logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra jurar como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.14 Rows
- Número de acepcións atopadas: 13.
- Distribución por dicionarios: CANTIGAS DE AMIGO (1), CANCIONEIRO DA AJUDA (2), CONCELLO DE NOIA (1), CRÓNICA XERAL (1), CRÓNICA TROIANA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), CANTIGAS DE ESCARNHO (1), HISTORIA TROIANA (1), MIRAGRES DE SANTIAGO (1), LIBRO DE NOTAS (3).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

J. J. Nunes (1928): Cantigas d' amigo dos trovadores galego-portugueses. Vol. III \(Glossário\). Coimbra: Imprensa da Universidade.
jurar
v. tr. v. tr. e intr.: jurar em salvo, CCCXXXIX, 19, jurar pela salvação (?). (Cantigas d' amigo).

Carolina Michaëlis de Vasconcelos (1920): "Glossário do Cancioneiro da Ajuda", Revista Lusitana 23, pp. 1-95.
ar-jurar
: 3109 {Roi Queimado} E par Deus, ar jurar lh' ia mui ben.
jurar
(jūrāre): afirmar por juramento 643, 741, 2279, 4615, 4951 ({Fernan Gonçalvez de Seavra} jurasse jura), 9876.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
[jurar]
v. v. 'xurar, acto de afirmar ou negar poñendo a Deus por testemuña', 'prometer ou adquirir un compromiso'. O acto do xuramento levábase a cabo poñendo a man dereita en riba do Evanxeo e facendo o sinal da cruz. IImperf. P6 Jurauan, "et que eles conprindo a dita carta, et por non cayer nen encorrer ẽna pena et escomoyón en ela contiúda, e ẽna conprindo que jurauan et juraron logo en hũu signal de cruz, en lugar dos Santos Avangeus, que con súas mãaos tangeron" 28.17 (1412). IPret. P3 Jurou, "et que ẽna conprindo jurou logo aos Santos Avangeus" 32.95 (1419). Juroo, "pedeu ao dito juís que rreçebese del juramento (...) et o dito Afonso Peres juroo así" 26.23 (1412). P6 Juraron, "e ẽna conprindo que jurauan et juraron logo en hũu signal de cruz" 28.17 (1412). Jurarõ, "ẽna conprindo, jurarõ logo aos Santos Avangeus" 32.66 (1419).

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
jurar
'jurar' , del lat. JŪRĀRE (REW 4630). Formas: jurar 103.83, 285.7 (c. 167), 356.5, 403.7, 404.3 (c. 253), 409.14,20, 553.11, 618.31, 736.20, 761.41; juraua 544.9 (c. 374); jurara 525.6, iurara 554.23 "ante que el - "; jurou 40.30, 158.19, 312.23, 404.1 (c. 253), 409.25, 554.27, 571.22, 694.34, 761.52, 762.58,9, 765.10, juroullj 737.41, juroullo 168.48, juroo 372.28, jurastes 398.9, jurarõ 196.28, 329.21, 514.15, jurarõlle 49.50, jurarõlles 196.42; jurará 377.49; juremos 136.10, jurẽ 392.32; jurase 402.8 (c. 250), 403.20; jurãdo 553.13 (c. 382), jurandolle(s) 104.20; jurado 227.13 "auya ia - ", iurados 150.21 "forõ todos sobre os sanctos auãgeos - que", jurados 311.17 "que quisese casar cõ ela... enuiou logo polo bispo de P. et tomoullj a jura... et desque forõ - ". Se usa normalmente desde el s. XIII: CSM 5.38 "jurando muyto que o faria y morrer", 63.66 "juro par Deus", 285.38 "lle jurou en sas mãos que con ele s' irya", etc.; a. 1262 "e el iure cum xij e se non ouuer outorgamento iure el sóó e se non poder iurar peite" (Portel 139); Miragres "et hũu soo nõ quis jurar" (p. 176); Gal. Estoria "et jurou que nunca mays sse chegasse a Eua" (24.4); Cr. Troyana "uos juro par los deuses" (I, 96.19), etc. En gall. mod. xurar. En cast. desde el Cid.

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
jurar
tr. tr. hacer voto, prometer; to swear, avow, promise: uos juro parlos deuses, I 96.19, I 93.18, II 178.20.

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
jurar
jurar-se
v. tr v. tr.: 5.38 en hũa torre o meteu en muy gran prijon, / jurando muyto que o faria y morrer; 57.113 juraron / que nunca a crischãos / jamais roubassen; 63.66 juro par Deus; 285.38 lle jurou en sas mãos que con ele s'irya; 305.40 Juro-vos per mia creença; 339.12 jur'en bõa fe; 363.20 El Con Symon muitas vezes jurado avia / que o trobador matasse logu'en outro dia; 392.2 Como Santa Maria do Porto consentiu que enforcassen un ome que jurou mentira pelo seu nome || jurar-se: 135.2 Como Santa Maria livrou de desonrra dous que sse avian jurados por ela quando eran menỹos que casassen ambos en uno; 235.22 ricos-omes que... se juraron contra ele todos que non fosse Rey; 235.60.

M. Rodrigues Lapa (19702): Cantigas d'escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Vigo: Galaxia ["Vocabulário galego-português", pp. 1-111].
jurar
: {Afonso X} juro par Deus lo santo / que manto / non tragerei 10.14. || Jurar a finas e a fio {Afonso X} 35.8 = jurar positivamente, sem hesitação.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
jurar
tr. tr. jurar; to swear: vos juro por los dioses que nũqua õme ouvo tã maa pasagẽe, 71.8, 182.15, 365.13.

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
jurar
v. .- v. " jurar". Inf.: JURAR, 176.12 "et este juramento fezerõ os viinte et noue, et hũu soo nõ quis jurar". IPret. P3: JUROU, 55.12 "et mãdoo prender outra vez et prometeu et jurou que lle nõ escaparia de morte".

F. R. Tato Plaza (1999): Libro de notas de Álvaro Pérez, notario da terra de Rianxo e Postmarcos (1457). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega [Glosario, pp. 237-711].
jurar
v. tr. v. tr. "Xurar, asegura-la verdade de algo ou comprometerse a facer algo, solemnemente e poñendo como testemuña un ser ou cousa sagrada ou moi querida".
____IPret. IPret. P3 jurou (6): "deixoo en seu juramẽto e / jurou que nõ tenja tomado nẽ entrado cousa súa" 525, "Jurou e prometeu de llo nõ rreuocar" 1384, "o qual jurou en forma" 1495, 1654, "jurou en maos do dito abade" 2843, 2891; P6 jurarõ (1): "os quaes jurarõ sóbrela crus" 2636; Inf. jurar (6): "Testigos que forõ presentes e virõ jurar" 420, "que viese ver jurar os testigos" 631, "testigos que forõ presentes ao jurar e declarar" 2089, 2518, 2523, 2589; Part. jurado (18): "O dito Pero Mjgés, testigo, jurado e pregũtado porla sobredita pregũta" 643, 649, "O dito Johán de Siluarredõda, jurado, diso que foy a dita vaca de Pero de Deus" 657, 1660, 2640, "jurado e pregũtado, et çétera" 2645, 2653, 2661, 2669, 2734, 2744, 2765, 2775, 2777, 2788, 2789, 2818, 2836.
____Part. Do lat. jūrāre. Documéntase desde o séc. XIII nas CSM, e en textos administrativos portugueses, iure en 1262 (Lorenzo Crónica s.v.). En textos galegos, o Part. jurado desde 1274 (CDOseira II p. 1030), iuramos en 1275 e outras en Montederramo (Martínez Montederramo s.v.).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL