logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra ollo como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.12 Rows
- Número de acepcións atopadas: 12.
- Distribución por dicionarios: CRÓNICA XERAL (1), CRÓNICA TROIANA (2), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), HISTORIA TROIANA (3), MIRAGRES DE SANTIAGO (1), LIBRO DE NOTAS (3).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
ollo
'ojo' del lat. ŎCŬLUS (REW 6038). Formas: ollo 93.24 "que por - veemos que Deus quer ajudar os mouros", 407.4 (c. 256), a ollo 'a la vista, delante' en 198.85 " - de seu tio", 282.20, 483.15, 745.26, 137.38 "o conde teueos a - ", teer ollo 'tener cuidado, esperar, tener la intención, pensar en' 263.12 "teue - en mãteelo todo", 490.9 "tĩjna - que llj dessem a vila", 709.30 "oge mays nõ tenades mays - por el rrey", 804.123 "teuerõ - por el nõno virõ", 824.70 "que nõ teuessẽ - por al", 876.40 "G. P. teue - porlo jnfançõ", 890.14 "alẽ mar tĩjna - por passar", ollos 4.32, 15.34, 112.46, 115.109, 208.14, 220.43, 276.37, 324.19, 399.11, 405.15 "nẽ ousaria tomala pollos - da cabeça", 627.40 "começaronse a catar... cõ maos - ", 661.6, 667.15, 728.38 "deytarõlle de agua pelos - ", 854.77 "que por os - da cabeça nõ dissesse que o conoçia", 893.78 "en Deus teue... seus - ", 895.12, 896.27 "jnclinou seus - et deu o espiritu a Deus", 481.6 "lume dos meus - ", cfr. "chorando dos - " en 6.4, 36.33, 656.30, 680.27, "chorando muyto dos - " en 131.27, 151.35, 183.13, 201.47 "de seus - ", 657.17, 895.19, "chorãdo muy forte dos - " en 105.21 (y 894.23), 201.53 "por chorar tu muyto per teus - ". Desde el s. XIII: a. 1209 "de ollo, de narizes, de rostro" (PMH Leges 859), "ou pe ou ollo ou narizes" (id. 889); CSM 3.34 "chorando dos ollos seus", 249.32 "non tev'ollo por al", 313.29 "demais viian da nave muitos a ollo morrer", etc. (Mettmann Gloss. CSM 212); Afonso X (B 469) "ueerey / prazer com estes olhos meus" (16); Johan Garcia de Guilhade (30, 419) "os olhos uerdes que eu uj" (6); a. 1262 "quem quebrantar ollo ou braço ou dente" (Portel p. 139); Gal. Estoria "et os ollos todos cubertos de cabelos das pestanas" (21.10); Cr. Troyana "o que eu con meu ollo ueio" (I, 230.16), etc. Bastante documentación en Morais y E. Rodríguez. Para el cast. cfr. Pidal Cid p. 772-773 y Corominas DCELC III, 551-552.

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
ollo
m. m. centro; center: se faz y hũ rremuno que dura bẽ quinze legoas en derredor. et todas las cousas que en el entrã. tã agina ueem ao ollo del. que esto he hũa grã marauilla, II 240.4.
ollo
m. m. ojo; eye: o que eu con meu ollo ueio. adeujnoo cõ meu dedo, I 230.16, I 242.12, I 149.5.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{ollo}
.- OLHO (1619ab: XIII; ollo 1262): 1209 "de ollo, de narizes... ollo o naris" (PMH Leges 859, 932).

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
ollo
s. m s. m.: 3.34 Chorando dos ollos seus; 28.96 Ali u ergeu os seus / ollos contra o ceo; 35.87 os ollos lle verteu / logo fora da cabeça; 38.45 con yrados / ollos a catou; 129.1 Como Santa Maria guareceu un ome dũa saetada que lle deran pelo ollo; 175.42 e depois que o na forca ante seus ollos poseron; 249.32 ss'ergeu mui correndo, que non tev'ollo por al || a ollo ; a olhos vistos: 311.29 demais viran da nave muitos a ollo morrer.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
ollo
m. m. medio, centro; middle, center: todas cousas que en el entrã, tan agiña veẽ ao ollo del que esto he hũa grã maravila, 355.9.
ollo
m. m. ojo; eye: poserõ se lle de deant como en escrito ante os ollos, 22.26, 23.5, 90.38.
teer o ollo
expr. ver, mirar, escudriñar; to scrutinize, watch closely: teuerõ lle senpre o ollo por veer que faria, 90.37.

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
ollo
subst. .- subst. " ojo". OLLOS, 9.13 "Por Nostro Señor foy todo esto feicto et he marauillosa cousa aos nosos ollos"; 133.10 "et os ollos semellauã de leõ et esplandeçi[ã] com̃o a pedra carbũcula"; 147.10 "Entõ Rrulan [...] alçou os ollos ao çeo"; 175.10 "Por Nostro Señor foy esto feicto et he grã myragre aos nosos ollos"; 199.5 "ca os demoes que veerõ, hũus [...] os outros me çar[r]auã os ollos et os outros me trauauã ẽna cabeça"; 230.10 "quen creer que Ihesucristo he fillo de Deus viuo, abrirselle an os ollos"; 230.12 "-Pom esta palma sobre los ollos d' aqueles que esto creerẽ et veerã"; 230.13 "et se for çego dos ollos abriselles an et veerã"; 231.16 "et alçou os ollos contra o ceo por fazer oraçõ". // LUME DOS OLLOS , " vista". 16.1 "et cobrou logo moy bẽ o lume dos ollos"; 150.2 "ca hũu tolleu o lume et d' outro fez pedra muda, ca Santiago tolleu o lume dos ollos et San Rromão fez do omẽ pedra"; 150.4 "ca el tornoume o lume dos meus ollos". // D' ANTE OS SEUS OLLOS , mod. adv. " de su presencia, de su vista". 182.12 "Et quando o rromeu esto oyo quisolle beijar os pees et logo entõ o moy onrrado Apostolo fuise d' ante os seus ollos".

F. R. Tato Plaza (1999): Libro de notas de Álvaro Pérez, notario da terra de Rianxo e Postmarcos (1457). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega [Glosario, pp. 237-711].
ollo
m. m. "Ollo, órgano da vista". Aparece sempre na frase ver porlo ollo ou ver por seu ollo con valor de "ver algo directamente, velo en persoa".
____ ollo (2): "que se nõ podíã así escriujr, saluo apegãdose / e véndose porlo ollo cada cousa sobre sy" 2691, "porque llo veu sacar da orta por seu ollo e leuarlo" 2780; ollos (1): "que así o veu cortar e leuar por seus ollos" 2699.
________ Do lat. ŏcŭlus. Hai atestacións galegas e portuguesas desde o XIII (Lorenzo Crónica s.v.).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL