esforçar esforçar
| |
'esforzar, tomar fuerzas, dar fuerzas, animar, animarse' , de força. Formas: esforçar 102.66 "começou d' - os seus", 193.44 "começoos entõ a - ", 201.51 "nõ leixey poren d' - et confortarme", 365.11 "começoo d' - ", 566.25, 801.4, esforcar 750.24 "a - os seus", esforçalos 569.22 "começou a - " ; esforçaua 361.12 " - os seus", 800.23, esforçauaos 8.33, esforcauaos 113.61 " - ẽna batalla", esforçauasse 281.8 " - en el"; esforçey 201.51, esforçouse 399.8, 482.37, esforçousse 401.18-19, esforçarõ 113.66 " - et perderõ o medo", 237.22, esforçaronse 848.10-11 (c. 581) " - eno seruiço de Deus", 854.13 " - en Deus et en el rrey"; esforça 7.14, esforçemos 194.67, esforçade 201.48, esforçadeos 365.13 (c. 220), esforçar 193.45 "fillos - et nõ temades"; esforçedes 111.12 "por Deus que - "; esforçassen 521.20 "et que sse - et que nõ dessem a vila"; esforçando 111.5, 413.9 (c. 263) "adoeçeu... ya ia o Çide - ", 750.27 "forõ - ", esforçãdo 110.62 "andaua - os seus", esforçandoos 751.5; esforçados 8.35 "forõ muyto - " (id. 115.124); 660.19 "estauã muy - "; esforçada 90.2 "et - sua gente", 94.37 "et - sua cõpana". En el texto es muy corriente el uso reflexivo de esforçar, aunque también aparece esforçarse. Se documenta desde el s. XIII: CSM 88.45 "que o faça esforçar", 308.33 "estando en esta coita esforçousse de falar", 312.46 "mais que s'esforçasse muito o mais que ele podesse"; Johan Garcia de Guilhade (344, 742) "non s'esforcem os olhos seus" (17), etc.; Cr. Troyana "deulle hun pouco a comer et fezoo moyto esforçar" (I, 248.3), "pero esforçousse" (I, 220.26); Miragres "estando de pee esforçandose cõ sua jente" (97), "por la mĩa preegaçõ esforçaua o poboo" (100), etc. Véase Morais (en gall. mod. esforzar ). En cast. desde el Cid. |