logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra fanega como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.7 Rows
- Número de acepcións atopadas: 6.
- Distribución por dicionarios: CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE ESCARNHO (1), LIBRO DE NOTAS (3).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
fanega
faneiga
fanga
fanega
fãega
fãaga
fanga
fanga
'fanega, medida de capacidad para áridos' , del ár. FANÎQA (Neuvonen Arabismos p. 129-130; Steiger Contr. Fonét. 114, 215; Dozy-Engelmann 266; Lokotsch 584; Corominas DCELC II, 485-486). La forma fanega en 245.43, 530.12. Debe ser forma cast. de gran arraigo en Galicia (en donde incluso se llegó a una forma ultracorrecta faneiga ): a. 1336 "quatro fanegas de çenteo" (Duro p. 182); a. 1342 "hua fanega de castannas secas" (id. 184); a. 1346 "ainda nos daredes por eyradego duas fanegas hua de çenteo e outra davereyço... duas fanegas de nozes" (id. 188, 189); a. 1348 "tres octauas de ceueira meos faneyga... cinco faneygas de trigo meos huun ceramin" (CDGH 151); a. 1360 "tres fanegas de çenteo" (Duro p. 207); a. 1395 "duas fanegas de çenteo... as ditas duas fanegas de çenteo" (id. 225); a. 1400 "duas fanegas de pan et duas canadas de vyno" (CDGH 609); a. 1474 "sete faneygas de trygo... nove faneygas de çenteo cada faneyga... çinco faneygas de millo" (id. 66); Corónica Iria "en cada jugada de bois huna faneiga de trigo" (p. 56). Se usó a veces en port.: a. 1218 "ecelesias de pr. accipiant primicias de panibus singulas fanigas de omni pane" (PMH Leges I, 578); "item retineo mihi et omnibus successoribus meis açougues et fanegas et balnea... açougues et fanegas et balnea" (id. 736, 737); Cr. 1344 "vallya a fanega do trigo triinta maravedis" (III, 215). Es aún dialectal: en Barrancos y en zonas brasileñas (véase Figueiredo y Morais: aquí se cita un ej. del XIII que corresponde al pez 'faneca' ). En port. existió la variante fanga, con evolución normal: FANÎQA > fanega > fãega > fãaga > fanga. Debemos rechazar la forma FÁNQA, propuesta por todos los autores citados a excepción de Corominas DCELC, pues se halla sólo en un autor del XI procedente de Huelva (véase fanga en Morais y Machado, DELP1 950a, DELP2 1013). Cfr. para el cast. Corominas DCELC y Neuvonen Arabismos.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{fanega}
.- FANECA (949b: XVI): cfr. Johan Servando (V 1029) "deron-lhis das fanegas e dos pescados" (8).

M. Rodrigues Lapa (19702): Cantigas d'escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Vigo: Galaxia ["Vocabulário galego-português", pp. 1-111].
fanega
= faneca: {Johan Servando} deron-lhis das fanegas e dos pescados 226.8.

F. R. Tato Plaza (1999): Libro de notas de Álvaro Pérez, notario da terra de Rianxo e Postmarcos (1457). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega [Glosario, pp. 237-711].
fanega
faneyga
f. f. "Fanega, medida de capacidade para grans, legumes, sementes, etc.". O valor desta medida é moi variable en toda Galicia; normalmente oscila entre os catro e os cinco ferrados, e a máis xeral é a que a fai equivalente ós catro ferrados, como xa testemuñaba Sarmiento. Máis información en Dobao Pesas (s.v.).
____ fanega (1): "húa fanega de pã, medjo mjllo e / medjo çẽteo, porla medida de Rriãjo" 325; faneiga (2): "eu solja leuar hũa faneiga de pã;" 709, 726; faneyga (1): "hũa / faneyga de pã, medjo mjllo e medjo çẽteo, porla medida de Rriãjo" 338; fanegas (3): "çinco fanegas / de pã, medjo mjllo e medjo çẽteo, porla medida de Padrõ" 986, 1409, 1421.
________ Do ár. fanîqa "saco grande", "medida de capacidade equivalente ó contido dun saco". En gal. debe tratarse dun castelanismo, dado o tratamento do -n-. Documéntase desde 1336, e a forma ultracorrecta faneyga desde 1348. Tamén se ten usado en port., onde existiu ademais a var. fanga < fãaga < fãega < fanega < ár. fanîqa (Lorenzo Crónica s.v.). Sen embargo, atopamos fanegas en textos galegos de 1272 (CDOseira II p. 972). En port. aínda ten uso dialectal e así o recollen os diccionarios modernos (Almeida-Sampaio e Dicionário Aurélio s.v.); hai a var. fânega, como recolle Pinto Medidas, pp. 461ss.




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL