logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra irado como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.4 Rows
- Número de acepcións atopadas: 4.
- Distribución por dicionarios: CANTIGAS DE AMIGO (1), CRÓNICA XERAL (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), Nunes2 (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

J. J. Nunes (1928): Cantigas d' amigo dos trovadores galego-portugueses. Vol. III \(Glossário\). Coimbra: Imprensa da Universidade.
irado
irada
adx. adj. {adx.} part.: irado a, CCCLXXIX, 19, hoje contra ou com, daí em CCCCLIV, 6, etc., tomar alguém como objecto da sua ira, isto é, castigá-lo. (Cantigas d' amigo).

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
yrado
irado
airado
' airado, enfurecido, encolerizado, desterrado, el que ha incurrido en la ira de su señor' , de ĪRĀTUS (REW 4544a). Formas: yrado 45.58 "pero que estaua - contra Bernaldo", 355.28 "foy muy sanudo et muy - contra o conde", 455.17 "viỉna el rrey sanudo et - ", 498.6 "dizendo que auja Deus - ", 577.43 "com̃o quer que en começo do rreyno uos ouuj - da terra", irado 252.39 "foy H. muy - contra el" (A1 ayrado ), yrada 109.19 "virõ hũa serpente - ", 777.7 "por nõ tornar mão - contra elle". Desde el s. XIII: CSM 11.40 "foi pola põer / no fog'irado", 38.44 "con yrados / ollos a catou", 51.36 "porende te rogamos que daqueste cond'irado / nos queras guardar", 227.30 "foy tan brav' e tan yrados"; Martin Moxa (481, 896) "as nossas fadas / iradas / forom chegadas / por esto fadar" (26); D. Denis (130, 527) "hu ouui Deus irado" (11); Martin de Padrozelos (846, 1241) "san Saluador mi seia hirado" (6); Fernan Soarez de Quinhones (B 1554) "jrado los a el Rey" (5); a. 1319 "pagado e irado, com poucos e com muytos" (Desc. Portug. I, 35); Cr. 1344 "que el rei estava irado contra B." (II, 443); R. S. Bento "ou se levemẽte sentir o coraçõ do priol ou de qualquer cõtra ssi irado" (RBF V, 42); Gal. Estoria "et foy el moyto yrado contra elles por ello" (7.26); a. 1403 "cada et quando que chegar yrado et pagado" (Ferreiro VII, Apénd. 13); Virgeu de Consolaçon "nõ sejas depois irado contra el" (p. 53); a. 1467 "e de o acoller yrado e pagado" (Ferro2 p. 377), etc. Ejs. clásicos en Morais, que lo cita aún en Aquilino Ribeiro. El mod. airado en Cr. Sete Reis "estaua el Rey ajrado" (I, 202.47). En cast. ant. alternan irado y airado (cfr. Corominas DCELC II, 1009 y Pidal Cid p. 434-435, 725. En el Cid se distingue irado ' encolerizado' y airado ' con la ira del señor' ).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
irado
adx adj. {adx.}: 11.40, 38.44 con yrados / ollos a catou; 516 daqueste cond'irado / nos queras guardar; 79.53, 88.64 aquel mong'ya irado; 99.32, 267.38 levantou-s'o mar con tormenta tamanna / que muito per foi aquel dia irado.

Nunes2
irado
Aver irado, LXXVI, 11, ter contra si (Deus). (Cantigas d' amor).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL