logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra montar como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.10 Rows
- Número de acepcións atopadas: 10.
- Distribución por dicionarios: CANTIGAS DE AMIGO (1), CONCELLO DE NOIA (1), CRÓNICA XERAL (1), CRÓNICA TROIANA (2), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), HISTORIA TROIANA (1), LIBRO DE NOTAS (3).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

J. J. Nunes (1928): Cantigas d' amigo dos trovadores galego-portugueses. Vol. III \(Glossário\). Coimbra: Imprensa da Universidade.
montar
v. intr. v. intr. XII, 9, importar. (Cantigas d' amigo).

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
[montar]
{[mõtar]}
v. v. 'importar ou subir a unha cantidade total as diversas partidas, unidas e xuntas'. Vid. DRAE, s.v. montar7. IPres. P3 Monta, "en veynte castellanos e moneda que monta toda la dita quantía" 68.35 (1499). Mõta, "et en tãto pano tinto mjscrado que mõta et ual a dita contĩja" 17.22 (1397); "eu de vós rreçebo en ouro et plata, que mõta a dita cõtía dos ditos tres mjll pares de branquas" 61.22 (1487). P6 Montã, "en dineiros feitos e contados et taças de prata, que montã a dita contía" 59.27 (1482). Mõtã, "enrriques et dobras et rrayaas de Castilla et florijs d' Aragõ, que mõtã et valen a dita contía" 58.33 (1480). IImperf. P3 Mõtava, "pagastes por çento et hũu ano, que mõtava así os ditos çento et hũu ano, cada hũu" 50.43 (1462). IPret. P3 Montou, "en doblas e castellanos de ouro e rreales de prata, que montou a dita contía, e pasaron de voso poder ao noso realmente" 67.36 (1499). Mõtou, "en ouro amoedado, que mõtou a dita contýa" 41.26 (1443); "eu de vós rreçebo en hũa taça de prata que mõtou a dita cõtía, de que me dou et outorgo por entrego, cõtento et pago" 62.17 (1487). P6 Montaron, "en taças de plata e doblas e florĩjs e ducados de ouro, que montaron e valueron a dita contía dos ditos trijnta mjll e çento e sateenta e çinco morauidís" 63.32 (1487). Mõtarõ, "rreçebí en taças et rrayás de plata, que mõtarõ et valijã a dita contịa" 50.48 (1462). SImperf. P6 Mõtasen, "que vendesen todos seus bẽes a quen por eles máis dese para que, de aquelo que mõtasen et valuesen, os desen et destribuysen seguũd os legados por el mandados" 52.14 (1469).

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
montar
'importar, ascender, subir, alcanzar' , de un lat. vulg. *MŎNTĀRE, de monte, tal vez a través del fr. (REW 5668): Formas: montauã 500.20 "por saber quanto - as rendas da villa", montaua 621.49 "fezerõ conta... et acharõ que - en elo noueçentos marcos", montou 657.23 "tomou... daquella mirra quanto - hũa cullar pequena". Desde el XIII: a. 1254 (Machado dice 1245) "et faciatis in uilla uestra deffensam si uolueritis et nullus in ea montet nisi per uestram uoluntatem et si sine uestra uoluntate ibi montauerit pectet uobis quinque marabitinos" (PMH Leges 645); D. Denis (164, 561) "ca demo leu' essa ren que eu der / por enfinta fazer o mentiral / de min, ca me non monta ben nen mal" (9); CSM 142.15 "ca pero a garça muito montou / aquel falcon toste a acalçou", 243.19 "aas ãades deitaron os falcões que montavan"; Orto Esposo 303.12; a. 1310 "quinentos soldos... que montan XVI par de dineiros" (Duro p. 169); a. 1360 "XL mrs da dita moeda... que montan XL par de dineiros por tres libras" (id. 207); a. 1381 "que montan dez dineiros" (id. 216) (también 217, 218, 222, 223, 224, de a. 1384, 1387, 1394); Cr. 1344 "que lhe vendera, em que montava tã grande aver que nõ podya seer somado" (III, 102); a. 1348 "que lle digan en dia de ciinça misas que monten aquelles dineiros" (CDGH 150); Cr. Troyana "esta gerra montou ja tanto et he tan aficada" (I, 276.24), "non pareçia nehũa cousa do mar quanto montaua a quinze legoas" (I, 189.24); antes 1380 "daquelles que paguar nom quisessem o que lhes montasse pera o darem aas pessoas que perderom os nauios" (Desc. Portug. I, 172); a. 1384 "dos bees et renda do dicto señor Rey que somauan et montauan dos dictos cento... moravedis" (CDGH 351); a. 1400 "it. mando que se venda a miña parte do viño branco et Vllao et o que montar que o dem meus compridores ali hu viren que conple" (id. 614); a. 1474 "preçaron sete faneygas de trygo cada faneyga a dosentos e des maravedis que montan mill... çinquo faneygas de millo cada faneyga a sasenta maravedis que monta tresentos" (id. 66); a. 1437 "et o que monta huun anno... que montan dosentos et n. e çinco mrs... que montan CCCCLXXIIII mrs" (Ferro2 p. 405); a. 1432 "cada terço o que montar" (id. 449), etc. Palabra de acepciones variadas, como puede verse en Morais y E. Rodríguez. Cfr. Corominas DCELC III, 426.

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
montar
intr. intr. crecer, aumentar; to increase in activity: esta gerra montou ja tanto et he tan aficada, I 276.24, I 105.11.
montar
intr. intr. subir; to amount to: non pareçia nehũa cousa do mar quanto montaua a quinze legoas, I 189.24.

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
montar
intr v. i. {intr.}: subir, elevar-se: 142.15 a garça muito montou; 243.19 falcões que montavan.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
[montar]
intr. intr. crecer, aumentar; to grow, increase: mays depois montou moyto alto este feyto, 75.31, 75.34.

F. R. Tato Plaza (1999): Libro de notas de Álvaro Pérez, notario da terra de Rianxo e Postmarcos (1457). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega [Glosario, pp. 237-711].
montar
v. intr. v. intr. "Montar, con referencia a contas, facturas, débedas, etc., e ó seu valor en diñeiro, ser este o que se expresa".
____IPres. IPres. P3 mõta (1): "a / rrẽta, que mõta LX morauidís vellos" 2718; P6 mõtã (1): "mõtã ẽnos ditos tres anos / V M C morauidís" 1195; IPret. P3 mõtou (1): "çinco mjll morauidís / vellos que mõtou en çerta seda que del conprarõ" 690; IPlusc. P3 mõtara (1): "decrarauã para / o juramento que feyto avíã, que nõ mõtara máis a parte dos bẽes / mobles dos ditos menores e que feserã o dito apreçiamento a todo / seu poder e a bõa fe" 2178; IFut. P6 mõtarã (1): "vos / arrendo por preço e cõtía de mjll e seteçẽtos morauidís vellos en cada ano, / que mõtarã ẽnos ditos tres anos çinco mjll e çent morauidís vellos" 1177.
____ Do lat. vulgar *mŏntāre, der. de monte, talvez a través do fr. monter. Este sentido económico aparece xa nos textos máis antigos: en 1254 nun texto latino de orixe portuguesa; en textos galegos en 1310. Con outras acepcións, nas CSM e nos Cancioneiros (Lorenzo Crónica s.v.).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL