logo usc Corpus Xelmírez - Resultados da consulta

Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval

Resultados da pescuda


Os resultados das buscas efectuadas no Corpus Xelmírez poden ser usados con fins educacionais e de investigación, sempre que se mencione a fonte. Se desexa consultar a referencia e o contexto dun exemplo, calque no símbolo [+] na cela da dereita. Para se referir ao corpus como un todo, cite: Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval - http://sli.uvigo.gal/xelmirez/. Se desexa realizar outra pescuda no Corpus Xelmírez, pode calcar aquí.
Está a procurar contextos do uso de chama nos textos históricos do Corpus Xelmírez.

Número de contextos atopados: 615

1264 CSMp Pauta/ 39 A Madre de Deus onrrada || chega sen tardada || u é con fe chamada. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Nas coitas devemos chamar || a Virgen, Estrela do Mar. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .C.XXXVI. é como en terra de Pulla, na villa que chaman Foja, jogava os dados hũa moller con outras co[n]pannas ant ' hũa egreja; e porque perdeu, lancou hũa pedra que désse ao Menino da omagen de Santa Maria, e ela alçou o braço e reçebeu [o colbe]. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .C.XLVI[I]. é como un cavaleiro guareçeu de mãos de seus ẽemigos por hũa camisa que chaman de Santa Maria, que tragia vestida. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .C.LXXIII. é como Santa Maria de Salas guareçeu un ome que avia a door que chaman da pedra. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .C.LXXXV. é como Santa Maria amparou o castelo, que [chaman] Chincoya aos mouros, que o querian tomar. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 En todas las grandes coitas | á força grand ' e poder || Madre de Jesu -Cristo | d ' a quena chama valer. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .CC.XLIII, é como ũus falcõeiros que andavan a caça estavan en coita de morte en hun regueiro, e chamaron Santa Maria de Vila -Sirga, e ela per sa merçee acorreu -lles. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .CC.XLVI. é dũa bõa moller que ya cada sabado a hũa egreja que chaman Santa Marta dos Martires, e oblidou -xe -lle, e despoys foi alá de noite, e abriron -se -lle as portas da egreja. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .CCXLIX. é como un maestro que lavrava na egreja que chaman Santa Maria d ' Almaçan, en Castroxeriz, caeu de çima en fondo, e guardó -o Santa Maria que se non feriu. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Cantand ' e en muitas guisas | dev ' ome a Virgen loar, || ca u ouver mayor coita, | valer -ll -á se a chamar. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .CCC.XIII. é da nave que andava en perigoo do mar, e os que andavan en ela chamaron Santa Maria de Vila -Sirga, e quedou a tormenta. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .CCC.XXVIII. é como Santa Maria fillou un logar pera ssi eno reyno de Sevilla e fez que lle chamasse[n] Santa Maria do Porto. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Connosçudamente mostra | miragres Santa Maria || en aqueles que a chamam | de coraçon noit ' e dia. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 [Esta .CCC.LIIII. é como Santa Maria guardou de morte hũa bestiola que chaman donezỹa. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 A que en nossos cantares | nos chamamos Fror das flores, || maravilloso miragre | fez por ũus caçadores. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 A que por mui gran fremosura | é[ste] chamada Fror das frores, || mui mais lle praz quando lle loan | seu nome que d ' outras loores. [+]
1264 CSMr B/ 518 [Como un cavaleiro guareceu de mãos de seus ẽemigos por hũa camisa que chaman de Santa Maria, que tragia vestida.] [+]
1264 CSMr B/ 569 [Como Santa Maria de Salas guareceu ũu ome que avia a door que chaman da pedra.] [+]
1264 CSMr B/ 597 [Como Santa Maria amparou o castelo que chaman Chincoya aos mouros que o querian fillar.] [+]
1264 CSMr B/ 746 [Como ũus falcõeiros que andavan a caça estavan en coita de morte en un regueiro, e chamaron Santa Maria de Vila -Sirga, e ela por sa mercee acor[r]eu -lles.] [+]
1264 CSMr B/ 755 [Esta é dũa bõa moller que ya cada sabado a hũa eigreja que chaman Santa Maria dos Martires, e obridó -xe -lle, e depois foi alá de noite, e abriron -xe -lle as portas da eigreja.] [+]
1264 CSMr B/ 761 [Como un maestre que lavrava na eigreja que chaman Santa Maria d ' Almaçan, en Castroxeriz, caeu de cima en fondo, e guardó -o Santa Maria que sse non feriu.] [+]
1264 CSMr B/ 163 [Esta é da nave que andava en perigoo do mar, e os que andavan en ela chamaron Santa Maria de Vila -Sirga, e quedou logo a tormenta.] [+]
1264 CSMr B/ 199 [Esta é como Santa Maria fillou un logar pera si eno reino de Sevilla e fez que lle chamassen Santa Maria do Porto.] [+]
1264 CSMr B/ 265 [Como Santa Maria guardou de morte hũa bestiola que chaman donezỹa.] [+]
1290 FD I, 2, 3/ 126 Outroſſy los que ſon meores de VJ anos, que chamam en latim infantes , nen loucos, non deuen apraçea los; mays ſeus defendedores ou aquellos que os an en guarda, deuem ſéér apraceados et façer dereyto por ellos . [+]
1290 FD I, 2, 3/ 126 Todo ome que e aplaçeado per ante el rey ſobre preyto alguno non deue ſéér apraçeado doutro menor, dementre que morar ena corte por raçon deſte enplaceamento; nen el marido nenlla muller dementre fecer ſuas uodas; nen aquelles que uam ſuterrar alguum de ſeus parentes ou de ſeus ſeruos ou de seus ſeruentes; nen pregoneyro nengum mentre uay pregonando por uillas ou por aldeas por mandado del rey, non deuem ſéér chamadoſ a iuyço. [+]
1290 FD I, 2, 3/ 127 Titullo dos padres et dos fillos Porque llos fillos deuem onrar a llos padres et a los auolos et facerlles reuerencea, aſſy como deuem fazer os meores a llos mayores, raçon et dereyto e que fillos nen netos non podem chamar en iuyço (nen a) ſeus padres, nen ſuas madre, nen auollos, nen avollas, nen biſavollos, nen biſavolas, ſenon ſobre couſas aſinaladas, aſſy como ſe o fillo foſe ſalido do poder do padre e gaanaſe algo de donadio del rey ou de oſte en que foſe, ou ſe ſou fillo foſſe maeſtro dalgum arte, ou alcayde, ou auogado, ou eſcrivam del rey, ou lle deſſe alguas couſſas el rey por razon de ſou ofizio, ou de ſua maeſtria, et acaezeſſe contenda entrellos fillos et os padres, ou entre llas penſſoas ſobredictas sobre taes doazoes que ſom dictas en latim caſſtrenſſ uel quaſi caſtrenſſe peculium , (podem) os fillos chamar a os padres ou quaes (quer outras perſoas sobredictas a iuyzo.) [+]
1290 FD I, 2, 3/ 127 Macar que os fillos non podem chamar a ſous padres a juyzo ſenon como sobredicto e, et bem podem os padres chamar ſous fillos ſobre todas demandas que contra eles ... demanda for ſobre mouel ou ſobre ...... (cons)trenger oſ fillos que fazan ...... (comprimen)to de dereyto. [+]
1295 TC 1/ 6 Et el rrey dom Rramiro espertouse et fezo logo chamar os bispos et os abbades et todoslos altos omes de sua oste, et diselles aquella uisom que vira. [+]
1295 TC 1/ 8 Outrosy forõ en este feyto presentes deante omes d ' alta et muy bõos: dom Or dono, fillo del rrey dom Rramiro; dom Garçia, yrmão del rrey, que era outrosi chamado rey, [ca el rey] dom Ramiro tanto foy de grã bondade et de grã mesura et tãto ama[ua] o yrmão que o fezo outrosi cõpaneyro. [+]
1295 TC 1/ 10 Et mandou que lle chamasem [rey] com̃o a ele. [+]
1295 TC 1/ 10 Et por esto dize a estoria que chama[u]a este rrey dom Rramiro (et) a aquel rey dom Garçia aa firmar todallas cousas que el fazia. [+]
1295 TC 1/ 13 Et foy desta guisa: hũu conde que chamauã Aldaredo et outro rico ome que auia nume Preuiolo, com sete fillos seus, alçarõse cõ soberua et loucamente contra este rey dom Rramiro. [+]
1295 TC 1/ 19 Andados tres anos do rreynado del rey dom Ordono, hũu cabedel dos mouros que fora do linagẽ dos godos, a que chamauã [en] arauygo Muça Abencaçim, alcouse contra Mahomat, aquel rey de Cord[o]ua, et tolleule muytas çidades, hũas per força, outras per engano. [+]
1295 TC 1/ 19 Outrosi prenderõ, ontre el et aquel Lopo, seu priuado, -et dizẽ aynda nas estorias que era seu fillo esse Lopo - dous cabedees de mouros lidãdo cõ elles: a hũu diziã Ybentaza, ao outro Alpaz; et este c[õ] huu seu fillo que chamauã Abzeyt. [+]
1295 TC 1/ 19 Et este Muça, quando se vio tam bẽ andant[e] cõ tãtas batalas que auja vençudas, mandou aos seus que lle chamasem o terceyro rey d ' Espana. [+]
1295 TC 1/ 23 Et apodragas e palabra cõposta destas duas partes: de "poys", que dizem en grego [por o que ena lengoagẽ de Castella chaman pee, et a outra "agros" , eno grego] outrosi, por [o] que en castellão dizẽ contreytura ou treyto; onde podroga tãto quer dizer ẽna lengoagẽ de Castella com̃o enfirmidade de coytura dos pees. [+]
1295 TC 1/ 25 A Carllos, o que foy chamado Caluo por sobrenume, caeu aquella partida do rreyno que e cõtra ouçient[e], do mar Ocçeano et das Bretanas ata o rrio que dizẽ Mossa. [+]
1295 TC 1/ 27 Et dos rreys que depoys del rey dom Paayo, por este nume Affonso forom chamados, este foy o quarto Affonso, o Magno. [+]
1295 TC 1/ 27 E por ende lle chama a estoria fillo de p[e]rdiçõ e [esto e de] estragamento [et] de fazer mal; et este dom Fruela Vermundez dezendeu do linagem del rrey dom Vermũdo - (et), logo que soube que el rey dom Ordono era morto, et este dom Affonso, o Magno, seu fillo, era rey alçado en seu lugar, por rrazõ que esse Fruella Vermũd[e]z decendera do sangue dos rreys, soube que este rey dom Affonso reynaua [et] pensou logo en como lle poderia toler o rreyno et lo trabucar per que llo fezese perder, de guisa que o nõ ouuesse, por prouar se poderia en algũa parte acalçar delle. [+]
1295 TC 1/ 27 Et ajuntou grandes cõpanas do rreyno et grandes gentes de gallegos et d ' asturãos et doutras partes, tãtas que llj chamaua a estoria grande oste. [+]
1295 TC 1/ 29 Et fezo en ella quatro fillos, que lles chamauã per nume: dom Garçia, (et) dom Ordoño, dom Fruella [et] dom Gonçaluo, que poys (que) foy arçidiago da jgleia d[e] Ouedo. [+]
1295 TC 1/ 31 Vençuda esta batalla, allj chegarõ a este rrey dom Affonso estas outras nouas, como outro rrey poderoso, que auja nume Alchamam, era vijndo com muy gram oste sobre Camora et [a] tijna çercada. [+]
1295 TC 1/ 33 Et achousse cõ elles en hũu ualle a que chamauã Valdemouro et vençeuos et matou delles muytos ademays. [+]
1295 TC 1/ 35 Outrossi, quando fostes dessa uez lidar con o mouro que iazia sobre Camora, que auja nume Alchamam, bem sabedes o que eu y fiz por uoso amor, que a batalla foy vençuda, et disestesme que me dariades meu padre. [+]
1295 TC 1/ 39 Et, quando chegou a hũu o[u]teyro que e a tres legoas de Salamãca, arremeteu o cauallo et s[ob]yo en çima daquelle outeyro et catou a todallas partes, et vio aquella terra tam fremosa et tã cõprida de todallas coussas que mester era a omẽ, et fezo y en aquel logar hũu castello muy forte et muy bõo, et poslle nume o Carpo, [et] dalj adeant[e] chamarõ a el Bernal de Carpio. [+]
1295 TC 1/ 43 Et algũus dizẽ que en tẽpo deste rrey dom Affonso foy a batalla de Rroçasualles [et non] cõ Carlos, o Grãde, mays cõ Carlos o que chamarõ Caluo. [+]
1295 TC 1/ 43 Ca tres forõ os rreys que chamarom Carlos: et o primeyro diserõ Carlos Martel, et isto foy en tẽpo del rrey dom Paayo et de Gregorjo, papa, o terceyro. [+]
1295 TC 1/ 55 Et posselle nume Çamora por esta razõ: conta a estoria en latj̃ que, quando el rrey dom Affonso querria pobrar essa çidade, subyo el susu a hũu o[u]teyro que y uyo mays alto por ueer delle o logar da çidade et que hũu mõteyro daquelles que yam cõ el que achou hũa vaca negra et, polla desvyar dant ' el rrey que lle disse com̃o en iogo: "ca, mora!", ca os lauradores et os vaqueyros soenlle chamar aa[s] negras mouras. [+]
1295 TC 1/ 59 Et por ende rrogamos uos muyto en uosso amor que nos enviedes acorro dalgũus bõos cauall(eyr)os mouriscos com suas armas, dos cauall(eyr)os que os mouros chamam per seu arrauygo alfarazes, (et) por que, quando nos os rreçebermos, louemos a Deus por ende et [o] gradescamos a uos. [+]
1295 TC 1/ 67 Et poys que ouve o rreyno cãbou sseu nume et fezose chamar anãçer, que querria dizer tãto en arauigo com̃o "defendedor da ley de Deus". [+]
1295 TC 1/ 67 Et sen este nume fezosse chamar Miramolj̃, que aynda [he] muy mays vssado et quer dizer tãto en seu arauigo como "rrey dos cre(ç)entes". [+]
1295 TC 1/ 74 Et el rrey dom Ordoño foy logo para alla cõ grã oste et tomou logo Nagara, que en outro tenpo chamauã Traçio. [+]
1295 TC 1/ 78 Et fezerõno todos alj senor de Castella et chamarõlle conde. [+]
1295 TC 1/ 78 Et casarõno cõ dõna Exemena, filla de Nuno Fernandez, et ouve en ella hũu fillo que chamarom Ffernã Gonçaluez, que foy depoys conde outrosi (conde) com̃o seu padre, assi com̃o diremos adeant[e] en esta estoria. [+]
1295 TC 1/ 85 Et os asturãos escollerõ esto de fazer desta guisa cõ grã pesar que aujã por que, quando el rrey don Affonso leyxou o rreyno [et foy seu jrmão] don Rramiro alcado por rrey (et) nõ forõ elles y chamados. [+]
1295 TC 1/ 92 Et Almãçor era com̃o omẽ en logar de rey dontre os mouros, et chamauã[lle] elles en seu araujgo allagro, que quer dizer tãto en castellão com̃o "omẽ que e en logar de rey". [+]
1295 TC 1/ 108 Et o conde, quando o soube et o entendeu, mandou chamar os da oste et dissolles assy: - [+]
1295 TC 1/ 111 Et quan[d]o foy a primeyra ora da noyte mandou o conde chamar a todos. [+]
1295 TC 1/ 111 Quando o conde oyu esto, alçou os ollos suso, catãdo a todas partes se ueria quẽ era o que o chamaua et lle aquello dissera. [+]
1295 TC 1/ 117 Andados xj ãnos do rreynado desse rrey dom Rramiro -et foy esto ẽna era de (mil et) DCCCCXLta IX ãnos; et andaua outrosy entõ [o ano d]a encarnaçõ do Senor en DCCCC et xjze; et o [ẽ]perio do onrado enperador de Roma en iij -, e[n] aquel dicto ãno meteusse el rrey dom Ramiro a fazer obras de misericordia, per consello da rreyna dõna Tareyia, sua moller, aa que chamarõ ante dona Flerõtina, yrmaa de dom Garçia, o Temeroso, rrey de Nauarra. [+]
1295 TC 1/ 125 Et el rey dom Sancho, poys que ouue asesegado seu reyno, casou cõ hũa dona que auia nume dona Tareyia, et ouue en ela hũu fillo que chamauã dom Ramiro. [+]
1295 TC 1/ 142 Et o conde foy logo ferir enos mouros muy de rigeo, assy com̃o a aguia famienta ena caça quando sse quer çeuar, chamando "Castela". [+]
1295 TC 1/ 145 Et jũtar[õ]sse en hũu vale que chamauã Uel Pery, et corre per y o Ebro muy açerca. [+]
1295 TC 1/ 161 Et foy a elles atreuudamente, chamando o nume de Deus et de Sanctiago. [+]
1295 TC 1/ 172 Et des entõçe a aco foy chamado aquel mouro alhagib, que quer dizer en seu (al)arauigo tãto com̃o en castelão "pestaña" et "ome que teẽ en lugar de rey". [+]
1295 TC 1/ 172 Et, por que sempre as mays da[s] vezes foy depoys vençedor en todalas batallas en que sse açertou, fezosse chamar Almãçor, que quer dizer tãto com̃o "defendedor". [+]
1295 TC 1/ 172 Et, quando Almãçor ya a terra de cristãos cõ sua oste, aquellas guardas que o auyã d ' aguardar a Yseem por mandado d ' Almãçor, assy o guardauã, quando caualgaua et y[a] folgar a sua orta et a seu uergeu, que ome do mũdo nõ ousaria falar con el en puridade, nẽ chamalo a vozes, nẽ fazerlle outro noio nẽhũu. [+]
1295 TC 1/ 179 Assy com̃o ouue esto dicto, mandou chamar hũu seu escudeyro et dissolle: - [+]
1295 TC 1/ 179 Et chorou ela et fezo tã gram chãto sobre el cõ todas suas donas tres dias, que por marauilla foy, rrõpendo todos seus panos, chamandosse mesquina, que nõ auya marido. [+]
1295 TC 1/ 182 Et assy auẽo que a poucos dias que, dom Gonçaluo iazendo en aquella priiõ et aquela moura seruĩdoo, ouuerõ d ' entender en sy et amarẽsse hũu a outro, de maneyra que dõ Gonçaluo ouu[o] a fazer hũu fillo en ela, a que chamarõ depoys Mudarra Gonçaluez. [+]
1295 TC 1/ 191 Et, quando elles virõ que nõ avia al senõ vençer ou morrer, acomendar[õ]sse a Deus, et chamarõ o apostolo Sanctiago, et forõ ferir [en] elles [et] tã de rrigeo os cometerõ et tã bem lidarõ et tãtos morrerõ y et tã grande espãto meterõ en elles que nẽhũu nõ se lles ousaua parar deante. [+]
1295 TC 1/ 207 [et foy esto] ẽna era de mil et dous ãnos; et andaua outrosy o ãno da encarnaçõ do Senor en IX çentos et lxaiiij ãnos - assy acaesçeu que polos pecados deste rrey dõ Bermudo et do poboo cristiano que o Alagib dos mouros, [que] estaua en lugar de Yseem, rrey de Cordoua, que sse fezo chamar Almãçor; ca ata aqui, com̃o quer que o nos aiamos chamado suso ẽna estoria ante desto Almãçor, nõ llj cham[au]ã aynda assy os mouros, mays chama[uã]llj Alfagib. [+]
1295 TC 1/ 207 Et este nume se fezo el chamar por que vençeu muytas vezes muytas batallas et defendera a ssy meesmo et aos seus muy esforçadamente. [+]
1295 TC 1/ 218 Poys que Almãçor foy morto, ficou en seu lugar Atelmolit, que era chamado por sobrenume Almodafar; et mãteue o rreyno vj ãnos et oyto meses. [+]
1295 TC 1/ 225 Andados iij ãnos do rreynado del rey dõ Afonso de Leõ -et foy esto ẽna era [de] M et XX ãnos - este Abderrahme, de que ora aqui dissemos, segũdo conta a estoria, era chamado por iogo Sancholo. [+]
1295 TC 1/ 230 En Castella soyã chamar Mioña porlla senora, et aquella cõdesa dona Sancha era teuda por senora en todo o condado de Castella, et por ende mandou o conde toller deste nume Mioña aquel "mj" que diziã primeyro en este nume; et esta palaura que fica tollida ende "mj" que lli chamassem por ende a aquel moesteyro Onna; et assi lle chamã oge en dia Onna. [+]
1295 TC 1/ 233 Et ueẽo cõ os de Medinacele hũu mouro Algogib, a que chamauã Alboadj Elemeri. [+]
1295 TC 1/ 258 Sobre esto, quando Ydris, que era yrmão de Ali, de que dissemos ia que era adeantado de Çepta, oyu dizer da morte de seu yrmão, et com̃o era o rreyno enalleado, passou o mar et ueo a Malega, et tomou o alcaçer et fezesse chamar rrey. [+]
1295 TC 1/ 263 Et este conde dom Sancho de Castella ouuo outrosy hũa filla a que chamarõ dona Eluyra. [+]
1295 TC 1/ 264 Et chamauãlle Yenego. [+]
1295 TC 1/ 264 Et, por que era forte et aspero en lide, et outrossi pola espiga, com̃o quer que nõ seia forte, per hu entra he aspera et faz y dano, a esta semellãça chamarõ a aquel caualeiro por sobrenume Aresta. [+]
1295 TC 1/ 269 Et este rrey dom Sancho foy muy esforçado caualeiro, com̃o o fora seu auoo et seu padre, et disserõlle sobrenume de Auarca com̃o a elles, [et] chamarõ[lle] dalj adeante el rrey dom Sancho Auarca. [+]
1295 TC 1/ 269 Et poys guysarõ el rrey dom Sancho et o jnfãte dom Garçia et seus caualeiros, [et] yãse para Leõ, o hũu por ueer a jnfante, sua esposa, et o al por falar cõ el rrey dom Bermũdo en preyto de suas uodas, et gaanar del que llj prouguesse que o jnfante dom Garçia que sse chamasse rrey de Castella. [+]
1295 TC 1/ 277 Et, poys que este rrey dom Sancho, o Mayor, foy senor de Castella, tanto enanchou o(n) condado de Burgos que, dalli adeante, nõ foy chamado condado, mays rreyno conprido dereytamente. [+]
1295 TC 1/ 277 Poys que este rrey dom Sancho ouuo partido seu rreyno do de Castella, com̃o auemos dicto, -et por este rreyno entõçe chamauã condado ca nõ rreynado - et en este estado, chegou grande oste para entrar a Arangõ. [+]
1295 TC 1/ 277 Dõ Garçia, o mayor fillo deste rrey dom Sancho, que depois da morte, de seu padre rreynou en Nauarra, (et) ouuo dous fillos, et a [cada] hũu delles chamarõ dom Sancho: o mayor rreynou en Nauarra, et matarõno en Pena Leon; et ao outro matarõno en Rroda a trayçõ. [+]
1295 TC 1/ 277 Este que matarõ en Rroda leixou hũu fillo a que chamauã Rramiro. [+]
1295 TC 1/ 284 Et, poys que el rrey dõ Sancho, seu padre, foy morto, este rrey dõ Rramiro, com̃o era caualeyro muy esforçado, fezese chamar rrey d ' Arangõ. [+]
1295 TC 1/ 285 A este rrey chamarõ dõ Afonso, o Batalleyro. [+]
1295 TC 1/ 288 Mays mudarõlle depoys o nume et chamaronlle dona Orraca. [+]
1295 TC 1/ 303 Et el rrey dõ Bermudo, atreuendosse en[a] forteleza de hũu seu caualo en que sija, a que chamauã Paay Uello quando chamar o queriã, asy como diz don Lucas de Tuy en sua estoria, (et et) ferio das esporas et meteuse per meyo das azes por chegar al rrey dõ Fernando et matalo se podesse. [+]
1295 TC 1/ 307 Et foy rey de Castella et de Leõ, et foy chamado "rrey dõ Fernãdo, o Magno". [+]
1295 TC 1/ 314 Et começou de o chamar et non llj respondeu nẽhũa cousa. [+]
1295 TC 1/ 318 Conta a estoria que os condes de Castella, veendo com̃o crecia a onrra a Rrodrigo cada dia, ouuerõ seu acordo que posesẽ seu amor cõ os mouros et que aplazasẽ cõ elles lide para o dia de Sancta Cruz de Mayo, et que chamasẽ a est[a] lide Rrodrigo, et elles cõ os mouros que o matasẽ; et que per esta razõ se vĩgariã delle et ficariã senores de Castela, de que o nõ erã por elle. [+]
1295 TC 1/ 325 Ostiano, tu te(u)es por escarno por que me chamam caualeyro et dizes que o nõ soo. [+]
1295 TC 1/ 331 Et este meesmo ano finou o papa Leõ et foy posto en seu lugar o bispo de Colloña, que foy chamado Victor, o segundo; et foron cõ elle CLxvj apostoligos. [+]
1295 TC 1/ 334 Capitolo que fala das grandes parias que os mouros enviarõ a Rrodrigo et foy chamado Rroy Diaz [+]
1295 TC 1/ 334 Et, el estando cõ el rrey, chegarom estes mesegeyros, et elles chamarõllj "Çide" en lugar de "senor", et quiseromllj beyiar a mão; mays nõ lla quiso dar ata que beyiassem a del rrey. [+]
1295 TC 1/ 334 Et, desque beyiarõ a mão a el rrey, ficarõ os geollos ante el [et beyiarõllj a mão et chamarõllj "Çide"] en lugar de "senor", et presentaromllj muy grande auer que llj tragiam. [+]
1295 TC 1/ 334 Et mãdou que lle dissessem Rroy Diaz "myo Çide"por que os mouros llo chamarõ. [+]
1295 TC 1/ 343 Et mandou logo chamar o bispo et aos mayores da jgleia et posolles logo renda çerta de que os calçase. [+]
1295 TC 1/ 344 Et desd(r)e Ebro ateem os portos d ' Aspa, quanto iaz ontre estes montes e(t) chamado Çiltuberia. [+]
1295 TC 1/ 346 Capitolo com̃o por qual razõ chamarõ terras de Ciltuberias et Carpentenia [+]
1295 TC 1/ 379 Et mandou logo chamar a dom Diego Ardones, fillo do conde dõ Ordoño, et mandoulle que fose enpos elle et que lle rrogase muyto da sua parte que se tornase, et qual preytesia quisese que tal gela fezese. [+]
1295 TC 1/ 379 Et mandoos chamar et mostroullis as cartas que llj enviaua el rey, et dissollis o que llj disera dõ Diego de sua parte. [+]
1295 TC 1/ 382 Senora, mandade chamar o conçello et gradeçedelles o que por uos am feyto et d[i]zedelles que ata IX dias dem a villa al rrey dom Sãcho, et nos vaamonos a Toledo al rrey dõ Alfonso, voso yrmão, ca nõ poderemos defender a villa por nẽhũa guisa; ca el rrey dom Sancho e de grã curaçõ et muy perfioso et nõ uos querra desçercar. [+]
1295 TC 1/ 382 A jnfante dõna Orraca Fernandes mandou chamar os da villa a cõçello et dissolles: - [+]
1295 TC 1/ 388 Et chamarõ os prelados todos que y erã. [+]
1295 TC 1/ 391 Et, quando foy çerca Çamora, cobriose do escudo per que o nõ ferisem os da vila, et começou a chamar [a] muy grandes uozes se estaua y (a) dom Aras Gonçaluez, ca lle queria dizer hũu mandado. [+]
1295 TC 1/ 400 Conta a estoria que dom Ares, cõna muy grã rauya do fillo, chamou l[o]go outro a que chamauã Rrodrigo Ares, que era muy valente caualeyro et muy esforçado, et era [o] mayor dos yrmãos, et acaesçerasse en muytos torneyos, et era en elles muy aventurado(s). [+]
1295 TC 1/ 404 Et este rrey dom Afonso en começo de seu rreynado mandou chamar a jnfante; et, por que ella era dõna de boo entendemento, todo o que auya de fazer et d ' ordenar ẽno rreyno faziao per seu consello della, pero que llo tijnã todos por grã mal, segũt que o conta o arçebispo dom Rrodrigo. [+]
1295 TC 1/ 408 Conta a estoria que, desque el rrey fez pousar a oste en Ollias, mandou chamar os mesegeyros del rrey de Toledo, et tomou çĩco caualeyros cõsigo et foyse cõ elles para Toledo. [+]
1295 TC 1/ 410 Et foy posto en seu lugar Aldebriõ, que foy chamado Gregorio. [+]
1295 TC 1/ 424 Et mandou chamar a dom Aluar Fanges et a todos os seus et disselles: - [+]
1295 TC 1/ 425 Todo esto ordenou com̃o dicto he et entrarõ ẽna batalla, chamando: [+]
1295 TC 1/ 445 Et en este ãno nõ achamos nẽhũa cousa que de contar seia, que aa estoria perteesca, se nõ tanto que, en este ãno morreu el rrey dõ Pedro d ' Aragõ, et rreynou enpos elle seu yrmão dom Afonso, que chamarõ o Bateller. [+]
1295 TC 1/ 453 Conta a estoria, segũdo que a scripuyu o arçebispo dõ Rrodrigo, que por letera gotiga, que he chamada letera dos godos, fezo tralladar o salteyro do ofiçio toledão al ofiçio rromãno et françes, que he todo hũu; et que o conposera Santo Leandre, et era en aquela guisa teudo et guardado en todo España; et por que a rreyna dõna Costança, sua moller, era de Frãça et quisera desfazer este custume gotig[o]. [+]
1295 TC 1/ 455 Et mandou poer ena torre mayor, que chamauã os mouros "almad[e]nt[a]s" , cãpanas para chamar os fillos de Ihesu Cristo aas oras. [+]
1295 TC 1/ 458 Et o liuro del ofiçio frãçes queixauasse cõno fogo, por que sse queria chegar a elle polo queymar, et deu hũu grã salto fora, per çima das chamas do fogo, veendoo todos. [+]
1295 TC 1/ 461 Et aa ora que lle foy tollid[a] enviou[o] chamar o papa Urbano, que sse fosse logo para Rroma. [+]
1295 TC 1/ 462 Et depoys que foy arçebispo tolleusse aquel nume et fezesse chamar Movris. [+]
1295 TC 1/ 478 Et o mouro por onrar mays seu senorio chamauasse Mirama[m]olĩ. [+]
1295 TC 1/ 478 Et el, nõ se nẽbrando com̃o seu senor [o] enviara por cabedel daquellas gentes, fezose chamar Miramalĩ, asi com̃o seu senor. [+]
1295 TC 1/ 479 Andados xxiij anos del rreynado del rrey don Afonso -que foy [ẽ]na era de mĩll et C et xxiij ãnos - este rrey dõ Afonso iazẽdo muy mal doente ena çidade de Toledo, aquelle algozil que se chamaua Miramalĩ, depoys que matou el rrey de Seuilla, tornou a sua parte os mouros onrados da Andaluzia et v[eẽo] cõ grande oste et cercou Ocles. [+]
1295 TC 1/ 479 Et o conde dõ Garçia, a que chamauã o Crespo de Granõ et o conde dõ Martin et outros condes et ricos omes que estauã cono jnfante acorrerõlli et fugirõ cõ elle et chegarõ a hũu lugar a que dizẽ agora Sete Condes, seyndo da batalla, coydando y escapar cõ elle. [+]
1295 TC 1/ 482 Conta a estoria que tan grande foy a saña que el rrey ouue contra os mouros, lo hũu porlo fillo que muyto amaua et lo al porlo grã dano que reçebera delles et dos lugares que llj aujã tomados, que aa ora que foy saão et pode caualgar ajuntou muy grande oste de todos seus rreynos et foyse para terra dos mouros, dereytamente para hu estaua aquel mouro que se chamaua Miramamolĩ, que era en Cordoua. [+]
1295 TC 1/ 483 Et conta a esto[r]ia que a razõ por que aca mays passarã foy porla traiçõ que fez o seu algozil mayor, que elle enviara cõ seu poder, por que se chamara Miramamolim. [+]
1295 TC 1/ 502 Et o alcayde de Aliazira moueo ende aa meya noyte cõ muy grã gente et ueẽo a Valença, a hũa porta que chamauã de Todela. [+]
1295 TC 1/ 512 Conta a estoria que, depoys que ouue uenjda a enposesta, que uẽeo conbater o arraual da Alcudia, et tã grã pressa llis deu que coydarõ seer entrados per força, et cõ grã coyta chamauã: - [+]
1295 TC 1/ 526 Et seyu contra elle o bispo que se chamaua d ' Aluarrazĩ, con muy gram conpana de caualeyros muy bem guisados. [+]
1295 TC 1/ 549 Et chamarõ a falla Andallahaziz, alguazil do Çide, et diseronlhi: - [+]
1295 TC 1/ 553 Et o Cide mãdou entõ chamar os mais onrrados mouros da vila et fezo Abeniafa vijr ante si. [+]
1295 TC 1/ 553 Et o Çide, quando o uiu, prouguelhi muyto et mãdou chamar os mouros mays onrrados da uila, ante que el iurara, ao alcaçer. [+]
1295 TC 1/ 555 Et dali adeante foy chamado "Cide, senhor de Ualença". [+]
1295 TC 1/ 563 Et fezo logo chamar ante si Pero Uermudes et Martin Pelaes et contoullj as nouas que lli chegarã et com̃o tragiã sua moller et suas fillas (et) muy on rradamente. [+]
1295 TC 1/ 568 Et o Cçide et os seus assegudandoos de maa maneyra, et eles fogindo contra hũu castelo que chamauã Torroyra. [+]
1295 TC 1/ 585 Et buscarõ arte para seir do paaço et chamarõ seu tio Sueyro Gonçaluez. [+]
1295 TC 1/ 591 Et tomou(o) o caualo pela redea et começou a chamar o conde Diego Gonçaluez. [+]
1295 TC 1/ 591 Et el, quando sse ouyo chamar per seu nume, tornou a cabeça por ueer quen o chamaua. [+]
1295 TC 1/ 591 Et, quando uiu que o chamaua Ordono, seu cunado, atendeuho. [+]
1295 TC 1/ 594 Et os condes cuydarõ que posfaçauã deles et chamarõ seu tio Sueiro Gonçaluez; et seyrõ todos tres do paaço et forõse para a pousada. [+]
1295 TC 1/ 607 Et, quando foy a noyte, chegarõ a casa do ome boo, hu elas estauã, et dom Aluar Fanes et Pero Uermudes soos; et, desque chegaron aa porta, chamarõ o ome boo. [+]
1295 TC 1/ 613 Et mãdou chamar hũu escudeiro mãçebo fidalgo, que auia nume Fernãdo Afonso. [+]
1295 TC 1/ 615 Conta a estoria que, depois que esto passou, mãdou chamar o Çide dom Aluar Fanes et Pero Uermudes, seu sobriño, et mandoullis que chamassem suas cõpanas; et dissellis: -Caualguemos et uaamos aa corte del rrey, ca per uentura nos uijmos fazer hũu rreto et quiça faremos dous ou tres dalgũus da corte que sse mouẽ contra nos. [+]
1295 TC 1/ 615 Et ide todos como me ajudedes, (a) dizendo et fazẽdo ao que uos chamar cada hũu, guardando a onrra et o senhorio de nosso senhor el rrey. [+]
1295 TC 1/ 627 Et Pero Mudo chamauao el por que era gago ia quanto, que llj trauaua a lengoa, quando queria falar. [+]
1295 TC 1/ 627 Et os hũus chamauã "Cabra" et os outros chamauã "Granõ", et os do Çide "Valença et Biuar". [+]
1295 TC 1/ 627 Entõ el rrey don Afonso mandou chamar os condes, que ueesẽ ante el. [+]
1295 TC 1/ 642 Et mandou chamar o seu almoxarife et mãdoullj que leuasse consigo aquelle parente do soldã et que o seruisse et que llj fezese quanto bem et onrra podesse et que llj desse pousada ena orta de Villanoua et que llj fezese tãta onra com̃o faria a elle meesmo. [+]
1295 TC 1/ 651 Depoys que o Çide ouue enviados seus genrros, mandou chamar o parente do soldã et deullj muytas cousas estranas, das que non a en sua terra, que leuasse a seu senor. [+]
1295 TC 1/ 652 Et poserõllj nume Gil, et dali endeant[e] foy chamado Gil Diaz, seu priuado do Çide, et ouue de ueer toda sua fazẽda. [+]
1295 TC 1/ 653 Et, quando ia vio que as nouas se assi afficauã et que era çerto que de todo en todo vĩjnã et que erã aaquẽ mar, hũu dia mandou chamar todolos mouros da villa ante si; et, desque forõ ante el, dissollis asi: - [+]
1295 TC 1/ 655 Et, logo en outro dia na manãa, mandou chamar todolos omes ao alcaçer. [+]
1295 TC 1/ 657 Et o segũdo dia ante que finasse mandou chamar dona Xemena et o bispo dõ Geronimo et don Aluar Fanes et a Pero Uermudes et Gil Diaz, seu criado et seu priuado. [+]
1295 TC 1/ 662 Et diz que a chamauã en arauigo meynaua turia , que quer dizer "estrela dos arqueyros de Torquia". [+]
1295 TC 1/ 663 Et, pero a gãanou el rrey dõ James d ' Arangõ, sempre llj chamarõ depoys "Valença, a de me[u] Çide". [+]
1295 TC 1/ 673 Do judeu que sse tornou cristão et foy chamado Die[go] Gil [+]
1295 TC 1/ 676 Conta a estoria que andados quareẽta et dous ãnos do rreynado del rey dõ Afonso, o seteno -que foy ẽna era de mil et CXLij ãnos, et o ano da encarnaçõ en mil et C et iiij ãnos - el rey dõ Afonso, poys que passo[u] pelos traballos que ia oystes cõ el rey dõ Sancho, seu yrmão, sobre a contenda dos rreynos, onde, depoys que el gãanou Toledo, por onra de seu senorio mandousse chamar "rey d ' España". [+]
1295 TC 1/ 677 Et mandou chamar o arçebispo de Toledo, que era primado das Espanas, et os bispos et os prelados que y estauam cõ elle. [+]
1295 TC 1/ 679 Et mandou chamar a todos os prelados que y erã, et ordenou seu testamento muy bem et muy conpridamente. [+]
1295 TC 1/ 682 Et a reyna cõ sana, por que a tijnã aly garda(n)d(o)a, falou cõnos que a gardauã et fezo chamar ia quantos caualeyros de Castela et seyu do castelo et ueẽosse para Castela. [+]
1295 TC 1/ 684 Et mataronllj o caualo et ficou de pee; et cortaronllj as mãos, et conos braços tijna a sina, et chamaua "Olea". [+]
1295 TC 1/ 688 Et foy tã bem andante contra elles que todos llj dauã parias et lle conoçiã senorio, en maneyra que sse chamaua enas cartas "rey d ' Espana", por onrar mays a seu senorio. [+]
1295 TC 1/ 689 Et esto fez por rogo de dõna Tareyia, sua moller, que era chamada reyna, por que era filla del rey dom Afonso. [+]
1295 TC 1/ 689 Et ao começo do seu reyno mandousse chamar duque de Portugal. [+]
1295 TC 1/ 692 Desy el rey dõ Afonso tornousse para Leom et poso sua corõa ena cabeça; et ende adeante foy chamado "enperador". [+]
1295 TC 1/ 697 Et o emperador logo mandou chamar os priuados, et mandoulles que disessem que estaua doente, et que nõ leixassem nẽhũu entrar en sua camara. [+]
1295 TC 1/ 697 Et, desque chegou hu era o jnfançõ, mandou chamar aa porta. [+]
1295 TC 1/ 697 Et mandou chamar os omes bõos da terra et o meyrino, et mandoulles que lle(s) dissessem uerdade daquel feyto; et chamov os omes boos daquel lugar. [+]
1295 TC 1/ 697 Et, quando o jnfançõ soube com̃o chamaua o emperador, ouue muy gram medo de morte. [+]
1295 TC 1/ 699 Desy tornousse para sua terra muyto amado de seus uassalos, ca era muy bem conplido en todos bees, et era chamado escudo dos nobles omes. [+]
1295 TC 1/ 703 Et por esto foy chamado dõ Sancho, o Deseiado. [+]
1295 TC 1/ 707 Et mandou a hũu caualeyro que fosse rretar o conde et que llj chamasse aleyuoso et desleal. [+]
1295 TC 1/ 713 Senor, o conde dõ Lope veeõ aqui a uosso seruiço et auos feyto muyto seruiço, nõ seendo chamado para elo; et agora uaysse. [+]
1295 TC 1/ 713 Et eu, senor, para uosso seruiço nõ deuo se(r)er chamado, ca o dereyto chama a todo vasalo leal, ca[da] que seu senor o a mester para seu seruiço. [+]
1295 TC 1/ 745 Chamaruos am fyllo de puta, mays nõ fillo de traedor; ca fio por Deus que en tal guisa obrarey eu, que nõ auerey ende uergonça. [+]
1295 TC 1/ 759 Pero, quando a rreyna viu o consello que llj dauã, mandou chamar todos os omes boos da terra a cortes a Burgos. [+]
1295 TC 1/ 801 Et este rey dos gazulles foy o que chegara conos seteçentos caualeyros alaraues, de que ia dissemos; et, com̃o quer que os de suso a estoria alaraues numea, ante os chamauã bem a esse tempo gazulles. [+]
1295 TC 1/ 801 Et, desque esse rrey foy (morto et) aco passado, deullj Abeũc Alcala, aa que agora chamã "dos gazulles"; et, polo nume desses gazules, chamarõ depoys a aca a essa "Alcala de los Gazulles". [+]
1295 TC 1/ 801 Et por esto, daquel dia en deante, sempre llj chamarõ Diego Machuca; et este sobrenume leuã aynda oge dia alguus de seu linagẽ. [+]
1295 TC 1/ 806 Quando el rrey dõ Fernando chegou a essa çerca de Cordoua, peça auja ia que dõ Aluar Perez iazia dentro ena Eixerquia en ajuda dos cristãos, et dõ Pero Martĩis, seu yrmão, a que os mouros chamauã alfatas, por que era romo, et outra gẽte da fronteyra de pee et de caualo, et das outras terras de Castella et de Leom et de Estremadura, que ueerõ y a aquella uoz por seruir a Deus et a el rrey, et por gaanar algo, et por ajudar seus cristãos; et outrosi freyres das ordĩjs, que erã y a seruiço de Deus. [+]
1295 TC 1/ 806 Amjgo, chamade hũu ome destes del rey et dizedellj que esta aqui hũu ome que o quer ueer a gran pressa. [+]
1295 TC 1/ 806 Et enas festas dos apostolos San Pedro et Sã Paulo a çidad[e] de Cordoua, a que a estoria chama patriçia das outras çib dades -esto he padrõa et exemplo dos outros poblos da Andaluzia - foy aquel dia alimpada das suzidades de Mafomade, et foy dada al rrey don Fernãdo, et el entregado dela. [+]
1295 TC 1/ 806 Et el rrey dõ Fernando mãdou logo poer as cruzes ena mayor torre, [hu] o nume do falso Mafomade soya seer chamad[o] et gab[ad]o. [+]
1295 TC 1/ 806 Et começarõ logo todos os cristãos cõ goyo et cõ alegria a chamar: [+]
1295 TC 1/ 839 Mays, ueendo este rey d ' Ariona, que se chamaua rey de Granada, tã aficadamente el rey dom Fernando estar sobre Jahem, et temẽdose que nũca se ende leuãtaria ata que a tomase, et veendo os de dentro estar tã queyxosos de fame et tã afrõtados de todas lazeyras que se nõ sabiã dar cõsello nẽ cõforto hũus outros, nẽ se sabiã ya que fazer, nẽ podia entrar hũu nẽ sayr outro, et veendo(se) outrosy que elle nõ lles podia acorrer nẽ aproueytar en nẽhũa cousa nẽ defender a villa, acordou de trager preitisia cõ el rrey dom Fernando et de a dar, et de se meter en seu poder cona terra et cõ quan[t]o auja; ca nõ t[e]uo y outrament[e] garda nẽhũa que poder auer contra el nẽ contra seu señorio. [+]
1295 TC 1/ 871 Et mãdou a Rreymõ Bonifaz, con quen se consellou et a outros que y forõ chamados, daquelles que eram sabedores do mar, que fossem ensayar algũu artifiçio como llis quebrãtassem pela agua a ponte, se podessẽ, per que nõ podessem hũus aos outros passar. [+]
1295 TC 1/ 885 Muyto sangue foy en essa çerca derramad[o]; et grandes morteydades et grandes feytos, os hũus en lides et os outros en enfermidades grandes et gran doẽça que en essa oste caeu, ca as caenturas erã tã fortes et tã tendudas et tã destẽperadas que morriã os omes de destẽperamento corrũpudo do aar, que semellaua chamas de fogo, et corria tã aturadamente sempre hũu uento tã escalfado com̃o se dos jnfernos seysse, et todoslos omes andauã correndo agua todo o dia da grã sud[o]r que fazi[a], tãbẽ estãdo pelas sõombras com̃o per fora ou per hu quer que andau[ã], com̃o se en bano esteuessem; pero que per força llis convĩjna, que por esto que porlas grandes lazeyras que sofriã aujã a adoeçer et de sse perder y muy gran gent[e]. [+]
1295 TC 1/ 900 En este tempo ssayo chama do mar, sabbado primeyro dia de juyo, et açendeo muytas villas et queymou os homes et as bestas et as anjmallas, et ẽno mar mesmo arderõ muytas peñas, et de Çamora ardeo o muro et queymou Carrõ et Castroxerez et Pam Coruo et outras muytas villas; et esto ffuy ẽna era de IX çentos lxxxvij ãnos. [+]
1300 AT III,4/ 42 Capitolo quinto Cantigas d ' escarneo som aquelas que os trobadores fazen querendo dizer mal d ' alguen en elas, e dizen -lho per palavras cubertas que hajan dous entendimentos, pera lhe -lo non entenderen ... ligeiramente: e estas palavras chamam os clerigos "hequivocatio". [+]
1300 AT III,4/ 42 Pero er dizem que outras há i "de risabelha": estas ou serám d ' escarnho ou de maldizer; e chamam -lhes assi porque riim ende a vezes os homens, mais nom som cousas em que sabedoria nem outro bem haja. [+]
1300 AT III,4/ 44 Capitolo outavo Outrossi outras cantigas fazem os trobadores, a que chamam "de vilãos". [+]
1300 AT III,4/ 44 Capitolo nono Outra maneira há i en que trobam do[u]s homens a que chamam "seguir"; e chamam -lhe assi porque convem de seguir cada um outra cantiga a som ou en p[alav]ras ou en todo. [+]
1300 AT III,4/ 44 Outra maneira i há de "seguir" a que chamam "palavra por palavra": e porque convem o que esta maneira quiser seguir que faça a cantiga nas rimas da outra cantiga que segue, e sejam iguaes e de tantas silabas ũas come as outras, pera poderem caber em aquele som mesmo. [+]
1300 AT III,4/ 48 E chamarom -lhe "ateudas" porque convem que a prestomeira palavra da cobra nom acabe [a] razom per fim, mais tem a prim[eir]a palavra da outra cobra que vem apos ela [...] de entendimento e fará conclusom. [+]
1300 AT III,4/ 48 Capitolo quarto As findas som cousa que os trobadores sempre usaron de poer en acabamento de sas cantigas pera concludirem e acabarem melhor e[m] elas as razones que disserom nas cantigas, chamando -lhis "fi[n]da" porque quer tanto diz[er] come acabamento de razom. [+]
1300 AT III,4/ 51 Capitolo prim[eir]o Os tempos chamam os trobadores quando falan nas cantigas no tempo passado, ou no presente em que estam, ou no que há -de vir: ca cada um destes tres tempos, ou os dous, ou todos tres nom podem escusar os trobadores que nom falem e[m] eles na cantiga que fazem. [+]
1300 AT III,4/ 53 Capitolo segundo Erro acharam os trobadores que era ũa palavra a que chamarom "caçefetom", que se nom deve meter na cantiga, que é tanto come "palavra fea", e sõa mal na boca. [+]
1300 LPr 1/ 106 Este lais fez Elis o Baço, que foi Duc de Sansonha, quando pas[s]ou aa Gran Bretanha, que ora chaman Ingraterra. [+]
1300 LPr 1/ 129 Esta cantiga de cima foi feita a ũa dona d ' ordin que chamavan Moor Martiiz, por sobrenome Camela, e a ũu home que avia nome Joan Martiz, por sobrenome Bodalho, e era tabalion de Bragaa [+]
1300 LPr 1/ 136 Esta cantiga foi feita a ũu doutor que meteu por seu mes[s]egeiro pera juntar seu casamento ũu home que era leigo e casado, e fora ante frade preegador; e o que se sal da orden chaman -lhe apostata. [+]
1300 LPr 1/ 147 Ar fez estoutro cantar a ũu cavaleiro que dizia que era filho dũu home e fazia -se chamar per seu nome, e depois acharon que era filho d ' outren; e diss ' assi [+]
1300 LPr 1/ 148 Don Fernan Paez de Talamancos fez este cantar de mal dizer a ũu jograr que chamavan jograr Saco, e era mui mal feito; e por én trobou -lhi que máis guisad ' era de seer saco ca jograr [+]
1300 LPr 1/ 168 E depois morou na freeg[u]esia de San Nicolaro e chamaron -lhi Joan Fernandez de San Nicolao [+]
1300 XH I, 0/ 3 Et fezorõ desto muytos libros, que som chamados estorias, enque contarom dos feytos de Deus, et dos profetas, et dos santos, et outrosy dos rreys, et dos altos omẽs, et das caualarias, et dos pouóós; et diserõ auerdade de todaslas cousas et nõ quiserõ nada encobrir, tamben dos que forõ bõos como dos que forõ máos. [+]
1300 XH I, 0/ 5 Nõ he bem queo omẽ seja soo; et adusolle a essa ora dantel todas las anymalyas que formara da terra por veer cõmo as chamaria et que nomẽes lles diria; et Adam chamou [per] seus nomẽes acada hũas dellas et aqueles ouverõ despoys; et ontre todas nõ avia nj̃gũa en quese el deleytase, et deulle Deus ajudoyro queo semellase cõmo agora oyredes. [+]
1300 XH I, 0/ 7 Quãdo noso señor aduso ante Adam, cõmo avemos dito, todaslas anymalias que el fezera ẽna terra por véér cõmo as chamaria Adam, ou que nomẽes lles diria, ho hũ por que eram as anymalias todas pares, macho et femea cada hũas en suas naturas, et nõ avia y [njgũa] pera Adam, o al por quelle paresçeo ẽno seu tallente et gesto da sua cara que se nõ deleytaua em [njhũa] daquelas criaturas, teuo noso Señor por bem et por mesura queo omẽ nõ fose sóó. [+]
1300 XH I, 0/ 7 Et esta sera chamada varoessa ou varuyl por que foy tomada do varon. [+]
1300 XH I, 0/ 12 "Cata que [feziste], ca avoz do sangre de teu yrmão chama amj̃ da terra et seme querela. [+]
1300 XH I, 0/ 12 "Aua queme tu deytas da façe da terra et da tua, et eu asconder me ey ante ty, et andarey errado et fugido [perla] terra, et Pareyso aque chamarõ despoys Edom, pero nõ morarõ aly, mays ficarõ em outra terra açerca dy aque diserom despoys por nome Nod; et Nod, segundo os Despoemẽtos dos nomẽes proprios que som ẽna Biblia, quer [tanto] dizer em nosa lyngagẽ cõmo cousa que nõ he estabele et que nõ esta queda, asy cõmo Cayn, que despoys que foy yrado de noso señor Deus et deytado da quela terra enque estaua cõ Adam et cõ Eua et seus yrmãos, nũca despoys esteuo asesegado nẽ quedo em hũ lugar, nẽ asua cabeça ẽno seu corpo del a cõmo quer que ya tyña cõmo os outros omẽs nẽ o seu corpo ẽna terra, nem aquela terra Nod ensy mẽesma entrelas outras cõmo avemos [departydo]. [+]
1300 XH I, 0/ 12 Pero segundo departẽ os santos Padres em este lugar, nõ se entende que aquela terra se movia et [andaua] de lugar en lugar, mays, despoys que Caym en ella fora, que sempre andara em mudamẽtos de aventuras et de [trauesuras] et rreuoltas cõ el et cõ os seus [a que o] el ensynaua; et chamarõ por ende aCaym, Caym Nod, et quer dizer tanto cõmo Caym [movediço], ou nõ estabele, et a esa terra esto diserõ outrosy. [+]
1300 XH I, 0/ 16 Jubal, o outro fillo de Adda, yrmão de padre et de madre deste Jabel, sayo omẽ de natura de se pagar de sones et de concordanças et das dulçedũes delles [mays] que de outra cousa; et chamalle Mõysem ẽno quarto capitolo do Genesis padre dos cantadores, ca este achou primeyramẽte a arte [de] musica que he arte de cantar et de fazer sones. [+]
1300 XH I, 0/ 23 Et diz sobre esto mẽestre Godofre ẽna sexta parte do Panteõ et outros queo outorgã cõ el, que teuo Adam dóó por Abel çento ãnos; et que poucos dias forõ em todos aqueles ãnos que el nõ fose aafosa de Abel chanzer, et fazer doo, et chorar por el; et tanto durou esto que Adan et os que vierõ despoys del que chamarõ por este feyto [a] aquel lugar onde jazia Abel val de Lagrimas Et de cõmo avia Adam moy grande dolor por la morte de Abel, et outrosy por Caym que fezera aquesta nemyga, et era seydo et ydo fora da terra, ca acõmo quer quelle aquel mal contesçera seu fillo era, cresçendolle este pesar et este dolor de cada dia do começo ata ocabo do dolor, poso em seu coracõ et fezo promyssom delo et jurou que nũca mays sse chegasse aEua pera fazer em ella fillos de que tomasse tristeza et pesar. [+]
1300 XH I, 0/ 25 Et diz sobresto Jeronymo ẽna Glosa, que Enos , segũdo ho ebrayco, tanto quer dizer ẽna nosa lyngagéé cõmo omẽ; et departe et diz ajnda mays mẽestre Pedro que esto he por que sayo Enos rrazoado et forte, et que entre todoslos outros omẽs do seu tempo, el foy [omays] rrazoado et mays esforçado pera chamar onome de Deus; et el ho chamou primeyro et achou palauras de oraçõ pera ochamar et rrogar; et ajnda conta em este lugar o ebrayco que este Enos, cõ desejo de véér afegura de Deus, que el fezo primeyramente ymagẽes aaonrra del, por las bõas rrazões que del oyra aseu [avoo] Adam et aseu padre Seth, et as aprendera delles; et queo fezo por tyrar dos omẽs aoluydança que [avyam] da rrenẽbrãça de Deus, et [avyuar] los por quese nẽbrasem del, et oadorasem et gardasem [mays], et [coñosçessem] mellor oseu fazedor. [+]
1300 XH I, 0/ 27 Et elles [o escriuyrõ] em aqueles pylares que avemos dito por quese nõ perdessem, pero por que se quedam aqui todas as rrazões queos sabeos diserõ dos de Caym et destes de Seth, departimos nos asy que: esto podo séér queos do linagẽe de Caym acharom primeyramẽte os saberes et as mẽestrias dos saberes das cousas segrares, ou terrẽaes, donde som os saberes aque chamamos mecanycos, asy cõmo avemos dito de Jabel que buscou as mẽes trias [de] criar os gãados et caçar et pescar; et Tubal seu yrmão os estormẽtos de cantar et tãger et labrar de fuste pera elles, et daqui veẽo despoys cõ todaslas sutelezas acarpentaria de labrar de fuste, et de pedra, et ajnda de osso, et de al seo ya; et Tubalcaym, yrmão destes, aferraria de cobre et ferro, et oentallar, et opyntar cõmo dito he; et daqui veẽo despoys o obrar de labrar de prata et ouro, et fazer y todas las sutelezas [do[s]] lauores quese oje [fazẽ]; et ajnda tẽemos que daqui se leuãtou osaber de labrar aterra, asy cõmo olas et cantaros et oal quese ende dela faz, et outrosi os vidros do fieyto; et oque bem parar mẽtes aesto achara queos do linagẽe de Caym buscarõ primeyro todas las sabedorias et mẽestrias das cousas [terreaes]. [+]
1300 XH I, 0/ 28 Enos outrosy andados noveẽta ãnos de quando nasçera et trezentos et tríj́nta et çinque de quando Adam foy feyto, fezo el hum fillo aque chamarõ Caynã. [+]
1300 XH I, 0/ 32 Et nos tẽemos que Caym por seu corpo que nũqua tornou aEbrõ despoys que dende fogio ante afaçe de Deus, mays que morou [em] terra de Nod, a aqual despoys chamarõ Caỹnod do nome del, et aly o matou Lamec, fillo de Matussalem seu trasneto, et y jaz. [+]
1300 XH I, 0/ 34 Et diz oebrayco et mẽestre Pedro cõ os Judeos que foy cõmo vidreyra; et oebrayco [diz] ajnda mãys quea [çercou] Noé de cristal, et chama a oebrayco meridiano , quer dizer lugar [per] onde lles entraua aluz [ao] medio dia quando passaua o sol [per] cima, acõmo quer que nõ paresçesse o sol aqueles dias por lo tẽpo nublado; et Symaco achama diluculo, quer dizer, pouca luz, por que entraua por aly pouca luz cõmo vem por la [mañãa] çedo ao mũdo. [+]
1300 XH I, 0/ 39 Et por que as maldades dos omẽs nõ myngoauã ẽna terra por castigos nẽ por espantos, mandou Deus aNoe que entrasse ẽna arca; et entrou [Noe] cõ [todaslas] cousas quelle mandara, et vynãsse as [anymalias] da terra et as aves aarca [porla] voõtade de Deus et [porlos] angeos queas tragiam aly por mãdado dEl segundo conta mẽestre Pedro, que vynã asy cõmo [veerã] ante Adam outra vez por quelles chamasse acada hũas seus nomẽs. [+]
1300 XH I, 0/ 40 Et oebrayco chama nysam aaquel mes, et he aquel aque nos dizemos mayo, segũdo oespom mẽestre Pedro, et os gregos lle dizẽ diom; pero achamos em outros escritos feytos sobre odepartimento destas rrazões que Moysem diso nysam por lo mes de abril et que este [estabelesçeo] el por primeyro mes ẽnas leys quelle Deus dou. [+]
1300 XH I, 0/ 40 Aquelas aberturas aque chama Jeronymo ẽno trasllado da Biblia ẽno [septimo] capytolo do Genesis cataractas, et diz Agostym que som synaladamẽte as portas do Nylo [per] onde el sal et mana. [+]
1300 XH I, 0/ 41 Et el foy hũ dos [escriuydores] destas estorias Beroso o Caldeo, et chama naue a esta arca de Noe; et diso asy daquela naue que vẽeo em Armenja et pousou açerca do monte Gordiçio, et diz que ajnda ha della aly, et que algũus vam ala por de aquel bytume cõ que ella foy vntada, que he moy bõo [pera] tyrar et lauar et toller toda mazela de que quer que seja. [+]
1300 XH I, 0/ 57 Et segũdo cõta ojudio ẽno primeyro libro dos quinze do seu Libro Mayor queos chama y gigantes et diz que sua voõtade era de deytar os deus ende fora que som os aos angeos, et seer elles señores, pero sobre todo, se viesse odeluvyo queriã esta torre fazer por queos nõ alcançasse nẽ chegasse aelles nẽ podesse Deus cõ elles et quese podesem elles aly defender dEl, et esta era a sua grande loucura; que elles aprenderam de Noe queo outro deluvio pasado que pojara quinze couedos sobre omays alto mõte do mũdo, cõmo avemos ja dito, et que aquela torre quea coydauã elles fazer tã alta que omays que ella averia em alto sobre aqueles quinze couedos que nõ seeria em conta, segundo diz Josefo ẽno seysto capitolo; hu mostra aly Josefo que amultydue daquela gente que toda estaua prestes pera fazer os mãdados de Nẽprot, et teer por graue oseruyço de Deus, ca asy os avia enssynados et ensandentados Nẽprot ẽna loucura desto et em soberuea asy cõmo oel era em [descoñosçer] osseu Deus queos fezera; et dezialles que toda quanta bõa andança avyam que por seu syso lles [vjña], et nõ porlo bem fazer nẽ porla merçede de Deus, et se [rrequizas] et bẽes aviã quelles nõ arrequeçiam por la piedade de Deus, mays por la sua forteleza deles. [+]
1300 XH I, 0/ 59 Daquel campo de Senáár et dos que y vierõ diz Estio, que aqueles que forõ librados dos saçerdotes tomarõ as rreliquias de Jupiter, et vyerõ cõ ellas aSenáár de Babilonya; et chama aqui Estio saçerdotes aaqueles que forõ librados do deluvio porla arca, que ficarõ dos santos Padres do Vello Testamẽto por la merçede de Deus oque elles nõ catauã; et aDeus chamaua Jupyter segũdo que Estio era gentyl, et esto fezerõ elles desconosçendo aseu Deus por que forõ aly partydos. [+]
1300 XH I, 0/ 59 Et Nemprot focou ẽna çidade de Babilonya rreynãdo [sobre] [las] [conpañas] que ficarõ aly cõ el, et segundo diz Moysem et todoslos outros que [sobresto] falam, dizẽ que foy ocomeço [do] seu rreyno aquela çidade de Babilonya; que aatorre posserõ nome Babel, et aacidade chamarõ Babilom, et despoys Babilonya; et nos dizemos que esta Babilonya he aquela que esta agora deserta, et esta et Arat -que he Edessa, hũa çidade de Mesopotamya - et [Artat] que he terra de Mesibi -et Calapud - aque chamarõ em pos eso Soleuca do nome del rrey Soleuco que rreynou [despois] aly -et todos estes lugares em terra de Senáár, et Senáár ẽna partida de Asya forõ [o] primeyro rreyno de Nẽprot et [o] começo de seu [prinçipado]; et por que era Nẽprot moy brauo rrey em se aseñorar, sayo aly del hũa palaura [en façaña] que diserõ ende os outros que quando algũ fazia soberuea ou máá braueza diziã logo del " Nẽprot robusto ante o Señor"; et [rrobusto] he por omẽ nẽbrudo et valente et brauo. [+]
1300 XH I, 0/ 62 Et Asia ouvo este nome [de hũa] dona [que foy] señora dela aque chamarõ por nome Asia; et outrosy ha este nome Asia apartadamẽte hũa terra que jaz em aquela terçeyra parte de todo omũdo, [asy] cõmo véémos que he em España que chamã Leon atodo orreyno et Leon he hũa çidade del, et asy he aly que dizẽ [Asia] atoda aquela terçeyra parte de toda a terra, et Asya [ha] hũa terra della de moytas que y ha; et he Asia aquela terra donde vierõ adesputar cõ Santo Esteuóo. [+]
1300 XH I, 0/ 64 Elam oseu fillo primeyro poblou terra de Perssia et primeyramente chamarõ aos seus elamytas et aasua terra de Elam [(Elam)]; mays [depois] lle mudarõ onome aaquela terra et posserõllo de hũ bõo rrey que rreynou y et dizianlle Perso, et poserõ nome Persia aaquela terra; et os elamytas ficarõ por prinçipes de Persia despois de seu padre Elam. [+]
1300 XH I, 0/ 64 Pero diz Moysem que sayo Assur daquela terra asy cõmo de Senáár; et diz mééstre Pedro ẽno capitolo daquela torre Babel queo deytou Nẽprot [per] força fora dela, et Moysem diz que poblou Assur a çidade de Nynj́ue et as plaças della et as aruores, et dizlo aqui por las aldeas, et diz que poblou a Cale, aque chama oebrayco Rrabat , et Rresem que jaz ontre Njnyue et Cale. [+]
1300 XH I, 0/ 64 Et mẽtre viueo Arfaxat chamarõse os seus arfaxateos do nome del, et [despois] se chamarõ caldeos. [+]
1300 XH I, 0/ 64 Lut oquarto fillo poblou outrosy sua terra cõ os seus; et aos seus chamou ludos logo, et aa terra chamarõlle logo Luda; et despoys por tẽpo forõlle mudando onome et diserõlle Lidia, et aos pobladores lidos, et asylles dizẽ ajnda agora et aaterra Lidia et lidos; et diz Ojudio ẽno seu Libro Mayor: [+]
1300 XH I, 0/ 64 Mays diz Josefo queos gregos quese trauallarõ de mudar os nomẽs porlas rrazões que diremos adeante, que mudarom despoys onome aesta terra et aos moradores della, et aaterra chamarom Syria, et aos moradores syrios; et Syria et Caldea vyziñas [som] cõmo as poblarõ estes yrmaãos Arfaxat et Arã, et em [moytas] cousas se semellam, et nos dizemos lles suriãos por esta rrazõ et por hũa çidade que y a aque dizem Sur, et he cabeça da terra. [+]
1300 XH I, 0/ 65 Jeter, oterçeyro fillo de Aram, poblou outrosy sua terra et chamoa Jeteria, et aos seus jetras; et dizẽ [hũus] quese forõ despoys mudando estes nomẽs et diserõ aaterra [Jeculia] et aos moradores [jeculos]; et porlos [jeculos] dizemos nos agora os gazules; pero diz Josefo queos daquela terra que Jeter poblou que am nome os bautryãos, et aaquela terra chama mẽestre Galter ẽno Aleyxandre Bautra; et segundo aly diz ẽna Estoria de [Aleyxandre] o Grãde et Dario, som Bautra moytos lugares et de bõas caualarias darmas. [+]
1300 XH I, 0/ 65 Mes, oquarto fillo de Aram, poblou sua terra et ouvo este nome, Mes, segundo Moysem, et Josefo lle chama Mesaum; et aaterra que el poblou posolle nome Mesa et aos seus meseos, et ajnda segundo Josefo Mesanea aterra et mesaneos os pobladores; et agora diz que chamam aaterra Arax et aelles araxeos. [+]
1300 XH I, 0/ 67 Dito avemos ja cõmo chamamos aos tres fillos de Noe: omayor Sem, omediano Cam, omenor Jafet. [+]
1300 XH I, 0/ 69 Pero diz Josefo que nõ em todos; que oseu primeyro fillo foy Cus, et conta que poblou aEtiopya, et foy ende prinçepe et señor, et quese chamarõ el et os seus cuseos, et que todoslos de Asia asy os chamarõ ata oje. [+]
1300 XH I, 0/ 69 Outrosi Mezrraym que foy osegundo fillo poblou hũa [parte do] Egipto açerca de Etyopia, a de seu yrmao Cus; et aaterra posolle nome Mezrraym et aos seus mezrreos; et por la antyguydade deste nome et por la sua memoria chamamos ajnda ao Egypto Mezrraym et mezrreos aos egyçiãos. [+]
1300 XH I, 0/ 69 Et segũdo conta Josefo, os [evyleos] forõ aqueles aque agora dizemos [jeculos] et aasua terra [Jeculia]; et dito avemos nos ja que [jeculos] som aqueles aque nos chamamos em nosa lengagee gazules; et segũdo dizẽ [algũus], estes som os que agora [andã] por genetes. [+]
1300 XH I, 0/ 69 Outrosi Sabata, yrmão destes, poblou sua terra et aos seus chamou sabateos et aaterra Sabatema; et segundo diz Josefo os gregos chamarõ despoys astaboras aos sabatenos et Astabaria aaterra. [+]
1300 XH I, 0/ 70 Et de Fisyoy [vierõ] os filisteus, segundo diz Josefo, et em estes et ẽnos de Laabym nõse perdeu onome, nẽ deles nẽ da terra, que [a eles] chamã oje os fariseus et aaterra Filistea; pero ahũa partida dela mudarõ os gregos onome et chamaronlle Palestina, et asya chama agora mẽestre Galter ẽno libro de Aleyxãdre. [+]
1300 XH I, 0/ 70 Et outrosy Canaã, fillo de Cam, ouvo seus fillos onze, cõmo avemos contado, et Sydom que foy o primeyro deles, poblou em terra de [Fenyz] hũa çidade, et posolle oseu [nome], et chamoa Sidom; et asy achamarõ et chamã os gregos. [+]
1300 XH I, 0/ 70 De estes yrmãos, Amateo poblou asua parte desta terra, et chamou aos seus amateos et aaterra Amaçia; et diz Josefo que os das [prouynçias] de arredor que ajnda agora chaman aaqueles amateos os amatos; et diz que em pos aquelo que ouvo hũ poderoso em esse lyñage, et disseronlle Epyfanes, et que tanto fora bõo, queos gregos que forõ mudadores dos nomẽs das terras et das gentes, por la rrazõ que diremos ẽnas generações de Jafet, que tollerõ este nome Amaçia aaterra. et poserõlle nome Epyfanya do nome daquel Epyfanes. [+]
1300 XH I, 0/ 70 Pero onome dos omẽs desa terra nõ se perdeu queos nõ chamasem os Amateos. [+]
1300 XH I, 0/ 70 Dos outros sete yrmãos cananeos aque chama Josefo [os] dous postromeyros, ao hũ Syneso et ao outro Samareo, nõ achamos nos ẽnos libros da Santa Escritura nẽ ajnda em outros que ajamos leudos ata aqui, outra cousa nẽgũa senõ os nomẽs deles; et pero segundo conta Josefo todos estes poblarõ cõmo os outros, et todos ouverõ suas terras [coñosçudas] et apartadas et todos fezerõ çidades et outras poblas, mays diz queas destroyrom despoys os judeus cõmo destroyrõ as dos fillos de Mezrraym, et mostra que foy porla rrazõ que maldiso Noe aCam ẽna sayda da arca. [+]
1300 XH I, 0/ 76 Et forõ sete os fillos de Jafet cõmo avemos dito ẽna cõta que deles fezemos; et estes tomarõ termynos em Asia do monte Toro et do mõte Tema -et a Glosa do Genesis chama aaquel monte Tema et este outro nome Amano -, et [som] montes de Syliçia cõmo se começa daly et vem por Asia ata orrio aque disemos Tanays. [+]
1300 XH I, 0/ 76 Mays em Europa, por que nẽgũ das mayores genera ções de Jafet nõ vẽeo amorar aaterra aque despoys chamarõ dos de Gomer nẽ morou y, apartarõse hũas [cõpañas] das outras que chegarõ de aquelas generações de Jafet, et forõ de Gomer et dos de Magog, et vierõ sem caudillos et sem outro rrecado, que por que oyam os outros dizer que era terra moyto fria et máá nõ queriam pera ella vĩjnr; et poblarõna esses et morarõ en ella, et chamarõse por nomẽs departidos em moytas [guisas]; et som aqueles aque os gregos chamã galatas agora, que em aquel tempo primeyro gomaritas se chamauã elles de Gomer, donde vynã, et pero que vynã sem caudillos el os enviara aly apoblar. [+]
1300 XH I, 0/ 76 Et outra [cõpaña] ouvo y doutros quese chamarõ magogas, de Magog queos enviou [outrosy] apoblar aly, et aestes outrosi mudarõ os gregos onome et chamarõlles çitas. [+]
1300 XH I, 0/ 76 Et poblou Madeo terra de Media em Asya, donde chamarõ os gregos aas gentes daly medos, que diz tãto cõmo os de Media, de Madeo que os poblou, et foy el aly oprimeyro señor, et despoys os seus cõmo forõ víj́ndo del. [+]
1300 XH I, 0/ 76 Jano vẽeo contra Europa et chegou aaquela terra aque agora dizemos Greçia, et poblou hũa parte della, et posolle oseu nome cõmo quer que aja y leteras mudadas, por que diserõ aaterra Yonjo et aos moradores yonyos; et poseronlle os gregos este outro nome de mays, et [chamarõlles] os elladicos. [+]
1300 XH I, 0/ 76 Outrosy Mosot, fillo de Jafet, poblou sua terra, et os seus ouverõ nome moscunos do nome del; despoys foylles este nome mudado et chamarõlles capadoçes; [+]
1300 XH I, 0/ 76 Tyras, opostromeyro fillo de Jafet, poblou em Asya hũa çidade et posolle nome Tyraçia, et aos seus tyraçes, donde foy el prinçepe; et despoys por apostura, tyradas algũas leteras destes nomẽs, mudarõnas et chamarõ aos pobladores traçes et aterra Traçia. [+]
1300 XH I, 0/ 76 Gomer, fillo de Jafet, ouvo tres fillos, et ao primeyro chama Moysem Asçenet et ao postromeyro Togorma; et Josefo lles chama ao primeyro Astenagos et ao postromeyro Tigrã; ẽno mediano acordam ambos et dizẽlle Rrifat. [+]
1300 XH I, 0/ 76 Et Astenagos poblou sua terra apartada et chamou aos seus astenagos; et os gregos, despoys desto, segũdo diz Josefo, mudarõlles este nome, et chamarõlles rreginos, et aterra anome Rregio et he em terra de Ytalya. [+]
1300 XH I, 0/ 76 Et ao quarto fillo de Jafet chama Moysem Lauam, et Josefo Jano. [+]
1300 XH I, 0/ 76 Et segundo dizẽ Josefo por rrazõ desta ysla chama oebrayco Çetym [atodaslas] outras yslas et aos lugares marismos; et pera séér çerto que esta ysla foy asy chamada avemos ende por [testemoyo] em essa ysla de [Çipre] hũa çidade aque dizẽ Cetys, et agora ajnda este nome ha, queo nõ perdeo despoys; et os quelle este nome poserom chamarõlle Çetys. [+]
1300 XH I, 0/ 78 Dos outros seys fillos de Jafet achamos delles oque avemos dito; mays de Tubal nẽ Moysem nẽ Josefo nõ achamos que falasem synaladamẽte de pobla que el fezesse nẽ os seus, senõ tanto queo chama Moysem et lle diz Tubal, et Josefo lle diz Jobel, et demays diz que el poblou os jobelos, et queos gebellos som os yberos et yberos dizem em latym por espanóós. [+]
1300 XH I, 0/ 80 Os fillos de Tubal despoys que andarõ [moytas] terras buscando lugares bõos de pobla, chegarõ aas postromeyras partydas de ouçidente, et virõ bõas terras, et bõos montes, et bõas agoas, et bõos asentamẽtos, et quedarom aly et poblarõ; et por lo que oyam dizer que acaesçera do deluvio, asentarõsse logo ẽnos montes de Aspa aque chamã os montes Pyreneos; et chamauãse ẽna primeyra estas [cõpañas] çetubales, de cetus que tanto diz [ẽna] nosa [gramatyca] cõmo [cõpañas] de Tubal; et çetubales tanto quer dizer cõmo [cõpañas] de Tubal. [+]
1300 XH I, 0/ 80 Despoys desto, por poer elles nome asua terra, pararõ mentes em hũa estrella de ouçidente que paresçe quando se pom o sol, et por que esta estrella anome Espero chamarõ elles aasua terra de España, Esperia. [+]
1300 XH I, 0/ 80 Et esta terra jaz ẽna fim de Europa em ouçidente, que he a postromeyra terra do mũdo, asy cõmo vay daquela parte; et em pos aquesto estes do lynagéé de Tubal, morãdo aly em aqueles montes Pyreneos de Aspa, desque se forõ fazendo grandes [cõpañas] perderõ omedo do deluvio, ca avyam ja por [moytos] ãnos prouado aterra et as agoas das chuvias et dos rrios, et desçenderõ dos moy altos montes et poblarõ ẽnos chãos das [rribeyras] do [rryo] aque dizemos agora Ebro, et desque se touerom por moradores daly mudarõ elles onome asy méésmos et chamarõ sse çeltybeyros de çe que quer dizẽr tanto cõmo cetus por [conpañas], et Tubal et Yberos Ebro, et enaderõ aquela letera l em medio por apostura do nome, et [çeltiberos] tanto som cõmo [conpañas] de Tubal, moradores das rribeyras do rrio Ebro. [+]
1300 XH I, 0/ 80 Et aquela terra da rribeyra do Ebro foy chamada primeyramente Çeltiberia deste nome dos çeltiberos por esta rrazom; et despoys lle diserõ Carpentanya, que he cõmo por quatro, por que [começarom] elles aly apoblar ẽno chão primeyramente em quatro lugares onde agora estam bõas villas. [+]
1300 XH I, 0/ 80 Hũa he aquela aque chamarõ primeyramente Ouçidia et despoys poserõlle nome Sanssoña, et he aaque dizẽ agora Panpalona; et aoutra he Calaforra; et aoutra Taraçona; aquarta he Auripa, et he aaque agora dizemos Saragoça, et este nome ouvo por Çesar Agosto quelle tolleu aquel et lle poso este. [+]
1300 XH I, 0/ 81 Et outrosy outros dos lynages dos fillos de Cam tomarõ logo a partida de Asia, ẽnas primeyras poblas da terra, que foy [despois] aprovynçia de Syria dos montes Amã et Libano, et esto dito oavemos ja, todas las terras que apartam daly omar Ouçião, et fezerõ as suas proprias; et outros de esses méésmos de Cam apartaronsse et tomarõ hũa partida de Asia, delo por força, delo sem [gerra] et sem força, ca erã estonçes [moy] grãdes as anchuras das [erdades], et das terras, et dos rreynos; et tomarõ açidade Salem et deytarõ dende os fillos de Sem; et por que diziam aaquel [linage] os gebuseos [emaderõ] gebus aaquela çidade aalende onome que ante auya, et [mudarõ] aletera b daquel nome Gebus ẽna letera r, et cambeando lle onome desta [guisa] de Gebusalem chamarõlle Jerusalem. [+]
1300 XH I, 0/ 94 Et departĩdo ẽnas naturalezas et cursos das estrellas acharõ queas hũas se [moujam] et as outras nõ; et das quese mouyam et nũca quedauã escollerõ et cõtarõ que erã sete; et por quese mouyam et nũca quedauã de andar nẽse parauã em nẽgũ lugar et andauã apartadas hũas das outras, et por esto diserõ que cada hũa dellas avia seu çeo apartado en - que nõ era outra estrella nẽgũa, et [chamarõlles] planetas, et planeta tanto quer dizer cõmo estrella andadeyra; et derõlles este nome de planos que diz ogrego por tal andar. [+]
1300 XH I, 0/ 94 Et aaquela que anda ẽno segundo çeo sobre este chamarõlle Mercurio; et esta anda sempre açerca do sol que nũca se del parte. [+]
1300 XH I, 0/ 94 Senõ que por rrenẽbrãça do Vello Testamẽto et por que sayo o Novo del, queos [cristiaos], que chamarõ despoys ao septymo dia aque diserõ os [gentijs] Saturno, quelle dizemos nos sabado. [+]
1300 XH I, 0/ 94 Et outrosy ao primeyro dia da semana aque chamarõ os [gentijs] Sol que nos os [cristiaos] por onrra et rrenẽbrãça de noso señor Ihesu [Cristo] et Deus quelle dizemos [domj̃go]. [+]
1300 XH I, 0/ 95 Et aestas dizemos estrellas cõ dereyto de sua natura et calidade et curso ; mays nõ chamamos aas planetas cõ dereyto estrellas, mays planetas, ou [andadores], ca de outra [guisa] logo estariã ficadas cõmo as estrellas, senõ quelles dizemos estrellas por lo grande [vso] que avemos de chamar estrella por toda cousa que véémos rreluzer em çima ẽnos çeos. [+]
1300 XH I, 0/ 95 Et aaprimeyra parte et ao primeyro signo diserõ Aries, et tanto quer dizer cõmo carneyro, et chamarõ primeyro [este] signo dentrelos outros porque segundo leemos et achamos escrito foy omũdo criado em el; ao segundo signo diserõ Touro; ao terçeyro [Gemjnos], quee tanto cõmo doblados ou embelizos, por quelle diserõ este nome de Castor et Polus, que forõ yrmãos, fillos del rrey Jupiter, et nasçerõ ambos de hũ parto; ao quarto signo chamarõ Cangro do nome do cãgrejo do mar, et em este signo dizẽ que foy criada a Lũa; ao quinto signo diserom Leom; ao sexto a Vyrgéé; ao septimo a Libra, quee peso ou balança; ao oytauo Escorpyom quee alacram, ao [novemo] Sagitario que quer dizer tanto cõmo [aseetador] ou tirador de séétas com arco et asyo pyntam; ao dezimo Capricornyo que quer dizer tanto cõmo cabra ou cabrõ cõ cornos; ao [onzemo] Acario que quer tãto dizer cõmo agoadeyro, ou tragedor de agoas et verterõ dellas, et tal paresçe otẽpo quando o sol passa por el; ao dozemo et postromeyro signo poserõ nome os Peyxes. [+]
1300 XH I, 0/ 96 Et tãto cresçeo et vẽeo amáo siso ofeyto dos ydolos et das creẽças deles et do seu adorar, queos omẽs cõ grande et desmesurada codiçia de aver, que encomẽdauã acada cousa seu Deus quella gardasse, et faziam ydolos aaqueles deus cõmo adona Çeres, [deessa] das messes, et adona Paalla, [deessa] das [olyuas], et de saber, et de batalla, et adona Diana, [deessa] de caça et de castidade, et aVenus, [deessa] de fermosura, et aBaco, deus dos [vyños], et outrosi de todaslas outras cousas; et cõ grande loucura adorauã [a] estes ydolos em lugar de verdadeyro Deus Et quando achauã algũ omẽ ou moller que [ouvesse] cõplidamẽte algũa destas mañas, quer bõas quer máás, chamauãlle deus ou [deessa] daquela maña que avia, et [faziãlle] logo ydolos et adorauã os cõmo ofaziã, aaventura, quando o omẽ avya bõa ventura ou saya bem andante em algũa cousa. [+]
1300 XH I, 0/ 103 Conta a Estoria das Maravillas de Rroma ẽno começo do seu libro, que Noe ouvo hũ fillo aque chamarõ Jano; et semella segũdo esto que, sem os outros quatro fillos [de que] avemos dito, que ouvo Noe [outros] mays. [+]
1300 XH I, 0/ 103 Et Jafet fezo outrosy outro fillo aque diz essa estoria Jano ẽno Libro das Maravillas de Rroma; et foy este quarto fillo de Jafet, ao que chama Moysem Janam, et Josefo Jano lle chama, cõmo aquela Estoria de Rroma. [+]
1300 XH I, 0/ 103 Et por quea viam os seus [gẽtijs] moy sabea et cõplida em todas estas cousas, mays que aoutro varõ nẽ [muller] do seu tẽpo chamarõna [deessa] de todas estas cousas, de olyueyras, et de outros saberes, et das naturas das cousas, et da filãderia, et de batalla; et por ende poserõ nome aaquel monte Palatyno do nome dela, et fezerõlle asy suas orações et seus sacrifiçios. [+]
1300 XH I, 0/ 106 Et daly foy chamada despois Ytalia toda aquela terra. [+]
1300 XH I, 0/ 106 Et avia em Syracusa, que era oseu rreyno deste rrey Ytalo, hũa grãde carcaua -et chamalle fossa aquel Libro de Rroma - et ya moy longa et moy grãde cõmo corrente de agoa de [venydas], et era cousa moy nomeada em aquelas terras, et semelauase moyto cõ ocalez ou madre de aquel rrio Albula; et por esta [rrazõ da] semellança daquela carcaua de Saracusa, que avia nome Tybre et se semellaua cõ aquel rrio Albula, el rrey Ytalo et os seus poserõ nome Tibre aaquel rrio; et asylle chamã oje, et este he orrio Tibre de [Rroma], et deste nome vos diremos ajnda outra rrazõ em este capitolo adeante. Ẽno tẽpo deste Seruc hũ fillo de Ercoles -et chamalle aquel Libro das [Marauyllas] de Rroma fillo de Ercoles, et nõ achamos del outro nome - et vẽeo cõ os da çidade de Argos de Greçia ali aaquel rreyno de [Lano], et poblou y sub o Capitolio hũa çidade, et posolle nome Valeria, segũdo que diz Barro, que foy grãde sabeo [de] estorias. [+]
1300 XH I, 0/ 106 Et [depoys] desto, em tẽpo de Seruc, [hum] prinçepe [a que] chamauã Tybre, rrey de hũas gentes [a que] diziã os aborigenes, vẽeo cõ sua oste aaquela terra de Rroma, et fezo hũa pobla acerca daquel rrio Tibre; et por que el nõ poblara y aprazer del rrey Jano et dos outros da terra -et yam ja as gentes sééndo moytas, et queriã cada [hũus] aver oseu [coñosçido], et nõ rreçebiã de bõa mẽte [hũus] aoutros pera erdarẽ [densuu] todos em hũ, por quese estreytauã ja as terras com moytas poblas et lugares et veẽo aquel rrey Ytalo et lidou aly cõ este rrey Tibre; et matou Ytalo aTibre ẽna fazenda em aquel rrio. [+]
1300 XH I, 0/ 115 Et cõmo estonçes Assiria era oprinçipal et mayor rreyno em oriente et ajnda estonçes em todo omũdo, tomarõ os outros das terras enxẽplo daquela ymage, et começarom outrosy cada hũus afazer suas ymages, os hũus de [seus] padres, os outros de seus parentes et [amjgos], et algũus dos seus rreys, et outros daqueles [a que] chamauã seus deus pera adorarlos aly, et fazerlles sacrifiçio, et rrogarlles cõmo aseus deus por las cousas que aviã mester, et aas vezes por las tẽpestades dos rrelampagos et dos tóós, et dos ventos rrezeos et sensabores et danosos, et dos outros peligros que lles vynã do çeo et do ayre, et dos enamygos da terra. [+]
1300 XH I, 0/ 115 Que asy cõmo os de Assyria chamauã Belo aaquela ymage, asy os das outras terras chamauã cada hũ aasua ymage segundo oseu lengage. [+]
1300 XH I, 0/ 115 Et os hũus achamauã Bel, os outros Beel, outros Baal, os outros Baalym, os outros Belyal, os outros Balfegor, os outros Belzebu. [+]
1300 XH I, 0/ 121 Do começo do tẽpo deste rreyno, et dos primeyros rreys, et do nome da terra, diz Eusebio desta [guisa]: orreyno de Sytionya, prinçipal em ouçidente, se começou andados de Tare quaréénta et oyto ãnos, et do rreynado [del] rrey Nyno [vijnte] et dous; et nasçeo Abraã andados [vijnt] et dous ãnos deste rreynado de Sytionya, et quareenta et tres do de Assyria; et dizẽ [meestre] Pedro et Eusebio que rreynou em el primeyramente hũ rrey aque diserõ et chamarõ Egialeo; et foy mudado aquel nome Sytionya aaterra et diserõ lle Egialea do nome daquel rrey Egialeo. [+]
1300 XH I, 0/ 121 Et segũdo conta Eusebio rreynou este rrey çinquoéénta et dous ãnos, et despoys deste vẽeo outro rrey aque chamauã [Eurobs]; et este [perla] conta de Eusebio, rreynou [triijnta] et hũ ãno. [+]
1300 XH I, 0/ 125 Sem, fillo de Noe, et Arfaxat, et Sale, et Eber, et [Falec], et Rragau, et Seruc, et Nacor, que forõ os da lyna das géérações, morarõ em Judea, em terra de Jerusalem; et quando vierõ os cananeos et forçarom et tomarõ aestes padres et aos seus da terra, et deytarõ os fora dela, et chamarõ elles aaterra Cananea do seu nome, sayo daly Tare que ficaua por lo mays grãde da lyna, et buscando bõa terra enque ficasse et morasse, chegou [aBabilonja]; et por la braueza del rrey et porla premya, et de mays porlos ydolos que adorauã aly publicamẽte, nõ quiso y morar nẽ ficar et foyse pera Caldea que era açerca daly, asy cõmo avemos dito, et achou bõa terra, caente, et cõplida de viandas et de outras moytas et bõas cousas. [+]
1300 XH I, 0/ 130 Et segundo seu arauygo diz Abul Ybeyt que chamauã aly aTare, Azar, et algũus dizẽ que [aa sua] moller Azara. [+]
1300 XH I, 0/ 134 Et dizẽ ajnda que era Tare entallador das ymages delles, et que el fazia as ymages et queas vendia aos outros, asi cõmo fazẽ agora [algũus] suas ymages dos nossos santos et entalladuras doutras cousas em [moytas] feguras et as dam por dineyros; et estauã todas aquelas ymages em casa de Tare, [en] hũa camara, et avya y ymages dos elamẽtos, et ymages das planetas, et outras de aqueles [a que] os [gentijs] chamauã deus. [+]
1300 XH I, 0/ 134 Et destas ymages diremos agora aqui as feyturas et semellanças de algũas; aymage do elamẽto da terra fegurauã ha em semellança de moller coroada, mays [em pero] moy grande era et moy grandes nẽbros avia os outros, et fea, et espantosa, cõ hũa catadura sanuda, et as vestiduras et a corõa pyntadas afegura de aruores, et de eruas, et de messe, et de rrios, et fegurada de todas las cousas que ella cria et que em ella som; et ẽna hũa maão hũ grande mõollo de espigas, moy bem feytas, et ẽna outra hũa vide [moyto] aposta; pero algũus outros dizẽ queo adorauã em fegura de serpente et chamauãlle em suas orações estes quatro nomẽs: [+]
1300 XH I, 0/ 134 Et chamauã aaymage este nome Neptuno, quandoa [avjam] mester, et diziam que aquel era deus dos mares et das outras agoas. [+]
1300 XH I, 0/ 134 Et esta ymage faziã elles moy grande et moy fremosa; et tam vermella que toda semellaua fogo, et coroada et pyntada de guysa quea corõa et todo ocorpo semellauã chamas de fogo que yam altas et amaneyra de lenguas, et entallada, et [debuxada] toda ha ymage afeytura et afegura de salamandras que viuem do fogo puro et em el, asy cõmo diz ofilosofo, et outrosi das outras cousas proprias que som do fogo. [+]
1300 XH I, 0/ 134 Et aly avia ymage de carneyro enque adorauã [aa planeta] de Jupiter; et outra de coruo enque adorauã aplaneta do sol; et outra de cabrõ enque orauã ao Baco aque chamauã deus dos [vjños]; et [outra] de çerua enque orauã aaplaneta da lũa; et outra de vaca blanca por la dééssa Juno, quee oayre de juso; et outra toda de peyxe que era por Venus, aque elles chamauã dééssa de amor et de apostura; et outra ymage de cegoña et em esta adorauã aplaneta de Mercurio aque elles chamauã deus do triuo ou dos primeyros tres saberes liberaes; et em esta fegura, por que dizem que asy cõmo aquela ave ha oseu colo longo enque proua as cousas que come et sente aly qual sééra sáá et qual enferma, et osaão passao ao corpo et todo oal cõ quese nõ acha bem et entende quelle empéésçera et lle nõ sera [sãao] rretem ho ẽno colo, quea tem longo, et nõno quer comer, et aas vezes de medio da garganta, et outras vezes de fondo della, ho envia et deytao fora; et dizẽ os filosofos que tal deue séér osabedor, de longo colo, que ante pese, et cate, et pensse apalaura quea de dizer ante quea diga. [+]
1300 XH I, 0/ 134 Venus aquẽ elles chamauã deessa damor, et de apostura, et de fermosura se encobrio em fegura de peyxe; et Venus he nome daquela planeta cuja estrella paresçe em hũ tẽpo do ãno aatarde quando se pom o sol em ouçidente sobre España, et em outro tẽpo em oriente aamanãa ante quese leuãte o sol, et quando paresçe em ouçidente dizẽlle espero, et quando em oriente [luzeyro]; [+]
1300 XH I, 0/ 139 Et por quee cousa moy ajuntada ao fogo omester dos ferreyros, fezerõ os [gentijs] deus da ferraria cõmo das outras cousas, por mostrar aly ao deus do fogo cõmo lle queriã bem por lo seu feytor; et chamarõno Vlcano. [+]
1300 XH I, 0/ 149 Dizem os espoedores desta estoria que chamarõ Abraã por estes tres nomẽs: primeyramẽte diserõlle Rram, et despoys Abram, et despoys Abráám. [+]
1300 XH I, 0/ 149 Et por mostrar os santos Padres queo feyto de Abraã, -que mostrou et nomeou primeyramẽte hum Deus sóó, criador de todaslas cousas, que el começou [creẽça] et maneyra de ley et acabou em ella -, et que ouvo parte em estes tres tẽpos, et por esto queo chamarõ primeyramẽte [Rram], que nõ semella nome cõprido, et da aentẽder otẽpo de ante da ley enque nõ avia cõplimẽto de créénça pera o omẽ séér saluo; et por quelle chamarõ despoys Abram quee nome mays cõplido quese entende otẽpo da ley enque ouvo mays cõplimẽto pera entrar omẽ em ley et em creẽça [por que viese despoys mellor aa creẽça]et abõo camyno que avia de víj́nr pera séér saluo; et por lo nome terçeyro quelle diserõ despoys Abráám, quee nome cõplido de todo, danos [aentẽder] otẽpo de despoys da ley, ou otẽpo de graçia quee esse méésmo em quea todo cõplimẽto de ley et de fe, et enque fezo noso señor Deus Ihesu [Cristo] ao [vmanal] lynage graçia de [seer] saluo todo aquel que cõplidamẽte em El créér et gardar asua ley. [+]
1300 XH I, 0/ 149 Et segundo os espoemẽtos de Rramyro ẽna Biblia, [Rram] tanto quer dizer cõmo moy alto, ou enxaltado, ou trono, ou enxaltãte; et diz que este meesmo he Abraã, et que despoys foy chamado Abráám; et outrosi Abram, segundo Rramyro tãto da aentẽder cõmo padre alto, ou padre enxaltado, ou alçado de terra, ou alçamẽto de padre, ou padre escolleyto, ou poboo alto. [+]
1300 XH I, 0/ 149 Outrosi aSarra chamarõ primeyramẽte este outro nome [Saray], et despoys lle diserõ Sarra; et pom daly Moysem ẽna Biblia, em aquel lugar, este outro nome Jesca, et por que semella nome doutro fillo ou filla que ouvesse Aram, sem aqueles que avemos ditos, por tyrar esta dulda, diz Jeronymo ẽna Biblia que Jesca que [sobrenome] he de Sarra, et quea chamarõ Sarray Jesca. [+]
1300 XH I, 0/ 152 Orreyno do [Egyto], que foy hum dos quatro rreynos principaes quese leuãtarõ ẽno mundo primeyramẽte, et este he ho de medio dia, et começou se ẽno ãno enque nasçeo Abraã; et deste rreynado do [Egyto] achamos que em aquela sazom rreynauã em el lynages que eram, segũdo elles, et aquel [liñage chamavanlle] alcaveyras. [+]
1300 XH I, 0/ 152 Zaes et [Mynco]; nem ẽnos çento et tres ãnos de adeante nõ achamos que y ouvese nome de rrey senõ que rreynou outro lynage que aviã nome os diapolitas. et chamarõ aestes os rreys pastores, Et, segũdo diz Eusebio ẽno libro das contas dos ãnos das estorias, ẽna [rrazom] de Jacob, diserõlles este nome pastores aaqueles rreys por rrazõ de Josep et de seus yrmãos que entrarõ ao Egyto em seu começo asi cõmo pastores. [+]
1300 XH I, 0/ 155 Et Treber vio moy bõa terra et pagouse della et quedou aly, et fezo hũa pobla ẽna rribeyra de hũ rrio a que chamauam Moseella; et por que diziã ael Trebeta, poso el aaquela çidade nome Treber, et asylle chamou; et segũdo cõta méestre Godofre ẽna outaua parte do Panteom, esta villa Treuer foy aquela aque despoys diserõ Rroma Belgica, et aly morou et morreo Trebeta et aly jaz; et em sua vida mandou quelle posessem escrito sobre seu moymẽto ofeyto da rreyna Semyrramis et oseu. [+]
1300 XH I, 0/ 155 Trebeta deytado daquela terra foyse aGermanya et poblou aly hũa çidade açerca do rrio Moseella, et chamoa [Teveris] do seu nome, et esta mẽesma çidade diz que foy aaque chamarõ despoys Rroma Belgica, cõmo he dito de suso. [+]
1300 XH I, 0/ 160 Et chama aqui [Ovjdio] coytos aos muros, por los ladrillos da terra, por que forã cozidos de que foy çercada aquela çidade et quea çercou aquela rreyna. [+]
1300 XH I, 0/ 162 (Os omẽs quando estam em vagar et doutros traballos nẽ feytos grãdes nõ curã nẽ ham outro coydado, conven quese am moytas vezes tornar apensar em moytos pecados, et ẽnos viços et deleytos do mũdo, et em outras loucuras et maldades; ) et arreyna Semyrramis despoys que sayo das armas et se partyo de guerrear et morou em sua casa, et começou de andar em paz por seus rreynos por donde queria, parou mentes (ẽnos viços da carne, em vestyr sse bem et comer de quantas maneyras de [ma[n]jares] lle sabiã adubar, et sobre todo contẽder em aquel viço que anda ontrelos amores dos omẽs et das molleres; et tam grande sabor avia ella de omẽ que quando aquel feyto queria que mãdaua chamar aqueles omẽs de quese mays pagaua, et fazia cõ elles em poridade seu talente daquelo que querya, et cõ todo esto encobriasse ella quanto mays podia, et por encobrirlo ajnda mays, que nõ sonasse nẽ osoubessem os omẽs, mãdaua os tomar daly aqueles com queo fazia et leuarlos em poridade et matarlos em ascondido; et ajnda, se sonaua de cõmo aqueles nõ paresçiam, diziam queos matara arreyna por outras maldades et por justiçia, cõmo era braua et forte. ) [+]
1300 XH I, 0/ 164 Et estonçes aquel rreyno de ouçidente cõmo andou em aventuras de nomẽs et em mudamẽtos deles, quelle diserom primeyramẽte Sytionya, cõmo oystes, et despoys Egialea, del rrey Egialeo, et ajnda despoys daquelo Pelopone; diz Eusebio que em tẽpo de aqueste rrey Apis que mudarõ aaquela terra onome et quea chamarõ Apia, do nome de rrey Apio. [+]
1300 XH I, 0/ 164 Poys andados çinquoeenta et dous ãnos de Abraã, et çento et noveẽta et tres do rreynado de Assiria, et seteẽta et tres do de Sytionya, et çinquoeenta et dous [do] dos tebeos do [Egyto], morreo arreyna Semyrramis; et segundo conta mẽestre Godofre ẽno Panteom matoa aquel seu fillo por aqueles feytos tam desguysados que ella fazia, et rreynou despoys della em todo orreyno de Assyria [trijnta] et oyto ãnos aquel seu fillo Zemeys, ou [Nynjas], ou Nyno, ca todos estes tres nomẽs achamos quelle chamarõ aaquel fillo de Nyno et desta rreyna Semyrramis. [+]
1300 XH I, 0/ 177 Hum rrio destes tres entra per Etyopia et partea por medio dia et chamã aaquel o rrio Astapo, que quer dizer segundo olengage daquela terra cõmo agoa que corre de téébras; et este rrio rrega moytas yslas que som tam grandes que por aquela que menos entra nõna pode pasar em çinque días [enpero] vay moyto forte et yrado; et amays nobre et mellor destas yslas he aquela aque chamamos Merçe que disemos ante desto. [+]
1300 XH I, 0/ 183 Et quando el he ẽna parte do çeo hu as estrellas do syno do Leon se ajuntam áás estrellas do syno [do] Carneyro, aly onde aestrella Srio -et esta he aaque dizem canycula, donde som chamados os dias canyculares - et deyta os fogos yrados [porla] boca, et mudase aly oçirco do ãno enquese outrossy muda otẽpo, que sal estonçes oestio et entra ho outono; et outrosi quando he osyno do Capricornyo et do Carneyro su [quẽ] esta aboca do Nylo ascondida, quando vay aeste lugar quee dito destes synos aestrella de Mercurio, quee señor das agoas, fere ẽnas bocas ou ẽnos manadeyros do Nylo posto de suso ofogo da sua estrella; estonçes o Nylo abre sua fonte et [maña] et cõmo cresçe omar ẽnos cresçementos da lũa et sal o Nylo cõmo lle manda Mercurio, et cresçe et cobre as terras et tẽperaas, donde am todaslas terras do Egyto todo oque am mester et de quese [mãteẽ] et nõ colle as agoas nẽ as torna aamadre ata quea noyte nõ aja as oras ygoães cõ odia. ""Et em esta rrazõ sobre este lugar da fonte do Nylo achamos que ouverõ [hũus] dos auçiaos hũa créénça vãa: queo cresçer da fonte do Nylo donde el sal por las terras et rrega as herdades, diziam que aquel cresçer quelle [vyña] daquelas neves de Etiopia. [+]
1300 XH I, 0/ 191 "Quãdo esto oyo Abraã, adorou aly aDeus et desçendeo daly contra hũ lugar aque dizem val de Mãbre, [açerca] da çidade que avia nome Ebrom, que era outrosy chamada em ebrayco Çirianth Arbe , que segundo departe mẽestre Pedro quer dizer tanto cõmo çidade de quatro: et dizem em ebrayco cariat por çidade et arbe por quatro, por que forõ y soterrados Adam, et Abraã, et Ysaac, et Jacob cõ estas quatro suas molleres: [+]
1300 XH I, 0/ 191 Et aquel val de Mãbre avia outrosi este nome por esta outra rrazõ que diremos: eram aly tres yrmãos que erdauã aquel lugar, et chamauam ao mays grande Mãbre, et ao outro Aner et ao menor Escol; et oval ouuo onome do mayor yrmão, et chamarõlle oval de Mãbre. [+]
1300 XH I, 0/ 191 Et cõta Josefo que segundo olyngage daquela terra que chamauã aesta aruore por seu nome synalado Egige, et que ajnda agora paresçem aly as rrayzes del. [+]
1300 XH I, 0/ 192 Et aestes quatro rreys de Assyria nomea Moysem por estes nomẽs ẽno trezeno capitolo do Genesis, et Josefo os chama, ẽno dozeno capitolo do primeyro libro desta outra guysa: [+]
1300 XH I, 0/ 192 Et ael rrey de Segor chama Moysem rrey de Balla, et Josefo el rrey dos ballynos. [+]
1300 XH I, 0/ 195 Et Abraã por estas rrazões sobre ditas, et por que era sabedor [da] astronomya, -que segundo diz [meestre] Pedro, Abraã fezo mẽestre dela aCã, fillo [de] Noe, de que avemos dito quese cãbeara onome et chamauã lle Zoroastres - et vio por esta arte queo destemperamẽto do ayre, que faz segundo queas planetas se alçam ou bayxam, quese tornã acabo de [çinqueeenta] ãnos aseu tẽperamẽto, et em seu estado cõmo avyam primeyro; daquelo que vio quese fazia ẽnas estrellas quiso el fazer [semellança] dello ẽnas terras, et mãdou por ende aaqueles que por lo seu syso se ouvessem aguyar, que daly adeante, cada quese cõplissem çinquoéénta ãnos que chamasem ao postromeyro ãno jubileu, de jobel, que quer dizer tanto cõmo çinquoéénteno, asi cõmo contamos de suso. [+]
1300 XH I, 0/ 196 Quandose tornou Abraã daquel vençemento que fezera, sayo ael rrey Bara de Sodoma ahũ lugar aque dizem val de Rrey -et he ẽna [careyra] que vay aaçidade de [Solyma] -; et Melchisedec rrey dessa villa aque estonçes diziã Solyma -et chamarona despoys Salem, et agora he aquela aque dizem Jerusalem, et poblaráa este Melchisedec et fezo y hũa casa pera fazer sacrifiçio et oraçom aDeus - et sayo outrosi arreçeber Abraã. [+]
1300 XH I, 0/ 196 Et diz mẽestre Pedro que despoys que gáanarõ ageneraçõ dos cananeos aquela çidade que disemos aque chamauã primeyro Solyma, et forõ dela [senores], por que aquel lynage aviã nome os gebuseos, et [estes] erã cananeos, chamarõ elles aaquela çidade Gebusalem. [+]
1300 XH I, 0/ 197 Mays agora quero que sabas os termynos da terra que darey ao teulinage: deslo rrio do Egyto quee chamado Nylo", -daquel de que som contadas moytas et bõas cousas em esta estoria - "ata outro [grãde] rrio aque dizem Eufrates, quee contra parte de oriente seram seus termynos, et darlles ey toda aterra que estes pobõos teẽ: os çineos, os çeneçeos, os [çerimoneos], os eteos, os fereçeos, os de Rrafaym, os amorreos, os cananeos, os tergeseos, os jebuseos. [+]
1300 XH I, 0/ 202 Et quero que [Asarray], tua moller, des oje mays nõ seja chamada senõ Sarra, por que quer dizer madre de moytas gentes, ca Eu beeyzia, et averas fillo dela et sera bendito demj́, et deste teu fillo sayrã moytas gentes et rreys que lidarã cõ os cananeos, et vençerlos am, et eles serã [senores] de toda Cananea, asy cõmo som de terra de Sydom, et vay ata os termynos do Egyto. [+]
1300 XH I, 0/ 202 "Sabeas que Ysmael viuera, et Eu beeyzer lo ey et acresçentarey seu lyñage, et sayram del caudillos et outras gentes moy grandes; mays de Sarra, tua moller, averas fillo [a que] chamaras Ysaac, et Eu porrey [myña] postura cõ aquel teu fillo Ysáác et cõ [o lynage] que del desçendera. [+]
1300 XH I, 0/ 206 Et elles comerõ et ante quese fossem deytar, os da villa de Sodoma queos virom tam fermosos, moveosse todo opobõo des lo mayor ata o menor, et vierõ aacasa de Loth aeles, et çercarõna toda aderredor, et chamarõ aLoth et diserõlle asy: [+]
1300 XH I, 0/ 206 Et Segor tanto quer dizer cõmo pequena, et esto foy por quea Loth chamara pequena, ca esta çidade ouvera ante nome Bala, et despoys Salisa, que mostra tanto cõmo tres, et agora achamã Segor. [+]
1300 XH I, 0/ 209 Et de aqueles mõtes [de] Arabia et de Palestina naçẽ duas fontes de moyta agoa; et hũa a nome Jor, et aoutra Dam; et os sabedores das terras, veendo cõmo estas duas fontes se ajuntauã aly et cõmo das agoas de ambas ajuntada em hũ ygoalmẽte se fazia hũ rrio tomarom estes dous nomẽs, Jor et Dam, et por esta rrazõ chamarõ aaquel rrio Jordam. [+]
1300 XH I, 0/ 212 Bala, Salisa, Segor; aalende estes nomẽs achama Ysayas a bezera brincante, et [despois] de todo esto lle poserõ nome a çidade de Palmo, segũdo conta mẽestre Pedro ẽno capitolo destas çidades: et diz que mẽtre que Loth ficou em ella quea gardou Deus, mays despoys que el sayo dende que logo tremeo aquela terra aterçeyra vez, por que avia tremydo ja duas vezes, et quese sufondou toda açidade essa ora et tornouse em lago cõ as outras. [+]
1300 XH I, 0/ 212 Et amayor pario hũ fillo et posolle nome Moab; et deste vierõ as gẽtes que som chamadas moabitas. [+]
1300 XH I, 0/ 215 Et estonçes Abymalec mãdou chamar Abraã ante sy et disolle: [+]
1300 XH I, 0/ 215 Et fazemos aqui hũ ontrevalo ẽnas rrazões desta terçeyra [ydade], et chamamos lle libro. [+]
1300 XH I, 0/ 220 Et conta logo Moysem aos dez et seys capitolos do Genesis, que diso noso Señor Deus aAgar, [segũdo] que avemos dito, que averia fillo varom et quese tornase pera sua señora Sarra et quelle obedisçesse et quea seruyse, et quando parise que aaquel fillo que lle chamase Ysmael. [+]
1300 XH I, 0/ 220 Et despoys que dizem [algũus] que esto diserõ por rrazõ que desque morreo Sarra, casou Abraã cõ Agar, demays que prometera Sarra aAgar queo fillo que ella ouvese queo [rreçeberia] por seu por que era manyna, et que por esta rrazõ gáánarõ elles despoys queos chamasem [sarrazĩjs] de Sarra, et que forõ [asi] chamados et agora dizemos nos em latym sarraçinos por mouros. [+]
1300 XH I, 0/ 220 Et departe sobre esto meestre Pedro que esto diz Metodio dos fillos de Ysrrael, por que diz que tẽpo verra que sayram estas gentes hũa vez, et toda aterra conqueriram, et gáánarla am, et téérla am em seu poder seys semanas de ãnos, ou tantos ãnos cõmo som os dias de sete semanas, et veẽ [per] conta quareẽta et nove ãnos; et que acarreyra daquelas gentes sera chamada carreyra de angustura por que Deus chamou aYsmael padre deles onagro, et dito vos avemos que he; et matarã estas gentes por las terras aos saçerdotes, et farã estrabariças dos santuarios, et dormyram aly cõas molleres ẽnas [igleias], et atarã os cabestros das bestas aos moymẽtos dos santos; et esto verra por la maldade et pecados dos [cristiaos] que estonçes serã, de quẽ he profetizado, et serã ẽnos postromeyros dias dos omẽs amadores dessy méésmos et estonçes se complira esto quee dito por Ezechiel oprofeta: [+]
1300 XH I, 0/ 220 Fillo do omẽ, chama as bestas do campo et ajuntáás et ençarráás et dilles: "ajuntade vos et víj́nde por queuos dou eu grande sacrifiçio; comede as carnes dos fortes et bebede osangre dos altos. [+]
1300 XH I, 0/ 222 De [Nabayoth], oprimeyro fillo, poserõ nome Nabatea aaterra que toma em ouriente cõmo vem por lo rrio Eufrates ata omar Vermello, hu el rreynou; et este lugar foy ocoraçom da terra aque oydes que [chamam] Caldea, et he hũa parte da terra de [Aravia]. [+]
1300 XH I, 0/ 222 De Tema, que foy onoveno fillo chamarõ aaquela terra Nemã, et esto he aaparte de medio dia. [+]
1300 XH I, 0/ 230 Ao outro chamarom Buz et deste veẽo Balaã, aque dizẽ outrosi este outro nome Eluybuzi. [+]
1300 XH I, 0/ 230 Pero diz Jeronymo que Esrom [colpado] foy por que vendeo aquel lugar, et diz a Glosa que aly lle foy mudado onome, et dante daquela venda dizianlle Esrom, que quer dizer tãto cõmo confirmado et perfeyto, et [despois] da venda chamarõ lle Eufratem que quer dizer tanto cõmo enfermo ou flaco et nõ perfeyto. [+]
1300 XH I, 0/ 230 Et em esta coua doblada, feyta em esta maneyra, aque chama a Santa Escritura coua doblada, en ella suterrou Abraã sua moller Sarra. [+]
1300 XH I, 0/ 235 "Sabeamos avoõtade da moça, " et chamaron a, et quando chegou ante elles diseronlle se queria yrse cõ aquel omẽ; diso ella que faria oque elles lle mãdasem. [+]
1300 XH I, 0/ 238 Pero segundo conta Josefo, Affer, fillo de Madiam, veẽo aterra de Libia et poblou y hũa villa, et por que diziam ael Affer, os seus chamarõ Affrica aLibia et daqui ha este nome Affrica, asy cõmo disemos que era aterçeyra parte da terra. [+]
1300 XH I, 0/ 238 Onde diz mẽestre Pedro ẽno capitolo que este nome Çetura nõ he proprio de hũa moller cõmo [estes nomẽs] Sarra, et Agar, et Maria, et os outros taes, mays quee nome quese pode chamar atoda moller casada et achegada a varom por casamẽto asy cõmo esta; ca diz que Çetura esso quer dizer: casada ou ajũtada ao omẽ por casamẽto; et que tal fezo Abraã aAgar quea ajuntou assi desta maneyra, asi cõmo por casamẽto et chamarõna Çetura ou casada, et por ende Çetura nõ he nome proprio mays comum. [+]
1300 XH I, 0/ 243 Mays acõmo quer que estes aravigos digã que era viuo Nẽprot em esta sazõ, et contam del estas cousas ẽno tẽpo de Abraã, morto era ja Nẽprot tẽpo avia, saluo se dizẽ Nẽprot por el rrey Nyno, et se chamauam estonçes Nemprot a todoslos [rreis] de Babilonja, cõmo dizem ẽno Egipto Faraom por todo rrey, et ajnda despoys Pitolomeo. [+]
1300 XH I, 0/ 245 Em Greçia ha sete terras moy grandes, segundo conta o Libro das prouỹçias do mundo, et hũa das mays nobles çidades que y avia ẽno tempo de Abraã era Argos; et era çidade de grãdes termynos et terras, et villas outras et castelos que avia su seu señorio, et os moradores della que alçarõ rrey de aquel rreyno foy hũ poderoso a [que] chamarom Ynaco. [+]
1300 XH I, 0/ 245 Et passa por aquela terra hũ grande rrio, et por que era este rrey moy poderoso em todas las terras et rribeyras daquel rrio chamarõ ao rrio Ynaco cõmo ael rrey, et ael rrey cõmo ao rrio. [+]
1300 XH I, 0/ 245 Et conta [Ovjdio] ẽno primeyro libro do seu Libro mayor que aqueste rrey Ynaco que avia hũa filla et chamauãlle Yo; et era costume dos [gẽtijs] ẽno primeyro tempo enque elles andauam em dulda em suas creenças, que chamauam deus aos rreys sabios et poderosos et chamauã aas donas sabias et poderosas déésas, et aos grandes rrios deus, et aas nobles fontes déésas, dizendo que avia ẽnos rrios et ẽnas fontes virtudes et poderes de deus et de déésas. [+]
1300 XH I, 0/ 245 Desta serra Tẽpe, et por ella, sal hũ rrio moy grande et dizenlle Peneo, et collense ael moytos outros rrios daquelas terras, et som estes segundo queos conta Ovjdio ẽno seu Libro mayor, orrio Espercheo, quee de rribeyras de natura que criã moytos arameos; orrio Emffeõ quee de agoa que vay sempre moy yrada et rrizea; et orrio Eridano, cujas rrybeyras forõ pobladas antes et foy nomeado el et ellas ante que outro rrio de todas aquelas terras, donde lle chamarõ Eridano ovello, pero que hũ rrio nõ he mays vello que outro deslo deluvio aaca; et orrio Anfrisos, cuja agoa ya chãa et mansa; et outro rrio aque dizem Eyas. [+]
1300 XH I, 0/ 247 Et diz ally mẽestre Godofre, que se verdade quisermos dizer em esta rrazõ, este Jano de hũa ydade foy cõ Ysáác, et rreynaua outrosi estonçes ẽna ysla de Creta el rrey Çelio, et Çelio foy padre del rrey Saturno, que rreynou y despois, et era tam bõo este rrey Saturno queo chamauã seu gentíj́s deus da terra -cõmo adeus de todo, deus do çeo -; et este Saturno que rreynaua em Creta, avia hũ fillo aque chamauã Jupiter; et ageneraçõ del rrey Jupiter [descende] desta guysa daquel aque os gentijs chamauã que era oprimeyro omẽ do mũdo, ao que nos chamamos Adam. [+]
1300 XH I, 0/ 247 Et Plutom sayo omẽ moyto bulidor et traballador, et queria mal aos máos et aos soberueos et defendialles lo onde podia: et el rrey Saturno quando esto vio doulle poder de castigar todos os maos em montes et em poblados, et fazer justiça em elles onde quer queos podesse achar; et por que era moy forte et moy brauo em ello et castigaua os máos chamarõlle os seus gentíj́s deus et rrey dos [jnfernos] et dos [jnfernaes], asi cõmo dos máos que meresçem [ojnferno] por seus feytos. [+]
1300 XH I, 0/ 247 Et outrosi ho outro seu fillo Neptuno sayo de taes costumes que mays amaua as agoas que outra cousa, et caçar em ellas as aves et andar apescar, et traballauasse de buscar et fazer engeños et estormẽtos pera andar sobrelas agoas; et el rrey Saturno, quando esto vio em el doulle opoderio das agoas et fezóó ende almyrante et rrey cõ seus dereytos; et por que sayo Neptuno mays sabedor que outro omẽ de todo ofeyto das agoas chamarõlle seus gentíj́s rrey et deus dos mares et das outras agoas. [+]
1300 XH I, 0/ 247 Et ẽna volta das armas, segundo dizẽ todoslos autores, ferio Jupiter aSsaturno, seu padre, entrelas pernas et cortoulle aquelo cõ queo engendrara pero nõ senõ os dous cõpanóós de bayxo que som ahũa maneyra feytos, et dizem que caerom ẽno mar et leuãtarõ hũa espuma, et chamarom aaquela espuma frodos; et tã grande materia erã elles, et tam grande espuma era aquela que [elles] leuãtarom da ferida que derõ ẽna agoa quese criou et se fezo ende adeesa de apostura et de amor aque os gentijs chamarõ Venus, et doutra guysa chamarõ aaquela espuma frodos que nasçeo de Saturno deesa Frodisa, et Frodisa et Venus hũa cousa som, et Venus outrosi he hũa das sete planetas. [+]
1300 XH I, 0/ 250 Et Çibele chamarõlle [deessa] et madre da terra, et fezerõ aesta outro moy noble templo os de Creta en sua terra. [+]
1300 XH I, 0/ 250 Juno foy dona que traballou por saber as naturas da terra et do ayre et do çeo, et por ende chamarõ aella os seus gentíj́s [deessa] de todo aquelo de que a Jupiter seu yrmão chamauã deus, et casou por esto cõ ella Jupiter, que era seu yrmão, et foy [adeessa] Juno moller et yrmãa del rrey Jupiter. [+]
1300 XH I, 0/ 252 Arreyna Juno, sabedor das cousas da terra et do mũdo, asy cõmo aqueles que oje dello som sabedores et as querem et codiçiam de aver et as gardam, et ella avia hũa garda pera as cousas terreaes, et por que as rriquezas mayores daquela eram de gaãdos desta rreyna deque aquela garda et aquel moordomo era pastor, et ael chamauã[lle] Argo, et ẽna cabeça aderredor avia çento ollos, todos postos por ordem; et por mãtéér et gardar bem aencomẽda das cousas que el avia em garda, nũca dormya [hũa] ora de todos los ollos; mays quando queria dormyr os dous ollos velauã, outros dous dormyam, et desta guysa faziam todos aderredor. [+]
1300 XH I, 0/ 252 Et el rrey Ynaco conosçeo desta guysa por los sinaes dos péés, cõmo aquela era sua filla Yo, et cõmo andaua encantada, et tornada em fegura de vaca; et [despois] que conosçeo que era sua filla pesoulle moyto, tanto que seendo rrey et deus ontre seus gentijs, com ogrande pesar que dela ouvo começou achamarse mezquino, et deytarselle sobrela çeruyz et sobre los cornos, entristeçendo todo por ella, et fazendo dolor et dizendo: [+]
1300 XH I, 0/ 254 "[Ẽnos] frios montes de Arcadia avia hũa [dõna] Najas, moy onrrada ontrelas donas dos mõtes dali, et chamauãlle Syringa as outras [dõnas] dessas montanas. [+]
1300 XH I, 0/ 254 Et hũ dia vyña de mõte Liçeo et vyoa hũ deus que avia nome Pam -et dizẽ os autores que aeste chamauã os gentijs deus das cabras -, et este tragia ẽna cabeça hũa grilanda de pyno, et começou afalar aSyringa et dizerlle suas [palauras] de donear, et sobrelas quelle avia ditas quedauã moytas outras por dizer. [+]
1300 XH I, 0/ 256 Et daly adeante tanto foy Yo castigada ẽno Egyto, et partida de todo máo costume, quese chegou aos bõos, et tanto se fezo bõa que todoslos do Egyto quea outorgarõ por [deessa] em todaslas rribeyras do Nylo, et mudarõlle ho nome et de Yo, quea chamauã ante desto, chamarõlle despoys Ysis. [+]
1300 XH I, 0/ 259 Leemos ẽnos [Jntegumentos] dos sabios que esposerõ escuros os ditos dos gentíj́s -et [Jntegumẽto] he descubrimento mantẽnate Deus Nuno Freyre; (mantẽna te Deus Nuno Freyre, Amen. ) por que departe et descobre [chãamẽte] as palauras et rrazões sobre oque quiserõ dizer em ellas os sabios dos gentíj́s enque diserõ encubertamete hũa cousa por outra -; et achamos que departẽ que por poder et saber que aviam [algũus] deles ẽnas cousas et ẽnas naturas delas, mays que os outros omẽs, chamarõ os gentíj́s seus deus aaqueles queo meresçerõ desta guysa; et qual quer rrey ou deus que elles diserõ que era rrio, diziãllo por rrazõ da fryura desa terra hu el rreynaua et da castidade das gentes dela, et dizianlle lo outrosi por séér el rrey ou aquel deus moy poderoso das rribeyras et das terras [viziñas] daquel rrio, et por que aagoa he fria de natura departe ende mẽestre Juã ontrelos outros departimẽtos desto, et diz que aagoa he madre da friura, et afriura madre da blancura et da castidade, et diz que por que as donzelas virgéés ata otẽpo de casar soem séér de fria natura et casta, mays que ẽno tempo despoys, por eso chamarõ aalgũas delas esses autores dos gentíj́s fillas daqueles deus et rreys. [+]
1300 XH I, 0/ 259 Et elles nõ falarõ em seus ditos senõ de grandes omẽs, quer fossem de máos custumes, quer de bõos, aquelas [dõnas] ou donzelas em quẽ elles quiserõ poer seus enxemplos encubertos; asi cõmo era Dampne, aquẽ amou Febo, deus do sol, asi cõmo sabedor das naturas do sol, quea chamarõ filla de Peneo, aquẽ elles chamauã rrey et deus. [+]
1300 XH I, 0/ 262 Et andando Yo despoys em moytas pestilençias [porlo] mũdo, passando terras, et rrios, et mares, et quanto achaua, cõmo fazẽ os peligrinos quando andam ẽnas rromarias, et quando veẽo aapasagem daquel rrio Ynaco de seu padre et ao mar enque aquel rryo entra, et os nadou ella -pero segundo diz Lucas em navio foy -, et passou por ali ao Egito, os daquelas terras, por rrazõ que dizem que era esta dona mudada em vaca porlos máos costumes enque andaua, tolleron onome aaquel rrio Ynaco de Argos, et chamarõ ael et aaquel mar Bosfor; et esto he oque ende contam Eusebio ẽno grego, et Jeronymo ẽno latim enque dizem asi: [+]
1300 XH I, 0/ 262 Ynaco, orrio da çidade de Argos de Greçia, he chamado Bosffor de bos que dizemos os latinos por boy et por vaca, et foros que diz ogrego por leuar, por que aquel rrio et aquel mar leuarõ et passarõ aYo de Greçia ao Egyto; et Bosforo he cousa de que fala [oPlimo] et outros moytos sabios. [+]
1300 XH I, 0/ 262 Et [despois] que Yo foy ẽno Egyto -cõmo forom ala os nosos padres da uella ley, Abraã, Ysaac et Jacob et seus fillos. et ajnda nosso Señor Ihesu [Cristo] -, et doeusse dela Jupiter, esto he [o] señor apartador, et rrogou aJuno et detouoa quea nõ penase mays; et Juno outorgou lle o que pedia, et Yo tanto se dou abõos costumes et se [partio] daly endeante dos máos que todos os [do] Egito quea alçarom por sua dééssa et mudarõlle aquel nome Yo, et chamarõ lle Ysis, do nome del [rrey] Ynaco seu padre, segundo conta Eusebio, et onrrarõna [moyto] por lo grande linage donde vyña. [+]
1300 XH I, 0/ 264 [Et vençerom por esta guysa os egiçiaos aos caldeos] Et sobre aquelo queos do Egyto adorauam aas planetas pararõ mẽtes aos poderes delas et virõ cõmo nũca quedauam de engendrar crianças et froytos ẽnas naturas das cousas; et querendo elles seguyr os feytos dos seus deus et semellarlos, faziam em sua terra casar atodos et que fezessem fillos cõmo criauã as planetas as cousas, et que nõ myngoasem por rrazõ de myngoa de casamẽto; et ordenarõ que deuedo nẽ ordem nẽgũa quea nõ ouvese ontrelos que casamẽto estoruasse, et fezerõ por ende aesta sua [deessa] Ysis, pero quea tynã elles por santa, que casasse; et casarona cõ hũ gygante [a] que chamauã Oseris, omẽ moy poderoso et moy sabio de moytas cousas; et por que el sabia toda quanta mẽestria, et [suteleza], et apostura avia em feytura de pãnos et chamarõ, por rrazõ do marido, aYsis [deessa] do lanyfiçio, et lanyfiçio he fiar lãa ou lyño. [+]
1300 XH I, 0/ 265 Osegundo fillo de Ysaac et de Rrebeca ouvo nome Jacob, et despoys lle chamamos nos Ysrrael, donde vierõ os ysrraelitas que agora som os judeus. [+]
1300 XH I, 0/ 266 Et porlos outros que conta que quinze ãnos ante que Abraã morresse que fezerõ Ysáác et Rrebeca seus fillos, dizemos outrosi que mẽtre souberom que Abraã tỹna ha alma ẽno corpo et se podia leuãtar, quelle chamarõ viuo; et teemos segundo esto he que [nẽgũus] nõ desacordam ẽna verdade et que todos diserom bem, et todos acordam que viueo çento et setéénta et çinque ãnos. [+]
1300 XH I, 0/ 270 Et conta sobresto ajnda mẽestre [Pedro] que Rrebeca, segundo o costume dos gentíj́s que viera ella por ventura forte em seus parentes que morauã ontre os seus gentíj́s, et diz quese pousou aly su acabeça aaquela maneyra da aruore loureyro aque os gentíj́s chamauã tripoda; et segundo achamos ẽnos autores dos gentíj́s - [+]
1300 XH I, 0/ 270 Et diz que sobrela cama daqueles pelellos que deytou follas, et rramos de hũa aruore aque chamauã agnocasto que diz ẽna nosa linguage tanto cõmo cordeyro casto, por que dizẽ que dou Deus aesta aruore natura de fazer sonar visões, fantásticas ao que sobre ella dorme et véér antollanças mentirosas. [+]
1300 XH I, 0/ 272 Et ho outro yrmaão, asi cõmo nasçia [em posel] trabou cõ sua maão ẽno pe del por lo deteer, cõmo que queria nasçer ante que el, et este postromeyro foy por ende chamado Jacob, por que segundo mostra obispo dom Lucas, tãto he esto cõmo esforçador, ou sumetedor, ou vençedor que mete ao vençido su oseu señorio; et cõmo contã [meestre] Pedro et outros, este nõ nasçeo veloso, mays acorõa plana et nõ moyto cabelo, et era plano et chaão; et era moy fermoso omẽ de cara et de maãos, et pagauãse del todos os queo viam. [+]
1300 XH I, 0/ 273 "Et aquelo que Jacob tyña apostado era de color vermella et por queo pedio Esau et ho ouvo foy despoys chamado Edom por essa rrazom -onde diz Josefo que Edom tanto quer dizer cõmo vermello - et quelle diso estonçes Jacob ante quello dese, despoys queo vio que avia tam grande talente de comer: [+]
1300 XH I, 0/ 274 Andados víj́nte et dous ãnos de Jacob, et oyteẽta et dous de Ysaac, Ynaco rrey de Argos avia hũ fillo aque diserõ Foroneo, que rreynou em pos el em Argos; et este Foroneo ante que rreynase ouvo hum fillo aque chamarom Apis; et aqueste Apis pasou ao Egipto et prouou aly, et foy moy bõo, et gáánou aly rreyno, et rreynou ende; et segundo dizẽ [algũus] este foy marido da [deessa] Ysis, de [quẽ] avemos dito, et tam grãde foy abondade deste Apis et tanto forom pagados del os do Egito, que despoys que el morreo queo contarõ ontre [os] seus deus, et teendóó por deus adorarono cõmo aseu deus, et mudarõ onome del, et chamarõlle Serappis, cõmo chama a Santa Escritura Serafim ahũ dos angeos do çeo et ajnda ahũa das ordéés dos angeos; et esta ordeem he anouena quee amays alta de todas; pero he de saber que ha este departimẽto ontre ho nome do angeo et da ordéém, queo nome [do] angeo quese escriue cõ esta letera m em cabo, et dizemoslle Seraphym escrito cõ m, et quando he por nome da ordéém escriuese com n, et chamamos lle Seraphyn. [+]
1300 XH I, 0/ 275 [sobre] este nome dos rreys pastores do Egito contã Eusebio et Jeronymo quelles chamarom os pastores por rrazõ de Jacob et de seus fillos, que vierõ em semellãça de pastores ao Egito ẽno tempo destes [farões]. [+]
1300 XH I, 0/ 275 Onbite, Appollopite, Hermotytem, Tymytem, Faturitem, Capititem, Diapolitem, Antiopolitem, Anfiso, Ditopolitem, Licopolitem; et aesta terra toda diz quelle chamã Tebayda; et achamos que daqui forõ estes tebeos de cujo linage [rreynou] ẽno Egito aqueles çento et noveenta ãnos que disemos, que aos outros da outra çidade de Tebas de Cademo chamarõ os tebeos, et aos desta terra Tebeyda [diserõlles] tebeos; et em pos estes rreynarõ os rreys faraões, aque chamarõ pastores por la rrazõ que avemos [dita]. [+]
1300 XH I, 0/ 279 Et quando passarõ estes de Esau et daquela filla de Ysmael, de Asia aEuropa apoblar aRrõma, diz quelles chamarõ os [aravigos] arrom , et quelles derõ ese nome daquela pobla que fezerõ em Rrõma. [+]
1300 XH I, 0/ 279 Et ajnda cõta mays [aravigo] em este lugar, que no lyñagem destes arromes [que les] chamarom os [aravigos] os fillos de alacfar , et alacfar ẽno arauygo tanto quer dizer ẽna nosa lenguage cõmo amarelos. [+]
1300 XH I, 0/ 279 Et aaquela filla de Ysmael, moller de Esau, chamarom lle Afa. [+]
1300 XH I, 0/ 283 "Se Deus for comygo, et me quiser gardar em esta carreyra, et me der de comer et de [veber] et de vestyr, et me tornar bem andante acasa de meu padre cõmo me prometeo, sééra meu Sseñor; et esta pedra que eu aqui ergi em [rrenenbrança] desto, sééra chamada casa de Deus, et ofereçer lle ey aqui os dezimos de todas aquelas cousas queme el der. [+]
1300 XH I, 0/ 287 Et, segundo dizem os gregos, aquela moller sua primeyra, ouvo nome Nyobe; fezo em ella ha Apys que foy despoys rrey ẽno Egyto, et mudarõlle aqueste nome Apys et chamarõlle Serafim, cõmo ao touro do [Egyto], do qual contaremos adeante ẽna estoria do Exodo sobre onasçemẽto de Moysem, ou por ventura segundo dizem [algũus] que foy este méésmo aqueste. [+]
1300 XH I, 0/ 292 "Et por ende chamarõ os judios aaquel mõte Galáát, que diz tanto [ẽna] nosa lingoage cõmo ajuntamẽto ou alçamento de testemoyo; et segundo conta Josefo daqui poserõ aaquela terra nome Galaaditide. [+]
1325 TPc II, 19/ 37 Campo, ou viña, ou casa ou outra cousa qualquer daquellas que son chamadas rrayzes, querendola alguno demãdar en juizo por sua, deve dizer solamente en que lugar es e nomear os mojones e los lindeyros dela. [+]
1350 HT Miniaturas/ 7 Et poso as cousas en quaes [tenpos] et en aqueles ãnos en que passarõ segundo que o acharã quẽ mays cõplidamente o quiser saber en aquela General (Estoria), que el fezo fazer quero [uijr] a a estoria de Troya começaremos ẽnos rreys et señores que poblarõ a terra et a çidade cõmo lles chamauam et quem forõ. [+]
1350 HT Miniaturas/ 7 Et a hũa chamarõ Frigia Mayor et a a outra Frigia Menor. [+]
1350 HT Miniaturas/ 7 Et en Frigia a Menor foy outro castello et çibdade a que chamarõ Yllio. [+]
1350 HT Miniaturas/ 7 Et penssou que nome lle porria. et falou con os vellos ouçiãaos da terra et con os homẽes bõos de sua terra et de sua casa que a chamasẽ de seu nome por rrenẽbrança de sy. et el fezo o. [+]
1350 HT Miniaturas/ 7 Et de Dardaño chamarõ Dardanya. [+]
1350 HT Miniaturas/ 10 Et rreynaua outrosi estonçe en hũ rreyno d ' essa terra de Frigia hũ rrey a que chamauã Tantalo, que era fillo del RRey Jupyter. [+]
1350 HT Miniaturas/ 12 Et foy se logo Feuo, que [avia] estes dous nomẽes [Apollo] et Feuo, para seu tyo a quẽ chamauã os gentijs deus das agoas. [+]
1350 HT Miniaturas/ 13 Et nõ quiso Ovidio chamar descubertamẽte ẽno seu libro, por mayor vergonça, pejuro a el rrey. [+]
1350 HT Miniaturas/ 15 Et chamarõ por ende a aquel mar [Abespõto] que quer dizer tãto cõmo o mar et Ehienle por aquela jnfãta onde o espanto tanto quer dizer cõmo o mar de Hele [+]
1350 HT Miniaturas/ 16 Et a aquel cãpo chamauã Marçio, dito de Marçio a que elles chamauã deus da batalla en cãpo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 16 Et durou esto tãto fasta que veẽo o tẽpo de hum rrey a -que chamauã Oeta. [+]
1350 HT Miniaturas/ 16 Et este rrey avia hũa filla a que chamauã Medea et esta Jnfanta Medea foy moy sabea en arte magica et de todos los encantamẽtos, et de feytizeos de ervas et de outras cousas cõmo adeante cõtaremos en esta estoria. [+]
1350 HT Miniaturas/ 18 Et ouvo hum yrmaão a que chamauã Esom. [+]
1350 HT Miniaturas/ 18 Et mandou logo chamar os carpẽteyros et meestres para fazerla. [+]
1350 HT Miniaturas/ 18 Et ouvo nome Argo et asy lle chamarõ depois ẽnas escripturas. [+]
1350 HT Miniaturas/ 18 Et d ' esta naue et dos marineyros que a gouernarõ con Jaason foy feyta hũa estoria por que dizẽ en latim ' napta ' por marineyro, tomou o sabeo que a estoria cõposo este nome ' napta ' et ajunto o a Argo que chamã a a nave et fezo ende este nome ' argonapta ' Et asi a chama a estoria. [+]
1350 HT Miniaturas/ 23 Et diz que asy cõmo soem sonar os grandes fogos, ou cõmo se soem ençender as pedras queymadas quando as deytam en agoa, ajnda que esten frias de ante, en aquela maneyra diz que queymã os peytos de dentro as chamas que tenjã ala ençarradas. [+]
1350 HT Miniaturas/ 23 Et encheron todo o cãpo et o çirco de chamas de fogo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 41 Et despoys que esta fama gaañou, foy [cresçendo] por los pouoos que lle chamauam Aleyxe. [+]
1350 HT Miniaturas/ 50 Et que lle chamarõ primeyramente Alexe. [+]
1350 HT Miniaturas/ 54 Et cõmoquer que el RRey Priamo avia oydo del por outros juyzos que avia dados, oyu de aquela vez moy mays; ca toda a terra falaua de aquel pleito das deesas et [do] juyzo que Paris y dera, [0] tanto que el rrey et seus fillos falarom em aquel feyto. et em pos esto apartou se el RRey Priamo com a [rreyña] Ecuba et falarom anbos em feyto de Paris, et departirom d ' esta gisa sobre ello: rrecontarõ logo o soño que a rreyna soñara, que aquel que ella parise em cõmo por el aviã de seer destroydos elles et Troya et todo o seu rreyno; et em cõmo por esta rrazõ o mãdaram matar et leuar aos montes por tal que se perdese ala et que nũca mays viuese; et outrosy em cõmo foy a criatura deytada, et cõmo foy sua ventura de nõ morrer nẽ peresçer em lugar tam ermo et tam despoblado. et sobre esta rrazom de -partirom et ouverõ grã peça de dia seu consello et seu acordo et diserom que poys que todos de aqueste jnfante falauã et elles meesmos o [aviam] oydo, que aquel pastor que dera aquel juyzo entre aquelas tres deesas que aquel era seu fillo, et que fora achado en aquelas mõtañas tam hermas onde elles ambos o mãdaram deytar por tal que morrese ende, et que nõ seria nada o que soñara a RReyna Ecuba; et agora poys que todos los pouoos dizem que el que he moyto noble et moy grande et moy fremoso et moy ensynado et moy sysudo et de moy bõas [mañas] et moy escolledor et julgador de dereyto,, tanto que bem semellaua fillo de rrey et de liñagẽe de rreys en todos seus actos; et poys que asy era que nõ aviam por que nõ enviar por el et rreçeberlo por fillo, ca a aquelo do soño da [rreyña] a que elles aviã medo moy grande diserom asy que aquel feyto do soño se de suso era ordenado et fondado et estabelesçido de asy seer et de se complir, que nõ era outro señor ẽno mũdo que o podese estraeçer nẽ desviar [senõ] aquel que o estabelesçera. et se desviado ouvese de seer por algũa gisa que aquel jnfante que morrera et nõ viuera mays, que se acomendase(n) a deus et que rreçebese(n) seu fillo; et deus que fezese de lo todo o que quisese. et des que el rrey et a rreyña ouverom este consello et acordo entre sy anbos et dous, librarõ em esta gisa; chamarõ a Ector et a todos los outros seus fillos, et contaron [lles] todas as rrazões que aviã avidas; et diserõ lles que se a elles provese et o nõ tomasen por nojo, que enviarian por seu yrmaão Paris et que o rreçeberiã por fillo. en conçello virõ os jnfantes que aquel avia de herdar et que nõ perdiam y nada, nẽ aos outros nõ lles enpeesçia nem fazia nẽgũ dãno o rreçebemẽto de Paris et todos se acharon en acordo que enviasem por el; et enviarõ logo por seus caualeyros el rrey et a rreyña, et deron lles suas cartas, et mandarõ lles que fosem por el et que o adusesem o pastor Paris, despoys que ouvo dada a sentença da maçãa ontre as tres deesas, segũdo que de suso ja avedes oydo, ficou em garda de seus gãados en çima de aquestes mõtes et vales de Astra, et fazia todas las cousas asy cõmo ante que dese aquela sentença. et acontesçeu em todo esto que dormyndo aly Paris hũa noyte ẽno meesmo lugar onde dera aquel juyzo, et veẽo a el em soños a deessa Venus, et diso lle em cõmo lle avia de acontesçer et de cõmo avia a seer rreçebydo moy çedo por fillo del Rey Pryamus et da Reyna Ecuba, et ajnda mays lle diso et o çertificou que Ector et todos los outros seus yrmaãos o rreçebiam et tomauã por yrmaão. ' Et tu yras ' -diso a deesa Juno -, ' et seeras moy bem rreçebydo. et despoys que fores ẽna graça et ẽna merçede de teu padre et de tua madre et de todos teus yrmaãos, tu me averas mester por vengança da desonrra que fezerom et foy feyta a teus parentes et estonçe te darey eu a ty a dõna que te promety, et esta he a mays fremosa criatura de que tu em todo o mundo oyste falar nem viste com os teus ollos; et quer seja casada quer outra qual quer, atal te darey eu a ty ' et ditas estas palauras, desapa resçeu Venus et foy se et Paris despertou do [sono en] que jazia et foy moyto alegre com el, et rretouo o em seu coraçom, et em [sua] voontade. et despoys de aquesto, [chegarom] os cavalevros del RRey Priamo et da RReyña Ecuba, sua moller, et de Ector et dos outros seus fillos; et el rreçebeu os moy bem et moy ensynadamẽte. et despoys d ' esto falarom elles [con] el et diserõ le o mandado a que [vjnã]: cõmo el RRey Priamo et a [rreyña] Ecuba oyram dizer que [aquel] pastor Paris seu fillo era, aquel que acharã ẽno monte et outrosi oya el que el RRey Priamo que era seu padre et a RReyña Ecuba sua madre et el rrespondeu a aqueles caualeyros que [vjnã] a el con aquel mãdado et diso lles asy: ' RRogo vos agora moyto cõmo vos sodes cavaleyros, fillos d ' algo et avedes dereyto et ben, que uos me desenganedes et me digades a verdade por que vijndes; ca nõ queria eu agora que me leuasedes [en] rrazõ de fillo del rrey, et depoys que ficase escarnjdo et perdese meu lugar que teño, et desi que ouvese de buscar outro por donde viuese et guareçese cavaleyros, eu esto vos rrogo que o nõ queyrades fazer ' et elles estonçe çertificarõ -n o por las cartas que tragiã, et lle mostrarom logo et outrosi por suas palauras et por seu menagẽe, dizendo que asy era. et Paris, poys que foy çerto et firme que asy era cõmo diziam os mãdadeyros, gisou se cõmo se fose cõ elles et enviou logo por seu amo em aquel lugar donde gardaua aqueles gaandos de el RRey Adymalet, a dizer -lle o ffeyto cõmo era et a rrazon cõmo estaua, et que lle enviaua rrogar que viesse logo aly, que moyto lle fazia mester et o pastor veẽo et falarõ anbos em rrazom d ' aquel feyto que lle el rrey et a [rreyña] enviaram dizer; et plouvo moyto d ' elo ao pastor et de quanto lle Paris d ' esto diso. et Paris preguntou moyto aficadamente a seu amo, o pastor, conjurandoo que lle disese cõmo ou [cal] maneyra o achara, cõmo quer que ll ' o avia dito algũas vegadas; et o pastor diso lle a verdade et fezo o çerto d ' elo. et en pos esto acordarõ anbos cõmo fezesem et Paris, pẽsando en seu coraçõ se lle fose menester para aquelo algũa prova ante el rrey et ante a rreyna et seus fyllos, et rrogou ao pastor, seu amo, moy fortemẽte que fose cõ el; et el outorgou ll ' o moy de grado et prouvo lle moyto. et Paris dou estonçe moy bõa conta de seus gãados a seu amo, et de toda las outras cousas que del teuera et ouvera et poserom aly todas las cousas por moy bõo [rrecado] Paris et o pastor, seu amo, que o criara et fezerõ moytos plazeres a aqueles caualeyros que vieram por Paris et dou aly o pastor a Paris, seu criado, moytas vacas et outros moytos gãados que leuasem cõ el, que ouvese que comese et que dese a quen quisese et leyxado aly todo o seu en rrecado,forõ sua carreyra et tragia cõsigo Paris, por onde andaua, hũa dõna moy filla d ' algo que avia nome Oenone; el [leuoa] (consigo) [+]
1350 HT Miniaturas/ 57 Et chamaron aquel pastor que o criara et os outros pastores que ende estauã con el, et preguntarõ el rrey et a rreyna a aquel pastor por todo o feyto de aquel jnfante Paris et el contou [llelo] todo por via ordenaria, segundo et ẽna maneyra que acaesçera, et cõmo avemos ante d ' esto dyto et outorgarõ et confirmarom os outros pastores cõ quanto avia dito aquel pastor. [+]
1350 HT Miniaturas/ 69 Et depoys que chegou a noyte, aportarõ ẽno porto a que soyam chamar Sira. [+]
1350 HT Miniaturas/ 86 [estonçes] mãdou el rrey chamar Achilles et falou cõ el; et descobrio se o feyto de Achilles et da Jnfanta Diomedia. [+]
1350 HT Miniaturas/ 86 Et chamarõ a a fala Vlixas et Diomedes et foy o pleito asi librado que Achilles casase cõ a jnfanta ante que se fose. [+]
1350 HT Miniaturas/ 91 Cõmo Agamenõ et Menalao enviarõ seus mãdadeyros aos rreys de Greçia, et cõmo chegaron a Parta, et forõ ajũtados en Atenas Poys que ouverõ seu consello en cõmo fariã, enviarõ seus mandadeyros a todos los prinçipes de Greçia et sabede que en toda Greçia nõ ouvo rrey nẽ conde nẽ duque nẽ rrico õme nẽ prinçipe que chamado fose que aly nõ [viese] apreçebido et guisado para oste, et [garnjdo] de todas cousas que mester avia. [+]
1350 HT Miniaturas/ 101 Portacus trouxo [çinquoeẽta] de terra que he chamada Palarga. [+]
1350 HT Miniaturas/ 106 Nos vaamos todos ao palaçio que he chamado Elida. [+]
1350 HT Miniaturas/ 129 Et pareçiã tã bem que semellaua que a terra deytaua chama. [+]
1350 HT Miniaturas/ 137 Et el RRey Vpes et el RRey Topesus chamauã suas signas cada hũus para onde estauã, ca a batalla creçia moyto. [+]
1350 HT Miniaturas/ 145 Et chamarõ a alta voz todos los que cõ elles yam, et diserõ lles asi: ' [Senores], ¿nõ veedes vos o grã traballo que sofre Ector, et cõmo o partã os gregos, et cõmo ja esta cõmo rrendido? ' Et sen dulta asi era; que elles lle matarã o [cauallo], enpero nõ o nobre caualo a que deziã Galatea. [+]
1350 HT Miniaturas/ 182 Et nõ he sen rrazõ ca nõ sey ẽno mũdo õme que a vosa lealdade veja que nõ aja grã talent de vos seruyr et de uos chamar señora et seer voso. [+]
1350 HT Miniaturas/ 197 Et entre ellas avia hũa pedra que deytaua de ssy fogo, pero nõ paresçia a chama nẽ o fogo; et nõ quedaua de arder noyte et dia. [+]
1350 HT Miniaturas/ 291 A hũa parte he chamada Asya. [+]
1350 HT Miniaturas/ 357 Et chamarey todos quantos amygos et vasalos ouver que me ajudẽ ' Et apreçeberom se entonçe moy bem todos de quanto aviã mester. [+]
1350 HT Miniaturas/ 362 Et logo aly ante todos, foy tomado et alçado por rrey et chamado señor de todo o rreyno. [+]
1350 HT Miniaturas/ 363 Et as gẽtes da terra falauã desuariada mẽte os [hũs] deziã que se fora para sua madre, a que chamauã (hũa) deesa; os outros [dezia] que cõ pesar que avia do yrmão que perdera o syso et se fora [per] lo mũdo a perder outros diziã que fora leuada d ' aly cõ grãde aver pero nũca d ' ela poderon aver çertedũe que fora d ' ela [+]
1370 CT 1/ 217 Cõmo Hércoles et os rreys que o ajudauã [en]trarõ ẽno mar et aportarõ ẽno porto que soýam chamar Ssyra [+]
1370 CT 1/ 217 Et despoys que chegou a noyte, aportarõ ẽno porto que soýan chamar Syra. [+]
1370 CT 1/ 230 Et o quinto era chamado Troylos, et foy moy bon caualleyro, et ouuo grã prez de caualaría, assý cõmo adeãt oyredes perla estoria, en que oyredes cõtar os feytos que el fezo. [+]
1370 CT 1/ 230 Das duas fillas, a primeyra que naçeu foy chamada Casandra. [+]
1370 CT 1/ 233 Sabede que ouuo y seys portas prinçipaes, et dizeruos ey quaes forõ: a hũa foy Antenórida, a segũda diserõ Dardánides, a terçeyra ouuo nome Yrlea, a quarta foy Çepa, a quinta ouuo nome Tinbre, a sexta chamarõ Troyjín. [+]
1370 CT 1/ 240 Et assý fazíã tódoslos outros, et auj́ã tal coyta que sse chamauã catiuos et malapresos. [+]
1370 CT 1/ 251 En aquela sazõ el rrey Cástor et el rrey Polus, que erã anbos yrmãos, erã en hũa çidade moy preçada a que chamauã Tremesca. [+]
1370 CT 1/ 253 Et fezo moy agiña chamar seus priuados que auj́a. [+]
1370 CT 1/ 258 Et dona Elena fazía senbrãt que quería morrer cõ pesar et cõ coyta, et fazía grã doo, et chamaua moyto seu señor Menelao et sua filla Herméona et sus yrmãos Polus et Cástor et seus amjgos et todos seus parẽtes et sua herdade et seu paresçer et sua fremosura et sua onrra et sua rrequeza et seu prez et seu ben. [+]
1370 CT 1/ 262 Estonçe sse chamará catiuo et astroso, de maaventura. [+]
1370 CT 1/ 264 Et sabede que en toda Greçia nõ ouuo rrey nẽ cõde nẽ duque nẽ rrycome nẽ prínçepe que chamado fosse que alý nõ vẽesse, gisado de oste et gornido de tódaslas cousas que mester auj́ã. [+]
1370 CT 1/ 279 Portacos trouxo çinquaeẽta de terra que he chamada Palagra. [+]
1370 CT 1/ 283 Et foy fillo de hũ que chamauã Néstor, de y de Troya. [+]
1370 CT 1/ 286 Vaamos todos ao paaço que he chamado Élida, et façamos moyto agiña aparellar hũ sacrifiçio aa diosa, ca per força nos cõuén de lle sacrificar. [+]
1370 CT 1/ 316 Et paresçíã tã ben que semellaua que a terra deytaua chama, ca era hũa cousa tã fremosa de veer, que a quenquer semellaua que sse podería moy ben defender aquela uila. [+]
1370 CT 1/ 328 Desý começou de os chamar, dando grãdes uozes et deostándoos moyto. [+]
1370 CT 1/ 328 Et el rrey Hupos et el rrey Cupesus chamauã suas synas, cada hũ per u estaua, ca a peleia creçía moy ferament. [+]
1370 CT 1/ 340 Et chamarõ a alta uoz tódoslos que cõ elles ýan. [+]
1370 CT 1/ 369 Alý chegou estonçe hũ rrey moy preçado a que chamauã Boetes, et era de parte dos gregos, et tragía seu escudo ẽno braço et seu elmo ẽna cabeça et sua lança ẽna mão, moy brauo et moy sañudo cõtra os troyãos. [+]
1370 CT 1/ 387 Dyz a estoria que el rrey Príamos mãdou chamar seus amjgos a hũa nobre et moy rrica cámara, que er laurada d ' ouro et de pedras preçiosas, et estauã en ela estrados de moytos pãnos preçados. [+]
1370 CT 1/ 387 Et os que y forõ chamados son estes: primeyrament Éytor et Pares et Troylos et Antenor et Deýfebus et Eneas et Polydamas. [+]
1370 CT 1/ 398 Estando a batalla en tal peso, chegou aa çidade hũ rrey moy poderoso a que chamauã Pitroflés d ' Alisonja, et era moy bõo caualeyro et moy leterado en tódalas artes. [+]
1370 CT 1/ 399 Et el deytaua da boca hũa escuma que semellaua chama, et o sseu bafo semellaua que queymaua o ayro. [+]
1370 CT 1/ 400 Mays Éytor, quando lle veu tomar o caualo et yrsse cõ el, ouuo ende grã pesar, et começou a chamar os seus yrmãos. [+]
1370 CT 1/ 403 Desque os gregos forõ acollidos a ssuas tendas, cõmo uos ey cõtado, el rrey Agamenõ, que era prínçepe et caudillo delles, mãdou chamar a tódoslos nobres señores da oste pera falar cõ elles. [+]
1370 CT 1/ 403 Et a hũ chamauã rrey Artomonjs, et ao outro rrey Elpinor, et el rrey Dornis, et el rrey Palamenis,et el rrey Pítrofos, et seu yrmão rrey Çidios, et demays o bon duque preçado, a que dezíã Políxeno. [+]
1370 CT 1/ 408 Agora diz o conto que Agamenõ mãdou chamar tódoslos altos prínçepes da oste et, poys que os ouuo todos ajuntados, díssolles tal rrazõ: - [+]
1370 CT 1/ 410 Depoys que el rrey Príamos et sua caualaría saýrõ de comer, mãdou chamar todos seus criados, et díssolles en cõmo os gregos lle demãdauã trégoa. [+]
1370 CT 1/ 420 Et nõ he sen rrazõ, que nõ sey ẽno mũdo home que a uossa beldade ueia que nõ aia grã talẽt de uos seruir et de uos amar et de sse chamar uosso. [+]
1370 CT 1/ 426 Per aquela batalla andaua hũ rrey a que chamauã el rrey Santipos. [+]
1370 CT 1/ 441 Et entre elas auj́a hũa pedra que deytaua de ssy fogo, pero nõ pareçía y chama nẽ fume, et nõ quedaua de arder noyte nẽ día. [+]
1370 CT 1/ 447 Et el rrey Príamos chamaua moytas uezes a cõssello seus fillos et outros rreys et señores que ẽna çidade estauã et en que mays fiaua. [+]
1370 CT 1/ 448 Et ao mays pequeno chamauã Aternates, et era moço pequeno de tres ãnos que aýnda mamaua. [+]
1370 CT 1/ 450 Et mãdou chamar Pares et Troylos et envioos aa batalla, et cõ elles a Eneas et el rrey Menõ, et Polidamas et el rrey Serpedón et o duque Glaucos et Eufremos de Lançonja et Copesus, que era tã grande cõmo hũ jayán, et el rrey Pitróforos et el rrey Agásteos et el rrey Asterpes et el rrey Áncamos et el rrey Eseus et el rrey Fortis, que era señor dos felisteus, et el rrey Filomenis et tódoslos outros rreys. [+]
1370 CT 1/ 465 Et as donas et as donzelas se chamauã catiuas et desanparadas, et todas auj́ã perduda a color et o seu pareçer. [+]
1370 CT 1/ 471 Et pois que o ouuerõ catado, mãdárõlle fazer a sopoltura en hũ tenplo muy rrico, que estaua ante a porta a que chamauã Tinbrea, que era contra a hoste, et o tenplo era santo aa honrra de Apollo, laurado muy noblement de mármor branco et uerde et uis. [+]
1370 CT 1/ 471 Et este tenplo era chamado "Deus do sol" en aquel tenpo, et auía en el grandes obras et pinturas moy marauillosas et difizios muy rricos et tódaslas cousas que pertẽeçíã a tenplo rrico et honrrado. [+]
1370 CT 1/ 477 Outro día de ma(na)nãa, Agamenõ mãdou chamar tódoslos rreys et prínçipes et grandes senores da hoste et todo o outro póboo comunalment. [+]
1370 CT 1/ 503 Et logo, sen deteemento nihũ, fezo chamar seus uasalos, et dísolles assý: - [+]
1370 CT 1/ 503 Et ante passarã dous ãnos que me ouçã chamar mĩa sina en sua batalla. [+]
1370 CT 1/ 506 Et cõmeçou a chamar suas cõpañas a grandes uozes et esforçarlos et rrogarlles que os ferisem. [+]
1370 CT 1/ 517 Et quen uise andar chamando a todos a grandes uozes, et rretraendo o preço et o ardimento et o ualor et a apustura et a mesura et a grandeza et a paráuoa et o bom coraçõ et quantas outras bondades en el auj́a [ben entendería que auj́an] de[l] p[esa]r et que ffezerã en el grã perda. [+]
1370 CT 1/ 531 Et Agamenõ fezo chamar tódoslos rreys et os altos homes da oste, et cõtoulles en cõmo enviara rrogar a Achiles que os ajudasse cõmo soýa et vẽesse cõ elles aa batalla, et que lles nõ tornara rresposta por que podessen entẽder que del podessen auer ajuda; mays clarament dissera que ja mays nõ entraría cõ elles en batalla, ca os vij́a cada día perder et nõ gãañar, et que enviaua rrogar et cõssellar que fezessen cõ troyãos paz et auij̃ça. - [+]
1370 CT 1/ 544 Estonçe mãdou chamar Achiles todos seus caualeyros, et fézoos moy ben armar, et mãdou a todos uestir sobresynaes de púrpuras uermellos por sse coñosçerẽ por ende mellor. [+]
1370 CT 1/ 544 Et morrerõ y çẽto daqueles caualeyros de Achiles, a que chamauã mermjdões. [+]
1370 CT 1/ 552 Et aquel día lle pasarõ por deant mays de mill caualleyros, que nõ fazíã senbrant de tornar, nẽ solament de catar tras sy, nẽ se defender, mays todos a muy grandes uozes et cõ muy grã coyta chamauã a Achiles. [+]
1370 CT 1/ 567 Desí caeu de seu estado amorteçida sóbrelo corpo de Troilos, en maneyra que nõ falou pouco nẽ mays, nẽ rrespondeu, pero a chamauã. [+]
1370 CT 1/ 586 Et d ' ánbalas partes chamarõ seus apelidos, et ferírõse tã brauament que esto era hũa grã marauilla. [+]
1370 CT 1/ 596 Em esta parte diz o conto que o grã mar que çerqua tódoslos outros (outros) mares et tódaslas terras en derredor que he chamado Açiano. [+]
1370 CT 1/ 596 Et a hũa parte he chamada Asia, et a outra parte dizẽ Europa, et á terçeyra poserõ nome Áffrica. [+]
1370 CT 1/ 605 Et Polidamas começou logo de chamar seu señor. [+]
1370 CT 1/ 613 Et Pirus tornou sañudo et de m[a]o talante, et começou de chamar os seus a grandes uozes et esforçalos muyto, rrogoulles que se nõ partisem del. [+]
1370 CT 1/ 624 Et así fuj, ca a tomarõ entonçe os que Deus cofonda, et leuárõna arastrando uilment, et deytárõna en hũ rrío, que auía a ágoa muy fonda, a que chamauã Ascandra. [+]
1370 CT 1/ 625 Et sobre esto nõ fezerõ moy longo prazo, mays logo, sen mais tardar, forõ a el rrey Príamo et fezérõlle chamar a conçello tódoslos da çidade. [+]
1370 CT 1/ 632 Logo que chegarõ aqueles caualeyros, mandou el rrey chamar tódoslos omes honrrados da çidade. [+]
1370 CT 1/ 652 Et nõ quiríã seer pesantes daquel pleito firmar, nẽ quiríã seer ẽna pleitesía por que tãtos omes bõos et ordinados fosem engãnados pera senpre et chamados de m[a]o siso. [+]
1370 CT 1/ 658 Todos andauã dando uozes et chamando perlas rruas, por aquela uentura maa que lles uẽera et tã sem piadade, ca, desque o mũdo fuj formado, nũca tal morte nẽ tal astragamento fuj, nẽ á de seer ata a fim do mundo, en outra çidade nẽ en outro lugar cõmo alí fuj, ca alí nõ ficou pobre nẽ rrico, nẽ padre nẽ fillo, nẽ uello nẽ m[ã]çebo, nẽ moller nẽ barõ, nẽ moço nẽ moça, nẽ seruo nẽ señor, que todos nõ matasem afeyto. [+]
1370 CT 1/ 662 Desí mandárõnos chamar, et conprírõlles todo quanto lles prometerã, que nihũa cousa ende nõ lles tomarõ. [+]
1370 CT 1/ 665 Et Agamenõ fezo logo chamar a Antenor et a Eneas, et dísolles así: -Mao pleito he este, et nõ he bõa rrazõ nẽ fremosa. [+]
1370 CT 1/ 667 Et ia Deus nõ queira que de mj̃ fique fillo nẽ filla que seia chamado vil nẽ bastardo, por que o alto linagẽ onde eu ueño seia abayxado, nẽ que me nj̃guẽ chame barregãa, nẽ a meus fillos fornizíos. [+]
1370 CT 1/ 683 Et chamauã muyto Agamenõ et a Menalão, seu yrmão, falsos et desleaes, dizendo que nũca forã de linagẽ d[o] bõo rrey d ' Antenus. [+]
1370 CT 1/ 684 Et a hũ deles chamauã Anchises et a sua madre dizíãlle Glanca. [+]
1370 CT 1/ 723 Et por honrrar mays estas uodas, poýnãse nomes dos dioses, cõmo se mais pagauã, et per aqueles se chamauã hũus aos outros. [+]
1370 CT 1/ 723 Et estas uodas forõ chamadas as muy uiçosas. [+]
1370 CT 1/ 730 Et logo alí ante todos fuy alçado et coroado por rrey et chamado por señor de todo aquel rreyno. [+]
1370 CT 1/ 731 Et as gentes da terra falauã y todas, et hũus dizíã que se fora a sua madre, a que chamauã Deesa; et os outros dizíã que, cõ coyta et cõ grã doo do yrmão, que perdera o siso et se fora perlo mũdo a perder; outros dizíã que fora longe d ' alý, cõ grand auer leuada; mays pero nũca dela poderõ auer çertedũe. [+]
1375 QP 26/ 116 E esto se pode fazer (por?) el mesmo se ouuese çertado ena conpra e o (chamasen) por testemoya e aynda que ouuese (sub)escripuido seu nome ena carta de conpra. [+]
1375 QP 26/ 116 T.o VI LEY III (que) força ha o canbeo Tal força ha o canbeo que he feito por parauoas e (por) prometemento de o conprir que se despois algua das partes se quisese Repender (Rependir?) (e) a outra o (quisese conprir) e auer por firme pode pedir ao juiz que mande a outra parte que cunpra o canbeo ou que lle peyte os danos e os menoscabos que lle veeron por que (lle) non quer (canbear.) e (a) estes (canbeos) ataes chaman en latin inter esse. mais se o canbeo (fose) feito tan solamente por parauoas dizendo asi (algua) das............quero canbear tal (cousa) mina ....... ......e a outra parte (dis) sinplesmente.............. ....... outro prometemento asy como sobre dito he enton arrepentir qualquier de las partes, e non seria tenudo de complir el cambio que desta manera fuesse fecho. [+]
1375 QP 26/ 116 LEY V dos pleitos que son chamados en latiu contratos innominatus que han semellança con o canbeo Contratos in nominatos en latin tanto quer dizer en Romançe como pleitos e posturas que os homes poen ontresi que non an nomes senalados e son IIII maneiras deles. a primeira he qando algua (cousa) da por outra (e) este he (o) canbeo de que falamos enna (lee) ante desta. a II quando algua da sua cousa a outr(o) que non (son) dineiros contados por que lle faça outra por ela. (e) enton T.o VII LEY IIII................... ........................... ........................... ........................... ........................... ........................... [+]
1380 CPc 26/ 109 Questor he chamada a VI dinidade por que sal (o) home de poder de seu padre que quer tanto dizer como home que ha de rreçebir todos los peytos e as rrendas do...... non como arrendador mais como ofiçial da corte del Rey en que moyto fia. [+]
1380 CPc 26/ 109 E aynda y ha outra dinidade a que chaman (en latin letitor) que quer tanto dizer como aquel que ha de leer ante o enperador ou ante el Rey as cartas da poridade que lle......................... ................................. [+]
1380 CPc 26/ 109 (Lee) VII d.................... do poder de seu ................ esleen alguo por maestro de.......quer tanto dizer como home....... .... sto por cabdel ou por maestro dos..........do enperador ou del Rey a que chaman en rromanço alferez. [+]
1380 CPc 26/ 109 E se non quiser podeno apremear que o faça. a IIII he se alguo profiase seu enteudo que fose meor de XIV anos este atal depois (que) pasa por esta ydade se sse achar mal de seu padrasto por que (lle) desgasta o seu ou en outra maneira qual quer deueo mostrar ao juis. e se achar o juis que he assy deueo apremear (o juis) que o emançipe LEE XIX (como o) fillo depois que he emançipado o pode o padre tomar en seu poder se (lle) for desõobidiente. Ingraty son chamados (en latin aqueles) que non gradeçen o ben feito quelles fazen. [+]
1390 MS [I, 1]/ 4 Aquel ome por que eles diziã, vẽo ali cõ eles et era moy mãçebo, et andaua vestido de moy nobres panos et paresçia home de grã paragẽ, et tragia ẽno pescoço hũ[a] pertega de caruallo entorta, et chegãdo ante o altar começou a chamar et dizer asi: - [+]
1390 MS [I, 1]/ 19 Santiago Alfeu he chamado Alfeu a deferença d ' este Santiago primeiro que se chama Zebedeu. [+]
1390 MS [I, 1]/ 19 Et anbos tomarõ os nomes dos padres, ca hũu se chama Santiago Alfeu et o outro se chama Santiago Zebedeu. [+]
1390 MS [I, 1]/ 19 Et [e]ste he chamado ẽno Avãgeo Santiago o Menor, et foy o primeiro bispo que ouve en Iherusalem, et era conuçudo por omẽ justo et chamaualle a escriptura ome de voz et obrador de uerdade. [+]
1390 MS [I, 1]/ 19 Et era chamado Justo porque andando ẽno ventre de sua madre era santo. [+]
1390 MS [I, 1]/ 19 Et por esto et porque nũca quedaua fazẽdo bẽ era chamado Justo, que quer dizer ome dereito. [+]
1390 MS [I, 1]/ 19 Et a scriptura lle chama Eblias, que tãto quer dizer com̃o omẽ garda de justiça et de poboo. [+]
1390 MS [I, 1]/ 19 Este Santiago Alfeu fillo da yrmãa da madre de Nostro Señor, onde lle chama a escriptura yrmaão de Nostro Señor, porque o semellaua mais que todo [los] homẽs do mũdo; et porque o el semellaua atã bẽ, dou Judas sinal que aquel que el beijase ese fillasen. [+]
1390 MS [I, 1]/ 19 Este Santiago he chamado home de luz, obrador de uerdade, et era tã santo que o omẽ que o vise cobiiçaua moyto a tãjer dos fios da sua rroupa que tragia vestida. [+]
1390 MS [I, 1]/ 34 Vespasiano de pequeno avia hũa infirmidade ẽnos narizes de vespas que lle ende sayam, et nõ podia dela seer saão, et por eso era chamado Vespasiano. [+]
1390 MS [I, 1]/ 34 Et ante que a vila fose çercada, fui demostrado por lo Spiritu Santo aos santos et aos cristiãos que morauã en Iherusalem, que se fosen d ' y par hũu castelo que he chamado Pela, que he tras lo rrio de Jordam, ca Nostro Señor queria fillar vingança d ' aquela vila et do poboo maldito. [+]
1390 MS [I, 1]/ 47 Fvy hũu rrey que avia nome Tiro et pagouse de hũa moça que chamauã Pila, filla de hũu moleiro que avia nome Atus, et ouve dela hũu fillo. [+]
1390 MS [I, 1]/ 47 Et porque el asi conquereu aquela jente tã braua da ynsoa de Ponço foy chamado d ' ali endeante Ponço Pilato. [+]
1390 MS [I, 1]/ 47 Et despois que Pilatus dou Nostro Señor aos judeus que o posesem ẽna cruz, meteuse de mozela do enperador Tiberio Çesar porque o fezera matar a torto, enviou hũu seu priuado que chamauã Eriazar a Rroma ao enperador por se escusar; et o enperador era doente de hũa doença moy grãde, et nõ sabendo o enperador com̃o Pilatus et os judeus matarã Ihesucristo, enviou a Pilatus hũu seu priuado a que diziã Velosiano, que fose quanto podese a terra de Iherusalem, et lle disese que, o mẽestre que disera que y andaua, que goreçia toda las doores et infirmidades por sua palaura, que llo enviase que o goreçese d ' aquela infirmidade que avia. [+]
1390 MS [I, 1]/ 47 Et por esto os rromãos mãdarõ tirar o corpo del do rrio, et por escarnio leuarõno a Vi[e]na et alan[ç]arõno ẽno Rrodoo; et Vi[e]na era chamada en latin " via gehene " que quer dizer "carreira do inferno". [+]
1390 MS [I, 1]/ 59 Et indo por lo camino chamo[o] por nome hũa monja santa que estaua ençarrada en hũa çela et fazia santa vida; et o [a]bade quando se oyo chamar por nome ouve moy grã medo, et caeu en terra, et a mõja disolle: - [+]
1390 MS [I, 1]/ 59 Et nõ creas que por ende cayas en periuro, ca che tomara a santa cabeça de Santiago et leuarla as a Galiza, hu jaz o corpo de Santiago Zebedeu; et que esto que che eu digo he uerdade, esto averas: quando chegares ao porto acharas hũa naue aparellada de quanto ouveres mester, et poys que entrares en ela averas grãde door de feuere, et entõ teus cõpaneiros furtarã da cabeça que leuas dous dentes, et entõ leuãtarse a hũa tã grãde tẽpestade, que por pouquo a naue seera afondada, et os cõpaneiros et os outros que y foren, cõ medo de morte, chamarã Nostro Señor que por lo rrogo de Santiago os liure do perigoo d ' aquela tẽpestade. [+]
1390 MS [I, 1]/ 59 Et desque chegares a España, yredes por hũa çidade que he chamada Burgos, et entrãdo en ela tãgerse an todo los sinos sen aiuda de omẽ; et vos cõ medo leixaredes a rrua por que entrardes et esconderuos edes en casa de hũu home; et y seera moy grã cõtenda ontre ti et tous cõpaneiros sobre la cabeça, porque o chantres querraa leuar para Braagã, et tu para a igleia de Santiago. [+]
1390 MS [I, 1]/ 128 Et estabelesçeu en aquel dia que d ' ali endeãte a igleia de Santiago fose chamada apostolical porque [i] jaz o corpo do Apostolo, et todo los bispos d ' España fezesem y conçello moyto ameude, et que todo los rreys d ' Espana rreçebesem as coroas dos rreynos da mão do bispo d ' y, et todo los bispos d ' Espana trouxesen os bagoos. [+]
1390 MS [I, 1]/ 128 Et a outra mais onrrada he a de Santiago porque ontre todo los apostolos foy mais onrrado en dygnidade et en onestidade apos San Pedro, et he priuado ontre todo los outros apostolos porque rreçebeu primeiramente marteyro ca eles, et foy coroa ẽna igleia de Nostro Señor, et por esto a sua igleia he moyto onrrada porque a tornou a creẽça por sua preegaçõ et a sagrou soterrãdo y o seu corpo santo, et aynda agora a onrra moyto por moytos miragres que y fez sen cõto. Et a terçeyra igleia apos estas mais onrrada, he a de Efeso, porque San Johã Auãgelista diso en ela, ante todo los bispos que el fezera por las outra çidades, que y erã ajuntados, a que el chamaua anjeos ẽno Apocalise, primeiramente o Avãgeo: [+]
1390 MS [I, 1]/ 172 Et a madre cõ grãde pesar, doendose mais que todos et com̃o fora do entẽdemẽto, começou de braadar et chamar por Santiago, et diso asy: -Señor Santiago, que por la grraça que rreçebiste de Nostro Señor me gaanaste este fillo que agora jaz morto, rrogoche, Señor, que mo des agora viuo, ca creo ben que o podes fazer, et se o nõ fezeres eu me matarey agora, ou me soter[r]arey cõ el viua. [+]
1390 MS [I, 1]/ 183 Et el esforçando moyto ẽna piadade de Deus, começou de chamar em seu coraçõ Santiago et diso asi: - [+]
1390 MS [I, 1]/ 186 MIRAGRE DE SANTIAGO SCRIPTO POR PAPA CALISTO Ẽno ãno da Encarnação de Nostro Señor, de mĩll et çento et dous ãnos, hũu bispo viindo da casa santa de Iherusalem en hũa naue, seendo cabo do bordo leendo en hũu liuro, vẽo hũa moy grãde onda et lançoo ẽno mar cõ outros que y andauã; et arredada a naue deles saseenta couedos, et eles aperigoados sobre las agoas do mar, chamarõ Santiago que lles acorrese a moy grã voz. [+]
1390 MS [I, 1]/ 188 Et entõ todo los rromeus a hũa voz chamarõ Santiago que os ajudase. . . et os que lle prometer õ dineiros para a obra da sua igleia, et o caualeiro rreçebeu ali os dineiros. [+]
1390 MS [I, 1]/ 188 Meus fillos nõ ajades medo ca aqui soo eu vosco quen vos chamastes, avede fiuza en Ihesucristo et averedes soude en [este] mũdo et ẽno outro. [+]
1390 MS [I, 1]/ 190 Et seendo ẽno bordo dela caeu ẽno mar et começou de chamar Santiago que lle acor[r]ese. [+]
1390 MS [I, 1]/ 190 [O] glorioso apostolo Santiago, cuja merçee et ajuda tu chamas, ese che acor[r]a agora. [+]
1390 MS [I, 1]/ 190 Et o rromeu tomou o escudo, et por la merçee de Santiago que o giaua, andou tres dias et aportou cõ soude et cõtou ante todos que desque aquela ora que caera da barcha et chamara Santiago, que o trouxera por los cabelos sempre en saluo ata ali. [+]
1390 MS [I, 1]/ 191 Et el de dia et de noyte chamaua Santiago que lle acorrese. [+]
1390 MS [I, 1]/ 195 Desque vio que os da sua parte hũus erã mortos et os outros presos, et ja desafiuzado de sua vida, tãto que nõ podia falar, et ẽna voõtade começou a chamar Santiago que se amerçease del, et aa çima alta voz começou a chamar: - [+]
1390 MS [I, 1]/ 208 Homes sandios et jente louqua, nõ deuedes a chamar Santiago caualeiro mais pescador que leixou o barquo et as redes ẽno mar de Galilea et foyse cõ Nostro Señor, et el fezoo pescador dos homes porque por la sua preegaçõ gaanou moytas almas para el. [+]
1390 MS [I, 1]/ 208 Esteuõo, amigo de Deus, que mãdaste que [me] chamasen pescador et nõ caualeiro, sabe que por esto che aparesco asi, que digas d ' aqui endeante que soo caualeiro de Deus que vou ante os cristiaãos quando hã lide cõ os mouros et faço que vençã. [+]
1390 MS [I, 1]/ 208 Et ajo grraça de Deus que todo los que me amasem et me chamasem de coraçon, que os defendese de todo los perigoos. [+]
1390 MS [I, 1]/ 208 Et d ' ali endeante aquel home preegou que quen quisese demãdar merçee a Santiago, que lle chamase caualeiro, ca el era aquel que ajudaua et lidaua por aqueles que tinã uerdade. [+]
1390 MS [I, 1]/ 211 Et o cõde mãdoo logo degolar, et o caualeiro começou logo a chamar a moy grã voz: - [+]
1390 MS [I, 1]/ 211 Aque aqui o que tu chamasche. [+]
1390 MS [I, 1]/ 222 Deus, ca de todo as poder et as sobre toda las cousas et sobre lla[s] ordẽes que som chamadas cherubym, et vees os abisos, a ti ergemos nosas mãos et nosos braços en semellança de cruz, que ajamos en ti folgãça ca tu es senlleiro cõ teu padre, et teu padre en ti cũ o Espiritu Santo. [+]
1390 MS [I, 1]/ 222 Bieigote eu Señor, et beeito sejas tu, ca me chamaste para leuaresme, et todos los apostolos que estouesem aa mĩa morte, bieigo o teu nome que he et seera bieito in secula seculorum. [+]
1390 MS [I, 1]/ 231 Tome, vayte para Iherusalem hu soen os apostolos morar, et acharlos as y todos ajũntados; et tu seeras deles rretado porque nõ fuste cõ eles na mina morte nẽ ẽno soterramẽto do meu corpo; mais tu dilles com̃o me viste sobir aos çeos en corpo et en alma; et que dixe que d ' aqui endeante que me chamasen en todo los lugares, et en toda las cousas que me ouverẽ mester, et eu oyrlos ey et rrogarey ao meu fillo et ao meu Señor Dom Ihesucristo por eles. [+]
1409 TA III,4/ 69 Jtem outra forma do freo chaman amado morso porque ha amera morso aueso et ha duas barras et hũa dellas se parte en duas partes, he este freeo he mais forte que o outro sobredito. [+]
1409 TA III,4/ 69 Jtem outra maneira de freo se chama amado morso semellauel ao sobredito de follas tortas ou chãas, et tem maneira danel no moso do freo. Et este he mais forte et mais tendudo que dos outros. [+]
1409 TA III,4/ 71 et os dentes asy mudados, deuelle tirar en tenpo de mullura et conuinyuelmente quatro dentes da qeixada de juso, dous da hũa parte et dous da outra, os quaes dentes chaman Eescaues et som contraryos a os mosos do freo. [+]
1409 TA III,4/ 73 Et segundo meu saber digo que o Caballo que dizen bayo meyo branco escuro he sobre todos outros llouuadeiro et chamanlle alguũos bayo craro. [+]
1409 TA III,4/ 75 Dito he suso da fremusura dos nebros et das feituras do Cauallo na quarta parte, et na quinta parte digamos das enfirmidades del, que lle ueen naturalmente et non naturalmente, que chaman açidentalmente. [+]
1409 TA III,4/ 75 Et a miude con sobeieduen de carne sobre llo coiro a que dizen nara ou çelso et aas uezes naçe con algũas sobeieduens de carne ou de llandoas que se ieeran ontre o coiro et a carne, et son chamadas llandooas o serosullas que dizen porcas, mengoa a natura por çerto quando o Cauallo nace auendo ollo ou orella ou nares meeos dos outros, mengoa a Natura quando o Cauallo naçe con hũa anca mais dereita que a outra, onde todauia a coixa en algũa he mengada et tal Cauallo chaman stulmato; [+]
1409 TA III,4/ 75 Et outro naturalmente naçe aas uezes o Cauallo con hũa enfirmidade na çernella a que chaman llarda et con outra a que chaman gralla et outrosy nas coixas et uen esta door do padre ou da madre, que esta enfirmidade auya, larda he huun jnchaço molle a maneira douo et aas uezes maior ou meor et naçe asy de dentro como de fora nas girretas. galla he oua que quer dizer jnchaço molle semelauel tamano como Nos ou como auellãa, et aas uezes et maior et menor, et gerase apar das junturas das coixas, que son noos sobre llos trauadoiros, et outrosy a par das huñas, et ha Nume segundo sa obra. [+]
1409 TA III,4/ 81 Capitollo da dor a que chama uerme ou adraguchos. [+]
1409 TA III,4/ 81 Remedio contra a door que chaman uerme. [+]
1409 TA III,4/ 81 Et eu te ensinarey meezinas conuiniuijs para esta door que chaman uerme en esta maneira: [+]
1409 TA III,4/ 85 Tytollo da door a que chama uerme uolatiuo. [+]
1409 TA III,4/ 85 Aas uezes auen que por Razon da dita door que chama uerme fazese no corpo do Cauallo huceras et desuariadas espiçialmente na cabeça et aduz por llos nares homores como dagooa. [+]
1409 TA III,4/ 85 Et tal door como esta chama uerme uollatiuo. [+]
1409 TA III,4/ 85 Jtem. Remedyo contra a door que chama uolatiuo. [+]
1409 TA III,4/ 85 Esta meezjna faras contra a door que chama verme vollatiuo, que se jeera domores corutos que soben a cabeça, para os tirares da cabeça sangraras o Cauallo en anbas llas uẽeas das trincheiras et tiralle do sange asaz et metelle soo a garganta cordas de sedeno sotys, et do mouemento destas cordas et do comer que deue fazer et de como desuso o caualgar et do llugar fryo en que deue estar, et faze en todo como desuso dito he na door do uerme, et se esta door do uerme uolatiuo en tempa como ssooe a acaeçer por moitas uezes fazelle como che jnsinarey depois en seu lugar. [+]
1409 TA III,4/ 85 Auen aas vezes que a llandooa que chama uerme que a no peito do Cauallo que he apreto do Curaçon et creçe tanto por llos homores sobeios que y deçen, asy como ia dito ey desuso, que o jnchaço della se uolue en apostema. [+]
1409 TA III,4/ 87 Jtem. Da door do jnchaço das llandooas que chama estrangullo. [+]
1409 TA III,4/ 87 Jnchase todo o goto et asy se aperta que a dur pode espirar o Cauallo, et bebe mall et come mal por esta rrazon, et a tal enfirmidade chama estrangullo. [+]
1409 TA III,4/ 87 Contra esta enfirmidade que chama estrangullo faras esto: [+]
1409 TA III,4/ 89 he a tal door chama olljuas. [+]
1409 TA III,4/ 89 Quando o Cauallo ouuer door de dentro do corpo et non qeda de bullyr nelle jncham os ollos por o que os guarda a miude da hũa parte et da outra, sangrao llogo da uẽea a que chaman çinlleira, et da hũa parte et da outra tiralle moito sange et outrosy o sangra de qual quer ueea do corpo de que poderes tirar sange. [+]
1409 TA III,4/ 93 Contra esta door tal rremedio aueras, filla as maluas ballofas et a branqa ursina que chaman gigante et a paritaria. que he afeuega de cooura et a mercurial que he ortiga et as viollas, tanto de huun como da outra, et coze todo con agooa en olla linpa ataa que mingoe a terça parte, en esta decauçon que fiqar deyta booa Contya de mel et dazeite et de sal jgualmente, tanto de huun como doutro et llança y das Semẽeas do trigo meixendoo todo et fazeo cozer ataa que mjngoe a terça parte, et depois mete esta decauçon en vidraça ou en outro vaso llinpo, et fillaa et faz cristel de huun canudo longo et groso et meteo no cuu do Cauallo, et parao ao sopee et llançalle por aquel cristel aquella decauçon tibya, et tanto que lla llançares tapalle o Cuu con estopa ou con pano de gisa que non saya ende a decauçon sem rrecado, et que ande por todo o uentre. [+]
1409 TA III,4/ 97 esta enfirmidade chama enfusio que quer dizer espargimento. [+]
1409 TA III,4/ 99 Jtem. Da door da polmoeira que chaman pulsiuo. [+]
1409 TA III,4/ 99 Outra enfirmidade ueo ao Cauallo apreso do polmo que sarra os furados de dentro porque espira o polmon pello qual çarramento o Cauallo adur pode soprar como lle conuen, et fazeselle que sopra moito porllos nares et ferenlle ou lateianlle os jllaes, a qual door auen ligeiramente ao Cauallo groso, ca por rrazon do traballo desagisado et da caentura et da gordeen que se dessolue ençarranse ao Cauallo as arterias do polmon en alguũa parte a preto do polmon, a aqual enfirmidade chama pulsiuo ou polmoeira. [+]
1409 TA III,4/ 101 Jtem. Do agraueamento a que chama Jnfustico. [+]
1409 TA III,4/ 101 Outra enfirmidade uen ao Cauallo que lle ten enbargados os nebros et os Nerueos et aas uezes aduz asy jnchaço et estira asy o coiro que adur o pode omen fillar nen apertar con os dedos et non pode andar como se se sentyse de fondo et aas uezes lagrimeganlle os ollos, et esto auen quando o cauallo uen caente et suurento, et o param en lugar fryo ou uentoso porque entra entom o uento no Corpo pellos poros que estam abertos por rrazon da caentura et da suuor, Et esto faz estar o Cauallo atirido que non pode andar, et atal door chama Jnfustico. [+]
1409 TA III,4/ 101 Contra a door que chama llaçerto, que quer dizer lagarto, mete agulla de fero fervente no meogoo do tranço do rrabo, et saara, senon ponlle o fogo, que he o pustrumeiro Remedio. [+]
1409 TA III,4/ 103 Et o Cauallo que ouuer tal door adur podera engordar nen fillar carne et esta enfrmidade chaman escalmato. [+]
1409 TA III,4/ 105 Jtem. Da door que faz estercar rraro et rrugyr as tripas que chaman arragiato. [+]
1409 TA III,4/ 105 Et moitas uezes se faz do jnchamento do corpo do Cauallo, que ha door porllo grande apretamento do corpo et do uentre, onde o Cauallo por llo dito uazamento do uentre afraceçe tanto que adur pode estar sobre llas pernas, a a qual enfirmydade chama arragiato. [+]
1409 TA III,4/ 107 Jtem. Da door que uen do fryo uello que chaman Cimeira. [+]
1409 TA III,4/ 107 Ha y outra enfirmidade que dizen Cimeira, que deçe da cabeça do cauallo, que e fria, et diz continoadamente pollos nares agoa ou humores fryos et non ligeiramente, quando o Cauallo ten frio vello na cabeça, et uen as vezes da door que chaman verme voador, onde o Cauallo lança porllos nares toda a humidade da cabeça. [+]
1409 TA III,4/ 109 Jtem. Da freura de cabeça que chaman mormo. [+]
1409 TA III,4/ 109 Et aas uezes uen esta door por rrazon doutras feruoras onde esta door faz o Cauallo tosyr et fazelle perder gran parte do comer et do beber, et esta enfirmjdade chaman friura da cabeça. [+]
1409 TA III,4/ 111 Para esto ual queimar anbas llas uentãas das trincheiras que chaman meestras ou as açendan con fogo conuynyuelmente. [+]
1409 TA III,4/ 113 Auen as uezes que se faz na boca do Cauallo hũa enfirmidade de jnchaço ou de llandooas llongas en maneira de amendooas que apertan de dentro as qeixadas tanto que o cauallo non pode comer, et aas uezes jnchase toda a boca et o paadal tanto que adur pode comer, et chama a esta enfirmidade mal de boca. [+]
1409 TA III,4/ 113 se o Cauallo ouuer toda a boca jnchada sangrao llogo nas ueẽas de soo a llengooa et depois que se liurar filla boõa contya de sal et do saro da Cuba que chaman tartaro, tanto de huun como doutro et fage poo de todo, esfrega ende de dentro toda a boca deitando ante en uinagre ou en viño forte et tartaro. [+]
1409 TA III,4/ 113 Danase a llengooa do Cauallo caentes et fazese en ellas moitas vçeras et desuariadas, danase as uezes do moso, do freo et as uezes do mordimento dos dentes, et as uezes de hũa enfirmidade que chama o maao polinise, Onde o Cauallo he atormentado et perde gran parte do comer. [+]
1409 TA III,4/ 113 Se se fezer a danadura da door que chama maao polinisi que de suso dito he de que direy a cura en seu lugar. [+]
1409 TA III,4/ 115 Sabe que moitas et desvariadas danaduras se fazen no espinaço do Cauallo pello prememento da maa sella et aas vezes por sange sobeio ou do homor da vixiga cheea de sange con podreen miscrado, que rronpe o coiro do Cauallo et a carne no espinaço, et fazese de chagas chaas peqenas et grandes, que som chamadas danaduras uulgadamente. [+]
1409 TA III,4/ 115 Ytem rronpese o espinaço do Cauallo esfollase aas uezes et rronpese o coiro por rrazon de alguun encarrego ou por rrazon de sobeieduen de o sange que sal porllo espinaço a que chama uerez. [+]
1409 TA III,4/ 117 Jtem. Da danadura do espinaço que chama Corno ou huña. [+]
1409 TA III,4/ 117 Et tal danadura chama corno. [+]
1409 TA III,4/ 117 Para esto val moito o esterco do homen rrezente et Nota que esta door, que chaman corno, desarreigase çedo se caualgaren en el con sella posta ante cada hũa das meezjnas; [+]
1409 TA III,4/ 119 Jtem. Da door que chama pollmo. [+]
1409 TA III,4/ 119 Jtem. De espalatijs que chama sostra. [+]
1409 TA III,4/ 119 A esta door que chama espaaduras se foren duras poerllas desuso, ante que as tires, para amollentar o maluisco et as couues pisadas con exulla uella de porco, todo ante coito en hũa olla ou senon porraslle a alosna que he asente et a alfeuega et o gigante todo solto con exulla de porco et depois que se cozer pisase todo moi ben et poeerse a ençima como enprasto. [+]
1409 TA III,4/ 121 Item. Da door do jspinaço que chama barrullo ou uerrez. [+]
1409 TA III,4/ 121 fazese aynda no espinaço do Cauallo hũa door que chama barrullo ou curbuntiolo a qual door nen de subeieduen de sange ou de homores sobeios. [+]
1409 TA III,4/ 121 et esto uen de sobeieduen de sange et aas uezes de maaos homores et chama a esta enfirmidade proido. [+]
1409 TA III,4/ 121 Item. Da door dos llonbos et dos Rijs et do tiramento dos nerueos que chama mall ferruto. [+]
1409 TA III,4/ 121 Outra enfirmidade que chama mal ferruto ha y que trage doores dos llonbos et aos rrijns do Cauallo et tira os nerueos dos llonbos et dos Rijns moy sem mesura; [+]
1409 TA III,4/ 121 esta door uen da sobeieduen de maaos homores et aas uezes de fryo uello et aas uezes porllo gran peso posto amyude et sem preuisom sobre llo espinaço et por Razon de tal door adur se pode alçar o Cauallo sobre lla parte pustrumeira nen lleuar aas coixas. Et a esta enfirmidade chama mal ferruto. [+]
1409 TA III,4/ 125 Fazese ajnda outra door ao Cauallo que auen por caion quando escorrega o pee ao Cauallo na sayda da estada, ou no correr, ou no andar, ou no desuyar, ou se encabresta no cabrestol, ou nas rrendas, metendo en ellas os pees ou as maãos, et a esta door chaman escalmato. [+]
1409 TA III,4/ 125 Jtem. Tal rremedio aueras contra esta door que chaman scalmato: [+]
1409 TA III,4/ 125 filla o pez grego et a rrjzjna et o ençenço branco que chaman macho et almeçega et ia quanto sange de dragon, pero seia quanto o pez soo como todas llas outras coussas; [+]
1409 TA III,4/ 125 Dito he das doores que se fazen nas espadooas ou na anca do Cauallo aynda que na danadura da espadooa uen aas uezes outra door de couçe doutra besta se o foren a que chaman espallato. [+]
1409 TA III,4/ 125 Auen aas uezes que se dana a qeixada do Cauallo por desvaryadas caiooes danase ferindose en llugar duro ou de couçe doutra besta et aas uezes entrandolle na queixada pao, escadea ou espina de que se dana a qeixada en algũa parte et aas uezes jncha toda et porque a queixada he lugar dilicado, neruoso et de pouca carne por en se sente o Cauallo ende moito quando y ha algũa door a qual door chama danadura da qeixada. [+]
1409 TA III,4/ 127 Jtem. Do corregemento dos peitos que chama graueduen. [+]
1409 TA III,4/ 129 atal cura faras a esta door que chaman espulla ou sobre oso: [+]
1409 TA III,4/ 131 Remedyo para a door a que chaman encalçadura. [+]
1409 TA III,4/ 131 Jtem. Dde galis que chaman ouas. [+]
1409 TA III,4/ 131 ffazense ajuda arredor das juntoiras das coyxas apar dos pees do Cauallo Gallas, que chaman ouas, et pero que uenan naturalmente como ia dixe moytas uezes ueen de fora da Natura asy como fumo do esterco do estrabo quando o Cauallo uen de fora mollado et o paran na estrada. [+]
1409 TA III,4/ 133 Jtem. Dde grapis que chama danamento das junturas. [+]
1409 TA III,4/ 133 ffazense grapas nas junturas dos pees que chaman danamento das junturas, et tal cura faras contra esta door. [+]
1409 TA III,4/ 135 Jtem. De crepatis que chaman gretas. [+]
1409 TA III,4/ 135 Et porque aquel lugar he dilicado, et de neruos et arterias entricado por rrazon das junturas dos osos, o Cauallo a que ven esta door chamalle ensartiladura fillo daso do salgeiro [+]
1409 TA III,4/ 135 lega prjmeiramente na coyxa do Cauallo que for jnchada aquella ueea que chaman mestra et sangrao en esa veẽa et tirando ende o sange asy como conuen, fage enprasto da greeda alua amasada con vinagre forte et con pouco de sal ben mudo, et deste enprasto cobre todo o jnchaço da coyxa et ponllo duas uezes no dia. [+]
1409 TA III,4/ 139 De magna crepaçia que chama seda que se faz en traueso. [+]
1409 TA III,4/ 141 De magna crepaçia que chama seda que se faz en traueso. [+]
1409 TA III,4/ 141 Do quebranto que chama caçer. [+]
1409 TA III,4/ 145 et esto uen do danamento de touillo que ha dentro na huña como a dita enfirmjdade aia começo et cabeça do touillo, et aas vezes auen que dana o tuello seendo o Cauallo Nouo ferido en lugar duro ha huña que he tenrra danase o tuello que he tenrro, da qual door o Cauallo se sente et manqueia ende quando en el caualgam, et chaman lle seda segon a obra que faz. [+]
1409 TA III,4/ 147 Remedyo contra a dollor que se chama peeyra. [+]
1409 TA III,4/ 149 as encalçaduras que se fazen ennos pees et nas huñas do Cauallo digamos as maneiras das quaes primeiramente departamos por dereita orden, et som tres, et fazese hũa espeçya dencrauadura que dana en fondo de dentro o tuello que chaman amago. [+]
1409 TA III,4/ 151 Jtem. con sal mudo et con sarro de cuba que chaman tartaro curarsa a encrauadura. [+]
1409 TA III,4/ 153 Contençe que se dana o pee so a huña no uiuo da solla, entrando y perigoo ou osso ou pedra ou estacon ata o tuello de que se dana aas uezes moy mal o tuello, da qual danadura se se por negregencya do alueiter non tallar a huña como ia de suso dixe, apar du a chaga naçe do tuello, hũa sobeieduen de carne que sal fora porlla chaga sobre lla solla do pee a qual sobeieduen de carne porllo apremamento et por lo apretamento da huña se faz sobre lla solla do pee en maneira de figo et porende jgualmente lle chaman figo. [+]
1409 TA III,4/ 153 prjmeiramente tolleras tanto da huña arredor da chaga que aia espaço conuiniuel ontre a solta do pee et aquella carne sobeia que chaman figo, depois talla o figo ataa açima da solla de que seyra o ssange, et estancado o sange pom ençima do figo esponsa do mar et apretaa ben con huun pano de lino et legao ben et non lle tollas esta sponssa do mar ataa que seia o figo todo comesto et rraudo da huña, et o figo asy rraydo cura da chaga que ficar asy como dito he das outras chagas dos pees. [+]
1409 TA III,4/ 155 De que chaman estenpaduras. [+]
1460 CI 1/ 96 Et comõ o dito rrey, foy apoderado enã cibdade de Lugo et eño señorio de toda a terra, et veẽose ao castro de Ylio, que agora he chamado castro de Yria. [+]
1460 CI 1/ 96 O qual fezera et prouara Ylia, filla de huũ principe rrey de Troya, a qual fugira cõ el rrey Theneo, seu marido, da destroyçõ de Troya, e viera pobrar o dito lugar chamado Ylio. [+]
1460 CI 1/ 96 Et feyta asy a dita eglleia, chamou seus sabedores ante sy et preguntoules comõ chamaria a ese lugar. [+]
1460 CI 1/ 96 Et alguũs deziã que lle chamase Yria, por Yryem que asenoriaua o dito [lugar]; et outros diziã que lle chamasen Ylia, porla filla do prinçipe, rrey troyano, que o primeyramente pobra(r)a; et outros diziã que lle chamasen Bisrria, porque era syta ontre dous rrios, he a saber: o rrio de Saar et o rrio da Vlla. [+]
1460 CI 1/ 96 Pero foy acordado que lle chamasen Yria. [+]
1460 CI 1/ 98 Et dito Leonegildo, rrey, Jndurado porlo espiritu diabolico, nõ quiso creer, mays, porla vondade et santidade do dito arçobispo Leandro, doulle huũ seu fillo a que chamauã Rrecaredo. [+]
1460 CI 1/ 105 Et forõ entonçes aJuntados moytos sabedores sobre rrazõ de cõmo chamariã aa eglleia onde Jazia o corpo do apostolo Santiago. [+]
1460 CI 1/ 105 Et hũus diziã que lle chamasen "Lugar Santo", et outros diziã "Lliberum Donu", et outros diziã que lle chamasen "Cõpostela". [+]
1460 CI 1/ 110 Et as horas, comõ os christaãos o viron, et deron grandes vozes chamando: [+]
1460 CI 1/ 110 Et ally foy el a primeyra vez que chamaron "Santiago" en España. [+]
1460 CI 1/ 116 Et dormjndo Ja o bispo, eles se leuantarõ, et abrirõ as portas, et foron chamar ao conde Froyla que Jazia ascondido enõ monte. [+]
1460 CI 1/ 117 Et despoys, enõ outro cõçilio çelebra(n)do en Leõ porlo cardeal Rrenorio, que despoys foy papa chamado Pascasio, foy desposto o dito don Pero do bispado que asy ouuera sen consintimento da Seen Apostolica et contra dereyto. [+]
1460 CI 1/ 133 O qual dou querella que dous çibdadãos, a que chamauã Juã Longobardo et Grafido, seu yrmão, o qual Juã era rreposteyro da rrayna, os quaes tomaran et esportarã a dita mõeda. [+]
1460 CI 1/ 133 Et entõ el rrey mandou chamar ante sy o bispo et en presença de todos fezo a saber a verdade, et tirou o señorio aos çibdadaos da çibdade para sempre, dizendo que seus avoos o derã a Eglleia de Santiago. [+]




RILG - Recursos Integrados da Lingua Galega
Seminario de Lingüística Informática / Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2018
Deseño e programación web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL