logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra esforçar como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.13 Rows
- Número de acepcións atopadas: 11.
- Distribución por dicionarios: CANTIGAS DE AMIGO (1), CANCIONEIRO DA AJUDA (1), CRÓNICA XERAL (1), CRÓNICA TROIANA (2), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), HISTORIA TROIANA (4), MIRAGRES DE SANTIAGO (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

J. J. Nunes (1928): Cantigas d' amigo dos trovadores galego-portugueses. Vol. III \(Glossário\). Coimbra: Imprensa da Universidade.
esforçar-se
v. pron. v. pron. CLXXVIII, 17, fazer fôrça, firmeza, ter grande confiança ou fiar-se muito em. (Cantigas d' amigo).

Carolina Michaëlis de Vasconcelos (1920): "Glossário do Cancioneiro da Ajuda", Revista Lusitana 23, pp. 1-95.
esforçar
(ex + fortiare): 3911.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
esforçar
esforçar
'esforzar, tomar fuerzas, dar fuerzas, animar, animarse' , de força. Formas: esforçar 102.66 "começou d' - os seus", 193.44 "começoos entõ a - ", 201.51 "nõ leixey poren d' - et confortarme", 365.11 "começoo d' - ", 566.25, 801.4, esforcar 750.24 "a - os seus", esforçalos 569.22 "começou a - " ; esforçaua 361.12 " - os seus", 800.23, esforçauaos 8.33, esforcauaos 113.61 " - ẽna batalla", esforçauasse 281.8 " - en el"; esforçey 201.51, esforçouse 399.8, 482.37, esforçousse 401.18-19, esforçarõ 113.66 " - et perderõ o medo", 237.22, esforçaronse 848.10-11 (c. 581) " - eno seruiço de Deus", 854.13 " - en Deus et en el rrey"; esforça 7.14, esforçemos 194.67, esforçade 201.48, esforçadeos 365.13 (c. 220), esforçar 193.45 "fillos - et nõ temades"; esforçedes 111.12 "por Deus que - "; esforçassen 521.20 "et que sse - et que nõ dessem a vila"; esforçando 111.5, 413.9 (c. 263) "adoeçeu... ya ia o Çide - ", 750.27 "forõ - ", esforçãdo 110.62 "andaua - os seus", esforçandoos 751.5; esforçados 8.35 "forõ muyto - " (id. 115.124); 660.19 "estauã muy - "; esforçada 90.2 "et - sua gente", 94.37 "et - sua cõpana". En el texto es muy corriente el uso reflexivo de esforçar, aunque también aparece esforçarse. Se documenta desde el s. XIII: CSM 88.45 "que o faça esforçar", 308.33 "estando en esta coita esforçousse de falar", 312.46 "mais que s'esforçasse muito o mais que ele podesse"; Johan Garcia de Guilhade (344, 742) "non s'esforcem os olhos seus" (17), etc.; Cr. Troyana "deulle hun pouco a comer et fezoo moyto esforçar" (I, 248.3), "pero esforçousse" (I, 220.26); Miragres "estando de pee esforçandose cõ sua jente" (97), "por la mĩa preegaçõ esforçaua o poboo" (100), etc. Véase Morais (en gall. mod. esforzar ). En cast. desde el Cid.

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
esforçar
intr. intr. animarse, tomar ánimo; to strengthen, encourage: deulle hun pouco a comer et fezoo moyto esforçar, I 248.3, I 193.24.
esforçar
pron. pron. tomar ánimo; to endeavor, exert one's self: foy moy açerca de sua fin. Pero esforçousse assy cõmo aquel que era moy ujuo et de moy grande ardimento, I 220.26, I 244.28, I 193.23, I 121.11.

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
esforçar
esforçar-se
v. tr v. tr.: 1.67 por el esforçada / foy a companna que juntar / fez Deus; 88.45 se comer non lle for dado / que o faça esforçar; 221.60 ante de quinze dias foi esforçad'e guarido / tan ben que nunca mais fora || esforçar-se: 308.33 Estando en esta coita, esforçou-sse de falar; 312.46 que s'esforçasse muito, o mais que ele podesse.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
[esforçar]
pron. pron. fortalecerse; to become strong, strengthen: esforçarõ se lle os nẽbros... et tornou se mançebo, 32.37.
[esforçar]
intr. intr. cobrar fuerzas o ánimo; to take courage, gather strength: mays elles esforçauã moyto por lo señor que tragiã que os esforçaua et os acabdillaua moy bem, 124.44. Vocab. Med.
[esforçar]
tr. tr. animar; to strengthen, encourage: derõ vozes a Jaason por lo confortar, et esforçarõno que fose adeante por acabar seu feyto, 24.37, 124.45, 281.35.
[esforçar]
pron. pron. animarse, alentarse; to exert oneself, revive one's spirit or courage: enpero esforçou se cõmo aquel que era moy noble et de grande ardimẽto, 143.38.

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
esforçar
v. .- v. " animar, infundir ánimo". IImperf. P3: ESFORÇAUA, 100.8 "por la mĩa preegaçõ esforçaua o poboo de Nostro Señor para lidar cõ os mouros". // ESFORÇARSE, " animarse, cobrar fuerza y valor". IPret. P3: ESFORÇOUSE, 119.1 "Et Rrulan esforçouse moy bẽ et fillou fyuza en Deus et tomoo por la barba et torçeo ẽna sela et caerõ...". Gerund. {Xer.}: ESFORÇANDO, 184.5 "Et el esforçando moyto ẽna piedade de Deus, começou a chamar em seu coraçõ Santiago". ESFORÇÃDOSE, 73.11 "et el desque esto vio, esforcãdose ẽna promesa que lle Santiago disera, jũtou moy grãdes jentes et entrou a Espana"; 141.10 "et esforçãdose ẽna merçee de Deus, foyse moy viuamẽte cõtra os mouros". ESFORÇANDOSE, 97.10 "et Calrros sentiose moyto aficado cõ os mouros que erã moytos [...] estando de pee esforçandose cõ sua jente et matou y moytos mouros"; 192.1 "esforçandose ẽna merçee de Santiago, sobio ençima da torre et saltou..."; 192.9 "Et esfor[ç]andose ẽna merçee de Santiago, diso que...". Part.: ESFORÇADO, 141.19 "Et logo esforçado por la vertude de Deus entrou ontre aquelas azes d' aqueles mouros".




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL