Valladolid.
chantar
v. .- v. 'plantar'. Del latín PLANTĀRE. Formas: chantar, Inf., a. 1259 "un agro ... a chantar de pereyros" (44.8), 44.10; a. 1275, 67.10; chante, SPres., a. 1259 "quais quer que y chante isse Pedro Pedrez" (44.9); chantado, chantada, chantados, Part., a. 1259 "a quarta parte desse chantado" (44.14); a. 1275 "assi chantada como por chantar" (67.10); a. 1275 "et con sous chantados et erdades lauradas" (69.9).

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
[chantar]
{[chãtar]}
v. .- v. " clavar, clavarse". IPret. P3: CHÃTOU, 56.6 "chãtou por si hũu coytelo et matouse". CHANTOU, 204.1 "et despois chantou hũu coytelo por lo ventre et matouse". CHANTOUSE, 200.11 "a lança do outro chantouse por el et matoo". P6: CHÃTARON, 89.14 "et chãtaron os cõtos das lanças ante as tenda[s]". CHANTARÕ, 97.2-3 "algũus dos cristiãos chantarõ suas lanças ante as tẽdas".

F. R. Tato Plaza (1999): Libro de notas de Álvaro Pérez, notario da terra de Rianxo e Postmarcos (1457). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega [Glosario, pp. 237-711].
chantar
v. tr. v. tr. "Chantar, plantar, poñer na terra unha planta ou a súa semente para que arraigue".
____SPres. SPres. P5 chantedes (1): "a qual dita herdade así marcada vos aforo por mỉ e por mjñas / voses para que a chantedes e ponades de vjna en este ano" 1146.
____ Do lat. plantāre. As acepcións xerais que se conservan tanto en gal. coma en port. son "espetar, introducir nunha superficie algo rematado en punta", e as figuradas correspondentes. Coa acepción "plantar, enterrar unha planta nova para que prenda e medre", xeral na Idade Media (amais das significacións figuradas), foi substituído desde o séc. XIV polo cultismo plantar. Rexístrase en textos galegos desde 1259, e tamén nas CSM (Lorenzo Crónica s.v.). En textos portugueses aínda se usa no XV (Mateus s.v.).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL