Carolina Michaëlis de Vasconcelos (1920): "Glossário do Cancioneiro da Ajuda", Revista Lusitana 23, pp. 1-95.
paz		(pace): 480, 780, 6926.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
paz pas	subst.	subst. 'harmonía, acordo, conformidade'. De paz, 'sen preito, sen discusión'. Paz, "Et outorgámosvolla ffaçer de paz de quemquer que volla enbargue, per nós et per todas nossas boas" 3.17 (1342); "prometemos et outorgamos de uolla fazer de paz senpre en todo tẽpo de quenquer que uolla enbarge (...) et se home ou moller da nosa parte ou da estraya contra esta uẽda ou doaçõ uẽer, peyte a uós" 5.24 (1345); "A quall herdade vos deuo a ffaser de paz pere nós et per todos nosos bẽes que ey et auer deuo; et sse a dita herdade máys vall dóuuolla en doaçõ" 6.17 (1373); "Et se máys uallẽ as ditas herdades, dóuuollas en liure doaçõ para ssenpre (...) et eu déuouollas a ffazer de paz senpre a todo tẽpo de quenquer que uollas embargar" 7.20 (1376); "et demays uos prometo et outorgo que senpre et a todo tẽpo uos fasa de paz as ditas herdades et cousas que uos vendo" 8.47 (1381); 9.27 (1385). Hai 32 ocorrencias con esta grafía, vid. listado s.v. paz. Pas, "et todo jur et posisóm et propiadade que nós tĩjñamos do dito herdamento de nós o tollemos et em uós llo põemos per esta carta, et deuémosuolla de faser de pas de quenquer que uolla enbargar ou uos em ella feser demãda per nós" 2.26 (1341); 4.25 (1343); "este dito aforamento (...) nõ uoslo deuemos toller nẽ tjrar por máys nẽ por menos nẽ (...) por outra rrazõ algũa et faséruoslo de pas, liure et desenbargado a dereito de queenquer que uoslo demãdar ou enbargar" 10.99 (1390); "et prometo et outorgo que senpre et a todo tenpo vos faça de pas estas ditas herdades et chantados, casas et casares (...) que vos así vendo de quenquer que voslas demandar ou enbargar" 13.50 (1395). Hai 24 ocorrencias con esta grafía, véxase o listado s.v. pas.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
paz		'paz' , del lat. PAX, PĀCIS (REW 6317). Formas: paz 4.34 ("teueo en - " ),41, 5.12, 19.11, 25.22, 26.28,46, 28.23, 32.7, 33.4, 34.5, 35.25, 43.10,23, 44.26,31, 57.48, 67.21,22, 78.22, 83.17 (c. 59), 86.6, 103.6, 106.53, 118.12, 120.23, 128.56, 133.32 "ca uos sacarey eu daqui agiña muy bem et muyto en - ", 153.5, 160.2, 174.55, 218.7, 227.11, 233.13 (c. 141), 242.7, 248.31, 257.25, 281.4, 298.46, 299.5, 301.14,15, 320.12, 328.3 (c. 191) "deulle - na boca", 331.41, 366.15, 370.6 (c. 225), 380.18, 389.27, 405.14, 407.10 (c. 257), 413.7(c. 264), 435.38, 444.18, 454.28, 465.25,38, 472.13, 499.5, 507.28, 512.5 (2 v.) "chamauã - - ", 513.25,36, 517.7, 524.33,35, 576.13 "et deullj - ", 582.3 (c. 401), 645.75,78 "se fosse cristão que llj daria - ... que llj daria - eno onbro", 718.12, 719.19, 724.15, 725.25, 798.34, 819.44, 840.17, pazes 43.25, 54.10 "preyteiarõ - cõ el... outorgoulle as - " (en los 3 casos A1 paçes ), 124.24,25 "a poer - ... forõ postas as - ", 155.9 "a firmar as - ", 161.17 "das - que auyã firmadas" (A1 paçes ), 687.37 "poserõ - ". Cfr. a. 983 "nobis aczesit bone pazis" (PMH Diplom. 84); a. 1145 " Petrus paz suus frater" (Chanc. Med. Port. 193); a. 1211 "os ssenhores dessas cousas aiam nas todas en paz" (Desc. Portug. I, 2); a. 1214 "todas aquelas cousas... sten en paz" (Textos Port. Med. 400); CSM 1.36 "paz en terra dada", 68.3 "a groriosa grandes faz / miragres por dar a nos paz"; Afonso X (72, 489) "pol' amor de Deus estad' em paz" (29); Nuno Fernandez Torneol (979, 1371) "en paz e en guerra" (4); Gal. Estoria "et viuerõ todos seu tempo em paz" (27.28); Cr. Troyana "a enueia... muda a paz en guerra" (II, 149.29), etc. Otros ejs. en Morais y E. Rodríguez; en cast. desde el Cid.

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
paz	f.	f. paz; peace: A enueia... muda a paz en guerra, II 149.29, II 61.11.

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
paz	s. f	s. f.: 1.36 loor a Deus foron cantar / e "paz en terra dada" || aver paz : 47.10 quis por nos sofrer / na cruz paxon e morte, que ouvessemos paz; 63.17 nunca con mouros quiso aver paz; 64.92 sobr'esto nunca averemos senon paz || 139.10 nos dá paz || 82.19 non dormia en paz || 198.1 como Santa Maria fez fazer paz e que se perdõassen ũus omees || 5.121 o mar nona leixou en paz; 27.57 leixemos-ll'aqueste seu logar en paz || 12.19 non queren con ele paz || de paz : 122.23 aa orden offereceu / de Cistel, que é santa e de paz || en paz : 52.22 estavan y todas mui quedas en paz; 146.96 são e en paz / mio dé; 235.96 de todas sas doores o livrou ben e en paz || pax vobiscum (na missa): 115.324 u a Paz acabara || ome de paz V. ome.

M. Rodrigues Lapa (19702): Cantigas d'escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Vigo: Galaxia ["Vocabulário galego-português", pp. 1-111].
paz		: {Afonso X} pol' amor de Deus, estad' en paz / e leixade maa voz 19.29.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
con paz		expr. en paz; peacefully: sayo se con ella cõ paz et cõ soude, 26.18.
paz	f.	[f.] paz; peace: que nos nõ faria gerra, et que averia cõ nosco paz, 109.6, 109.9, 118.3.

M. de Miguel (1977): Vocabulario gallego medieval en documentos del s. XIII anteriores a 1275. Memoria de licenciatura. Universidad de Valladolid.
paz	subst.,	.- subst., 'paz'. Del latín PACEM; a. 1257 "et ficar todo esto... ao moesteiro liure et en paz" (25.25); a. 1268, 54.15; a. 1269, 56.7; a. 1271, 60.2; a. 1272, 63.17; a. 1275, 68.6.

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
paz	subst.	.- subst. 1.- " paz". 94.5 "que te vayas cõ el en sinal de paz". EN PAZ " en paz, tranquilo". 17.6 "se ali a el as jentes vã en rromaria [...] son liures d' esto et dos outros cõtrarios, et tornãse en paz para suas casas"; 175.7 "Et chegando cõtarõno y [...] et voluerõ en paz para sua terra"; 227.13 "Et entõ Dom Ihesucristo, a grã prazer et moyto en paz rreçebeolle a alma".
____		2.- " paz", fórmula de saludo. 231.3 "vẽo Ihesucristo a eles [...] et [diso]: -Paz seja vosco yrmãos".
____	____	3.- METER PAZ ' pacificar', véase METER.

F. R. Tato Plaza (1999): Libro de notas de Álvaro Pérez, notario da terra de Rianxo e Postmarcos (1457). Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega [Glosario, pp. 237-711].
pas paz	f.	f. "Paz, situación en que non hai guerra ou loita". Nas expresións a pas , de pasou en pas, especialmente con verbos con verbos como pagar ou sacar, fai referencia á situación entre as persoas cando teñen as contas axustadas, de modo que non se deben nada unha a outra.
____		pas (15): "Obligouse María Papeyra, madre da / dita Cataljña, de sacar a pas aos fiadores" 8, 235, "oblígome cõ todos meus bees de voslo faser çerto e são e / de pas e desẽbargado de qualque(e)r persona que voslo vena demãdãdo" 970, "se obligou de sacar a pas e a saluo ao dito / Afonso de Querẽtes por sy e por seus bees e de lle pagar todo o dano" 1096, 1219, 1311, 1369, 1432, 1641, 2052, 2176, 2202, 2206, 2232, "me obligo cõ todos meus bees e os bẽes da dita mjña moller / de vos dar e pagar en pas e en saluo e sen descõto algũu os / ditos quatro çelemỉs de pã" 2337; paz (1): "výnremos a paz e concordia" 2609.
____	____	Do lat. pax, pācis. Atéstase desde o séc. X: pazis no ano 983, paz en 1145, en textos latinos de orixe portuguesa; en documentos romances desde o XIII: paz en 1211 en textos portugueses, e tamén nas CSM (Lorenzo Crónica s.v.). En textos galegos non literarios desde 1259 (Martínez Montederramo s.v.).