| 1264 | CSMp Pauta/ 39 | Coracon d ' om ' ou de moller | que a Virgen muit ' amar, || maca -lo queiram [encobrir] | ela o faz pois mostrar. | [+] |
| 1264 | CSMp Pauta/ 39 | Esta .CC.XLIII, é como ũus falcõeiros que andavan a caça estavan en coita de morte en hun regueiro, e chamaron Santa Maria de Vila -Sirga, e ela per sa merçee acorreu -lles. | [+] |
| 1264 | CSMr B/ 746 | [Como ũus falcõeiros que andavan a caça estavan en coita de morte en un regueiro, e chamaron Santa Maria de Vila -Sirga, e ela por sa mercee acor[r]eu -lles.] | [+] |
| 1275 | CPb 1/ 6 | Folgança e seguramento muy grande an os homees quando sse concellan con (seus) amingos e por ende disso hun sabio que ouo nome talio que (en) nehua cousa (non pode) homee auer amingo a quen podesse dizer (seguramente) sua voentade assi como assi meesmo. e disso en outro lugar. deliura con teu amingo todalas cousas que ouueres (a fazer). primeyramente sabe quen he el. porque moytos (omees) que pareçen amingos de fora. e son falagueyros de parauua que an a uoentade contraria do que demostran. e como quer que estes (ataes) afalagan a omee (e) por mays seer amados. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 8 | Et forõ estes os arçebispos: dom Dulçidio, arcebispo de Cantabria; et dom Sueyro, arçebispo d ' Ovedo. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 13 | Et este ano choueu en terra de Gascona vna çeueyra que semellaua grãaos de trigo, se nõ que era mays meuda ia quanto. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 17 | Et poys que este Mahomat, rrey de Cordoua, isto ouue feyto en Tolledo, acolleuse (a) dalj et foyse sobre Tallaueyra. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 17 | Et os de Tolledo, poys que uirõ que aquelles erã idos, sayrõ et forõ correr Talaueyra. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 39 | Et dissi moueu dalj et foy a rribeyra ajusso desse rrio. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 39 | Mays pero sse el rrey vẽer contra nos, como quer que me el queyra mal, nõ alçe nẽhũu de uos a mao contra el per nẽhũa guissa, ca muyto me pesaria ende se algũu [o] fezese. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 53 | Et fezo outrosi sobrelos corpos de San Fagundo et de San Primjtiuo, ena rribeyra de Carrõ, hũa jgleia de grande lauor et onrroua de todalas coussas que eram mester. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 55 | Et posselle nume Çamora por esta razõ: conta a estoria en latj̃ que, quando el rrey dom Affonso querria pobrar essa çidade, subyo el susu a hũu o[u]teyro que y uyo mays alto por ueer delle o logar da çidade et que hũu mõteyro daquelles que yam cõ el que achou hũa vaca negra et, polla desvyar dant ' el rrey que lle disse com̃o en iogo: "ca, mora!", ca os lauradores et os vaqueyros soenlle chamar aa[s] negras mouras. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 65 | Como el rrey dom Ordoño çercou Tallaueyra et lidou y conos mourros | [+] |
| 1295 | TC 1/ 65 | Outrosi, logo que começou aa rreynar, sacou sua oste et ffoy çercar a Tallaueyra. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 68 | Andado(s) aquel terceyro ano do rreynado deste rrey dom Ordono, os mouros de Tallaueyra et os que ueerã de Cordoua en sua ajuda, que escaparã del rey dom Ordono quando uẽo sobre Tallaueyra, assi como disemos, veendosse maltreytos et muy apremados del rrey dom Ordono, enviarõ demãdar ajuda Abdarame, rrey de Cordoua, et Almotarab, rrey de Tunez. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 68 | Et chegarõ ao castello de Sant Esteuã de Gormos, que iazia ena rribeyra do rrio de Doyro, et ficarõ y suas tendas et ameaçãdo que lles nõ ficaria terra nẽhũa de cristãos que nõ astragassem. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 68 | Et tam grãde foy a morteydade que fezo en elles, que nõ ha ome que o podese cõtar; ca, della ribeyra do Doyro, du elles pousauam, ata Atẽça et Paraçollos, mõtes et valles et cãpos todos iaziã cubertos de mouros mortos, assi que poucos ou nẽhũus forõ os que ende escaparom nẽ que o mãdado podesem leuar a el rrey de Cordoua. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 71 | El rrey, quando uyo que os cõdes nõ quiserõ vĩjr, asi com̃o el m[ã]daua, chegou muy grãde oste et foy contra os mouros, et achouos en [hũu] lugar que diziã Val de Junqueyra et lidarõ allj. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 73 | Et elles nõ quiserõ yr a el ha Leõ, mays ouuerõ cõ el suas vistas ẽna rribeyra de Carõ, assi com̃o diz dom Lucas de Tuy, en hũu logar que dizẽ Rregla. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 81 | Et depoys que isto ouve feicto el rrey don Affonso foyse para hũu moesteiro, que he en rribeyra de Çẽa, que auja entõçe nume Donas Sanctas -et diz a estoria que este moesteiro he San Fagũdo -. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 92 | Amjgos, nõ facades assi, nẽ queyrades en pouco gãanar mao prez para senpre, nẽ desmayedes sen feridas, nẽ demostredes en uos couardia, ca departiruos quero eu o que mostra este sino et o que quer seer. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 100 | Senor, se uos por bem teuerdes, nos isto acordamos aca: que estedes quedo ata que sãaedes et s[e]iades guarido, et nõ queyrades por maa cobijça caer en grãde erro; ca nõ sabemos ome no mũdo que podesse endurar a vida que nos fazemos. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 103 | Andados IXe ãnos do rreynado del rrey dom Rramiro -et foy isto na era de IXe çẽtos xlvj ãnos; et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en IXe centos et IX ãnos; et o enperio de Cerrado, enperador de Rroma, en hũu - estando el rrey dom Rramiro en sua terra en paz et asesegado, hũu rrey mouro, que auja nume Açeyffa, entroulle ẽno rreyno cõ muy grã oste per rribeyra de Torrmes, et começou de po[br]ar ẽno rreyno dese rrey don Rramiro Salamãca, Ledesma, Rribas, Hañas, Alffondiga, Peña Guissanda et outros muytos castellos, cõ consintemento et cõ conssello de [dous] rricos homes desse rrey dom Rramiro -et hũu auja nume Fferrnã Gonçaluez et o outro Diego Nunez - que se alcarã et ajudauã (contra) aquel rrey mouro. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 105 | Por que he mester que seiamos todos boos, ca nõ podemos fugir a nẽhũu cabo, pero queyramos: | [+] |
| 1295 | TC 1/ 105 | Et digouos do meu que eu o coydo a fazer: ma[c]ar que elles me queyram prender a vida, ante me mataria eu meesmo, ca me dar a priiom. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 111 | Et, Senor, com̃o quer que seiamos muy pecadores et muy errados et nos tenas tu sana por ende, pola tua merçee nõ queyras estroyr Espana, ca seria muy gram mal de perdersse assy por nos terra tam herdada et tã bõa. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 118 | Andados xviiij ãnos do rreynado deste rrey dom Ramiro -et foy esto ẽna era de DCCCC et Lavij ãnos; et andaua outrosy o ãno da encarnaçõ do Senor en DCCCC xviiij ãnos; et a do enperio d ' Enrique, enperador de Rroma, en quatro ãnos - e[n] este ãno sacou el rrey dõ Ramiro sua oste muy grande, et foy a (correr) terra de mouros correr hũu castelo, que antigamente auia nume Agoas, et e aquelle a que agora dizẽ Caualeyra, et he ẽna ribeyra do Teio, de iuso de Toledo. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 121 | Mays os mouros, por que souberõ que el rey dom Ordono et [o] conde Fernã Gonçaluez estauã desauijndos, veerõ sobre Sancto Esteuã de Golomas, que [he] en ribeyra do Doyro, et çercarõno et correrõ toda a terra ata Burgos. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 126 | Senor, rogote et peçoche por merçee que me queyras tu ajudar, en tal maneyra que possa eu sacar Castela de prema. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 126 | Por que te rogamos et pedimos pola tua merçee que nos queyras oyr; ca nos coydauamos ia a seyr de prema cõno conde Fernã Gonçaluez, et ora auemos medo de uiuer en ela sempre. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 132 | Ali disso aquella dona mãdadeira aa jnfante dona Sancha: -Senora, rrogouos, pola fe que deuedes a Deus, que uaades a el et que o confortedes et que o nõ queirades desenparar; ca, se el morre desta guysa, grã pecado faredes uos hy. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 132 | Et nõ queirades perder per uossa culpa tal dona com̃o eu soo et, se bõ siso auedes, deuedes pensar en esto que uos eu digo. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 132 | Et esto que dizedes rrogouos que punedes en conprillo, et nõno queirades meter en olujdo; ca eu nõ uos mẽtirey de quanto ey dicto, se uos esto conprirdes et fazer quiserdes. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 152 | Et uos nõ queyrades fazer contra mj̃ cousa desaguisad[a], ca muy gram diuido ey con vossos fillos, et na mjña desonrra gram quinõ auedes uos. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 161 | Sobre todo aquelo, aquel conde Gonçaluo Sanches foy logo et queymoullj todollos nauios du estauã na rribeyra do mar. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 179 | Et os jnfãtes, por lle fazer prazer a dõna Lambra, sua cunada, forõ andar a rribeyra caçando cõ seus açores. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 179 | Mays, se for para dõna Lambra et o ela coller, assy entenderemos que per ela foy et, esto se assy for, nõnos escape a vida, [aynda] que o ela queyra emparar. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 189 | Et fezo muy mal dõ Moño Salido de nõ vijr aco cõuosco, et mãde Deus que sse rrepĩta ende por esto que a feycto et que aynda veña tempo que o queyra enmendar et nõ possa. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 189 | Et daruolos emos et rrogamosuos que nõ queyrades y al fazer. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 206 | Esta dõna Aldõça foy moller de Paay Frorez, que era diacono, et ouue del estes fillos: o conde dõ Pedro, et dom Ordono, et dõ Pelayo, et dom Nuno, et a madre do conde dõ Sueyro et de seus yrmãos, et a condessa dona Tareyia de Carrõ, que fezo y a jgleia de Sam Zoyl martir. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 218 | Sobre esto conta dõ Lucas de Tuy en este lugar que, esse dia que Almãçor foy vençudo, que andaua hũu ome en guisa de pescador pela ribeyra d ' Agoa d ' Alquiuir, dando uozes com̃o que fezesse dolo. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 241 | Mais os barbaris, de que dissemos ia, nõ quedauã de dar guerra et correr toda a terra en derredor de Cordoua, en guysa que destroy[rõ] toda Eçeia et todo Carmona et toda a rribeyra d ' Agoa d ' Alquiuyr. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 265 | Et hũu dia acaeceu que era en hũa aldeya a que diziã Alobeyra. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 265 | Et gaanou muytos logares en Corpẽtenia, que e en terra do Grono, [et] outrosi en terra de Cãtabria, que e rribeyra do Ebro, et logares que oie en dia an nume de Sancho Auarca. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 316 | Et dõ Martin Gonçaluez feriu a Rrodrigo cona espada pelo escudo et cortoullo todo quanto llj acalçou; et tã rigiamẽt[e] tirou a espada contra si que llj fezo perder as estribeyras. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 328 | Et ouue seu cõsello cõno Çide de yr sobre los mouros que morauã ẽno rreyno de Saragoça, que tijnã fortelezas ribeyra de Ebro, que he en prouĩçia de Cartaagena, et tijnam muytos gaandos roubados dos cristiãos. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 346 | Mays, poys que morarõ y muyto tempo et virõ que nõ venia o deluuyo, et que os rrios nẽ as agoas nõ seyam das madres, enpero fazia muy grãdes chuuyas que semellas[ẽ] o deluuyo de Noe, asegurarom[se] et deçerõ dos montes P[i]re[n]eos d ' España et pobrarõ ẽnos chãos et nas rribeyras do Ebro. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 346 | O quinto fillo de Jafahe ouue nume Tubal, et con seus yrmãos deçeu a poblar ẽnos chãos et ẽnas rribeyras de Ebro, por que chamã Çiltuberias, que quer dizer "conpañas de Tubal pobradas nas rribeyras do Ebro". | [+] |
| 1295 | TC 1/ 357 | Dizede a meu yrmão que nõ queyra pasar a jura que fezo al rrey noso padre. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 361 | Et rrogouos, Çide, que me queyrades aju[d]ar a vingar. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 366 | Rroy Diaz, tornadeuos en paz; se nõ sabede que uos leuaremos cõ elle Et nõ queyrades auer cõnosco contenda. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 369 | Et, quando auyã paz, yã a caça pelas rribeyras do rrio, [et] yã matar os veados pelas montanas. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 374 | Et pousarõ rribeyra do rio. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 377 | Et rrogouos que me cõselledes contra meu yrmão que me nõ queyra deserdar, ca senõ dizedelle que ante morrey cõnos de Çamora, et elles comigo, que nũca lla eu de por auer nẽ por canbyo. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 379 | "Et enviauos rogar que uos tornedes para elle et que nõ queyrades parar mentes ao que uos el disso cõ saña, ca tẽ por bẽ de uos dar mays terra [da] ca delle teedes, et que seiades sempre mayor da sua casa. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 386 | Et, poys que a villa ouuerõ (a villa) asy andada en redor, ouue el rrey seu sabor de deçer ribeyra de Doyro et andar per y solazandose. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 388 | Conta a estoria que os castelãos que forõ buscar seu senor, et acharõno na rribeyra do rrio hu jazia mal ferido de morte. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 390 | Et, se aqui ouuer quẽ lle queyra dizer mal por ello, nos todos conplilo emos do que mester ouuer, en maneyra que saya ende cõ onrra, ata que o reto seia conprido. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 398 | Et agora veio que me queredes desemparar, por que uos rogo que o nõ queyrades fazer et que fiquedes et nõ vaades aa batalla, ca asaz a y quẽ uos escuse de lidar. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 398 | Et nõ queyrades pasar contra a jura que fezestes al rrey meu padre. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 399 | Et Pedr Ares, cõna grã rauya da morte et do sãgue que xe lle ya pellos ollos, abraçou a çeruys do caualo, pero cõ todo esto nõ perdeu as estribeyras nẽ a espada da mão. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 400 | Et dom Diego erroulle o golpe, mays nõno errou Rrodrigo Ares, que lle deu tam grã lançada que [lle] falsou o escudo et quebrantou[lle] (o escudo) hũa peça delle et o arçõ da sela [de] deante, et fezolle perder as estribeyras et abraçar a çeruys do caualo. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 423 | Et que era ia toda a rrebeyra de Salom astragada et conquista dambas as partes. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 432 | Andados XVze anos do rreynado del rrey don Afonso, o Çide, estando asentado en [aquel] poyo que uos contamos quinze somanas, fazendo moytas caualgadas et muy grandes gaanças, apremando as terras en deredor, gaanou a rribeyra de [rio] Martin et tomoua per força. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 435 | Et, aynda que nos queyramos fugir, nõnos leixarã. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 443 | Et albergarõ essa noyte rribeyra do E[b]ro. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 449 | Talaueyra et Santa Ollalla, Manqueda et Alhamj̃ et Algãça et Estalona et Olmos et Canales, [que] se [lle] alçarõ ambos; et ganou Casatalfa et Huzada et Butrago [et] Osma et Atença et Be[r]l[ã]ga et Medinaçele. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 458 | Et, en elo falando muytos omes bõos de ordim -asi com̃o arçebispos et bispos et muytos outros religiosos -, auẽerõse, por quanto o feyto era de sanctidade et seruiço de Deus, en esta maneyra: que fezes[ẽ] hũa gran fogueyra en meyogoo da plaça (de) hu lidarõ os dous caualeyros, et [que] trouxe[ssẽ] dous liuros boos, (el) hũu del ofiçio frãçes et outro del ofiçio toledano, et que os metessem eno fogo. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 519 | Et vij(n)am muy grandes fogueyras pela oste et uirõ com̃o era muy açerca. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 542 | Et, desque entrar[õ] estes messeieyros con sua conpanha ena naue, (et) o Çide chegou aa rribeira et mãdou escodrinar os messeieyros por saber se leuauã mais do que auiã a leuar, segundo que era ena postura. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 549 | Et, por que tu sabes do seu coraçõ; ca, ainda que nos queiramos al fazer, nõ temos tẽpo, senõ fazer o que ele mãdar. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 576 | Et eles souberõno muyto agina, [ca] conos condes ya Sueyro Gonçaluez, seu tio, yrmão de seu padre, que os auia mal criados, et auiaos assi acostumados que erã muy desdenosos polos orgulhos; et cono que auiã seyrom de maneyra enas cousas, assi que ualiã muy meos por elo. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 582 | Conta a estoria que os condes de Carrom morarõ cono Çide dous anos, depois que forõ casados, muy uiçosos et muyto en paz a muy grã sabor de ssi; et cõ eles seu tio Sueiro Gonçaluez. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 585 | Et buscarõ arte para seir do paaço et chamarõ seu tio Sueyro Gonçaluez. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 585 | Et este conselho muy mao deu o conde Sueiro Gonçaluez a seus sobrinos, que podera muy bem escusar et nõ escapara ende atam mal com̃o escapou, segundo que uolo contara adeante a estoria. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 586 | Conta a estoria que, desque Sueyro Goncaluez et seus sobrinhos ouuerõ falado seu consello mao, [en] outro dia ueherõ ante o Çide, que estaua guis[ã]do sua fazenda. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 586 | Et Sueiro Gonçaluez et seus sobrinhos auiã muy grã medo, com̃o quer que o nõ mostrassem. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 594 | Et os condes cuydarõ que posfaçauã deles et chamarõ seu tio Sueiro Gonçaluez; et seyrõ todos tres do paaço et forõse para a pousada. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 604 | Et nõ queirades, senhor, que eno uosso tẽpo seia o Cçide desonrrado; ca, louuado seia Deus, senpre o guardou de desonrra ata agora; ca el rrey uosso padre, desque o fez caualeiro ena çidade de Coinbra, senpre leuou sua fazenda adeante; | [+] |
| 1295 | TC 1/ 604 | Et elle mãdoulhis dar muy bõas muas para as donas, cõ muy nobles selas, et guarnimentos et panos d ' ouro et de seda et de laa en penas ueyras et grisas. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 614 | Et disse o conde Sueyro Gonçaluez a el rrey: - | [+] |
| 1295 | TC 1/ 617 | Senor rrey dom Afonso, peçouos por merçee que me queirades ouuir et que mãd[e]des a todos que me ouçã; et nõ consintades a nẽhũu que me enbarge mjña rrazom, ca eu nõ soo tam bem rrazoado nẽ sey mostrar mjna rrazõ com̃o deuia; et, se me enbargarẽ, sera peyor. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 617 | Et o terçeiro alcayde foy o conde dom Sueiro de Caso. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 632 | Senhor, eu sineey quaes de mjña casa fezessem esta lide conos condes de Carrõ et seu tio Sueyro Gonçaluez, pola nemiga que fezerõ contra mj̃ et contra mjnas fillas. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 633 | Nõ queira Deus, Çide, que o tome, ante uos daria outro mellor, se o podesse auer; ca mellor enplegado e en uos ca nõ en mj̃ nẽ en outro nẽhũu, ca [co]n este caualo onrrades [a] Deus [et] a uos et a nos et a toda a cristaidade polos bõos feitos que cõ ele fazedes. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 635 | Et teueranse por de boa uentura, se o nõ ouuessem feito, et o tio Sueiro Gonçaluez que llo nõ ouuesse consellado. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 639 | Et perdeu as estribeyras, pero que as cobrou muyto agina et uolueu outra uez contra Suer Gonçaluez. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 657 | Et por ende uos rogo a todos que nõ queirades que o seia agora ena postremaria, ca toda a boa andãça do ome aa fin he. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 662 | Et diz que a chamauã en arauigo meynaua turia , que quer dizer "estrela dos arqueyros de Torquia". | [+] |
| 1295 | TC 1/ 679 | Outrosy, Senor, non desampares estes reynos de Castela [et] de Leõ, que ficã en muy gram desemparo por mĩgoa de senor, nẽ queyras dar lugar aos eemigos da tua santa fe catolica, et guarda os teus altares, en que sse consagra cada dia o teu santo corpo, nẽ des lugar aos maos que queiram andar soltos pela terra, fazendo muyto mal aos mesquinos [et] roubando os caminos. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 701 | Nõ prouguesse a Deus, meu yrmão, que a terra, que uos uosso padre deu, que a eu queyra para mj̃, nẽ que fillo de meu padre, com̃o uos sodes, faça menagẽ dela a om̃e do mũdo; | [+] |
| 1295 | TC 1/ 701 | Et por ende uos rogo que tornedes a terra ao conde dõ Ponço et aos outros a que a tomastes, et que nõ queyrades creer conselleyros maos, que uos consellarã mal; ca nõ est uossa prol nẽ uossa onrra; ca lealmente seruirõ o emperador, nosso padre, et demays son ançianos et emçima de sseu tempo, et nõ est guisado que andem desterrados pela terra per maos conselleyros. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 730 | Et poblou entõ Castro de Orgaas, et Sam Viçente de Barqueyra, et Santandre, et Guitaria, et Laredo, et Notriço, et toda essa costeyra do mar. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 730 | Et este rrey fezo a ordem de Santiago, et deullj por cabeça a vila de Ocles; et deullis Çorica et outros lugares moytos en rribeyra de Teio. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 735 | Et el rrey ontre tanto foyse ribeyra de Teio, et çercou o castelo d ' Alcala, et tomoo; et çercou o castelo de Cerquera et tomou[o; et çercou] as Couas d ' Algarãt et Cubas et tomoas. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 745 | Et ẽna aaz postrimeyra ya el rrey cõ todos [seus] rricos omes: o conde dom Sancho et Mono Sanches, que foy aquel dia caualeyro nouel, et o conde de Pyteos, et dom Guillem de Cordoua, cõ seus fillos et seus parentes [et] muy grã conpana, et dom Guillem de Çerueyra, et o conde de Vrgel, [et] Sãtas de la Barca, et dõ Çẽtol d ' Estarad, et dom Guiral de Collera, et Guillem Miguel de Leysa, que era alferez del rrey, que leuaua a sua signa, et dõ Xemẽ Ajuar, et dom Guillem de Çullẽna. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 745 | Et fora das azes andauã muytos beesteyros et arqueyros, tãtos que nõ auyam conta; et outros cõ dardos et cõ gurguzes, que feriam tam bem fogindo com̃o tornando. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 851 | Outro dia, depoys que el rrey don Fernando foy pousar a Tablada, mandou aos caualeyros de sua mesnada que fossem guardar os herueyros. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 851 | Et posea ena cabeça et foyse ende para hu andauã os herueyros. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 851 | Quãdo os que forõ guardar os herueyros se tornarõ para o rrayal, preguntou dõ Lourenço Suares a Garçia Perez, ante el rrey, qual fora aquel caualeyro que seyra cõ el do rrayal. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 863 | Acaesceu outra uez que os caualeyros da oste eram ydos, os hũus en caualgadas et os outros a guardar as recouas et os herueyros, et os outros reçeber o jnfant[e] dõ Afonso, seu fillo del rrey, que uĩjna do rreyno de Murça, que avia seu padre enviado por elle, per consello de dõ Rroy Gonçaluez Girõ -et adeãte cõtara a estoria o que a dõ Rrodrigo acaesçeu cõno jnfante sobre esto, asi com̃o dizemos -; et seendo a oste uazia dos caualeyros, uẽerõ y X gazulas dos mouros, (et) caualeyros bẽ guisados, et derõ salto ena oste contra u pousaua o priol do Espital; et nõ xi llis guisou de fazer y outro dãno, mays leuarõ ende hũas poucas de vacas suas que y andauã, mays nõ fezerõ y outro dãno, do qual roubamento pesou muyto ao prior. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 878 | Com̃o os mouros de Xerez matarõ a Sauastiã Guterres, que fora guardar os herueyros, et como lle acorrerõ os da oste | [+] |
| 1295 | TC 1/ 878 | Custume era de cada dia hir guardar os herueyros os caualeyros desta oste per quadrellas, aquelles a que o el rrey mandaua, macar a quadrela sua nõ fosse. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 879 | Com̃o os de Xeres desbaratarõ os herueyros da oste | [+] |
| 1295 | TC 1/ 879 | Outra uez acaeçeu que os caualeyros da oste que aujã a guardar os herueyros que ouuerã ia por qual razõ ou en que tardarõ que nõ huuyarõ seir tam a ora com̃o deuerã. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 879 | Et os herueyros seẽdo seydos et ydos ia, os mouros veerõ et derõ en elles et matarõ bẽ duzentos omes, et leuarõ muytas bestas. | [+] |
| 1295 | TC 1/ 900 | Et depoys moueo a rribeyra de Doyro aiusso, ffazendo grandes gerras a cristãos, ata que chegou a Ssantiago de Cõpostela et tomo[u] as cãpaas de Ssantiago et leuoas a Cordoua. | [+] |
| 1300 | LPr 1/ 110 | Esta cantiga f ez Pero Velho de Taveiros e Paai Soarez, seu irmão, a duas donzelas mui fremosas e filhas -d ' algo as[s]az que andavan en cas Dona Maior, molher de Don Rodrigo Gomez de Trastamar ' . | [+] |
| 1300 | LPr 1/ 141 | Esta cantiga foi feita a ũu vilão rico que avia nome Roi Fafez e feze -o el -rei Don Afonso, filho d ' el -rei Don Denis, cavaleiro, a rogo de miguel Vivas, eleito de Viseu, seu privado, porque casou con ũa sa sobrinha, e era calvo; e el empero fez ũu capeiron grande de marvi con pena veira e con alfreses, aberto per deante, e anchava -se pelas costas, pelos ombros todo arredor, e dobrava -o en cima da calva pera lhe parecer a pena veira | [+] |
| 1300 | CPa XXVII, 4/ 126 | Primeyramẽte sabe quen he el, porque muytos omẽs que pareçẽ amĩgos de fora, e son falagueyros de parauua, que an a uoentade contraria do que demostran. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 11 | Caym, ẽno seu sacrifiçio que fazia aDeus, ofereçealle mõollos de espygas de messe et tomaua oque estaua açerca das carreyras que era rroso dos gãados et dos veados dos mõtes, et do pysado das bestas; et outrosi das postromeyras çeueyras dos mõtões, por que era mays liuyão et de todo opeor, tam bem ẽna messe cõmo ẽna çeueyra. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 43 | Et despoys desto asperou Noe sete dias, et acabo deles envioa outra vez, et ella foyse, et voou aalonge, et achou a terra descoberta, et aruores em ella, et pousou em hũa olyueyra; et por Deus queo fazia, cortou dela hũ rramo pequeno cõ seu pyco, et tomou aquel rramo cõ suas follas em sua boca, et tornousse cõ el aarca, et chegou y aavespera. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 56 | Et por cõsello de Nẽprot que andaua buscãdo carreyras et rrazões por que podesse rreynar sobre todos, et desçenderõ das serras et dos mõtes et das outras altezas aos vales et ajnda chegarõse aas rribeyras dos rrios Et Nẽprot, despoys que os vyo abayxados [en] bayxo ẽnos chaãos ao pe de aquelas serras empero nõ era lugar enque todos podessem caber nẽ morar, et quese espargeriã daly, disolles Nẽprot: | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 62 | Astapo, Astobores et [Astusapes]; et collem estes tres braços ontresy ambos los Egiptos odeçima et ode juso, et outrosi ambalas Eziopias ẽnas rribeyras del, vijndo das partes de dentro ata ẽnas [rribeyras] destes braços. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 70 | Aradio, o outro seu yrmaão, ouvo seus engenos conque pasou aagoa em cuja rribeyra estauã poblados todos primeyro, [et passarõ aalende] et achou hũa ysla, et poblou aquela, et possolle oseu nome, et asya chamã em aquela terra, que he contra medio dia aYsla Aradio, et aos naturaes dizẽ os aradios. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 78 | Despoys todas as outras terras que som aaquende omar, quea nome omar Terreño, et se ençarrã da rribeyra del de hũ cabo et essas outras, som estas: | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 80 | Et esta terra jaz ẽna fim de Europa em ouçidente, que he a postromeyra terra do mũdo, asy cõmo vay daquela parte; et em pos aquesto estes do lynagéé de Tubal, morãdo aly em aqueles montes Pyreneos de Aspa, desque se forõ fazendo grandes [cõpañas] perderõ omedo do deluvio, ca avyam ja por [moytos] ãnos prouado aterra et as agoas das chuvias et dos rrios, et desçenderõ dos moy altos montes et poblarõ ẽnos chãos das [rribeyras] do [rryo] aque dizemos agora Ebro, et desque se touerom por moradores daly mudarõ elles onome asy méésmos et chamarõ sse çeltybeyros de çe que quer dizẽr tanto cõmo cetus por [conpañas], et Tubal et Yberos Ebro, et enaderõ aquela letera l em medio por apostura do nome, et [çeltiberos] tanto som cõmo [conpañas] de Tubal, moradores das rribeyras do rrio Ebro. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 80 | Et aquela terra da rribeyra do Ebro foy chamada primeyramente Çeltiberia deste nome dos çeltiberos por esta rrazom; et despoys lle diserõ Carpentanya, que he cõmo por quatro, por que [começarom] elles aly apoblar ẽno chão primeyramente em quatro lugares onde agora estam bõas villas. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 85 | Onde conta Ysidro quese foy Noe cõ Jafet et cõ os outros fillos de Jafet, os que nõ ficarõ em Asia, et forõ víj́ndo por Asia poblando cõmo oystes ata que chegarõ aas rribeyras do mar Terreño et do mar de Constantynopla, que he ode medio da terra, et ouverõ navios aly; et entrarõ Noe et Jafet em hũa naue et passarõ omar, et arribarom em Europa, et começarõ de andar por la terra, veẽdoa por escoller ondese asentassem. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 96 | Et aprenderõ et catarõ as naturalezas por donde ouverõ o ouro et aseda, et cõmo se [teçesse] et entrasem ẽna arte dela pera laurar ouro et plata et algofer em ella de moytas colores, donde ouvessem apostos ornamẽtos os templos pera seus sacrifiçios, et donde se vestisem os rreys et as [rreyñas] et os seus fillos et os outros prinçepes et omẽs bõos acada [hũus] cõmo pertéésçem, et buscarõ outrosy moytas maneyras de pẽnas veyras, blancas et outras cõ que afortelezassem os pãnos et se vestissem deles mays apostamẽte et asua prol; et fezerõ sortellas, et aneles, et çercelos, et alcordas, et argolas, et todo esto pera sy et pera suas molleres. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 103 | Et omõte avia este nome Palatyno; et segũdo achamos ẽnos escritos dos autores dos [gentijs], avia este nome de hũa dona que ouvo nome Palas, et foy moy [sabea] em arte de plantar [olyueyras], et criarlas, et fazer delas azeyte, oque nõ souberã ajnda outros omẽs, nẽ nũca ofezerã [nẽgũus] ata aquel tẽpo. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 103 | Et por quea viam os seus [gẽtijs] moy sabea et cõplida em todas estas cousas, mays que aoutro varõ nẽ [muller] do seu tẽpo chamarõna [deessa] de todas estas cousas, de olyueyras, et de outros saberes, et das naturas das cousas, et da filãderia, et de batalla; et por ende poserõ nome aaquel monte Palatyno do nome dela, et fezerõlle asy suas orações et seus sacrifiçios. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 116 | Et diz Orosio que começou Nyno ẽna parte de medio dia, ẽna fronteyra, et ẽnas rribeyras do mar Vermello, aconquista de Asya, et que leuãtandose daly vẽeo sempre guerreando ata apostromeyra partida de septẽtriom; et destroyo arribeyras do mar Exyno et vençeo todas aquelas gentes, em tal maneyra queas fezo tomar asy, et rreçeberlo por señor; pero eram ellas poucas ajnda et symples et nõ sabedores de armas, nẽ de guerras nẽgũas, nẽ dos boliçios do mũdo, cõmo disemos. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 141 | Et outrosi os máos angeos qual ora [caerom] tã forõ asentados em lugares conosçidos [donde] nõ am de yr anẽgũ lugar, nẽ podem senõ por mãdado de Deus que os solta alguas vezes pera mal fazer por los nosos pecados quando som grãdes, et nos partimos de Deus por elles, et véém elles estonçe et achando nos partidos de Deus et desemparados, et fazem et buscam nos omal que podem et quelles Deus sofre; et [poñamos] que venam et queyram entrar em aquelas ymages dos ydolos, et ajnda que entrẽ -oque nõ he, por que sééria contra natura nõ [vijndo] por mãdado de Deus - onde nõ ha gargãta ou polmõ ou os outros estormẽtos et nẽbros que forõ feytos pera ello, cõque el possa y falar, et esto nõ he nẽ pode séér; et se afegura do ydolo for doutra ymage que nõ seja de omẽ, se he de carneyro, poñamos que veña oespiritu máo, et entre et fale, ¿podera fazer al senõ braadar, segũdo que braada ocarneyro ?, çerto nõ al; et se for de cabrõ outrosi nõ fara senõ braadar, et se for de touro mudiar ou rreburdiar, et se for de çegona, ferir [cõ] os pycos et fazer aquel som que ellas fazem como taboezillas. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 145 | Et el rrey vyo mãçebo, moço, aposto et moy bem rrazoado et gardado em suas palauras, et mudouse otalente del do que avia antes pensado de matar ael et asua [cõpaña], et apartouse et [cõsellousse] cõ seus rricos omẽs et cõ seus bispos que [tyña] y, dos ydolos et de sua créénça; et os mays deles oyndo oque disera Abraã, duldarõ [en] consellar ael rrey, pero hũ deles que avya nome Mayzam, cõsellóó queo mandase queymar, senõ quea gente quese tornaria em outra creẽça, et que el perderia orreyno por ello, et que avía moy bõa rrazõ pera ello et era esta; que os caldeos, em rrazõ da creẽça do fogo faziam moy grandes fogueyras et passauã seus fillos [per] ellas cõmo amaneyra de boptismo que agora os [cristiaos] fazẽ; et Tare que moraua ontre elles que nõ avia ajnda pasadas aquelas fogueyras [a aquelas] seus fillos, et quelle las mãdase passar, et el queo nõ faria, et averia el estonçes contra el et contra seus fillos moy bõa rrazõ, et sem bráádos et clamor de torto ante todo opobóó, et deytarlos ẽno fogo et queymarlos y. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 147 | "Eu som oteu señor Deus quete tyrey do fogo ou da çidade [Vr] dos caldeos. "Et quando Abraã sayo da fogueyra, quelle [nõ fezo] mal nẽgũ ofogo, maravillouse moyto el rrey et mandóó leyxar daly adeante, et quelle nõ fezessem nẽgum mal nẽ cousa algũa cõ quelle pesasse, et chamou Abraã que viesse ael, et falou cõ el et disolle asy segundo cõta oaravigo: | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 152 | Orreyno do [Egyto], que foy hum dos quatro rreynos principaes quese leuãtarõ ẽno mundo primeyramẽte, et este he ho de medio dia, et começou se ẽno ãno enque nasçeo Abraã; et deste rreynado do [Egyto] achamos que em aquela sazom rreynauã em el lynages que eram, segũdo elles, et aquel [liñage chamavanlle] alcaveyras. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 155 | Et Treber vio moy bõa terra et pagouse della et quedou aly, et fezo hũa pobla ẽna rribeyra de hũ rrio a que chamauam Moseella; et por que diziã ael Trebeta, poso el aaquela çidade nome Treber, et asylle chamou; et segũdo cõta méestre Godofre ẽna outaua parte do Panteom, esta villa Treuer foy aquela aque despoys diserõ Rroma Belgica, et aly morou et morreo Trebeta et aly jaz; et em sua vida mandou quelle posessem escrito sobre seu moymẽto ofeyto da rreyna Semyrramis et oseu. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 175 | Et diz mẽestre Godofre quese foy cõ esto pera arribeyra do rrio Nylo que parte aAsia de Affrica asy cõmo disemos em çima hu falamos de aquelas tres partes da terra por dondese partem as hũas das outras. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 176 | Et diz este Paulo Orosio que semella que sal da rribeyra onde [se] começa omar Vermello; et aaquel lugar chamã lle os gregos Mosille Nẽporio; et daly diz que vay contra ouçidente et passa por moytas terras, et faz [em] medio desi hũa ysla quea nome Merçe; desi corre contra septẽtriom, et daly torna amedio dia, et por la rrazõ do rreferimẽto que faz aly onde torna, sal fora da madre a tempos senalados do ãno, et rrega todos los chaãos do Egyto. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 177 | Do correr diz que do lugar donde lle chamã este nome Nabul que corre adeante, ata as terras de hũas gentes que am nome libiogitas, et que aly faz hum tam grande lago quee sem mesura, et quese mete todo em aquel lago, et aly se acaba, et que daly adeante nõ corre saluo se vay por su terra por lugares queo nõ podem os omẽs véér, et entra ascondidamẽte ẽna madre daquel rrio que avemos dito que sal da rribeyra do mar Vermello, ca este lago postromeyro [en] quese asconde o Nylo nõ he moy longe daquel rrio. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 180 | "Empero que eu aja tam grande vertude de aqueste saber, et ho teña ẽno meu coraçõ pera querer ordenar osegre, et [tamaño] seja oamor que eu ey de mostrar averdade et leyxar aescritura, pero [nom] ha cousa [negũa] que eu mays queyra [coñosçer] que saber as rrazões do rryo Nylo, que estam ascondidas aos omẽs et ajnda asabedores que por tantos segres de ãnos cõmo som pasados queos [non] sabe nẽgũ çertamẽte; et que saba eu acabeça et afonte del onde he ou ondese começa, oque nũqua foy sabido de quantos eu sey ata o dia de oje que eu saber [podese que o] sabia seo tu nõ sabes; et tu que eras tam nobre omẽ, et tam santo varõ, et tam sabedor que teño queo sabes tu, mostrame por que eu aja por ty çerta asperança de véér et saber as fontes do Nylo; et por aprender esto leyxarey esta batalla çidadáá enque ando, [pero] que me sééria de outra [guisa] moy graue cousa de leyxar. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 183 | Et Çesar, desto podes tu aver por testigo acolor meesma do pobõo que mora em Etyopia, que som todos negros, et am osangre queymado da grande caentura do sol, que aly faz opoder do seu feruor, et dos bafos do abrego, ou vendaual, quee [ontre] os ventos [omays] caente, donde am os omẽs daly acolor moy negra Et sobre esto tem tu que toda cabeça de rrio, qual quer que seja, que por geada ou neue quese faça, moyta agoa da, moyta agoa dela, que nõ jncha nẽ cresçe senõ desque entra overão, por que estonçes se começã arreter et deslyr as neues et as geadas que opoder do frio tem coalladas; mays o Nylo nõ leuanta tam altas suas agoas nẽ as cresçe ata que nõ nasçe ha estrella Cam, nẽ chega asua agoa ante áás rribeyras ata queo dia seja ygoal da noyte; et esto he ẽno mes de Setẽbre quando o sol entra ẽno signo da Libra; et por estas rrazões que ditas som nõ sabe o Nylo aley das outras agoas nem cresçe em jnverno et quando vay o sol moy alongado estonçes nõ ha asua agoa del ho offiçio queas outras agoas am; et quando vay o çeo destemperado, em medio dos grandes feruores do sol, estonçes sal o Nylo et trage amoyta agoa, et esto he su açytara de medio dia, que arde tanto que queyma; et esto se faz por que ofogo do eyxe do firmamẽto nõ se ençenda, et ençẽda el as terras et as queyme; et acorre desta guysa o Nylo ao mũdo. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 185 | "Outrosi avaydade de [algũus] dos auçiaos diserom queos ventos çerços faziã esto et que elles eram rrazõ por que as agoas do Nylo cresçem daquela [guisa] por lo ventear deles, queatempos estabelesçidos enque nõ andam, et vem ẽno ayre opoder de sayr et ventear alongo tempo, ou porque deytam et seguẽ os nublos et as nuves do çeo da parte de ouçidente, cõmo cae da parte de ouçidente tras lo vendaual, et fazẽ cõmo por força aas chuveas quese acollam aeste rrio; ou por que os poderes destes ventos ferẽ moytas vezes aas outras agõas, et esto fazem elles estonçes tam fortemente queas fazem por força ficar ẽna terra, et ellas am cõ sua multidue arromper as rribeyras do Njlo. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 187 | Leuãtaste tu de medio do eyxe do firmamẽto, et ousas et atreveste de alçar as tuas agoas sobre as rribeyras contra o Caneyro quando el he ẽno mayor poder do seu ardor, et vas te contra oçirco dereyto cõ tuas agoas et oteu cosso da consigo em medio d o Carro; et torçendo daly vẽes aouçidente, et daly tornaste aouriente. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 187 | Et em pos esso nõ sofrendo o Nylo odano das suas agoas, vaysse et adeanta se contra as terras do sol, et anda longo tẽpo cõmo que entẽdese todas las areas manynnas, por quese nõ [cria] y nada; et vayse daqui adeante moy yrado, aas vezes colleytas as forças das suas agoas em hũ rrio, outras vezes vay [vagaroso] et espargẽdo et estendendo aagoa por la terra da rribeyra lygeyra pera rreçeberla. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 187 | Daqueles penedos et do lugar daquel rrequedamẽto aadeante, a primeyra terra et os cãpos et as herdades que rreçebem ensi o Nylo et se del rregam, som os da prouynçia de terras de Mẽfis, et esta provinçia torna ao Nylo asobegedũe do cresçer et ho das rribeyras ontre que topa et vay. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 189 | Et em esto alçou os ollos Loth et catou contra arribeyra do rrio Jordam, et vio quese poderia rregar toda asy cõmo terra do Egyto; et esto era escontra açidade Segor, onde se rregaua aquela terra mellor por pe que em outro lugar pera amorada dos daly. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 199 | Et da outra palaura que diso que sayriam deste catyveyro cõ grande rriqueza, esto asy foy, por que a mayor parte de quanto avia ẽno Egito elles oleuarõ, et de todas las outras terras que rroubarõ et destroyrom despoys. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 206 | "Yrmãos, eu vos rrogo et pido por merçede que nõ queyrades fazer tam grande maldade cõmo esta, mays se tam grande voõtade avedes desso, eu ey duas fillas que nũca ouverõ marido et dar voslas ey et vos fazede cõ ellas oque quiserdes et aestes mãçebos nolles façades mal por que som meus ospedes et albergarõ [en] mjna casa. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 208 | Et [meestre] Godofre conta que asy he caente cõmo fogo; et [hũus] lle dizem mar de sal, por la agoa [quee] moy salgada, et os outros lle chamã mar morto por quese nõ criam aruores ẽna rribeyra, nẽ se criam peyxes em aquela agoa, nẽ aves, nẽ outra cousa viua nẽgũa, cõmo ẽnas outras agoas, et por que deyta dessy alugares [hũus] cospes negros de betume, et em aquela terra dizem aspalat por lo englut daquel bitume, et poserõ lle por ende nome [algũus] o lago Aspalat, que quer tanto dizer cõmo olago [do] bitume. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 209 | Mays diz ajnda Paulo Orosio em aquel quarto capitolo, que bem paresçe aly forma de terra, mays oquea cata [quea] acha terra queymada de çijsa; et diz mays outrosi: que nasçem ẽna rribeyra daquel lago et por essa terra aderredor maçeyras et outras aruores, et vides, et que leuã maçãas, et peras, et vuas, et tam fermosas que os que passam por aly que sabor tomã pera comer delas, et quando tomã dellas, trauam em ellas, ou as tallam com seus coytelos, diz que de dentro nõ acham senõ [cijnsa] cõ celtellas viuas et [que] deytã hum fumo cõmo se ajnda ardesem. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 220 | "Et dos costumes de Ysmael diz Abul Ybeit, [ho] aravigo, ẽno capitolo de Abraã, que avia Ysmael dez et seys ãnos quando lle mandou seu padre quese sayse fora de toda aquela terra, et que oprimeyro omẽ que fezo arco et tirou cõ el que Ysmael foy; pero segũdo as palauras que desto diz mẽestre Godofre ẽna outaua parte do Panteom, paresçe queo arco que açerca dessy oachou Ysmael aly ẽno deserto, asy cõmo se Deus llo enviase [perlo] angeo cõ quese mãtouesse aly em aquel deserto de Faram; et ajnda segundo dizem [algũus] y achou cõ aquel arco hum estormento, et seu esqueyro, et sua ysca, et seu pedernal em el; et cõ esto goaresçeo et mãtouo asy et asua madre aly em aquel deserto, em quanto aly viuerõ. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 227 | Eu juro per mj́ méésmo por que tu, Abraã, feziste oque te Eu mãdey et nõ perdoaste ahu sóó fillo que tu avias, nem duldaste deo matar por amor de Mj́, Eu [bemdizerey] o teu lynage et acreçentarlo ey [asi] cõmo som moytas as [estrelas] do çeo et as areas da rribeyra do mar, et sera señor et poderoso sobre todos seus ymijgos et viuera em onrra et em rriqueza et em todo bem. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 245 | Et passa por aquela terra hũ grande rrio, et por que era este rrey moy poderoso em todas las terras et rribeyras daquel rrio chamarõ ao rrio Ynaco cõmo ael rrey, et ael rrey cõmo ao rrio. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 245 | Desta serra Tẽpe, et por ella, sal hũ rrio moy grande et dizenlle Peneo, et collense ael moytos outros rrios daquelas terras, et som estes segundo queos conta Ovjdio ẽno seu Libro mayor, orrio Espercheo, quee de rribeyras de natura que criã moytos arameos; orrio Emffeõ quee de agoa que vay sempre moy yrada et rrizea; et orrio Eridano, cujas rrybeyras forõ pobladas antes et foy nomeado el et ellas ante que outro rrio de todas aquelas terras, donde lle chamarõ Eridano ovello, pero que hũ rrio nõ he mays vello que outro deslo deluvio aaca; et orrio Anfrisos, cuja agoa ya chãa et mansa; et outro rrio aque dizem Eyas. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 250 | Esta Yo, filla del rrey Ynaco, seendo ẽno rreyno de seu padre de Argos de Greçia, andaua moytas vezes de hũas partes pera outras [perlo] rreyno sem toda guarda; et hũ dia vyña donde andara porlas rribeyras daquel rrio Ynaco de seu padre, et vioa el rrey Jupiter, et pagouse dela, et falou lle, et começou dea lóómjnar em suas palauras, et disolle cõmo soem dizer os outros doneadores, alabandose et prometẽdo mays de seus aueres et dereytos por que sejam creudos et alcançem oque querem; pero el rrey Jupyter bem era tal cõmo dizia, et compliria mays do que prometia, tã alto, et tã complido, et tã poderoso cõmo era; et disolle asy: | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 252 | Et tragendoa aquel pastor Argo por los pascos cõ os outros gaãdos que gardaua, vynam aas vezes aas rribeyras de aquel rrio Ynaco de Greçia, da [çidade] de Argos, que era orreynado de Ynaco, seu padre, onde ella soya andar, et traballara moytas vezes; et parouse sobrela agoa et catouse em ella, et quando vio ẽna onda da agoa figura de cabeça de vaca, et os cornos que tragia em ella, ouvo grande medo et fugio moy espantada dessy mẽesma. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 252 | Et andando por la [rribeyra] fazia cõ os péés synaes ẽno poluo por donde andaua; et Ynaco, que era moy [entendudo] rrey, catou aqueles synaes dos péés, et vio cõmo as vnllas faziam synães da letera o, et afendedura de ontre as vnllas faziã synaes da letera y, et começou el rrey Ynaco aléér ẽno y, et contra ahũa parte Yo; outrosi contra aoutra Yo; onde diz desto Ovjdio estes dous versos: | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 254 | Et ella [desdeñoo] et nõ dou por suas palauras nada, et fugio por [essas montañas], et el em pos ella [porla] la tomar et forçarla ata que chegarõ ao rrio Ladom; et ella desque chegou aly, por que a enbargauã as agoas do rrio pera fugir, rrogou aas [deessas] de aquelas agoas quea tornassem em algũa cousa por quea nõ podese aver aquel deus, nẽ forçarla nẽ fazer oque queria, et acabada sua oraçõ mudarõna em canaveyras. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 254 | Et aquel deus Pam quando chegou coydou adeytar mão dela et tomarla, et deytou mão em aquelas canaveyras, coydando quea deytaua ẽno corpo da mãçeba; et estando el aly veẽo hum pouco de vento et moveo aquelas canaueyras et fazia em ellas hũ som que dizia syrim et esto era que aquelas canaveyras [queriã] dizer ¡Syringa!, por nomear ho nome de sua señora Syringa, donde foram feytas, et aquel deus Pam foy moy onrado daquel som que aquelas [canaueyras] aly faziã, et diso: | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 254 | "Em cabo dizia Mercurio aArgo em seu cantar que daquelas canaveyras fora feyto aquel jnstormẽto et ajuntado, et cantauã nome de sua señora Syringa, et tyña guysado de contarlle moytas de taes rrazões cõmo aquelas. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 256 | Et foy arreyna Juno moy sanuda por la morte de Argo, et asaña que ende ouvo nõ ha alongou moyto contra avaca, sua conbóóça et meteo lle hũ [tam maao talẽt] et [tam] mááo espanto ẽnos ollos et ẽno coraçõ que por nẽgũa maneyra nõ podia estar queda ajnda que quisesse, et segio a et fezoa correr por todo omũdo, et [despois] queo ella ouvo corrido todo chegou aas rribeyras do rrio Nylo ẽno Egyto, quelle nõ ficaua ja de correr terra [negũa] nẽ agoa mays queo Njlo; et Yo despoys que foy ẽnas rribeyras de aquel rrio bayxouse et ficou os geollos ẽna rribeyra, et alçou acara contra o çeo et cõtra as estrelas omellor que podo, et começou de gemer , et mudiar, et chorar, et querelarse cõtra Jupiter cõmo contra deus, et pedirlle merçede quelle acorresse et posesse ja fim aos seus males. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 256 | Et daly adeante tanto foy Yo castigada ẽno Egyto, et partida de todo máo costume, quese chegou aos bõos, et tanto se fezo bõa que todoslos do Egyto quea outorgarõ por [deessa] em todaslas rribeyras do Nylo, et mudarõlle ho nome et de Yo, quea chamauã ante desto, chamarõlle despoys Ysis. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 258 | Et aquelo que el diso ẽno primeyro libro del rrey Ynaco, que era hũ rrio que [pasaua] porlo seu rreynado et el era deus dese rrio; et aquelo que dizia que Yo era filla del rrey Ynaco et quea forçara [rrey] Jupyter, et desi quea mudara em vaca; et aquelo quea dera rrey Jupiter aareyna Juno, sua moller, quella pedira; et aquelo quea rreyna Juno aencomẽdou aseu pastor Argo, que avia çento ollos quea gardasse; et outrosi aquelo que mandou Jupyter aMercurio, seu fillo, que matasse aArgo por que [poyña] aspera et forte garda sobre ella; et aquelo que Mercurio tomou cobertura ẽna [cabeça], et alas ẽnos péés, et virga de virtude ẽna mão, et foy ael em fegura de pastor, cõmo era Argo, tãgendo [se[u]] buguete, et cabras ante y tãgendoas cõ sua pertega em lugar de cayado, et se pagou Argo del quandoo oyo et asentou ho consigo, et sentouse el, et cantou; et aquelo quelle preguntou Argo do buguete que era nouo; et aquelo quelle el rrespondeo, que amara Pam aSiringa, et que era ella moyto onrrada ontrelas [dõnas] daquela terra, et que fora mudada em canaveyras ẽna rribeyra do rrio Ladom; et aquelo que Mercurio matou aArgo [com] oseu [alfangere], et ho escabeçou et dou cõ asua cabeça em terra, et sayo moyto sangre, et ensuzou todo ho lugar; et aquelo quea rreyna Juno tomou os ollos [do] seu pastor et os poso ẽna cola do [pauõ] que era sua ave; et aquelo que el rrey Jupiter rrogou aarreyna Juno, sua yrmãa et sua moller, por Yo; et aquelo que arreyna Juno ho oyo et perdeo [toda] asaña, et outorgou aseu yrmão et seu marido oque pedio; et aquelo que Yo [porlo] rrogo de Jupiter foy mudada de vaca em moller, et daly adeante dada [abõos] costumes et despoys feyta [deessa] ẽno Egyto, esto nõ oteña nẽgũ por escarno, nẽ por palaura de mẽtira por que som das rrazões do Judio, ca aquel que as suas rrazões bem catar et as entender, achara que nom som palauras váás nẽgũas delas, et os frayres predicadores et os menores quese traballam de tornarlo ẽna nosa teoligia nõ [o fariã] se asy fose, mays todo he dito em fegura et em [semellanca] de al. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 259 | Leemos ẽnos [Jntegumentos] dos sabios que esposerõ escuros os ditos dos gentíj́s -et [Jntegumẽto] he descubrimento mantẽnate Deus Nuno Freyre; (mantẽna te Deus Nuno Freyre, Amen. ) por que departe et descobre [chãamẽte] as palauras et rrazões sobre oque quiserõ dizer em ellas os sabios dos gentíj́s enque diserõ encubertamete hũa cousa por outra -; et achamos que departẽ que por poder et saber que aviam [algũus] deles ẽnas cousas et ẽnas naturas delas, mays que os outros omẽs, chamarõ os gentíj́s seus deus aaqueles queo meresçerõ desta guysa; et qual quer rrey ou deus que elles diserõ que era rrio, diziãllo por rrazõ da fryura desa terra hu el rreynaua et da castidade das gentes dela, et dizianlle lo outrosi por séér el rrey ou aquel deus moy poderoso das rribeyras et das terras [viziñas] daquel rrio, et por que aagoa he fria de natura departe ende mẽestre Juã ontrelos outros departimẽtos desto, et diz que aagoa he madre da friura, et afriura madre da blancura et da castidade, et diz que por que as donzelas virgéés ata otẽpo de casar soem séér de fria natura et casta, mays que ẽno tempo despoys, por eso chamarõ aalgũas delas esses autores dos gentíj́s fillas daqueles deus et rreys. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 259 | Et outrosi ocanto que [seya] daquel [jnstormẽto] feyto das canaveyras de Syringa con que cantaua Mercurio trage os omẽs cõsua dulçedũe cõmo trouxo aArgo, acõmo quer que avia tantos ollos et era tam arguydor. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 262 | A donzela Yo, filla del rrey Ynaco, asi cõmo de friura, ante que chegase ao tẽpo de casar era tẽperada em sua voõtade, et casta, et gardada; et desque veẽo aaquel tempo, yndo empos sua voõtade partiose das rribeyras et da morada de seu padre, ou do atemperamẽto da castidade, et andando aseu talente por donde ella queria vioa el rrey Jupiter, quero dizer oymíj́go apartador cõmo disemos, et enbargandoa cõ neblas, cõmo cõ promessas de palauras de vaydade, alcançoa et forçoa; et partindose ella por esta carreyra dos bõos costumes, et entrando ẽnos maos, diserõ os autores dos gentíj́s quea mudara Jupiter em vaca; et segundo queo dizẽ mẽestre Juam et o frayre, esto he quea deytou em maos costumes, cõmo de besta ou de vaca, asi cõmo diz aestoria del rrey Nabucodonosor que foy mudado em boy por lo que fazia contra Deus, como contaremos adeante. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 262 | Em pos esto onde diz quea pedio arreyna Juno aJupiter, et el doulla, et ella dou ha em garda aArgo, oseu pastor dos çento ollos, et he esto oquese entende que Juno he odeleyto da terra et das rriquezas, et Argo omũdo, et despoys daquelo se dou esta Yo amays grandes viços et desi apeores costumes, et atyña omundo em laçada em elles, cõmo diz oautor, quea tyña Argo presa ata quese doyo dela Jupiter et entendese aqui por Jupiter oseñor apartador, cõmo disemos; et enviou aMercurio, seu fillo, et esto he bõa rrazõ et sabia, ca esso quer dizer Mercurio; et vençeo Mercurio aArgos, asi cõmo ao mundo, rrazoando se cõ el sobrelas preguntas quelle fazia Argo falandolle encubertamẽte das rrazões das sete artes liberaes, et dizẽdolle que amara Pam aSyringa tornada em [canaueyras] ẽnas rribeyras do rrio Ladom; et em este mudamẽto de [siringa] et em amor de Pam lle falou destas rrazões segundo que mẽestre Juã conta; et diz que este rrio Ladom que corre por medio de Greçia et quee rrio de moy bõa agoa, moy clara, et moy sãa, et ha moytas canaveyras por todas las rribeyras del; et mostra que vierom aly aaquela rribeyra todoslos filosofos de Greçia aestudiar sobrelas sete artes liberaes. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 262 | Onde diz Preçiam ẽno começo do seu Libro mayor queos gregos som fontes dos saberes et os latinos arroyos que manã daquelas fontes dos gregos; et este he odepartimẽto daquel encubrimẽto que Mercurio cantaua aArgo, et por encubrir arrazõ disolle que fora Siringa mudada em [canaueyras] ẽnas rribeyras daquel rrio Ladom; et outrosi, segundo departe mẽestre Juam, disolle esto por duas rrazões: aprimeyra por que avia em aquela rribeyra moytas canaveyras; asegunda porlos sete saberes que forõ ali achados, et estudiados, et acabados. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 262 | Et aquelas sete [canaueyras] desygoaes, ajuntadas cõ çera, de que dizia que era composto aquel jnstrumẽto cõ que cantaua, aquelas sete artes liberaes eram, cõ que Mercurio [cãtaua] por quese entende outrosi aposta [rrazõ] et obem rrazoado, vençeo aArgo quee omũdo, et matóó; et esto he quea bõa rrazom matou em Yo os costumes seglares et máos, et tyroa das [prijões], cõmo fezo Mercurio aavaca da prigõos de Argo. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 271 | Ajnda diz mays mẽestre Pedro et afirma que esto asi foy, senõ diz que se [algũus] [oqueserom] entender por outra guisa que seruyo Esau aJacob em este segudamẽto, cõmo faz alyma ao ferro, et afornaz ao ouro queo purga et esmera et ofaz puro et paresçe mellor, et cõmo faz outrosi omáále áámesse quea degrana em çeueyra et parte apalla do graão quee omellor; et tal fezo Esau sayr aJacob em seu segudamento; et segundo dizem [algũus] esto foy tal cõmo hum dom et seruyçio, mays em outra guysa acaesçeo despoys ẽnas géérações delles ofeyto daquela profeçia que diso queo mayor seruyria ao menor, por queos de Esau seruyrom aos de Jacob. | [+] |
| 1300 | XH I, 0/ 291 | Et diz mééstre Pedro que foy feyto este apartamẽto por que nõ fezesem engano nẽgum ẽnos gaãdos os [hũus] aos outros; mays tomou Jacob varas de olmos, et de almendras, et de pladayros, et en talloas, et donde lles tyraua acorteça ficauã blancas, et dondelles la leyxaua eram verdes, et faziam se em ellas duas colores; et ẽno tẽpo queos gaãdos andauã em çeos pera cõçeber daua lles abeber em [hũus] canales, et ponya estas varas ante elles, tam bem aos machos, cõmo áás femeas, aly hu beuyam por que catassem pera ellas, et parando mentes em ellas que fezessem os fillos veyros, et [asi] foy. | [+] |
| 1301 | PP V, 48/ 29 | Nenbrado deve seer e aperçebudo el obispo ou qualquer de los outros prelados sobredictos que si en sus paravlas dixerẽ alguna sobejana por rrazõ de malquerença que queyran a alguũ ome, assi como mal tragendolo e denostandolo , quel rruegue e quel demande perdon. | [+] |
| 1301 | PP V, 48/ 30 | [...] deyxar muytas cou[sas] [...ma]is esto nõ convẽ al prelado [...p]aravla de Deos [.] ensannamento de [.] falsa rrazõ [...]arẽ fossẽ malos e [...]dos en sua maldat assi que se nõ queiran [...] mẽdar por seu ensinamento ou por sua predica [...] entonçe pode callar assi como de suso es dito [...] ley que fabla . | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 28 | Et tu, Oragẽ; et vos, Ventus, et estrelas, et todos los dioses da noyte, seede agora comygo en myña ajuda que fige o que quis fize tornar os rrios a suas fontes maravillosa mente de cabo as rribeyras et faço [per] meus encãtamentos o brauo mar amãsar -se, et fazer tã brauas ondas ao mãso que quebrãto et trago as naues onde quero. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 30 | Et outrosi de todas las outras de naturas quantas se pagou que avia ẽna rribeyra do rrio Ardaño. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 30 | Et tomou outrosi ẽna boca da rribeyra de Eubuca de hũa erua que senpre esta uerde cõ suas fol(l)as en todo o ãno. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 30 | Et çercou et escodrinou as terras et as rribeyras et os mõtes que disemos, buscando et colendo as eruas que avia menester. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 30 | Et deytou y hũas pedras que trouxera de cabo de Ouriẽte, et areas da rribeyra do mar Ouçeão d ' aly donde as laua ha cresçent et a [mj̃guant], et ella das que tij(ñ)a colleytas de media noyte, et as de leychuza cõ carne que avia en ellas; et cõ todo esto as entrañas de hũ lobo enbre, [et a pel] da serpente a que chamã Çelindro de Çino -feo cõ suas escamas, et hũa moleja de çereuo; et sobre esto o vico et a cabeça de hũa corua que avia pasados ben noueçẽtos ãnos. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 54 | Et cõmoquer que el RRey Priamo avia oydo del por outros juyzos que avia dados, oyu de aquela vez moy mays; ca toda a terra falaua de aquel pleito das deesas et [do] juyzo que Paris y dera, [0] tanto que el rrey et seus fillos falarom em aquel feyto. et em pos esto apartou se el RRey Priamo com a [rreyña] Ecuba et falarom anbos em feyto de Paris, et departirom d ' esta gisa sobre ello: rrecontarõ logo o soño que a rreyna soñara, que aquel que ella parise em cõmo por el aviã de seer destroydos elles et Troya et todo o seu rreyno; et em cõmo por esta rrazõ o mãdaram matar et leuar aos montes por tal que se perdese ala et que nũca mays viuese; et outrosy em cõmo foy a criatura deytada, et cõmo foy sua ventura de nõ morrer nẽ peresçer em lugar tam ermo et tam despoblado. et sobre esta rrazom de -partirom et ouverõ grã peça de dia seu consello et seu acordo et diserom que poys que todos de aqueste jnfante falauã et elles meesmos o [aviam] oydo, que aquel pastor que dera aquel juyzo entre aquelas tres deesas que aquel era seu fillo, et que fora achado en aquelas mõtañas tam hermas onde elles ambos o mãdaram deytar por tal que morrese ende, et que nõ seria nada o que soñara a RReyna Ecuba; et agora poys que todos los pouoos dizem que el que he moyto noble et moy grande et moy fremoso et moy ensynado et moy sysudo et de moy bõas [mañas] et moy escolledor et julgador de dereyto,, tanto que bem semellaua fillo de rrey et de liñagẽe de rreys en todos seus actos; et poys que asy era que nõ aviam por que nõ enviar por el et rreçeberlo por fillo, ca a aquelo do soño da [rreyña] a que elles aviã medo moy grande diserom asy que aquel feyto do soño se de suso era ordenado et fondado et estabelesçido de asy seer et de se complir, que nõ era outro señor ẽno mũdo que o podese estraeçer nẽ desviar [senõ] aquel que o estabelesçera. et se desviado ouvese de seer por algũa gisa que aquel jnfante que morrera et nõ viuera mays, que se acomendase(n) a deus et que rreçebese(n) seu fillo; et deus que fezese de lo todo o que quisese. et des que el rrey et a rreyña ouverom este consello et acordo entre sy anbos et dous, librarõ em esta gisa; chamarõ a Ector et a todos los outros seus fillos, et contaron [lles] todas as rrazões que aviã avidas; et diserõ lles que se a elles provese et o nõ tomasen por nojo, que enviarian por seu yrmaão Paris et que o rreçeberiã por fillo. en conçello virõ os jnfantes que aquel avia de herdar et que nõ perdiam y nada, nẽ aos outros nõ lles enpeesçia nem fazia nẽgũ dãno o rreçebemẽto de Paris et todos se acharon en acordo que enviasem por el; et enviarõ logo por seus caualeyros el rrey et a rreyña, et deron lles suas cartas, et mandarõ lles que fosem por el et que o adusesem o pastor Paris, despoys que ouvo dada a sentença da maçãa ontre as tres deesas, segũdo que de suso ja avedes oydo, ficou em garda de seus gãados en çima de aquestes mõtes et vales de Astra, et fazia todas las cousas asy cõmo ante que dese aquela sentença. et acontesçeu em todo esto que dormyndo aly Paris hũa noyte ẽno meesmo lugar onde dera aquel juyzo, et veẽo a el em soños a deessa Venus, et diso lle em cõmo lle avia de acontesçer et de cõmo avia a seer rreçebydo moy çedo por fillo del Rey Pryamus et da Reyna Ecuba, et ajnda mays lle diso et o çertificou que Ector et todos los outros seus yrmaãos o rreçebiam et tomauã por yrmaão. ' Et tu yras ' -diso a deesa Juno -, ' et seeras moy bem rreçebydo. et despoys que fores ẽna graça et ẽna merçede de teu padre et de tua madre et de todos teus yrmaãos, tu me averas mester por vengança da desonrra que fezerom et foy feyta a teus parentes et estonçe te darey eu a ty a dõna que te promety, et esta he a mays fremosa criatura de que tu em todo o mundo oyste falar nem viste com os teus ollos; et quer seja casada quer outra qual quer, atal te darey eu a ty ' et ditas estas palauras, desapa resçeu Venus et foy se et Paris despertou do [sono en] que jazia et foy moyto alegre com el, et rretouo o em seu coraçom, et em [sua] voontade. et despoys de aquesto, [chegarom] os cavalevros del RRey Priamo et da RReyña Ecuba, sua moller, et de Ector et dos outros seus fillos; et el rreçebeu os moy bem et moy ensynadamẽte. et despoys d ' esto falarom elles [con] el et diserõ le o mandado a que [vjnã]: cõmo el RRey Priamo et a [rreyña] Ecuba oyram dizer que [aquel] pastor Paris seu fillo era, aquel que acharã ẽno monte et outrosi oya el que el RRey Priamo que era seu padre et a RReyña Ecuba sua madre et el rrespondeu a aqueles caualeyros que [vjnã] a el con aquel mãdado et diso lles asy: ' RRogo vos agora moyto cõmo vos sodes cavaleyros, fillos d ' algo et avedes dereyto et ben, que uos me desenganedes et me digades a verdade por que vijndes; ca nõ queria eu agora que me leuasedes [en] rrazõ de fillo del rrey, et depoys que ficase escarnjdo et perdese meu lugar que teño, et desi que ouvese de buscar outro por donde viuese et guareçese cavaleyros, eu esto vos rrogo que o nõ queyrades fazer ' et elles estonçe çertificarõ -n o por las cartas que tragiã, et lle mostrarom logo et outrosi por suas palauras et por seu menagẽe, dizendo que asy era. et Paris, poys que foy çerto et firme que asy era cõmo diziam os mãdadeyros, gisou se cõmo se fose cõ elles et enviou logo por seu amo em aquel lugar donde gardaua aqueles gaandos de el RRey Adymalet, a dizer -lle o ffeyto cõmo era et a rrazon cõmo estaua, et que lle enviaua rrogar que viesse logo aly, que moyto lle fazia mester et o pastor veẽo et falarõ anbos em rrazom d ' aquel feyto que lle el rrey et a [rreyña] enviaram dizer; et plouvo moyto d ' elo ao pastor et de quanto lle Paris d ' esto diso. et Paris preguntou moyto aficadamente a seu amo, o pastor, conjurandoo que lle disese cõmo ou [cal] maneyra o achara, cõmo quer que ll ' o avia dito algũas vegadas; et o pastor diso lle a verdade et fezo o çerto d ' elo. et en pos esto acordarõ anbos cõmo fezesem et Paris, pẽsando en seu coraçõ se lle fose menester para aquelo algũa prova ante el rrey et ante a rreyna et seus fyllos, et rrogou ao pastor, seu amo, moy fortemẽte que fose cõ el; et el outorgou ll ' o moy de grado et prouvo lle moyto. et Paris dou estonçe moy bõa conta de seus gãados a seu amo, et de toda las outras cousas que del teuera et ouvera et poserom aly todas las cousas por moy bõo [rrecado] Paris et o pastor, seu amo, que o criara et fezerõ moytos plazeres a aqueles caualeyros que vieram por Paris et dou aly o pastor a Paris, seu criado, moytas vacas et outros moytos gãados que leuasem cõ el, que ouvese que comese et que dese a quen quisese et leyxado aly todo o seu en rrecado,forõ sua carreyra et tragia cõsigo Paris, por onde andaua, hũa dõna moy filla d ' algo que avia nome Oenone; el [leuoa] (consigo) | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 62 | Et que nõ faça cousa nẽgũa que uos em pesar caya ' Et enton diso Media: ' Meu amygo Jaason, nõ avedes vos mays que me prometades; et por bõa fe esto he verdade, tanto que m ' o queyrades atender mays quero que me façades menagẽe de todo esto, et juramento, que todo me atendades quanto me prometedes; et m ' o gardedes asy cõmo dizedes ' Et Jaason rrespondeu que o faria moy de grado et de bõo talente, et que nõ duldase que ja mays nũca lle falesçeria de todo aquelo que lle prometido avia. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 62 | Et Media vesteu estonçe sobre la camjsa que tyña moy bem feyta Sobejamẽte hũa pel de veyros grises que era moy noble. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 69 | Et aportaron todas las naves em az por la rribeyra do mar ajũtadas et enderẽçadas. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 71 | Et ajũtarõ se todos ẽna rribeyra do mar. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 72 | Et aduserõn o todo a a rribeyra, et meterõn o ẽnas naues. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 108 | Et por ende, señores, eu vos rrogo que mays soberuea nõ queyrades fazer. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 122 | De cõmo Protesalao fezo quebrar as naves em terra et os troyanos defenderon os portos Quãdo virõ os troyanos que os gregos aportauam, sayron todos a elles cada hũ cõmo mays podia yr, em tal maneyra que nẽhũ nõ podia atender prinçepe nẽ [senor] mays yam todos a rrãdom, et forõ todos asũados moy agyña ẽna rribeyra onde os gregos aportauã mays os das naues, depoys que virõ que por nẽhũa guisa nõ podiã outro cõsello tomar, sayrõ prender porto por força. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 122 | Et tãtos ficarõ aly mortos v se ajutarõ [da] hũa parte et da outra, que por nẽgũa cousa que fose nõ poderiã seer osmados quando el RRey [Protesalão], que sofreu moytas coytas et rreçebeu moytos colpes et fezera moy bem aquel dia, vyu jazer ẽna rrybeyra arredor de si moyta de sua gẽte morta, et pesou lle moyto d ' ela. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 137 | Et a mj̃ pesara moyto mays, ¡queyra o deus asi fazer que nõ rreçebades oje mal de nosa gẽte! | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 198 | Et yam cõ el outros moytos que o acõpañauã et a terra era moy bõa de caça de mõte et de rribeyra et de mõtaña, (et) tomauã moytos venados de moytas maneyras. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 279 | Et deus por la sua merçede me queyra dar d ' elo ben et alegria. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 288 | Et queyrades que a myña alma vaa cõ a vosa. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 297 | Et poserõ por los muros balesteyros et arqueyros moytos, et outros para deytar cantos, et outros para deytar paaos agudos metidos em ferros, en guisa que todos aqueles que se aos muros achegar quisesem nõ podesem [de] morte escapar. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 341 | Et a chuvia era tã grãde et tã espessa que caya sobre elles que semellaua que cõ cantaras [lle] lla lançauã sabede que nõ avia y tã sabedor nẽ tã orgulloso que de grado nõ quisese aver perdido hũ nẽbro ou dous por tal que esteuese en saluo ẽna rribeyra do mar de Cartagẽ. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 342 | Et começou de nadar et chegouse aa rribeyra con grã coyta de morte. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 342 | Et depoys que fou ẽna rribeyra, jouvo y sobre hũ penedo fasta hũa grã peça do dia, que se nõ podo leuãtar. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 342 | Mays depois que o dia foy claro et se poderõ leuãtar, começarõse, de andar buscando perla rribeyra et maldizẽdo moyto a ventura que ouverã. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 343 | Et agora oyredes o mal que lles ordenou que nũca õme d ' eles escapase nẽ tornase a sua casa poys que Palomades, seu fillo, cõ [elles] nõ viera, et poys el sofria doo et pesar, nõ queria que elles sem pesar fosen quando el (RRey) Naupus vio que os gregos [vynã] cabo sua marisma de seu rreyno, fezo fazer fogos de noyte ẽnos penedos da rribeyra aly donde era o lugar mays peligroso et mays brauo en guisa que quando a frota viese, que os podesem ben veer do mar, et viesem aly por tomar porto et goaresçer da tormẽta. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 343 | Et sabede que de quantos aly chegarõ, nũca hũ podo escapar mays as que [vjnã] postromeyras, quando oyrõ as nouas, gardarõ se et nõ forõ aly quebrar ca se ellas nõ virã, ou a luz tã çedo nõ chegara, nũca ende õme escapara viuo mays partirõ se logo d ' aly, et arredarõ se da rribeyra et da serra. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 350 | Et diso lle en cõmo de Troya sacara suas naues tã fortes et tã sãas et tã bem lauradas et avõdadas de quanto mester aviã, que nada nõ lles mj̃goaua et contou lle em cõmo [aportara] em Mynerua, et que nõ achara y õme que lle fezese nojo nẽ pesar mays que logo se ende partira, et que se fora a par da rribeyra. | [+] |
| 1350 | HT Miniaturas/ 362 | Et des oy mays nõ me deuedes tãto a desamar que queyrades sua morte demays quero eu que el RRey Poleus lle perdõe, acõmo quer que el fose culpado, et que lle entregue seu [rreyno] et sua terra et sabede, meu fillo, que nũca foy cousa que tanto amase cõmo a vos. | [+] |
| 1350 | LT [1]/ 54 | Et Brandeliz sse leixou veyr por la põte; et Neroueix, quãdo uiu que nom queria leixar a passage da ponte meteu a lãça su u braço et foyo ferir tam brauamẽte que lle fes outrossy com̃o a Queya. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 220 | Et fezérõno assý, ca sse armarõ todos ẽna rribeyra do mar, estando en hũus prados. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 226 | Et adussérõno todo aa rribeyra et metérõno ẽnas naos. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 238 | Et sabede que aos de Troya que os preçamos nós moy pouco, et ante queremos que nos queyrã mal que ben. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 241 | Et sequer, nõ queyramos que posfaçẽ de nós as gentes et que digã que nós nõ queremos vengar o grã torto que dos gregos auemos reçebudo. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 243 | Mays ben creo que nõ queyrã os déoses sofrer que sse os gregos assý senpre de nós rrían, nẽ que fique assý o pleito do torto que nos fezeron. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 247 | Poys ¿cõmo por sortes et por agoyros et por proueyros deste adeujñador queredes leixar de prender uẽgança de quanto mal et de quanta desonrra nos fezeron os gregos? | [+] |
| 1370 | CT 1/ 257 | Os troyãos nõ quiserõ mays tardar et tornárõsse moyto agiña aa rribeyra. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 258 | Et aýnda que me eu defender queyra, nõ poderey. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 288 | Et por ende, senores, uos rrogo que mays soberua nõ queyramos fazer, sequer ben sabedes que os déoses nũca della se pagarõ, nẽ ouueron dela cura, ante ouueron senpre grã desamor, et ouueron senpre grãdes vinganças et espantosas daqueles que a fezeron. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 307 | Mays ýan todos en rrendón et forõ todos asũados moyto agiña ẽna rribeyra hu os gregos aportauã. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 308 | Quando el rrey Proteselao, que sofreu moytas coytas et rreçebeu moytos colpes et fezera moy ben aquel día, veo jazer ẽna rribeyra arredor de ssy moyta da sua gente morta, pesoulle moyto dela, et fézosse estonçe afora. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 347 | Et que uós me queyrades ende dizer o cõtrario, nõ uoslo quero eu creer, ca o que eu cõ meu ollo ueio adeuj́noo cõ meu dedo. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 350 | Et vĩjnã cõ el tódoslos de Perssya, que erã todos arqueyros. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 356 | Et uós entrament caualgade depoys cõ uossa cõpaña moy bõa que tẽedes, et leuãdo moy sysudament uossos peões; et, por Deus, nõ queyrades mays detardar aquesto que uos dygo. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 357 | Mays acorreulle logo seu yrmão Briõ Junel, et deu hũa tan grã ferida a Protenor, per meo do escudo, que lle fezo sacar os pees das estribeyras et lle fezo leixar a rrédea et abraçar a seruiz do caualo. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 361 | Et aýnda os déoses queyrã que nós sayamos daqueste pleito cõ grãde onrra porla desonrra que rreçebemos. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 386 | Mays Deus, porla sua merçee, uos queyra gardar de mal et de perígoo. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 388 | Señor, quanto do meu cõssello, logo uos dyrey que nõ he ben que el rrey Toas seia morto nẽ maltrajudo por nehũa gisa, ca he home de grã poder et de grã fazẽda, et que ha moytos parẽtes et moytos amigos; et se lles del tomassemos agora assý uj̃gança, nõ dultedes que, sse os gregos algũ de nós ouueren en seu poder, o que os dioses nõ queyrã, que lle outro tal nõ façã cõmo nós a este fezermos. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 408 | Et por moyto que nos queyramos cõbater nõ auemos per hu senõ sobre mortos. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 443 | Et a terra era moy bõa de caça et de mõte et de rribeyra, et tomauã moytos ueados et de moytas maneyras. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 457 | Et poys elles están en esta maneyra, fazede vĩjr as azes et vaamos en elles ferir, et en gisa os enpux[e]mos que os façamos meter ẽna uila, que queyrã ou nõ. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 500 | Et outro será o que lle cõquejra esta, ca eu nõ. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 502 | Et por Deus, señor, nõ queirades abayxar nẽ seer de maa barata d[o] bõ prez que uos Deus dou, ca ia eu uj moytos caualeyros que gãanarõ grã prez et grand onrra et despois enpeorarõ tãto que tornarõ a grand onta et a escarno, et sua fim fuj muy ujl. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 503 | Et se algũ for ousado, que queira yr cõtra meu defendemento, juro aos dioses que nũca ia mais seia meu uasalo, nẽ meu amigo, nẽ auerá de mj̃ bẽ; et, se poder, eu me vingarey del. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 512 | Et Dayres, que estaua present et o ueu todo, diz que nõ fuj y quen tãto fezese nẽ tãto sofrese aquela uez cõmo Ayas Talamõ, ca, se el nõ fora, tódoslos gregos forã mortos et desbaratados, et as naues queimadas, ca ia todas iazíã espargudas perla rribeyra et ardíã. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 514 | Et eu bẽ entendo que a tua franqueza et o teu ardimento et a tua bondade ia todo he perdudo, et eýnda que queiras nõ ás pera hu possas fog(u)ir, ca ia tódaslas naues son queimadas et cõffondudas. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 515 | Nõ queira Deus nẽ lle praza que oie Achiles faça cousa que se lle torne en bẽ. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 534 | Esto he agora bõo rrecado: el perdeu bon calar, et doulle por cõssello que leixe falar os outros, et nõ queyra dizer cousa que lle nõ queyran cõsentir nẽ loar. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 552 | Ca teus ẽemigos estã ia a çerqua de ti; et sabe, se os queres asperar, taes mill serã cõtigo, que entre eles nõ acharás hũ que che ben queira. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 552 | Mais aqueles che darã ende o galardóm, ca nõ am cõtigo paz, nẽ amor, nẽ trégoa, nẽ tẽes cõ eles õme que che bem queira. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 573 | Et Deus porla sua merçee me queira ende auer bem et darme alegría. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 591 | Et nũca mais ia Deus queira que por outra moller aueña o que por mj̃ auẽo. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 591 | Eu uos rrogo et uos peço, porlo amor que de uós senpre oyue, que nõ seiades contra mj̃ de m[a]o senbrant, ca nũca o fostes, et que queirades que a mĩa alma uaa cõ a uosa. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 605 | Et, sen falla, se nõ fora porlos arqueiros et baesteyros que estauã ẽnos muros, eles forã entonçe maltreytos et maldesbaratados. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 637 | Senores, esto he grã marauilla, que ẽno mũdo nõ á õme nẽ moller, nẽ pequeno nẽ grand, que nos por elo nõ queira mal et nos nõ teña por loucos. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 647 | Agora leixa o conto a falar desta rrazõ por contar dos maos sinaes et proueyros espantosos que auíã os de Troya | [+] |
| 1370 | CT 1/ 660 | Et dj́solle así muyto aduro: -Treedor, rrenegado, pois nõ ás coydado de mj̃ nẽ de Troya, que así he destroýda per ti, aue doo desta moça et guárdaa, en guisa que a nõ matẽ, ca de mj̃ nõ auerás tu doo nẽ merçee, ca eýnda que me gregos matar nõ queiram, duas mãos trago eu que me poderã muy bẽ matar. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 667 | Et ia Deus nõ queira que de mj̃ fique fillo nẽ filla que seia chamado vil nẽ bastardo, por que o alto linagẽ onde eu ueño seia abayxado, nẽ que me nj̃guẽ chame barregãa, nẽ a meus fillos fornizíos. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 667 | Et sobeiament ey grã sabor da morte por me quitar da sua cõpaña, ca nõ á cousa ẽno mũdo a que peor queira. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 684 | Et logo, sen mais tardar, as naues forõ guisadas et prestes et enpuxadas da rribeyra. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 689 | Et sabede que nõ auía y tã ardido nẽ tã hurgulloso que de grado nõ quisese auer perdudo hũ nẽbro ou dous por tal que esteuese en saluo ẽna rribeyra de Cartagem. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 691 | Et começou de nadar, et chegou aa rribeyra cõ grã coyta de morte. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 691 | Et desque fuy ẽna rribeyra, jouuo so hũ penedo ata moy grã peeça do día, que se nõ podo leuantar. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 691 | Mais despoys que o día fuj claro et se poderõ leuantar, começárõse d ' andar buscando perla rribeyra, maldizendo muyto a auentura que ouueram, et falarõ a seu señor Pirio, jazendo muy malandãt ẽna area, tã groso et tã jnchado que aduro lles podía falar. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 696 | Quando el rrey Napus ueu que os gregus uijnã cabo da sua marisma do seu rreyno, fezo fazer fogos de noyte ẽnos penedos da rribeyra, alí hu era o lugar mais perigooso et mais dultoso et mais brauo, en guisa que, quando a frota uẽese, que a podesẽ ueer do mar, et uẽese alý por tomar porto et goreçer da tormenta. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 704 | Et eu nõ sey ẽno mũdo ome que o doutra guisa queira contradizer, se siso ouuer ou entendemento. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 711 | Et contáualle(s) cõmo aportara en Minerua, et nõ achara y õme que lle fezese noio nẽ pesar, mais que logo se ende partira, et que se fora per a par da rribeyra, et que tãto andara per ese mar ata que chegara a Letífegus, et outrosý que nõ achara y quen lle disese nẽ fezese cõ que lle pesase. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 717 | Et pasey per entre ela et a rribeyra, et alý hu o mar fazía rremuño. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 727 | Et [era] el uello et muy nenbrudo, et tragía hũ uenabro ena mão, et viña mays brauo ca hũ leóm, et vĩjna contra a rribeyra hu pousaua Pirio. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 727 | Eu sõo troyão, fillo del rrey Príamo, et Pirio me leua preso, que iaz alý ẽna rribeyra cansado da grã tormenta que sofreu ẽno mar. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 729 | Et se uós agora cõ el quiserdes paz, nõ será el tã cruu que a cõuosco nõ queira, ca, se uos el desama, nõ faz sen guisa, ca uós lle matastes seus fillos, que erã meus yrmãos. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 729 | Et oiemays nõ me deujades tãto a desamar que uós queirades sua morte. | [+] |
| 1370 | CT 1/ 747 | Et outrossý tãbén era señor de Neda et de Çedeyra et de Santa Marta et de Viueyro et de Uilalua, et de todos seus térmjños de todas estas uilas et lugares, et tãbén das terras chãas en todas estas comarquas, en gisa que quantos homes morauã en tódaslas ditas uilas, bõos et lygeyros et... | [+] |
| 1370 | CT 1/ 747 | Et eu, o dito Fernã Martíis, clérigo, rrogo et peço, porlo amor de Deus et por saluamento de suas almas et en penjtençia de seus pecados, a quantos este liuro uirẽ et oýrẽ, que digan porla mj̃a alma hũ Pater Noster et hũa Aue María, aa onrra de Deus Padre et de Deus Fillo et de Deus Spíritu Sancto, que me queyra perdoar, et da Uirgen María, sua madre, que lle rroge por mj̃ et por uós que o queyra assý cõprir et outorgar. | [+] |
| 1380 | CPc 26/ 109 | E primeiramente mostrar(emos.) que cousa he criança e que força ha. e por quaes rrazoes e en que maneira son tiudos os padres de (o) fazer a seus fillos (e) macar non queiran e quaes son tiudos de fazer esto e por que rrazoes sse poden escusar os padres de os non criar senon quiseren LEY PRIMEIRA que cousa he criança e que força ha Criança he huu dos...... .............que huu ome pode fazer ao outro (o que todo ome ha de) fazer con grande amor (a) aquel que cria quer seja (seu) fillo ou outro estraya. | [+] |
| 1390 | MS [I, 1]/ 12 | Roguemos a Deus et ao apostolo Santiago que el por la sua santa oraçõ et por los santos mereçemẽtos et a boa vida d ' este santo Oudon, queira acorrer ao que este liuro mãdou scripuir ẽnos seus perigoos da alma et do corpo et lle de soude do corpo et vida perdurauell da alma en Parayso et perdoaçõ dos seus pecados quando d ' este mũdo seyr, et en este mũdo o liure dos tormentos et tribulações et infirmidades de seu corpo, et de todo los outros fies cristiaãos quen este liuro leer ou oyr leer, et que o apostolo Santiago et o corpo [de] santo Oudon o cõpran asi et o peçã en grraça et merçee ao Señor Jhesucristo. | [+] |
| 1390 | MS [I, 1]/ 34 | Meus fillos, comede seguramẽte que meu fillo he, et o trouxe ẽno ventre et ja del comĩ, et nõ queirades del auer mayor piadade ca sua madre, nẽ vos espantar mais que eu que soo moller, ca se uos a vos vençer o nojo ou doo que del avedes, comelo ey eu todo, que comi ja a outra metade. | [+] |
| 1390 | MS [I, 1]/ 70 | Et as cidades et vilas que y cõquereu son estas: primeiramente Viseu, Lamego, Duum̃a, Coynbra, Lugo, Orense, Padron, Tui, Mondanedo et Bragãa arçibispado, a çidade de Santa Maria de Gimaraes, Conpostela, que era entõ vila pequena, Alcala, Agoadalfayar, Salamãqua Vzeda, Ulmedo, Saluaris, Mandira, Manqueda, Santa Eulalia, Talaueira que [he] lugar de moytas froytas, Medinac[e]lim que esta en moyto alto lugar, Verlãga, Osma, Seguença et Sogouea que he grãde vila, Galamãta, Sepuluega, Toledo, Calatraua, Badallouço, Turigillo, Aguadiana, et Neina, Altamora, Palença, Luçerna Ventosa que chamã Carçese que he en Valuerde, Capara, Astorga, Ovedo, Leõ, Carreõ, Burgus, Nagera, Calafora, Viana que chamã Arquos, A Estella, Calataude, Os Miragres, Todela, Saragoça, Panpelona, Bayona, Jaca, Osca, et soya y aver noveẽta torres, Taraçona, Barbastra, Rroças, Vrgel, Eluas, Gironda, Barçalona, Tarragona, Lerida, Tortosa que he hũu castelo moy forte Rrodergali, que he forte castelo, Carbona, castelo forte, outrosi Durelic, Ascalona, Algaleçi et a çidade de Deydana, Ispalida, Vbeda, Beeça, Petrosa en que fazẽ moy boa prata, Valença, Denija, Xatiua, Granada, Seuilla, Cordoua, Auela, Açintiãna en que Sam Torcado jaz, cõfesor de Ihesucristo et diçipolo de Santiago; et ali hu el jaz esta hũa oliueira, et por la grraça do Spiritu Santo, por lo seu dia que he ydus maii , que som quinze dias d ' este mes, froleçe aquel dia et madureçe o froyto dela, a çidade de Bersotom en que ha caualeiros moy fortes que chamã en lingoajeẽ alaraues; | [+] |
| 1390 | MS [I, 1]/ 81 | Et aquel ydalo esta ẽna rribeira do mar en vn penedo antigo, sobre la terra, moy bẽ laurado de hũa obra moy nobre, aa mourisca; et en fondo he moyto ancho et cadrado et ançima estreyto et he tã alto quanto pode voar hũu coruo; et sobre el esta en pee feicta hũa imageẽ de metal en gisa d ' ome, et tẽ o rrostro cõtra o medeo dia, et ẽna mão destra tẽ hũa moy grãde chaue que lle caera, segundo dizẽ os mouros, quando naçer en França hũu rrei que metera toda Espana a creença de Deus. | [+] |
| 1390 | MS [I, 1]/ 88 | Et entõ chegarõse hũa peça de cristiãos que gisarõ suas armas cõ que aviã a lidar, et chãtaron os cõtos das lanças ante as tenda[s] que estauã en hũus prados ẽna rribeira do rrio, et en outro dia acharõnas cõ tona et cõ moy fremosas follas, et aqueles erã os que en aquela lide aviã de rreçeber coroa de marteyro por la creẽça de Nostro Señor. | [+] |
| 1390 | MS [I, 1]/ 96 | Et ende vespera do dia que auia de seer a batalla, teendo Calrros os da sua oste moy bẽ agisados, et moy bẽ gornidos d ' armas et de todo o que avia mester, et jazẽdo en hũus prados entre o castelo que chamã Talaburgos et a v[i]la, ẽna rribeira do rrio que chamã Charãta, algũus dos cristiãos chantarõ suas lanças ante as tẽdas, et en outro dia manãa acharõnas estar frolidas et cõ tona; et aqueles erã os que en aquela lide auiã de rreçeber marteiro por la creẽça de Deus. | [+] |
| 1390 | MS [I, 1]/ 98 | Et don Rrulan, fillo do duc Millo d ' Ingraterra et de Berta yrmãa de rrei Calrros, que auia moy [boa] jente, et era conde de Mãs et señor de Blayas cõ quatro mĩll de caualo, et Oliveiros, conde de Jenes, caualeiro moy forte et moy sabedor de lidar, et feria moy bẽ d ' espada et moy valente de mãos, cõ tres mĩll; et Estultus conde de Lingruyo, et fillo do conde don Oudom, cõ tres mĩll. | [+] |
| 1390 | MS [I, 1]/ 104 | Nõ queira Deus, diso Aygolando, que eu rreçeba baptismo et neg ' o meu señor Mafomete que he poderoso de toda las cousas, mays eu et mĩa gente lidaremos cõtigo por tal pleito que se a [u]osa fe mais apraz a Deus que a nosa, que nos sejamos uẽçudos; et a parte que for vençida fique senpre desonrrado, et a parte que vençer aja onrra para senpre; et cõ todo esto se a mĩa gente for vençuda et eu ficar viuo, quero rreçeber baptismo. | [+] |
| 1390 | MS [I, 1]/ 136 | Et por cõsello de Galarõ mãdou a Rrulã seu sobrino, cõde de Maans et señor de Blayas et Oliueiros, cõde de Jenes, cõ outros caualeiros mellores et cõ viinte mĩll cristiãos, que ficasen en Rroçauales a gardar a çaga ata que el pasase os portos cõ toda a outra jente, et eles asi o fezerõ. | [+] |
| 1390 | MS [I, 1]/ 136 | Et en quanto Calrros et Galarõ et o arçibispo don Torpĩ pasarõ os portos cõ os outros viinte mĩll et Rrulan et Oliueiros gardauã a çaga de Rroçauales apareçerõ moy çedo de manãa Marsil et Velnĩgando cõ çinquoeenta mĩll mouros, et sayan dos montes et das deuesas onde jouverã ascondudos dous dias et duas noytes por mãdado de Galarõ, et fezerõ de si duas mãadas, hũa de viinte mĩll et a outra de trinta mĩll. | [+] |
| 1390 | MS [I, 1]/ 196 | Amigo, d ' aqui endeante nõ te queiras mais chegar a Garĩ Calueiro, teu señor, que tu seruische ata aqui, ca sabe verdadeirameẽte que el he perdudo et çedo mor[r]era maa morte. | [+] |
| 1390 | MS [I, 1]/ 196 | Et despois que aquel boo rromeu fez boa fin et o soterrarõ, et os outros rromeus voluerõse para sua terra, et cõtarõ toda las cousas a Garĩ Calueiro, et el teuoo por chufa et nõ se quiso castigar nẽ fazer emẽda do mal que fezera. | [+] |
| 1409 | TA III,4/ 93 | ffilla o cardo benadito et A Erua tu et a tasna et as rreizes do espargo et juzbarbeira, tanto de huun como doutro et fage todo feruer desuu con agooa en olla noua et pois que esto for ben coito pono caente con pano arredor da uerga qual uires que o podera sofrer et liao moy ben et pois for fryo acaenta todo outra uez ben et ponllo. | [+] |
| 1460 | CI 1/ 97 | Dioçensijs et terra de Moraço, et Salnes, et Mouraina, et Çelenjs, et Montes, et Mera, et Merça, et Taueyróós, Velogia, Louro, Postomarquos, Amaya, Cornado, Dormeaã, Entijns, Çeltegos, et Barqualla, Nemancos, Vimjanço, Seaya, Bregantinos, Faro, Sentarios, Dubra, Montãos, Njmjros, Pruços, Visanquos, Labasçengos, et Arras, et Cordeyro et outras terras que enãs canõicas et preujllegios da dita eglleia son contiudas. | [+] |
| 1460 | CI 1/ 122 | Et nõ enbargante que noso anteçessor Vrbano, papa, lle prometeu o ofiçio episcopal, agora (a) nos et nosos yrmãos cardeaes, por poer fin a tantos traballos et angustias, por que de aqui en diante por tal ocassion a Eglleia de Conpostella se nõ destruya nj̃ os inamijgos da fe catholica se apoderen da terra, querendoa proueer de persona ydonja, te rrogamos que por tua benjgnjdade queyras fazer elegir persona rreligiosa et onesta a tan alto honor pontifical, et noslo envies a rreçeber la cõsegraçõ, onrra et dignjdade da Eglleia de Santiago de Cõpostella. | [+] |
| 1460 | CI 1/ 126 | Deus te queyra aJudar, ca esto que tu vas demandar he huã gran cousa et nõ creo que a posas alcançar, ca eu me rrecordo que o obispo Dalmaçio teu anteçessor, que foy monJe desta cassa, Ja sobre esta rrazõ foy a corte rromana et nõ o podo alcançar. | [+] |
| 1460 | CI 1/ 131 | Et desfezo huã eglleia moy proujzilla, que estaua ende feyta enã rribeyra do Sáár, adonde poseran o corpo de Santiago, quando o deçeran da naue. | [+] |