logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra preguntar como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.10 Rows
- Número de acepcións atopadas: 10.
- Distribución por dicionarios: CANCIONEIRO DA AJUDA (2), CONCELLO DE NOIA (1), CRÓNICA TROIANA (1), CRÓNICA XERAL (1), CANTIGAS DE SANTA MARÍA (1), CANTIGAS DE ESCARNHO (1), HISTORIA TROIANA (2), VOCABULARIO 1275 (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

Carolina Michaëlis de Vasconcelos (1920): "Glossário do Cancioneiro da Ajuda", Revista Lusitana 23, pp. 1-95.
ar-preguntar
: 1219 {Martin Soarez} e se... m' ar pregunten; 1936 {Nuno Fernandez Torneol} e se m' ar preguntaren outra vez.
preguntar
(percontare, em vez de pĕrcōntāri, procurar com a vara do barqueiro ou pescador (contus, grego ¡οντος): interrogar, perscrutar. No CA está quási sempre escrito com todas as letras, p. ex. nos versos 744, 746, 1197, 1219, 1822, 2569, 2577, 2580, 3606. Nos apógrafos italianos há ora as abreviaturas de pre, ora as de per, que também aparecem de vez em quando no Códice membranáceo. É mais uma confirmação da antiguidade da portuguesíssima oscilação entre pre e per. Quanto à sintaxe, preguntar tem complemento directo no verso 8129; genitivo 2061 ({Pero Garcia Burgales} por vus preguntar én), 3376 e 9037 ({Nuno Rodriguez de Candarei} pero d' al vus preguntarei); oração inteira (9634). A etimologia precunctare, proposta por alguns filólogos, não é documentada, nem tão apropriada quanto ao sentido como per + contare. Ainda se fosse per-cunctare - hesitar muito.

M. C. Barreiro (1995): A documentación notarial do concello de Noia (ss. XIV-XVI). Tese de doutoramento. Universidade de Santiago de Compostela [Glosario, pp. 155-456].
[preguntar]
v. v. 'interrogar a un para que diga e responda o que sabe sobre un asunto'. Part.: Preguntado, "ben et verdadeiramente disesen et declarasen a verdade que soubesen sóbrela dita rrazón et lles ffose sobrelo preguntado, et que o non leixasen de dizer por amor nen dessamor" 28.22 (1412).

K. M. Parker (1958): Vocabulario de la Crónica Troyana. Salamanca: Universidad.
preguntar
tr. tr. preguntar, inquirir; to ask, inquire: preguntaron hu poderian achar el Rey talamon, I 114.28, I 113.29.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
preguntar
perguntar
' preguntar' , de un lat. vulg. *PRAECŪNCTĀRE, alteración de PĔRCŌNTĀRI, con cambio de pref. y la influencia de CUNCTĂRI (cfr. Corominas DCELC III, 870-871; Machado, DELP1 1718b-19a, DELP2 1796b, y para distintas hipótesis Nascentes p. 610). Formas: preguntar 646.4-5, pregũtar 643.42, 647.23, pregũtarllj 646.21, pregũtalo 367.15, pregũtallo 220.42; preguntades 655.11; preguntaua 853.68, pregũtaua 131.15, 647.26, pregũtauã 492.15, 877.59; preguntou 45.68, 482.32, 640.15, 853.65-66,72, pregũtou 129.93, 131.12, 343.19, 395.6, 534.19, 559.5, 561.18, 852.37-38, preguntoua 152-153, pregũtoos 190.4, 214.39, 605.23, pregũtouos 335.6, pregũtouhos 559.8, preguntoulle 91.20, pregũtoulle 386.23, 409.11, 702.23, preguntoullj 380.25, 645.76, 652.9, pregũtoullj 672.35, 712.28, 713.4, pregũtoulles 370.7 (c. 226), pregũtoullis 497.10, 573.12, 640.4, preguntarõ 854.78, pregũtarõllj 336.22, 752.13, preguntarõllj 605.13. Desde los ss. XII-XIII: a. 1188-1230 "iste alcalde lo pregunte" (PMH Leges 768), "todo omne que ouier a preguntar. Todo omne que ouier a preguntar ad alio per iura o per firma pregunte al contemptor" (id. 848); CSM 5.51 "preguntoulli que fora", Pero da Ponte (1171, 1637) "aquel que foy preguntar" (4); Gil Perez Conde (B 1517) "preguntad'e quenquer uolo dirá" (9); Cr. 1344 "que o queria pregũtar por muytas novas" (III, 393); Cr. Troyana "preguntaron hu poderian achar el rey" (I, 114.28); Miragres "agora deuemos pregũtar" (p. 139), etc. También desde el XIII la variante perguntar (más tardía): Afons' Eanes do Coton (1121, 1589) "e perguntey a sse guareceria" (2); Fernand' Esquio (903, 1299) "tan ben perguntastes" (3), etc. Ambas formas perviven actualmente. En port. desde 1945 se impuso oficialmente perguntar, pero la forma etimológica sigue como en gall. Aquí falsamente los diccionarios registran sólo perguntar. Cfr. ambas en Morais y perguntar en E. Rodríguez. En cast. desde el Cid.

W. Mettmann (1972): Cantigas de Santa María de Afonso X, o Sábio. Vol. IV (Glossário). Coimbra: Universidade.
preguntar
v. tr. v. tr. / i. {intr.}: (com objecto indirecto): 4.56 ele lle preguntou / que fezera; 5.51 preguntou-lli que fora; 6.53 a todos preauntando; 67.73, 84.28 || (com objecto directo): 33.56 fórono preguntar; 79.38 preguntaron Musa ; 74.79 fillouss'a preguntar / os que connocia || 95.69 o almiral enton preguntou que om'era.

M. Rodrigues Lapa (19702): Cantigas d'escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Vigo: Galaxia ["Vocabulário galego-português", pp. 1-111].
preguntar
: {Afons' Eanes do Coton} mia dona, quen pregunta non erra 46.22, 23; 66.8. || Preguntar por = interrogar sobre o paradeiro: {Airas Nunez} u por ela [me] foi preguntar, / disseron todos: -Alhur la buscade 69.3; 404.1. || Construído mais geralmente com complemento directo de pessoa: {Afons' Eanes do Coton} preguntei-a se guareceria 47.2; {Airas Nunez} Preguntei-os e disseron 69.24; {Pero da Ponte} preguntarõ-no 359.16; {Roi Paez de Ribela} preguntad' un ricome 413.1.

K. M. Parker (1977): Vocabulario clasificado de los folios gallegos de la Historia Troyana. Illinois: Applied Literature Press.
preguntar
tr. tr. preguntar; to question: chegando aly preguntou hu estaua a Ynfanta Ansiona, 13.20, 20.41, 57.1, 366.4 (pregontarõ IPret. P6).
preguntar
tr. tr. pedir; to ask for: pregũtaua lle por nouas, 186.24.

M. de Miguel (1977): Vocabulario gallego medieval en documentos del s. XIII anteriores a 1275. Memoria de licenciatura. Universidad de Valladolid.
preguntar
v., .- v., 'preguntar'. De un hipotético latino vulgar PRAECŪNCTĀRE, alteración de PERCONTARE por influencia de CUNCTĀRI. Formas: preguntoos, IPret. + pronombre, a. 1258-61 "et preguntoos que le dissessen" (41.26), preguntados, Part., a. 1258-61 "et desses lugares por iuramento preguntados" (34.11).




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL