logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra máis como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.11 Rows
- Número de acepcións atopadas: 11.
- Distribución por dicionarios: CONCELLO DE NOIA (2), LIBRO DE NOTAS (9).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
máys
máis
adv. adv. de cant., denota aumento ou superioridade 'máis'. Máys, "nos outorgamos por bẽ pagados; et sse máys val, dámosuollo en doaçõ" 3.16 (1342); "rrenũçiamos que nũca ende al digamos, et se máys ual, dámosuollo en doaçõ" 5.19 (1345); "et sse a dita herdade máys vall dóuuolla en doaçõ, assý como doaçõ máys vall ontre ujuos para senpre, a quall he" 6.18, 19 (1373); "assý como doaçõ pode et deue seer máys firme et máys ualledeyra ontre uyuos" 7.17 (1376); "et porque nos he máys en saluo et máys sem cárregos et custos" 10.19 (1390); "que vos posam della doar máys, tãta em quãto digã, que aja terreo" 10.31 (1390). Con esta grafía hai 79 ocorrencias vid. listado s.v. máys. Máis, "et o que máis val as ditas herdades et chantados" 13.33 (1395); "así como doaçón máis firme pode seer et de dereito máis valer ontre vjuos" 13.35, 36 (1395); "nõca ende diga o contrario, et o que máis valẽ as ditas herdades et chantados" 15.32 (1395); "toda esa demayosýa que máis val uos dou et dõo" 20.43 (1403); "se em elas máis morasen" 23.29 (1406); "para seer rrematada a quen por ela máis dese" 24.63 (1407).
________ Jtẽ máis, loc. adv. 'igualmente'. Úsase co adv. latino item para inicia-las divisións que constitúen un escrito. "Jtẽ máis a cortina da pedra. Jtẽ máis quatro mjllarías de Souereiro amosado" 32.109 (1419); "Jtẽ máis dúas mjllarías ẽna leira da pereira parda. Jtẽ máis hũa leira de castineiras" 32.111 (1419); "Jtẽ máis seis márgees en meo Villar. Jtẽ máis quatro márgẽes ó Porto de Burredelo" 32.113 (1419). Con esta grafía hai 47 ocorrencias vid. listado s.v. máis.

F. R. Tato Plaza (1999): Libro de notas de Álvaro Pérez, notario da terra de Rianxo e Postmarcos (1457). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega [Glosario, pp. 237-711].
máis
más
adv. adv. 1. "Máis". Indica un aumento ou superioridade en cantidade, intensidade ou número.
____ máis (35): "que(e)n por elas / máis dese" 577, 757, 1180, 1218, 1353, 1411, 1494, 1659, "que nõ vẽrrán túas bestias máis basjas / que as mjñas" 1664, 1700, "hũu traslado ou dous o máis, aqueles que menester le fosẽ" 1728, 1747, 2154, 2156, 2178, 2334, 2387, 2500, 2504, "IJº açũbres de vjno, / pouco máis ou menos" 2750, 2753, 2763, 2764, 2799, 2832, 2851, 2853, 2854, 2874, 2876, 2879, 2928, 2943, 2954, 2967; máys (25): "de nõ llo quitar por máys nẽ por menos" 383, 399, "entẽde aver máys da dita herdade" 541, "se o dito padroádego máys / vale" 731, "o primeyro pedaço / máys de baixo" 750, 763, 808, 912, 1051, "que o daría máys cõpridamẽte por escripto" 1110, 1737, 2004, 2151, 2155, 2659, 2715, 2715, 2716, 2724, 2743, 2771, 2773, 2779, 2782, "e que por agora máys nõ sabía" 2787; más (2): "podades presẽtar e / presentedes, desta ves tã solamẽte, o terço do benefiçio cõ cura de Sã Mjgell / de Valadares, da metade de que eu presento e de más se a mỉ perteesçe de dereyto / de presentar" 1375, "dúas cartas firmes e fortes, / quaes en esta rrasõ más firmes se podesẽ faser" 1516.
________ 1.1. Jtem máis. Aparece como reforzo deste adverbio latino.
________ jtem máis (23): "Jtem máis, sete margas de herdade" 2254, 2259, 2261, 2266, 2269, 2271, 2272, 2278, 2282, 2283, 2296, 2300, 2303, 2308, 2311, 2313, 2314, 2319, 2322, 2324, 2657, 2700, 2727; jtem máys (1): "Jtem máys, a herdade do Tallo Grande" 1039.
____adv. 1.2. Quanto máis; funciona aquí como reforzo do adv. canto, formando unha loc. de carácter adv. que expresa oposición e encarecemento, co significado "principalmente, e aínda máis, e non só iso senón tamén".
____ quanto máys (1): "E digo que en caso que en ela labrase, / que nõ sería maraujlla labrar en mjña casa propia (...) por la / mellor poder gardar para serujço de meu señor el rrey, dõ Enrrique (...) quanto máys teẽdolle feyto pleito / e omenaje por ela e porla de Lantáñoo en súas maos estando ẽna vila / de Aréualo" 1832; quanto máis (1): "digo que nõ erraría, quanto máis / que dela nẽ de outra algũa nõ ey deserujdo nẽ ofendido nẽ entẽdo deserujr ao / dito meu señor arçobispo" 1839.
____indef. pron. indef. 2. "Máis, o outro, o demais, o restante".
____ máys (1): "que do máys nõ / sabía" 2652.
________ Do lat. măgis. Como adv. coñécese desde o XIII, nas CSM. A forma mas acabou substituído a mais en port. na categoría conxuntiva "pero", mentres que en gal. continuou nos dous usos (Lorenzo Crónica s.v. mays). Outros exemplos do XIII en Montederramo (Martínez Montederramo s.v.).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL