presa pressa
| part. |
' prisa' ' apuro, aprieto, trance apurado' ' tropel, multitud, lo más apiñado de los combatientes' , de PRĔSSA, part. de PRĔMĔRE (cfr. Corominas DCELC III, 887). Formas: presa 6.5 "et les acorese en aquela - en que erã", 12.30 "nõ poderõ ante a - das armas et do que les faziã", 194.76 "que ouuerõ ẽna gram - os mouros a matar", 195.78 "yansse seyndo d' ontre a gram - ", 395.6 "se sabiã que - era aquella por que A. se queria yr" (id. 744.4, 750.20), 741.25 "tã grande era a - que llis meterõ", 749.8,9 "estaua en muy grã - ... por - que llj derõ", 790.26 "aly foy muy grande a - que lles derõ", 802.25 "tã grande era a - da entrada", pressa 99.10 "tã grãde era a - de lidar et tã de curaçõ no aujã", 102.57 "et fforõ en grã - os castellãos" (id. 427.33, 474.26), 113.58 "meteusse pela mayor - dos mouros", 145.17 "tamana era a - de lidar et tã fortes golpes", 195.6 "acorrer ca moyto nos teẽ os mouros en gram - ademays", 197.53 "forõnos sacar d' ontre a - ", 302.52 "en tã grã - se vio que ouuo a fugir desnuo" (id. 332.30), 426.22 "aa syna et foya meter ẽna mayor - dos mouros", 427.31 "et tã grã - lles derõ que... matarõ" (id. 512.3, 752.25), 591.2 "estando en esta - " (id. 639.3, 749.1, 752.26, 870.26), 803.79 "cõ aquel se meteu na - et começou a ferir", 863.37 "en quanto sse ena - detĩjnã", 874.12 (c. 612) "os hũus a conbater et a llis dar - ", 28.33 "nõ sse guardando... ena - do reçebemento", 40.24 "mandou armar toda sua cauallaria a gram - " (' prisa' en 42.84, 156.12, 178.65, 273.63, 387.27, 391.8, 422.15, 503.28,29, 556.7, 584.28,32, 597.24, 662.25, 808.62, 811.163, 849.14, 861.16, 863.25, 868.11, 870.36, 872.42, 891.16). Se documenta desde el s. XIII: CSM 31.70 "pos ele a mui gran pressa vẽera"; Cr. 1344 "nõ se guardando... na pressa do recebimẽto" (II, 426), "o conde se vyo em aquella ora em tam grande pressa e assy desemparado" (III, 61); Miragres "et a grã presa enviou a todolos seus" (p. 99); Cr. Troyana "caualgaron... a gran pressa" (I, 174.4), "seruia moy ben a sseu señor quando o uija en grandes pressas" (I, 159.2), "porla pressa non podia caualgar" (I, 101.18 ' multitud' ), "sse dauan... tan grandes feridas a mantenent et a tan gran pressa" (I, 191.26), "con a pressa da caentura" (I, 125.8); Gal. Estoria "et foromse pera a tenda apressa" (50.6); "estando em tal dulda et em tal pressa" (24.17); Soliloquio "ca ella mata hũus cõ febres outros cõ pressa de doores" (9.22); F. Lopes Cr. D. Pedro "sobreveherom... a gram pressa" (117.53), etc. Estas acepciones citadas llegan hasta el XVI (ejs. en Morais y Gloss. Sá Mir.; es también acepción del cast. hasta el XVI: cfr. Corominas). En gall. mod. junto a presa se oye el cast. prisa. |
presa pressa
| part. |
' presa, botín, cosa apresada' , del lat. PRENSA (part. de PRĒNDĔRE ), por PREHENSA. Formas: presa 142.22 "tragiam tã gram - de catiuos et de gaandos", 143.27,29, 216.11 (c. 127), 310.43,44,46,47, 322.2,7,10,11, 417.6, 434.14,15, 435.32,35, 475.11 (c. 313), 674.1,18,19,21,26, 675.30,39,42,45,57,59, 798.2,20, pressa 15.29 "leuarõ ende muy grande - ", 17.27, 64.11, 66.16,26, 444.33, 799.10 ("polo apressuramento da - que os apressuraua muyto" ),15 (¿ botín?), 801.36. También, por ej., en Cr. Troyana "assy cõmo o leon que puña en leuar sua presa quando a mata" (I, 212.6); Miragres "et porque me ameaças que me tolleras a mĩa presa?" (p. 185). Otros ejs. y acepciones en Morais y E. Rodríguez. En cast. desde el XIV (Arcipreste de Hita 1470b; también F. Teruel 581.2; para Corominas DCELC III, 875a tomado del cat. presa < PRAEDA ). |