logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra cobrar como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.21 Rows
- Número de acepcións atopadas: 21.
- Distribución por dicionarios: CANTIGAS DE AMIGO (1), CANCIONEIRO DA AJUDA (1), CONCELLO DE NOIA (1), CONCELLO DE SANTIAGO (1), CRÓNICA TROIANA (3), CRÓNICA XERAL (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), CANTIGAS DE ESCARNHO (1), HISTORIA TROIANA (6), MIRAGRES DE SANTIAGO (1), Nunes2 (1), LIBRO DE NOTAS (3).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

J. J. Nunes (1928): Cantigas d' amigo dos trovadores galego-portugueses. Vol. III \(Glossário\). Coimbra: Imprensa da Universidade.
cobrar
v. tr. v. tr. CCCXXIV, 6, CCCLXVII, 5, reaver o perdido, ser recompensado, pago; CLXXXIII, 7, voltar à situação anterior e portanto largar, deixar (o que se tinha antes); XXXIV, 3, recuperar, tornar a obter. (Cantigas d' amigo).

Carolina Michaëlis de Vasconcelos (1920): "Glossário do Cancioneiro da Ajuda", Revista Lusitana 23, pp. 1-95.
cobrar
(rĕcŭpĕrāre com perda regressiva do prefixo), contranome de lesar, tornar a possuir, rehaver o perdido, p. ex. o juizo {sen} 607, 1332; o vezo {Diego Moniz viç'}7092; {Roi Queimado} tempo 3058; {Osoir' Anes} ũa senhor 7203; conseguir 8764; receber compensação 6445; recompensar 10261.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
cobrar
v. .- v. 'recibir, adquirir unha cantidade'. Inf.: Cobrar, 8.42 (1381) "douuos todo meu lybre et conprido poder para que as posades entrar et ajurar et auer et cobrar per uós et per outros por uós"; 13.44 (1395) "posades entrar et tomar et rreçeber et ajurar et aver et cobrar as ditas herdades et chantados, casas et casares et vjñas et chousuras sen meu enbargo"; 15.41 (1395) "et aver et cobrar as ditas herdades, casas et casaes".

F. R. Tato Plaza (1986): Léxico do Libro de Actas do Concello de Santiago (1416-1422).Vol. I (Glosario A-D). Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
cobrar
v. tr. v. tr. Cobrar, percibi-lo acredor ou un representante seu unha contía que se lle debía: "poys que os non podian cobrar daqueles que os devian" (2018). Formas: P3 SPret.: cobrase (2145), P6: cobrasen (3545...7679); Inf.: cobrar (2018, 2045).

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
cobrar
intr. intr. recobrar, recuperar; to gather strength, recover: uiron outrossy os outros que ante ssy estauan. cobrar en sua força et en ardimento, I 238.2, I 321.33, I 197.14.
cobrar
tr. tr. obtener, conseguir; to acquire, gain, get: nunca ja en quanto uiua outro tal poderey cobrar, I 310.21, I 309.15, I 292.15, I 144.23. Sumas. cobrar.
cobrar
tr. tr. recobrar; to recover, get back: rrogouos que façades todo uosso poder en cobrarla, I 113.9, I 193.8, I 321.33.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
cobrar
'recuperar, recobrar, adquirir, alcanzar ' , de recobrar (<RĔCŬPĔRĀRE ), con falso análisis (REW 7136). Formas: cobrar 82.13 "para - o rreyno", 102.52, 148.43, 201.54, 325.6, 337.4, 350.1 (c. 208), 356.1, 363.49, 385.19, 488.20-21, 492.10, 518.14, 619.58, 683.6, 686.20, 718.24, 775.14, 786.40, 800.24, coblar 790.32 "et os mouros quiserõ - a vila mays nõ quiso Deus que tamano vagar ouuessem", cobralos 842.23 "castelos... por - delles"; cobrou 69.1, 125.11, 156.1, 230.10, 247.1, 256.42, 262.49, 293.20, 347.1, 367.23, 411.12-13 (c. 261), 465.26, 504.9, 588.12 "quando o mouro esto oyu - seu coraçõ", 640.6, 674.1, 711.1 (c. 488), 713.1, 714.43,47, 715.52, 718.24, 727.17, 731.17, 743.18 " - curaçõ", 775.12, 786.43, cobrarõ 237.23 y 810.129 " - curações", 501.1, 663.1, 689.24 "quebrantou os mouros en guisa que nũca depoys - ", 702.32, 791.42, 901.28, "fforon maltreytos os mouros et depoys - et fforon arrãcados os cristãos", 903.90; cobrarás 91.30, cobraremos 101.36, 108.91-92; cobraria 69.6, cobrariã 647.35, 716.11; cobradeo 746.12; cobre ' yo' 355.37, cobres 394.52 "cõ que - os curações delles", cobredes 712.24, cobrẽ 84.32; cobrasse 320.27 "et que - os curaçoes de seus uasalos", cobrase 125.7, cobrassẽ 460.1; cobrãdo 545.20-21 "os que sse gardauã de comer forõ - et os outros morriã", 710.22-23, cobrando 900.11; cobrada 816.58 "a antiga dinidade... era - a España", 836.28, 841.3 "desque ouue... - Jahem", 847.24, cobrado 138.54 "per uos auemos - nosso senor", 730.18 "que os mouros auyam - " (ms. trobados ), cobrados 828.41 "et - estes castellos". Desde el s. XIII: CSM B 25 "e cuid' a cobrar / per esta quant' enas outras perdi", 3.1 "fez cobrar a T. a carta", etc.; Johan Airas (640, 1050) "os dias que uos a uosso prazer / non passastes eu uolos cobrarey" (6); Johan Garcia de Guilhade (350, 748) "e ia cobrad' é seu coraçon" (7), etc. En el XIV: Cr. Troyana "rrogouos que façades todo uosso poder en cobrarla" (I, 113.9); Cr. 1344 "e cobrou o reyno" (III, 23), "que lhes outorgasse o que lhe pedyam e cobrasse os coraçoões de seus vassallos" (309); a. 1362 "et o moesteyro que a non possa cobrar nen auer en njhũ tenpo" (Salazar 118.16); Gal. Estoria "que nõ ouvera donde sse cobrasse a maneyra da natura de aquelas aves" (43.21), "et cobrou Abraã a Loth seu sobriño" (194.35). En el XV: Corónica Iria "et foron cobrando a terra et as villas" (p. 34); F. Lopes Cr. D. Pedro "por cobrar o que tiinham perdido" (p. 141.55), "cercoulhe el rrei Medelim e cobrouo" (p. 163.114-115), etc.; Oficios "por que leixa pessoa d' amigo quando cobra de seer juiz" (168.12); Soliloquio "que ha de seer cobrado e refecto o desfazimẽto da sua queeda dos angeos maaos" (55.28), etc. Véase Morais y Magne Gloss. Graal 289-290. En cast. desde el Cid (Corominas DCELC III, 1042-3).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
cobrar
v. tr.: v. tr.: readquirir: B.25 querrei-me leixar de trobar des i / por outra dona, e cuid'a cobrar / per esta quant'enas outras perdi; 3.1 como Santa Maria fez cobrar a Theophilo a carta que fezera cono demo; 37.1 como Santa Maria fez cobrar seu pee ao ome que o tallara; 44.28 eu venno a ti / con coita de meu açor que perdi, / que mio cobres; 91.23 por ssa saud'y cobrar || 268.52 deu-lle saud'en seu corpo, e foi sãa e cobrada / de quantos nenbros avia.

M. Rodrigues Lapa (19702): Cantigas d'escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Vigo: Galaxia ["Vocabulário galego-português", pp. 1-111].
cobrar
= obter, receber: {Pero Mendiz da Fonseca} cobrou manto con espada / e foi comendador d' Ocrês 402.17; 124.13; 323.5. || Recuperar, ganhar: {Afonso Soarez} o que perdeu nos alhos quer cobrar nas cebolas 67.10; 77.14. || Pagar, indemnizar: {Gil Perez Conde} Tantas mínguas achan a Don Foan, / que já lhas nunca cobrar poderan 153.2, 14. || Reanimar, recobrar a força: {Johan Baveca} sempre vos avedes a cobrar / e eles an mais a enfraquecer 188.17.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
cobrar
tr. tr. e intr. recobrar; to recover: fasta mediodia nõ cobrou sua fala nẽ seu entendemẽto, 275.29, 192.4, 278.41, 127.30, 150.5.
cobrar
tr. tr. obtener; to obtain: tanto afan ey de sofrer por voso amor fasta que esto cobre de uos, 182.37, 183.34.
cobrar
tr. tr. recibir, ganar; to receive, earn, win: se o asy podermos fazer, sabede que cobraremos grãde onrra, 126.32.
cobrar
tr. tr. enmendar, reparar; to make amends, compensate: bõa cousa he que lles cobredes quanto dãno et quanta perda lles avedes feyto, 279.1, 296.5 (coblado Part.).
cobrar
intr. intr. vencer; to win: cobrarõ sobre elles et enpuxarõnos ata o mar, 124.29.
cobrar
tr. tr. recobrar, tomar; to take, recover: os gregos cobrarõ o cãpo ja-quanto pouco, 72.40, 115.31, 126.31. D. Denis.

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
[cobrar]
v. .- v. " recuperar, recobrar". IPret. P3: COBROU, 16.1 "avia grã tenpo que era çego [...] et cobrou logo moy bẽ o lume dos ollos". Part.: COBRADA, 71.5 "ata que fui cobrada ẽno tenpo d' este Calrros".

Nunes2
cobrar
CI, 24, CIII, 20, tornar a haver, recuperar; cobrar de, CII, 9, CIII, 6, receber alguma cousa em paga de (?). (Cantigas d' amor).

F. R. Tato Plaza (1999): Libro de notas de Álvaro Pérez, notario da terra de Rianxo e Postmarcos (1457). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega [Glosario, pp. 237-711].
cobrar
v. tr. v. tr. "Cobrar, recibir cartos como pagamento de algo". Rexe a prep. de, cando hoxe o usual é a.
____Inf. Inf. cobrar (3): "rreçebjr e rrecabdar e aver e cobrar de Afonso Carneyro" 1698, "protestãdo de o cobrar / deles e de seus bẽes" 2483, 2493.
____ Formado a partir da falsa segmentación de recobrar, do lat. rĕcŭpĕrāre, der. da raíz de capĕre "coller". Documéntase desde o séc. XIII nas CSM (Lorenzo Crónica s.v.).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL