logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra fender como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.13 Rows
- Número de acepcións atopadas: 12.
- Distribución por dicionarios: CRÓNICA XERAL (1), CRÓNICA TROIANA (3), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), CANTIGAS DE ESCARNHO (1), HISTORIA TROIANA (1), MIRAGRES DE SANTIAGO (1), LIBRO DE NOTAS (3).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
fender
'hender, rajar' , del lat. FĬNDĔRE (REW 3312). Una vez: fendeu 591.16 "da cabeça assi que o - atẽe os dentes". Desde el XIII (cfr. Lorenzo Cronologia 178): CSM 6.45 "e deulle tal dũa acha, que ben atro enos dentes / o fendeu", 35.85 "a do almirallo de fond' a cima fendeu", 54.36 "e o coiro fendera-ss ' e britara", etc.; Afonso X (B 466) "duas espadas... / con que fendedes as penas" (71); Cr. 1344 "et ferio... que o ffendeo ataa os dentes" (fol. 252aV); Miragres "et cada vez fendeo ata o tarreo" (145); Cr. Troyana "et desmayar moytas lorigas et fender moytos escudos" (II, 76.24), "sse dauan... tan grandes feridas... que sse fendian por meo" (I, 191.26); Gal. Estoria "se os mãdares fender" (141.25), etc. Más ejs. en Morais. Cfr. Corominas DCELC II, 901 (en cast. desde el XIII).

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
fender
intr. intr. hender, romper; to split, break asunder: veeriades quebrantar moytos elmos et desmayar moytas lorigas, et fender moytos escudos, II 76.24, I 243.2.
fender
pron. pron. hender; to cleave, split: sse dauan de hũas fachas grandes... tan grandes feridas... que sse fendian por meo, I 191.26.
fender
tr. tr. pasar; to break through, run through: fendia toda a batalla da hũa parte aa outra, I 256.23. DRAE hender 3ª acep.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{fender}
.- FENDER (969b: XIV): CSM 6 "ben como quen lenna fende" (45); 31 "an as unnas fendudas" (66); 35 "de fond' a cima fendeu" (85); 54 "e o coiro fendera-ss' e britara" (36), etc.

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
fender
fender-se
v. tr v. tr.: 6.45 deu-lle tal dũa acha, que ben atro enos dentes / o fendeu; 28.57 assi combatudo / o muro foi sen vagar / que toste foi fendudo; 31.66 quantas bestias y son / que an as unnas fendudas; 35.85, 95.81 foron ssa via... fendend'as ondas per meo ben come navalla; 131.77 a pena fendeu || fender-se: 54.36 o coiro fendera-ss'e britara; 113.6 as pedras... se foron fender; 214.43 ũu daqueles dados se fendeu per meyadade; 367.48.

M. Rodrigues Lapa (19702): Cantigas d'escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Vigo: Galaxia ["Vocabulário galego-português", pp. 1-111].
fender
= abrir fenda, quebrar: {Afonso X} fendedes as penas, dando grandes espadadas 35.36.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
[fender]
tr. tr. y pron. romperse; to split, break: se dauã de hũas ochas grãdes et bẽ tallantes et açeyrudas a mãtenẽt et tã apresa que se fendiã por medeo, 123.24, 143.40, 149.39, 188.14. Parker VCT sse dauan de hũas fachas grandes...

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
[fender]
v. .- v. " partir, hendir". IPret. P3: FENDEO, 145.3 "dou cõ ela tres vezes en hũu penedo de marmore [...], et cada vez fendeo ata o tarreo". FENDEU, 146.1 "Et moy rregeo tãgeo o corno que pero que era de marfil que o fendeu cõ o bafo".

F. R. Tato Plaza (1999): Libro de notas de Álvaro Pérez, notario da terra de Rianxo e Postmarcos (1457). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega [Glosario, pp. 237-711].
fender
v. tr. v. tr. e intr. "Fender, regañar, cortar, abrir unha fenda que pode chegar a separar algo en partes".
____ fendida (1): "húa orella fendida" 637.
________ Do lat. fĭndĕre. Documéntase desde o séc. XIII nas CSM (Lorenzo Crónica s.v.).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL