logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra pleyto como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.4 Rows
- Número de acepcións atopadas: 4.
- Distribución por dicionarios: CONCELLO DE NOIA (1), CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (1), VOCABULARIO 1275 (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
peyto
pleyto
subst. .- subst. 'multa pecuniaria'. Aínda que a transcrición do manuscrito é correcta, parece que o contexto esixe o termo pleyto. Ben podería ser que o escribán esquecese o l; estes lapsus son moi frecuentes nos manuscritos tanto por olvido coma por repetición (ás veces ata de tres palabras). Se fora pleyto en vez de peyto pasaría a significar 'desputa, desacordo, diferencia', acepción máis en consonancia cos outros sustantivos cos que vai coordinado. Polo tanto penso que foi un erro do escribán, que puxo peyto en vez de pleyto. Peyto, "et que o nõ leixaría de fazer et dizer a verdade et partir as ditas herdades o mellor que el soubese por amor nẽ desamor nẽ rrogo nẽ peyto nẽ odyo nẽ malquería nẽ por outra rrazõ algũa" 39.20 (1439).

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
preito
preyto
pleyto
pleito
' convenio, contrato; relación, asunto, negocio; pleito, demanda judicial; homenaje, reconocimiento, etc.', forma importada de Francia, posiblemente a través del cast. y con base en PLACĬTUM (cfr. REW 6561; Nascentes p. 645 y Corominas DCELC III, 819a-820a). Formas: preito 128.57 "tijna o diaboo doutra guisa auolto o - ", 240.25 "desi poso seu - cõ os da çidade que faria el a terça parte et que fezessẽ elles...", 283.61 "perdõoullis en esta guisa et a atal - ", 313.5, 314.12 (c. 182), 317.16 "ca este - pelas maos o deuemos a liurar", 357.8, 360.20, 397.9 (c. 246), 401.34, 407.8 (c. 257) "que se acordase do - que cõ elle auya", 409.16, 456.41, 469.9, 470.11 "fezerõ ambos - de sse ajudar", 471.4 "fezolle - et jura... que nũca lle tollesse aquella priuança", 483.20, 491.4,15 "quando entendeu el rrey com̃o andaua o Çide en este - tornouse... quando soubo com̃o estaua o - ", 519.7 (c. 353), 537.4, 544.3,5, 623.38, 625.4, 629.54,8, 665.20 "que aujã a fazer doo mays acharõ o - doutra guisa", 787.23, 821.6 (c. 553) "se llis veo a - de falar en aquella meesma razom", 831.21, 282.31 "que a miscrassẽ cõ el rrey en - que auia amizade con aquel caualleyro", 542.14 "por tal - que", 499.16 "fezerõ - et menagẽ" (id. 548.11, 621.48, 734.7), preyto 135.29, 139.18, 143.46, 144.48, 149.75, 154.22, 196.41,42, 247.10, 340.42, 341.53,54 "firmarõ seu - cõ el rrey... que nũca ia mays fosse este - rremouydo a España", 353.33, 368.4,5 (c. 224), 470.6, 478.30 "que llj nõ posesem nume Maria por que elle nõ queria - cõ moller que ouuese assy nume", 516.11,13, 682.23, 691.12, 708.25, 711.3 (c. 487), 757.24 "dous castelos por tal - que os derribasse", 804.111, 225.5 (c. 135) "nõ sse traballaua tãto en al com̃o en - de molleres", 270.23 "por falar cõ el rrey... en - de suas uodas", 133.33 "que me façades - et menagẽ" (id. 136.12, 722.4), pleito 78.4,21 "traballouse muyto en - d' armas", pleyto 435.2, 468.20 "por saber a que sobiria o - da villa depoys da morte daquel", preitos 311.16 "et fezollis - asi com̃o manda a ley" (en los esponsales), 547.29-30, preytos 170.98, pleitos 78.5, 549.36. Palabra de gran riqueza semántica medieval y con ambas variantes en uso desde el XIII: a. 1253-1254 "sabiades que pleito este entre... este preyto ye por ante mi" (Salazar 12.10,13); a. 1261 "et andarõ en preyto por antesse Juiz" (id. 42.15); a. 1259 "fazemos preyto et prazo in D soldos" (id. 44.4); a. 1263 "deuedes a nos... por este preyto a dar" (Sponer 121.21); a. 1269 "per tal preyto et per tal condicon que a agades" (id. 162.7); CSM 16.60 "e u el estava en aqueste preit'atal"; Johan Airas (1073, 1463) "mais dizeruos quer' ora hum preyto" (4), etc.; a. 1242-1252 "ad isti pleyto" (Salazar 8.3.); a. 1261 "fazemos pleyto e plazo cũ don Lourenzo" (id. 45.13); Miragres "que lle daria batalla en tal pleito que quen vençese a batalla fose sua a çidade" (p. 96); Cr. Troyana "que quebrantara o pleito que cõ eles auia" (II, 206.20), etc. Cfr. a. 1403 "faço hua et duas et tres uezes pleito et omenaje et juramento" (Ferreiro VII, Apénd. 12). Véase información ant. en C. Michaëlis Gloss. CA p. 68; Nunes Amigo III, 666-667; Lapa Escarnho s.v.; cfr. Nunes Notas fil., 75-76. En port. mod. pleito ' demanda judicial' ; preito ' testimonio de veneración, de respeto, de acatamiento; vasallaje, tributo de vasallaje' (véase Morais ); en gall. se cita preito ' pleito, diferencia, disputa, litigio judicial', que puede existir, pero yo siempre he oído pleito. Ejs. de preito en E. Rodríguez.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{pleyto
pleito
preyto
preito}
.- PREITO (1750b: 1267; 1751a: pleito XIII): 1242-1252 "isti pleyto" (Salazar 8.3); 1253-1254? "pleito este... este preyto ye por ante mi" (id. 12.10, 13); 1257 "por tal preito" (Ferro 18.18); 1259 "fazemos preyto et prazo" (Salazar 44.4), etc.

M. de Miguel (1977): Vocabulario gallego medieval en documentos del s. XIII anteriores a 1275. Memoria de licenciatura. Universidad de Valladolid.
preyto
pleyto
pleito
subst., .- subst., 'demanda judicial, convenio, contrato, relación'. Forma importada de Francia, posiblemente a través del castellano, con base en PLACĬTUM; a. 1253-54 "e este preyto ye por ante mi" (12.13), 14.11,16, a. 1258-61, 42.15; a. 1259, 44.4; a. 1275, 70.8,15,16, 71.5, a. 1257 "por mĩ quitouse do pleyto" (23.10); a. 1261, 45.13; a. 1253-54 "sabiades que pleito este entre o abade" (12.10).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL