logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra empecer como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.3 Rows
- Número de acepcións atopadas: 3.
- Distribución por dicionarios: CRÓNICA XERAL (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (2).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
enpeeçer
empeecer
empecer
empençer
empeençer
inc. 'dañar, perjudicar' , de *ĬMPEDĬSCĔRE, inc. de IMPEDĪRE (REW 4298). Formas: enpeeçer 315.39 "os eemigos nõ tj poderã - ", 847.13 "mandou conbater muy forte a uila majs nõ llj podiã muyto - "; enpeeçe 342.13 "poys que era en terra dos cristiãos et demays no senorio de Castella... que nõ - "; enpeeçeu 857.28 "matarõllj o fogo de tal guisa que lljs nõ - en nẽhũa cousa"; enpeeçerá 180.25 "esta jograria a muytos - ". Del XIII al XV la grafía empeecer: CSM 74.43 "nen lle pod' o demo en ren enpeeçer", 125.36 "a guardava en tal guisa que ren non ll'enpeecia", 339.48 "nen enpeecer", etc.; Fuero Real "nẽ er enpeesca ao outro contra quem o quer aduzer" (68.564); Airas Perez Vuitoron (1088, 1477) "con el non nos enpeescas" (66); Cr. Troyana "nõ lles poderiã enpeesçer" (II, 109.24); Gal. Estoria "et entende que lle empéésçerá" (136.24); Cr. 1344 "ca este jogo a muytos ẽpeceera" (III, 124); Nunes Contr. "empeceer aos servos de Deus" (RL XXVII, 32); Miragres "tormento que me faças nõ me pode enpeeçer" (8), "nõ se poderõ enpeesçer" (120); a. 1403 "et nõ lle enpeesca et valla" (Salazar 129.10-11); a. 1434 "non enpeesça" (id. 148.19); D. Eduarte Ensinança "o que vee que lhe pode empeecer" (58.13); Oficios "antre as cousas que podem empeecer ou errar" (100.14); Imitação Cristo "e enpeceerte ha se a hũu soo te avantajares e preposeres" (p. 19.20), etc. Desde el XVI es normal empecer (citado para el gall. mod. por Carré y E. Rodríguez, pero no se usa; como ant. en Cuveiro ), forma que se rastrea ya desde el s. XIII: CSM 205.3 "nen lles enpeceu ren"; Miragres "nõ lles enpesçia nada" (120); Graal "que muito lhes empeceria" (II, 330); a. 1402 "nem lhe possam empeçer" (Desc. Portug. I, 215); a. 1415 "et non le empesca" (Salazar 134.28); a. 1422 "que a mỉ sobresto podesen aproueytar et vos enpesçer" (id. 137.3); Imitação Cristo "ca nom te empecera por te someteres e humildares a todos" (p. 19.19); Soliloquio "e nõ empece nẽ seja tomado nos laços do diaboo" (38.11); a. 1454 "non enpezca en este meu testamento" (CDGH p. 469), También se creó empençer, empeençer, con falsa nasal: Miragres "com̃o era tã forte et tã rregeo que lle nõ enpençia espada nẽ pedra" (120); Corónica Iria "non lle podo enpeençer" (59) (varias formas de enpeencer en Virgeu de Consolaçon s.v.). En cast. ant. hasta el S. de Oro (cfr. Corominas DCELC II, 992).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
empecer
empeecer
(205.3 E) V. empeecer.
empeceer
empecer
intr v. i. {intr.} empecer: 74.43 non caeu, / nen lle pod'o demo en ren enpeeçer; 125.36 a madre do Salvador / a guardava en tal guisa que ren non ll'enpeecia; 225.26, 339.48, 364.3 caeu ũa torre sobr'eles e non lles enpeeçeu. Cf. empecer.




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL