pobrar poblar poobar plobar pobrar probar provar
| |
'poblar' , de un lat. vulg. *PŎPŬLĀRE (de PŎPŬLUS ). Formas: pobrar 52.22, 55.9, 104.8, 256.7, 333.52, 522.5, 827.11, 841.10, 889.30,31, 902.84, poblar 345.34, 346.4, 347.15, 730.21, 754.45, 815.37, poblalas 345.34, pobraua 229.7 (A1 prouaba ), poblaua 447.20, pobrara 333.52, poblara 721.3, pobrou 17.13 (A1 poblou ), 28.38, 46.76, 51.10,12-13, 52.19, 55.1,6, 104.22,23,24, 117.1, 277.14, 287.3, 292.10, 300.20, 451.10 (c. 294), 611.13,14,16, 618.25,28, 681.9, 691.25, 827.1, 841.1, 888.2, 902.53,64,69,71, poblou 318.44, 334.15, 370.15-16, 718.14,15,16 (2 v.), 729.69, 730.8, 731.10, 758.14, pobroa 286.30, 900.4, pobroua 70.30 (A1 prouauãa ), 902.87, pobloa 889.23, pobroas 901.48, poblarõ 346.5,10, poblaron(o) 466.9-10, poobarõ 345.36, pobrasse 902.85, pobrando 332.2, poblando 451.12 (c. 295), pobrada 55.7 "nõ era ben - de gente", 70.29 "era enton mal - " (A1 prouada ), poblada 345.31 "com̃o foy - ", 693.32 "C. era muy - de muy gram gente", 718.18 "S. era muy bem - vila", 734.2 "ouue - " (id. 828.40, 890.3), 783.15 "et muy bem ", pobradas 12.16 "estauam... - ", 60.14 "tijnãnas... - ", 347.16 "conpañas de Tubal - nas rribeyras do Ebro", 802.52 "aas tendas... acharõnas tã - ", pobrado 501.13 "foy - este castelo", poblado 758.16 "era - ", 828.31 "tã forte castello et tã bẽ - ". La variante ant. en los ss. XIII-XIV: a. 1244 "a estos homees que poblan esta pobla de Uila bona" (Ferro1 p. 13); CSM 191.7 " Roenas que en termio d' Alvarrazin é poblado"; a. 1296 "que o pobledes e lavredes" (Duro p. 165); Gal. Estoria "et que a queria poblar de outros omẽs doutro lynage" (36.3), "poblou" (13.23), "poblarom" (14.11), "poblando" (32.30); Cr. Troyana "fezo y uijr poblar todaslas gentes" (I, 109.20), "muy forte uila et moy poblada de moy gran gente" (I, 112.20); a. 1276 "deuela a poblar a plazer do abbade" (Sponer 123.20). De aquí plobar en 1357 "que o moredes e o plobedes" (Duro p. 204). La variante pobrar: CSM A.11 "e ar pobrou / Badallouz", 35.41 " Bretanna, a que pobrou rei Brutus"; a. 1290 "que o lavredes e o pobredes" (Duro p. 162); a. 1295 "lavre e pobre e pare ben" (id. 164); a. 1310 "morar e pobrar e lavrar" (id. 169) (también 170, 171, 174, 178, 187, 200, etc., de a. 1310, 1312, 1324, 1331, 1346, 1355); IV Livro de Linhagens "santa M. de Bragaa que eu pobrey" (PMH Script. 254); Castelo Perigoso "de o pobrar e morar em elle" (Textos Port. Med. 672); Cr. 1344 "este rey dom O. pobrou as cidades" (II, 415), "despois que assy ouve pobrada a çidade" (III, 250); Miragres "quiserõ os judeus pobrar J." (p. 45), "nõ quiserõ pobrar en G." (p. 128); Cr. Troyana "uẽo a pobrar esta terra" (II, 163.25); a. 1365 "que hy veesem pobrar e morar" (Desc. Portug. I, Suplem. 286); Nunes Contr. "he pobrado todo de moesteiros" (RL XXVII, 59). También existieron las variantes probar y provar: a. 1356 "e o lavredes e probedes e o paredes ben" (Duro p. 201); a. 1324-1358 "e o lavredes e o probedes" (id. 206); Miragres "et depois nũca en elas nĩgen prouou" (p. 81); R. S. Bento "de nẽhũa regra provados" (RBF V, 23); Corónica Iria "et o dito rey don S. prouou moitas egllesias, villas et castellos" (p. 57); a. 1474 "avedes de fazer et prouar os dictos lugares" (Salazar 155.14). La forma mod. es divergente de poboo: Dic. Alcob. 2093 "populo poboar " (RPhil. VI, 90); Cr. 1344 " Avilla que se entõ poboava" (III, 199), "e poboou muy bem aquella cidade" (III, 250), "que a poboasse... nunca depois fora poboada" (III, 321); a. 1310 "para poboar o dito casar" (Duro p. 170); a. 1315 "de poboar as ditas casas" (id. 173), cfr. a. 1329 "e o chantedes e o povoedes e o paredes bem" (id. 177); a. 1369 "e povoedes en gissa que non fallescan os novos" (id. 211); a. 1370 "que o labredes e o povoedes" (id. 211); Frades Menores "paboandoa de cristãaos" (II, 26). Poboar es la forma de los diccionarios galls. y povoar la forma port. mod. (ejs. en Morais ). En cast. poblar desde el s. XII. |