logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra emendar como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.7 Rows
- Número de acepcións atopadas: 7.
- Distribución por dicionarios: CANCIONEIRO DA AJUDA (1), CONCELLO DE NOIA (1), CRÓNICA XERAL (1), CRÓNICA TROIANA (1), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (2).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

Carolina Michaëlis de Vasconcelos (1920): "Glossário do Cancioneiro da Ajuda", Revista Lusitana 23, pp. 1-95.
emendar
(ēmĕndāre): 1) melhorar, aumentar em valor 6881; 2) recompensar 7766.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
[emendar]
{[hemẽdar]}
v. v. 'corrixir, rectificar'. Nos escritos, rectificación perceptible de erros materiais, a cal debe salvarse ó final. Part.: Emendado, 36.68 (1425) "Ha y rraso et emendado hu dis como rraízes et valla". Hemẽdado, 27.51 (1412) "A y rraso et hemẽdado hu dis Lodeyrõo, et nõ enpeesca".

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
enmendar
emendar
enmendar
'enmendar, mejorar, satisfacer, reformarse' , del lat. ĒMĔNDĀRE, con influencia del pref. en (REW 2860). Formas: enmendar 97.9 " - os tortos", 149.65 "se todolos tortos que me avedes feyctos quiserdes - ", 190.11 "que o queyra - " (en los tres casos A1 emendar ), 547.36, 621.37, 729.4 "quiso - sua vida", 821.4-5 "de - sempre nas razões passadas... algũa mĩgua"; enmedar 97.19 "se lle querredes - estas querrellas que a de uos", 98.37 "teuerõ por bem de uollo - " (en ambos casos A1 tiene emendar ); enmendaua 698.29; enmendou 652.16 (c. 444) " - os erros que fezera", 717.35 "et - muyto sua vida", 733.1 " - sua fazẽda et seruio a Deus", enmẽdou 103.89 (A1 emendou ); enmendaruolo emos 182.52-53 enmende 149.78 (A1 emende ); enmendasse 221.2 "sse - contra Deus" (A1 emendase ), enmedasse 442.30 "ata que o - ". La forma port. mod es emendar y se documenta desde el XIII: CSM 6.85 "assi que achar non possa null' om' y que emende", 88.101 "e com' om' escarmentado / en todo foi emendar", etc. (Mettmann Gloss. CSM 114); Fernan Rodriguez de Calheiros (B 63) "se m' ela non emenda / o affan que ey leuado" (22); Cr. Troyana "nos emendaren os danos que deles auemos rreçebudos" (I, 173.3); R. S. Bento "desses maes desi adeãte s'emẽdar" (RBF V, 26); Imitação Cristo "aquellas cousas que homem em si ou nos outros nõ poder emendar ou correger deveho de soportar com paçiençia" (p. 29.3), etc. La forma gall. mod. es enmendar, que se documenta desde el s. XIII y se usó en textos ports. hasta el s. XV: a. 1209 "e enmenden todo caualo" (PMH Leges 889); CSM 152.37 "e el dali adeante enmendou tant' en sa vida", 155.8,13 "e se partir de pecado e enmendar tortos seus... e porend' as nossas culpas enmenda por nos mui ben"; Lais (CBN I) "mais pois emmendey / tam muyt' em mim" (4); Johan Fernandez d' Ardeleiro (933, 1327) "e poys que eu non enmendo / nen me faz outra emenda" (13); Gal. Estoria "et mellorou et ẽmendou en sy os costumes et a maldade do padre" (247.19); Graal "esta maravilha vos mostrou Deus por enmendardes em vossa vida" (I, 267); a. 1415 "que uos emmendemos aquelo que for guisado ontre nos et uos" (Salazar 133.24); Corónica Iria "et que se enmendase et corregese" (57); Oficios "que devya segundo direito enmendar o dano" (180.15); D. Eduarte Ensinança "som obras da natureza em que nom podemos enmendar senom per conhecymento da razom... e nos fallymentos enmendar e correger" (45.4,15). Véase en Morais emendar y para el cast. Corominas DCELC II, 293.

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
emendar
tr. tr. enmendar, compensar; to correct, amend: nos emendaren os danos que deles auemos rreçebudos, I 173.3, I 303.23, II 72.16.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{enmendar
emendar}
.- EMENDAR (837b: XIII?): 1209 "e enmenden todo caualo" (PMH Leges 889); CSM 6 "assi que achar non possa null' om' y que emende" (85); 152 "com' emendass' en sa vida... el dali adeante enmendou tant' en sa vida" (17, 37), etc.

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
emendar
enmendar
v. tr. v. tr. / i. {intr.}: 6.85 o cantar que dizias meu ja escaeciste; / mas leva-t'e di-o mellor que nunca dissiste, / assi que achar non possa null'om'y que emende; 88.101 e com'om'escarmentado / en todo foi emendar; 152.17 E un dia, u estava cuidando en ssa fazenda / com'emendass'en sa vida; 312.82 fez con ela bẽeições por emendar a errança / que aa Virgen fezera. Cf. enmendar.
enmendar
emendar
(88.101 TTo; 152.37, 155.8, 13) V. emendar.




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL