1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .LXXXXIX. é como Santa Maria destruyu un gran poboo de mouros que entraran hũa vila de crischãos e querian desfazer as ssas omages. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .C.LXIX. é dun miragre que fezo Santa Maria por hũa sa egreja que é ena Ar[r]eixaca de Murça, de como foron mouros acordados de a destruir e nunca o acabaron. |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 383 |
[Como Santa Maria destruyu un gran poboo de mouros que entraran hũa vila de crischãos e querian || desfazer as ssas omagẽes.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 560 |
[Esta é dun miragre que fezo Santa Maria por hũa sa eigreja que é ena Arreixaca de Murça, de como foron mouros acordados de a destroir e nunca o acabaron.] |
[+] |
1295 |
TC 1/ 5 |
Et foy logo muy apoderado et muy sanudo, et entroules pella terra, et foy logo yndo per ela ata que chegou a Nauarra, que era entõçe de mouros, queymãdo villas et castellos et destroyndo quanto achaua, et matãdo enos mouros quanto podia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 11 |
Et tornarõse outra uez a Sseuilla et destroyrõ vinas et ortas et matarom muytos mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 17 |
Et estes que enviaua de nouo, asi com̃o chegarõ, seentaronse çerca da villa, et alj seendo aseentados, sayã correr toda a terra et destruyam paas et vinas et quanto achauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 51 |
Et pobrou en Purtugal estas cidades que eram destroydas dos mouros: |
[+] |
1295 |
TC 1/ 51 |
Depoys disto pobrou el rrey dõ Affonso os cãpos que dizẽ dos Godos -et estes som terra de Cãpos et Touro - et esses logares que estauã hermos et despobrados pollo destroymento dos mourros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 53 |
Mays depoys a tenpo destroyron os mouros essas jgleias ena sazõ que chegarõ ata Santiago. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 53 |
Outro si fezo este rrey don Affonso, para defendemento da jgleia de Sam Saluador d ' Ovedo et de toda essa terra, o castello a que dizẽ Gazom, enas marinas d ' Asturas, ca sse temyã que veessem pella ventura daquella parte nauyos de mourros et que destroyriã estes santuarios. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 55 |
Et entroulles eno rreyno com mays de xxx mĩll caualleyros et chegou ata Calonya, destroyndo quanto achaua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 74 |
Andados viijo anos deste rey dõ Ordoño -et foy isto na era de noueçẽtos xxxta et hũu ano; et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos et noueenta et tres; et o enperio d ' Armilffo, enperador de Rroma, en noue -, vẽo mandado a este rey dom Ordono, de parte del rey don Garçia de Nauarra, que ffosse contra sua terra destruyr as cidades que os mouros y tĩjnam, Nagara et Bitoyra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 90 |
Mays perdoame tu, Senor, et dame esforço et ajuda contra aquella gente pagãa que uẽ a destroyr Castella; ca, se a tu nõ enparas, eu por perduda a teño. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 117 |
Et fezo entõ esse rrey dom Ramiro o moesteyro de Sancto Andres et de San Cristoual sobre Çea; et fezo outro aa onrra de Sancta Maria sobre Doyro; et outro moestevro outrosy aa onra de Sam Miguel en Ualdorna, ao que agora dizem Destriana; et rriquentoos de muytas herdades et do que aujã mester. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 121 |
Et sobre esto destroyu et queymou quanto achou y. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 132 |
Assy com̃o a jnfante isto disso, seyrõsse logo do castelo et forõ sua uia et, quando forõ alongados do castelo, leixarõ o camino f[rã]çes et meterõse en hũu gram monte, que auya y aa mão destra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 150 |
Et, quando chegarõ a Mansela, a do Camjño, leixarõ[na] a destro et alçaronse suso contra a Somoça; et acharõ hũu monte muy espesso et pousarõ todos aly en aquel monte. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 160 |
Et forõ et çercarõ Çamora et tomarõna et destroyrõna toda. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Et era esso ante as portas do paaço del rey, du estauã ajũtados quantos altos omes auya en Asturas, que veerã a cortes para auer consello que fariã contra os mouros que lles destroyã todo o rreyno. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 207 |
Et leuov consigo Atolomelis, seu fillo, et começou d ' astragar et destroyr todalas prouĩçias de Leõ et de Castella et de Nauarra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 207 |
Et assy foy que, delo rrio de Doyro, que era en comeyo d ' ontre os mouros et os cristãos, todo o correu [et] o destroyu ata o rrio que dizem Estola. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 207 |
Et (os) outros [muytos corpos] forõ entõce leuados (muytos) outrosy a [O]vedo, das çidades que forõ destroydas dos mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 211 |
Com̃o Almãçor tomou a cidad[e] de Leõ et a destroyu |
[+] |
1295 |
TC 1/ 211 |
Et Almãçor mandou logo quebrãtar et destroyr as porta[s] da vila, que erã obradas de marmor, et a mayor torre do alcaçer que estaua sobrela porta de contra ouriente. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 211 |
Et outrosy fezo derribar et destroyr todalas outras torres dos muros et de[s]fazelas ata os çijmentos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 212 |
Com̃o Almãçor tomou Astorga et a destroyu toda |
[+] |
1295 |
TC 1/ 216 |
Com̃o Almãçor correu Castela et destroyu Alcubela et Berlanga |
[+] |
1295 |
TC 1/ 217 |
Com̃o Almãçor destroyo a çidade de Sanctiago et leuou ende as cãpaas para Cordoua |
[+] |
1295 |
TC 1/ 229 |
Et tomarõ Avilla, que se pobraua entõ, et destroyrõna. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 233 |
Et entrarõ os cristãos ao arraualde de Cordoua et matarõ y muytos mouros, et catiuarõ muytos, et leuarõ ende grandes rroubas, et destroyrõ todo [o] al. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 239 |
Este conde, [en]tendẽdo o escandalo et o mal que poderia uĩjr depoys por aquello que el rrey mãdaua tomar todo o que os berberis auiã ena çibdad[e], et da outra parte por que era el esquiuo et muy errado contra os moradores do lugar, et sobre esto mayormente aynda por que oyra dizer a hũu mouro que, assi com̃o os de Cordoua matarã et destruyrã aos mouros berberis, que assi sse traballariã de matar, se podessẽ, a el [et a]os cristãos que erã con el, (et) disso al rrey que sse queria yr para sua terra, poys el auja conprido o tempo que posera con el de o seruir. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 239 |
Et en todo [esto] os berberis que [es]ca[pa]rõ [da batalla] andauã pela terra, da hũa parte et da outra, destruỹdo et queymando as villas et as çibdades que y auia, assy que muytas dellas aujã ia destroydas et hermas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 241 |
Mais os barbaris, de que dissemos ia, nõ quedauã de dar guerra et correr toda a terra en derredor de Cordoua, en guysa que destroy[rõ] toda Eçeia et todo Carmona et toda a rribeyra d ' Agoa d ' Alquiuyr. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 244 |
Et, por que os berberis auiã toda a terra destroyda por seus maos feytos et suas correduras que fezerã y, por que se ouuera d ' ermar a terra dos lauradores, de cuio lauor vĩjna auondo de pã, (et) erã tã bẽ os de dentro com̃o os de fora en gran coyta et en grande ang[u]stura de fame et en gran lazeyra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 256 |
Et, pois que ouuo liuradas todas suas cousas que erã a prol do rreyno, uẽosse para Leõ et começou de fazer a çibdade de Leõ et pobrar o que Almãçor et seu fillo Abtelmolit destruyrã, com̃o e dicto suso ante desto. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 256 |
Et renouou outrossi o moesteiro de Sam Paayo, que destruyrõ os mouros, que era açerca dessa jgleia de Sam Johan. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 258 |
Mays, por que os berberis nõ sabiã estar quedos, que nõ rroubassẽ et destruyssẽ et fezessem todo mal ena terra, assi com̃o soyã, os da çibdade moradores nõno poderõ ia sofrer, et ouuerõsse a querellar ende. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 263 |
Et este rrey dõ Uermũdo, assi com̃o conta a estoria, pero que era nyno de ydade, nõ quis semellar hũus nynos que som garridos et trauessos; mais, logo en começo de seu reynado, pelo spiritu de Deus que era en elle et cõ bõos cõselleiros que auia, que o guyauã, traballouse logo de fazer as igreias de Cristo et os outros logares que os mouros destruyrã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 288 |
Et este rrey dom Rramiro ouue depoys muy gram batalla cõ os mouros; et aa [ẽ]trada da fazenda armarõno desta guisa: poys que sobio ẽno caualo, posenronlle o escudo ẽno braço seestro, et poseronlle a espada ẽna mão destra, com̃o era guisado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 299 |
Et el rrey, que o quisera matar dentro en aquel sancto lugar, foy ferido de Nostro Senor Deus por hũu miragre que llj conteçeu y: que, assy como o el quiso ferir cõ o ueabre, que se llj torçeu o braço destro de guisa que o nõ pode atanger. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 307 |
Et çercou a cidade de Leõ et, pero que se elles quiserõ defender, nõ poderõ, por que a çidade nõ fora laurada despoys que os mouros destroyrõ os muros da vila. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 325 |
Et por mereçemento de sua bondade amauao muyto este Abondala, por que fora muy guerreyro et destroydor d[os] cristiãos que morauã en Biamia et en terra de Portugal. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 329 |
Et destroyuas todas a fogo et a ferro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 329 |
Et destroyuo et que[y]mo[u] Cãtabria et Alcala et Huzeda et outros lugares del senorio del rrey de Toledo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 329 |
Et elles, quando se uirõ asi apremados et o que lle auiã destroydo, enviarõno dizer a el rrey Allymaymõ que ouuese coydado de seu rregno, per batalla ou en [ou]tra maneyra qualquer de peyto; et, se o nõ fezesse, que toda a terra auia perduda. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 331 |
Et os de Leom pedironllj por merçee que a mãdase pobrar, ca nũca se pobrara depoys que Almãçor destroyra o muro dela. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 342 |
Conta a estoria que el rrey dõ Fernando, andando por seu senorio, que achou despoblad[a] a cidade d ' Avila de longo tempo, pollo destroymento que lle os mouros fezerõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 344 |
Et cõbateu muytas fortelezas et deribouas per força d ' armas et cõ muy grãde destroymento da terra, et fezeos vĩjr, mao seu grado, aa seruidue primeyra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 351 |
Et correu a terra a todas partes, asy que toda foy destroyda, por mortes de muytos mouros et de fogo et de roubo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 398 |
Et disy deulle a sua beeyçõ cõ sua mão destra, dizendolle que en tal ponto veese lidar pollos da villa com̃o veera Nostro Senor Ihesu Cristo ena virgem Santa Maria por saluar o mũdo, que se perdia per pecado de noso padre Adam. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 406 |
Et foy quando o papa Santo Urbam mandou poer crux primeyramente eno destro lado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 410 |
Et correrõlle a terra et queymarõ moytas villas et aldeas et destroyrõ castellos et roubarõ quanto acharõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 411 |
Et envioulles dizer que nõ veesem sobre el rrey de Seuilla nẽ lle destroysem a terra, polo deuodo que auy[a] cõ el rrey dom Afonso, cuio vasalo era, et senõ que el rrey don Afonso llo terria por mal et en cabo que ajudaria seu vasallo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 412 |
Et el rrey entro(o)u per terra dos mouros et fezolle muyto mal et destroyull ' as terras. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 416 |
Et, quando o Çide vio os [s]eus paaços destroydos et as suas gentes et os portaes et os curraes, tornouse contra ouriente et ficou os ge[o]llos a Deus, et disse: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 416 |
Sancta Maria, madre de Deus, damj poder per que possa emparar a Sancta fe catolica et possa destroyr [os ẽemigos della], et gãane delles per que faça algo aos amjgos et aos uasallos et a todolos outros que comjgo uã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 416 |
Et, seyndo de Biuar catou agoyro et ouuo hũa cornella destra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 418 |
Et en outro dia de manaa foy pousar a sera de Mẽdes, que iazia a destro de Atença, que era de mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 425 |
Coyrmão, caualgade, que uos sodes o meu destro braço! |
[+] |
1295 |
TC 1/ 528 |
"Se for a destro, matarm ' a o [a]gu[a]ducho; et, se for a seestro, matarm ' a o leõ; et, se for adeante, morrerey eno mar; et, se quiser tornar atras, matarm ' a o fogo". |
[+] |
1295 |
TC 1/ 596 |
Et outro dia foron camjño de Onoya, et leixarõ a uila a mão destra, et chegaro a Damũz, et passarõ pelo Tear et foron pousar a Quintana. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 662 |
Et tragia ena mão sẽestra hũa sina brãca et ena mão destra hũa espada, que semellaua de fogo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 671 |
Et tijna a espada ẽna mão seestra et as cordas do manto ena mão destra, asi com̃o el rrey dõ Afonso o mandara poer, saluo que llj mudauã os panos et tornauano en aquela meesma maneyra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 676 |
Et, desque a ouue toda corruda et destroyda, tornousse para Toledo muy rico et muy onrado, el et toda sua oste, para tomar algũu plazer en seu corpo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 745 |
Et el rrey de Nauarra ya da outra parte destra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 784 |
Et el rrey mandoa destroyr toda per sol[o]. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 798 |
Et forõ contra Cordoua, queymando et destroyndo et acollendo ontre si quanto acalçar podiã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 798 |
Et mouerõ dalj et forõse acostando contra Seuilla, fazendo todas estas destroyções. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 801 |
Et dizẽ, assy com̃o os mouros meesmos afirm[au]ã depoys, que appareçeu y Sanctiago en hũu caualo brãco et cõ sina branca ena mão, et cõ hũa espada ena outra, et que andaua y cõ el hũ[a] ligiõ de caualeyros brãcos; et aynda dizẽ que angios vijã andar sobre elles pelos ayres; et que estes caualeyros brãcos llj semellaua que os destruyã mays que nẽhũa outra gent[e]. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 801 |
Abeũc, nõ sse atreuendo aa ficar en Eixerez, en quanto enas suas gentes assy dolauã et destruyã, foysse sayndo cõ a cõpaña que podo, et alçou as uellas et foysse contra a mellor guarida que soubo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 801 |
Et freyres das ordĩjs ouue y outrosy que forõ y muy mortaes et muy destroydores aos mouros de suas vidas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 801 |
Et começou a ferir de hũa parte et da outra, a destro et a seestro, assy que aquel a que el cõ el acalçaua nõ auja mays mester. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 833 |
Et dalj enviou seu yrmão dõ Afonso que se fosse dereytamẽte contra a villa de Grãada, destroyndo quanto podesse. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 838 |
Et moueu dalj et foysse para Yllora et quebrantou o arrauald[e] et entrou na villa et foy toda queimada et destroyda et muytos mouros mortos et catiuos. . . cristãos morrerõ y [et] forõ feridos peça delles; et cortarõ et astragarõ todo o al que fora era; et leuarõ ende roupas de muytas maneyras et outras muytas cousas, bestas, gãados et muy grande algo que en ese arraualde acharõ, ca era muy rico lugar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 840 |
Quando este rrey de Graada acordou cõ seus mouros en esto que dicto auemos, et veendo que outra carreyra nõ auja y tã boa para poder ficar en sua onrra et en seu senorio et para liurar seus mouros et sua terra de destroymento, veẽosse meter dereytamente en poder del rrey dõ Fernando et ena sua merçee, et beyioullj a mão et tornouse seu uasalo en esta guisa: que fezese del o que quisese. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 845 |
Mays, desque el rey foy chegado, todo foy destroydo: ortas et vinos et pães et quanto achou fora tras as portas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 846 |
Et el rrey nõ queria, se nõ destroyllos todos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 849 |
Os mouros erã tantos dala -os hũus que iaziã en Fazalfax, caualleyros gran peça et de outra gente muyta ademays; os outros que vĩjnã de contra esse Axaraf de muytas partes - asi que se vijã os do maestre en grã coyta, quando cõ hũus quando conos outros, que nũca uagar aujã de folgar; et todauja uençendoos esse maestre cõ esses seus freyres, correndo cõ elles et enbarrãdoos et fazendo grandes morteydades et gran destroymento en elles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 865 |
Outrosy acaesçio outra uez que esses meesmos sobredictos -dõ Enrique et os meestres de Calatraua et de Alcantara et dõ Lourenço Suares et o priordo Espital - forõ outra noyte conbater o arraualde de Maçarena, et entrarõno et matarõ et ferirõ muytos mouros et prenderõ delles, et sacarõ ende bestas et gãado et roupa et muy grande algo, de guisa que ficou muy quebrantado et destroydo de quanto aujã, et queymarõ delle gran peça. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 17 |
Outra agudeza et suteleza achamos que fezo ajnda este Jubal despoys desto, segundo oconta mẽestre Pedro ẽna Estoria Escolastica sobre este lugar: que aprendera este Jubal de seus mayores que disera Adam a seus mayores fillos et netos moytos, et grandes [cõpañas] quese faziã, et que contou cõmo profetando atodos, que omũdo avya de [auer] duas [fijns] et seer destroydo duas vezes. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 17 |
Et que hũa fim avya a seer de agoa que cobriria toda aterra et mataria todas las cousas vjuas senõ moy poucas; et aoutra fim que sééria de fogo que destroyra todaslas cousas et nõ tã solamẽte as vjuas [mãys] ajnda as outras que nõ avjã almas viuas queymãdoas todas et nõ leyxando nj̃ngũa. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 17 |
Et escriueo em cada hũ delles todo aquel saber daquela arte da musica que el achara et sabia: ẽno dos ladrillos por que se viese afim do fogo que queymaria apedra, et perderse ya daly osaber, et nõ queymaria ho dos ladrillos que erã terra et ficaria aly osaber gardado pera os despoys del, et queo achariã y; et se fose afim da agoa que destroyria et derramaria por ventura opilar dos ladrillos, que erã terra, et que ficaria aquel da pedra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 20 |
De cõmo Lamec matou aCaym et ao moço queo adestraua. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 20 |
Este Lamec [foy] omẽ que [tyraua] de arco moy bem, et çertaua moyto, et mataua moytos veados; ca toda vya fora seu vso de andar aesto, [asy] cõmo diz mẽestre Pedro ẽna Estoria sobre este lugar; que tanto viueo longa vida que perdeo o veer et foy çego et ouvo despoys hũ moço queo adestraua pero mãçebo, segũdo conta o Genesis queo moço oadestraua et oguyaua por onde ya. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 34 |
Destes males pesou moyto aDeus. et asanousse, et chamou estonçes a Noe queo temya et oamaua, et por queo achaua bõo et dereyteyro ontre todas aquelas [cõpañas], et escolleo ontre todos pera lle dizer sua voõtade do que queria fazer, et disolle que toda aterra que era danada cõ maes, et con pecados, et cõ nemygas quese faziam em ella; et por ende que avya voõtade de destruyr todaslas creaturas que en ella fezera, tam bem aos omẽs cõmo aas bestas et todas las outras cousas, et quea queria poblar de outros omẽs doutro lynage enque nõ ouvese estas maldades, et que aqueles de quea poblaria quelles myngoaria aavida, que nõ viuessem tantos ãnos cõmo viuerã os outros ata aqui, et mỹgoando cada dia, que verria atempo que toda [a mayor] vida do omẽ que seeria çento et vijnte ãnos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 34 |
Pero diz Estrabo queo ãno méésmo enque Noé começou afazer aarca quelle diso esto: que se em estes çento [ãnos] se fossem rrepentyndo que bem lles dera Deus de mays os víj́nte, mays cada dia acresçentauã ẽno mal et queos destroyo Deus aos çento ãnos, et diz que [poys] que em estes nõ se começarõ amellorar que nõ ouvo coydado delles [emader] nẽ de asperar los, os outros víj́nte ãnos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 34 |
Mays por que vya que era Noe dereyteyro escontra El mays que todos los outros, que nõ queria quese el perdesse cõ os maos que el queria destroyr; et descubrio lle queos queria destroyr com agoas que trageria [sobrela] terra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 38 |
Andados seysçentos ãnos de quando Noe nasçera et [mj̃ll] et seysçentos et seteẽta et quatro de quando Adam fora feyto, acabada aarca cõmo dito he, diso Deus a Noe cõmo enviaria agoas sobrela terra de deluvio, segũdo conta Moysem, et que mataria todaslas cousas viuas que el su o çeo fezera, et destroyria cõ estas todaslas outras cousas da terra, et que porria seu pleyto cõ el. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 38 |
Et mãdoulle que entrasse ẽna arca el et seus fillos todos tres, et sua [moller] et as molleres de seus fillos cõ el por que ficasse em estes oyto a semente do vmanal lynagee librada do destroymẽto das agoas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 38 |
Et por que quiso noso señor Deus que ficassen outrosy sementes das outras anymalias que poblassem despoys do deluvio a terra, et ouvessem os omẽs donde se mantẽer et viuer, et seruyr elles a Deus, mandoulle que metesse cõsigo ẽna arca de [todaslas] [anjmalias] da terra, de cada natura dellas dous et dous, macho et femea, et que esto [meesmo] fezesse das aves; mays das anymalyas brauas et que naturalmẽte nõ eram antes pera comer las o õme, que metesse ende senos pares de cada natura, macho et femea; et das outras que segundo sua natura fossem pera [comer], et que som mãsas et limpas que metesse sete pares de cada natura, dous et dous, macho et femea; et que estas seriã despoys pera [comer] pera omẽ, et pera ellas meesmas que comeriã as hũas das outras; que segundo diz mẽestre Pedro sobre este lugar et outros cõ el, ata este deluvio passado nõ forõ outorgadas ao omẽ nẽgũas anjmalias que comesse, et mãdou lle [queo] ofezesse [agyña], que acabo de sete dias daquel enque el esto mãdaua, trageria odeluvio et choueria sobrela terra quareẽta dias et [quareenta] noytes, et destroyria de sobre afaçe da terra todas quantas cousas El fezera. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 39 |
Et que ala onde fossem por las terras queo disessem aos outros que aly nõ vynã, et seo asy nõ fezessem que Deus queria tomar dereyto et vingãça deles, et que atodos los [omẽs] varões et molleres máos, et ajnda bõos seos y avia, et [a] todas quantas [anjmalias] ẽno mundo avia et em el erã et quantas obras ẽna terra fezera, que todo esto destroyria apouco de tempo, et todo esto fazia por la maldade dos omẽs; et que ẽna pena que el sobre elles enviaria que todos, maos et bõos, et as outras cousas [yriam] ygoalmente em ella, et que os omẽs et as anymalias morreriã y, senõ moy poucos omẽs et moy poucas cousas das outras viuas de cada natura, que El queria saluar daquel peligro [enque] ficassem as semẽtes dos linagees de cada hũa dellas, por que despoys que aquelo fosse passado que poblassem aterra et amãteuessem. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 44 |
"Señor Deus verdadeyro et poderoso sobre todaslas cousas, pydo te merçede por la moy grande piedade et mesura que enty a, que poys queos máos son penados que nos nõ [percamos] de cabo nos et as outras anymalias, as quaes oteu ordenamẽto touo por bem deas saluar do deluvio et leyxarlas aavida; et rrogo te por [lo] estado dos que agora somos et seeram daqui adeante que tal destroymẽto cõmo este que nũca oenvies sobre elles; et aestes poucos que leyxaste por la tua bondade, et ajnda por ventura por que nõ achaste em elles tanta maldade, por que quiseses que ontre os outros pereçessemos que nos prometas este dom et nos faças esta merçede: que [nos nõ] mates mays cõ morte de deluvio. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 44 |
Et nos sofremos opostromeyro destroymẽto enque sééria a pẽna doblada, aqual cousa eu sey señor que tu nõ queres dar duas vezes pẽna por hũa cousa. " "Et por esto Señor, eu te rrogo por la tua [piedade] que tu nã ajas saña nẽgũa desaquy adeante contra nos nẽ contra a terra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 57 |
Et pesou moyto aDeus da sua máá entençõ et máo siso, et [do] seu mao feyto; et desqueos vyo asy enlouqueçer, acõmo quer queo meresçiam, segundo diz Joseffo ẽno seysto capytolo, nõ quiso destroyr los todos ajuntados, empero queo nõ temjã, et sabyam cõmo todos los outros erã mortos ẽno deluvio pouco tẽpo avja. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 59 |
[Seuylla] Casandra, segundo rreconta della Josefo ẽno seysto capitolo, diz ende asy: seendo todoslos omẽs de hũa lyngagéé fezerõ hũa torre moy alta pera sobyr [per] ella ao çeo, mays os deus enviarõ ventos que estoruarõ atorre et adestroyrõ; et partyrõ acada hũ alyngagéé que era antes comunal atodos, et diz que de tal [guisa] foy partydo que nẽgũ de quantos se aly açertarõ, nõ ouvo y quẽ hũa lyngagéé todo enteyro rreteuese nẽ que soubesse dizer nome nẽ palaura de toda cousa, menos de nõ aprender et tomar delo algũa ajuda de outro seu [viziño]. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 62 |
Et começa se em ouriente, et cõmo vay contra ouçidente tem de parte destra ata septẽtriom, et de seestra ata medio dia, et de todaslas partes de fora arredor [ençarraa] ho [Ouçiaao] que he ogrãde mar que çerca toda a terra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 62 |
Affrica outrosi começasse ẽno [sseu] algarue de ouçidente ẽno mõte de Atelante et ẽno mar Atelantyco, segũdo Orosio; et cõmo vay contra ouriente de parte destra tem des aly ata medio dia, et da outra parte cõmose começa em esse algarue, et outrosy ẽno mar de Calez yndo contra ouriente sobe ata medio da terra, cõmo Europa; mays, segundo conta Plinio, nõ he tã grande de termyno cõmo Europa, et ajnda diz Plinio que [moytos] dos que falarõ destas tres partidas da terra, que diserõ que Affrica era hũa parte de Europa, et nõ terçeyra parte do mundo por sy. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 70 |
Et os outros seys yrmãos outrosy poblarom, mays nẽgũa cousa nõ achamos deles, [nẽ dos feytos deles] senõ os nomẽes soos; mays as suas çidades, cõmo quer que nõ som conosçudas agora, [enpero] terras ouverõ, et çidades fezerõ elles et outras poblas. Ẽna batalla de Tyopia, segundo diz Josefo, asy cõmo cõtaremos adeante, queas destroyrom os [judeus], et, segundo diz mẽestre Pedro ẽna sayda [do] Egypto pera aterra [da] promyssom as destroyrõ. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 70 |
Dos outros sete yrmãos cananeos aque chama Josefo [os] dous postromeyros, ao hũ Syneso et ao outro Samareo, nõ achamos nos ẽnos libros da Santa Escritura nẽ ajnda em outros que ajamos leudos ata aqui, outra cousa nẽgũa senõ os nomẽs deles; et pero segundo conta Josefo todos estes poblarõ cõmo os outros, et todos ouverõ suas terras [coñosçudas] et apartadas et todos fezerõ çidades et outras poblas, mays diz queas destroyrom despoys os judeus cõmo destroyrõ as dos fillos de Mezrraym, et mostra que foy porla rrazõ que maldiso Noe aCam ẽna sayda da arca. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 74 |
Depoys torna esta rrazõ enque os judeus destroyrom aqueles sete pouõos dos cananeos cõ todas suas gentes et poblas et suas terras por fondo do terreo, que cousa do mũdo nõ ficou de todos elles nẽ do al senõ as terras acháándas et ermas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 92 |
Et diziam que amayor cousa que Deus fezera que aterra era, por que todos los corpos das cousas que nasçem et cresçem et se criam, que sayam della mays que doutro elamẽto et que mays grande natureza aviam todos los corpos cõ aterra que com outro elamẽto por quese tornã em ella et ella os criaua, et os gouernaua, et os destruya, et em cabo que todos los corpos tornauãsse em terra et em ella ficauã, et por esta rrazõ [a adorauã]. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 116 |
Et diz Orosio que começou Nyno ẽna parte de medio dia, ẽna fronteyra, et ẽnas rribeyras do mar Vermello, aconquista de Asya, et que leuãtandose daly vẽeo sempre guerreando ata apostromeyra partida de septẽtriom; et destroyo arribeyras do mar Exyno et vençeo todas aquelas gentes, em tal maneyra queas fezo tomar asy, et rreçeberlo por señor; pero eram ellas poucas ajnda et symples et nõ sabedores de armas, nẽ de guerras nẽgũas, nẽ dos boliçios do mũdo, cõmo disemos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 128 |
"Señor nos entendemos et véémos [per] aquela estrella, que ẽno teu tempo omẽ de taes feytos et de tal poder víj́nra, que por el et por lo seu cõsello et os seus feytos, et porlos de aqueles que del víj́nrã, seras perdido tu et teu rreyno, et serã destroydos et desfeytos os teus deus que tu adoras, et ajnda te dizemos mays: que este feyto he daquel Deus que fezo todaslas cousas et as tem em poder; et por que duldamos ẽnas cousas que ante am de vĩjr, dizemos te que nõ sabemos seo querra El desuyar. " |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 130 |
El rrey quando aquela rrazom oyo aos estreleyros, pesoulle moyto, et foy moy triste et sanudo pero nõ contra elles; et por quelle diserõ ẽna rresposta aquela dulda que nõ sabiam seo queria Deus desuyar, foy el alegre et guarido; et ontre moytas cousas que pensou afazer por aquesto desuyar se séér podese, achou que seria bem matar os nenos, et fezo logo pregóar por todos seus rreynos, Babilonja et Caldea, que toda cousa por el rrey et porlos rreynos et os seus deus, que adorauã que aviã todos aséér destroydos, et por quese esto todo [desujasse] antes. se séér podese. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 141 |
"[Amjgos], nõ nos [deteñamos] mays sobre esto [en] estas rrazões, et bem crééde que de todoslos bẽes que Deus quiso em este mũdo, et fezo, et dou, que nõ ha hũ ẽnos ydolos, et [veem] deles todoslos maes; logo paresçe et he synal de máo siso, et mj́goa de bõo, et perda dos corpos, et morte das almas, et perder de todo em todo a Deus quee todo obem, et por moy pouco tempo que nos em este mũdo avemos aviuer, ajnda que sabamos que nos matarã por ello os caldeos, nõ deuemos por ende créér nẽ fiar ẽnos ydolos, ca nõ som nada, nẽ nos partyr de Deus que fezo anos et atodaslas cousas, et todo otem em seu poder, et o mãtem, et destroyrloa et desfazerloa quando El quiser; |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 177 |
O terçeyro [destes] tres rrios ha nome Astusapes, que diz tanto cõmo agoa de lago, et este vay da destra parte. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 189 |
"Rrogote que nõ moremos densúú, et que te alongues demj́ et te váás a qual parte quiseres; et se tu fores adestro, eu yrey asyestro, et se adestro tu fores eu aseyestro; por que nõ quero quetu comygo ajas nẽgũ rroydo nẽ os meus pastores cõ os teus, ca yrmãos somos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 189 |
Et diz Moysem ẽno trezeno capitolo quese rregaua cõmo oparayso de Deus, ante que Deus destroyse aSodoma et aGomorra; ca era estonçes essa terra moy fermosa et moy [saborosa] de viuer por moytas et bõas eruas et [moytas] aruores que avia y, que dauã [froytas] de moytas naturas de que os omẽs [comyam], et outrosi moy bõos pascos pera os gáándos, que rregauasse toda por pe ante que Deus destroysse aSsodoma et aGomorra por la maldade dos que em ellas morauã, que erã moy maos omẽs, cõmo diremos adeante. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 192 |
Et doze ãnos ante da sayda de Abraã que sayo do Egito aquel Cadaloamor, rrey dos elamytas, tomou estes rreys que disemos de Assiria com suas hostes moy fortes et moy grandes et, segundo diz Josefo ẽno dozeno capitolo do primeyro libro, astragarõ toda Asia, et leuarõ rroubado quanto quiserom, et destroyrõ olynage dos gigãtes, et vierom sobre aqueles çinque rreys de Sodoma et dessas outras çidades, et [cõquirirõos] et tornarõnos peyteyros. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 193 |
Rrafaym, que era em hũa terra aque dizẽ Astarom de Carnaym, et matarom moyto do pobõo de [Zuzym], et cativarõ os outros; et asy fezerõ aos de Cariataym quee em terra de Sabe; et aos coreos outrosi que som ẽnas serras de Seyr, et atoda essa terra destroyrom et tomarõ, et matarõ, et [catyuarõ] ata ochão de Farã, que jaz em cabo do deserto. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 193 |
Et tornarõse daly, et vierõ topar aafonte de Effat, aque despoys diserõ Cados; et destroyrõ toda aterra de Emalec, et ao pobõo dos amorreos, que moraua em Assassem Tamas, et yam ja [vijndo] contra Sodoma. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 193 |
Et chegarõ as hostes da hũa parte et da outra, et ajuntarõ se em hũ lugar que avia estonçes nome o val Syluestre, -et siluestre quer dizer tanto cõmo saluage ou de sylua, ou mõtesyno - et era este val açerca [hũus] montes que avia estonçes em aquel lugar do bitume conque faziam atorre de Babilonya; et era aquel bitume engludo cõmo se fosse barro, moy bõo pera fazer lauores de paredes et doutras cousas, et tirauã no daqueles poços cõmo tyram agreda; et agora he [feyto] aquel lugar [lago]; et desto contaremos asua rrazom et todo [ofeyto] adeante ẽna estoria do destroymẽto daquelas çinque çidades de Sodoma. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 193 |
Et Cadolaomor cõ aquela gente que tragia destroyrom et rroubarõ toda [aquela] terra, et leuarõ quanto em [ella] avia: gãados, et rroupas, et todo quanto [acharõ] que fose [pera] comer; et trouxerõ moytos omẽs et molleres presos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 199 |
Et da outra palaura que diso noso Señor que El julgaria aaquelas gentes que mal lles fezessem, esto asy foy, que aos do Egyto, queos toverõ [enseruydũe] et os apremearom, julgóós El cõ os synaes et cõ os mallamẽtos que diremos adeante, et outrosi todos los [ymijgos] deles quiso Deus que fossem destroydos et vençidos dos judios, ata queo elles [perderom] por sua culpa, segundo contaremos adeante em seu lugar. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 199 |
Et da outra palaura que diso que sayriam deste catyveyro cõ grande rriqueza, esto asy foy, por que a mayor parte de quanto avia ẽno Egito elles oleuarõ, et de todas las outras terras que rroubarõ et destroyrom despoys. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 204 |
Et segundo dizẽ [algũus hũ] era oquelle [vyña] dizer cõmo avia de aver fillo; os dous lle diserõ cõmo elles yam [destroyr] Sodoma et Gomorra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 205 |
"Señor, et tu destroyras asy os bõos porlos máos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 205 |
[poys] que começey hũa vegada afalar contygo ajnda te rrogarey mays, acõmo quer que eu [sõo] tal ante Ty cõmo poluo et çíj́nsa: ¿et se forẽ ẽna villa çinquoéénta bõos, destroyras aeles et aaçidade toda? |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 206 |
"Se tu em esta villa as fillos, ou fillas, ou [yrmãos], ou [algũus] omẽs que tu ames , tiraos daqui logo, [que] nos queremos destruyr este lugar por lo pecado et maldade que fazem os que ende morã, et mandou nos Deus queos [destroysemos] todos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 206 |
"Sayde aca, váámos nos daqui et nõ tardedes, que Deus quer destroyr este lugar. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 206 |
"Señores, poys queme fazedes tanto bem queme guareçedes [de] morte, rrogo vos et pido vos por merçede que hũa çidade pequena quee açerqua daqui que fique por lo meu amor, et nõ seja destroyda, et pero quee pequena viuerey eu em ella. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 208 |
Do destroymẽto de Sodoma et de Gomorra et das outras tres çidades. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 208 |
Loth sayo de Sodoma quando os angeos esto diserõ, et chegou aSegor quando o sol saya sobre la terra, et despoys que el aly foy, cayo fogo do çeo sobre Sodoma, et Gomorra, et sobre as outras duas çidades Adama et Seboym, et destroyoas, et sufondoas todas ẽno abysmo, et fezoas hũ lago rredondo et caente cõmo fogo, segũdo diz mẽestre Godofre; et toda aterra que estaua em rredor dellas, et os omẽs, et todas las outras cousas viuas, et as aruores, et todos los outros hedifiçios et lauores, et quanto era dentro ẽnos termynos daquela terra, todo foy destroydo et perdudo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 208 |
Aynda queremos dizer mays rrazões em este lugar, que achamos do destroymẽto de estas çidades que contã os sabios em suas estorias. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 209 |
Et por que ante queas destroyse Deus rregauãsse as terras de Sodoma, et daquelas outras çidades da agoa do Jordam, asi cõmo [oparayso] de Deus, et cõmo terra do Egito do rrio Nylo, de cõmo vem aSegor, segundo conta Moysem ẽno trezeno capitolo do Genesis, departe aly Paulo Orosio, esto foy por que os moradores daquelas çidades aviã moy grandes abondamẽtos de todaslas cousas, ho hũ [porla] caentura do sol, quee cõmo natura [de] fogo, et por lo moy bõo rregamento do rrio Jordam, et nõ agradesçiam esto a Deus, nẽ conosçiam quelles Deus dera estes bẽes aly, nẽ que por El os aviam, et errarõ tam de máá maneyra queos matou Deus cõ aquelas duas cousas: ahũa por la caentura do sol quelles criaua aquelas cousas, enviou sobre elles, et sobre a terra, et sobre todaslas suas cousas aqueles rrayos, et aquel fogo do çeo queos queymou todos; et por la agoa que aviã pera rregar queos [enrriquiçesse et despois] queo ouvo queymado et tornado em çíj́nsa et em poluo, diz queas sufondou et fezo sayr agoa dos abismos que todo aquelo cobrio et ajnda oje esta feyto lago, et esta agoa quee tal -diz - que asy cõmo aoutra et acaentura do sol criauã aly todas cousas, que asy estoruarõ despoys aly este fogo et esta agoa quese nõ criem y. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 209 |
Et em outro dia seguẽte, despoys queo destroymẽto destas çidades foy feyto, leuãtouse Abraã daquel lugar donde avia estado et falou cõ noso señor Deus et por que El lle disera oque queria fazer sobre aquelas çidades, catou Abraã contra Sodoma, et Gomorra, et contra todos los termynos delas, et vio sayr ẽno ayre feyscas et moxenas da terra [asi] cõmo de forno que arde: et por [estes] synaes que via entedeo que Deus destroya aquelas [cidades] et crééo quese nẽbrara del, et librara aLoth, seu sobrino daquel destroymẽto. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 209 |
Nouéénta et nove ãnos avia Abraã quando estas çidades forõ destroydas, [assy] cõmo diz Eusebio, et rreynauã estonçes [Zameys] em [Assiria], et Telsiom em Sytionya, et os tebeos ẽno Egyto, et [Abymalec] em Gerara, quee terra de Palestina. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 212 |
Et diz a glosa sobre esto que os gaãdos que andam aly apasçer porlos [termjnos] de arredor, que nõ forõ em aquel destroymẽto daquelas çidades, diz que veẽ aaquela pedra da moller de Loth et quea ventã por lo sal que ole em ella et chegam, et lambẽna; et tanto chegou aly do gaando aello que nõ cabia y, et tanto lambem em ella que diz que quando chegam os pastores açerca da noyte pera ajuntar ogaando, que toda ata bayxo ygoal cõ aterra ateẽ lambuda et tã chãa cõmo apalma: et logo quese vam dende os gaandos começa ella acresçer, et cresçe ata que se torna outra tamana cõmo [primeyra] era; et veẽ os gaandos et fazenlle esso méésmo que avemos dito, et poys quesse vam cresçe ella outra vez cõmo antes: et os gáándos vam se aella outra vez et ella acresçer cõmo fazia primeyramẽte; et em esto diz que andam sempre aquela pedra da moller de Loth et os gaãdos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 212 |
Et Loth cõ suas fillas foysse pera Segor: et moraua y, mays com desejo de omẽs, que nõ via nẽgum anẽgũa parte senõ asuas fillas, nẽ ellas senõ ael, avia nojo, et ẽno destroymento das outras çidades cõ ogrande rroydo quese aly fezo que vyña do çeo, todoslos daquela çidade Segor, omẽs et molleres cõ seus moços forõse pera as outras çidades que nõ ficou aly nẽgũ, et ala se perderõ todos cõ os outros, que asy oquiso Deus; et outrosi cõ myngoa de vianda, et demays cõ grande espanto de aquela çidade Segor enque morauã quese estremesçia aas vezes -et afirmao Jeronymo que asy acontesçia -, et ouvo asayr se daly et foy por hũ mõte cõ sus fillas, et aly morou cõ ellas em hũa coua; et aesta çidade de que contamos enque moraua Loth diz que ouvera estes tres nomẽs: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 212 |
Et ellas aviã aprendido queo mũ [do] se [avia] acabar por fim de fogo, et pensarom que por ventura aquel fogo que destroyra aquelas çidades fora aquela fim; et que asi cõmo ẽno tẽpo de Noe, Deus, por los pecados dos omẽs, matara todas las cousas viuas cõ odeluvio, senõ aNoe et aquelas outras cousas que forõ ẽna arca cõ el por mãdado de Deus, que por estas se cobrase [despois] olinage dos omẽs, et ellas coydarõ que outrosi por esta fim do fogo queymara Deus todos los outros omẽs do mũdo, et que leyxara aellas et aseu padre cõmo aNoe et asua [cõpaña] por rrecobrar por ellas ho humanal lynage. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 212 |
"Noso padre he vello et nẽgũ omẽ nõ ficou em toda a terra, nẽ paresçe, nẽ ovéémos vijnr de nẽgũa parte de que possamos aver fillos: et noso padre nõ querra aver fillos de nos temendo que pecaria, et outrosi por la grande tristeza enque esta por sua moller que perdeo que amaua moyto, et por seus amygos aquẽ queria bem, et porla bõa terra quese destroyo asy toda; mays nos embebedentemos lo cõ viño et façamos algũa outra meestria cõmo esto seja, et deytemos nos cõ el, et asy averemos linage del. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 215 |
[asy] cõmo conta mẽestre Godofre, aterra de Canaã que era [viziña] destas çidades, foy moy espantada do destroymẽto dellas, et outrosi terra de Caldea, diz que toda foy [espauoriçida] desta maravilla. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 1 |
De cõmo Ercoles çercou a çidade de Troya, et matou quantos y moravã, et destroyrõ todos os muros,et matarõ quantos en ella avia, et rroubarõ todo o que acharõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 1 |
Cõmo Troylos matava et destruye en los griegos, et en los enbarro por tiendas, et mato y muchos . |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 7 |
Et d ' esta çibdade et dos seus feytos aueremos a falar moyto em esta estoria por que o seu feyto foy moy grande et moy maravilloso que saluou ende as sete maravillas que conteçerõ ẽno começo das seis ydades asi cõmo a estoria et a bliuja mayor feyto ca o de Troya nõ ouvo nẽ ha de auer ẽno mundo que cõmo quer que ella foy destroyda. pero ẽno destroymẽto tantas gẽtes se ajuntarõ et tam nobles, et tantas outrosy as mortaldades que se ende fezerõ que nõ forom mayores nẽ mays maravillosas en outra partida do mundo. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 7 |
Et aqui en este lugar leyxamos a falar outras moytas estorias que nõ son d ' esta rrazõ que conteçerõ de lo começo de seu destroymẽto |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 9 |
De cõmo forom ajuntados moytos nobles prinçipes A [çinque] ãnos se começou a vijnda dos gregos sobre Troya para a destroyr. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 9 |
Et de aqui adeante contaremos a estoria et as rrazões dos quebrãtos et do destroymẽto d ' ella. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 9 |
Et conven que uos digamos aqui algo dos rreys de Troya ante que cheguemos a as rrazões do destroymẽto d ' ela. pero nosa entẽçõ he de vij̃r con a rrazõ a Esebon, et despoys de Esebon aos de Banjdom, que julgou despois de Esebon a Isrrael quando acontesçeu este feyto. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 9 |
Et acharam ally do postromeyro destroymẽto de Troya et da estoria de seu acabamẽto, et ende aquelo que deuyamos dizer das rrazões de começo et da sua poblaçõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 9 |
Et esso meesmo vos dizemos aqui agora do seu destroymẽto de aquela çibdade que foy noble et moy grande cousa. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 9 |
Ca forom sempre todas moytas gẽtes et de moyto tẽpo et todos con seus prinçipes, os hũus por amparar -la, et os outros por destroyr -la. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 9 |
Et agora correm moytas estorias amostrando a rrazõ dos quebrãtados et do destroymẽto d ' esta çibdade cõmo uos cõtaremos todo aqui. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 9 |
Pero por memoria d ' esta estoria de Troya, et por que fose o seu feyto todo hum, et que se entendese mellor a estoria et os achaques d ' onde veẽo aquel destroymẽto d ' esta çibdade, catemos estas estorias et suas rrazões todas para aqui asy cõmo veẽ hũas em pus de outras ordenadamente. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 9 |
Et poderamos começar a estoria do primeyro destroymẽto de Troya em aquel lugar da rrazon ou donde o destroymẽto se começou a fazer. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 9 |
Et foy toda destroyda dos gregos despois a a terçera vez. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 9 |
Et seguẽ se as rrazões ata o [postroymeyro] destroymẽto. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 10 |
Et forõ estes os rreys de Troya do seu começo fasta o ' seu postromeyro destroymẽto: el RRey Dardaño, el RRey Ericonyo, el RRey Tros, el RRey Myda, el RRey Leomedon, el (RRey) Priamo. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 11 |
Conta Mjdio ẽno onzeno libro do Ovidio Mayor que hum filosofo que foy en aquel tẽpo, Saber Mar, que dizem de elles adeante de que uos contaremos aqui en esta estoria en pus esto fasta que chegou a terra de Troya aly onde esta da destra parte o Monte Sigio et da siestra ẽno mar a que dyzen RRecheõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 12 |
Et sobre esto ouvo ajuda do gran deluuyo para aduzer sobre la çibdade et cobrirla et destruyr -la toda. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 14 |
Et a terçeyra, foy destroyda de todo en todo mays foy esto ẽnos dias del RRey Priamo, seu fillo, [segũdo] que o contaremos adeante. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 14 |
Et en dias del foy destroyda toda sua casa et toda Troya et (el) morto a gerra nomearemos as estorias que som mester de mostrar estes feytos de Troya: a estoria dos jnfantes Frixo et Elhe su hermana; et a estoria de Jaason et de Media; et a estoria [do] Jnfante Ysifle. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 14 |
Et estas estorias son aqui menester de mostrar o segundo quebranto de Troya, ca o primeyro contado o avemos ja aqui asy cõmo avemos dito para o destroymẽto d ' ela son outrosi menester estas estorias: da do naçemẽto do Infante Paris; et a do naçemẽto da RReyna Elena; ha do cõujte del RRey Tantalo; o juyzo de Paris et das tres deesas; ha de Oennone; et a de Achiles; a de Vlixas; et a de Axas; a del RRey Menalao; et a del RRey Agameno, seu yrmaão, que he o ffeyto prinçipal do destroymẽto de Troya. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 23 |
Et trouxe lles a maão destra [per] los peytos, coçãdo -os et afaagando -os. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 30 |
Et fezo logo dous altares de cespedes: ho da destra parte a a deesa Euchen, et ho siestro a a de(e)sa da mãcebia a que dize Juuẽtus en latim. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 33 |
Outrosy cõmo das semẽtes da serpẽte naçerõ meses de varões para morrer elles, et cõmo foy y mestester a tua destra. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 54 |
Et cõmoquer que el RRey Priamo avia oydo del por outros juyzos que avia dados, oyu de aquela vez moy mays; ca toda a terra falaua de aquel pleito das deesas et [do] juyzo que Paris y dera, [0] tanto que el rrey et seus fillos falarom em aquel feyto. et em pos esto apartou se el RRey Priamo com a [rreyña] Ecuba et falarom anbos em feyto de Paris, et departirom d ' esta gisa sobre ello: rrecontarõ logo o soño que a rreyna soñara, que aquel que ella parise em cõmo por el aviã de seer destroydos elles et Troya et todo o seu rreyno; et em cõmo por esta rrazõ o mãdaram matar et leuar aos montes por tal que se perdese ala et que nũca mays viuese; et outrosy em cõmo foy a criatura deytada, et cõmo foy sua ventura de nõ morrer nẽ peresçer em lugar tam ermo et tam despoblado. et sobre esta rrazom de -partirom et ouverõ grã peça de dia seu consello et seu acordo et diserom que poys que todos de aqueste jnfante falauã et elles meesmos o [aviam] oydo, que aquel pastor que dera aquel juyzo entre aquelas tres deesas que aquel era seu fillo, et que fora achado en aquelas mõtañas tam hermas onde elles ambos o mãdaram deytar por tal que morrese ende, et que nõ seria nada o que soñara a RReyna Ecuba; et agora poys que todos los pouoos dizem que el que he moyto noble et moy grande et moy fremoso et moy ensynado et moy sysudo et de moy bõas [mañas] et moy escolledor et julgador de dereyto,, tanto que bem semellaua fillo de rrey et de liñagẽe de rreys en todos seus actos; et poys que asy era que nõ aviam por que nõ enviar por el et rreçeberlo por fillo, ca a aquelo do soño da [rreyña] a que elles aviã medo moy grande diserom asy que aquel feyto do soño se de suso era ordenado et fondado et estabelesçido de asy seer et de se complir, que nõ era outro señor ẽno mũdo que o podese estraeçer nẽ desviar [senõ] aquel que o estabelesçera. et se desviado ouvese de seer por algũa gisa que aquel jnfante que morrera et nõ viuera mays, que se acomendase(n) a deus et que rreçebese(n) seu fillo; et deus que fezese de lo todo o que quisese. et des que el rrey et a rreyña ouverom este consello et acordo entre sy anbos et dous, librarõ em esta gisa; chamarõ a Ector et a todos los outros seus fillos, et contaron [lles] todas as rrazões que aviã avidas; et diserõ lles que se a elles provese et o nõ tomasen por nojo, que enviarian por seu yrmaão Paris et que o rreçeberiã por fillo. en conçello virõ os jnfantes que aquel avia de herdar et que nõ perdiam y nada, nẽ aos outros nõ lles enpeesçia nem fazia nẽgũ dãno o rreçebemẽto de Paris et todos se acharon en acordo que enviasem por el; et enviarõ logo por seus caualeyros el rrey et a rreyña, et deron lles suas cartas, et mandarõ lles que fosem por el et que o adusesem o pastor Paris, despoys que ouvo dada a sentença da maçãa ontre as tres deesas, segũdo que de suso ja avedes oydo, ficou em garda de seus gãados en çima de aquestes mõtes et vales de Astra, et fazia todas las cousas asy cõmo ante que dese aquela sentença. et acontesçeu em todo esto que dormyndo aly Paris hũa noyte ẽno meesmo lugar onde dera aquel juyzo, et veẽo a el em soños a deessa Venus, et diso lle em cõmo lle avia de acontesçer et de cõmo avia a seer rreçebydo moy çedo por fillo del Rey Pryamus et da Reyna Ecuba, et ajnda mays lle diso et o çertificou que Ector et todos los outros seus yrmaãos o rreçebiam et tomauã por yrmaão. ' Et tu yras ' -diso a deesa Juno -, ' et seeras moy bem rreçebydo. et despoys que fores ẽna graça et ẽna merçede de teu padre et de tua madre et de todos teus yrmaãos, tu me averas mester por vengança da desonrra que fezerom et foy feyta a teus parentes et estonçe te darey eu a ty a dõna que te promety, et esta he a mays fremosa criatura de que tu em todo o mundo oyste falar nem viste com os teus ollos; et quer seja casada quer outra qual quer, atal te darey eu a ty ' et ditas estas palauras, desapa resçeu Venus et foy se et Paris despertou do [sono en] que jazia et foy moyto alegre com el, et rretouo o em seu coraçom, et em [sua] voontade. et despoys de aquesto, [chegarom] os cavalevros del RRey Priamo et da RReyña Ecuba, sua moller, et de Ector et dos outros seus fillos; et el rreçebeu os moy bem et moy ensynadamẽte. et despoys d ' esto falarom elles [con] el et diserõ le o mandado a que [vjnã]: cõmo el RRey Priamo et a [rreyña] Ecuba oyram dizer que [aquel] pastor Paris seu fillo era, aquel que acharã ẽno monte et outrosi oya el que el RRey Priamo que era seu padre et a RReyña Ecuba sua madre et el rrespondeu a aqueles caualeyros que [vjnã] a el con aquel mãdado et diso lles asy: ' RRogo vos agora moyto cõmo vos sodes cavaleyros, fillos d ' algo et avedes dereyto et ben, que uos me desenganedes et me digades a verdade por que vijndes; ca nõ queria eu agora que me leuasedes [en] rrazõ de fillo del rrey, et depoys que ficase escarnjdo et perdese meu lugar que teño, et desi que ouvese de buscar outro por donde viuese et guareçese cavaleyros, eu esto vos rrogo que o nõ queyrades fazer ' et elles estonçe çertificarõ -n o por las cartas que tragiã, et lle mostrarom logo et outrosi por suas palauras et por seu menagẽe, dizendo que asy era. et Paris, poys que foy çerto et firme que asy era cõmo diziam os mãdadeyros, gisou se cõmo se fose cõ elles et enviou logo por seu amo em aquel lugar donde gardaua aqueles gaandos de el RRey Adymalet, a dizer -lle o ffeyto cõmo era et a rrazon cõmo estaua, et que lle enviaua rrogar que viesse logo aly, que moyto lle fazia mester et o pastor veẽo et falarõ anbos em rrazom d ' aquel feyto que lle el rrey et a [rreyña] enviaram dizer; et plouvo moyto d ' elo ao pastor et de quanto lle Paris d ' esto diso. et Paris preguntou moyto aficadamente a seu amo, o pastor, conjurandoo que lle disese cõmo ou [cal] maneyra o achara, cõmo quer que ll ' o avia dito algũas vegadas; et o pastor diso lle a verdade et fezo o çerto d ' elo. et en pos esto acordarõ anbos cõmo fezesem et Paris, pẽsando en seu coraçõ se lle fose menester para aquelo algũa prova ante el rrey et ante a rreyna et seus fyllos, et rrogou ao pastor, seu amo, moy fortemẽte que fose cõ el; et el outorgou ll ' o moy de grado et prouvo lle moyto. et Paris dou estonçe moy bõa conta de seus gãados a seu amo, et de toda las outras cousas que del teuera et ouvera et poserom aly todas las cousas por moy bõo [rrecado] Paris et o pastor, seu amo, que o criara et fezerõ moytos plazeres a aqueles caualeyros que vieram por Paris et dou aly o pastor a Paris, seu criado, moytas vacas et outros moytos gãados que leuasem cõ el, que ouvese que comese et que dese a quen quisese et leyxado aly todo o seu en rrecado,forõ sua carreyra et tragia cõsigo Paris, por onde andaua, hũa dõna moy filla d ' algo que avia nome Oenone; el [leuoa] (consigo) |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 69 |
Et non seu ẽno mũdo quẽ podese contar tanta et [bõa] terra como vos avedes conquista et [destroyda] por vosa forte arte, et quantas batallas vençestes, et quantos feytos estrayos avedes [começados], et nũqua d ' eles fostes vençidos, nẽ seeredes se deus quiser. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Cõmo el RRey Leomedon sayo de Troya con todos los seus a pelejar et a lydar Quãdo Leomedon, rrey de Troya, oyo estas nouas, ouvo tamaña saña que nũca õme vyo mayor; et quando lle diserõ que gregos tomarã porto para destroyr por guerra a el et a todo seu rreyno, ouvo moy grande pesar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Et apartou moy bem a sy todas suas conpanas, et diso lles asi: ' veedes aqui uosos en -mijgos vaamos -los ferir moy de coraçõ, et libremos nosa tardança ca bem ẽtendemos que destroyr -nos querẽ et cõfonder. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Et diso a el RRey Leomedon: ' meu señor, nõ estes aqui (mays) se d ' aqui te nõ vas, sabe que oje este dia seras morto et destroydo et cõfondido por trayçõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Et depoys que todo esto ouverõ feyto, destroyrõ todas las fortelezas et [todolos] tẽplos et muros da villa. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Et despoys que asy ouverõ deytado toda a villa, leyxarõn a destroyda. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Et tã grãdes forõ as rriquezas que trouxerõ, que toda Greçia foy ende cõprida et abastada de todo los bẽes de Troya Toda a rrazõ vos ey dita, segundo en escripto achey por sabedores, por qual rrazõ foy Troya destroyda a primeyra vegada, et por [cam] pouca cousa se moueu tal rrazõ primeyro mays depois montou moyto alto este feyto cõmo adeante oyredes. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 76 |
Cõmo Priamos ouvo nouas del Rey Leomedon que era morto et a çidade destroyda Leomedon, que foy rrey de Troya, ouvo hũ fillo a que diserõ Priamos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 76 |
Et [tya] çercado hũ castelo quando lle chegou o mãdado que Troya era destroyda, et seu padre et sua madre et seus yrmãos et yrmãas erã mortos, senõ tã solamente sua yrmãa Ansyona que ficara viua; mays que a [leuara rrey] Talamõ por barregãa. quando el RRey Priamos soubo estas nouas, nõ me [pregõtedes] se ouvo ende pesar ca de nẽgũa cousa nõ podia el aver mayor coyta que a que el ouuo. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 86 |
Et dizẽ que nõ pode seer vençida Troya nẽ destroyda a menos que Achilles y nõ seja. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 89 |
Cõmo Agamenõ et Menalao enviarõ seus mãdadeyros aos rreys de Greçia, et cõmo chegarõ a Parta, et como tomarõ por señor Agamenõ, et se forõ todos a destroyr Troya Agora diz o cõto que mẽtre este feyto asi estaua, cõmo vos ey contado, Agameno(n) chegou a Parta a seu yrmão Menalaon. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 89 |
Agora sen mays tardar catemos engeño et carreyra cõmo Troya seja destroyda et cõfondida ' |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 90 |
Et os gregos maravillarõ se d ' esto moyto, et o bispo Colcas diso: ' alegrade -vos, gregos, ca vençeredes et destroyredes Troya; mays traballaredes moyto et longo tẽpo ante que a tomedes nẽ ajades en voso poder ' Et diso lles que os oyto pasarinos et sua madre que erã noue que dauã a entẽder nove anos que estariã en aquela çerca et cõquista. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 103 |
Et sen falla elles ouverõ mao cõsello et fezerõ grã sandeçe ca ben sabedes vos [cam] pouca da nosa gente, ẽnos tenpos pasados a, an destroyda et astragada moy abiltadamẽte toda sua terra, et matarõ quantos y avia. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 104 |
Et toda Troya sera destroyda et toda a gente desbaratada ' Et Achilles fezo logo escriuyr todo quanto lle aquel deus diso. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 104 |
Et por nẽgũa cousa nõ os leyxes partir de Troya, depoys que açercarẽ, fasta que seja tomada et toda sua gente destroyda por gra(n)de crueza ca todo asy cõven de vij̃r, et nõ pode seer al ca asi plaz aos dioses ' |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 105 |
Et poys que oyue dadas mjñas oferendas et feytos meus sacrifiçios, estando ante o altar fazendo mjña oraçõ, diso me hũa voz que me partise d ' aly; et viese falar con vosco; et vos rrogase comunalmente que por nẽgũa cousa nõ vos partades ata que tomedes Troya; et que matedes et destroyades toda a gente d ' ende. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 106 |
Et ja outra vez fora marineyro quanto Troya foy destroyda. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 107 |
Cõmo os gregos destroyrõ o castello de Tenedom Tam toste que os gregos tomarõ porto em Tenedon, os do castelo çarrarõ suas portas moy bem, et ouverõ grãde medo. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 107 |
Et destroyrom toda a terra en derredor. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 107 |
Et des que esto virõ os da terra, nõ quiserom y mays morar caualeyro [nem] vilão, mays leyxarõ todos a terra et todas suas cousas et acollerõ se a Troya et bem creo aly os buscarã et serã y mortos et desonrrados et chagados et mal aventurados et destroydos [em] tal maneyra que nõ fose sua prol. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 108 |
Et elles serã todos destroydos que nũca (de) nos (se) poderam goaresçer. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 111 |
Elles [demandam] a myn o que eu deuya a demãdar a elles os gregos me destroyrõ primeyramẽt mjña terra. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 114 |
Da batalla que el rrey (de) Merssa,[et] Catieutanes ouvo cõ Achill(e)s et cõ Talefus ẽno seu rreyno meesmo [Catientanes], que a essa sazõ era rrey de Merssa, souvo en cõmo os gregos [vynã] sobre sua terra por la destroyr. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et toda sua cõpaña era ẽn os matar et [destruyr?] que nõ ha õme que o cõtar podese a morte et o dãno que rreçeberõ en tomar aquel porto ca mays espessas cayan as seetas et os dardos sobre aqueles que queriã gaañar o porto ca poderia caer a chuvia quando caese espessa. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 127 |
Et tragia sua espada ẽna [mão] et mataua et destroya quantos achaua cabo sy, asi que en pouca de ora foy conosçido dos gregos; ca elles souberõ bem aquel dia quen el era et el se lles fazia coñosçer de grã fiuza et fimẽça. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 129 |
Et ante que Ector sayse da villa, apartou dez mjll caualeyros que erã moy ardidos et moyto orgullosos et que desejauã moyto por destroyr os gregos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et cõ grã saña foy ferir a Polidamas de tal guisa que o deytou en terra moy mal chagado et tirou sua espada et começou de dar a destro et a seestro tã grãdes feridas que matou et chagou d ' eles moytos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 185 |
Et demays que eu [sõo] ben çerto en todo que ey de veer os troyanos destroydos et cõfondidos et por ende mays val goaresçer aca, ca peresçer alla cõ elles; ca sen dulta an de seer vẽçidos et presos et destroydos para sempre. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 288 |
¡Ay, deus! que mellor fora a meu padre nũca eu seer nada, et a myña madre que nũca viese viua a este mũdo que asi por mj̃ he destroydo et ermo ! ¡ o deus ! ¡que maa ventura veẽo ao mũdo aquel dia que eu nasçi sobre terra! ca aquel dia lançou deus ẽno mũdo plaga et gerra mortal. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Et bem diziã que, se elles destroyrã et desterrarã a troyanos, que moy pouco gañarã ende, ca nõ foy tal que a seu cabdal chegase, se menos nõ fose. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Outrosy moytos quiseram moy de grado que fose por esto queymado et destroydo para sempre, mays enpero que esto cobijçauã nõ ouvo y tal nẽ tan ardido que o prouar ousase. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 345 |
Et esta Egeal, segundo que diz o cõto, foy filla de Poliçenes, que foy casado cõ a filla don bõ(o) RRey Adestrus. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 345 |
Et este RRey Adestrus çercou cõ Tidebros, padre de Diomedes, en Tebas a el RRey Anthiochas, que era yrmão d ' este Poliçenes, quando lle el [fezo] grã torto sabede que poserã anbos entre sy que rreynasen [per] vezes, el vn ãno et el outro. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 345 |
Et el RRey Antiochas mẽteu a seu yrmão Poliçenes et por ende forõ depois todos a perdiçõ, ca Poliçenes dou sua filla Egeal a Diomedes, [0] fillo de Tideus et era neto del RRey Adestrus et esta dona avia hũ yrmão que valia moyto, et era moy nobre caualeyro, et avia nome [Asandruz]. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 349 |
Et quando lle outrosi cõtarõ a vingãça que por el fora [tomada], todo lle paresçia grã mal et grã desonrra [Aqui] conta Dites que toda a gẽte da terra se ajũtou pera [veer] a Elena, aquela [per] que todo o mũdo foy cõfundido et [perdidoso]; et por que tãtos rreys et tãtos altos [omes] forom [mortos]; et por quen nasçeu a grã gerra por que tãtos rricos [omes] et tãtas rricas terras forõ destroydas et tornadas [pobles]; et por quen tantas donas forõ veuuas et doloridas, [Et donzelas] desanparadas, et tãtos fillos orfõos sem madres, (et) madres sen fillos; et por quen Greçia et outros moytos [rreynos] ficarõ myngoados de moyta bõa caualaria; et [por] quen Troya foy conquista et queymada que uos digo, [tanta] era a gente ajuntada para a veer, que esto era hũa gran [maravilla]. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 364 |
Et coyda Andromaca fazer aqui señor et erdeyro o fillo de Ector, que foy traydor et lobo rrenegado et voso yamygo mortal, o qual matou moytos et bõos rreys, et (por quẽ) o voso lynagẽ foy destroydo et myngoado ' Menalao, quando esto entẽdeu, nõ quiso outra cousa fazer [senõ] cõplir todo o que lle a filla rrogara et querelara en esta rrazõ |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 373 |
Quẽ quiser saber quanto tenpo he pasado que foy este destroymẽto, [conta] a era segũdo diso Orosio et Santo Agostino, ca el escripuyo que forõ quatro [mjll] et quatroçentos et oyteẽta et quatro ãnos da criaçõ do mũdo fasta que RRoma foy feyta, et seteçentos et quinze annos des que RRoma foy feyta fasta que Ihesu Christo nasçeu. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 373 |
Et fezerõ RRoma despois d ' este destroymẽto de Troya quando rreynaua el rrey [Ates] en Judea a quatroçentos et çinquoeẽta et quatro ãnos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 373 |
Et asy des que Troya foy destroyda fasta a naçẽça de Ihesu Christo, noso Señor, som mjll et çento (et sessaenta) et noue ãnos. |
[+] |
1350 |
LT [1]/ 47 |
COM̃O LÃÇAROTE SSE ACHOU CÕ BRANDELIZ ET CÕ QUEYA DESTRAUZ |
[+] |
1350 |
LT [1]/ 47 |
Depoys que sse Lançarote partii de casa de seu ospede, nõ andou muyto que achou dous caualeyros andantes que tragiã senllos escudeyros; et anbo los caualeiros erã de casa de Rrey Artur et conpaneyros da Tauola Rredonda, et o hũu auya nume Brandeliz et o outro Keya Destrauz, et erã anbos bóós caualeyros et ardidos. |
[+] |
1350 |
LT [1]/ 49 |
Entõ sse fillarõ a andar et forõ falando de muytas auẽturas; et eles lle pregũtarõ: -"Sseñor, ¿conoçedes uos algũus caualeyros de casa de Rrey Artur? -"Ssi, disso ele. -"¿Et conoçedes uos -disserõ eles - Dom Lançarote do Lago? -"Ssi, disso ele, aquele conosco eu bem. -"¡Ay, por Deus!, disso Keya Destrauz, poys uos Dom Lançarote conoçedes tãto, me dizede, se uos prouguer, sse o uistes em esta terra, ca nos disso hũu caualleyro, nõ ha aynda IIIIo dias, que o viu y.-"¿Et quen foy esse caualeyro?, disso Lãçarote. |
[+] |
1350 |
LT [1]/ 52 |
COM̃O NEROUEIX DERRIBOU QUEYA DESTRAUZ NA PONTE |
[+] |
1370 |
CT 1/ 215 |
Et ouuo ende cada hũ grã saña et jurarõ todos que destroyríã a rrey Leomedón et a sseu rregno. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 215 |
Et disserõ que nõ fezesse mays tardada, mays que fosse tomar vengança de aquel trahedor, et que desto fosse el ben çerto que nõ auýa y tã alto muro, nẽ tã alta torre, que sse lles defendesse et que o elles nõ tomassen, et que destroyríã seus rreynos et todas suas cõpañas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 215 |
Et a el rrey Nástor pesoulle moyto et juroulle que el meesmo per seu corpo destroyría os troyãos porla desonrra que lle fezeran. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 217 |
Et tãto auedes cõquerido en terras estrayas que nõ sey home ẽno mũdo que por njhũa rrazõ açertar podesse pera cõtar quanta bõa terra et rrica uós auedes cõquista et destroýda per uossa bondade, et quantas batallas uẽçestes et quantos estrayos feytos auedes começados. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 221 |
Et quando lle disserõ que gregos tomarã porto por destroýr et gerrear a el et todo seu rreyno, ouuo moy grã pesar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 221 |
Vaámoslos ferir moy de coraçõ et liuraremos nossa tardança, ca ben entẽdemos que destroyrnos querẽ et cofonder. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 221 |
Meu señor Leomedón, nõ estés aquí mays; ca, señor, se te nõ vas, sabe que oie en este día serás morto et destroýdo et cofondido per trayçõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 226 |
Cõmo Troya ffuy destroýda a primeyra vegada |
[+] |
1370 |
CT 1/ 226 |
Et depoys que todo esto ouueron feyto, destroýrõ tódaslas fortelezas et os tẽplos et os muros da vila, et astragarõ tódaslas outras cousas, en tal maneyra et en tal gisa que njhũa cousa nõ ficou que y derrubaba nõ fosse. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 226 |
Et poys assý ouueron deytada toda a vila, leixárõna destroýda, et leuarõ cõsygo as molleres de que sse pagarõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 227 |
Toda a rrazõ uos ey dita, segundo en escripto achey per sabedores, per qual rrazõ Troya foy destroýda a primeyra uegada, por quanta pouca cousa sse moueu tal rrazõ primeyro. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 228 |
Cõmo Príamos rreçebeu nouas del rrey Leomedõ, sseu padre, que hera morto, et Troya destroýda |
[+] |
1370 |
CT 1/ 228 |
Et tijña cercado hũ castello, quando lle chegou o mãdado que Troya era destroýda et que seu padre Leomedón et sua madre et todos seus yrmãos et yrmãas erã mortos, senõ tã solament sua yrmãa Anssýona, que ficara uiua; mays que a leuara el rrey Talamõ por barragãa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 229 |
¡Ay, terra de Troya, auõdada de todo ben et que soýas seer ben seruida per mar et per terra, cõmo es agora destroýda et astragada! |
[+] |
1370 |
CT 1/ 230 |
Depoys que el rrey Príamos chegou a Troya, et achou y jazendo mortos perlos prados os caualeyros da uila, et a terra toda destroýda et despobrada, et rroubadas tódaslas cousas, et ueu as grandes torres derrubadas et os tenplos da vila et tódoslos muros outrossý en derredor, et ueu outrossý derribadas tódaslas baruascãas, et nũca y poderõ achar nj̃hũa casa sãa, et ben se fezeron tres días, a el et aos que cõ el andauã, que nũca quiserõ comer. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 235 |
Rrey, uós sabedes ben cõmo et camaño torto lle tẽedes feyto, ca lle matastes seu padre et todo seu liñagen et a sua grã caualaría de Troya, et cõmo lle rroubastes a ssua terra, et cõmo lla destroýstes et queimastes toda. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 245 |
Et se alá formos, fazerlles emos tal dãno et tal destroymento en sua terra, ante que nos ende partamos, ca ja pera senpre será rretrahudo per todo o mũdo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 246 |
Por ende, señor, uos digo agora, sen mẽtira njhũa, que, se Pares trouxer moller de Greçia, que per y será destroýda et cofonduda toda Troya pera senpre et derribada ata fondo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 246 |
Et desto me faço agora grã sabedor et grã m[a]estre et ben uoslo digo outra uez que, sse Pares trouxer moller de Greçia, nũca hũ de nós escapará sen grã coyta, ca logo uerrã os gregos sobre nós, et quebrãtarã per força o Aylión, et nõ acharã lugar tã alto que nõ derriben, mao nosso grado, et matarã padres et fillos, et destroyrã o rreyno, et nõ ficará y yrmão nẽ parẽt. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 247 |
¡Cofondudo et destroýdo seia dos déoses quen nõ fezer toda sua puña en prender ende vingança! |
[+] |
1370 |
CT 1/ 248 |
Et por esto forõ depoys destroýdos et cofondudos, cõmo adeãt oyredes. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 250 |
Et ouuo rresposta dos déoses que, sse Pares fosse a Greçia et d ' ende adussesse moller, toda Troya et todo o rreyno seería perdido et destroýdo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 252 |
Et seu padre envíao al rrey Cástor et al rrey Poleus, que lle den hũa dona que el rrey Talamõ tẽ presa, que he sua tía deste nosso rrey et he filla de rrey Leomedón, que elles matarõ en Troya quando a uila destroýrõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 262 |
Ben sabede que agora naçe tal rreferta per que será Troya destroýda et despoblada, que nũca ja mays y auerá morada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 262 |
Ca eu ey de veer tã grã coyta, quando vir as torres et os muros de Troya destroýdos, et veer astragar as pousadas et os paaços tã nobres. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 262 |
Et dezía: -¡Ay, que door será, quando esta çibdade for destroýda! |
[+] |
1370 |
CT 1/ 263 |
Agora, sen mays tardar, catemos engeño et maneyra per u Troya seia destroýda et cofondida. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 281 |
Et, sen falla, elles ouueron mao cõssello et fezeron grã folía, ca ben sabedes uós que pouca da nossa gente ẽnos tenpos passados ha destroýda et astragada moy auiltadament toda sua terra, et matarõ quantos y auj́a. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 283 |
Et toda Troya será destroýda, et a gẽt toda maltreyta et maldesbaratada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 284 |
Et por njhũa cousa nõnos leixes partir de Troya, desque a cercarẽ, ata que nõ seia tomada et ata que toda sua gẽt nõ seia destroýda per grã crueza, ca todo assý cõuẽ de vĩjr, que nõ pode al seer, que praze assý aos deuses. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 285 |
Et eu enviey porlo deus, que o amaua moyto, et poys oyue dadas mj̃as oferẽdas et feytos meus sacrifiçios, estando ante o altar fazẽdo mj̃a oraçõ, díssome hũa uoz que me partisse de alý et vẽesse falar cõuosco et uos rrogasse comunalment que ja por nehũa cousa nõ uos partissedes ata que tomassedes Troya, et que matedes et destruyades tódaslas gentes d ' ende. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 287 |
Et ja outra uez foy marineyro quando Troya foy destroýda, et por ende sabj́a ja moy ben per u yría mays dereyto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 287 |
Cõmo os gregos destroýrõ o(s) castelo(s) de Ténedon |
[+] |
1370 |
CT 1/ 287 |
Quando aquesto ouueron feyto, tomarõ todos o arroubo, et leixarõ os mortos, et destroýrõ toda a terra en derredor. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 288 |
Et serã y destroýdos, que nũca poderã goreçer. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 293 |
Os gregos me destroýrõ primeyrament mj̃a terra et me rroubarõ quanto ouro et quanta prata et quanta rriqueza eu auj́a. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 297 |
Cateutranes, que a essa sazõ era rrey de Mersa, soubo en cõmo os gregos vijnã sobre sua terra porla destroýr. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 307 |
Et toda sua cõpaña era ẽnos matar et ẽnos destroýr, que ja mays nõ ha home que cõtar podesse a morte et o dãno que rreçeberõ en tomar aquel porto, ca mays espessos caýan as saetas et os dardos sobre aquelles que queríã gãañar o porto que podería caer chuuja quando caesse espessa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 313 |
Et en todo esto Éytor nõ quedaua de ferir, ca el tragía sua espada en sua mão, et mataua et destroýa quantos achaua cabo ssy, assý que, en pouca de ora, foy moy coñusçudo dos gregos, ca elles souberõ moy ben aquel día quen el era. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 317 |
Et ante que Éytor seýsse da uila, apartou dez mill caualeyros, que erã moyto ardidos et moyto orgullosos et deseiauã moyto de destroýr os gregos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Desý tomou hũa das duas lanças ẽna mão destra et aderẽçou cõtra hũ caualeyro que auj́a nome Caris, et era natural de Pedralada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 352 |
Et a frol dos mellores caualeyros et de mayor prez que ẽno mũdo ha todos aquí son juntados pera destroyrnos a nós et a nossa terra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 352 |
Desý outrossý sabede por uerdade que, se nos oie elles uẽçen en batalla, que nos destroyrã nossa terra toda et nos destroyrã todos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 357 |
Quando Éytor andaua fazẽdo o grã destroymento, os gregos uirõ que Téuçer acorría a Menesteus et que sse ýa ja chegando por acorrer a sseu yrmão, chegarõ y logo da outra parte Ajas Talamõ cõ todos seus uassalos pera acorrer cada hũ aos seus. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 361 |
Et leuárõna pera Greçia quando outra uez os gregos uẽerõ sobre Troya, que a destroýrõ et matarõ a Leomedón, seu padre. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 361 |
Et esta gente uẽ sobre nós, nõ sabería eu dizer por que, et annos ja destroýda malament nossa terra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 366 |
Mays, poys ja o pleito assý está, nõ podemos nós aquí cobrar nehũa cousa do que he perdudo, ante seremos todauj́a destroýdos et astragados pera senpre. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 366 |
Ffáçome marauillada cõmo se me nõ parte este coraçõ per mill lugares, et mays me ualrría ja morrer que nõ ueer a coyta et o destroymento que ueio et ueerey d ' aquí endeãt sobre Troya et sóbrelos naturaes d ' y. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 366 |
Que porla tua maauẽtura serás destroýda et metida en poder de ẽemjgos et cofonduda pera senpre. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Mays Éytor ýa ferindo de cada parte, fazendo moy grã destroymento, et ýa desfazẽdo ben suas azes. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Et tomoulle o caualo perla rrédea cõ a mão destra, et metéoa logo ẽna mão sẽestra; et, pero el leuaua o caualo del rrey Oetes, nehũ nõ foy y ousado de llo toller. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 387 |
Et el uẽo aquí sobre nós por nos desherdar et nos deytar fora do rreyno, ou por nos matar ou destroýr, sse el podesse. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 393 |
Et dyz Dayres que el nõ auj́a fillo nẽ herdeyro, et por ende seu rreyno foy depoys cofondido et destroýdo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 399 |
Et a pouco tenpo forã todos mortos et malafrontados, sse a uẽtura nõ fora cõtraria aos troyãos; ca, enpero que sse acollerõ aas tendas, nõnos queríã leixar os troyãos, ante os queríã matar et destroýr. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 424 |
Demays que eu foy çerto, de todo en todo, que ey de veer os troyãos destroýdos et cofondudos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 424 |
Et por ende mays me ual guareçer acá que pereçer acó cõ elles; ca, sen falla, an de seer uẽçudos et presos et destroýdos pera senpre, que nõ poden esto estraeçer, nẽ lles pode moyto tardar, ca os dioses o an prometido. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 447 |
Et alý sse começou o sseu grã destroymento et a sua grã coyta et sua grã perda, por que serã destroýdos sen rrecobramento, ca todas as cousas que Casandra disso des agora lles começar[ã] a uĩjr. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 457 |
Et alý foy o torneo moy duro et moy esquiuo, et tã grãde foy o destroymento et a mortaldade ẽnas gentes que nõ ha home que o cõtar podesse. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 461 |
Andando assý Achiles matãdo et destroýndo et desbaratãdo troyãos, el rrey Menõ, que auj́a grã pesar da morte de Éytor, tornou alý et foyo ferir tã durament que deu cõ el en terra do caualo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 468 |
Et se seu cõsello fora creúdo, nõ rreçebera Troya tã grã dãno, nẽ tã grã perda, nẽ tal destroymento cõmo sobr ' ela uẽo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 468 |
Et des oymays uẽ o grã destroymento que fuy estabeleçudo, et ia pouco tardará. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 470 |
Et nós auemos a auer grã prazer et grand alegría, ca des oymays os troiãos som uençudos et destroýdos et mortos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et estauã asý apostadas que tĩjnã os braços destros tendudos et as palmas abertas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et as gentes tijnã por grã marauilla cõmo as ymágẽes nas mãos destras podíã sofrer tã grã peso. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et se dous ãnos durara mais, todos seus ẽemigos forã cõfundudos et destroídos et seus amigos defendudos et anparados; mays a auentura dura et braua et áspera nõ o quiso sofrer et fuy muy crua contra el et contra suas gentes. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 477 |
Mays tãto me sofreredes que eu faça toda mĩa força et todo meu poder cõuosco en trager os de Troya a cõfondiçõ et destroimento et que a uitoria seia uosa, ca nõ deseio outra cousa, et grã tenpo á que uosa ouuera de seer. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 487 |
¡Ay, Deus, que grã perda et que grã destruymento de todos seus amigos et del meesmo! |
[+] |
1370 |
CT 1/ 500 |
Mais bẽ creo que nõ ueem esto que eu ueio, ca esto he hũa rrazõ de grã destruimẽto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 502 |
Et dizeruos ey cõmo: estes senores som aquí ajuntados grã tenpo á et grã sazõ por tomar esta uila et porla queimar et porla destroýr. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 519 |
¡Ay, Deus, que día tã astroso et tã doorido, et que obra tã maa, et que pecado tã grande de ficar tãtos rreynos destroídos et tãtas terras ssen señor, et que torto et que perfía et que sobéruea tã grande, et que por cousa tã pouca se leuantou! |
[+] |
1370 |
CT 1/ 522 |
Et uós ben sabedes en cõmo vẽemos a esta terra pera tomar esta uila et destroýla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 522 |
Et ben sey que assý será quando uós quiserdes, que logo serã destroýdos et astragados et mortos et presos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 525 |
Sen falla, aquí ha pleito moy mao et moyto escarnido et moy uil; et, sse uós esta obra queredes mãtẽer, o mũdo será destroýdo et cofondudo pera senpre. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 525 |
Et uós, que auedes tã bõo syso, que entẽdedes o mal et o destroymento et a perda et a cofondiçõ que y a todos acaesçeu, deujades de falar cõ os outros que son [en] esta oste cordos et entẽdidos, en maneyra que dessemos fin a esta guerra et ouuessemos paz, que ja tenpo era; ca tãto ha ja durado o mal que eu ben creo que nũca esta perda será cobrada ata a fin do mũdo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 528 |
Mays nós somos ja en tal pũto et en tal estado que, en nehũa maneyra, nõ nosla querríã rreçeber en gisa que fosse nossa onrra, ca elles nos an uẽçudos per moytas uezes et destroýdos et están moy orgullosos et moy fortes cõtra nós; et demays, porque uos nõ ueen nosco, coydan que nos faleçestes et que uos partistes de nós. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 532 |
Et por ende nóslos deuemos destroýr et cofonder per força, et deytalos fora da terra, et desherdalos, et achãar as torres et os muros, et queymar et derribar os paaços et as casas, et abaixar a çidade toda, ca assý noslo an prometudo os dioses, et outorgarõ, et nos segurarõ ende ben. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 534 |
Sen falla, uós tomades mao cõssello et nõ catades uossa prol en solament coydar de fazer paz cõ os troyãos, nẽ de os querer leixar sen grã destroymẽto deles, et fazedes esto cõtra defendemento dos dioses. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 534 |
Et eu uos digo de sua parte, sen mẽtir, que, ante que vaades desta terra, os vençeredes, et por uós an de seer destroýdos et cõquistos, ca os dioses, que saben tódaslas cousas que an de vĩjr, demostrã aos sanctos homes que an seu amor (et) suas poridades et seus cõsellos, et mãdanlles que as preegẽ et as demostrẽ aas gentes, et ben çertos seede que uós auedes de cõquerir os troyãos a ssua desonrra moy grãde. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 547 |
Et ben lle semellaua que, sse Troylos moyto uiuesse, gregos seríã destroýdos pera senpre. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 551 |
Et todo o meu prez he por uós abaixado et mj̃a fazenda destroýda. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 551 |
Et quando seýan da çidade, nõ uos semellaría que sse defender queríã, ante semellaua que queríã matar et destroýr os que alý estauã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 555 |
Et ýa pasando et desfazẽdo as grandes presas, et ferindo a destro et a seestro et a traueso, et fazía ben banar en sange sua espada, que estaua sederenta de grã tenpo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 555 |
Quando Troylo ueu o grã dãno et o grã destrujmento que Achiles fazía ẽnos troyaos et cõmo lles uendía carament o s[ojo]r[n]a[m]en[to] que (lle) fezer[a], ca, sen falla, mays de mill caualeyros perderã os corpos perla sua vijnda, nõno podo mays sofrer: apertou ben seu escudo ẽno braço, et asesegouse ben ẽna sela, et tomou hũa ascũa ben talant, et aguillou logo contra el, quanto o caualo [o] podía leuar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 591 |
¡Deus, que desauenturada fuj aquela ora et que naçença tã perigoosa naçeu a meu padre et a mĩa madre, que así o mũdo por mj̃ he destroído et hermo! |
[+] |
1370 |
CT 1/ 622 |
Aquí se acabã tódaslas batallas que forõ feytas en Troya, et des aquí contará a trayçóm por que Troya fuj destroída, et quen fezo a trayçón, et as pleitesías que forõ mouudas dũa parte et da outra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 625 |
Agora leixa o cõto a falar desto por contar cõmo Anchises et Eneas et Antenor et Polidamas basteçerõ a trayçõ por que Troya fuy destruýda |
[+] |
1370 |
CT 1/ 626 |
Señor, sabudo he per todo o mũdo que, se nõ fosen os grandes pecados et a auentura que nos [he] contraria, muytas uezes tomaramos vingança de quanto mal nos fezerõ gregos, que eles nos matarõ os parentes et os amigos, et fezerõ grandes tortos et grandes dãnos a nós et a nosos anteçesores, et destroírõ todo noso rreyno. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 626 |
Agora, señor, ben ueedes que esta guerra d[u]rou ia muytos ãnos, en guisa que uoso rreyno he ia destroído et minguado, et ia nõ auedes pam nẽ viño nẽ carne nẽ outro condoyto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 626 |
Et por nihũa maneyra nõ querem leyxar esta çidade ata que aiã tomada et abrasada et destroýda et maltreyta, et justiça de nós feyta a seu prazer. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 626 |
Et por ende, señor, sería bem, se uos prouuese, de tomar tal cõsello per que podesemos goreçer, que nõ fosemos destroídos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 628 |
Et uós sabedes ben que todo quanto eu fige que todo fuj per cõsello de Antenor, que alí sé, quando o enuiey demãdar a Ansíona, mĩa yrmãa, ca el me djso, quando se tornou et a nõ trouxo, que os gregos quiríã vĩjnr sobre mj̃ por me desherdar et destroýr meu rreyno. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 630 |
Et eu bẽ ueio que mal he deles morrerẽ, may(o)s peor he de nós per eles seermos malandantes et traúdos, et que destruyã nosa çidade. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 632 |
Et os outros dyzíã asý que fazía torto et desaguisado, porque os asý quiría fazer matar et destruýr et perder o rreyno et a terra, ca ia nõ auíã defensón. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 633 |
Muytas uezes oýstes dizer en cõmo Ércoles matou a el rrey Liomẽdo et destruío toda esta terra, et cõmo esta uila per el fuj derribada et queimada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 633 |
Et este destruymento fuj feyto a grã torto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 635 |
Et alý [fuj] falada a treyçóm por que fuj tomada et destruída Troya. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 637 |
Et todo este destruimento uos ueio por hũa moller soa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 637 |
Et, sen falla, eu nũca tã grã destroimẽto nẽ tã grã dãno uj por moller cõmo a uós uẽo por esta, et uẽ de cada día. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 637 |
Et, por Deus, este destroymento et esta coyta cõ que ia somos enoiados et mortos et cãsados nos deuería de dar entendemento et talente d ' amar et querer paz. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 637 |
Et gram dereyto et grã rrazõ he de eles auerẽ dereyto et seerẽ enxaltados sobre nós, et nós quebrantados et destruídos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 637 |
Et eu bem sey que todo o mũdo auería paz et alegría, se Troya por elo fose cõquista et destruída et queimada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 637 |
Et, par Deus, se a os gregos nõ quisesen queimar, nóslos deuiamos a rrogar que a tomasen et a destroýsen, tãto que nós todos podesemos seer en saluo por esta guerra auer saç[õ] et fim. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 637 |
Et des oymays nõ quero tua cõpaña, nẽ morar mais en ti, ca en te ueer derribar et cõfonder et rroubar et destruír, ueerí[a] grandes pesares, que ia os altares et os tenplos preçiosos son mollados et tintos de sange. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 645 |
Et este Paladiõ está posto en aquel tenplo sóbrelo altar, aa parte destra, en maneyra que qualquer o pode ueer. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 645 |
Demays somos bẽ çertos que qualquer (cousa) que en el a mão poña per saña, logo será cõfundudo et destroýdo dos dioses. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 648 |
Et ben creerõ des alí que erã traúdos et destroýdos pera senpre. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 648 |
Et todos andauã entre si dizendo et adeuinando que aquel sinal mostraua destroimento et cõfusióm. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 655 |
Et deles ýam a destro, et deles a sẽestro, et deles tirauã deãt. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 658 |
Que, ante que o día fose craro, forõ mortos mais de dez mil omes, et as casas derribadas, et os paaços, que erã laurados de mármol uis, forõ todos destroýdos et desfeytos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 660 |
Per uós he oie este día Troia tomada et destroída, et per uós he oie morto o linagẽ do muy nobre rrey Dárdanus. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 660 |
Et dj́solle así muyto aduro: -Treedor, rrenegado, pois nõ ás coydado de mj̃ nẽ de Troya, que así he destroýda per ti, aue doo desta moça et guárdaa, en guisa que a nõ matẽ, ca de mj̃ nõ auerás tu doo nẽ merçee, ca eýnda que me gregos matar nõ queiram, duas mãos trago eu que me poderã muy bẽ matar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 662 |
Cõmo Troia ffuy destroýda |
[+] |
1370 |
CT 1/ 665 |
Depoys que o destroymento fuj todo feyto et os grandes aueres partidos, os gregos falarõ cõmo se tornasen pera sua terra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 669 |
En tal guisa, cõmo uos ey contado, pasou todo aqueste destroimento. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 669 |
Et poderedes bẽ dizer que nũca uistes gente mais desauenturada, ca todos forõ perdudos et destroídos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 672 |
Et este destroýo tódaslas fortelezas et os castelos que estauã arredor de nós, de que nos fazíã mal et dãno et guerra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 672 |
Et fuj aquel que destroýo todos aqueles et astragou, que nos guerreauã et maltragíã contra todo o seu. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 672 |
Et eles oýrõno et tã bẽ o uingarõ cõmo el deseiaua, ca tã mortal doença lançarõ en toda a hoste et tal pestilençia et tal mortandade que todos aficadament morríã, que nõ ficaua uasalo nẽ señor nẽ caualeyro nẽ caualo nẽ camelo nẽ uaca nẽ ouella, mays todos morríã cõmunalment, tãtos que, se esta pestilençia durara tres meses, todos forã destruídos et perdudos pera senpre. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 679 |
Et se o primeyrament perderã, ia mays nũca Troya fora cõquista nẽ destroýda. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 681 |
Casandra fazía tã grã doo que mayor nõ podería, et nõ fazía sen guisa, ca uira descabeçar a el rrey Príamo, seu padre, et a rreýna, sua madre, apedrar, et degolar a Políçena, sua yrmãa, et ueu o destroimento de Troia, que ela muytas uezes prophetizara. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 681 |
Et tã grã mal podía desto creçer en suas terras que eles et seu linagẽ et quanto auíã seríã por elo destroídos, en maneyra que ia mays nõ seríã cobrados. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 691 |
Et bẽ dizíã que, se eles destroýrã troyaos, que muy pouco gãanarã y, que nõ fuy y tal que a seu cadal chegase se meos nõ fose. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 692 |
Et a muytos pesou de que el así fora acusado, et outros quiserã de grado que fose por ende destruído pera senpre. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 703 |
Destruyamos aquel linagẽ traedor, que nõ fique sobre terra, ca desque ome naçeu, nũca ueu tã estraya treyçóm, nẽ hurgullo tã sen rrazõ, nẽ oýo del falar, qual contra nós am feyto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 706 |
Et tomauã cõsello cõmo faríã, ca todos entendíã bẽ que, por nihũa maneyra, nõ se podíã defender daqueles que por seu esforço et por seu ardimento cõquererã et destroýrã troyaos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 709 |
Aquí cõta Dites que tódaslas gentes da terra se ajuntarõ por ueer a Elena, aquela por que todo o mundo fuy confundudo et perdidoso, et por que tãtos rreys et tãtos altos omes forõ mortos, et per quen naçeu a grã guerra, por que tãtas rricas terras forõ destruídas et tornadas pobres, et per que tãtas donas forõ ueúuas et dooridas et tãtas donzelas desanparadas, et per que tãtos fillos ficarõ órfõos et tãtas madres sen fillos, et per quen Greçia et outros muytos rreynos ficarõ mĩguados de muytos bõos caualeyros, et per quen Troya fuy destruýda et quebrantada et queimada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 732 |
Et cóydao Andrómaca aquí a fazer señor et herdeyro o seu fillo et de Éutor, que fuy traedor et lobo m[a]o et rrenegado et emĩjgo mortal, et por que fuy muyto bom rrey morto et destroýdo do uoso linagẽ et mj̃guado. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 745 |
Et quen quiser saber quanto tenpo á que este destruymento fuy, cóntelle a era asý cõmo diso Orosio a Sant Angustino, ca el escriuj́o que forõ quatro mill et quatroçentos et oyteenta et quatro ãnos da criaçõ do mũdo, ata que Rroma fuj feyta. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 745 |
Et fezerõ Rroma depois do destruymento de Troya, quando rreyna[ua] en Jud[e]a (d)el rrey Achas, a quatroçentos et çinquoenta et quatro ãnos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 745 |
Et asý, desque Troya fuy destruýda ata a naçença de Noso Señor Jhesucristo, som mill et çento et noueenta et noue ãnos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 19 |
Et Josefo da testemoyo del que era tã santo ome, que por la morte del [cre]iã que Iherusalem fose toda destroyda com̃o a foi despois, segundo que aqui adeante oyredes. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 19 |
Por que me pregũtades do fillo de Deus?, ca el se aa destra parte de Deus, seu padre, et ainda ha de julgar os mortos et os viuos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 31 |
Et aqui oyredes com̃o Iherusalem foy destroyda, et adeante logo oyredes com̃o a cabeça d ' este Santiago vẽo aqui por vertude moy grãde, que asy vay todo hũu por lo al. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 31 |
Conta Josepho que por la morte d ' este Santiago foy destroyda a çidade de Iherusalem et [o] senorio dos judios, et nõ tã solamente por la morte de Santiago, mais por la morte de Ihesucristo, segũdo que el diso andando en este mũdo, que diso asi: -" Non rrelinquitur [in te] lapis super lapiden eo quod non connouiste tempus visitaçionis tue " que quer dizer: "ainda verra tenpo que nõ ficara en ti pedra sobre pedra porque nõ conosçiche o tẽpo de teu Saluador. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 31 |
Et ẽna festa de Pĩticoste, de noyte, ẽna ora que os sacerdotes entrauã ẽno tẽple a fazer ofiçio segundo seu custume, sentirõ moy grã movemento de rroydo, et aa destra parte oyrõ dizer a grãdes braados: |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 31 |
"Et pois que Nostro Señor vio que os judeus que el agardara por tãto tenpo se nõ queriã tornar a el por la preegaçõ dos apostolos nẽ por las marauillas que lles mostrauã, a cabo de XL ãnos enviou Tito et Vaspasiano a Iherusalem et destroyrona toda segundo oyredes. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 34 |
COM̃O [FOY] DESTROYDA A ÇIDADE DE IHERUSALEM Pylatus vio que cõdenara Nostro Señor a morte a torto, ouve medo do enperador Tiberio Çesar et por se escusar enviou hũu seu mãdadeiro, que avia nome Albano, ao enperador. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 34 |
Et dizẽdo esto caerõlle as vespas dos narizes et ficou logo moy bẽ saão, et diso cõ grã prazer: -Çerto soo que fillo de Deus he o que me d ' esta door pode liurar, et eu yrey ao enperador, et gaanarey del liçencia para destroyr todo los treedores que forõ culpados ẽna sua morte. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 34 |
Et Vaspasiano foise a Rroma et gaanou do enperador Tiberio Çesar liçẽçia para destroyr [a] terra dos judeus et de Iherusalem: |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 34 |
Et despois ẽno ãno segũdo que Vespasiano foy enperador, tomou Tito Jherusalem et destroyoa toda a vila et o tẽple por lo fondamẽto, et tomou todo los judeus que y achou, et dou sentẽça sobre eles cõ acordo de sua jente et diso asi: - |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 70 |
Señor Ihesucristo, en cuja creença eu vy a esta terra para destroyr a gente pagãa porfiosa que he cõtra a tua lee, rrogote, Señor, que me des grraça por que eu posa tomar esta çidade aa onrra do teu santo nome. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 81 |
DO YDALO DE MAFOMETE Poys que Calrros maldiso estas trres çidades, quantos ydolos y achou et en Espana todo los destroyo et birtou saluo o ydolo que he en terra de Andalusie que chamã Sala Cadix, et Cadix quer dizer [locus proprie in quo est. ] |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 81 |
Et aquel ydalo esta ẽna rribeira do mar en vn penedo antigo, sobre la terra, moy bẽ laurado de hũa obra moy nobre, aa mourisca; et en fondo he moyto ancho et cadrado et ançima estreyto et he tã alto quanto pode voar hũu coruo; et sobre el esta en pee feicta hũa imageẽ de metal en gisa d ' ome, et tẽ o rrostro cõtra o medeo dia, et ẽna mão destra tẽ hũa moy grãde chaue que lle caera, segundo dizẽ os mouros, quando naçer en França hũu rrei que metera toda Espana a creença de Deus. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 104 |
Tu es Aigolando que me tomaste a mĩa terra por engano, a terra d ' Espana et Gascona que eu gaaney por la grraça de Deus et meti en poder de cristiãos, et os rreis dela torney a meu senorio; et despois que me eu volui a França mataste os cristiãos de Deus que eu y metera, et destroyste as çidades et os castelos, et toda a terra metiste a fogo, d ' esto sabe que eu ey grã pesar. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 112 |
Et o primeiro omẽ que ferio en eles fui Arnaldo de Belanda cõ os seus et entrou por eles dando moi grãdes golpes ẽnos mouros a destro et a seestro, ata que chegou onde estaua Aigolando et matoo logo ali cõ hũa espada. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 117 |
Et Ferragudo quando o vio sayo a el et demãdou se auia quen lidase hũu por hũu, et Calrros enviou a el Ougel, et o gigante, quando o vio soo ẽno cãpo foy para el moy mãso et lançou en el a mão destra et tomoo cõ todas suas armas, et leuoo asi com̃o ovella para hũu castelo veẽdo todos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 117 |
Et el tomou hũu cõ a mão destra et outro cõ a siestra et leuoos ao castelo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 117 |
He fillo de Deus Padre et da Virgeẽ Santa Maria, et foy morto ẽna cruz, et soterrado ẽno moymẽto et quebrantou os Ynfernos, ao terçer dia rresurgio et desi foyse aos çeos hu see aa destra parte de seu Padre. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 117 |
Et rrei Calrros entẽdeo, et com̃o estaua armado de moi boa loriga et de moy boo elmo et cõ moy boa espada et cõplido de grraça de Deus, que era cõ el, entrou ontre as azes dos mouros dando moy grãdes feridas a destro et seestro, matãdo moytos deles ata que chegou onde estaua a carreta, et dou cõ a espada ẽna aste en que estaua o pendon et cortoo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 128 |
Et aquestas som duas igleias: en Efeso que he ẽna destra parte de Ihesucristo, ẽno rreyno tẽporal, et Cõpostela que he aa seestra, que d ' estes dous yrmãos acaesçerõ quando os apostolos partirõ ontre si as prouĩçias do mũdo, para preegar a creẽça de Deus porque eles pidirã a Ihesucristro que hũu seuese a sua destra parte ẽno seu rreino et o outro a seestra. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 133 |
Et ante a sua cadeira tinãlle hũa espada nua, segundo fazẽ a enperador; et en rredor del cada noyte velauano çẽto et viinte caualeiros moy boos, quoreẽta a terça da noyte, dez aa cabeça et dez aos pees, et dez aa destra parte, et dez a seestra, et ti[na] cada hũu deles hũa espada nua ẽna mão destra, et hũa cãdea açesa ẽna siestra; et asi os quoreẽta a outra terça et asi os outros quoreẽta outra terça ata o dia, mentre os outros dormiã. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Et vio estar hũu que era mayor do corpo ca todo los outros, et doulle hũa ferida cõ a espada et cortoo et o caualo por meo, asi que hũa parte do mouro et do caualo caeu aa destra parte et a outra a seestra. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Et logo esforçado por la vertude de Deus entrou ontre aquelas azes d ' aqueles mouros dando moy grãdes golpes a destro et a siestro, et a dirribar et a matar deles moytos, et foyse apos Marsil que ya fogindo, et por la grraça de Deus matoo ontre os outros. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Por ti foy destroyda jente dos mouros, et moyta maa jente morta porfiosa. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Ay quantas vegadas, per ti vingey o samgre do meu señor Ihesucristo!, quantos ymigos cõtigo matey, et quantos mouros et judeus por enxaltar et loar a creẽça contigo destroyn. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Et Almeçor desque chegou a aquela igleia, tomou toda las cousas que y achou et destroyo toda a vila. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Et sabede que quen quer viinr para destroyrla, que seera cõdenado en aquel outro mũdo; segundo que sempre todos aqueles que a gardarõ do poder dos mouros aver[ã] galardon do Rrey Çelestial. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 153 |
A segunda he de San Pedro apostolo et he abadia dos monjes negros, que esta ẽno Camyno Françes, a terçeira de San Migeel de Çisterna, a quarta he a de San Martino dos Pi[n]eiros que foy bispo et he abadia dos mõjes, a quinta he de Santa Treydade, a sesta de San Fiins martere, a septima he de San Bieyto, a nona de San Payo martere, et esta tras a cabeça de Santiago aa destra parte, [et a dezema he de Santa Maria] et vã alo por ontre o altar de San Nicolao et de Santa Cruz. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 157 |
Et suso ẽno paaço soem seer tres altares: hũu he o altar de san Migeel Arquangeo, et o outro altar he, a destra parte, de sam Bieyto; et [o] outro altar he, ẽna siestra parte, de san Pedro et de san Pavlo et de san Nicolao bispo, et sol y seer a capela do arçibispo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 159 |
Aquel altar, por amor do Apostolo et dos seus diçipolos, nũca pode seer destroyd[o] nẽ tirado d ' ali. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 159 |
Et s[o] este altar meesme, cõtra a parte destra, esta hũu altar pequeno feicto en tres cadras, et he çar[r]ado detras et de deante aberto, asi que se tirarẽ a taboa da prata que esta ante o altar vello, poderlo an moy bẽ veer. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 162 |
Et he laurado ẽno meogo da taboa de prata o Trono Domini [en que seen viinte et quatro ançiãos] [ẽna] ordeẽ [que] san Juã apostolo et auãgelista cõta ẽno seu liuro Apocalise que os vio, conuẽ a saber: doze aa destra et doze aa seestra; et tẽẽ ẽnas mãos boas violas et rredomas d ' ouro que dan de si moy boo odor; et en meo deles se Nostro Señor ' in sede majestatis ' , et ten en hũa mão o liuro da vida, et cõ el se beeyzẽdo; |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 162 |
En outra ordeẽ seẽ doze apostolos, seis aa destra parte et seys aa seestra parte; et ontre os hũus et os outros seẽ figurados moy boas calõpnas, moy fremosas et moy boas froles et en rredor del. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 186 |
Ay ajudador de todo o mũdo, onrra dos apostolos, lus clara et noble dos galegos, avogado dos rromeus, señor Santiago, destroydor dos pecados, solta as cadeas das nosas maldades et tragenos a porto de soude. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 196 |
Et agora ante que pouquo eu falase entrou Santiago, et tragia ẽna maão seestra por escudo o saquo que eu trouvera aa moller, et ẽna mão destra tragia o bordon do rromeu doente que eu puje ẽno meu caualo por lança. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 226 |
Toma o corpo de Santa Maria et vayte a destra parte d ' esta miña çidade, et acharas y hũu moymẽto nouo et soterrarlo as y; et garda o seu corpo a sua morte com̃o eu [mandey] que fose gardado en sua viada, ca he tẽplo et casa de Deus. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 67 |
depois deuen Cauallgar en el mansamente sem esporas et sem sella et tragello a destro et a seestro en peqeno paso uolluendoo de hũa parte et da outra ferindoo mansamente con hũa uara, et se for mester uaa ante el algem a pee como de suso dito he; |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 67 |
Et quen cauallgar o potro subia mansamente en el et non o moua ataa que gise seus panos como conuen, que fillaria ende custume. Et pois ueer tenpo frio deuenno cauallgar et fazerlle trotar porllas margẽes et porllas aradas mansamente pella mañaa et tragerllo a destro rreuolluendoo mais adestro. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 67 |
Et deuenlle encurtar no pollegar a rredeea destra, et tẽẽr a seestra mais curta porque o Cauallo Naturalmente tira mais ao seestro bollindolle con o freẽo mais rrigiamente digo que deuen tornar trager por aradas et por llugarres chaãos para fillar y vuso dalçar mais leuemente et mais fremosamente porllo vso de cada dia as coixas et os pees: |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 67 |
et asy o que en el seuer andara mais seguro et mais saaõ o Cauallo que trotar ben et ligeiramente ao destro et ao seestro pollos ditos llugares por maneira semellauel, por lla mañaa en meor salto que poder o tragam a gallopo, non deue moyto trager a gallope o Cauallo ca por ventura se anojarya et poderseya de depois ligeiramente fazer rreuellador; |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 67 |
ual moito que o que cauallga o Cauallo a trote ou a gallope mandandoo duun lugar para outro, traga na maão a rredeẽa testa et os mosos do freẽo no peito do Cauallo, que amerga a cabeça aos peitos et encurue o collo, et esto se faça no começo pouco et pouco, et como uyr que mester faz, et en por moito en esto estudo et caamento, et seeria proueito et saamento do Cauallo et do que o caualgar, porque quando o Cauallo trouuer a cabeça jncrjnada, et a o peito et chegada dobrara o Cauallo mais fremosamente, et trotando ou gallopando, como dito he, mais abertamente et mais craramente agardara seus passos et mellor et mais ligeiramente se uoluera ao destro et mellor se parara; |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 81 |
Et para destruyr o uerme direiche outra cura mays sãa en esta maneira: |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 81 |
et destruydo o uerme et Roido vsen da cura sobre dita. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 111 |
et agardate non lle deites del moito nen sobeio ca se destruiran os ollos. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 145 |
Et Nota que se asaren en espeto de pano as postas da Cooura grosa, et colleren ende a grosseen en algũa cousa et poerena caente aqual tiraren de sobre llos braços no polmon que teuer o Cauallo no espinaço della aauondo et huun dia consumira todo o polmon et a destruira; |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 157 |
Cauallo que ha door destrangollo et con gran careza et con soo llança et rreçebe o aar porlos nares et porlla boca et ha todo o goto jnchado et groso que adur podera goaryr. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 96 |
Et os godos cobrarõ toda a terra et persegujrõ moyto aos Jndigenos et pobres galegos que ficaron; por tal via que, viuos, os destroyam. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 96 |
O qual fezera et prouara Ylia, filla de huũ principe rrey de Troya, a qual fugira cõ el rrey Theneo, seu marido, da destroyçõ de Troya, e viera pobrar o dito lugar chamado Ylio. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 98 |
Et tanto trabalou que destroeu as ditas herresijas por suas predicaçoõs; et tirou toda a España dos errores et tornou as gentes aa fe catholica, leyxando os ditos errores. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 99 |
Et entraron os mouros, et ganarõ toda España et destroyrõna et todas as eglleias, mosteyros et cassas de oraçõ que en ella acharõ, et teuerõ as Esturias çinquo años. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 105 |
Et por esto quiso Nostro Señor tornar porlo seu pobóó, que era este rreyno de Galiza, todo destroydo porla maa viuenda destes caballeyros; entanto que tres deles morrerõ eño segundo año que teuerõ a eglleia de Santiago çerquada, et nõ fiquou deles fillos nẽ fillas, o qual foy hũu Vernaldo Eanes de Moscoso, et seu yrmão Aluaro Peres de Montãos et Lopo Peres de Mẽdoça. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 106 |
Et porlo pecado que contra el fezerõ, vieron çen nabes armadas de normanos a Galiza, et guerrearõ por tres años et destroyron a terra por aquel pecado que fezerõ contra o santo obispo Atheulfo; en tal gujsa que matauã et captiuauã homes, et molleres et os moços pequenos. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 110 |
Et porque toda a España fora destroyda en tenpo del rrey don Rrodrigo, subJugada porlos mouros et feyta trabutaria, que lles dauã os rreys d ' Espanã cada año çen donzellas uirgẽes de maraujllosa fjrmosura, et çinquoenta moços, fillos dos nobres d ' España, et outros tantos fillos dos homes do pobóó. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 112 |
Et cõmo era muy poderoso et fidalgo, oprimeu a famjlia et serujdores da eglleia et dos mosteyros de Cijnz, Sobrado et Caneda, destrabendo mal as cousas da eglleia, dandoas aos parentes et fidalgos. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Et por toda a terra rroubarõ omes et molleres, et poynã fogo e destroyron a terra ata Conpostella. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Et comesçou de vsar moy mal: lançando aos bõos et antijggos das onrras, et menospreçando a conpanja et consello dos antijgos et sabedores, et destroyndo as onrras das dignjdades da eglleia, leuantando os rrapazes et pastores en ela. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 116 |
Et entrou o rreyno por estas partes de Galiza, et entrou a eglleia de Santiago et destroeu moytas das paredes da eglleia, saluo o altar et o santo sepulcro do glorioso apostollo Santiago, et fezo outras muytas suzidades et villezas enã eglleia de Santiago. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 117 |
Et en este tenpo se destroeu moyto a Eglleia de Conpostella et perdeu moytas posisoos. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 119 |
O qual foy tã mao et peor que o primeyro, et afligeu tanto a famjlia, et clerigos et a terra, et destroeu as posisoos da eglleia, en tal maneyra que os canõigos et serujdores da eglleia, que deujã seer despenseyros da eglleia [et] dos beens ecclesiasticos, erã tan pobres que nõ tjnã cousa de que se manteer. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 119 |
Et esto asy outorgado, o dito Diego Gelmeriz entrou o rregemẽto da eglleia et, cõ consello dos nobres et sabedores varõos, comesçou de rreger et rrestoyrar as cousas destroydas et cõseruar et gardar as vijndeyras. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 122 |
Et entõ el rrey don Afonso, querendo defenjr estas cousas et proueer aa dita Eglleia de Santiago de pastor de que estaua viduada, et porlas grandes gueras [de] moytos que destroyan a terra, enviou seus mesaJeyros cõ dous canõigos de Santiago ao papa apoer calũpnjas et crimes contra o bispo don Diego Pellaes. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 122 |
Et dito santo padre Pascasio, oydas todallas rrazões et obJecçõos, rreteuo todo en seu coraçõ et, por sotil engeno, considerando cõmo poria rremedio a tantas discusiones, et tantos traballos et destroyçõ da eglleia. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 122 |
"Pascasius episcopus seruus seruorum Dey carisimo filio Yldefonso Yspanjarum rregi salutem et apostollican benedictjonem, etc. Tua petiçõ porlla Eglleia de Santiago rreçebemos, e moyto nos encomendamos da destroyçõ desa eglleia. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 122 |
Et nõ enbargante que noso anteçessor Vrbano, papa, lle prometeu o ofiçio episcopal, agora (a) nos et nosos yrmãos cardeaes, por poer fin a tantos traballos et angustias, por que de aqui en diante por tal ocassion a Eglleia de Conpostella se nõ destruya nj̃ os inamijgos da fe catholica se apoderen da terra, querendoa proueer de persona ydonja, te rrogamos que por tua benjgnjdade queyras fazer elegir persona rreligiosa et onesta a tan alto honor pontifical, et noslo envies a rreçeber la cõsegraçõ, onrra et dignjdade da Eglleia de Santiago de Cõpostella. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 125 |
Et despoys que o dito obispo foy cõsegrado, veeose para sua eglleia et, traballa[n]do cõ a mayor diligençia que podo, comesçou de rreparrar todalas cousas que achou destroydas. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 125 |
A eglleia que rreçebijste, a qual as de rreger porla graça de Deus, porque moyto tenpo foy vi[d]uada et caresçeu de pastor, he quasi destroyda et desconssollada, porende deues a tra(b)ballar, por que enla todalas cousas seJan ordenadas et dispostas a serujço de Deus, segũ custume da santa Eglleia Rromana, constituyndo ende cardeaes, presbiteros et diaconos que dignamẽte posan sostéér o rregemento ecclesiastico, cada huũ en seu ofiçio et que sabea[n] gouernar a serujço et onrra da Eglleia de Santiago. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 130 |
Jtẽ, considerando o dito obispo en comõ enõ rreyno de Galiza nõ avia mosteyro de monJas rreligiosas, saluo o mosteyro de Cijnz, que era Ja destroydo porlo pecado do Jnçesto et luxuria, et porlas guerras et mõtanas en que estaua; et veendóó [que] moytas moças fillasdalgo erã lançadas a mal por mjngoa de cassa de rreligiõ, fezo et ordenou o mosteyro de Santa Maria de CoonJo de moy boã eglleia et claustra, et çercoa de boos muros, et fezo ende huã moy grande orta ata çerqua do rrio, enã qual fezo poer moytas aruores de froytas para que as rreligiosas del ouvesen rrec(r)eaçõ. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 131 |
Jtẽ, o santo obispo considerando a grande onrra en que a Eglleia de Yria fora sublimada et cathedra de tantos santos obispos, ante que o corpo do santo apostollo Santiago fose rreuellado, et de cõmo agora de toda era destroyda et posta en tanta proueza que algũus pouquos clerigos, que ende morauã, partidos do (o) ofiçio clerical, nõ se diziã ende os ofiçios, saluo eño Avento et eña Coreesma et esto nõ muy conpridamente, porquanto non aviã ende abastança para seu manteemento et vistiario; cõdolendose moyto delo por cõsello de dez canoĩgos, por priujllegio del rrey, fezo ende huã moy boa eglleia aa onrra de Santa Maria cõ huũ muy grande altar en que poso moytas rreliquas, et fezo poer outros dous altares: huũ de San Martino et outro de San Mjguell. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 131 |
Et porque o bẽ dobrado val mays que o sinple, dou et outorgou aas ditas eglleias de Yria, asy a primeyra que fezera et rreparara cõmo a esta que despoys hedificou, çertos rreditus de destribujções a cada huũ dos doze coengos et Pelayo presbitoro que ende avia de serujr a onrra de Deus, asy (comõ) enõ espiritual comõ eño tenporal. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 132 |
Et en Postomarcos fezo as eglleias de Santa Cruz, et de Santa Vaya, et de Santa Lucreçia et de Santa Maria de Nebra, que de todo punto erã destroydas, et açerqua de Paradela e a eglleia de San Mjgell de Boyllom et en Salnes outras muytas eglleias que son longo de escribir. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 133 |
Jtẽ, despoys desto a tres años, os mouros vierõ a çerquar a Tolledo et conbaterõno muy de rregeamente -os ardarues -, et destroyrõ os arrabaldes et matarõ moytos caballeyros et nobres hõmes. |
[+] |