logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra meesmo como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.16 Rows
- Número de acepcións atopadas: 15.
- Distribución por dicionarios: CONCELLO DE NOIA (4), CRÓNICA XERAL (1), CRÓNICA TROIANA (2), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (3), HISTORIA TROIANA (2), VOCABULARIO 1275 (1), MIRAGRES DE SANTIAGO (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
mesmo
meesmo
mjsmo
mesma
indef adx. e pron. {indef.} 'igual, non outro'. Neste contexto está empregado como expresión enfática, subliñando que se trata da cousa que nomea e non doutra. Meesmo, "ven topar de trabés en este marquo meesmo" 28.58 (1412). Con esta grafía hai 5 ocorrencias vid. listado s.v. meesmo.
____adv. esso mesmo, loc. adv. de modo 'igualmente, o mesmo, tamén'. Mesmo, "et estando hy presentes Juã Rrodriges (...) posto por partidor das ditas casas porlo dito Juã Vidal, et esso mesmo Juã de Santiago (...) partidor das ditas casas posto por (...) et estando esso mesmo presentes o dito Juã Vidal por sy" 37.9, 12 (1434); "et eso mesmo sóbrelo dito contrabto foy feito outro contrabto de ynouaçõ" 44.21 (1448); "et eso mesmo que seja obligado de plantar da dita vjna a parte que da dita herdade está por plantar" 44.37-38 (1448). Con esta grafía hai 8 ocorrencias vid. listado s.v. mesmo. Mjsmo, "lle rrecudirían cõ as rrendas delas en quanto as labrasen et morasen ẽnas ditas casas et prouuese ao dito Juã Rrodrigues, e eso mjsmo se yrían et deixarían a dita casa et herdades cada et quando (...) lles fose mandado" 45.21 (1448); "que leyxedes lugar por donde posa yr et entrar vn tonel, nẽ eso mjsmo vós nẽ vosos herdeiros nõ posades nẽ façades solana debante ẽnas ditas vosas casas" 57.27 (1478).
________ por sy meesmo, por vós meesmo, expr. adv. que significa que o actor non se vale doutro na acción que se expresa, 'persoalmente'. Meesmo, "o thenente lugar de juíz leeu por sy meesmo hũa sentença, de que o thenor tal he" 46.24 (1450); "por vosa propia abtoridade, por vós meesmo ou por quen vós quiserdes, posades entrar" 58.50 (1480). Mesmos, "posades entrar et tomar et rresçeber o jujr et paçéfica posisón per vós mesmos ou por queen vós quiserdes" 55.30 (1476). Mesma, "outorgo que o posades entrar, tomar et rreçeber o jur et paçífiqua posisón del por vós mesma ou por quen vós quiserdes" 64.23 (1493).
____refl. mỉ mesmo, úsase pleonasticamente como complemento na forma refl. dos verbos cando vai posposto ós pronomes persoais min, ti, si, nós, vós. Mesmo, "obligo para elo a mỉ mesmo e a todos meus bẽes móbeles e rraízes" 56.57 (1477); "obljgo para elo a mỉ mesmo e a todos meus bẽes e da dita mjna moller" 66.75 (1497). Meesmo, "para o qual obligo a elo a mỉ meesmo et a todos meus bees mobles et rraíses" 48.39 (1455); "vos obligo a elo a mỉ meesmo et a todos meus bẽes móbeles et rraýzes" 53.66 (1469).

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
meesmo
meesma
mesmo
meesmo
mesmo
mẽesmo
'mismo, misma' , de un lat. vulg. *METĬPSĬMUS, que debía tener una forma coloquial *MEDĬPSĬMUS (cfr. Corominas DCELC III, 387-388; no puede considerarse galicismo, como hace REW 5551). Formas: meesmo 63.7 "en esse logar - " (id. 112.47, 157.10, 184.54, 860.4), 26.37 "de seu nume - " (formas parecidas en 218.12, 252.23, 484.11,15-16, 595.10, 649.6, 731.17, 732.19, 738.21, 783.17, 902.66), 333.54 "este - ano" (id. 410.2, 448.7 "en este ãno - " ), 350.30 "en este - senorio" (formas parecidas en 465.23, 668.17, 669.3, 673.63, 676.8, 697.6), 108.93 y 548.21 "eu - ", 681.9 "com̃o o seu - ", 100.14 "doo de nos... nẽ de si - " (id. 584.30), 148.38-39 "en sy - ", 194.66 "a ssy - " (id. 208.19, 709.10), 423.3 "temendo aquello - " (id. 822.11), 8.33 "ele - " (id. 252.26, 321.52, 645.92, 654.14, 768.22, 790.27), 525.2 "ysto - ", 22.10 "esso - " (id. 393.20, 532.12, 624.20, 631.9,19, 665.19, 749.14, 751.18, 773.43, 777.7, 787.24, 790.7, 833.9 (2 v.), 838.8, 872.43,47), meesmos 63.6 "de seus fillos et de seus vassalos - " (id. 225.11), 701.57 "elles - ", 801.13 "os mouros - ", 865.4 "esses - sobredictos", meesma 257.8 "dessa cidade - " (parecido en 268.13, 281.10, 296.9, 669.23, 698.25), 53.21 "por essa - maneyra" (parecido en 463.31, 619.63, 661.20, 669.4, 671.15,17, 821.6), 276.34,35 "ella - ", meesmas 220.44 "dizendo aquellas palauras - que ante", 399.18 "conas suas armas - ", 724.9 "en estas - cortes", 816.43 "aquellas cãpaas - ". Cfr. en A1 mesmo (26.37, 184.54, 194.66, 208.19), mismo (8.33, 22.10), mỉsmo (100.14, 148.38, 157.10), mỉsmos (63.6), mỉsma (53.21), mẽsma (257.8). La forma meesmo en los ss. XIII-XV (Machado, DELP1 1483b-84a, DELP2 1555a, da un ej. de 1204, pero es falso: se trata de la versión port. de 1361, en Desc. Portug. I, Suplem. 6): a. 1257 "e do conuento desse méésmo logar" (Salazar 22.5); CSM 95.77 "en aquel logar mẽesmo", 275.45 "o outro diss' esto meesmo", etc. (Mettmann Gloss. CSM 190); a. 1290 "e o convento desse meesmo lugar" (Duro p. 162); a. 1294 "o convento desse meesmo lugar" (id. p. 163); Miragres "en esta ordeẽ meesma" (p. 164); Gal. Estoria "queria fazer prazer a sy mẽesmo" (11.24), "o ãno méésmo" (36.15); Cr. Troyana "con sua lança meesma" (I, 260.22), "elles meesmos" (I, 114.20); a. 1434 "diseron eso meesmo" (Ferro2 p. 23); a. 1438 "pera pousar el meesmo enas pousadas" (id. 35); a. 1442 "por sy meesmos" (id. 40); a. 1467 "que asi meesmo lles prometian" (id. 374-375); a. 1470 "obligo mjn meesmo et todos outros meus bẽes" (Sponer 161.40); D. Eduarte Ensinança "ou della meesma" (55.10); Oficios "que de ssi meesma tal companhia requere" (33.29); F. Lopes Cr. D. Pedro "como pera nos meesmo... como por nossa meesma" (p. 96.31,37), etc., etc. La forma mod. mesmo desde el XIII: a. 1290 "o convento dese mesmo lugar" (Duro p. 162); a. 1326 "desa mesma terra" (id. 176); Gal. Estoria "esse dia mesmo" (4.25); Pero Menino Falcoaria "esso mesmo" (44.5); a. 1466 "et esso mesmo de lle pagar as custas" (Ferro2 p. 195); a. 1455 "et eso mesmo" (id. 319); a. 1470 "por ese mesmo feyto" (Sponer 161.28), etc. Véase Morais y E. Rodríguez. Otras formas antiguas: Miragres "da sua terra meesme" (p. 102), "en aquela maneira mẽesme" (p. 26); a. 1293 "o conuento desse medesmo lugar" (Sponer 137.3) (esta forma supone la base con met- ); CSM 355.108 "aquel canto menesmo" (es forma ultracorrecta y falsa y no hay por qué pensar en influencia de la m inicial ni mucho menos en Menechmos de Plauto, como hace absurdamente Michaëlis Lições 339. La forma ultracorrecta nace de la falsa grafía mẽesmo ); a. 1268 "conuento desse minismo monesteyro" (Sponer 118.11); a. 1276 "o conuento desse mijsmo logar" (id. 123.4); a. 1296 "ao conuento dese mismo lugar" (id. 127.5); CSM 194.20 "dessa natura misma", 264.12 "defende a ssi misma". En gall. mod. al lado de mesmo se usa el castellanismo mismo (arbitraria es una forma menesmo, que se le ocurre presentar a Cuveiro ). Cfr. para el cast. Corominas DCELC (mismo en el Cid ).

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
meesmo
mijsmo
indef. adj. {indef.} mismo; same, very, own: por pouco sse ouuera de matar coa sua lança meesma, I 260.22, I 99.13, I 285.16.
meesmo
indef. pron. {indef.} mismo; self: elles meesmos alçauan as uelas, I 114.20, I 93.19, I 101.9.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{meesmo
mijsmo
mismo
medesmo
mẽesme
meesme
minismo}
.- MESMO (1483b-4a: 1204 -ex. falso): 1257 "desse méésmo logar" (Salazar 22.5); 1276 "desse mijsmo logar" (Sponer 123.4); a. 1296 "dese mismo lugar" (id. 127.5); 1293 "desse medesmo logar" (id. 137.3); Miragres "en aquela maneira mẽesme... da sua terra meesme" (26.9, 102.9); 1268 "desse minismo monesteyro" (Sponer 118.11).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
meesmo
mẽesmo
menesmo
mismo
dem pron. dem.: mesmo: 50.15 Deus en ssi mẽesmo; 95.77 o poseron / en aquel logar mẽesmo onde o preseron; 219.3, 275.45 O outro diss'esto mesmo; 309.41 essa mẽesma noite; 326.45, 382.58 de lle dar aquel meesmo que o ric-om'enmentou; 392.31 o alcayde meesmo || meesmo: 50.15 TTo, 219.3, 275.45 E, 326.45, 382.58, 392.31; mẽesmo: 50.15 E, 95.77 ET, 275.45 F, 309.41. Cf. menesmo, mismo.
menesmo
meesmo
mẽesmo
mismo
(355.108) V. meesmo, {mẽesmo, mismo}.
mismo
meesmo
mẽesmo
menesmo
(espanh.: 194.20, 264.12) V. meesmo, {mẽesmo, menesmo}.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
meesmo
indef. adj. {indef.} mismo; same, very: era esse meesmo Apollo que falaua con el, 11.43, 25.25, 55.16, 293.14 (mijsmo).
meesmo
indef. adj. {indef.} mismo; self: elles meesmos o auiam oydo, 54.28, 29.26, 92.26, 279.16 (mesmo).

M. de Miguel (1977): Vocabulario gallego medieval en documentos del s. XIII anteriores a 1275. Memoria de licenciatura. Universidad de Valladolid.
meesmo
meensmo
mjesmo
miismo
adx. .- adj. {adx.}, 'mismo, misma'. De un hípotetico vulgar METĬPSĬMUM (que debía tener una forma coloquial MEDIPSIMUM; ver Corominas DCELC III, 387-8); a. 1257 "e do conuento desse meesmo logar" (22.5); a. 1258-61, 41.5,24-25; a. 1259, 44.4; a. 1262, 47.12; a. 1270, 57.9-10; a. 1266, 52.6; a. 1275, 69.3; a. 1275, 70.4; a. 1257 "et o conuento desse meensmo lugar" (25.1-2); a. 1257 "dessas meesmas uillas ãbas" (22.7); a. 1274 "e a todo o conuento desse mjesmo lugar" (65.16); a. 1261 "cun todo o conuento desse miismo lugar" (45.15); a. 1269, 55.10.

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
meesme
[mẽesme]
meesmo
{meesma}
indef. .- adj. {indef.} que denota identidad. " mismo, misma". En todos los ejemplos aparece empleado como expresión enfática o pleonástica. MẼESME, 26.9 "-Este Ihesus que se agora d' aqui partira de vos, en aquela maneira mẽesme que o vistes yr ao çeo, asi ar verra a vos". MEESME, 102.9 "Et tina rrey Calrros da sua terra meesme, quoreenta mĩll caualeiros"; 122.19 "en ti meesme ha tres cousas: o corpo et os nẽbros et a alma et pero hũu ome es"; 123.6 "asi Deus Padre nõ foy nado de nĩgen et pero geerou fillo de si meesme"; 125.3 "ese tornara todos homẽs, en sua carne meesme, et ẽno seu espiritu"; 159.5 "En esta igleia meesme jaz soterrado"; 161.7 "et s[o] este altar meesme [...] esta hũu altar pequeno"; 179.15-16 "topou cõ os cõpaneiros en aquel lugar meesme hu lle o apostolo disera"; 185.12 "desque foy ao sepulcro en ese meesme ãno, tornou en rromaria a Santiago". MEESMO, 203.5 "-Se eu fezer aquesto que me tu mãdas [...], seerey omizia de mĩ meesmo". MEESMA, 165.9 "En esta ordeẽ meesma seem quatro profetas".




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL