logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra ilha como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.2 Rows
- Número de acepcións atopadas: 2.
- Distribución por dicionarios: CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
ysla
jsla
yslla
isla
ilha
islha
ínsoa
' isla' , del lat. ĪNSŬLA. De la repartición románica de ISCLA e ĪNSŬLA habla Aebischer Iscla et insula; la verdadera forma gall.-port. es ínsua/ insoa, el mod. ilha debió importarse del catalán y la forma isla es castellanismo. Formas: ysla 297.28 (A1 islla ), jsla 473.11 "meteuse ena - do mar et ende foyse para Valença", yslas 297.23,27 (A1 isllas, islas ), ysllas 297.25 (A1 yslas ). La forma isla en la Cr. Troyana "aquesta terra he ysla de mar" (I, 185.21); Gal. Estoria "et poblarõ as yslas et as terras que acharõ" (61.19). La variante ilha desde el XIV: cfr. Cr. 1344 "as ilhas (P ysllas) que chamavom Balleares... em aquellas yslhas (P ysllas)... estas ilhas" (III, 268), "meteusse na jslla do mar" (fol. 228aR); Orto Esposo "ilha" (216.25); IV Livro de Linhagens "na ilha de Calcus" (PMH Script. 236); F. Lopes Cr. D. Pedro "foi aa ilha d' Eviça... na ilha de Maiorcas" (p. 196.38,41); Azurara Cr. Guiné "sobre as ilhas de Canaria" (I, 40). La forma híbrida islha está también en este texto: "ja quisera fazer fim deste capitollo se nom vira viir a multidom dos navyos com as vellas altas carregados das islhas que tu povoraste no grande mar Oceyano" (cap. II, en la ed. se corrige para ilha; ej. ya citado por Cortesão y que Machado, DELP1 1210a, DELP2 1257ab, considera tontamente descuido del copista o del autor). En otros textos: a. 1370 "as yllas que trobou... das duas yllas... os que forem mooradores das dictas yllas" (Desc. Portug. I, 127); a. 1376 "erdeyros e successores das dictas yllas" (id. 155); a. 1433 "a jlha da madeira" (id. 272), etc. Véase abundante documentación en M. Pico Terminol. Naval p. 647-649. La forma autóctona y más ant. fue ínsoa: CSM 307.10 " Cezilla é hũa inssoa de mar", 424.16 "ben das insoas de Sabá / e de Tarsso, que son no mar"; a. 1258 "in Insoa in Novaes... da Bouza do Forno da Insoa... in Insoa... Gunsalvo Suariz da Insoa" (PMH Inquis. 317, 318); Miragres " Mayorgas insoa... Agabila insoa" (p. 78), "que o fezesen juyz da ynsoa que chamã Ponço" (p. 50); Cr. Troyana "moyto uos ualera mays de uos yr folgar a hũa inssoa do mar" (I, 312.21; también I, 132.2; II, 125.13); Graal "ũa das donzelas que moravam na insoa da lediça" (I, 37, etc.); Cr. 1344 "e ha muy boas inssoas e muy de sabor em que poden portar as barcas" (II, 67); Lais (CBN 5) " Lançaroth quando estaua na Inssoa da lidiça" (lín. b); Orto Esposo "jnsoa" (117.32, 216.27), "jnsua" (192.4); a. 1403 "porla casa forte da Insoa" (Ferreiro VII, Apénd. 12); Nunes Contr. "insoa que chamã Liparis" (RL XXVII, 44); Virt. Bemfeitoria "de todallas insoas" (Textos Port. Med. 553). La usa aún Duarte Galvão, muerto en 1517. Véase M. Pico Terminol. Naval 650-651. Hoy en port. ínsua como top. y como palabra técnica en la terminología geográfica, de uso normal es ilha. En gall. se usa literariamente illa, pero también se conoce el castellanismo isla. La variante ínsua o ínsoa se encuentra en todos los diccionarios como ' isla, islote formado por algún río' , aunque realmente sólo aparece como top. y como apellido, castellanizado estúpidamente en Insúa. Para el cast. Corominas DCELC II, 1010-1011.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{ilha
yslha
ysla
yslla}
.- ILHA (1209b-10a: XIV; ylla 1370; islha XV): Cr. 1344 "aas ilhas que chamavom Balleares... em aquellas yslhas... estas ilhas" (III, 268.23, 25, 27); Cr. Gal. "aas yslas que dizẽ Baleares... en aquellas ysllas... aquellas yslas... hũa ysla" (86bR, 86aV).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL