logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra mouro como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.10 Rows
- Número de acepcións atopadas: 9.
- Distribución por dicionarios: CANCIONEIRO DA AJUDA (1), CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), CANTIGAS DE ESCARNHO (1), HISTORIA TROIANA (1), VOCABULARIO 1275 (1), MIRAGRES DE SANTIAGO (2).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

Carolina Michaëlis de Vasconcelos (1920): "Glossário do Cancioneiro da Ajuda", Revista Lusitana 23, pp. 1-95.
mouro
(mauru): oriundo da Mauritânia, saraceno, mouro: 10184, 10256.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
mouro
moura
moro
mora
mouro
adj. 'moro, negro (como adj. )', de MAURUS (REW 5438). Funciona como sust. y adj. y aparece numerosas veces: mouro 37.39 "cõ el rrey - " (id. 103.6-7, 104.12, 113.69, 231.21, 236.76, 371.17, 372.14, 373.29, 393.21,27, 394.42, 395.58, 407.6, 408.7,9,12, 409.1,10,17, 440.24, 591.25, 786.37, 790.30, 793.13, 827.2,19, 833.26, 840.9, 844.3), 37.42, 38.6, 48.40, 49.47 "daquel Mahomat - ", 51.14,16, 52.18, 87.10 (c. 61), 88.5, 106.31,36, 109.28, 110.52,53,54, 112.41,44, 113.48 ("hũu dos mellores - et mays esforçado caualeyro" ),70,75, 172.9,12 (c. 109), 184.44, 185.60,74, 186.82, 192.22 "nõ achãdo ome nẽhũu nẽ - ", 197.66, 198.90, 227.18,21, 228.4-5, 233.2,7,12 (c. 142), 234.24,36, 236.66,75, 237.4, 239.16, 247.6, 249.11, 250.20,21, 251.5, 260.20, 261.28, 308.36,39, 324,18, 368-369, 377.6, 394.32, 411.13 (c. 261), 427.38 "hũu alguazil - " (id. 502.16), 441.3,20, 442.33, 448.9, 468.16, 472.3, 476.6 (c. 316), 479.10, 482.7, 483.8,13,18,24,26, 485.30,3, 486.14,16,28, 488.22, 501.16, 502.3, 522.1,2, 527.26,28, 529.13,4 (c. 361), 533.2,5,8 (c. 365), 537.38, 540.5 "hũu caualeiro - " (id. 543.14), 542.17, 550.33, 564.22,38, 565.9, 570.29, 587.4, 588.6,7,12, 591.3,4,7,13-14,20, 592.35, 626.10,13,15,17, 642.19, 643.25,27, 644.48, 645.88, 652.3, 653.2, 693.28, 694.34,3,5, 722.5,7, 729.67, 732.14, 743.14,15,17, 745.32, 778.7 "rrey cristão nẽ - ", 790.16, 791.9,12, 792.22, 793.15, 807.55, 809.102 ("hũu alcayde - " ),106, 813.225, 827.20, 858.1,7 (c. 593), 859.12 (c. 593), 862.24, 863.27, movro 409.6 "el rey - ", moro 333.50 "el rrey - ", mouros 5.1,6,10,20,22,26, 6.30,32,33,34,38,39, 7.17,24,32, 8.34,36,39,46, 9.7,13,26, 11.10 (c. 6),4,10 (c. 7),12.14,16,22, 13.37, 16.2 (c. 11), 17.14,16,21,23,23-24,25,26,28,30, 18.19, 19.5 (c. 13),2 (c. 14), 20.13,31, 21.43, 22.8 (2 v., c. 15),8 (c. 16), 23.11 (c. 16), 29.1,6,13, 31.6, 32.26, 33.2, 37.47, 38.67,16, 40.42,44, 46.78, 47.13,16,17-18, 49.47, 51.36,2,7,9,11, 53.22,1, 54.8,9,19, 55.7, 59.11,15, 60.17, 61.24,8, 63.10,12, 64.9,10, 66.11,13,15,17,20, 68.27,1,4,9, 69.19,28, 70.12,16,20,22,29, 71.7, 72.7,11,13,20, 73.7 (2 v.),13, 74.20, 75.7 (c. 51), 82.10, 83.8,11, 84.19,24,33,36,41, 86.6,7,8, 87.14,16,18,5,7,8, 88.9,21,23,26, 89.29,10, 90.31, 91.29, 92.40,8, 93.18,25, 94.38,40,44,46,47,53,54,61, 96.11,13, 97.16,26, 104.15,17, 105.8,9,12,15,23,24, 106.28,32,46, 108.88,3, 109.16,27, 110.41,43,46,47,58,60,61, 111.67,1,4, 112.25,28,33,40, 113.51,58,60,64,67, 114.77,78,90,98,100, 115.112,114,117,124,126,135, 118.7,9, 122.11,15,4, 124.40, 125.6-7,17, 132.42, 137.35, 142.5,13,15,23, 143.25,28,29, 146.23, 153.5 (2 v.) "rreys - ", 159.16, 160.22,2,10,15, 161.18, 162.5,8,12, 163.6,7,10, 164.21,25, 165.36,47, 171.103, 172.16, 173.44, 179.95, 185.56, 187.7, 191.40,48, 192.8,22,26,28, 193.39,42,50 (2 v.), 194.57,58,64,74,75,76, 195.81,6, 197.44,47,49,59, 198.70,73-74,76,78,83, 199.93,94,97,98, 200.43, 202.77,8,11, 203.17, 204.36, 207.6,9, 208.27, 209.35,37,41,45 ("rreys - " ),51, 210.63, 211.12, 213.13,36, 216.12 (c. 128), 218.4,9, 219.28,30,33, 220.48, 221.11,17,19,20, 225.6 (c. 136), 226.12,14,15, 227.14,29, 228.8,15,18, 229.1,7,13,14, 230.16,18,20,26,10,11, 231.19-20, 232.45,1,5,9, 233.14 (c. 141), 234.33,34, 235.53, 237.5, 238.38,40, 239.17, 240.35,41, 243.45, 245.27, 247.8, 248.23,40, 249.19, 256.44, 257.19,27, 260.22, 262.51,6,7, 263.12, 264.10, 265.17,1,9, 266.13,29, 267.43,47,51,53, 268.56-57,5, 269.6,8, 277.11-12, 280.93, 281.94,3, 282.11, 283.64, 284.76,8, 285.5 (c. 167),5,6,7 (c. 168), 286.11,13,26,30, 287.45,46 "de - negros... rreys - ", 288.8, 291.60,68, 294.11,13, 297.20,21, 302.36,56, 307.5,17,22,25, 308.4, 309.40, 310.48,4, 311.19, 312.27, 315.38, 318.45,4,6,8,9, 319.26 "uasalos - ", 320.7, 321.48 (2 v.), 322.1,4,9, 323.6,7,9, 324.17,6, 325.14, 326.22,32,39, 327.53,59,59,62,64, 328.11,2,5 (c. 192), 329.1,5, 330.10,14,17, 334.1,4 (c. 196) "reys - ", 335.13 (c. 196), 336.37, 338.32-33 "caualeyros - ", 342.5, 347.22, 351.5 (c. 209), 352.7, 352.9,27, 354.30, 360.23, 361.24,25,28,4, 365.16, 368.22, 369.8,13,17,1,2, 370.7 (c. 226), 371.16,20,2, 372.5,6,15 "dous caualeyros - onrrados... aquelles dous caualeyros - ", 373.7, 375.15, 376.36, 377.42,7, 379.10, 380.17,36, 383.22, 389.22, 393.7,13, 395.6, 396.21, 398.14 (c. 246), 408.18, 410.1,3,4 (c. 261), 412.24,3,4, 413.7,10,14 (2 v., c. 263),9 (c. 264), 418.19, 419.9,11,14,16,19, 420.31,32,1,5,7,10, 421.11,17,25,29, 422.3,5,21,23, 423.29,6, 424.14 (c. 273), 425.22,31,6, 426.18 ("dos rreys - " ),22,26,27, 427.32,3 (2 v.), 428.13,14,21, 429.13 ("dos rreys - " ),16, 430.5,6,7,9, 431.10,12 ("reys - " ),14,22, 432.38,7, 434.14,30, 435.37, 436.14, 438.38,1, 439.17,445.7, 448.15, 450.13 ("rreys - " ),14, 451.13 (c. 294),6,14 (c. 295), 452.18, 453.11, 455.9,11,17, 456.23,32,45, 462.4, 466.3 (c. 305), 468.11, 471.11,16, 473.8, 474.20,4,6, 476.9 (c. 313), 477.4, 478.5,7, 479.17, 480.6,10,14,17,23, 481.19, 482.2,3-4,7, 483.12,16, 484.11 ("rreys - " ),12,15,23,27, 485.34,37,38,39,7,8, 486.11,18,19,22, 487.1,3,11,15 (2 v.),16, 489.14, 491.8, 492.7,9,10 "rreys - ", 494.18 (2 v.), 496.35, 497.17, 500.22,23,25, 501.14,20, 503.16, 504.8-9,6 (c. 339), 508.36, 510.13, 511.9,10,13,16,17,22,25,27, 512.7,10,14, 513.27, 515.5,17, 517.7, 519.10 (c. 352),9 (c. 353), 520.19, 2,7, 521.8,11,1, 528.3, 529.12,2, 533.1,11,12 (c. 365), 536.15 (2 v.),24,26, 538.4, 539.21,23,10-11,12, 540.15-16,3,4,7,8,12, 541.29, 543.2, 544.2,11,13 (c. 375), 545.16,18,1,4,7 (2 v.),10, 547.32, 548.23,31, 549.35,1,3 ("todos os omes onrrados - " ),7, 550.22, 551.45,13, 552.20,24,8, 553.9,15 (c. 382), 554.22,25, 555.4,4-5,6, 556.26,29,12, 557.19, 560.14, 562.21, 564.34, 565.8,15, 566.21,30,33, 567.6,20,21,25,30, 569.8,13,15,21,25, 570.36-37,41, 572.26, 573.4, 583.14,16,20,24, 586.31,9, 587.14, 589.31,5, 590.18,21,26, 591.22, 592.27,29,32,47, 593.14, 605.10,28,30 ("çem - negros" ),33, 610.30, 615.31, 616.28 "rreis crischaaos et - " (id. 642.5), 627.36, 632.6, 645.78,79,83-84, 646.11 "algũus messegeyros - ", 651.11, 652.3,6,18,20, 653.23, 653-654, 654.21,23,34, 655.4, 656.35,49, 658.34,41,46,47,56, 660.13, 662.3,6,20,24,29, 663.1,4 ("rex - " ),5, 664.27,30,37, 671.7, 673.57, 676.8,20, 680.41, 681.8-9, 686.20, 687.43,51, 688.9,11, 689.23,7, 691.3,8,10,22-23,24, 694.5,10, 695.20,22, 696.14, 699.5-6,9,10,11-12,14,16,17,21, 702.33, 703.3, 704.22,24-25, 713.18, 719.4,7,11, 721.16, 722.3,10,15,16, 726.17,18,21, 729.66, 730.17-18, 731.12, 733.35,10, 735.20,25,1, 736,10,13,16, 737.38, 740.7,10,14, 741.24,28, 743.21,33, 744.36,1,7, 745.23,24,26,28,31, 748.64,72, 749.85,2-3,3-4,5,13, 750.18,19,27, 751.1,13,17,19,23, 752.25,8,9 (2 v.),15-16,19, 753.20,21,30,43, 754.45,45-46,16,18,20, 755.21,22,29,36, 756.8-9, 757.26,6, 758.14,15,18-19,19, 779.2,4,5,8,12, 780.23-24,25 (2 v.),26,30 (2 v.),33-34, 781.5,8,11,16,18, 782.28 ("caualeyros de - " ),31,32,34,36,38,40-41,1, 783.18,21,25, 784.37,6, 785.12,13,17,18,21,27, 786.32,35,40, 787.18,21, 789.8,12,14,19,4,5, 790.13,19,22,23,25,32, 791.42,11, 793.8 (c. 540), 797.11,14,25,27, 798.1,14, 799.7,12 (c. 544),2 (c. 545), 800.4,7,12,26,27,29,31-32, 801.37,8,12,13, 802.19,23,30,52, 803.57,68, 804.121,125, 805.132,138,140,142, 806.10 (c. 547),15 (c. 548), 807.33,44 (2 v.),45,51,52, 808.69,75,76,78, 809.101,122, 810.132, 811,174, 812.213, 813.232,238, 817.83, 818.34, 819.28,30,40, 822.13,12 (c. 556), 823.18,23,27,32,36,42, 824.46,49,71,72,75, 828.36, 830.3, 831.27,32,37, 833.17,19, 834.41,42, 835.7,14, 836.18,7,8, 837.19-20, 838.9,10,19,21, 840.3,5, 842.23,30, 843.11,24, 844.10 (c. 576), 845.18,23,26, 846.5,12,14,15,17 (2 v.),19, 847.16,20, 848.2,4,9,12,13,15, 849.1,4,9,13, 850.8,9 (c. 583),6 (c. 584),2,3 (c. 585), 851.8,13-14,15 (c. 585),6, 852.17,22,29,36,44, 853.51,54,56,59, 854.2,4,8,11,23,24, 855.2,3,7,9 (c. 588),2,5,8 (c. 589), 856.12 (c. 589),13,18 (c. 590),1,2,3 (c. 591), 856-857, 857.26-27, 858.33,1 (c. 592),3 (c. 593), 859.16, 860.17,1,3,5,6,8 (c. 595),1,3,5 (2 v.),7 (c. 596), 861.2,3,9,10,12 (c. 597),1,4,7 (c. 598), 862.9 (c. 598),1,2,4,7,13,20, 863.25,26,32,35,38,40,1,9, 864.13,16,20,26,28,31,32,2,3, 865.8,10,11 (c. 601),8 (c. 602), 866.7 (c. 603),2,7,13,14,16 (c. 604), 867.1,6,9,14,16 (c. 605),2,5 (c. 206), 868.10,13,15 (c. 606),2,4,8 (2 v.),12 (c. 607),2,3 (c. 608), 869.7 (c. 608),1,3,6,10,13,16,17,19-20,20 (2 v.), 870.26,34,35,40,45, 871.4, 872.42,54, 873.5 (c. 611),2 (c. 612), 874.13(c. 612),1,3,14 (c. 613), 875.17,20,22, 876.23,26,27,28,36,41,45, 877.2,5, 878.16,18 (c. 615),1,10,12,20,21 (c. 616), 879.27,29,4-5,6 (c. 617),1,4,5 (c. 618), 880.2,4 (c. 620), 881.11 (c. 620),5,11,13 (c. 621),1,4 (c. 622), 882.11,1,3 (c. 623),2,4,8 (c. 624), 883.12,15 (c. 624),1,4,9,12 (c. 625), 884.1,6,8,13(c. 626), 885.7 (2 v.),8 (c. 628), 888.37, 891.21, 892.69, 893.6, 895.61, 898.2,4, 899.6,9, 900.43,5, 901.24,28,31,37,43 (2 v.),44,47,49, 902.54 (2 v.),58,60, movros 353.33, mourros 13.47, 29.8, 30.19, 31.9,17,1, 32.11,12, 33.5-6,6,10,13,14,16, 35.22, 48.29 (2 v.), 52.21, 54.23, 63.11, 65.1 (c. 44), 93.11,12, 96.8. Para el fem.: moura 186.90,92, 201.47,63,75, 202.79,82-83, 212.9,4 (c. 126), 660.4 ("hũa - negra" ),10 (id. 662.4,6), mouras 22.8-9, 324.7, 423.29, 843.11. Se documenta desde el s. X: a. 936? "et uilar de mouras" (Ferreiro II, Apénd. 123, copia del XII); a. 1055-1065 "et ire in apelido de mouros quousque potuerimus" (PMH Leges 346); a. 1078 "accepi de vobis in beneficio una Moura que serviat me in vita mea et post obitum meum veniat ista Moura... ad Monasterio... et ista Moura" (PMH Diplom. 340); F. Caldelas "se alguun estranyo uender mouro ou moura" (Salazar 19.8-9); CSM 5.140 "non avia y mouros nen judeus", 325.25,29,32 "dũa moura... conssellou-lles que fossen mouras... que con mouros mui ricos a ambas casalas faria"; Pero da Ponte (572, 985) "conquis / terra de mouros" (7), etc. Véanse ejs. en Morais, E. Rodríguez (en port. mod. también moiro ) y Machado (DELP1 1545a; DELP2 1616a; Machado Cousas luso-orientais, RP III, 133-134). Se aplica además al color negro u oscuro: 55.12,13 "achou hũa vaca negra et... disse... ca, mora, ca os lauradores et os vaqueyros soenlle chamar aas negras mouras"; cfr. Cr. 1344 "achou hũa vaca negra, e por desvyala dante el rey, disselhe come en jogo: -Ça, mora. E esto porque os lavradores e os vaqueiros d' Espanha avyam por custume de chamar, aas vezes, aas vacas negras moras" (II, 455) (id. PCG 379a51, b1). Es aplicación aún mod. Está clara la relación con mouro, pero es posible que, de alguna manera, haya habido encuentro con mora > amora, del lat. vulg. MŌRA, clás. MŌRUM; en la zona de Amaía he oído moura y mora para designar a las vacas de color negro y cfr. ya CSM 75.154 "e negros mui más ca mora", 346.13 "tornou mais negro ca mora". Cfr. Corominas DCELC III, 443b-444a.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{mouro}
.- MOURO (1545a: 1055-65): 1078 "et accepi de vobis in beneficio una Moura que serviat me... ista Moura" (PMH Diplom. 340).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
mouro
s. m s. m.: A.10 Algarve, que gãou / de mouros; 5.140 mouros nen judeus; 28.1, 46.1, 63.17, 83.1 terra de mouros.

M. Rodrigues Lapa (19702): Cantigas d'escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Vigo: Galaxia ["Vocabulário galego-português", pp. 1-111].
mouro
: {Afonso X} aquel mouro trouxe, com' arreite, / dous companhões en toda esta guerra 24.15; 26.31; 51.31. V. moiro.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
mouro
m. m. moro; Moor: tambem de gentijs cõmo de christiãos et de mouros, 7.9.

M. de Miguel (1977): Vocabulario gallego medieval en documentos del s. XIII anteriores a 1275. Memoria de licenciatura. Universidad de Valladolid.
mouro
moura
adx. .- adj. {adx.}, 'moro, mora'. Del latín MAURUM; a. 1228 "Item se alguun extranyo uender mouro ou moura de in portagen xij dñ" (19.8,9).

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
mouro
subst. .- 1.- subst. " moro". 82.5 "Et quando chega algũu mouro y, para fazer oraçõ..."; 120.11 "nõ f[a]riã mal o cristião ao mouro nẽ o mouro ao cristião"; 140.12 "et achou hũu mouro moy negro"; 141.4 "volueuse ali onde leixara o mouro preso"; 141.7 "Et entõ foyse o mouro cõ el"; 141.9 "Et entõ Rrulã leixou o mouro"; 141.14 "asi que hũa parte do mouro et do caualo caeu aa destra parte et a outra a seestra"; 183.15 "et vẽo cõtra eles en hũa naue hũu mouro"; 184.12 "entõ Santiago diso ao mouro"; 185.2 "Et o mouro rrespondeu". MOUROS, 69.3 "com̃o Calrros librou España do poderio dos mouros"; 69.12 " Calrros liurou as terras de Espana et de Galiza do poderio dos mouros"; 71.9 "et tiroas do poder dos mouros por la ajuda de Deus"; 72.8 " Galiza que agora he metuda en poder de mouros"; 72.9,13; 73.13; 74.7,9,12; 75.7; 79.2; 80.9; 82.2; 83.4; 89.6,7,8; 90.10; 96.2,5; 97.7,9,11; 98.5; 99.6; 100.9; 105.14; 108.5,6,7,8; 109.4,5,7; 112.11; 113.2,3,4,13; 114.1,3; 115.5; 117.3,5; 125.10,12; 126.1,8,10; 127.3,6,8; 128.12; 132.14; 136.3; 137.6,19-20; 138.2,7,8; 139.1; 140.11,15; 141.8,10-11,15; 142.1,8,21; 143.9; 144.3; 145.2,6,9; 147.2,13; 150.9; 188.15; 210.2. MOURAS, 137.1 "Et enviarõ a[o]s outros prinçepes et caualeiros, trezentos caualos [...] et mĩll mouras moy fremosas"; 137.12 "et os outros caualeiros, que nõ erã tã boos, tomarõ as mouras"; 137.20 "et fezerã pecado cõ as mouras et cõ as outras molleres que tragiã de França"; 139.5 "Et agora deuemos pregũtar porque Nostro Señor leixou matar os que nõ pecarõ cõ as mouras".
____adx. 2.- adj. {adx.} MOURO, 85.3 "Et hũu rrei mouro que era d' Afriqua"; 92.6 "Da batalla de Calrros enperador et Aygulãdo mouro". MOUROS, 136.10 "Et entõ morauã en Saragoça dous rrex mouros de Persia, Marsil et Belnĩgando".




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL