1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .XXXIIa. é como Santa Maria amẽaçou o bispo que descomungou o crerigo que non sabia dizer outra missa senon a sua. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .LXV[I]. é como Santa Maria fez a un bispo cantar missa e deu -lle vestimenta con que a dissesse, e leixou -lla quando se foi. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .LXXXVII. é como Santa Maria mandou que fezessen bispo ao crerigo que dizia senpre sas oras. |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 195 |
[Esta é como Santa Maria amẽaçou o Bispo que descomungou o crerigo que non sabia dizer outra missa senon a sua.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 295 |
[[C]omo Santa Maria fez a un bispo cantar missa e deu -lle vestimenta con que a disses[s]e, e leixou -lla quando se foi; e começa assi: ] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 351 |
[[C]omo Santa Maria mandou que fezessen bispo ao crerigo que dizia sempre sas oras; e começa assi: ] |
[+] |
1290 |
FD I, 2, 3/ 126 |
Arçebiſpo ou biſpo ou outro qual quer clerigo que miſa cante non deue ſéér apraceado mentre que dixer miſſa nen ermitan nen monge neuno, que por onra de ſua religion non poden ſayr de ſous lugares en que som; mays prelados et ſous mayores deuem ſeer apraceados et complir dereyto por ellos . |
[+] |
1295 |
TC 1/ 3 |
Na era de oytocentos et çinquaenta et noue anos -et andaua entõçe o ano da encarnaçõ do Señor en oytocẽtos et xxtij; et a de Loys, enperador de Frãça, en onze; et a do bispo Eugenio papa en hũu ano; et a de Abede, rrey de Cordoua, en xjze anos; et a dos alarauez en CCos et xvjex - adiuntarõse os altos omes do rreyno et alcarõ rrey a este dõ Rramiro o primeyro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 3 |
Et este dom Rramiro, quando el rrey dom Afonso o Casto moreu, assy com̃o conta o arcebispo dõ Rrodrigo, era ydo a casar a terra de Berdulia -et terra de Berdulia he aquella que agora chamã Castella a Vella, eno rreyno de Castella, ca este nume ouue primeyro -. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 6 |
Et el rrey dom Rramiro espertouse et fezo logo chamar os bispos et os abbades et todoslos altos omes de sua oste, et diselles aquella uisom que vira. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 8 |
Andados tres anos do rreynado deste rey dom Rramiro -et foy isto ẽna era de oytocentos et lxxj ãno; et andaua estonçe o ano da encarnaçõ en oytoçentos et xxxtaiijes; et a do enperio de Loys, enperador de Rroma et rey de França, en xij -, conta a estoria que chamou entõçe el rrey dom Ramiro os bispos et os abbades que forã cõ elle en aquella batalla que ouverã con os mouros, et ouue seu cõsello cõ elles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 8 |
Et en este feyto, quando ysto foy prometudo a Sanctiago et stabeleçudo que se cõprise, (et) steuerõ y presentes dous arçebispos et quatro bispos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 8 |
Et forõ estes os arçebispos: dom Dulçidio, arcebispo de Cantabria; et dom Sueyro, arçebispo d ' Ovedo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 8 |
Et os bispos forom estes: |
[+] |
1295 |
TC 1/ 8 |
Ougeto, obispo d ' Astorga; dõ Salamõ, obispo d ' Ourẽens; dom Rrodrigo, obispo de Lugu; dõ Pedro, obispo de Vria. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 51 |
Et pos y bispos ordinados segundo a maneyra dos sacramẽtos da sancta jgleia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 53 |
Et forõ estes: don Sisnãdo, arcebispo de Sanctiago; |
[+] |
1295 |
TC 1/ 53 |
Naustro, obispo de Coynbra; et Rricardo, obispo de Lugu. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 60 |
Andados xla et dous anos do rreynado deste rrey dom Affonso, o Magno, -et foy na era de ixe cẽtos et xvj ãnos; et andaua outrosi o ano da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos lxx et oyto; et o enperio de Carlos en Vo -en este ano, quando el rrey dom Affonso vio as cartas do papa, prouguelle muy de curaçõ et pos logo dia en que sse juntassem os rricos homẽes et os outros fillos dalgo et os bispos, [et] fezello a saber et aprazouos para seerẽ y aquelle dia para consagrar a jgleia de Santiago. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 60 |
Et forõ en aquel sagramento muytos bisspos, caes numes ssom: don Vizente, bispo de Leom; dom Gomjel, obispo d ' Astorga; dom Hermjnigildo, obispo d ' Ovedo; dom Diego, obisspo de Tuj; dom Egilla, obispo d ' Ourẽens; dom Recardo, obispo de Lugu; dom Sisnãdo, obispo de Yria; dom Teodesindo, obispo de Bretoña. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 60 |
Et outros bispos ouve en aquel sagramento doutras cidades que eram vãs hermas et as outras tĩjnanas os mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 60 |
Et eram estes: dom Joham, obispo d ' Ansona, que he no arcebispado de Taragona; dom Duçido, obispo de Salamãca; dom Jague, obispo de Coyra; dom Ffausto, obispo de Coynbra; dom Aldemiro, obispo de Lamego; dom Teodomiro, obispo de Visseu; don Gemago, obispo de Porto; dom Algemiro, arcebispo de Bragãa; dom Broleta, obispo de Saragoça. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 60 |
Et os bispos destas cidades fugirõ et acollerõsse para Asturas, et partirõ ontre si o bisspado d ' Ovedo et guareciam y assi com̃o melor podiã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 60 |
Onde en algũus liuros he dito por esta rraçõ, segundo o tempo antigo, Ovedo, cidade dos bispos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 61 |
Andados xla ij anos do rreynado deste rrey dom Affonso, o Magno, depoys a cabo d ' onze messes, ajuntaronsse de cabo ẽna cidade de Ovedo el rrey dom Affonso cõ sua moller et cõ seus ffillos et os bispos et os condes et os rricos homes de seu rreyno, et fezerõ conçello per outorgamento do papa Joham. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 61 |
Et alçarom arcebispo della allj a Ormenjgillo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 65 |
[et que], depoys que el rey dom Garçia foy morto, que se juntarõ todollos altos omes d ' Espana, et os bispos et os condes et os rricos omes, ena cidade de Leõ et allj [o] alçarõ rrey. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 65 |
Et forõ [en] poerlle a corõa do rreyno X bispos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 69 |
Et fezo logo desta uez cõ outorgamento de dom Formigo, bispo de Leom, et dos outros bispos do rreyno, et aynda dos outros rricos omes que y erã, dentro en seu paaço, a jgleia de Sam Pedro et de San Paulo apostolos, que er[a] fora da uilla, por que nõ era s[e]g[ur]a dos mouros nẽ auja aynda medo delles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 71 |
Et forõ y presos dous bispos: a vn diziã Dulçidio et era bispo de Salamãca; |
[+] |
1295 |
TC 1/ 71 |
[et] ao outro diziã Ornido, bispo de Tuy. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 71 |
Et o bispo Dulçidio sayo outrossi por arafẽens que leyxou y. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 75 |
Et logo que rreynou, matou sen culpa dous fillos dũu ome onrrado, a que diziã Olmũda, et deytou da terra outro seu hermao daquelles dous, [que] auja (hũu) nume Framino et era bispo de Leom. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 76 |
Et ende ouverõ seu acordo et seu cõsello os omes boos et fezerõ de ssi dous juyzes, que escollerõ ontre si -et, segudo diz o arçebispo don Rrodrigo de Tolledo, nõ dos mays poderosos, mays dos mays sesudos et de mellor entẽdemento - que julgassem a terra de Castella et apacificasem todallas cõtendas que se y leuãtassen, et os desacordos, et que adusesen todallas querelas, et esteuesen todas pollo seu juyzo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 79 |
Et por ende perdeu muyto agina o rreyno, ca fez grã pesar a Deus por que matou os homes que llo nõ mereçiã, et deytou da terra o bispo don Framjno, assi com̃o o cõtamos ia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 79 |
Et o bispo don Fromino tornouse logo a se[u] bispado, tãto que soube que el rrey don Fruella era morto. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 92 |
Pero que en outro logar diz ho arcebispo don Rrodrigo que alhogib, en arauigo, tãto quer dizer [como] "pestana" en castellão. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 100 |
Outrosi de Judas Macabeu, que foy bispo et bõo caualleyro d ' armas et bom lidador, et lidou muy bẽ, et defendeu muy bẽ dos ẽemjgos o rreyno de Judea en quanto uiveo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 117 |
Et ẽnos xvj ãnos desse rrey dom Rramiro morreu o papa Dado et foy posto en seu lugar Johan noueno, que era arçebispo da çibdade de Rrauena, et forõ cõ el Cxxiij apostoligos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 118 |
Et foy esto ẽna jgleia da Pi[p]hanya, que he a festa en que Nostro Senor pareçeu aos iij rreys magos de Arauya -et magos quer dizer tãto com̃o sabi[o]s -, et reçebeu y el rrey dom Ramiro o corpo de Nostro Senor Ihesu Cristo [muy] deuotamente, esto he muy omildosamente, ante os bispos et abades que auya y. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 155 |
Andados viijto ãnos daquel rey dõ Sancho de Leom -et foy esto ena era de noueçentos et lxxaij ãnos; et andaua entõ o ãno da encarnaçõ en noueçentos et xxte et ij ãnos; et o enperio [de] Enrrique, emperador de Rroma, en xviijto -, en esse ãno el rey dõ Sancho de Leom, con consello da rreyna dona Tareyia, sua moller, et de sua yrmaa, a jnfante dona Eluira, a mũia, enviou a dom Vallasco, o bispo de Leom, cõ peça de caualeyros [a] Abderrahme, rey de Cordoua, a firmar as pazes que ambos ouuerã et que lle enviasse o corpo de Sam Paayo que el marteyrara. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 159 |
Et enterrarõno muyto onrradamente çerca os outros bispos muytos que iaziã [y] enterrados Agora leixa aqui a estoria estas razões et conta dos feyctos que fezerõ ẽtõ os mouros contra os cristãos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Com̃o el rey dom Bermudo fezo lãçar o touro ao arçebispo de Sanctiago |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Et acaesçeu entõçe que tres seruos que erã da conpaña da jgleia de Sanctiago, que auya nume o hũu Cadẽ, o outro Cadõ, et o outro Anxibom, que acusarõ d[e] gram culpa contra el rey a Aculfo, seu arçebispo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Et el rey creeuos daquelo que lle diziã, por que aquel arçebispo era fillo do prinçepe que al rey dõ Sancho dera a maçaa et as heruas cõ que morreu. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Et el rey dõ Bermudo enviou logo polo arçebispo, que veesse a el a Ovedo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Et o arçebispo veõ logo y o joues ante da Pascoa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Et dissolles o arçebispo que ante queria veer primeyramente o rrey dos rreys, que era San Saluador, que salua aos rreys et aos outros omes todos, que aquel era seu senor delles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Mays o arçebispo, com̃o se sentia sem culpa daquelo que llj disserã, poys que ouue acabado seu ofiçio, sayu da jgleia reuestido de toda vestimenta com̃o disera a misa, segũdo conta dom Lucas de Tuy e[n] sua estoria en seu latim; et foysse para o paaço del rey, du estaua o touro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Et el rey, quando llo diserõ que vijna o arçebispo, mandou aos mõteyros que asanassem o touro et, quando chegasse(m) o arçebispo et elles (que) teuessem o touro bem sanado, que o leixassem yr ao arçebispo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Et, poys que elles ouuerõ feycto esto, veõ o arçebispo; et, pero que llj diziã todos que sse guardasse do touro, o arçebispo, sabendo muy bem a razõ por que el rey fazia aquelo et que el nõ se tijna por culpado, nõ deu nada polo touro, nẽ leixou de yr sua carreyra, seu passo, pela praza du estaua o touro, ca per aly auya el d ' entrar [a] veer al rey. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
O touro, logo que uyu o arçebispo, veẽosse passo contra el muy omildosamente, et meteullj os cornos ẽnas mãos et leixoullos y. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
En este lugar conta dom Lucas de Tuy, ẽna sua estoria per seu latĩ, que muytas das conpanas que estauã alj que, de com̃o erã gentes necias, rrijã et escarniçiã do arçebispo por que assy vijna uestido. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Et entõçe o arçebispo tornousse cõnos cornos ẽna mão, que o touro lle leixara. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Et este fezo loor a Deus et deullj graças cõnos outros cristãos pola merçee que ali fezera ao arçebispo et por aquel miragre que ali fezera sobre el. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Et disso o arçebispo: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Quando el rey dõ Bermudo uio aquel miragre tã grande, foy muy espãtado et disso que queria fazer enmenda ao arçebispo, et enviou por el. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Mays o arçebispo nõ quiso y viir nẽ veelo solamente; mays esteue quatro dias en aquella jgleia de San Saluador. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 206 |
Este rrey dõ Bermudo ouue por molleres duas donas de gram guisa; et, segũdo diz o arçebispo de Toledo dom Rroderigo, erã yrmanas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 221 |
Com̃o el rey dõ Bermudo mandou prender Gõdestẽo, bispo d ' Ovedo |
[+] |
1295 |
TC 1/ 221 |
Et conteçeu assy que mãdou prender, por miscla que fezerõ, a dõ Gõdesteo, obispo d ' Ovedo, et deytalo enno castelo a que dizẽ A Pena da Rreyna, et he en fondo de Galiza. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 221 |
Et jouue o bispo en aquela priiom tres ãnos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 222 |
Com̃o sacarõ o bispo d ' Ovedo da priiom |
[+] |
1295 |
TC 1/ 222 |
Et apareçeu el en visom a hũus boos omes d ' ordẽ et dissolles que, polo pecado que el rey dõ Bermudo fezera contra aquel bispo d ' Ovedo en prendelo, era aquela pestilẽçia Esses omes boos forõ a el rey dõ Bermudo entõ et contarõlle todo quanto lles fora mostrado, et que nũca fame salrria da terra nẽ aueriã agoas as gentes, ata que nõ sacasse da priiom o bispo que prendera et tijn[a] ẽna priiom. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 222 |
El rey, quando esto oyu, enviou seus mandadeyros a dom Xemeno, obispo d ' Astorga, a que el acomendara a jgleia d ' Ovedo que a ouuesse de ueer, que fosse sacar da priiom o bispo d ' Ovedo et que llo adusesse. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 222 |
Et desy tornou el rey ao bispo onrradamente a seu bispado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 222 |
Este rey dom Bermudo, seendo muy mal doente da jnfermidade que dissemos dos pees, meteusse muyto aguçosamente a fazer esmollas et obras de piadade, cõ consello dos bispos et dos abades de seu rreyno. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 256 |
Et fezo fazer sobre elles hũu altar aa onrra de Sam Martino, confessor et obispo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 262 |
Et el, quando sentiu que era ferido de morte, ordinou sa fazenda ante os bispos et os abades que hy erã, et confessousse et recebeu o corpo de Deus. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 265 |
[Este Garçia Enẽges], assi com̃o dizẽ don Rrodrigo, arcebispo de Tolledo, et outros que acordã en suas estorias cõ elle(s), foy omẽ muy liure et muy frãco en suas cousas que erã de fazer et en batallas vsaua cotiaamente. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 271 |
Et o bispo dom Paayo sayu y outrossi cõ toda sa clerizia, et rreçebeuho muy bẽ et muy onrradamente cõ grã proçiçõ, et leuoo para Sancta Maria de Regla, et ouuiu y as missas entõçe. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 271 |
Pero diz aquel arcebispo dom Rrodrigo, et don Lucas de Tuy, que acorda cõ el, que ante matarõ o jnfante que nẽhũu dos caualeiros que andauã cõ el, et que o matarã ante a porta de Sam Johane Babtista, et nõno sabẽdo nehũu dos seus. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 271 |
Mays, [pero] que assi foy com̃o o arcebispo dõ Rrodrigo et dom Lucas contã en seu latĩ, diz aqui eno castelaao a estoria do rromãco do jnfante Garçia doutra maneyra, et conta en esta guysa: |
[+] |
1295 |
TC 1/ 271 |
Pero diz o arcebispo dom Rrodrigo que en Leõ foy enterrado, ẽna jgleia de Sam Johan, cerca do padre de dona Sancha, sua esposa, que sse quisera essa ora meter cõ el eno luzello, cõ tã grã pesar que auja por el que assi morrera; et tã grã doo fazia por el que toda estaua desmayada, que nõ sabia que fazia nẽ u estaua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 277 |
Et diz [aqui o arçebispo] dom Rrodrigo que acalçou o tenpo de Aluar Rrodriguez. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 285 |
Et naçeu en Galiza en hũu lugar que dizẽ Caldas de Rreis, et criarõno en Galiza o arçebispo [don] Diego, que foy o primeyro arçebispo de Sanctiago desque a prouĩça de Merida foy mudada a Sanctiago, et o conde dõ Pedro de Caura. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 294 |
Mays depoys desto, quando o onrrado don Arnaldo, arçebispo de Narbona, ajuntou de França gran gent[e] de cruzados contra os ereges, que erã muytos en esse seu arçebispado de Narbona, que deostauã o nume de Deus, veẽo y el rrey dõ Pedro en ajuda do cõde de Tolosa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 294 |
Et el rrey dõ Pedro cõ hũus poucos de(lles) arãgoeses et cõ muytos dos catalães en hũu cõ o dicto conde de Tolosa, et aynda cõ [a] g[e]n[te] d[o]s frisões et outros altos omes de Frãça, a Gotiga, que lli uẽerõ en ajuda a el rrey dõ Pedro et al conde de Tolosa, por defẽder do arçebispo os hereges, (et) ouuerõ sua batalla cõ os françeses çerca de hũu castello que a nume Murielo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 296 |
Este gãanou cõ muy grande aguça, a sua custa meesma, ordinamento ao bispo de Segobia, o que nõ auj[a] ante daquella guisa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 299 |
Et fezo y hũa jgleia grande sobre a coua, et estabeleçeu y obispo et fezo a çibdade (et o) bispado et deoa ao bispo et aa jgleia en donadio toda aquella nobre çidade, cõ todos seus termjnos et cõ todo seu senorio, et que sempre fosse liure de todo senorio et de toda prema. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 307 |
Entõ o bispo dõ Fernãdo de Leõ, cõ todo o poboo da çidade ajuntados en hũu ena jgleia de Sancta Maria de Regla, rreceberõno por rey et por senor, et poseronllj a corõa do rreyno ena cabeça. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 311 |
Et el rrey graçiollo muyto et enuiou logo polo bispo de Palẽça. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 325 |
Et era bispo, que auia leixado seu bispado por seruir mays conplidamente a Deus. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 325 |
Et o bispo, outro dia manaa, chamou os clerigos da çidade et quantos leygos y auia, et disolles o que vira, et o dia et a ora en que Coinbra auia a seer gaanada. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 328 |
Et ẽnos xxiijo ãnos, auendo guerra cõnos dous apostoligos sobre o papadigo, foy contra elles o emperador Enrrique, et tolleu o poder a todos tres per dereyto [de] sancta jgleia, et ordenarõ por papa o bispo de Burgos, que ouue nume Clemente, o segũdo; et forõ cõ elle CLXIIJ apostoligos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 331 |
Et este meesmo ano finou o papa Leõ et foy posto en seu lugar o bispo de Colloña, que foy chamado Victor, o segundo; et foron cõ elle CLxvj apostoligos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 333 |
Et ontre todos os omes boos que y vẽerõ, vẽo hy don Aluito, o bispo de Leom, et dõ Ordoño, o bispo d ' Astorga, que erã omes bõos et de sancta vida. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 333 |
Et os bispos, com̃o erã omes bõos et entendudos, c[o]uberõ o rrogo del rrey, et disserõlle que yriã a rrecadar esta meseiaria, por que entendiã que era seruiço de Deus et onrra da cristãdade. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 334 |
Et agora leixa a estoria a fallar desto por contar dos bispos que forom em meseiaria [a]l rrey de Seuilla. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 335 |
Capitolo dos bispos que forõ a Seuilla polos corpos das uirgẽes et tro[u]xerõ o corpo de Santo Isidro |
[+] |
1295 |
TC 1/ 335 |
Conta a estoria que, depoys que se os bispos partirõ del rrey, elles et as outras conpañas, andarõ suas jornadas ata que chegarõ a Seuilla al rrey Habed. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 335 |
Et os bispos, quando esto oyrom, ouuerõ seu consello d ' estar tres dias en oraçõ et en jaiuũ, que Nostro Senor Deus, pola sua merçee, lle mostrasse algũu miragre per que veesem ende cõ onrra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 335 |
Et, desque ouuerõ estado en oraçõ asi tres dias, appareçeulles o conffesor Sancto Ysidro aos bispos, aly hu estauã en oraçõ, et dissolles: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 335 |
Eu soo Sancto Esidro, que foy arcebispo desta çidade. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 335 |
Et, quando os bispos forõ ala, começarõ a catar a todas partes, andando todauia el rrey cõ elles; et, por sinaes çertos que lles mostrara aquelle santo cõfesor, acharõ o lugar hu jazia o seu corpo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 335 |
Et os bispos meterõ mão per si a cauar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 335 |
Et entõ mouerõ os bispos cõno corpo de Sancto Esydro et tomarõ seu camino, fazendo Deus por elle muytos miragres, hu quer cõ elle chegauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 342 |
Et por esto o arçebispo dom Rrodrigo nõ quer perfiar mays sobre esta rrazõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 343 |
Et mandou logo chamar o bispo et aos mayores da jgleia et posolles logo renda çerta de que os calçase. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 349 |
Et tomou dos bispos soltura, ca o soluerõ muy de grado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 350 |
Onde conta o arçebispo don Rrodrigo que el rrey dõ Sancho, andando per seu senorio, parou mentes ẽno muy grã torto que lle fezera el rrey seu padre en lle partir os reynos que Deus en elle ajũtara, que deui[ã] seer seus, et que nõ auya ende se nõ a terca parte aynda nõ bem conplida. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 350 |
Et nõno quiso conse[nti]r, ca dizia o arçebispo dõ Rrodrigo que assy com̃o o mayor nõ quer outro cõsigo no senorio, et os rreys d ' Espana vijndo do muy grã sangue dos godos, que acaesçeu muytas vegadas que se matarõ yrmanos sobre esta razõ, el rrey dõ Sancho, deçendo deste sangue, teue que lle seria muy graue et moy grã mĩgoa se nõ ajuntase os rreynos, ca se nõ tijna por pagado cõno que lle el rrey seu padre dera, mays tijna que todo deuia seer seu. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 369 |
Et do linagẽ destes ficarõ y ata dom Johan, o terceyro, que foy arçebispo de Toledo, que enachou o lugar aos pobladores, depoys que llo deu el rrey, et poblou o barro que dizẽ de Sam Pedro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 384 |
Et dise mays o arçebispo dõ Rrodrigo que en puridade llo enviarõ dizer os da villa, et el rrey que llo gradeçeo muyto et que lles enviou dizer, se a villa ouuese, que lles faria moyto bem et muyta merçee por ello. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 386 |
Pero dize o a(a)rçebispo dõ Rrodrigo que o nõ podera acalçar macar leuara esporas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 388 |
Et estauã y arçebispos et bispos et todos os rricos omes, que veerõ y por meter paz ontre elle et a jnfante, sua yrmaa, et moytos boos va(a)salos, et todos entenderõ que dizia uerdade o Çide en quanto dizia, ca todas as boas andãças que ouuera que as todas ouuera pelo Çide. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 388 |
Et diz o arçebispo dõ Rrodrigo que, desque el rrey foy morto, que as gentes da oste começarõ a deramar, et os dos conçellos et outros muytos leixarom suas tendas et suas pousadas et que yam fogindo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 392 |
Et outrosy conta o arçebispo dõ Rrodrigo que os castelãos et os nauarros que se ajũtarõ en razõ de guardar lealdade. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 392 |
Outrossy diz o arçebispo dõ Rrodrigo que en este dia chegou mãdado al rrey dõ Alfonso dos castelãos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 392 |
Et diz o arçebispo dom Rrodrigo que llo gradeçeu muyto el rrey mouro, por que llj disso que queria yr a sua terra, ca ia el sabia muy bem todo o feyto de el rrey dõ Sancho com̃o era morto, et mandara teer os caminos et todos os pasos, que se nõ podese yr sem seu mãdado; pero que o nõ crija aynda por çerto, por que llo [nõ] dizia el rrey dom Afonso. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 404 |
Et este rrey dom Afonso en começo de seu rreynado mandou chamar a jnfante; et, por que ella era dõna de boo entendemento, todo o que auya de fazer et d ' ordenar ẽno rreyno faziao per seu consello della, pero que llo tijnã todos por grã mal, segũt que o conta o arçebispo dom Rrodrigo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 443 |
Et foy preso el rrey d ' Arrangõ et muytos altos omes, que forõ estes: o bispo dom Rramõ, et o conde dom Sancho Sanches de Pãpelona, et o conde dom Martinho de Portugal, et Gustios Nunes, et Muno Sanchez de Galiza, et Muno Soarez de Leõ, et o abade de Sagorie, et Yenego Sanchez de Conchasom, et Yemẽ Sanchez de Beruel, et dõ Pero Ansurez, et dom Garçia Ansurez, seu sobrinho, et Sancho Sanchez de Panpelona, et o neto do conde dom Sancho et Fernam Gonçaluez d ' Arangõ et Sancho Garçia de Alcaçer, et Vaasco Sanchez, et Sancho Gomez, moordomo mayor del rrey, et Garçia Diaz, et mays de mil omes de prestar, muy onrrados, que nõ podemos contar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 448 |
Et soterra[rõ]no seus yrmaos et moytos bispos et abbades, que veerõ y a seu enterramento. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 450 |
Et el rrey era en grã duda, se esleeria o arçebispo en Toledo ou nõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 450 |
Et por rrazõ de asessegar os mouros ficou a esleeçõ para adeante para fazer o arçebispo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 451 |
Com̃o el rrey estaua en douida se esleeriã arçebispo en Toledo ou nõ |
[+] |
1295 |
TC 1/ 451 |
Andados vijnte ãnos del rreynado del rrey dõ Afonso, que foy [ena] era de mĩll et çento et vijnte anos, et poys que ouue gaanado Toledo, por que foy cõquerida per moytas pleitesias, seg[ũ]do que uos auemos contado, elle seendo guardador de Toledo, elle seendo cõ grã traballo, pero que auia a rreteença da çidade, estaua en grã duda se esleeriã o arçebispo ou nõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 452 |
Com̃o fezerõ arçebispo en Toledo |
[+] |
1295 |
TC 1/ 452 |
Et veerõ y arçebispos et bispos et omes bonos (dos rreynos) das villas et de todos os outros lugares. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 452 |
Et esto foy, segũdo conta o arçebispo dõ Rrodrigo, quinze dias ante das kalendas janeyras, que he meyado o mes de dezenbre. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 452 |
Et acharõ que hũa das cousas que mays valia para esto [era] fazer y o arçebispo, assy com̃o fora outro tempo, ena mesquita mayor. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 452 |
Et fezerõ y entõ arçebispo a dõ Bernaldo, que era om̃e boo et de santa vida et clerigo muy leterado et de boo entendemento. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 453 |
Conta a estoria, segũdo que a scripuyu o arçebispo dõ Rrodrigo, que por letera gotiga, que he chamada letera dos godos, fezo tralladar o salteyro do ofiçio toledão al ofiçio rromãno et françes, que he todo hũu; et que o conposera Santo Leandre, et era en aquela guisa teudo et guardado en todo España; et por que a rreyna dõna Costança, sua moller, era de Frãça et quisera desfazer este custume gotig[o]. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 453 |
Et este dom Bernaldo, esleyto de Toledo, era de terra de mouros, natural de hũa terra a que dizem Agẽ, de hũu castelo que diziã Soltad, assy com̃o diz o arçebispo dõ Rrodrigo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 453 |
Et amauao muyto el rrey dõ Afonso en sua uoẽtade; et, desque a çidade de Toledo foy de cristãos, logo pos como o fezese arçebispo, entendendo que era ome para elo, porla grã sanctidade que en el auja. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 453 |
Et esleerõno logo por arçebispo et por primado das Espanas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 457 |
Et aquelle Reca[r]do, nõ cõplindo rreligiosamente o que deuia eno ofiçio de Santa Jgleia et andando sem regla et [sem] ordenament[o], oyndo esto dom Bernaldo, arçebispo de Toledo et primado das Espanas, foysse para Rroma, metendosse a muy grandes peligros per mar et per terra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 457 |
Et a este conçello vẽo o arçebispo de Narbona, cõ todos seus sufraganos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 458 |
Et, en elo falando muytos omes bõos de ordim -asi com̃o arçebispos et bispos et muytos outros religiosos -, auẽerõse, por quanto o feyto era de sanctidade et seruiço de Deus, en esta maneyra: que fezes[ẽ] hũa gran fogueyra en meyogoo da plaça (de) hu lidarõ os dous caualeyros, et [que] trouxe[ssẽ] dous liuros boos, (el) hũu del ofiçio frãçes et outro del ofiçio toledano, et que os metessem eno fogo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 461 |
Et entõ dõ Bernaldo, arçebispo de Toledo, ordenou as jgleias enas Esp[a]nas, que de dereyto asy o deue fazer, por que he primado das Espanas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 462 |
Com̃o o papa Sãto Vrbano predicou a cruzada et o arçebispo de Toledo foy a Roma |
[+] |
1295 |
TC 1/ 462 |
Et o arçebispo dõ Bernaldo ordinou sua jgleia de clerigos maos et viles et pobres; et, quando soube da cruzada que o papa prehegaua, por seruir mays conpridamente a Deus tomou todas as cousas que llj erã mester et pos sinal da cruz en seus panos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 462 |
Et, seendo seus spiritus cheos de soberuya et de nimjga porlo diaboo que os enganaua, esleerõ outro por arçebispo et deytarõ ende os moordomos et os offizialles que el leixara eno arç[e]b[is]pado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 462 |
Et o arçebispo foysse para o papa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 462 |
Et troyxe cõsigo omes boos et dalto sangue; et espeçialmente troixe cõsigo [de] Mõsãto (et) a Sam Giraldo et Sam Pedro, que fezo capis[co]l et foy depoys arçebispo de Bragaa; et de Burgos (et) troixe Sam Pero, que foy primeyro arçidiano de Toledo et depoys bispo d ' Osma; et d ' Ogroño tro[i]xe a dõ Bernaldo, que foy capis[c]ol de Toledo et depoys obispo de Segobya et depoys arçebispo de Santiago. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 462 |
Et dessa meesma çidade troixe a dõ Pero, moço pequeno, et (o) outro a que diziã dõ Pedro, que foy obispo de Palença; et a dom Rramõ da çidade de Sabida, que foy depoys bispo d ' Osma et, depoys da morte de dõ Bernaldo, foy arçebispo da çidade de Toledo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 462 |
Et tro[i]xe de Pratgoriem a dom Geronimo, que foy obispo de Valença en vida do Çide; mays durou pouco tempo en poder dos cristãos depoys da morte do Çide et o bispo tornousse a Toledo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 462 |
Et o arçebispo enviou[o] a Çamora, que fezesse y ofiçio de bispo, ca ata essa sazõ nõ ouuera bispo nẽ jgleia catedral. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 462 |
Et troixe a dõ Bernaldo, que, depoys da morte de dõ Geronimo, foy obispo de Çamora; et foy o primeyro bispo que ouue en esta çidade. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 462 |
Et troixe de Oloandis a dõ Bordim, que foy (o) primeyro arçidiano de Toledo, [et] depoys fezeo bispo de Coynbra et depoys arçebispo de Bragaa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 462 |
Et depoys que foy arçebispo tolleusse aquel nume et fezesse chamar Movris. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 462 |
Et nõ sse acordou da lealdade et do bem que lli fezera o arçebispo dõ Bernaldo; et, logo que soube que era finado o papa Urbano, tomou muy grande auer et foysse para a corte. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 462 |
Et prometeulle que lli daria grande auer, se desposesse o arçebispo dõ Bernaldo, que o criara. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 462 |
Et fezolle entender com̃o era [mouro] et que por esta rrazõ o podia bem fazer, et que fezesse elle arçebispo ende. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 464 |
Et enviou logo suas leteras ao arçebispo de Toledo en esta maneyra: |
[+] |
1295 |
TC 1/ 464 |
"Geliseo, o papa de Rroma, seruo dos seruos de Deus, ao amado fillo dõ Bernaldo, arçibispo de Toledo et primado das Españas, saude et apostolica beeyçõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 464 |
Bem sabedes com̃o Bordim Mouris, arçebispo de Bragaa, leixou sua jgleia et vẽeosse para o escumũgado emperador. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 464 |
Et elle he outrosy escomũgado do papa Pascoal, nosso anteçessor, et mandou que esleessem outro arçebispo, por que el he feyto papa contra dereyto et contra ley, cõ poder do enperador. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 464 |
Onde (mos) uos mandamos que proueades a jgleia de Bragaa de arçibispo et que descomũg[uedes] a Bordim por escomũgado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 464 |
[O]nde, assy com̃o diz o arçebispo dõ Rrodrigo, som [estes] vessos en vna c[a]mara escriptos en el palaçio del emperador Costantyno. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 464 |
Estes omes santos troixe cõsigo o arçebispo dom Bernaldo a Espana para sua jgleia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 466 |
Com̃o o arçebispo de Toledo gãanou o castelo d ' Alcala |
[+] |
1295 |
TC 1/ 466 |
Et o arçebispo tomou o castelo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 466 |
Et, desque o ouue tomado, cõfirmou en priuilegio el rrey dõ Afonso assy como gelo auia outorgado, por que o ouuessem sempre os arçebispos de Toledo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 466 |
Conta a estoria que o muy noble rrey dõ Afonso, tenendo que lle fezera Deus moyto bem et moyta merçee ena conquista de Toledo et ẽnas outras cousas que começara que auia acabado, foysse para Castela et leuou cõsigo o primado dõ Bernaldo, segũdo diz o arçebispo dõ Rrodrigo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 466 |
Et mandarõ aos scripuães que nõ fezessem letera toledana -ca dõ Gilfos, arçebispo dos godos, fezo ẽno Abeçe suas feguras das leteras - et que husasem das leteras do Abeçe rromano. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 499 |
Et dau[ãlle de]mays [por ca]d[a] mil morauedis [par]a [o bispo], que diz[iã] "hazod alage" [per seu arauigo], Cos morauedis. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 501 |
Et ficarõ os seus moordomos en Valença, -que recadauã o seu [et] que colliã o tributo que llj dauã - et hũu seu algozill mouro a que diziam Aben Alfarax, et hũu bispo que enviara y el rrey don Afonso, et outra gente de cristãos que leixou eno araual del Alcudia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 502 |
Et, quando chegou este mandado a Valença, o bispo que y estaua et todos os cristãos tomarõ o que poderõ leuar do mellor que tĩjnã et foronse ende, que nõ ousarõ y ficar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 526 |
Et seyu contra elle o bispo que se chamaua d ' Aluarrazĩ, con muy gram conpana de caualeyros muy bem guisados. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 557 |
Et, o Çide estando ordinãdo esto, chegou a Ualẽça o bispo dom Geronimo, que sse fora ende con medo dos alaraues, assi com̃o o a ia a estoria contado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 557 |
Et ouuerõ logo seu conselho que o bispo cõ sua clerizia que restollasse as igreias, que erã entõ mesquitas, et que ordenasse igreias para sacrificar o corpo de Nostro Senhor Ihesu Cristo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 557 |
Et deu logo rrendas çertas para a mesa do bispo et para seus cooigos; et estabelleçerõ collações, et aa mayor diserõ Sam Pero et a[a] outra Sancta Maria das Uertudes, que era açerca do alcaçer, hu ya o Çide mais ameude. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 559 |
Et cõ estes a(a) muy noble çidade de Valẽça, por onrra da sancta fe catholica et de uos, senhor, et fezea bispado, et fez ende bispo o onrrado dom Jheronimo, uosso capelã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 563 |
Et, mentre que estauã en suas alegrias, o bispo dom Jheronimo adeantousse ante os outros aa çidade et seyuhas rreçeber cõ muy grã proçissom. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 566 |
Et o Çide et o bispo tomauã ende muy grã plazer, por que uijã que o faziã muy bẽ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 568 |
Et o bispo dõ Jheronimo cãtou y missa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 568 |
Et o bispo solueuos et acabou seu offiçio et demãdou a deãteira da batalha ao Çide. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 568 |
Et o Cide mãdou mouer adeante a sua signa et o bispo dom Jheronimo foyos ferir, en maneyra que en pouca d ' ora forõ mortos bẽ [dous m]il. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 576 |
Et forõ cõ el aas vistas o bispo don Iheronimo, et don Aluar Fanes et Pero Uermudes et Martin Antolines et Aluar Aluarez et Aluar Saluadores et Martin Pelaes, o Asturão, et outras muy grandes cõpanas, en guisa que hiã hi bẽ mĩll caualeyros muy bẽ guisados de corte et de guerra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 576 |
Et en outro dia na manaa cantou missa o onrrado bispo don Iheronimo, ena capela do Çide. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 580 |
Et o bispo dom Iheronimo trouxellis matrimonio, segundo foy estabeleçudo per Sancta Igreia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 580 |
Et rogou o bispo que o fezesse, en maneyra que fezesse esto a sua custa; mais que o fezesse, en guisa que todos quantos y ueherã de Castela ouuessem senpre que dizer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 580 |
Et o bispo trouxellis beeições. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 589 |
Et deu a outra costaneira ao onrrado dom Jheronimo, que era bispo da uila, cõ mil et quinẽtos omes de pee. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 591 |
Quen uos poderia contar com̃o andou en esta batalha o onrrado dom Jheronimo, bispo da uila, et todos os outros segundo sua guisa et sobre todos o Ccide Cãpeyador, com̃o mayor et mellor! |
[+] |
1295 |
TC 1/ 611 |
Et leixou en Ualença o bispo dom Jheronimo et Martin Pelaes, o Asturão. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 648 |
Et o bispo dõ Geronimo cantoulljs y missa; mays ante os seyu reçeber cõ muy grã preciçõ muyto onradamente et cõ muy grandes alegrias que en Valença fezerõ conos jnfantes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 649 |
Conta a estoria que, depoys que os jnfãtes chegarõ a Valença, ende a oyto dias o bispo dõ Jheronimo trouxillis matrimonjo conas fillas do Çide: a don Ramiro cõ dona Eluira et a dõ Sancho cõ dona Sol. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 649 |
Et, desque forõ esposados, en outro dia tomarõ bẽeyçõ ena jgleia mayor, a que dizẽ San Pedro, segundo mãda a ley; et o bispo meesmo disse a missa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 652 |
Et, logo en outro dia, babtizoo o bispo dõ Jheronimo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 657 |
Et ele foyse para a jgleia de Sã Pedro, estando y o bispo don Geronimo et toda a clerizia et os caualeyros et os omes onrrados et outra gente, quanta y quiso vĩjr. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 657 |
Et por ende, como ysto a de seer, todo o leyxo ẽ mão do bispo et de don Aluar Fanes et de Pero Uermudez. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 657 |
Et, desque llis ouue ysto dito, asentouse aos pees do bispo et ali ante todos fezo sua confessõ gẽeral dos seus pecados et de todas as erranças que auia feytas contra Deus. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 657 |
Et o bispo deullj pẽedença et solueo de todos seus pecados. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 657 |
Et o segũdo dia ante que finasse mandou chamar dona Xemena et o bispo dõ Geronimo et don Aluar Fanes et a Pero Uermudes et Gil Diaz, seu criado et seu priuado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 657 |
Et depoys mandade selar o meu caualo et armadeo muy bẽ; et guisaredes o meu corpo muy apostamente, et poedeme eno caualo, et guisademe et ataame en tal maneyra que nõ possa caer delle; et poerm ' edes a mjna espada Tiçõ ena mão, et ide çerca de mj̃ uos, bispo, et uos, Gil Dias, que mj guiedes o caualo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 658 |
Conta a estoria que en outro dia grande manãa vẽeron ant ' el dona Xemena et o bispo et dõ Aluar Fanes et Pero Uermudez et Martin Antolines et Gil Diaz. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 658 |
Et para todo ysto conprir leixou por conpridores sua moller et o bispo dõ Geronimo et dõ Aluar Fanes et Pero Uermudez et Ordoño Uermudes, seus sobrinos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 658 |
Et o Çide demandou ao bispo que llj desse o corpo de Deus et reçebeo muy deuotamente, os geollos ficados, chorando ante todos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 658 |
Et o bispo balsamoo, asi com̃o el mandara. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 661 |
Et ya de hũu cabo Gil Diaz et do outro o bispo, que o guiaua et subtĩjna, assi com̃o elle mandara. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 662 |
Et forõ tornando contra dona Xemena et ao bispo, que ya cõ o corpo do Çide muy passo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 667 |
Desi altos omes, os rrex et o(s) jnfante(s) et o bispo dõ Jheronjmo, por fazer mays onra ao corpo do Çide, chegarõ ajudallo a tirar d ' ontre ambalas tauoas, en que o meterã en Valẽça. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 667 |
Et morarõ os rrex et o jnfant[e] et o bispo et todalas outras conpanas en San Pero, fazendo muyta onra ao corpo do Çide, tres somanas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 667 |
Et os bispos que y uẽerã et dõ Geronimo diziã y cada dia sas missas cantadas et comendauã o corpo do Çide cada dia, ali hu estaua, asi como o fazẽ sobre a supultura. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 667 |
Et outrosy ficarõ y dõ Aluar Fanes et Pero Uermudes et Ordono Uermudes cõ dõna Xemena et cõno bispo, ata que pagarõ o que o Çide mandara en seu testamento. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 669 |
Et disse a missa o bispo de Pampelona, et o abade ofiçiou. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 669 |
Et entõ chegou o bispo dõ Geronimo, que [er]a cõ el rey dõ Afonso, que o mantijna et que llj fazia muyta onrra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 669 |
Et o bispo, desque soube com̃o era finada dõna Xemena, nõ quedou a suas jornadas ata que chegou a Sam Pedro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 669 |
Et o bispo dõ Geronimo tornousse para el rrey dõ Afonso, et todas as outras conpanas para seus lugares. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 669 |
Et o bispo dõ Geronimo viueu hũu tempo bõa vida et santa, et morreu en Salamãca, et soterrarõno y muyto onrradamente. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 671 |
Et jũtarõ tres bispos, os mays de çerca d ' en derredor, et cõ muy grande onra meterõ o corpo do Çide en hũu moymento de abobeda, que fezerõ en esta maneyra: ca[u]arom (d)ante o altar de Sam Pedro, a par da fossa de dona Xemena, et fezerõ hũa abobeda muy alta, et meterõno dentro, assy como estaua asentado ẽno escano, vestido ẽnos panos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 674 |
Segũdo conta en sua estoria o onrado dom Rrodrigo, que foy arçebispo de Toledo, et o sabio dõ Lucas, obispo que foy de Tuy, ẽna estoria d ' España, diz que a muy gram tempo depoys da morte do Çide, -quando andaua a era en mil et CC et XXte ij ãnos, et o ãno da encarnaçõ de Nostro Senor Jhesu Cristo en mil et xxxvj - en este tempo rreynaua en Castela el rrey dõ Afonso, neto do emperador d ' España. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 677 |
Et, segundo conta o arçebispo don Rrodrigo, este neto del rey criauao o conde dõ Pedro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 677 |
Et mandou chamar o arçebispo de Toledo, que era primado das Espanas, et os bispos et os prelados que y estauam cõ elle. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 678 |
Et este miragre foy logo dicto ao bispo da çidade. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 678 |
Et era y entõ dõ Pedro, obispo de Aujla, et dõ Pelayo, obispo d ' Ouedo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 678 |
Et fezerõ seu sermõ muy boo; et a missa et o sermõ acabado ficarõ os geollos os bispos ante o altar u mãaua a agua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 678 |
Et os bispos et a outra clerizia estando assi os geollos fitos, chorando et beeyzendo muyto o nume de Deus pola grã marauilla daquel miragre, (et) beuerõ dela et collerõ dela en redomas de uidro por testemoyo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 685 |
Et os bispos et os arçebispos et os outros omes que y erã entenderõ que, se esta lide sse fezesse, que seria muy grã dãno a toda a terra, et que seria enqueyiõ para cobrar os mouros a terra, assy com̃o acaesçeu en tempo del rey Rrodrigo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 685 |
Et hũus dizem que o enforcou com̃o a falsario; mays o arçebispo dom Rrodrigo, por apostar sua parauoa, diz que morreu colgado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 688 |
Et logo elle gãanou Coyra, que era de mouros, et fezo restolar a jgleia ao arçebispo dom Bernaldo, que era estonçe primado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 688 |
Et foy arçebispo quareenta et tres ãnos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 688 |
Et enpos elle foy arçebispo dõ Ramõ, o bispo de Osma. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 688 |
Et deua ao arçebispo dom Ramõ, cõ outros bõos herdamentos de muy gramdes rendas, para a jgleia de Sancta Maria de Toledo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 689 |
Et os primeyros bispos destas jgleias consagroulos o primado dõ Ramondo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 689 |
Et o primeyro bispo que ouue en Coynbra ouue nume dom Bordim. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 689 |
Et Bragaa era aynda d[e]stroyda et renouoa o conde, et o primado restolou a jgleia et tornoua aa primeyra dign[i]dade que ante auya, et poso ena jgleia por arçebispo a Santo Giraldo, que era cantor en Toledo, de que uos contamos de suso. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 689 |
Et este conde dõ Anrique deu (aas jgleias) as çidades en que auya as jgleias catradales aos bispos en donadio. fora Coymbra que reteuo en sy. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 692 |
Et o arçebispo de Toledo, dom Ramondo, cantou y missa ena mesquita mayor. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 699 |
Et era y o arçebispo dõ Johan, que fezo muyta onra ao emperador a seu enterramento. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 703 |
Et o abade foysse cõ seu monge para o arçebispo dõ Johan, et dissellj com̃o llj dera el rey Calatraua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 703 |
Et o arçebispo gradeçeuo muyto a Deus, et deu a[o fr]ey[re] suas ajudas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 715 |
Et forõ mesegeyros dous obispos et dous rricos omes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 716 |
Et, segũdo conta o arçebispo dõ Rrodrigo, esteue ençerrado cõ ela bem vijte meses, assy que sse nõ nẽbraua de ssy nẽ de seu rreyno nen doutra cousa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 729 |
Et ouue nume o primeyro bispo d[õ] Yuanes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 735 |
Et foy y o arçebispo de Toledo et outros muytos prelados, que llj fezerõ muyta onrra ao corpo, asi com̃o convĩjna. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 735 |
Et enviou pidir cruzada ao papa cõno arçebispo don Rrodrigo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 738 |
Conta a estoria que, estando el rrey en Toledo, chegoullj o arçebispo don Rrodrigo, que fora demandar a cruzada et prehegala per muytas terras. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 738 |
Et ouue y muytas gentes d ' alende os portos d ' Aspa, estes [que] uos contaremos: condes et biscondes et omes de gran cõta: o arçebispo de Bordel, et arçebispo de Narbona, et o abbade [de] Çistel, et Jofre d ' Acaraĩt, et Jofre del Torõ, et o bisconde de Castelarce, et Jofre d ' Argõ, et don Rinal de Piranca, et Tibalte de Blascõ, et o conde de Tureña, et Vgo d ' Argũto, et Jofre de Narçal, et Onris de Brõo, et Vgo de Loferte, et o conde de Benanebẽt, et Sans de la Barca, et muy grandes ricos omes de Pieteus, et outra gent[e] muyta. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 738 |
Et os prelados de Castela erã estes: don Rrodrigo, arçebispo de Toledo; dõ Telo, obispo de Palença; don Sancho, obispo de Seguẽça; don Mẽendo, obispo d ' Osma; don Pedro, bispo d ' Avila. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 738 |
Et do rreyno d ' Arangõ o bispo de Taragoña et dõ Beringuel, obispo de Barçellona. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 740 |
Et ficou y dõ Giraldo, o arçebispo de Narbona, cõ çẽto et XXX caualeyros; et Tibalce de Blascõ, que era nobre ome de linagẽ de Castella. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 744 |
Dom Rrodrigo, o arçebispo de Toledo, et todos os outros prelados andauã pela oste, prehegando et outorgando [o perdon] a todos aquelles que de boo curaçõ entrassem enna batalla. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 745 |
Et, segũdo conta o arçebispo dõ Rrodrigo, diz que apareçeu ẽno çeo hũa cruz, que era de muytas colores et muy fremosa; et teuerõna os cristãos por muy boo sinal. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 745 |
Et el rrey dom Afonso ya na postrimeyra aaz, et ya cõ elle o arçebispo de Toledo dõ Rrodrigo, et dõ Aluar Peres de Lara, que leuaua a sua signa aquelle dia et que gaanou boo prez cõ ela; et o conde dõ Fernando et Gonçaluo Rruyz Girõ et seus yrmãos, et Mono Rrodriguez et Pero Rruyz et Rrodrigo Rrodrigues et Aluar Royz et dõ Gil Mãrrique et dõ Gomez Manrriquez et dõ Afonso Telles et dõ Garçia Telles, et Fernan Garçia, et Abril Garçia, et Roy Garçia, todos tres yrmãos, et dõ Rrodrigo Pere de Vilalobos, et dom Guillem Gomez, et dõ Gonçaluo Yanes, que foy depoys maestre de Calatraua, et dõ Guillem Peres, et dõ Mono Perez de Gosmã, et dõ Tibalte de Blascõ, et outros omes onrrados que aqui nõ som contados, et os caualeyros de Toledo; et conçelos o de Medina del Cãpo et o de Valedolide et o de Olonedo et o de Cõca et o de Tollar et o de Plazença et o de Beiar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 749 |
Et, quando ysto uio, el rrey don Afonso disse a don Rrodrigo, arçebispo de Toledo: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 752 |
Onde conta o arçebispo dom Rrodrigo [et] diz que, segũdo depoys foy achado en uerdade, que de oyteenta mil caualeyros que elles erã, (et) ficarõ y os trijnta et çĩco mĩl; et dos outros de pee morrerõ y bem duzẽtas uezes mil. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 754 |
Et en cabo os arçebispos et os prelados mandarõ, sub pẽa d ' escomoyõ, que nõ ouuesse y pre[y]tesia nẽhũa, senõ que tomassem a vila per força. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 754 |
Et os arçebispos conos bispos et cõna clerizia [reçeberõnos] cõ muy grã preçiçõ, loando muyto a Deus por quanta merçee llis fezera, et por que os tragia sãaos et cõ muy grande onrra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 756 |
Et os rricos omes et os bispos et os omes boo[s] da terra faziam muyto bem; et nõnos podia auondar, tanta era a gente dos pobres. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 757 |
Et o arçebispo dom Rrodrigo deu muy grande algo aos freyres en diñeyros et en vianda, por tal que nõ ficasse desamparada Calatraua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 757 |
Et o arçebispo enviou vianda ao castelo et gente. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 758 |
Et, el yndo para as vistas, [que] queria ordenar com̃o fosse sobre Gascona, enfermou en hũa aldea a que dizem Guterr Moños, que he [çerca] de Areuol; et, estando muy coytado, confessousse et rreçebeu o corpo de Deus de mão do arçebispo dõ Rrodrigo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 758 |
Et ordenou sua fazenda, estando y a rreyna dõna Leonor, sua moller, et sua filla dõna Beringuela, et seu fillo dõ Anrrique, et seus netos dõ Fernando et dõ Afonso, que erã ninos, et o bispo dõ Telo de Palença, et dõ Diego, obispo de Avila. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 759 |
Et esta jura fezo a dom Rrodrigo, o arçebispo de Toledo, que lla tomou, et a dom Telo, o bispo de Palença, et a dom Mourys, o bispo de Burgos, que se nõ teuesse aquelo que prometia que ouuesse a yra de Deus et fose traedor por elo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 762 |
Et, quando [esto] viu dõ Rrodrigo, o arçebispo de Toledo, pos ontredicto ẽno rreyno ata que llj fezo tornar todo quanto auya tomado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 764 |
Et o papa enviou sua carta a dom Telo, obispo de Palença, et a dom Mouris, que era bispo de Burgos, a que fezo essecutores, que amoestassem al rrey que sse partisse(m) da rreyna, sua moller, poys era cõ ela cõ pecado; et, sse sse nõ partisse dela, que posesen ontredicto eno rreyno. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 771 |
Et passou per Castroxeriz, que tijna o conde dom Fernando, et foy ontre Palença et Carrõ para sua terra, Cãpos ajuso, et entrou en seu rreyno; pero que, en tornandosse, quanto achou do bispo de Palença todo llo astragou. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 773 |
Et entõ enviou a rreyna dous bispos polo corpo del rrey seu yrmão que esta[ua] en hũu ataude en Tarego. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 773 |
Et, elle estando en Palença, chegoulle mandado com̃o vijna o bispo d ' Ovedo a el cõ mandado del rrey seu padre, que sse queria veer cõ elle et cona rreyna et que lles gaanaria tregoa do conde dõ Aluaro, por que andassem seguros que nõ fezessem mal a nẽgũu. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 797 |
Entõçe deu el rrey dõ Fernando Queyiada por herdade a dõ Rrodrigo, arçebispo de Toledo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 797 |
Mays o arçebispo dõ Rrodrigo, passados tres meses depoys que el rrey dõ Fernãdo llj dera essa villa, sacou sua oste et foy sobre ella, et deytou ende os mouros que adubauã os derribamentos da uilla et do castello. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 797 |
Et guardo[u] o arçebispo en quanto el uiueu o castello de Queyiada cõ outros castelos alla en essa terra; cõuẽ a saber quaes erã os castelos: |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
Et aquellas uozes faziã os bispos cõ toda a clerizia, cantando "Te Deum laudamus" cõ o muy nobre rey don Fernando et cõ elles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 814 |
Et de todas estas cousas que aqui auemos dictas en poucas parauoas fala ende aqui a estoria mays conpridamente et diz asi: el rrey don Fernando apoderado de Cordoua et da mesquita, que elle fezo essa ora jgleia, entõçe o onrrado dõ Johan, bispo d ' Osma, chançeller do paaço del rrey, [con] dõ Gonçaluo, bispo de Cũca, et dõ Diego, bispo de Beeça, et dõ Adã, bispo de Palẽça, et dõ Sancho, bispo de Coyra, entrarõ essa ora na mesquita de Cordoua, que sobraua et uençia de feyto et de grandeza todallas outras mesquitas dos alaraues. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 814 |
Por que o onrrado dõ Johan, bispo d ' Osma, tĩjna entõ as uezes de don Rroderigo, arçebispo de Toledo, ca esse arçebispo dõ Rroderigo era essa ora ena corte de Rroma. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 814 |
Mays esse bispo dõ Iohan, cõ os outros bispos sobredictos, deyta[d]a fora a suzidade de Mafomad, (et) çercarõ arredor toda aquella mesquita, espargẽdo agoa bẽeyta per ella com̃o deujã; et outras cousas enadendo y, que o dereyto de sancta jgleia manda, et restolarõna desta guisa -et restolala he tãto com̃o para seruiço de Deus -. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 814 |
Aquel bispo don Johan, en uoz do arçebispo de Toledo, fezo aquel alimpamento ata que, cõ os outros bispos, tornou aquella mesquita de Cordoua en jgleia; et alçou y altar a onra da bem auenturada Uirgẽ Maria, madre de Deus; et cantou y missa altamente com̃o de alta festa et muy ordinadamente sermonou y, segũdo o saber que el auja et a graça de Deus llo posera na sua boca. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 814 |
Depoys daquillo, dõ Rrodrigo, arçebispo de Toledo, primas das Espanas, legado da corte, consagrou y o primeyro bispo desta conquista a meestre Lope de Fiteyro de Rrio P(r)isorga. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 817 |
Et diz asi o arçebispo dõ Rrodrigo de Toledo: por que [o] grande entendemento del rrey don Fernando nõ mingu[asse] asi da sua nobreza nẽ valuese mẽos por andar en allẽos et en descoueniẽtes ajuntamentos de molleres, a nobre rreyna dona Berĩguela, sua madre, ouue a curaçom de lle buscar con quẽ cas[ass]e. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 817 |
(D)este casamento del rrey dõ Fernando de Castella et de Leõ et da rreyna dona Joana foy feyto, asi com̃o conta o arçebispo dõ Rrodrigo, ena era [de] MCC et xxxa viij ãnos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 817 |
Conta o arçebispo que esta rreyna dona Iohana era grande et fremosa mays que as outras donas, et tẽperada en bõos custumes, et por tal se prouou ante el rrey dõ Fernando, seu marido, et ante a uista dos omes por conprida enos seus bõos custumes, et seer amada a todos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 819 |
Capitolo de com̃o o arçebispo que conposo esta estoria se partiu dela et se espidio aqui |
[+] |
1295 |
TC 1/ 819 |
Diz o arçebispo de Toledo et primado(s) das Españas, que esta estoria conpos en latĩ -acabada espediosse dela - et estas parauoas pos en cabo: |
[+] |
1295 |
TC 1/ 820 |
Capitolo da calonica dos reis d ' España que dõ Rrodrigo, arçebispo de Toledo, en este lugar [l]e[yxo]u |
[+] |
1295 |
TC 1/ 820 |
Seguimento da estoria das calonicas dos feytos dos rreys d ' España et das suas vidas, a qual dõ Rrodrigo, o arçebispo de Toledo et primado das Españas, eno lugar deste conto leixa et se espede dela. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 820 |
Et, por que se conpra ata acabados os feytos et a uida deste rrey dõ Fernando, en cuia razõ o arçebispo dõ Rrodrigo leixa a estoria, (et) diz [o] que a sigue asi: |
[+] |
1295 |
TC 1/ 820 |
Com̃o quer que este arçebispo dõ Rrodrigo falou muyto do feyto dos rreys et das suas vidas, [et] quaes forõ, et com̃o a[ca]b[a]ro[n] et husarõ de seus p[o]d[e]res, departĩdo todo en cõto das suas calonicas, se espede en este lugar da estoria, por que a razõ dos seus feytos deste rrey dõ Fernando de Castella et de Leõ se conpla, segũdo seus feytos todos f[o]r[õ], fata acabamẽto da sua vida com̃o dicto e, tomãdo en este lugar o seguimẽto da razõ, uay ainda cõ toda a estoria a cabo, departindo segũdo as razões cabo adeãt[e] seguirã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 821 |
Et, por que o dicto arcebispo nõ departio ena estoria por qual razõ el rey don Fernando tornou aa frõteyra, du o arçebispo ena razõ desa tornada leixa a estoria -que foy a primeyra uegada que el rrey dõ Fernando, depoys que Cordoua ouue presa, foy tornado a Castella; et casado cõ dona Joana a Cordoua tornou et foy a essa fronteyra - (et) querllo aqui a estoria contar, por yr dereyta et igualment[e] pelas razões, et por contar quaes ajudas y el rrey dõ Fernando dessa uez perdeu, per que lli cõueẽo a el d ' ir y per si. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 821 |
Conta a estoria, o que a razõ della daqui adeant[e] sigue, que [e]se rrey dõ Fernando -de que o arcebispo dõ Rrodrigo de suso ena sua estoria a contado, et de que a estoria outrosi daqui adeãte contara - andando per suas villas et per suas cidades per Castella et per Leõ, et enderençandoas et parandoas bẽ, que se foy uĩjndo seu passo contra Toledo; et, en Toledo estando, oyu nouas de Cordoua en com̃o estaua coytada de fame et que sofria muy grã lazeyra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 826 |
Capitolo de com̃o el rey dõ Fernando se foy para Cordoua logo que oyu da morte de dõ Aluar Perez, hu o arcebispo dõ Rrodrigo a esto[r]ia leixou |
[+] |
1295 |
TC 1/ 826 |
Eno qual lugar da razom dessa yda(de) o dicto arcebispo dõ Rrodrigo de Toledo se partio dela. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 826 |
Et esto destas razões todas sobredictas deuera seer contado ena estoria do dicto arçebispo et nõno foy. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 827 |
Passadas todalas razões das cousas que acaesçerõ eno feyto deste rrey dõ Fernando -de que a estoria conta depoys que a priiõ de Cordoua foy, et foy este rrey casado cõ a dicta rreyna dona Johana, ata este lugar que eno conto das razões do arçebispo dõ Rrodrigo deuerã seer contadas - poys ysto dicto e, começando enos seus feytos deste rrey dõ Fernando, leuãdo a estoria cabo adeant[e] dizemos: |
[+] |
1295 |
TC 1/ 827 |
Outrosi [gãanou] dessa uez estes lugares que aqui serã numeados, dos quaes derõ por preitesias: quatro lugares sinalados dest[es] se numeã ena estoria do arçebispo dõ Rrodrigo, que forõ desta conquista; et som estes: |
[+] |
1295 |
TC 1/ 827 |
Quando ouue el rrey dõ Fernando bem asesegado et poblada sua villa, et cobrados estes castellos et estes lugares sobredictos et os outros que aqui nõ sõ numeados, et ouue delles dado et partido pelas ordĩjs et pelos arçebispos et (et) bispos cõ que el partio todas sas conquistas muy bem, et os enrrequentou de muytas bõas terras, et ouue suas fortelezas et suas villas et seus lugares todos dessa fronteyra bem parados et basteçudos et fortelezados et posto en recado, conpridos os treze meses, seyu de Cordoua et tornouse para Toledo, hu as rreynas, sua madre et sua moller, estauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 841 |
Et foy logo dereytamente para a mesquita mayor, a que fezo logo poer nume Sancta Maria et fezo y logo altar a onrra de Sancta Maria, et cantar missa a dõ Guterre, obispo de Cordoua, et estabeleçeu logo sela bispal, et herdou muy bẽ a jgleia, et deullj villas et castellos et herdamentos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 864 |
Capitolo de com̃o acorrerõ os bispos de Cordoua et de Coyra ao prior do Espital et o liurarõ do poder dos mouros |
[+] |
1295 |
TC 1/ 864 |
Et logo enos cristãos seyrõ d[õ] Guterre, obispo de Cordoua, et dõ Sancho, obispo de Coyra, cõ sua conpaña de caualo et de pee. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 864 |
Et, quando os bispos chegarõ, ia sse os mouros yam acollendo quanto podiã; pero cõ todo esso punarõ de os seguir et de yr enpos elles, ata que os mouros forõ postos en saluo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 877 |
Com̃o uẽo o arçebispo de Sanctiago aa çerca de Seuilla et com̃o os ricos omes desbaratarõ os mouros que leuauã os carneyros |
[+] |
1295 |
TC 1/ 877 |
En essa sazõ chegou o arçebispo de Sanctiago, don Joh[a]n Ares, a essa çerca, et foy pousar a Tagarẽt, que he bem alonge dela; et, logo que chegou, adoeçeu muy mal, et a mays de sua gente outrosi. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 877 |
Domĩgo Monoz, o adalj que foy muy bõo, et outros peça que y erã -et cõ gente outrosi de dõ Afonso, o jnfante, caualeyros nõ muytos, mays muy bõos, meteronse en çiada, et deytarõ os carneyros a paçer desses do arçebispo -que tĩjnã y gran peça delles - porlos susacar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 880 |
Como se foy o arçebispo de Sanctiago et como dõ Paay Correa foy pousar u el pousaua |
[+] |
1295 |
TC 1/ 880 |
Contado auemos de com̃o o arçebispo dõ Johan Ares adoeçeu logo que chegou aa çerca de Seuilla; veendo el rey com̃o estaua muy fraco, mandoo tornar para sua terra et que punasse en guareçer et en p[e]n[s]ar de si. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 880 |
Et o arçebispo ouueo de fazer asi, et foysse ende, pesandollj muyto. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 880 |
Et, desque o arçebispo foy ido da oste, o meestre dõ Paay Correya foy pousar a aquel lugar u el pousaua, et esteuo y cõ XXV (caualeyros) freyres soos, que y entõ tĩjn[a], et nõ mays, et de outra caualaria asaz pouca. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 884 |
Dia era d(esl)a tralaçõ de Sant Isidro de Leõ, arçebispo que foy de Seuilla, ena era de mĩll et CC et LXXX et vj ãnos, quando andaua o ano da encarnaçõ de Nostro Senor Ihesu Cristo en mĩll et CC et xlviijo, quando esse nobre et bẽ auenturado (el) rrey don Fernando, de que a estoria muytos bẽes a cõtado, entrou en essa dicta cidade de Seuilla, capital de todo esse senorio da Andaluzia, hu foy recebudo cõ muy gran preciçõ dos bispos et de toda a clerizia et de todalas outras gentes, cõ muy grandes alegrias et cõ muy grandes vozes, loãdo et beezendo et dãdo graças a Deus, et gabando os feytos del rrey dõ Fernando; et entrou asi desta guisa esse bẽ auenturado rrey dõ Fernando dentro ena jgleia de Sancta Maria. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 888 |
Et deu logo o arçebispado a dõ Rramõ, que foy o primeyro arçebispo de Seuilla, depoys que que a ouue el rrey dõ Fernando gãanada. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 893 |
Et, quando uẽeo aa ora en que o sancto rrey de finar ouue, et foy conprido o termjno de sua vida, et que era chegada a ora da (sua) durauil, mays da antolãte que pouco dura, et ouue a leyxar este faleçedoyro mũdo que pouco dura et a yr ao da sancta claridade que nũca faleçe, fezo y uĩjr ante si a dõ Fillippe, seu fillo, que era esleyto de seer arçebispo d ' j de Seuilla, et outros bispos que y erã, et toda a outra clerizia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 893 |
Desque o sancto rrey ouue conprido todas estas conuenauilles cousas de grã creẽça que elle fezo, recebeu o sancto corpo de Deus de mão do dicto arçebispo [don Rramõ] de Seuilla. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 893 |
Poys que o corpo de Deus ouue reçebudo, com̃o dicto auemos, fezo tirar de si os panos reaes que vistia, et mandou et fezo chegar y seus fillos derredor de si todos, que forõ estes, os que da rreyna dona Beatrix, sa moller a primeyra, ouue: don Afonso, que foy o mayor et herdeyro de seus rreynos, et dõ Fradarique, et dõ Enrique, et dõ Fillippe, et dõ Manuel; et dõ Sancho, que era logo enpos este et era arçebispo de Toledo, nõ se acertou y, nẽ dona Berĩguella, que era monia enas Olgas de Burgos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 896 |
[O] onrado arçebispo cantou a grã missa et fezo seu sermõ muy grande et muy nobre, qual aa maneyra et aa razõ da sua vida et dos seus nobres feytos perteẽçia et deuia a seer feyto. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 898 |
Et o papa soube en uerdade do arcobispo de Sanctiago don Gonçaluo Gomez et do bispo don Martiño de Leõ en com̃o desaforaua seus poboos, et nõ lle quiso dar o enperadgo, et deulle algo et enuioo para sua terra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 900 |
En esto que ora Ssam Yssidro arçibispo de Sseuilla andauã os guidos en España. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 900 |
In este tempo era Sancti Yssidro arçibispo en Seuilla et andauã os godos en España. |
[+] |
1300 |
LPr 1/ 168 |
Esta cantiga seguiu Joan de Gaia per aquela de cima de vilãos que diz o refran ' Vedes -lo cós, ai cavaleiro ' ; e feze -a a ũu vilão que foi alfaiate do bispo Don Domingos Jardo de Lixbõa, e avia nome Vicente Dominguiz; e depois pose -lhi nome o bispo Joan Fernandez, e feze -o servir ante si de cozinha e talhar ant ' el; e feze -o el -rei Don Denis cavaleiro. |
[+] |
1300 |
LPr 1/ 170 |
Esta cantiga foi seguida per ũa bailada que diz ' Vós avede -los olhos verdes, e matar -m ' -edes con eles ' ; e foi feita a ũu bispo de Viseu, natural d ' Aragon, que era tan cardeo como cada ũa destas cousas que conta en esta cantiga, ou máis; e apoinhan -lhe que se pagava do vinho |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 7 |
Et deytou os logo fora do Pareyso em aquel dia [meesmo] queos meteo em el, ca diz em este lugar mẽestre Lucas obispo de Tuy que foy feyto Adam ẽna primeyra ora do sesto dia, et aaora de terçia que foy posto ẽno Pareyso, et aaora [da] sexta foy enganado, et aaora [da] noa deytado fora do Pareyso. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 9 |
Quando elles seyrõ do Pareyso, ontre otempo que poserõ ẽno camyno pera víj́nr aaquel lugar, oque morarõ aly desque y chegarõ, comprirõ estes quinze ãnos, por quelles foy moy longa acarreyra [per] que ouveron de vĩjr, do começo da terra aparte de ourient ata medeo della, ca Jerusalem et Ebrõ, que esta açerca hũ do outro, em medio da terra jazẽ; o al por moytos máos lugares moy asperos et sensabores, por penas, et montes, et agoas, et espantos de bestas feras, et serpentes que achauã y alugares; demays que nõ avya ajnda y feyta carreyra njhũa, ca nũca andara omẽ por y; o al por que despoys que açertarõ avíjnr aEbrom et forõ y os primeyros ãnos, tanto ouverõ que [veer] et pensar ẽnos bẽes que perderam et otraballo [et] mezquindade enque eram, quese nõ nẽbrarõ de solaz de varõ et de moller; demays que erã ajnda vírgéés et taes sayrõ do Pareyso, segundo dizẽ Metalio et Lucas obispo de Tuy. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 10 |
Andados trijnta ãnos et seys dias de quando omundo foy criado, asi cõmo diz meestre Lucas obispo de Tuy et outros queo afirmã cõ el, fezerõ Adam et Eua outro fillo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 53 |
Moysem ẽno Genesis nẽ em outro lugar nõ achamos que disese nẽgũa cousa que Noe mays fillos ouvese daqueles tres que avemos dito; mays léémos do bispo Metodio, martere, que jazendo preso ẽno carçere ondeo tyña oPrinçepe da terra, que pedio mercede anoso señor Deus quelle mostrasse çertamente averdade dos primeyros omẽs et das suas generações. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 76 |
Mays aquelas partidas da terra queas generações de Jafet ouverõ, ajnda as achamos departidas de dom Rrodrigo, [arçibispo] de Toledo et de outros moytos sabyos que cõcordam cõ el, et ditas por [algũus] outros nomẽs et nõ por los que avemos ja contados. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 76 |
Et nos queremos las agora aqui dizer daquela [guisa] queas diz ẽno dito libro do dito arçibispo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 80 |
Et outrosy conta por sy et por outros dom [Rrodrigo], arçibispo de Toledo, de Tubal et diz que del et dos seus vierom os espanóós et desta [guisa]: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 98 |
Et estes sabyos et poderosos de aqueles tẽpos ouverõ ja bispos et saçerdotes; et os outros que dende ajuso som que gardauã os templos et os ydolos, et faziãlles sacrifiçios de anymalyas lympas, de touros, et de carneyros et de outras moytas, et outrosi das [aues], quelles [paresçia] et semellaua que perteesçiam et cõvynã acada hũa [das] planetas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 103 |
Et de Noe, et ajnda [desde] Adam ata Abraã, todos los omẽs et molleres forõ [gentijs], segũdo diz mẽestre Godofre ẽna outaua parte do Panteom, cõmo vos lo departiremos et cõtaremos adeante ẽnas rrazões da estoria de Abraã quee ẽna terçeyra ydade, hu dou Abraã odezimo do esbullo que traria ao bispo Melchisedech. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 128 |
Onde diz sobre este lugar Lucas, obispo de Tuy, que estas prouas destes saberes nõ as poderiam fazer senõ omẽs que viuessem quinẽtos et [triijnta] ãnos, et diz que tantos ãnos he ogrande ãno; pero achamos em outros sabios queo grãde ãno he [seysçentos] et seys, et cõtam que menos vida de grande ãno quese nõ poderiam prouar nẽ véér os juyzos das estrellas et dos çircos et dos corpos çelestiaes, et buscarõ et fezerõ estormẽtos [pera] ello, et trauallauã moy bem em aprenderlo et em ensynarlo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 134 |
Em este lugar diz obispo Lucas que vẽeo a Caldea Assur, fillo de Sem; et que era omẽ sotyl, et diz que el sotellezou et buscou ha amaneyra de fazer apurpura et os enguentos dos cabelos et dos corpos conque olessem bem, cõmo agoa [rrosada] et outras cousas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 134 |
Et diz mays obispo Lucas em esse capitolo, por que jazia Caldea açerca de [Babilonja], que queria séér dela señor el rrey Nẽprot; et elles nõ oqueriam rreçeber, et ouvo abuscar mẽestria por onde podesse cõ elles, et começoulles apredicar dos deus et ensynarlles adorar ofogo, et por esta maneyra vençeos et rreçeberõno por rrey. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 141 |
"Em este lugar fala obispo dom Lucas ẽno quinto capitolo da segũda ydade, ẽna rrazõ da ymage que fezo el rrey Nyno aBelo seu padre, et diz que despoys que as gentes começarõ dea adorar et tẽer por seu deus, por que erã aly defendidas et amparadas, et que por aquelas torpedades et pecado que aly faziam os omẽs em leyxar aDeus et adorar ao ydolo, que vynam os espiritos máos et faziam açerca da ymage hũas semellanças de escarnos aos omẽs, et elles tynãlo por vertude et maravillauãse delo, mays nõ diz Lucas que ẽna ymage [entrasem] aqueles espiritos máos, mays diz que arredor della ofaziam. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 145 |
Et el rrey vyo mãçebo, moço, aposto et moy bem rrazoado et gardado em suas palauras, et mudouse otalente del do que avia antes pensado de matar ael et asua [cõpaña], et apartouse et [cõsellousse] cõ seus rricos omẽs et cõ seus bispos que [tyña] y, dos ydolos et de sua créénça; et os mays deles oyndo oque disera Abraã, duldarõ [en] consellar ael rrey, pero hũ deles que avya nome Mayzam, cõsellóó queo mandase queymar, senõ quea gente quese tornaria em outra creẽça, et que el perderia orreyno por ello, et que avía moy bõa rrazõ pera ello et era esta; que os caldeos, em rrazõ da creẽça do fogo faziam moy grandes fogueyras et passauã seus fillos [per] ellas cõmo amaneyra de boptismo que agora os [cristiaos] fazẽ; et Tare que moraua ontre elles que nõ avia ajnda pasadas aquelas fogueyras [a aquelas] seus fillos, et quelle las mãdase passar, et el queo nõ faria, et averia el estonçes contra el et contra seus fillos moy bõa rrazõ, et sem bráádos et clamor de torto ante todo opobóó, et deytarlos ẽno fogo et queymarlos y. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 178 |
Et forõ aly todoslos nobles do Egyto et moytos outros de suas fronteyras: et vẽeo y oseu bispo, ho mayor queos [gentijs] daly aviam; et era omẽ moy ouçião et vello, et de grande siso, et moy sabio em todoslos saberes. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 178 |
Et Julio Çesar temyasse queo matassem atrayçom et gardauasse quanto podia: et obispo Acoreo sya aly em hũ estrado moy noble quelle mãdara fazer Julio Çesar; et despoys que çearõ acostousse aquel bispo Acoreo ẽno estrado, et syase aly, sua barba grande et cãa, et sua mytra ẽna cabeça cõmo bispo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 180 |
Das rrazões que Julio Çesar diso ao bispo Acoreo por lo rrio Nylo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 181 |
Das rrazões que diso obispo Acoreo aJulio Çesar, por lo rrio Nylo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 181 |
Começou obispo Acoreo et rrespondeo a [Çesar] desta [guisa]: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 181 |
"[Çesar], guysado he de eu mostrar as poridades donde vijmos os grandes parentes [do] Egyto [de] que tu demãdaste, por queo sey moy bem et estas som cousas que nõ conosçerõ nẽ souberõ os máos pobõos, nẽ os máos omẽs ata otẽpo enque ora somos: mays plaza te, et piedade sera et santa cousa pera os bispos dese calar elles et nõ dizer tã grandes myragres cõmo estes, que por ventura nõ osabem et querendoo dizer véérse yam en vergonça por ello ante os prinçepes et os outros grãdes omẽs. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 183 |
Do poder das planetas segundo diz obispo Acoreo por lo rrio [Nylo]. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 187 |
Das rrazões do bispo Acoreo aJulio Çesar por lo rrio Nylo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 187 |
"Aqui torna Lucano de Cordoua de España arrazoarsse contra obispo Acoreo de cabo cõ Julio Çesar em esta rrazõ, et diz asy: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 196 |
Et este Melchisedec, rrey dessa villa, foy o primeyro rrey et obispo de Deus em Jerusalem; et por que era rrey dou seus dões aAbraã, cõmo asi cõmo oystes, et por que era bispo bendisoo et diso asy: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 196 |
Et Abel começou adar as [primyçias] aDeus, et Abraã os dezimos, et a primeyra casa de oraçõ fezoa este byspo Melchisedec et o primeyro sacrifiçio de pam et de vyno, segundo conta mẽestre Pedro ẽno capitolo do vençemẽto de Abráám, et deste presente do bispo Melchisedec. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 196 |
Et sobrela rrazõ destes sacrifiçios rrozõa de estes mẽestre Godofre et outros cõ el queo sacrifiçio [do] pam et do [viño] que fazemos os [cristaos] que dos [gentijs] lo avemos et nõ dos judios, et que ante foy começado queo dos judios, ca este Melchisedec ou Sem, fillo de Noe, ante foy do tẽpo dos judios, et omẽ [gentyl] foy, et este sacrifiçio este bispo o começou. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 196 |
Et dizẽ outrosi que [des] Noe ata Aarom, forõ todos los fillos [mayores] desta gééraçõ byspos, et bendiziam aos pobõos quando faziã oraçõ et quando comyam, cõmo Melchisedec fezo aAbraã, et pero que [algũus] deles eram rreys ou caudillos em aquela sazõ nõ leyxauã por tanto de séér bispos et esto faziam por apoderar as gentes [en] duas maneyras: ahũa tẽporal [como] rreys: aoutra espiritual cõmo bispos; et por esso lles dauã primeyro as [primyçias] que disemos, et desi lles derõ as dezimas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 197 |
Abraã creuo todas estas palauras quelle diso [nosso] Señor, et ofeyto da sua lide cõ aqueles quatro rreys, et apartida do rroubo cõ obispo Melchisedec et com Bara, rrey de Sodoma; et cõmo [crija] aDeus todas las palauras quelle dizia, et toveron o todos por omẽ dereyteyro et que fezera dereyto et bẽ quantos souberõ queo fezera, et por que ouvo fe ẽno quelle diso Deus, foy teudo por leal. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 199 |
Et outrosi do que diso que ao quarto lynage del queo tornaria em aquela terra, asi foy complido, que Abraã que [tyña] moy bem et gardaua aley, et era mays que bispo, porque fora patriarca, et asy oforõ Ysáác seu fillo, et Jacob seu neto, et outrosi os doze fillos de Jacob, et daqueles que despoys del vierõ que mãteuerõ aley forõ quatro bispos [per] conta ata que entrarõ ẽna terra [da promjssom]; et ao primeyro diserõ Leuy, ao segundo Caath, ao terçeyro Aarom, ao quarto Eleazar. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 223 |
Et segundo diz Agostim ẽna Glosa, estes sete cordeyros querem séér as sete molleres de que fala Ysayas, et os sete dões do Espirito Santo que rreçebem [porlas] mãos dos bispos os que nouamẽte veẽ ááfe. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 227 |
Et contã Jeronymo et mẽestre Pedro que ẽno ebrayco dizẽ sabec por cabrõ, et por que aviam elles ẽnos sacrifiçios de costume et de ley, de sacrificar bezerro por lo prinçepe, et carneyro por seu bispo mayor, et cabrõ porlo pobóó, et que sééria mays de rrazõ et guysado de séér este sacrifiçio por lo pobõo, contã que em lugar de carneyro que dizem elles em seu ebrayco sabec em esta rrazõ. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 245 |
Et despoys que Eusebio foy byspo de Çesarea et santo omẽ, et [Jeronjmo] outrosy bispo et santo, et que trasladou a Biblia em [este] noso Latym, falam destas [rrazoens] em suas canonycas, queremos vos contar aqui dellas, segundo queas contam os autores dos gentíj́s, et desi diremos et declararemos que querem dizer, et achamos que tambem diserõ os gentíj́s palauras et rrazões que dizẽ hũa cousa et dam aentender outra, cõmo ofazem os nosos Testamentos, ho da noua ley et ho da vella que andou sempre em fegura, oque nõ faz tanto onovo que anda ja ẽno feyto da cousa. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 272 |
Et ho outro yrmaão, asi cõmo nasçia [em posel] trabou cõ sua maão ẽno pe del por lo deteer, cõmo que queria nasçer ante que el, et este postromeyro foy por ende chamado Jacob, por que segundo mostra obispo dom Lucas, tãto he esto cõmo esforçador, ou sumetedor, ou vençedor que mete ao vençido su oseu señorio; et cõmo contã [meestre] Pedro et outros, este nõ nasçeo veloso, mays acorõa plana et nõ moyto cabelo, et era plano et chaão; et era moy fermoso omẽ de cara et de maãos, et pagauãse del todos os queo viam. |
[+] |
1301 |
PP V, 48/ 28 |
Ca, segundo disso Sant Agustiño, el obispo que nõ es castigado mas lle devẽ dizer "Can" que outra guisa, ca se nõ morde ou deve dizer que nõ es obispo; porque nõ a en el mũdo tan mal prelado como por seer lesongero e por medo de los omes lo dexa de castigar, ca el que es posto para esto e nõ lo faze, nõ pode seer culpa, porque semella que lo consinte e lo tiene por bien . |
[+] |
1301 |
PP V, 48/ 29 |
Nenbrado deve seer e aperçebudo el obispo ou qualquer de los outros prelados sobredictos que si en sus paravlas dixerẽ alguna sobejana por rrazõ de malquerença que queyran a alguũ ome, assi como mal tragendolo e denostandolo , quel rruegue e quel demande perdon. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 1 |
Cõmo [sse] conosçier Vlixas et [Liomedes] con el obispo en el (tenplo de) [Dalfon] quando [vjno] por la rrespuesta . |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 1 |
Cõmo [o bispo Proteo diso aa deesa Tetis cõmo o ela] foy encãtar logo ao mar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 84 |
Et ela meteu se cõ seu fillo por lo mar, et foy fasta aquel lugar do firmamẽto que avemos dito et logo que chegou ali, fezo suas orações et seus sacrifiçios; et veu as agoas que lle disera o bispo Proteo, et erã dos jnfernos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 84 |
Et a deesa Tetis, acõmo quer que avia encãtado seu fillo que nõ entrase ferro en el, soubo por rresposta de seus ydolos, et por que ll ' o disera o bispo Proteo que sobre Troya avia de morrer Achilles, seu fillo, se ala fose. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 86 |
Et foy a [Penolope], sua moller; et demãdou lle seu fillo Talemaco et leuo o ao lugar du andaua Vlixas arãdo et poso o moço por onde aviã de pasar os boys por que nõ fezese mal ao moço. estõçe entẽdeu Palomades et os outros que nõ era louco et fezerõ os rreys et os prinçipes que aly erã cõsello, et trouxerõ cõsigo ha a Achilles et a Colcas, o bispo de Troya, forõ moy alegres por toda a çidade. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 90 |
Et os gregos maravillarõ se d ' esto moyto, et o bispo Colcas diso: ' alegrade -vos, gregos, ca vençeredes et destroyredes Troya; mays traballaredes moyto et longo tẽpo ante que a tomedes nẽ ajades en voso poder ' Et diso lles que os oyto pasarinos et sua madre que erã noue que dauã a entẽder nove anos que estariã en aquela çerca et cõquista. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 90 |
Et que ao deçimo anno que averiã a çidade tomada, et fariã y quanto quisesen oydas estas rrazões que o bispo Colcas diso de Troya, mãdarõ logo mouer suas naues, et forõ sua carreyra |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 184 |
Et esto he moy grã dereyto, ca vos erades entre elles cõmo obispo ou señor et mẽestre, segundo custume da nosa ley. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 288 |
Et do grande doo que por el faziam Conta a estoria que Paris foy suterrado ẽno tẽplo de Juno atam onrradamẽte cõmo nũca foy fillo de rrey ca aly forõ ajuntados todos los arçibispos et obispos et abades et toda a clerizia de sua ley para fazer del seus [sacrificios] et suas orações. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 422 |
Sabede que sodes ende moy malposfaçado, et esto he moy grã dereyto, ca uós erades entre elles bispo et señor et m[a]estre, cõmo he costume de nossa ley. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 469 |
Et alý forõ ajuntados tódoslos bispos et tódaslas clerizías. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 591 |
(E) conta a estoria que Paris fuj soterrado ẽno tenplo de Juno, tã honrradament que nũca o mais fuj fillo de rrey, ca alí forõ ajuntados tódoslos arçibispos et bispos et abbades et toda a clerizía de sua lee por fazer sobr ' el seus ofiçios et dizer suas orações. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 655 |
Nós -diserõ -, nós queremos presentar hũ dom moy grande et muy rrico et muy nobre, que lle queremos enuiar a Minuerua, ca así noslo cõsellarõ nosos bispos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 19 |
Et [e]ste he chamado ẽno Avãgeo Santiago o Menor, et foy o primeiro bispo que ouve en Iherusalem, et era conuçudo por omẽ justo et chamaualle a escriptura ome de voz et obrador de uerdade. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 19 |
Mais despois que Nostro Señor sobio aos çeos, este Santiago Alfeu foy ordenado en bispo de Iherusalem por los outros apostollos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 19 |
Et porque el era moi cõprido de santidade, despois que Nostro Señor sobio aos çeos, derõlle os apostolos por onrra que disese misa ontre eles primeiramẽte en Iherusalem, ante que fose ordenado en bispo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 19 |
Et este foi o primeiro home que diso misa en vestimẽta de bispo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 19 |
Et a cabo de sete ãnos que el foy bispo, en hũu dia de Pascoa, vierõ os apostolos a Iherusalem et pregũtoos por los miragres et maravillas que Deus por eles fazia, et eles diserõllos ante todo o poboo, et mostraron et preegarõ cõ el ẽno tẽplo a Cayfas et aos outros judios sete dias, et os judeus querendose baptizar por la sua preegaçõ, entrou hũu home adesora ẽno tẽple et começou de braadar et dizer: - |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 19 |
Despois ẽno ãno que el avia triinta ãnos que era bispo, os judeus cõ maliçia forõ a el et diserõlle: -Rogamosche que tornes o poboo que erra coydando por Ihesus que he Deus et que asi o preeges et faças entẽder ao poboo que aqui seera en dia de Pascoa, et nos asi o outorgaremos, et nos et o poboo daremos testemoyo que tu es home boo et santo com̃o tu dizes. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 34 |
Et segundo Santo Ausebio, bispo de Çesaria, et Sam Jeronimo, foy tan boo que hũu dia seendo aa noyte nẽbrouse que em aquel dia nõ fezera bẽ nĩhũu nẽ dera nĩhũa cousa, et diso: - |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 59 |
Acaesçeu hũu dia que don Payo, arçibispo de Bragãa cujo sofregayo era aquel mõosteiro vẽo o visitar o mõesteiro; et seẽdo ẽno cabiidoon dos mõjes, o abbade cõtou ao arçibispo todo o que lle aviera, et o que lle o mõje disera da cabeça de Santiago, et com̃o lle fora dito en sonos, que se quisese por elo que a trajeria a Espana. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 59 |
Et diso ao arçibispo que se lle dese liçẽçia et o cõsellase, que el que de grado prouaria se a poderia aver. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 59 |
O arçibispo oyo o que lle o abade dezia, looullo moyto et mãdou a el et ao monje cõ que o falara et ao chantres de Braagã, que se traballase de o cõprir, et doulles liçençia et beeyzeos, et tirou deles juramento que se merçee de Deus fose que aquelo por que yã que o acabasen, que a trouxesen aa igleia de Braagã. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 59 |
Et a nĩhũa gisa nõ na leues a Braagã nẽ aias coydado do juramento que fiziste ao arçibispo d ' y, ca tu nõ podes nẽ deues yr cõtra a voõtade de Nostro Señor. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 69 |
Ata aqui vos cõtamos da trasladaçõ et miragres de Santiago et des aqui endeante vos cõtaremos com̃o Calrros librou España do poderio dos mouros, segundo conta Dom Turpim, arçibispo de Reens. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 69 |
Tvrpino, por la grraça de Deus arçibispo de Rreens et cõpaneiro de Calrros ẽnos grãdes feictos et lides que lle acaesçerõ en Espana, a vos don Leoprando, dean de Aquisgrano soude en Ihesucristo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 70 |
Et os galegos, que forã tornados a creẽça de Deus por la preegaçõ de Santiago et dos seus diçipolos, que se tornarõ despois aa seyta dos mouros, forõ baptizados por mão do arçibispo dom Turpĩ, et os outros que se nõ quiserõ baptizar hũus forõ metudos a espada et os outros a catiuo en poder dos cristiãos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 83 |
EN COM̃O CALRROS ENRREQUENTOU A [I]GLEIA DE SANTIAGO D ' ouro que lle derõ os prinçipes, enrrequentou a igleia de Santiago, et morou y trres ãnos, et meteu y bispo et coengos segũdo rregla de Sant Esidro, et poso y sinos et liuros et vestimẽtas et toda las outras cousas que perteesçen aa igleia. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 98 |
Et os nomes dos mayores que yã cõ el som estes: eu dom Torpĩ, arçibispo de Rreens, por la mĩa preegaçõ esforçaua o poboo de Nostro Señor para lidar cõ os mouros et quitauoos dos pecados et ajũtavoos quanto podia cõ as mĩas armas. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 110 |
COM̃O AYGOLANDO NÕ QUIS BAPTIZAR POR LOS POBRES MAL VEZADOS En outro dia ora de terça, poserõ tregoa ontre si, et Aigolando foy a Calrros por rrazõ de se baptizar, et achoo seer a comer en mesa; et achou cõ el outras moytas mesas arredor del a que syam arçibispos et bispos et moytos caualeiros, et frades negros, et coengos rreglãtes, et outros moytos omes vestidos de moytas gisas, et pregũto[u] a Calrros por cada hũu deles [que jente] era, et el lle diso: - |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 110 |
Aqueles que seẽ vestidos de hũa gisa, et tẽẽ barretes todos de hũa color, son arçibispos et bispos que nos ensinã os mãdamẽtos da nosa lee, et nos quitan dos pecados et nos dan a beeyçõ de Deus; et aqueles que veedes do abeto negro son abbades et mõjes de mellor vida que aqueles outros, que senpre estan en oraçõ rrogãdo a Deus por nos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 128 |
Et d ' alg[ũ]as vilas fez bispados et meteu y coengos et clerigos, et fez cõsello ẽna çidade de Santiago, et por cõsello dos bispos d ' Espana et dos prinçipes que y erã, por amor de Santiago, estabeleçeu que todo los rrex et prinçipes d ' Espana et de Galiza, atã ben os que entõ erã com̃o os que avian de viinr, obedeçesen ao bispo de Santiago. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 128 |
Et en Padrõ nõ quis fazer bispo que a nõ cõtauã por vila, et mãdou que fose sojeita aa igleia de Santiago. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 128 |
Et entõ eu Turpyn, arçibispo de Rreens, sagrey moyto onrradamẽte a igleia de Santiago, por mãdado do enperador Calrros, cõ LX bispos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 128 |
Et estabelesçeu en aquel dia que d ' ali endeãte a igleia de Santiago fose chamada apostolical porque [i] jaz o corpo do Apostolo, et todo los bispos d ' España fezesem y conçello moyto ameude, et que todo los rreys d ' Espana rreçebesem as coroas dos rreynos da mão do bispo d ' y, et todo los bispos d ' Espana trouxesen os bagoos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 128 |
Et se por pecados en alg[ũ]as vilas et lugares mĩgoase a creença de Deus, que fose coreita por lo bispo de Santiago, et grã dereito he de se correger en aquela igleia a creẽca, que asi com̃o por San Johã Auãgelista yrmão de Santiago, ẽna parte d ' ouriente foy feicta en Efeso igleia apostolical et enxaltada a creẽça de Nostro Señor, asi por Santiago seu yrmão ẽna parte d ' ouçidente, en Galiza, onde jaz o seu corpo, he feicta igleia apostolical et enxaltada a creẽça de Ihesucristo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 128 |
Et a outra mais onrrada he a de Santiago porque ontre todo los apostolos foy mais onrrado en dygnidade et en onestidade apos San Pedro, et he priuado ontre todo los outros apostolos porque rreçebeu primeiramente marteyro ca eles, et foy coroa ẽna igleia de Nostro Señor, et por esto a sua igleia he moyto onrrada porque a tornou a creẽça por sua preegaçõ et a sagrou soterrãdo y o seu corpo santo, et aynda agora a onrra moyto por moytos miragres que y fez sen cõto. Et a terçeyra igleia apos estas mais onrrada, he a de Efeso, porque San Johã Auãgelista diso en ela, ante todo los bispos que el fezera por las outra çidades, que y erã ajuntados, a que el chamaua anjeos ẽno Apocalise, primeiramente o Avãgeo: |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Et en quanto Calrros et Galarõ et o arçibispo don Torpĩ pasarõ os portos cõ os outros viinte mĩll et Rrulan et Oliueiros gardauã a çaga de Rroçauales apareçerõ moy çedo de manãa Marsil et Velnĩgando cõ çinquoeenta mĩll mouros, et sayan dos montes et das deuesas onde jouverã ascondudos dous dias et duas noytes por mãdado de Galarõ, et fezerõ de si duas mãadas, hũa de viinte mĩll et a outra de trinta mĩll. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Et era en aquel tenpo custume que todo los que aviã de lidar que se confesauã a seus bispos et a seus clerigos et deles rreçebiã o corpo de Deus ante que entrasen ẽna lide. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 153 |
A segunda he de San Pedro apostolo et he abadia dos monjes negros, que esta ẽno Camyno Françes, a terçeira de San Migeel de Çisterna, a quarta he a de San Martino dos Pi[n]eiros que foy bispo et he abadia dos mõjes, a quinta he de Santa Treydade, a sesta de San Fiins martere, a septima he de San Bieyto, a nona de San Payo martere, et esta tras a cabeça de Santiago aa destra parte, [et a dezema he de Santa Maria] et vã alo por ontre o altar de San Nicolao et de Santa Cruz. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 157 |
Et desi o altar de Santa Cruz, et demais ẽna çerca da coroa da igleia esta o altar de santa Fe ui[r]g[e]m, et desi o altar de san Johã apostolo et auãgelista, et desi o altar de sam Saluador que esta ẽna mayor cabeça da igleia, et desi o altar de san Pedro apostolo, et desi o altar de sant Ãdre, et desi o altar de san Martino bispo, o postromeiro altar he de san Johã Baptista. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 157 |
Et suso ẽno paaço soem seer tres altares: hũu he o altar de san Migeel Arquangeo, et o outro altar he, a destra parte, de sam Bieyto; et [o] outro altar he, ẽna siestra parte, de san Pedro et de san Pavlo et de san Nicolao bispo, et sol y seer a capela do arçibispo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 159 |
Et aquela arqua he laurada de hũa marauillosa obra nẽ he moyto grãde nẽ moyto pequena, et a nĩhũa maneira nũca d ' ali pode seer mudada segundo ençima da testemoyo sam Thedomiro que foy bispo d ' y, que o achou ali grã peça ha segundo avedes oydo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 162 |
"Don Diego bispo de Santiago fez aqui esta taboa poer do tesouro de Santiago a cabo de çinquo ãnos que foy bispo, et tẽ por todo sateẽta et çinquo marquos de plata. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 162 |
Et quando o dito bispo acabou esta obra era entõ rrey don Alfonso". |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 167 |
Et erã aministradores d ' este lauor, don Saguemo vicario da coenga et dom Gosende abbade, et rreinaua entõ dom Alfonso rrey das Espanas, et era bispo dom Diego, et era moy nobre omẽ et moy fidalgo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 170 |
Et o bispo, que era home santo, teendo o escripto ẽna mão, para abrirlo e veer o que andaua dentro, nõ achou en el nĩhũa cousa scripto. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 170 |
Et o bispo et os outros que y estauã, que esto virõ, marauillarõse et entẽderõ bẽ que era miragre de Santiago et ouverõ moy grãde alegria, et fezerõ grãde festa et derõ grãdes loores a Deus et ao preçioso apostollo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 170 |
Et o bispo santo porque entẽdeu que Santiago ouvera piadade do rromeu et que lle gaanara perdom de Nostro Señor, nõ lle quis dar outra peedença, saluo que jajuase a [s]esta feira d ' ali adeante. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 176 |
Eles oyrõ esto, forõ todos spantados et marauillarõse moyto, et forõ ao bispo da çidade de Leõ et cõtarõlle com̃o lles aviera, et maenfestarõlle aquel pecado et tomarõ y del peedença et vierõ cõprir sua rromaria. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 186 |
MIRAGRE DE SANTIAGO SCRIPTO POR PAPA CALISTO Ẽno ãno da Encarnação de Nostro Señor, de mĩll et çento et dous ãnos, hũu bispo viindo da casa santa de Iherusalem en hũa naue, seendo cabo do bordo leendo en hũu liuro, vẽo hũa moy grãde onda et lançoo ẽno mar cõ outros que y andauã; et arredada a naue deles saseenta couedos, et eles aperigoados sobre las agoas do mar, chamarõ Santiago que lles acorrese a moy grã voz. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 186 |
Et entõ tornou ao mar et mãdou que os tornase aa naue aqueles que ende leuara; et chamou os marineiros, deteuerõ a barcha, et a onda do mar, por la ajuda de Santiago, volueos aa barcha os que ende leuara et o bispo cõ seu liuro aberto ẽna maão et sem dano nĩhũu. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 186 |
Et o bispo moyto onrrado que Deus et Santiago liurou por lo seu rrogo de tã grã perigoo, fui en rromaria a Galiza onde jaz o seu corpo, et fez aa onrra de[l] esta oraçon: - |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 208 |
Et eles virõ que de bispo que fora tornara atã poble por seruir a Deus, deronlle hy hũ lugar en que fezo hũa çela onde sempre [podia] veer o altar de Santiago a que el de dia et de noyte . . . et fazia moy boa vida. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 93 |
Et porque a memoria da Eglleia de Yria he Ja quasy perdida, porende eu, querendo a alguũ tanto tornar a memoria dos que nõ saben nẽ creen Ja que fose obispado -ante o han por bulrra -, en leendo perlos llibros algũus de canõicas antijgas, et preujlegios goticos dos santos catholicos et deuotos bispos de Yria et porla Escriptura, achey o fundamento para rreduzir aa memoria dos homes quanto durarõ çertas ydades: do começo do mudo ata que o corpo de Santiago foy tragido a Cõpostella. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 96 |
Mays, porla graça de Deus et predicaçõ de San Martino o grego, obispo de Dumẽsijs, foy leuantado por rrey, primeyro dos godos et sueuos, Mjro, rrey catholico muy vertuoso. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 96 |
Et ordenou ende obispo, segũdo que aviã ordenados nouos obispados enã España porlo custume da Eglleia Rromana. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 96 |
Eña qual eglleia foy o primeyro obispo Andreas, varõ santo et rreligioso, que foy eño co[n]çilio de Lugo et despoys enõ cõçilio de Bragaã cõ outros santos bispos, os quaes o rreçeberõ cõ grandes onrras. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 97 |
Et foy rrey de muytas vertudes et moy forte en armas, et fezo o segũdo conçilio enã eglleia de Bragãa, enõ qual foy o dito santo bispo Andreas, eña era de seysçentos et dez ãnos. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 98 |
En este tenpo Leandro, arçobispo de Sybilla, viera do cõçilio de Constantinopla a fazer amjstança et pazes con Gregorio, diacono da Eglleia de Rroma, et foy predicar a Leonegildo que leyxasse a sandeçe dos arrianos et creesse enã Santa Treydade. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 98 |
Et dito Leonegildo, rrey, Jndurado porlo espiritu diabolico, nõ quiso creer, mays, porla vondade et santidade do dito arçobispo Leandro, doulle huũ seu fillo a que chamauã Rrecaredo. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 98 |
Et o santo arçobispo bautizoo, et por tal via o criou et ensinou eña santa fe catholica; et que todalas cousas que lle el mandaua fazer, o moço as fazia de muy boa vontade. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 98 |
Enõ qual conçilio foy don Diego, o segũdo obispo de Yria. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 98 |
Et, porque en Espanã polulaua a grande eressia arriana et en Galiza outra eressia a que deziã preçoliana, et o dito arçobispo Leandro nõ podia tirar as ditas heressijas, tornouse a Constantinopla para que cõ abtoridade de todo o Cõçilio Constantino se viese a España a predicar. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 98 |
Et en este tenpo foy feyto cõçilio et aJuntamento de saseenta et sete obispos enã cibdade de Tolledo, rreynante o glorioso rrey Rrecaredo, enõ qual cõçilio foy o dito don Diego, que foy o segundo obispo de Yria. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 99 |
Et foy ende don Samuel, terçeyro obispo de Yria, so Ysydoro, arçobispo de Siujlla. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 99 |
Et morreu Sesinando, rrey, et foy leuantado por rrey Çintolla eño conçilio tolletano; enõ qual conçilio foy Gutumaro, quarto obispo de Yria. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 99 |
Et, morto Çintolla, leuantarõ por rrey Rroçesindo, enõ tenpo d(o) qual foy Sendigo, o quinto obispo de Yria. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 99 |
Et morto Rrocesindo, rreynou Egiga, nobilisimo prinçipe, enõ tenpo do qual foy Felix, sexto obispo de Yria, enã era de seteçentos et vijnte et seys, este durou pouquo. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 99 |
Et en outro conçilio de Tolledo foy Adulso Felix septimo obispo de Yria. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 99 |
Foy eña era de (de) seteçentos et vijnte et nobe, so a qual foy Escluas, octauo obispo de Yria. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 99 |
Et morto Orriga, foy elegido dos godos por rrey don Rrodrigo, eño qual tenpo foy Leonesindo nono obispo de Yria. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 99 |
Ata este obispo Leonesindo rreynou ... os godos, et asenorearõ toda Espanã fasta a era de seteçentos et quorenta et sete años. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 100 |
Et, en este tenpo que asy foy perdida Espanã, leuantouse don Payo Faujlla et gaançou as Esturias et correu cõ os mouros, et rreynou dez et noue anõs; en tenpo do qual foy Emula, deçimo obispo de Yria, este foy santo home et rreligioso. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 100 |
Et tornãdo ao proposito en tenpo dos ditos rreys foron os bispos de Yria, os que aquj dira: |
[+] |
1460 |
CI 1/ 101 |
Os quaes se forõ ao dito obispo et lle contarõ a dita visõ. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 101 |
Et, porla graça de Deus que queria illumjnar et onrrar a eglleia onde tal, porlo preçioso thesouro do corpo [do] glorioso apostollo Santiago, o dito obispo por sy meesmo vio as ditas candeas lumjnarias et oyeu os ditos cantares angelicaes. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 101 |
Et enton o dito obispo foyse a el rrey don Afonso o Casto por sy meesmo et disolle todo: comõ a el, porla graça de Deus, fora rreuelado o corpo do apostollo Santiago. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 101 |
Et cõ cõsello et auctoridade de moytos obispos et nobres varões, por honrra et rreuerençia de tan grande apostollo, hedificou ende moy grande et noble eglleia, et segũdo que agora veedes. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 101 |
A qual liçençia, despoys a gran tenpo, gaançou o bispo Da[l]maçio por priujllegio do papa. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 101 |
Que rre(g)erõ a santa cathedra apostolica, foron os obispos de Yria fasta don Diego Paaes que foy o vltimo obispo de Yria. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 101 |
Et contẽse enõs priujllegios da Eglleia de Yria que enla son sepultados vijnte et oyto, os bispos santos, por rreuerençia dos quaes ende son outorgadas vijnte et oyto quoresmas de perdon. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 102 |
Et o arçobispo de Santiago don Rrodrigo de Luna, vltimo pasado, que y Jaz sepultado dentro do coro da[s] gradizellas do altar mayor de Santa Maria d Iria de Padrõ. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 102 |
Porlo qual o arçobispo ficou enã Rrocha Bra[n]qua de Padrõ, et ally se rreparaua cõ muytas aJudas que lle ende faziã; que tijna el y acerqua de dozentos homes d ' armas: huũs de Lopo Sanches, seeriã quorenta escudeyros, Vernaldo Yanes et seu yrmão cõ toda a cassa de Moscoso, Gomes Peres das Marinas, Aluaro de Souto Mayor, Fernã Peres d Andrade. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 102 |
Estes nõ se partirõ dally fasta que veeo o yrmão do arçobispo de Seujlla cõ quatroçentos omes d ' armas, et poso rrayal en derredor de toda a çidade de Santiago. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 102 |
Outrosy rresgistirõ cõ o arçobispo don Rrodrigo o cabildo de Santiago enã villa de Padrõ açerca de dous anõs, fasta que se desçerquou a çibdade et se partio dende o conde de Trastamar para sua terra. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 102 |
Enã era de mjll et quatroçentos et saseẽta et çinquo, prendeu Vernaldo Eanes de Moscoso ao arçobispo de Santiago, don Afonso de Fonseca, eña villa de Noya, et o teuo preso dous años, pouquo mays. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 102 |
Outrosy seus criados faziã guerra a este caballeyro quanto podiã, entanto que estes criados -deste arçobispo - prenderõ dez et seys biĩfiçiados, os quaes erã arçidianos, et cardeas et canõigos, porlos rrescatarẽ por dineyro; porlo qual, quando os çeybarõ, rrescatarõnos por quinentas dobras. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 102 |
Durou este çerco fasta Janeyro; durou çinquo meses fasta que ouverõ sua concordia os caballeyros et cõ a çidade de Santiago, cõ o arçobispo. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 105 |
Eña Eglleia de Santiago foron quatorze os obispos et tres rregedores que a teuerõ por tenpos fasta o bispo don Diego Gelmeriz, que foy o vltimo bispo et o primeyro arçobispo, o qual a rregeu et gouernou moy santamente, segũ que adiante seera dito. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 105 |
Et soçedeu eño rreyno seu sobrino Rranamjro, fillo de Veramũdo, yrmão de Froyla, porque el rrey don Afonso nõ avia fillos; et esto en tenpo de Theodomjro obispo. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 105 |
Et o dito santo Theodomjro, viçesion obispo de Yria, foy o primeyro obispo que rregeu a santa séé do apostollo Santiago en tenpo de Carlo o Magno, rrey de França, et de don Afonso o Casto, rrey d ' Espanã. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 105 |
Et finouse o dito don Theodomjro, santo et rreligioso varon, et soçedeu en seu lugar A(l)teulfo et foy ordenado obispo enã santa séé do apostollo Santiago. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 106 |
Et aa fin de [A]theulfo, obispo, soçedeu eño santo lugar outro Atheulfo, obispo santo. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 106 |
Mays cõmo a mjser[i]cordia de Deus nõ desanpara aaos que en ella cõfian, et porque o santo obispo era sen culpa, libroo Deus cõmo adiante dira. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 106 |
Veendo asy o santo obispo condepnado por sentença tan cruel et cõ tal falso testemoyo, leuantouse muy de manãa aquel dia que o asy aviã de lançar ao touro et, cõfiando da piedade de Deus, çelebrou missa cõ vistimenta de pontifical. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 106 |
A cõmo quer que a aquelas oras poseron os cães ao touro et começarõno de garrotar porlo ensanar, por que viese ao santo obispo, et a cõmo que o asy agarotaron et lle poseron os (cães) et lle asobiaban porlo ensanar, nũca o touro brauo curou de lle fazer mal ao santo obispo, antes se foy asentar de gionllos ante el, manso cõmo se fose cordeyro. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 106 |
Et entonçes o santo obispo o tomou porlos cornos, os quaes lle logo ficaron eñas mãos, et o touro se foy en paz. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 106 |
Et o santo bispo leyxou a denjdade, et maldiso el, et foyse para as Esturias et finouse enã era de noueçentos et quatro. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 106 |
Et en memoria de tanto mjragre, o manto cõ que el disera a mjssa et leuaba vistido aquel dia que o deytaron ao touro, foy despoys de tanta vertude que se alguũ obispo o vestise para çelebrar cõ el, et esteuese en alguũ pecado, nõ llo podiã despoys sacar por nj̃huã maneyra. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 106 |
O qual teuerõ enã dita eglleia por rreliquas gran tenpo, et nj̃guũ obispo nõ era ousado de o vestir, fasta que porlos mouros se perdeu a terra. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 106 |
Et despoys Sisinando, obispo, seu sobrino e soçessor, trouso o corpo do dito santo Atheulfo de Asturias, et cõ grande onrra o sepultou en Conpostella. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 106 |
Et porlo pecado que contra el fezerõ, vieron çen nabes armadas de normanos a Galiza, et guerrearõ por tres años et destroyron a terra por aquel pecado que fezerõ contra o santo obispo Atheulfo; en tal gujsa que matauã et captiuauã homes, et molleres et os moços pequenos. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 107 |
Et ordenarõ Sisinando obispo, en seu lugar, capellan mayor, o qual foy o quarto obispo en Santiago. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 107 |
Et feyta asy a dita eglleia, eña era de noueçentos et dez et sete, consegrarõ a dita eglleia os seguintes (os) obispos: primeyramente Sisinando, obispo do dito lugar, Nauste de Coynbra, Luca de Saragoça, Argemjro de Lamego, Gomando da Garda, Theodomjro de Viseu, Jacobo de Aurense. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 107 |
Et entonçes el rrey, et a rrayna et os Jnfantes deron grãdes dadiuas et Joyas, asy a santa séé e iglleia comõ aos bispos, et coutaron et fra[n]quearõ o santo lugar et o bispo et clerigos da dita séé. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 107 |
Et dende, o santo bispo Sisinãdo, varõ rreligioso et casto, ordenou moytas boas cousas da eglleia, et clerizia et da famjlia. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 107 |
Et quantos desçenderõ da linaJeen daqueles quatro que acusarõ seu tio, o bispo santo Hateulfo, fezóós esclauos et seruos da eglleia para senpre, et que nũca eles nj̃ sua linaJeen ouvesen onrras nj̃ ofiçios da eglleia. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 108 |
Et estonçes don Juã, obispo de Rreuena, que despoys de Sam Pedro, çento et trinta et huũ años, rregeu et gouernou a Eglleia de Rroma, conosçendo a santidade do bispo Sisinando, envioull(e) por hũu seu porteyro leteras: que rrogase por el a Deus et ao Apostollo, señor Santiago, que fose seu defensor en este mũdo et eño outro. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 108 |
Ao qual papa, o dito obispo Sesinando envioulle Ganelo, seu capellã, cõ grandes graçias. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 108 |
O qual Ganelo morou en corte do papa hũu anõ et trouxo para aa dita eglleia de Santiago moytos libros et Joyas que lle enviou o papa ao obispo. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 108 |
Et despoys o santo obispo Sisinando se finou enã era de noueçentos et çinquoenta et oyto. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 109 |
Et soçedeu en seu lugar o bispo Gondesindo, quinto, que era fillo do conde don Loys. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 110 |
Et morto Gondesyndo, obispo, foy cõsegrado Eremegildo, o sexto obispo de Santiago, que foy hõme lubrico et mu[n]danal. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 110 |
Et a vella cõ lagrimas lançouse aaos péés do bispo, et el nõ ouvo della mjsericordia. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 110 |
Et veendo o nobre rrey Rremjro o grã tributo que asy aviã de pagar aos mouros, et gran pecado que se seguja en dar as ditas donzellas para que conprisen enllas sua luxuria, o gram captiuerio que era en España en dar cada anõ tan nobres varoões, ouvo seu consello açerqua da çibdade de Liõ cõ todolos arçobispos, et obispos, abbades, rreligiosos et cõ todolos prinçipes de seu rreyno. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 110 |
"Et el rrey, cõmo espertou, chamou os arçobispos et bispos et caballeyros que con el estauã et disolles a vison. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 112 |
Et despoys de Ormjgildo, obispo, foy don Sisnando, fillo do conde don Mendo, foy consegrado en obispo septimo enã Eglleia de Santiago. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 112 |
Et el rrey mandoo prender et encarçerrar, et poso en seu lugar a don Rroseende, obispo oytauo, fillo do conde don Fernãdo et da condessa dona Aldara, que era de linaJee rreal. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Nõ sabemos se fezo oraçõ ante o altar do Apostollo, señor Santiago, antes entrou, cõ a espada nua eñas mãos, entõ por força enõ dormjtorio onde estaua dormjndo o bispo Rroosende cõ outros señores, et leuantou cõ a punta da espada o cobritor que Jazia sobrelo obispo et quiseralle cortar a cabeça. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Et quando o santo obispo Rroosende o veu sobre sy foy moy espantado, et cõ gran themor diso: |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Et o santo bispo Rroosende maldiso ao obispo Sisinando et foyse para o mosteyro de Cellanoua, onde viueu en paz ata que se finou. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Et estonçe Sisinando, obispo, ficou eña seen de Santiago. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Et quando o bispo Sisnando esto oeu asy cõ gran sana, armouse cõ gran soberbea et correu enpos deles ata o lugar de Fornelos, et entrou por medio das ases et aly morreu; et conpreuse o dito do(n) santo obispo Rroosende. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Et morto o bispo Sisnando, os señores et antijgos da Eglleia de Santiago elegeron a don Payo, obispo de Lugo, fillo do conde don Rruy Vaasques, que foy o nono obispo de Santiago. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Et quando os condes et potestades de Galiza virõ que o dito obispo, fillo do dito conde Rruy Vaasques, nõ vsaua dereytamente comõ deuja, nj̃ era bóó catholico, nj̃ rregia ben a eglleia, nj̃ trautaua ben o poboo nj̃ os rricos homes da terra, avido seu cõsello, leuantaron por rrey a Veremũdo, fillo del rrey Ordono, varõ de bõa vida et santidade, enã era de mjll e vijnte anõs. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Et este rrey Veremũdo, de consello dos mayores de seu rreyno, lançou fora et priuou o dito don Payo, obispo, fillo do dito Rruy Vaasques, da eglleia. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Et fezo eleger por obispo a don Pero Martins de Mosonço, monJe moy sabedor et de boã vida que era abbade de San Payo, home onrrado et amado de todolos señores. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Et foy o deçimo obispo da santa seen de Santiago, o qual acreçentou as onrras, dignjdades, famjlias, rrendas et votos do santo apostollo Santiago et fezo ende moytas boas obras. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 116 |
Et este tenpo, o conde don Rroy Vaasques, padre do dito obispo don Payo, cõ outros caballeyros et cõsulas trautou cõ o duque Almeçor, que era grande señor dos esmaelitas, escripujndolle comõ era morto [el] rrey Rrenamjro. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 116 |
Et despoys el rrey Veremũdo veeo a eglleia de Santiago et veeo cõ el o bispo do[n] Pedro, et rreparou moy ben a dita eglleia et çibdade. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 116 |
Et todo asy moy ben rreparado, morreu o bispo don Pedro. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 116 |
Et a sua morte foy elegido por obispo de Yria et de Santiago don Cresconjo, varon moy noble de boã generaçom et moyta nobleza, lanpada rresplandeçente. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 116 |
Et finouse o dito obispo Cresconjo eño castello do Est, era de mjll et çento et seys años. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 116 |
Et el morto, foy elegido por bispo Gudesteus, duodeçimo, seu sobrino, o qual seguindo o camjño et ensignança do dito Cresconjo, seu tio, rreparou moy et en bóó estado os santos lugares de Conpostella et de Yria. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 116 |
Et comõ ouuese grande omezio et guerra entre el et o conde Froyla, seu tio, sobrelos bees da eglleia, estando elles en tregoas, et paz et cõcordia, firmada por Juramento, o dito conde cõ treyçõ enviou seus mesageyros ao obispo Gudesteus que estaua en Ylia onde tijna et JaJuaua a santa Coreesma. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 116 |
Et quando os mesaJeyros do conde chegaron ao obispo, el os rreçebeu benjgnamẽte et, oyda sua enbayxada, aseentoos consigo aa mesa a comer et fezolles muyta onrra et, asy comõ seus famjliares, os fezo dormjr aquela noyte en sua camara por lles fazer onrra. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 116 |
Et dormjndo Ja o bispo, eles se leuantarõ, et abrirõ as portas, et foron chamar ao conde Froyla que Jazia ascondido enõ monte. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 116 |
Et o conde vééo cõ sua gente de péé et entrou enã camara, onde o bispo Jazia dormjndo, et con grande crueldade o espedaçou todo en pedaços, era de mjll et çento et sete años. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 117 |
Et foy electo por obispo don Diego Pelaez por el rrey don Sancho [et] porllos senores da eglleia. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 117 |
Et veendo el rrey don Afonso en tã gran rroyna et peligro por mjngoa de pastor, et querendolle proveer de pastor, enõ cõçilio que çelebraua Rri(r)cardo, cardeal legado apostolico eñas Españas, en Santa Maria de Fuselos, veeo el rrey ao conçilio et trouxo cõsigo ao obispo don Diego Paes, que tijna preso, asy cõmo se viese solto, pero cõ boas gardas; et esto porque o queria despoer do bispado. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 117 |
Et entõ o dito obispo, acusado et por medo del rrey, esperãdo que fose libre da priJon, et ante todo o conçilio, clamou et diso que nõ era digno do bispado et entregou ao cardeal o anel et o bago pastoral; et o cardeal priuóó do bispado. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 117 |
Et el rrey, de liçençia do dito cardeal, fezo obispo da Eglleia de Santiago a don Pero, abbade de Cardena. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 117 |
Et el rrey fezo logo tornar o bispo don Diego aas cadeas et teuóó gran tenpo. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 117 |
Et despoys, en corte de Rroma, o dito cardeal delegado foy moy confuso et acusado do papa Vrbano et dos outros cardeas, porque asy priuara et tirara o bispado contra dereyto a don Diego, obispo de Santiago, que era atormentado eñas priJoos; et foy priuado, o dito cardeal Rricardo, da legaçia. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 119 |
Et o conde don Rreymundo, varon catolico et discreto, condoleuse da Eglleia Cõpostellana que nõ estaua Justamente nj̃ ben ordenada, et cõ consello dos obispos de Lugo, et Mondenedo, Ourens, et de Tuy et de outros señores da eglleia, cõ bóó deseJo de piedade, disolles asy: " -Vaaroos nobres: |
[+] |
1460 |
CI 1/ 119 |
Et entõ eles, avido seu acordo et cõselo en presença do dito Rreymũdo, prinçipe de toda Galliza, cõ grandes preçes et rrogos lle pedirõ a huũ clerigo a que diziam Diego Gelmeriz, varõ santo et de grã consello et discreto, fillo de Gelmjro caballeyro moy poderoso et vertuoso, que teuera moyto tenpo o castello do Est, porlo bispo de Yria don Diego Pellaez, et a gouernara moy ben et defendera toda a proujnçia de Ylia et a librara dos normanos, frandeses et barbaros; he a saber: terra de Postomarcos, d ' Amaya, terra da Vlla ata o Tamere, por sua caballaria et por maraujllosa discreçõ, o qual eles virã et conosçiã moy ben. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 120 |
Et rregendo asy por espaçio de hũu anõ, el rrey don Afonso, et seu genrro don Rreymũdo et sua moller dona Orraqua, cõ cõsello de todolos de sua corte et de toda a clerizia, et pobóó de Santiago et auctoridade da santa Eglleia de Rroma, elegerõ porla graça de Deus huũ monJe, cõ liçençia de seu abbade, a que diziã Dalmaçio, home casto et rreligioso, por bispo eña santa Eglleia de Santiago,(a) qual achauase Jnculta et nõ ben ordenada. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 120 |
Et quando o papa Vrbano çelebrou o cõçilio de Monte Claro, o rreligioso don Almaçio, obispo, con outros prouençiales obispos, en caridade f[r]aternal et cõ muy gran traballo, foron ao santo cõçilio. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 120 |
Et o dito obispo de Santiago se presentou cõ muy gran omjlldade ante o papa et cardenaes, ca entõ a Egleia de Rroma avia en odio a Eglleia de Santiago, porque lle nõ obedesçia tanto comõ deuja, et se afirmaua sua ygoal et cabeça das eglleias oçi(n)dentales, porque tijña o corpo do apostollo señor Santiago. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 120 |
Et o papa et os cardeaes nõ o querian onrrar, nj̃ lle quiseran outorgar o paleo; mays tanta foy a omjlldade do obispo Dalmaçio que aprouue moyto ao papa et cardenaes, porlo qual lle foy feyta grande onrra, et rreçeberono onrradamente. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 120 |
Pero finalmente tanta foy a omjlldade et santidade do obispo Dalmaçio que o papa, et cardeaes et todo o conçilio cõ grandes preçes Jnpretrou o se(n)guint priujlegio da trasladaçõ do obispado de Yria en Conpostella et de seerẽ exẽptos os bispados dos bispos de Santiago; et esto cõ consello dos cardeaes et de trezentos et cjnquoenta obispos que estauã enõ conçilio, o qual nũca seus predeçessores poderan alcançar. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 120 |
Et ata aqui senpre os bispos de Santiago erã bispos de Yria, ata que foy mudado o bispado porlas segujntes leteras: |
[+] |
1460 |
CI 1/ 120 |
Enã qual letera se contiña que o santo padre, por rreuerençia do apostollo Santiago, mudaua et traspasaua a cathedra episcopal, que os obispos predeçessores [de] Dalmaçio ouue[rõ] et tijnã eña eglleia de Yria, enã eglleia de Santiago de Cõpostella, adonde o corpo de Santiago verdadeyramente era sepultado, con toda a diocesi et con todalas cousas, terras, et senorios et Jurdições a eglleia et çibdade de Yria e sua diocesi perteesçentes. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 120 |
Et demays que fazia exẽpto ao bispo de Santiago et seus subçessores que nõ fosen subJectos nj̃ fosen sufraganos, saluo tã solamente da Eglleia de Rroma et do papa. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 120 |
Et se alguũ arçobispo, enperador, rrey, prinçipe, duque, marques, conde, Juiz ou outra qualquer persona ecclesiastica ou saglar pasar cõtra este Jndulto, seja maldito, et escomungado et partido da fe cathollica. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 120 |
Et foy a dita Eglleia Conpostelana moy onrrada porlo santo obispo Dalmaçio, et a clerizia et pobóó librados de moytos traballos. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 122 |
Et en este tenpo, dõ Diego Pelaez, que era Ja libre da prijon del rrey, oyda a morte do obispo Dalmaçio et sabido en comõ o dito don Diego Gelmeriz era vicario por tenpo et nõ obispo, foyse ao papa: cõ grandes clamores se querelou en comõ JnJustamente fora preso et, cõtra dereyto, tirado de seu obispado de Santiago et suplicou ao papa que o rrestituyse. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 122 |
Et entõ el rrey don Afonso, querendo defenjr estas cousas et proueer aa dita Eglleia de Santiago de pastor de que estaua viduada, et porlas grandes gueras [de] moytos que destroyan a terra, enviou seus mesaJeyros cõ dous canõigos de Santiago ao papa apoer calũpnjas et crimes contra o bispo don Diego Pellaes. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 122 |
Et achamos que noso yrmão, don Diego Pelaes, obispo que foy de Yria, Justa et canoĩcamente foy amoujdo de seu obispado. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 122 |
Asy cõmo tu senpre amaste et onrraste a eglleia, et nõ çeses de amar et onrrar, rrogandote moyto de coraçõ que ao dito noso yrmãoo don Diego, obispo, asignes et des lugar en teus rreynos en que se posa mãteer ben honestamente en seu estado pontifical. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 124 |
Et despoys, a pouquo tenpo, foyse o dito don Diego electo aa çibdade de Toledo, adonde o dito rrey don Afonso estaua cõ o arçobispo de Tolledo et con outros muytos senores, et foy rreçebido cõ priçissom et cõ muyta onrra. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 124 |
Et querendo o dito don Diego yr a rreçeber a cõsagraçõ do papa, porque era esento segũ o priujllegio que gaançou seu anteçessor don Almaçio obispo; que nõ quiso o dito rrey dõ Afon[so] temendo os injmigos, porquanto o bispo don Diego Paes et seus parentes estauã cõ el rrey don Pero de Arragõ et o dito esleyto avia de passar por seu rreyno. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 124 |
Et o papa escripueu a el rrey por suas leteras, porlas quaes cometia a cõsegraçõ do dito esleyto ao obispo [de] Magalome ou ao obispo de Burgos, que [eran] esentos. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 124 |
Et aqui poden veer fermosas leteras et de boa rrectorica, que o papa escripuja a el rrey et a clerizia do rreyno porlo obispo don Diego Gelmeriz et por sua cõsegraçõ. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 125 |
Et despoys que o dito obispo foy cõsegrado, veeose para sua eglleia et, traballa[n]do cõ a mayor diligençia que podo, comesçou de rreparrar todalas cousas que achou destroydas. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 125 |
Et eño primeyro anõ do(u) seu pontificado, enviou a Monj̃ Afonso et a outro Monj̃ Gelmeriz, seu yrmão, canoĩgos de Santiago, que Ja outras vezes forã porla dita eglleia a corte de Rroma, os quaes trouxerõ confirmaçõ do priujllegio que o santo padre Vrbano outorgara ao obispo Dalmaçio, porque mandara mudar o bispado de Yria eña eglleia de Santiago, et fezera os obispos dende esentos, o qual confirmou o papa Pascasio. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 125 |
Et despoys desto, o dito obispo por onrrar mays a Eglleia de Santiago enviou outra vez a Rroma os honrrados, seus canonigos, Vngo et Diego, os quaes lle trouxerõ as seguintes leteras para fazer ende cardeaes: |
[+] |
1460 |
CI 1/ 125 |
"Pascasio obispo, seruo dos seruos de Deus, ao honrrado yrmão Diego obispo conpostellano: soude et beyçõ apostollica. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 126 |
Et enõ dito anõ, o dito obispo, cõmo bóó pastor et vigiliador sobre suas ovellas, foy a Purtugal a visitar as posisoõs da Eglleia de Santiago et trouxo dende os santos corpos de San Froytoso, et de San Siluestre, et de San Cucufato et de Santa Susana et asentóós enã sua eglleia de Santiago, segũ que veeredes por sua estoria. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 126 |
Et por que a sua santa Eglleia de Santiago fosse mays onrrada, proposo en seu coraçõ para que, avida liçençia del rrey don Afonso, fose a Rroma ao santo padre a pedirlle que podesen çelebrar cõ palio, o qual outro obispo que fose antes del nõ podera aver nj̃ alcançar do papa. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 126 |
Et quantos traballos et angustias pasou et sofreu eño camjño; et outrosy cõ quantas onrras et priçissoos foy rreçebido de moytos arçobispos, et obispos, et abbades, rreys, prinçipes enõ dito camjño; et quantas çelebrações de mjssas et predicações fezo enãs eglleias et mosteyros por onde passou, et Jnfestações que rrecebeu el et os seus injmigos da Eglleia Rromana, seeria longo de escripujr. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 126 |
Et enõ segũdo dia çelebrou o dito obispo sollenpnemente enõ dito mosteyro, et despoys de comer declarou ao abbade a causa de sua yda a Rroma. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 126 |
Deus te queyra aJudar, ca esto que tu vas demandar he huã gran cousa et nõ creo que a posas alcançar, ca eu me rrecordo que o obispo Dalmaçio teu anteçessor, que foy monJe desta cassa, Ja sobre esta rrazõ foy a corte rromana et nõ o podo alcançar. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 126 |
"Et rresponderonlle que a Eglleia de Rroma enviara huũ cardeal legado a España et enbayxador ao bispo de Santiago, et quando o cardeal chegara açerqua de Santiago enviara a saber ao obispo en comõ aly vina, para que o bispo fose rreçeber cõ solempnjdade et rreuerẽçia. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 126 |
Et que o bispo disera que a Eglleia Cõpostellana era cabeça das eglleias oçidentaes, enã qual era o corpo do apostolo Santiago, et que ende avia cardeaes, os quaes rreçebesen ao cardeal llegado et lle fezesen outra tanta onrra quanta os cardeaas de Rroma faziã aos de Santiago, quando ala yã. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 126 |
Enpero, tu fillo, obispo, rroga a Deus et ao apostollo Santiago que este odio seJa tirado dos seus corações [et] da sua memoria; entra cõ grãde omjlldade et mesura, et a todos sey obediente et benigno et nõ demandes por ty esta dignjdade, mays envia dous dos teus mays honestos et sabedores que a demãden cõ muyta homjlldade." Et o bispo notou ben en seu coraçõ aquellas palabras que lle diso o santo abbade et rreuolueas en seu coraçõ muytas vezes. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 126 |
Porende, o santo padre, porla mays onrrar, outorgou ao obispo don Diego et seus subçessores para que senpre çelebrasen cõ palio enã dita eglleia en dia de Nadal, Epifanja, Anuçiaçõ, Çena Dominj, dia de Rramos, Asçensons, Pentecoste, as tres festas de Santa Maria, San Mjgell, San Juã Babtista, Santiago, os dias dos Apostollos, dia de Todolos Santos, Dedicaçon da Eglleia, San Lourenço, San Viçenço, San Martino, Santo Ysydro, cõ outras moytas festas et boas cousas contiudas enõ dito priujlegio, dado anõ Dominj millesimo CXXV. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 128 |
Et o santo obispo, cõfiando da mjsericordia de Deus et do apostollo Santiago, comõ bóó caballeyro esforçado para entrar en tal batalla, pero cõ grant themor, atreueuse et desfezoo, et poso ende hũa muy boa et moy grande ara et huũ rret(r)ablo de ouro et de prata. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 130 |
Et porque a santa Eglleia de Cõpostella, que lle porla graça de Deus fora encomendada, fora por gran tenpo desolada de pastor nõ avendo ende obispo nj̃ clerigos, saluo poucos et muy rrudos, nj̃ paaço arçobispal, começou ende Junto cõ a dita eglleia huũs paaços de bobeda cõ huã conuenjente torre. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 130 |
Jtẽ, considerando o dito obispo en comõ enõ rreyno de Galiza nõ avia mosteyro de monJas rreligiosas, saluo o mosteyro de Cijnz, que era Ja destroydo porlo pecado do Jnçesto et luxuria, et porlas guerras et mõtanas en que estaua; et veendóó [que] moytas moças fillasdalgo erã lançadas a mal por mjngoa de cassa de rreligiõ, fezo et ordenou o mosteyro de Santa Maria de CoonJo de moy boã eglleia et claustra, et çercoa de boos muros, et fezo ende huã moy grande orta ata çerqua do rrio, enã qual fezo poer moytas aruores de froytas para que as rreligiosas del ouvesen rrec(r)eaçõ. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 131 |
Jtẽ, o santo obispo considerando a grande onrra en que a Eglleia de Yria fora sublimada et cathedra de tantos santos obispos, ante que o corpo do santo apostollo Santiago fose rreuellado, et de cõmo agora de toda era destroyda et posta en tanta proueza que algũus pouquos clerigos, que ende morauã, partidos do (o) ofiçio clerical, nõ se diziã ende os ofiçios, saluo eño Avento et eña Coreesma et esto nõ muy conpridamente, porquanto non aviã ende abastança para seu manteemento et vistiario; cõdolendose moyto delo por cõsello de dez canoĩgos, por priujllegio del rrey, fezo ende huã moy boa eglleia aa onrra de Santa Maria cõ huũ muy grande altar en que poso moytas rreliquas, et fezo poer outros dous altares: huũ de San Martino et outro de San Mjguell. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 131 |
Et esto asy acabado, o santo obispo começou outra obra de piedade eño dito lugar. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 132 |
Jten, ao dito obispo don Diego foy qujtado o portalgo de San Payo do Lodo. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 132 |
Et determjnou a gran contenda que era ontrelos obispos de Burgos et de Osma sobrelos comjres dos obispados. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 132 |
Et desque se finou o dito conde, fezolle o dito obispo grandes onrras et obsequias et maraujllosa sepultura eña santa eglleia de Santiago, o qual seeria moy longo d ' escribir. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 132 |
Et despoys desto, o dito obispo segueo a corte del rrey don Afonso cõ asaz traballo et custas. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 133 |
O dito obispo encomẽdou a garde da dita mõeda de Santiago a seus ofiçiaes, por que a nõ fezesen falssa, et a mayor captella poso por veedor a Rredulfo, home de sotil engeño. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 133 |
Et entõ el rrey mandou chamar ante sy o bispo et en presença de todos fezo a saber a verdade, et tirou o señorio aos çibdadaos da çibdade para sempre, dizendo que seus avoos o derã a Eglleia de Santiago. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 133 |
Et entregou aos çibdadãos enã mão do obispo que os Julgase et maldisoos et toda sua generaçõ que fosen desterrados para senpre. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 133 |
Entõ o bispo, para aver o priujllegio da dita moeda, leyxou con el rrey a Diego Butanõ et Moyno, seu yrmão, en Burgos. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 133 |
Et quando o santo obispo don Diego oeu a morte do prinçipe, aJuntou todolos seus caballeyros do rreyno de Galiza et foyse cõ dona Orraqua, filla del rrey, ao lugar onde os mouros estauã et, porla graça de Deus, correu cõ elles et librou a terra dos ynjmjgos. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 133 |
Esto asy acabado, o bispo adoesçeu de hũa grande enfirmjdade et foy dela muy mal trautado, et chegado aa morte. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 133 |
Et en outro dia foy a fallar cõ el rrey e, entre muytas palabras que o obispo ouvo cõ o señor rrey, lle demandou o priujllegio da dita mõeda. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 133 |
Et o bispo lle diso que el nõ era seguro da morte et que poderia antes morrer; et se el por sy nõ daua o priujllegio que menos o dariã os fillos, et que ante tirariã aas eglleias o que tijnã, que lles dar mays. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 133 |
Et quando el rrey [et] a rrayna esto oyrõ, diseron ao obispo que se fose para sua pousada et que elles en aquela noyte avijriã seu acordo et lle dariã boa rreposta. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 133 |
Et en outro dia porla manãa, vẽoo o bispo et achou el rrey et a rrayna en sua camara et foy deles muy bem rreçebijdo, et disolle el rrey quantas coytas de noyte passara, et comõ toda aquella noyte el nj̃ a rrayna nõ dormjrã departindo enãs grandes cousas que Deus fazia por rrogo do apostollo Santiago en les dar vitoria dos injmjgos da santa fe catholica. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 135 |
Et despoys gaançou os açiprestadegos de Trasancos et BuJancos, sobrello qual oube gran contenda com o bispo de Mo[n]danedo. |
[+] |