logo sli logo ilg DDGM - Dicionario de dicionarios do galego medieval

Dicionario de dicionarios do galego medieval

Corpus lexicográfico medieval da lingua galega


Está a procurar a palabra renger como lema no Dicionario de dicionarios do galego medieval.4 Rows
- Número de acepcións atopadas: 3.
- Distribución por dicionarios: CRÓNICA XERAL (1), CRONOLOXÍA (1), CANTIGAS DE ESCARNHO (1).

Se desexa realizar outra pescuda, pode calcar aquí.

R. Lorenzo (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla. Vol. II (Glosario). Ourense: Instituto de Estudios Orensanos Padre Feijóo.
renger
renger
' refunfuñar, gruñir' , del lat. RĬNGĔRE, por RINGI ' gruñir; estar furioso' (REW 7325). Una vez: rẽgẽ 472.28 "por que a ena villa muytos que semellã aquel alão que dam vozes et - com̃o elle". Cfr. Cr. 1344 "hũu alaão... et quando lhe deziã daca a ceuada começaua de ladrar et rrẽger... á na uilla muytos que semelhã aquelle alaão et dã braados et rrẽgem cõ elle" (fol. 227aV); ms. 7403 "començaua a reñjr et a ladrar" (fol. 51abV; id. ms. 1347 fol. 238bR). El verbo renger está también en Dic. Alcob. 2427 "ringo rẽger" (RPhil. VI, 93) y ya antes en Lopo Liaz (954, 1347) "e quebroulhe a sela / c' assy diss' a bela: / rengeu-lh' a sela" (5, 10), (945, 1338) "e da sela... que ia lh' ogano rengeu ant' el Rey" (5, 11), (946, 1339) "e ao zeuron rengelh'a sela" (4, 6, 10, 12, 16, 18), (948, 1341) "por que lhi reng'o selegon / e se lhi renge non m' en cal" (17, 18), (951, 1344) "renger... mays rengerom por seu ben / as selas" (6, 9, 12, 18, 21, 24), (852, 1345) "a sela canterllada / que rengeu na ciada" (10, 13, 20), (955, 1348) "na sela rengedor / ... e non uos rengerá per ren" (7, 10, 17). La usaba aún el port. en el XVI (ej. en Machado, DELP1 1851b, DELP2 1950a) y es la forma del gall. mod. renxer ' rechinar, chirriar, crujir, hacer un ruido desagradable' ; en port. se deformó en ranger (ejs. en Morais ) y ringir (también en Morais desde el XVII). Además en port. entró el cast. renhir (citan en gall. reñer Valladares, Carré, E. Rodríguez y Franco Grande, pero es una forma falsa, pues es palabra ajena al idioma. Yo siempre he oído berrar con este sentido y en estos mismos diccionarios se halla rifar. Además, de emplearse, sería reñir y nunca reñer ). Para el cast. reñir y formas dialectales, véase Corominas DCELC III, 1088b-1089a.

R. Lorenzo (1968): Sobre cronologia do vocabulário galego-português. Vigo: Galaxia.
{renger}
.- RANGER (1851b: XVI seg. Morais; renger XIV; ringir XVII): Lopo Liaz (946, 1339) "ao zeuron rengi lha sela" (6); (948, 1341) "lhi reng' o selegon / e sse lhi renge nõ m' en cal" (17, 18); (V 951 B 1344) "polas selas que lh' oyo / Renger... mays rengerom" (6, 9), etc.

M. Rodrigues Lapa (19702): Cantigas d'escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Vigo: Galaxia ["Vocabulário galego-português", pp. 1-111].
renger
= ranger: {Lopo Liaz} ao zevron renge-lh' a sela 253.4, 6; 252.5, 11; 255.17, 18; 258.6, 9, 12, 18, 21, 24; 259.10, 13, 20; 261.6, 12; 262.7, 10, 17; 263.27.




Seminario de Lingüística Informática - Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2022
O Dicionario de dicionarios do galego medieval é obra de Ernesto González Seoane (coord.), María Álvarez de la Granja e Ana Isabel Boullón Agrelo
Procesamento informático e versión para web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL