1264 |
CSMr B/ 143 |
[Esta é como Santa Maria defendeu a cidade de Cesaira do emperador Juỹao.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 225 |
[Como Santa Maria guareceu na cidade de Evora ũu ome que era cego.] |
[+] |
1295 |
TC 1/ 16 |
[et] foy est[o] na era d ' oytoçẽtos et LXX et quatro anos -, morreu este rey dom Rramiro, et foy enterrado muyto onradament[e] ena cidade de Ovedo, ena jgleia de Sam Saluador, cõ muyta onrra de clerigos et de caualleyros et doutros fillos dalgo et de toda outra gente, chorando polla sua morte et rogando polla sua alma a Deus, cõ que el seia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 17 |
Et, quando chegou aaçerca da cidade, deytou suas çiadas eno arroyo a que entõçe diziã Celet. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 17 |
As atalayas que estauam fora da villa de Tolledo, quando o uirõ vijnr cõ poucas gentes, coyda[ndo] que nõ erã mays cõpanas, fezerõno a saber aos da cidade. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 22 |
Dessy, esto feyto alj, passarõ a terra d ' Africa et aribarõ aa mar[i]sma de terra de Martarana, et tomarom a cidade que diziã Natoze, que era desa prouĩçia, et matarõ y muytos mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 24 |
Et, poys que llj chegou mãdado que seu padre era morto, acolleuse apresa et vẽe[u]se a[a] cidade de Ovedo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 43 |
Et algũus dizẽ en seu rromãço et seus cãtarres que quando o soube el rrey, que mandou que lle fezesem banos et que o banassem en elles, por que lle blandeçese a carne, et que lle uistisem bõos pãnos, et que o possesem ẽ hũu cauallo, vistido dũa capapel d ' escarlata, et hũu escudeyro enpos el que o teuesse, que nõ caesse; et lo enujassem dizer, quando fosem cerca da cidade du el era, et que el salria a rrecebello. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 47 |
Et ẽnos xxij ãnos mandou Mahomat, rrey de Cordoua, fazer naues y en sua cidade et en Siuilla et ẽnos outros lugares du soube que auja avondo de madeyra que para aquillo fosse mester; ca oyra dizer que auja en Galiza cidades et castellos et villas muy bõas que nõ aujã enparança de castell[o] nẽ de çerca nẽ doutra fortelleza nẽhũa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 51 |
Et pobrou en Purtugal estas cidades que eram destroydas dos mouros: |
[+] |
1295 |
TC 1/ 55 |
Andados xxxa iijes anos do rreynado deste rey don Affonso, o Magno -et foy isto na era de nouecentos et sete anos; et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos et saseenta et noue ãnos; et o enperio de Loys en xviijto ãnos - en este ano pobrou el rrey don Affonso a cidade de Çamora, ca ante nõ era ben pobrada de gent[e] pollas guerras et pollo mal dos mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 55 |
Et ouyolle dizer el rrey aquellas parauoas et tomouas com̃o en prou[e]r[bi]o et poseas per nume aa cidade. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 60 |
Et outros bispos ouve en aquel sagramento doutras cidades que eram vãs hermas et as outras tĩjnanas os mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 60 |
Et estas cidades que aqui auemos ditas, pero que os rreys das Asturas aas gaanarom, perderonse despoys por que as nõ poderõ rretẽer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 60 |
Et os bispos destas cidades fugirõ et acollerõsse para Asturas, et partirõ ontre si o bisspado d ' Ovedo et guareciam y assi com̃o melor podiã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 60 |
Onde en algũus liuros he dito por esta rraçõ, segundo o tempo antigo, Ovedo, cidade dos bispos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 61 |
Andados xla ij anos do rreynado deste rrey dom Affonso, o Magno, depoys a cabo d ' onze messes, ajuntaronsse de cabo ẽna cidade de Ovedo el rrey dom Affonso cõ sua moller et cõ seus ffillos et os bispos et os condes et os rricos homes de seu rreyno, et fezerõ conçello per outorgamento do papa Joham. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 65 |
Et seendo aynda uiuo seu padre, sacou el sua oste per ssi et entrou en terra de mouros et quebrãtou et queymou muytas cidades en[a] prouẽçia d ' Agoa d ' Elquiuir, et fezo y muy grãdes morteydades en mouros, et correu et astragou as cãpinas de redor. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 65 |
Et della primeyra corredura tomou hũa das mays fortes cidades et mays nobre que en terra de mouros auja, guerreãdo cada dia ata que a tomou. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 65 |
Et a cidade auja nume Rregel. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 65 |
Et dalj se tornou muy rrico et muy onrrado, cõ grã pressa et cõ grãd ' auer de mouros et de catiuos et doutras rroubas para Visseu, cidade de Purtugal. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 65 |
[et que], depoys que el rey dom Garçia foy morto, que se juntarõ todollos altos omes d ' Espana, et os bispos et os condes et os rricos omes, ena cidade de Leõ et allj [o] alçarõ rrey. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 74 |
Andados viijo anos deste rey dõ Ordoño -et foy isto na era de noueçẽtos xxxta et hũu ano; et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos et noueenta et tres; et o enperio d ' Armilffo, enperador de Rroma, en noue -, vẽo mandado a este rey dom Ordono, de parte del rey don Garçia de Nauarra, que ffosse contra sua terra destruyr as cidades que os mouros y tĩjnam, Nagara et Bitoyra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 241 |
Logo que esto oyu, Ysem mãdou ferir os atãbores, que sse chegassẽ a el todollos da cidade. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 271 |
Os traedores, logo que uoluerõ aquella peleia, mãdarõ logo çerrar as portas da cidade, que nõ podesse entrar hũu nẽ sayr outro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 271 |
Et el rrey dom Sancho de Nauarra, que ueera cõ o jnfante Garçia, com̃o e dicto, pousaua fora da cidade et, quando o oyu, mãdou armar toda sua cõpana, et uẽo ata as portas da villa et achouas çarradas, et uiu que nõ podia acorrer ao jnfante; et disse que llo dessẽ ia sequer morto. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 285 |
Este rrey dõ Sancho era bõ rrey et esforçado, et foy çercar a cidade de Osca, et tĩjnana aynda os mouros entõ, et ferirõn[o] dũa seeta. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 307 |
Et çercou a cidade de Leõ et, pero que se elles quiserõ defender, nõ poderõ, por que a çidade nõ fora laurada despoys que os mouros destroyrõ os muros da vila. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 342 |
Conta a estoria que el rrey dõ Fernando, andando por seu senorio, que achou despoblad[a] a cidade d ' Avila de longo tempo, pollo destroymento que lle os mouros fezerõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 653 |
Et agora chegoumj mãdado com̃o era passado aquẽ mar, con muy grã poder de gente, rrey Bucar de Marrocos et que uẽ sobre mj̃ co grã poder por mj toller esta cidade, que eu gãaney cõ muy grã traballo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 718 |
May[s] vẽo Santo Ysidro ao thesoureyro da jgleia, que llj disse [como] hũu prinçipe cristão, cõ grã poder de mouros, vijna sobre a cidade, et mandoullj que dissesse al rrey dõ Fernãdo que llj acorresse. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 759 |
Conta a estoria que alçarõ por rrey seu fillo dõ Enrrique, que era moço de doze ãnos, ena cidade de Burgos; et rreynou dous ãnos et dez meses et meyo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 814 |
Et a cidade de Cordoua afortelez[ad]a de moradores et de omes d ' armas, et posta en recado como sse manteuesse, el rrey dõ Fernãdo tornouse ben andant[e] et onrado a Toledo, aa nobre rreyna dona Beringuela, que o atendia y. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 814 |
Et essa nobre rreyna dona Beringuela muy alegre por aquillo, que seu fillo [el] rrey dõ Fernando auja cõquerido a cidade de Cordoua, asi com̃o ela pẽsaua de seu fillo el rrey por consello et por ajuda de quantas cousas ela auja que a el conprissem, asi pero ela estaua alonge fezo suas graças muytas et muy grandes a Deus, bẽeyzendoo muyto o seu nume, por que a antiga di[n]id[ad]e, destaiada en cristiãos porla mj̃gua dos principes, era cobrada a España porla sabedoria dela et porla aguça del rrey don Fernando, seu fillo; ca esta nobre rreyna dona Berĩguela, asi com̃o conta a estoria, asi enderençou et [c]riou a este fillo dõ Fernando en bõos custumes et boa[s] manas sempre, que os seus bõos ensinamentos et os seus bõos custumes et as suas boas aguças que [lle] ela ensinou doces com̃o mel, segũdo diz a estoria, nõ çessarõ ne quedarõ de correr sempre ao curaçõ a este rrey dõ Fernando, et cõ [t]etas cheas de uertudes lle deu seu leyte, de guisa que, macar que el rrey dõ Fernando era ia barõ feyto et firmado en ydade de sua força conprida, sua madre, a rreyna dona Berĩguela, nõ quedou nẽ quedaua de lli dizer et ensinarlle aguçosamente as cousas que praziã a Deus et aos omẽes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 817 |
Entonçe se derõ alj (alj) al rrey dõ Fernando cidades et castelos; et basteçeo(s) el de cristãos todaslas fortelezas, assi com̃o dissemos que fezera enas outras conquistas feytas ante desto. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 821 |
Conta a estoria, o que a razõ della daqui adeant[e] sigue, que [e]se rrey dõ Fernando -de que o arcebispo dõ Rrodrigo de suso ena sua estoria a contado, et de que a estoria outrosi daqui adeãte contara - andando per suas villas et per suas cidades per Castella et per Leõ, et enderençandoas et parandoas bẽ, que se foy uĩjndo seu passo contra Toledo; et, en Toledo estando, oyu nouas de Cordoua en com̃o estaua coytada de fame et que sofria muy grã lazeyra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 884 |
Dia era d(esl)a tralaçõ de Sant Isidro de Leõ, arçebispo que foy de Seuilla, ena era de mĩll et CC et LXXX et vj ãnos, quando andaua o ano da encarnaçõ de Nostro Senor Ihesu Cristo en mĩll et CC et xlviijo, quando esse nobre et bẽ auenturado (el) rrey don Fernando, de que a estoria muytos bẽes a cõtado, entrou en essa dicta cidade de Seuilla, capital de todo esse senorio da Andaluzia, hu foy recebudo cõ muy gran preciçõ dos bispos et de toda a clerizia et de todalas outras gentes, cõ muy grandes alegrias et cõ muy grandes vozes, loãdo et beezendo et dãdo graças a Deus, et gabando os feytos del rrey dõ Fernando; et entrou asi desta guisa esse bẽ auenturado rrey dõ Fernando dentro ena jgleia de Sancta Maria. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 886 |
Poys com̃o nõ pode seer muy boa et muy preçada cidade tã acabada et tã conprida et [u] tãtos auõdamentos de b[ẽe]s a, com̃o [en] est[a] som? |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 59 |
Et Nemprot focou ẽna çidade de Babilonya rreynãdo [sobre] [las] [conpañas] que ficarõ aly cõ el, et segundo diz Moysem et todoslos outros que [sobresto] falam, dizẽ que foy ocomeço [do] seu rreyno aquela çidade de Babilonya; que aatorre posserõ nome Babel, et aacidade chamarõ Babilom, et despoys Babilonya; et nos dizemos que esta Babilonya he aquela que esta agora deserta, et esta et Arat -que he Edessa, hũa çidade de Mesopotamya - et [Artat] que he terra de Mesibi -et Calapud - aque chamarõ em pos eso Soleuca do nome del rrey Soleuco que rreynou [despois] aly -et todos estes lugares em terra de Senáár, et Senáár ẽna partida de Asya forõ [o] primeyro rreyno de Nẽprot et [o] começo de seu [prinçipado]; et por que era Nẽprot moy brauo rrey em se aseñorar, sayo aly del hũa palaura [en façaña] que diserõ ende os outros que quando algũ fazia soberuea ou máá braueza diziã logo del " Nẽprot robusto ante o Señor"; et [rrobusto] he por omẽ nẽbrudo et valente et brauo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 170 |
Et foy moy alegre, et alçou logo aly hum altar aaonrra de noso señor Deus, et fezo logo aEl seus sacrifiçios em el, et segundo diz a Glosa nõ oleyxou por medo do fogo dos caldeos [nẽ] por temor dos poderosos de Canaã, dizendo queo deytariã em outro tal fogo: et chamou aly onome de Deus et alabóó; et despoys leuãtouse daly, et passou adeante, et foyse contra hũ monte que vay contra ouriente da çidade de Betel, que diz a Glosa que foy despoys ẽna sorte de [Benjamym]; et aaquela çidade diserõ primeyramẽte Luza, quee tanto cõmo almendra; et aly poso sua tenda et segundo se el asentou [tyña] de parte de ouçidente aquela cidade Betel et de oriente aÇidade Hay. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 209 |
Et em outro dia seguẽte, despoys queo destroymẽto destas çidades foy feyto, leuãtouse Abraã daquel lugar donde avia estado et falou cõ noso señor Deus et por que El lle disera oque queria fazer sobre aquelas çidades, catou Abraã contra Sodoma, et Gomorra, et contra todos los termynos delas, et vio sayr ẽno ayre feyscas et moxenas da terra [asi] cõmo de forno que arde: et por [estes] synaes que via entedeo que Deus destroya aquelas [cidades] et crééo quese nẽbrara del, et librara aLoth, seu sobrino daquel destroymẽto. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 266 |
Começouse [acidade] de Argos de Greçia et orreynado dos [arginos] em aquela sazõ meesma enque Ysaac complio os seseenta ãnos que nasçera, et de Abraã os çento et seseenta, et [nasçerõ] ael aqueles dous netos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Títolo cõmo Éytor seýo da cidade com tódolos troyãos |
[+] |
1370 |
CT 1/ 419 |
Cõmo se Breçayda espedeu da cidade |
[+] |
1370 |
CT 1/ 454 |
Et tãtos erã os mortos et os chagados et os derribados que caýan da sua parte que o nõ poderõ mays sofrer, et fórõsse cõtra a cidade en bõo cõtenẽt. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 559 |
Et seýrõ aquel día cõ Troylos da cidade sesaenta mill caualeyros, moy bem guisados de quanto mester auj́ã, que nõ auj́a y tal que nõ trouxese bon caualo et forte et ligeyro et corredor, et boa loriga preçada de Sansona, et bõo elmo, et boa espada, et bõo escudo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 595 |
Mais os da cidade bem seguros estauã en sua uila, ca ẽnos muros estauã as torres et os cubetes muyto altos et muyto espesos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 605 |
Et os troyaos, rreys et prínçipes et senores que ena cidade auj́a, se traballauã et se guisauã bem, en maneyra que, per força, fezesem a gregos partir, mal seu grado, dos portaes. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 70 |
Et as cidades et vilas que y cõquereu son estas: primeiramente Viseu, Lamego, Duum̃a, Coynbra, Lugo, Orense, Padron, Tui, Mondanedo et Bragãa arçibispado, a çidade de Santa Maria de Gimaraes, Conpostela, que era entõ vila pequena, Alcala, Agoadalfayar, Salamãqua Vzeda, Ulmedo, Saluaris, Mandira, Manqueda, Santa Eulalia, Talaueira que [he] lugar de moytas froytas, Medinac[e]lim que esta en moyto alto lugar, Verlãga, Osma, Seguença et Sogouea que he grãde vila, Galamãta, Sepuluega, Toledo, Calatraua, Badallouço, Turigillo, Aguadiana, et Neina, Altamora, Palença, Luçerna Ventosa que chamã Carçese que he en Valuerde, Capara, Astorga, Ovedo, Leõ, Carreõ, Burgus, Nagera, Calafora, Viana que chamã Arquos, A Estella, Calataude, Os Miragres, Todela, Saragoça, Panpelona, Bayona, Jaca, Osca, et soya y aver noveẽta torres, Taraçona, Barbastra, Rroças, Vrgel, Eluas, Gironda, Barçalona, Tarragona, Lerida, Tortosa que he hũu castelo moy forte Rrodergali, que he forte castelo, Carbona, castelo forte, outrosi Durelic, Ascalona, Algaleçi et a çidade de Deydana, Ispalida, Vbeda, Beeça, Petrosa en que fazẽ moy boa prata, Valença, Denija, Xatiua, Granada, Seuilla, Cordoua, Auela, Açintiãna en que Sam Torcado jaz, cõfesor de Ihesucristo et diçipolo de Santiago; et ali hu el jaz esta hũa oliueira, et por la grraça do Spiritu Santo, por lo seu dia que he ydus maii , que som quinze dias d ' este mes, froleçe aquel dia et madureçe o froyto dela, a çidade de Bersotom en que ha caualeiros moy fortes que chamã en lingoajeẽ alaraues; |
[+] |