logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra preegar como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.6 Rows
- Número de acepcións atopadas: 5.
- Distribución por dicionarios: CRÓNICA TROIANA (1), CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), MIRAGRES DE SANTIAGO (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
preegar
tr. tr. predicar; to preach, proclaim: colcos... lles preegaua de cada dia, I 295.7, II 64.7, II 64.27. Crest. Arc. preegar.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
predicar
preegar
prehegar
preegar
pregar
' predicar, pregonar' , del lat. PRAEDĬCĀRE (REW 6718). Formas: predicar 105.8 "mandou - per toda a terra que veesen acorrer a el", 671.8, 694.8,10, predicou 462.1 " - a cruzada", preegar 900.4, prehegar 462.4 "começou a - per sua pessoa a cruzada", prehegala 738.3 "a cruzada et - ", prehegaua 462.6, pree(e)gou 534.14 "hũu pregoeyro... et - que sse juntassem todos", prehegou 815.28, prehegando 654.14, 745.38. La forma más ant. preegar: CSM 1.71 "porque souberon preegar", 204.10,11,31 "con elle preegava o ben de N. S. / e andando preegando... no mundo preegar" (también 206.31,32; 261.15); Cr. 1344 "preegando pellas terras" (III, 45); Miragres "et preegarõ" (p. 23; también 20, 24, 28, 45, 53, 70, 130); Gal. Estoria "et préégar del" (134.10), "que el preegaua" (168.13); Cr. Troyana "lles preegaua" (I, 295.7); Vita Chr. "preegava o evangelho" (30, 93b, 1040); Aves "e depois preegar" (28.27); Imitação Cristo "que de saber falar nem preegar" (12.21); Nunes Contr. "que lhi per palavra preegara" (RL XXVII, 61); F. Lopes Cr. D. Pedro "e preegavom dell e dos bẽes que fezera" (136.43). Llega hasta el XV (cfr. Gloss. de Virgeu de Consolaçon ). El mod. pregar en a. 1214 "rogoli e pregoli que os meus filios e o reino segian en sa comenda... rogo e prego meu senior" (Test. Afonso II, 258, 260); CSM 108.46 "te quero pregar" (' rogar' ); Orto Esposo "que preguam de ty" (166.20); Contempl. S. Bernardo "enssinando et pregando... pregou estas palauras" (BF VI, 106, 114; ejs. en la p. 146; también en Morais ). El cultismo desde el XIV: "que preeguasse... predicaua e dizia o dia do juizo" (Crest. Arc. p. 92); Gal. Estoria "nũca quedou de predicar" (39.9), "predicaua que hũ era o Deus" (132.3); Corónica Iria "en vida viera predicar o santo apostollo" (p. 33); Frades Menores "deulhes mandamemto de predicar penitemçia" (I, 10). En port. mod. ambas; también en gall. en todos los diccionarios pregar, yo sólo conozco predicar, a veces con la pronunciación pedricar. En cast. desde el XIII (Berceo Milagros 793; también predigar en Milagros 860; pregarla en Milagros 451).

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{pregar
preegar}
.- PREGAR 'predicar' (1791a: XIV, id. preegar): 1214 "rogoli e pregoli que os meus filios e o reino segian en sa comenda... rogo e prego meu senior" (Test. Afonso II, 258, 260); CSM 1 "porque souberon preegar" (71); 108 "te quero pregar" (46), etc.

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
preegar
v. tr. v. tr. / i. {intr.}: pregar: 1.71 souberon preegar; 204.10, 206.31 u soya yr / preegar e dizer missa; 219.14, 261.15, 426.20 Ide preegar / o meu Evangeo.

M. C. Barreiro (1985): O léxico dos Miragres de Santiago. Memoria de licenciatura. Universidade de Santiago de Compostela.
preegar
v. .- v. " predicar". Inf.: PREEGAR, 28.10 "ergeuse sen ferida et começou [...] a preegar mellor que ante"; 53.8 "-Quando aquel Ihesus [...] ya por las terras preegar"; 70.7 "forõ a preegar por las partes do mũdo"; 71.2 "onde el fora enviado a preegar primeiramente"; 72.5; 130.12; 234.12. IPres. P6: PREEGÃ, 225.7 "por que digã que estes omẽs temẽ morte pois que som apostolos de Deus et preegã a outros". IPret. P3: PREEGOU, 70.8 "foy el o primeiro que preegou en Galiza"; 210.15; 222.3. P6: PREEGARÕ, 23.1 "et mostraron et preegarõ cõ el ẽno tẽplo a Cayfas"; 131.8 "asi aqueles lugares en que eles preegarõ [...] deuẽ seer mais onrrados". IImperf. P3: PREEGAUA, 20.3 "Et este Santiago en seendo en Iherusalem hu preegaua de Ihesucristo"; 30.2 "este Ihesus, de que el preegaua"; 31.15 "enviou a eles [...] Santiago, que [...] mostraua et preegaua a creẽça". IPlusc. P3: PREEGARA, 225.10 "Despois d' esto diserõ os apostolos cada hũu o lugar hu preegara". SPres. P2: PREEGES, 24.2 "-Rogamosche que tornes o poboo que erra coydando por Ihesus que he Deus et que asi o preeges". Gerund. {Xer.}: PREEGÃDO, 23.9 "Et aquel home sobio logo ẽno lugar alto hu Santiago estaua preegãdo et lançoo en fondo"; 225.1 "-Eu estaua en hũa çidade preegãdo". PREEGANDO, 45.2 "andando el preegando a sua creença"; 231.12.




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL