1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .XVIII. é como Santa Maria fez fazer aos babous que crian a seda duas toucas, por[que] a dona que os guardava lle prometera hũa e non lla dera. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .LXVII[I]. é como Santa Maria avẽo as duas conbooças que se queriam mal. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .C.XVI. é como Santa Maria fez atender duas candeas na sa egrega en Salamanca, porque o mercador que as y posera llas encomendara. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CC.V. é como Santa Maria quis guardar ũa moura que tiin[n]a seu Fillo en braços u siia en ũa torre ontre duas amẽas, e caeu a torre, e non morreu, nen seu Fillo, nen lles enpeeçeu ren; e esto foi per oraçon dos crischãos. |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 155 |
[Esta é como Santa Maria fez fazer aos babous que crian a seda duas toucas, porque a dona que os guardava lle prometera hũa e non lla dera.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 302 |
[C]omo Santa [Maria] avẽo as duas conbooças que se querian mal. |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 433 |
[[E]sta é como Santa Maria fez acender duas candeas na sa eigreja en Salamanca, porque o mercador que as y posera llas encomendara.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 651 |
[Como Santa Maria quis guardar hũa moura que tĩia seu fillo en braços u siia en hũa torre ontre duas amẽas, e caeu a torre, e non morreu nen seu fillo, nen lles enpeceu ren, e esto foi per oraçon dos cresch[ã]os.] |
[+] |
1275 |
CPb 1/ 6 |
E sobre todo dixo, que en qualquier edad que sea (el) ome, ha menester (ayuda: ca si fuer niño, ha menester) amigo(s) que lo crie(n,) e lo guarden que non faga, nin aprenda cosa este mundo sen amigos macar seia auondado de todolos (outros) bees que en el son. (ca) quanto os homees son mays onrrados e mays poderosos e mays rricos. tanto an mays mester os amigos e esto por duas rrazoes. a premeyra (he) porque eles non poderian auer (nehun) proueyt o das rrequezas sse non husasen delas e tal huso deue seer en fazer ben. e ho ben feyto deue seer dado os amigos. e por ende os amigos non poden husar das rrequezas que ouueren macar car seian auondados dellas. a ssegunda rrazon he que porlos amigos sse gardan e sse acresçentan as rrequezas e as onrras que os homees an ca doutra guysa sen amigos non poderian durar porque quanto mays onrrado e mays poderoso e o omee peor golpe rreçebe se (lle) falleçe ajuda de amingos que os acorran en sua pobreça e os estorçan (t)odos perigros quelles aquaçeren. e sobre todo disso que en qual quer hedade que seia omee a mester amingo que o cria e o garde que non faça nen aprenda cousa quelle este mal. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 19 |
El rey dom Ordono, quando esto soube, que aquel guerreyro Muca estaua tam açerca, partio sua oste en duas partes: et a hũa leyxou alj çerca da villa et a outra leuou cõsigo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 23 |
Et apodragas e palabra cõposta destas duas partes: de "poys", que dizem en grego [por o que ena lengoagẽ de Castella chaman pee, et a outra "agros" , eno grego] outrosi, por [o] que en castellão dizẽ contreytura ou treyto; onde podroga tãto quer dizer ẽna lengoagẽ de Castella com̃o enfirmidade de coytura dos pees. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 33 |
Com̃o el rrey dõ Affonso fez duas partes de sua oste et foy lidar conos mouros |
[+] |
1295 |
TC 1/ 33 |
Et aquelles mourros eram tã muytos que, fiandosse ẽna muytedũem, partirõse et fezerõ duas partes de ssi: et a vña parte foy contra Poluorera et a outra deu alj u el rrey dom Affonso estaua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 63 |
Et desque tornou pideu a seu fillo don Garçia ajuda cõ que fosse hũa uez ou duas cõ oste sobre mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 90 |
Pero digoche tãto que seeras duas vezes preso. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 97 |
Senor, mandadeyro sõo do conde Ffernã Gonçaluez, et enviauos dizer que a grã querrella de uos, por que fezestes muyto mal en Castella grã tẽpo ha, en corrella duas vezes et tres no ãno. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 111 |
Et aguillou contra elle muy de rigeo et deullj da lança tã gram golpe pelo escudo (et) que duas partes llj fezo del, et falsoulle todalas garnições, de guisa que todo o ferro da lança lle pasou da outra parte. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 111 |
Et catiuou y muytos ademays, et nõ era sem guisa, ca lle durou o acalço hũu dia et duas noytes, assy com̃o cõta a estoria. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 166 |
Et este conde Garçia Fernandez foy casado duas vezes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 172 |
Et este foy o segũdo Almãçor a que os mouros poserõ este nume, ca o primeyro Almãcor foy el forte outrosy et bõo; et aquel foy o cõ que lidou o conde Fernan Gonçaluez et o vençeu duas vezes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 175 |
Mays Gonçaluo Gonçaluez desuioulle a cabeça do golpe, assy que o nõ acalçou senõ pouco pelo ombro; et pero tã gram golpe lle deu que duas peças fezo do astil en elle. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 191 |
Mays diz a estoria que tam bem lidauã os cristãos et tã esforçadamente que passarõ per duas azes dos mouros et chegarõ aa terçeyra, a pesar delles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 199 |
Se for barõ, darll ' edes duas amas que o crijm muy bem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 199 |
Desto prougue muyto a Almãçor, et tomou o nino et mandoo criar a duas amas, assy com̃o o padre mãdara aa moura. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 206 |
Este rrey dõ Bermudo ouue por molleres duas donas de gram guisa; et, segũdo diz o arçebispo de Toledo dom Rroderigo, erã yrmanas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 206 |
Et este rrey dõ Bermudo ouue duas molleres a beeyções: aa hũa disserõ dõna Valasçita. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 277 |
Et outrossi fezo en aquella rreyna duas fillas: a hũa ouue nume dona Brãca et foy casada cõ el rrey dom Sancho de Castella; et fezo esse rrey dom Sancho en ella don Alffonso, o Boo, cuia razõ contaremos adeante en seu logar; a outra filla ouue nume dona Margarida, et foy casada cõ el rrey Guyllem de Cezilia, cujo fillo foy el rrey Guyllẽ, que foy muy rrico et muy auondado, et foy casado cõ dona Johanna, filla del rrey Enrrique de Jnglaterra; mays nõ ouuo fillos en ella; et morreu el. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 343 |
Et, elles fazendo sua vida muy bõa et muy linpa, alçarõse al rrey estas duas terras nõ lle conoscendo senorio, nẽ lle queriam dar parias. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 344 |
Conta a estoria que chegarõ as nouas al rrey com̃o se lle alçarõ estas duas terras: Çiltuberia et Canpentenja. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 344 |
[Et eno mundo son sete partes] et ẽn[a]s du[a]s delas nõ moram nẽhũus porlas grãdes freuras, et enas outras duas por grãdes [ca]e[nt]uras. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 347 |
Et ouue duas fillas: dona Orraca et dona Eluira. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 414 |
Et, en quanto Martin Antolines foy a Burgos, mandou o Çide tomar duas arcas bẽ cubertas cõ godomeçil et mandoas encher de area, et ençima poer muytas pedras preciosas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 491 |
[et] que de duas cousas aueri[ã] de fazer a hũa: ou seriã del rrey de Saragoça ou ficariã en desenparo de nõ seerẽ del rrey de Denja. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 492 |
Et fezo fazer duas bastidas: a hũa en Leyrea et a outra e[n] h[ũu] castelo de partes d[a] Albufeyra, por que nõ podesse nẽhũ entrar nẽ sayr aa vila. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 506 |
Et yam suas algaras correr Valença cada dia duas uezes, et matauã et catiuauã muytos mouros, et tragiã gaãdos et quanto achauã fora dos muros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 508 |
Et en todo jsto tĩjna o Çide çercado Jubala et corriã cada dia Valença duas uezes pelas portas da villa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 519 |
Et diz que valia o cafiz do triigo doze morauedis, et o do peynço IX morauedis, et o da çeuada sete morauedis, et o(s) das legumas çĩco morauedis, et a quarta do mel hũu morauedi et medeo, et a quarta das çebolas duas terças de morauedi, et a arroa do queyio dous morauedis et meyo, et a liura da carne do carneyro vj diñeyros, et a da vaca quatro diñeyros de plata, ca entõ nõ corriam outros diñeyros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 528 |
Et era muy grãde a l[az]eyra et a fame duas atãta. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 538 |
Et com̃o o Çide ya correr a uila, logo ao começo da çerca, quando duas, quando tres [uezes] cada dia, segũdo que auedes oydo pela estoria, (et) auia lides et torneyos cada dia, segundo que auedes oido ena estoria, pero que era senpre o Çide bem andante. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 546 |
Et eu ey posto en meu coraçõ de ouuir as uossas querelas duas uezes ena somana, o lũes et o joues; et, se preitos apressados ouuerdes, vijnde quando quiserdes et liuraruolos ey, ca eu nõ me aparto con (outr)as molleres a comer nẽ a beuer com̃o o am por custume os mouros uossos senhores, que os nõ podedes auer quando queredes; mais eu per mj̃ o quero ueher et liurar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 555 |
Mais eu tenho por bẽ et mãdo que todos os mais onrrados que moredes ena vila, en uossas casas et en uossas herdades, et nẽhũu de uos nõ tenha mays dhũa besta muar, et que nõ husedes d ' armas nẽ as tenades, senõ quando eu mãdar; et a outra gente que s[a]ya morar eno arraual da Alcudia, hu eu soya pousar; et que aiades duas mesquitas, a hũa ena uila et a outra eno arraual; et que aiades uossos alcaydes et uosso alguazil assi com̃o os ey postos; et que aiades uossas herdades et que mj dedes ende o dizimo dos fruytos; et a justiça que seia mjña; et eu que mãde lauar moneda qual me quiser; et os que quiserdes ficar comjgo a esta condiçõ, [ficade]; et os outros yde a Deus tã solamente conos corpos, ca eu (nõ) uos mãdarey poer en saluo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 576 |
A razõ por que uos chamey a estas vistas foy por duas cousas: a primeyra por uos ueer, que uos amo muyto et auja muy grã sabor de uos ueer, porlos muy grandes seruiços que mj auedes feytos, com̃o quer que en começo do rreyno uos ouuj yrado da terra; pero que, en guisa o fezestes uos, que nũca de uos ouuj desseruiço, ante mj fezestes del muyto, et exalçastes a cristandade, por que uos eu sõo muy teudo de uos fazer muyto bẽ et muyta merçee et de uos amar sempre. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 596 |
Com̃o o Çide guisou seus genros et suas fillasVConta a estoria que o Cide foy cõ eles duas legoas, et espedirõsellj as fillas et tornouse para Valença. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 607 |
Et as donas leuarõ consigo duas fillas do ome boo et dous fillos et casaronos muy bẽ, en guisa que os tijnã por jrmaaos, porlo grã seruiço que fezerã a elas ena grã coita que ouueram. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 609 |
Muyto llo gradeçeu o Çide, quando foy en Ualença, et seyuos a rreçeber bem a duas legoas da uila. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 611 |
Et o dia que o Çide ouue a entrar en Toledo seiu el rrey rreçebelos bẽ a duas legoas da uila. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 617 |
Senhor, rrazõ longa nõ auemos por que dizer, por que seria grã deteemento da corte; mais demãdo ante uos aos condes de Carrom duas espadas que llis enprestei: a hũa dizẽ Collada et aa outra dizẽ Tiçõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 625 |
Et uos, que tã esforçado[s] sodes aqui ante nosso senor el rrey, mester ouuerades esse dia desse esforço et do que mostrastes enos rebredos, hu desonrastes duas donas que tĩjnades en uosso poder, que xi uos nõ podiã amparar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 655 |
Amjgos et parentes et va salos leaes, bem sabedes os mays de uos com̃o rrey don Afonso me ouue deytado da terra per duas uezes; et os mays de uos, por uosa mesura, fostes comjgo et aguardastesme sempre; et fezonos Deus tanta merçee a mj̃ et a uos, que vençemos muytas lides de cristãos et de mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 658 |
Et, depoys que foy finado, lauaronllj o seu corpo duas uezes cõ agua caente, et a terçeyra uez cõ agua rosada. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 661 |
Et fez[er]o[n] duas tauoas cauadas, a hũa para os peytos, et a outra para as espadoas, en que cabia muy bẽ; et a [de] deante chegaua ata o pescoço, et a de detras ata o colodrelo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 668 |
Et Gil Diaz, por auer do linagẽ del, mandou conprar duas egoas muy bõas, as mays fremosas que pode achar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 715 |
Et ouue duas yrmaas, et a hũa foy rreyna de Ceçellia, et a outra duquesa de Sansoña. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 726 |
Conta a estoria que ouue el rrey de Leom ẽna rreyna dõna Berĩguella dous fillos - dõ Fernando et dõ Afonso - et duas fillas: dõna Costança, que foy mõia [et] senor das Olgas de Burgos; et dona Beringuella, que foy casada cõ dõ Johan de Bretana, que de parte de outra moller que ouuera fora rrey de Jherusalen. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 780 |
Et, pero os mouros erã muytos, v[ẽ]çerõnos duas vezes; mays tã grande era o poder que lljs faziã muy grã dãno et matarõ ia quantos caualeyros cristãos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
Et dalj moueu el rey et foy a Duas Yrmaas [et] a Daralbatar, et leixou Cordoua a mão dereyta, ca foy pela ponte d ' Alcolea et alj ficou suas tendas cõ aquelles poucos que leuaua consigo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
Et de duas cousas farey a hũa: ou partirey o uosso dano que el quer fazer, ou, se aquelo nõ poder partir, prometouos que cõ o meu corpo et cõ quantos cristãos teño cõ Abehũc, que logo me veña para uos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 848 |
Os cristãos se virõ en muy gran coyta et pero esforçaronse eno seruiço de Deus en que andauã et ena boa uentura del rrey don Fernando, [et] vençerõ aa çima et gãanarõ tres galees das dos mouros, et queimaronllis hũa et quebrantarõ duas, de guisa que os mouros forõ desbaratados et vençudos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 862 |
Com̃o el rrey mandou a Rreymõ Bonifaz deytar çiada aos mouros das naues et com̃o prenderõ duas zauras et matarõ os mouros delas |
[+] |
1295 |
TC 1/ 871 |
Et eno acordo con que sse acharõ foy este que fezerõ: tomarõ duas naues, as mayores et as mays fortes que y acharõ et que y auja, et guisarõnas muy bem de quanto mester era para feyto de conbater. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 871 |
Et el rrey dõ Fernando, en creẽça uerdadeyra, mandou poer ençima dos maschos desas duas naues senllas cruzes, com̃o aquel que firme auja de toda creẽça uerdadeyra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 879 |
Ena era de mĩll et cclxxxavj, quando andaua o ano da encarnaçõ do Senor en mĩll et ccxlviij, [con] engano et trayçõ, que he sempre enos mouros cabida et husada, Oriaz ouue seu cõsello cõ os mays onrados mouros de Seuilla -com̃o [en] romeria (et) estaua ali - et sobre este cõsello vẽeron ao jnfant[e] et disseronllj que llj dariã duas torres que elles tĩjnã, et que fosse el per seu corpo reçeberllas; et, desque elle daquellas fosse apoderado, que çerto fosse de o seer en toda a villa, et que se nõ deteuesse nẽ ponto, ca bõo tẽpo tĩjnã elles de o acabar. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 43 |
Se i ouver d ' aver finda, faze[m] ambos senhas, ou duas duas, ca nom convem de fazer cada um mais cobras nen mais findas que o outr[o]. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 47 |
E outrosi poden meter na cobra palavra perduda duas vezes per esta maneira. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 48 |
E esta finda podem fazer de ũa ou de duas ou de tres ou de quatro palavras. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 48 |
E como quer que diga que a cantiga deve d ' aver una d ' elas, e taes i houve que lhe fezerom duas ou tres, segundo sa vontade de cada un deles. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 49 |
Dobre é dizer ũa palavra cada cobra duas vezes ou mais, mais deven -o meter na cantiga mui gardadamente: e convem, como a meterem en ũa das cobras, que assi o metam nas outras todas. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 54 |
Non entendades [mal], que se entende vogal depós vogal se as vogaes som de senhas naturas, mais nom se deve [de] meter duas vezes, ũa após outra, se ũa vogal é maior. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 54 |
Meta -se dela duas vezes, [se] quiserem fazer silaba: pero alguns as metem na cantiga, dando ao "o" e ao "e" duas consoanças a cada ũa desta[s] vogaes. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 54 |
E assi podem meter cada ũa dela[s] duas vezes. |
[+] |
1300 |
LPr 1/ 110 |
Esta cantiga f ez Pero Velho de Taveiros e Paai Soarez, seu irmão, a duas donzelas mui fremosas e filhas -d ' algo as[s]az que andavan en cas Dona Maior, molher de Don Rodrigo Gomez de Trastamar ' . |
[+] |
1300 |
LPr 1/ 174 |
Estas duas cantigas fez ũu judeu d ' Elvas, que avia nome Vidal, por amor dũa judia de sa vila que avia nome Dona. |
[+] |
1300 |
LPr 1/ 174 |
E, porque é ben que o ben que home faz se non perca, mandamo -lo ' screver; e non sabemos máis dela[s] mais de duas cobras, a primeira cobra de cada ũa |
[+] |
1300 |
CPa XXVII, 4/ 125 |
E esto por duas rrazões: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 14 |
Et [bygamya] he aver o omẽ duas molleres, ca dizemos em latym bis por dous, et em grego dizẽ gamos por moller; et ajuntãdo estas duas palauras, bis et gamos cõposerõ ende os sabeos ẽna gramatyca em latym este nome [bigamya]; et quer dizer [bigamya] tanto cõmo hũ varõ aver duas molleres em hũa sazõ, ajũtadas et ahũa sem ley, aqual cousa he moy grande pecado. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 14 |
Et he scrito que oprimeyro que em este mũdo começou contra ley bigamya, em aver em hũa sazõ et ajuntadas duas molleres et ahũa cõtra ley cõmo disemos, que este Lamec foy. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 14 |
"Et quer dizer esto que daquelas personas taes, que nõ casara opadre cõ afilla [nẽ] amadre cõ ofillo, mays casando as outras personas; ca esto arrazõ oda, ca se asy nõ fose nõ poderã os omẽs séér moytos nẽ cresçer nẽ encher aterra cõmo oyredes queo noso Señor mandaua; pero abygamya em todo tempo foy dada por grande pecado, esto he ẽno tẽpo dante da ley et ẽno da ley et ẽno despoys da ley; ca ajnda que ẽno começo dos omẽs casauã os yrmãos cõ as yrmãas, pero nõ tomauã em hũa sazõ mays de hũa et nõ duas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 14 |
Mays diremos agora em esta rrazõ da bigamya de Lamec cõmo ouvo ajuntadas em hũ tẽpo duas molleres; et ahũa diserõ Adda et aaoutra Sella. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 17 |
Outra agudeza et suteleza achamos que fezo ajnda este Jubal despoys desto, segundo oconta mẽestre Pedro ẽna Estoria Escolastica sobre este lugar: que aprendera este Jubal de seus mayores que disera Adam a seus mayores fillos et netos moytos, et grandes [cõpañas] quese faziã, et que contou cõmo profetando atodos, que omũdo avya de [auer] duas [fijns] et seer destroydo duas vezes. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 26 |
Et diz que foy padre nobre et dereyturo em todo bem, por [esta[s]] duas rrazões, aprimeyra por las cousas que lle [ensynara] Adam seu padre, daquelas quelle disera Deus ẽno Pareyso et que aprendera el aly ẽna vista do Pareyso, et por las que vira ẽno [soño] mentre quelle tomara Deus acosta et fazia della amoller, et rreteuóó todo ende; asegunda por que disera Deus aAdam por lo angeo, que por lo fillo que avia afazer, vĩjria todo obem; et Adam disóó aSeth. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 34 |
Et arconio he por espiga de messe feyta cõmo casa que verte as agoas aduas partes; outras que aquatro cõmo quadrada; |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 44 |
Et nos sofremos opostromeyro destroymẽto enque sééria a pẽna doblada, aqual cousa eu sey señor que tu nõ queres dar duas vezes pẽna por hũa cousa. " "Et por esto Señor, eu te rrogo por la tua [piedade] que tu nã ajas saña nẽgũa desaquy adeante contra nos nẽ contra a terra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 49 |
Et conta meestre Pedro ẽno Libro das generações do Vello Testamento, que destes tres yrmãos sayrom as seteẽta et duas generações que oje [teẽ] poblado omũdo todo; et ẽno mundo todo nũca ouvo despoys omẽ nẽgum de outra parte -senõ se vẽeo dos [jncubos] que disemos ẽna maneyra que he dita -, de Jafet as quinze generações, de Cam as [trijnta], de Sem as vijnte et sete. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 55 |
Os outros dous lynagés de Sem et de Jafet, quando aquelo virõ fazer aos de Cam, temerõse de séér asoberueados delles, por duas rrazões: aprimeyra por que erã moytos os de Cam, a segunda por la soberuea de Nẽprot; et ouverõ seus acordos et fezerõ outrosy seus rreys queos touessem adereyto et os defendessem; et alçarõ os de Sem por seu rrey a Jectam, et os de Jafet a Susenem. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 62 |
Asia, segundo diz Plinio et Paulo Orosio et o Libro das Prouynçias, et mẽestre Galter ẽno [Aleyxandre], tem [tamaño] termyno cõmo as outras duas, que som Europa et Affrica, et [algũus] dizẽ que he mayor. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 62 |
Estas duas terras, Europa et Affrica, çercáás de parte de fora todo arredor o mar Ouçíao, que disemos que çercaua Asya da sua parte. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 70 |
Et ontre todos estes Laabym foy poblar ẽnas areas, et nomeou do seu nome aprovynçia que poblou et disolle Lybya; et duas vezes ouvo aquela terra nome Libya de dous pobladores. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 70 |
Et enpero entẽdede que som duas Lybyas: amayor et amenor, et ade suso et a de juso, et poblarõ as estes dous, ohũ ahũa, et o outro aoutra; et chamã agora Libya aambas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 85 |
Agora, poys avemos dito das moradas et dos acabamẽtos de Noe et de seus fillos, et das poblas dos seus, cõmo quer que nõ digamos das seteẽta et duas geerações, queremos dizer das quinze de Jafet que poblarõ Europa quee aqui onde nos somos et erdamos et viuemos; et diremos quaes destas gẽtes acordam em hũa lyngage et quaes se departẽ dos outros ẽna sua. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 90 |
Et cõmo quer que avia y omẽs antes que trouxessem ẽnas mãos arcos et dardos, estes destas creenças os tragiam todos comunalmẽte, et esto por duas rrazões: aprimeyra por medo de guerras que se boluyam entre elles, mays nõ por bandos das cousas que adorauã et enque crj́íam, asegunda por la caça que usauã. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 124 |
Et estas duas contas segũdas, ahũa segundo os judios, aoutra segũdo os [traslladadores], achamoslas asy contadas et postas de mẽestre Pedro ẽno Libro das Géérações do Vello Testamẽto; et Metodio outrosi conta as ydades por [mjllares] de ãnos, et da hũa [mjllaria] acada ydade, et se mays ãnos [veẽ] y nõ os conta et se menos nõ os toma nẽ em outra [coñosçida] nõ enade, nem faz al senõ que conta [mj̃ll] ãnos acada ydade, et diz que [mj̃ll] ãnos som hũa ydade do mũdo; mays esta conta nõ semella çerta et esto asyo outorga mééstre Pedro ẽna Estoria; ẽno capitolo que vem primeyro despoys do de Sem, et da sua gééraçõ; et diz outrosy da cõta que Moysem [faz] destes ãnos, por que Moysem delo tẽpo desta estoria des lo começo ata [aqui] nõ curou tanto em dizer çertos os ãnos do tempo, cõmo em aduzer et trager as [geerações] todas dereytas et ajuntadas desde Adam ata Abraã, ẽno qual se começou acreẽça daquel Deus que he hũ et verdadeyro Deus, et fazedor de todaslas coussas, et que Moysem apartou aestoria em poucas rrazões ata este lugar. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 127 |
Sobre [nasçemẽto] de Abraã achamos duas duldas: hũa do tẽpo enque nasçeo, aoutra do lugar; ha do [tempo], segũdo nossos latynos, foy como oyredes; ha do lugar, segundo os aravigos, cõmo vos contaremos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 130 |
Et Azara, quandose sentyo prenada, fezóó logo saber aTare, ante que a omẽ do mũdo entẽdesse; et Tare, quandoo souvo, vẽeose ascondidamẽte aaçidade, et tomoa aescuso et leuoa ahũa aldea que jazia em Caldea ontre estas duas vilas: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 134 |
O elamẽto da agoa figurauãna por rrazõ do mar, em semellança de varom et outrosi de hũa grande ymage, et coroada et nõ aposta mays fea et cõmo em semellança de quẽ espanta; et as suas vestiduras de duas colores, que [a] agoa tantas ha proprias, de jalde et de verde, et faziãlle [perlas] vestiduras synaes de todas aquelas cousas quese criam ẽna agoa; de baleas, de cocas, de orças et de todoslos outros pescados quea ẽnas agoas, et das cousas quese criam aderredor do mar, et da sua natura, et ocorpo fegurado desta [guisa]: desla çintura arriba cõmo fegura de omẽ, et dende ajuso cõmo de peyxe cõ escamas et sua cola. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 139 |
"Padre et meu señor: asy queria eu, que vos que esso dizedes que entendessedes ofeyto dos ydolos cõmo som fuste, et pedra, et terra, et feyturas das mãos dos omẽs, et como os mãdam fazer as gentes aseus talentes, et cõmo querem, et de dous ollos, et de duas orellas, et de dous narizes, et de duas mãos, et de dous péés, que fazẽ ao que de fegura de omẽ he; et se nõ quisesse oque faz aymage nõlle faria de estas cousas todas mays de hũa, et ẽno poder et mesura do omẽ quea faz, jaz todo oseu cõplimẽto, et ajnda mays digo quelle faça todas estas cousas cõplidas et ajnda dobladas, ou mays quatro ollos, et quatro orellas et [asi] das outras cousas, et ajnda quantas mays quiser, como dizẽ de Argo opastor [da] sua deessa Juno que avia çento ollos, empero queo matou Mercurio, nũca lle tanto farã que veja nẽ ouça, nẽ entẽda, nẽ synta, nẽ som os ydolos em outro estado senõ que cada dia vam tornãdose em aquelo donde forom et esto he aterra, ca as aruores, et as pedras, et ajnda os ferros et todaslas outras cousas que ẽna terra som, della forõ tomadas et della nasçem et em ella se tornã quanto quer que [tardem]; poys destas cousas som as ymages dos ydolos. " |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 141 |
"Tare, oque tu oyste dizer do feyto do deluvio general, que matou todaslas cousas saluo ende Noe et os outros que Deus quiso gardar [pera] viuer cõ el ẽna arca, et oque aprendiste despoys do departimẽto de hũa lenguage em seteẽta et duas, que foy feyto sobrela rrazõ da torre de [Babylonya], et ho espargimẽto de todaslas gentes que aly forõ ajuntadas et despoys forõ daly espargidas [per] todo omũdo, et todo esto vẽeo por rrazõ dos ydolos et dos [grãdes] pecados que faziã os omẽs; et em aquel departimẽto que foy feyto das lenguages, asy cõmo foy agente tyrada da lenguage que antes avia, asy esteuerom todos cõmo em hũ ponto de séér tirados de todoslos sentydos que antes aviam, et asy cõmo de novo lles vierõ os sentidos et sysos que despoys ouverom, et todos ficarõ asi cõmo loucos por la loucura [en que contendiam] contra Deus, saluo ende aqueles da lyña de que tu vẽes de Noe et de Sem et dos outros dende aty; et ficou em nos aquel primeyro lengage, et obõo sentido, et obõo siso pera conosçer Deus; et as gentes partyndosse neyçias et loucas de Babel et de Senáár, nũca ouverõ acordo de catar por seus deus despoys, et fezerõ sempre toda cousa que seus corações queriam, [et lles derõ] et cõ os moytos bẽes quelles dou Deus et os viços que tomauã y por codiçia de mãteerlos et quelles nõ myngoassem, buscarom suas ymages que fezerõ, et ydolo nõ quer al dizer senõ ymage, et diserom algũus; |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 147 |
Em todo esto, [Aram] oyrmão mayor, fillo de Tare, fora aly casado peça de tẽpo antes [desto]; et avia ja seus fillos, Loth fillo varõ, et duas fillas Sarra et Melca, cõmo avemos dito. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 156 |
Et ella entrou em Etyopia, et guerreoa et ouvo em ella lides, et matou moytas gẽtes, et entrou aterra por força et [fezoa] tornar assy et metioa su oseñorio de seu Jmperio de Assyria; et touo ella soa todos los rreynos do emperio de Assyria em [sua] vida, por duas rrazões: hũa por que lle ficou fillo pequeno jnfante erdeyro; aoutra por que aquel fillo acõtesçeo de séér sem syso et sem bõo entẽdemẽto. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 160 |
Cynque péés fazem hum passo; çento et vijnte et cinque passos hũ estado; oyto estados hũa milia, duas milias fazem hũa legoa. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 162 |
(Et conta Paulo Orosio duas cousas desta rreyna [semyrramys] de quese nũqua vio abondada nẽ farta: aprimeyra de matar omẽs et de esparger osangre deles; asegunda que nũqua foy farta de pleyto de omẽ ẽna maneyra que dito he. ) Et ajnda mays conta Orosio que ela fezo que por encobrir oseu máo feyto et de seu fillo, por ventura se sonasse em maneyra queo soubessem as gentes que esto queo tomariã por escandalo et cousa moyto máá aademays, que fezo ordenamento dos casamẽtos et mãdou que casasse opadre cõ afilla, et ofillo cõ amadre, et oyrmão com ayrmãa et ocriado cõ sua ama, et deu lles cõplido poder quanto pera casar, que casasse oque quisesse cõ quẽ se pagasse, et que vergonça nẽ deuedo de parentesco que nõ fosse y gardado por nẽgũa rrazõ, que ella omãdaua asy. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 167 |
Et aquel Batuel, fillo de Nacor, ouvo hũ fillo et hũa filla; afilla foy Rrebeca que foy despoys moller de Ysáác, fillo de Abraã et de Sarra cõmo oyredes adeante; et ofillo ouvo nome [Labam]; por que sayo Sarra [manyña], cõmo dito he et Abraã et Sarra nõ aviam fillo nẽgum, et porfillou Abraã aLoth, seu [sobriño], fillo de seu yrmão Aram et yrmão de sua moller, et querialle grande bem por estas duas rrazões. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 177 |
Et aestas agoas que vam assy departidas chamãlles estes nomẽes que avemos ditos, et desque se ajuntam todos em hum dizenlles o Nylo, et nõ antes ajnda que toda seja hũa agoa; et despoys que sal das yslas ençarrasse ontre [hũus] mõtes, et em nẽgum lugar nõ vay tam yrado nẽ corre tam rrezio cõmo por aly ata que vem por hũ lugar de Etyopia quea nome Catadupia, et daly adeante jazem ẽna fim del en bayxo da madre por donde el vay hũas pẽnas grandes et moytas, et durã longa terra, et estoruãno que nõ pode correr, et vay ferindo por ellas fazendo moy grande rroydo, et quebrantãdose todo tãto que dizem que aduas legoas del, que nõ ousa morar moller prene, por que perdem as creaturas ante o espanto do grande et forte rroydo del. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 177 |
Et Paulo Orosio conta deste [Njlo] todas las cousas que diserõ os outros sabios saluo estas duas: a primeyra quelle cambea el os nomẽs, a segunda ẽno correr, que diz que em [algũus] lugares corre doutra [guisa] que nõ diserõ os outros sabios; et ẽno que cãbeou os nomẽs he esto: que oprimeyro lago queos outros poserõ por fonte do Njlo, et diserõ que avia nome Nulidom el diz quea nome Clara, et do lugar donde corre adeante et lle diserõ os outros [Njgris], chamoulle el Nebul, et ẽnos outros lugares el dizlle o Nylo cõmo os outros sabios que del falarõ. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 183 |
Aa planeta de Saturno cõtesçeo cõmo em parte da geada et aaçinta [da] neue, et estas som as duas çintas que jazem postromeyras das outras tres de ambaslas partes. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 187 |
Daly adeante vayse aaysla de Abarom, aaque anossa antyguydade chamou onrrada, terra poderosa et que oye et sofre os primeyros rroydos do Njlo, cõmo olugar queos ha et os oye primeyro que outro lugar, et sentenos os penedos que estã primeyros; et plougo aos sabedores da natura desta [rrazõ], de dizer aestes penedos venas do rrio Nylo, por que elles som os primeyros que descobrẽ et dam çertos ssynaes do primeyro medo daqueles rroydos do Nylo, que vem nouo cõ oprimeyro começo da vijnda deles; que dito oavemos ja que ata duas ou tres legóas do Nylo em esta sazom nẽgũa moller prene nõ ousa y morar, por lo espanto et medo que tomã de aquel rroydo et vozes que da et sona anse amouer et perdem suas creaturas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 196 |
Et dizẽ outrosi que [des] Noe ata Aarom, forõ todos los fillos [mayores] desta gééraçõ byspos, et bendiziam aos pobõos quando faziã oraçõ et quando comyam, cõmo Melchisedec fezo aAbraã, et pero que [algũus] deles eram rreys ou caudillos em aquela sazõ nõ leyxauã por tanto de séér bispos et esto faziam por apoderar as gentes [en] duas maneyras: ahũa tẽporal [como] rreys: aoutra espiritual cõmo bispos; et por esso lles dauã primeyro as [primyçias] que disemos, et desi lles derõ as dezimas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 206 |
"Yrmãos, eu vos rrogo et pido por merçede que nõ queyrades fazer tam grande maldade cõmo esta, mays se tam grande voõtade avedes desso, eu ey duas fillas que nũca ouverõ marido et dar voslas ey et vos fazede cõ ellas oque quiserdes et aestes mãçebos nolles façades mal por que som meus ospedes et albergarõ [en] mjna casa. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 206 |
"Et dizialles estas palauras por estas duas rrazões: aprimeyra por defender os ospedes que nõ lles fezesem [nẽgoa] força nẽ mal, demays tã grande mal cõmo aquel; asegũda do mal que queriam fazer, tam sem desmesura et sem rrazom, cõmo quer que entendese que era grande pecado delles dar suas fillas, pero touo que moy menor era que aquel que elles queriam cometer, et por ende oquelles diso foy como aquel que avia osyso turbado do grãde pesar et coyta que avia do mal quelle faziã, et queriam buscar. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 208 |
Loth sayo de Sodoma quando os angeos esto diserõ, et chegou aSegor quando o sol saya sobre la terra, et despoys que el aly foy, cayo fogo do çeo sobre Sodoma, et Gomorra, et sobre as outras duas çidades Adama et Seboym, et destroyoas, et sufondoas todas ẽno abysmo, et fezoas hũ lago rredondo et caente cõmo fogo, segũdo diz mẽestre Godofre; et toda aterra que estaua em rredor dellas, et os omẽs, et todas las outras cousas viuas, et as aruores, et todos los outros hedifiçios et lauores, et quanto era dentro ẽnos termynos daquela terra, todo foy destroydo et perdudo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 209 |
Et de aqueles mõtes [de] Arabia et de Palestina naçẽ duas fontes de moyta agoa; et hũa a nome Jor, et aoutra Dam; et os sabedores das terras, veendo cõmo estas duas fontes se ajuntauã aly et cõmo das agoas de ambas ajuntada em hũ ygoalmẽte se fazia hũ rrio tomarom estes dous nomẽs, Jor et Dam, et por esta rrazõ chamarõ aaquel rrio Jordam. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 209 |
Et diz Josefo ẽno dozeno capitolo do primeyro libro que cada hũa destas çidades fezo seu rrey et que erã rricos destas duas cousas, atanto que nõ sabiam oque aviam: aprimeyra de todos los averes: ouro, et plata, pedras preçiosas, et de outras cousas, et de froytas da terra, et de gãados; asegunda de mançebia de omẽs et de molleres que nõ cabiã mays ẽna terra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 209 |
Et por que ante queas destroyse Deus rregauãsse as terras de Sodoma, et daquelas outras çidades da agoa do Jordam, asi cõmo [oparayso] de Deus, et cõmo terra do Egito do rrio Nylo, de cõmo vem aSegor, segundo conta Moysem ẽno trezeno capitolo do Genesis, departe aly Paulo Orosio, esto foy por que os moradores daquelas çidades aviã moy grandes abondamẽtos de todaslas cousas, ho hũ [porla] caentura do sol, quee cõmo natura [de] fogo, et por lo moy bõo rregamento do rrio Jordam, et nõ agradesçiam esto a Deus, nẽ conosçiam quelles Deus dera estes bẽes aly, nẽ que por El os aviam, et errarõ tam de máá maneyra queos matou Deus cõ aquelas duas cousas: ahũa por la caentura do sol quelles criaua aquelas cousas, enviou sobre elles, et sobre a terra, et sobre todaslas suas cousas aqueles rrayos, et aquel fogo do çeo queos queymou todos; et por la agoa que aviã pera rregar queos [enrriquiçesse et despois] queo ouvo queymado et tornado em çíj́nsa et em poluo, diz queas sufondou et fezo sayr agoa dos abismos que todo aquelo cobrio et ajnda oje esta feyto lago, et esta agoa quee tal -diz - que asy cõmo aoutra et acaentura do sol criauã aly todas cousas, que asy estoruarõ despoys aly este fogo et esta agoa quese nõ criem y. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 209 |
Et segundo achamos queo departe mestre Pedro et outros omẽs sabios queo oyram, et ajnda [algũus] queo viram, dizem que nẽgũa cousa do mũdo que viuese, nẽ viua fosse, nẽ peyxe, nẽ ave, nẽ al, nõse cria, nẽse pode aly criar, et esto por duas rrazões: aprimeyra por la terra quee queymada et morta, asegunda por la agoa quee manyna et caẽte, et fede; et dizem quese algũa cousa em ella caer, asy cõmo gaando, ou bestas ou omẽ, que ata que nõ seja morto nõ pode yr ao fondo, nẽ entrar sua agoa, et sobresto conta mẽestre Pedro ẽno capitolo de Sodoma queo emperador Vespasiano que mandaua justiçar [hũus] omẽs, et queos mandou atar de péés et de mãos, et deytar los em aquel lago, et que andauã viuos aadesuso. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 212 |
Bala, Salisa, Segor; aalende estes nomẽs achama Ysayas a bezera brincante, et [despois] de todo esto lle poserõ nome a çidade de Palmo, segũdo conta mẽestre Pedro ẽno capitolo destas çidades: et diz que mẽtre que Loth ficou em ella quea gardou Deus, mays despoys que el sayo dende que logo tremeo aquela terra aterçeyra vez, por que avia tremydo ja duas vezes, et quese sufondou toda açidade essa ora et tornouse em lago cõ as outras. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 212 |
Estonçes falarõ sobre esto aquelas duas yrmãas et diso ayrmãa mays grande aamenor: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 212 |
"Et assyo fezerõ, et dormyo asegunda noyte ayrmãa menor cõ el et outrosi opadre nõ sentio quando se deytou açerca del nẽ quando se leuantou, pero fezo lle cõmo fezera aaoutra, et asi forõ ambas prenadas de seu padre em sennas noytes et de sennas vezes, ca, segundo diz aestoria, despoys daquelas duas vezes nũca mays tornarõ ael sobresta rrazõ. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 212 |
Sobre este feyto diz asi mẽestre Pedro ẽno capitolo de Loth, que dizem os judeus que esto nõ he de créér que Loth podese fazer fillos em suas fillas daquela [guisa]; et dam estas duas rrazões por que: aprimeyra dizem quea natura das cousas odefende que nẽgum omẽ queo nõ sente que nõ pode auer que véér cõ moller pera aconosçer [carnalmẽt]; et que Loth, se bebedo estaua, que [non] poderia cõ suas fillas aver esto que [dicto] he, cao nõ sentyria nẽ osentya. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 225 |
Todas estas cousas acabadas cõmo he dito, et estando Abraã aly em Bersabéé, noso Señor Deus por lo asañar, chamóó duas vezes de aquesta guysa et disolle: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 225 |
Et Abraã, despoys que oyo [este] mandado de Deus, leuãtouse de noyte et tomou seu fillo et dous [seruentes] cõ el, et hũ asno [en] que leuaua aquelas cousas que avia mester [pera] fazer osacrifiçio, et pera sua despesa, et nõ quiso dizer nada asua moller nẽ asuas cõpañas por tal que o nõ estoruasem de complir o [mãdado] de Deus; et foysse pera omõte et forõ aqueles dous seruẽtes cõ el, et andarõ duas jornadas, et yam tallando da leña mays seca et mellor pera osacrifiçio. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 230 |
"Se vos [tẽedes] por bem et queredes que eu suterre mjña moller aqui, [rrogade] por mj́ aEsrom, fillo de Seor, queme de duas couas que estã em hũa pena ajuntadas em cabo de hũa serra et darlle ey por ellas tanto de aver quanto vos toverdes por bem. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 230 |
Et Esrom quando vio que Abraã nõ queria tomar aterra del ha menos della comprar, tomou os dineyros por ella, et doulle aterra et apẽna enque erã [aq[ue]las] duas couas, et daly adeante foy aquel campo de Abraã pera sua sepultura et dos seus. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 230 |
Et estas duas couas que disemos que erã feytas desta [guisa], ahũa estaua de suso, ha outra de juso; et ẽna de suso enterrauã os omẽs, et ẽna de juso as molleres, et em estas forõ metidos Adam et Eua da guysa que avemos dito que enterrauã aly os omẽs et as molleres. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 234 |
[despois] que ouverõ bebido seus camelos tomou Eliezer de suas joyas hũ par de serçelos douro que pesauã tanto cõmo dous siclos et duas arguolas pera as monecas que pesauã dez siclos, et pregontoa et diso lle: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 238 |
Deste casamento de Abraã et de Çetura conta Moysem que foy despoys do de Ysáác et de Rrebeca, pero Josefo diz que antes; os aravigos cõmo Abul Ybeyt, et Albacri, et [Avem] Abez et outros departem sobreste segundo casamẽto de Abraã et dizẽ asy: que morreo Sarra et quea suterrarõ em Ebrõ em aquel çimyterio que cõprou [Abraam], mays elles chamãlle amyzquita de Abraã, et dizẽ que antes morreo Agar que Sarra et que ambas morrerõ em dias de Abraã, et que suterrarõ aAgar em Meca, et que suterrarõ despoys seu fillo Ysmael, cõmo diremos adeante; et contã que despoys que Agar et Sarra forõ finadas, que ẽnos [triijnta] et oyto ãnos que despoys viueo Abraã, que casou cõ outras duas molleres et forõ das cananeas; et hũa foy esta que avia nome Çetura, et aoutra avia nome Haura; et que ouvera Abraã destas duas molleres onze fillos, et cõ Ysáác de Sarra, et Ysmael de Agar, que forõ treze todoslos fillos de Abraã que ouvo destas quatro molleres, et doutra parte nõ ouvo nẽgum que nõ tomou mays molleres. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 238 |
Mays dizẽ estes aravigos queos judios em seu ebrayco, que destas duas molleres postromeyras que nõ nomeã senõ aÇetura et dos fillos [dela] nõ mays dos seys que avemos ditos: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 238 |
Diz Rrabano, sobre odeçimo sexto capitolo do Genesis, que estas duas molleres Agar et Sarra, que dam aentẽder estes dous Testamẽtos: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 238 |
Et diz aly Jeronymo que tam bem Çetura, cõmo Agar, forõ ambas et duas barregãas de Abraã, et que nõ ouvo ontre ellas moller lijdyma nẽgũa senõ Sarra soa, et por ende apartou da [herdade] da promjssom et do rreyno et de quanta rrays avia opatriarca Abraã tam bem aos fillos de Çetura cõmo ao de Agar, et lles dou seus dões et os enviou fora do [rreyno] aoutras partidas de terras gáanar et goaresçer, et ficou ẽna erdade et ẽno rreyno por [herdeyro] et señor Ysáác sóó, que foy fillo de Sarra que era moller lijdema el sóó. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 250 |
Et esta Juno sabia moyto de [encãtamentos], et das estrellas, et os costumes de seu marido Jupiter, et estaua estonçes ella em hũ tam alto lugar que toda de aly paresçia aquela terra avista de ollos, et vio aquelas neblas em aquel vale, et catou por todo omũdo , et ẽno çeo nem ẽna terra nõ vio outro nublo, nẽ [nuve], nẽ nebla, senõ aquela; et segũdo conta Ovjdio ẽno primeyro libro do seu Libro mayor, diz que sabia ella que destas duas cousas et naturas se [leuãtauã] estonçes aquelas neblas; ou de terra mollada et humorosa, ou de rrio. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 250 |
Mays vio que de nẽgũa destas duas cousas nõse leuãtaua estonçe aquela nebla, et entendeo que rrey Jupiter, que leuaua as [nuves] onde queria por seus encantamẽtos, et que leuara aquela et fezera aly aquela nebla, et que algũa cousa de mal fazia aly, et traballouse ella outrosi logo de obrar do seu saber. . |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 256 |
Et fezose oque antes fora, et tyrarõselle as sedas et os cabelos de todo ocorpo dondeos nõ deuya aaver seendo em natura de moller, et [desfezerõselle] os cornos et tornarõselle os ollos, et aboca, et os beyços, et os ombros, et as mãos, todo fremoso, tal cõmo deuja seer de [dõna] et jnfanta filla de rrey; et as vnllas do pe que erã antes duas, tornarõse em çinque cõmo eram dantes ẽnas mãos et ẽnos pees. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 262 |
Onde diz Preçiam ẽno começo do seu Libro mayor queos gregos som fontes dos saberes et os latinos arroyos que manã daquelas fontes dos gregos; et este he odepartimẽto daquel encubrimẽto que Mercurio cantaua aArgo, et por encubrir arrazõ disolle que fora Siringa mudada em [canaueyras] ẽnas rribeyras daquel rrio Ladom; et outrosi, segundo departe mẽestre Juam, disolle esto por duas rrazões: aprimeyra por que avia em aquela rribeyra moytas canaveyras; asegunda porlos sete saberes que forõ ali achados, et estudiados, et acabados. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 266 |
Mays sobre estas duas rrazões, aprimeyra da morte de Abraã, asegunda do nasçemẽto destes seus netos, fillos de Ysaac et de Rrebeca, achamos ẽnas palauras dos santos ditos que desacordam, et diz Josefo ẽno [deçimo] sexto capitolo do primeyro libro da Estoria da antiguydade dos judios, que despoys que casou Ysaac cõ Rrebeca et Abraã [cõ] Çetura, et fezo Abraã em ella seus fillos que pouco tẽpo viueo el despoys, et diz que morreo por omẽ moyto onrrado de Deus et dos omẽs, et moy dinamẽte comprido de toda virtude por lo grande estudio et firmeza que [sempre] poso ẽno amor de Deus et ẽno seu seruyço; et que foy sua vida çento et seteenta et çinque ãnos, et que forõ seus fillos Ysaac et Ysmael ao seu enterramẽto, et queo suterrarõ em Ebrom cõ sua moller Sarra, et que despoys da morte de Abraã fezerõ Ysaac et Rrebeca seus fillos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 271 |
Et diz [meestre] Pedro sobrestas rrazões que aqual quer destas duas guisas queo ella fezo, quer ahũa, quer aaoutra, que ouvo rresposta de Deus que duas gentes tragia ẽno ventre; et entendese que padres de duas compañas quese aviã apartyr ontresi, et que lidariam [hũus] cõ outros, et que omayor seruyria ao menor. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 279 |
Et em esta sazõ esse Esau ouvo duas molleres, et [forom] do lynagẽe dos gentíj́s, segundo que diz mẽestre Godofre. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 283 |
Et dizẽ [hũus] que aquela ora foy Esau aduas [conpañas] de Ysmael, seu tyo, fillo de Abraam, et diz que sem as outras duas molleres que ante avia que casou cõ aquela filla de Ysmael que disemos que avia nome Afa, segundo diz Abul Ybeyt; et outros dizẽ que ouvo nome Melec que naçera de hũ parto cõ Nabayot. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 283 |
Jacob desque sayo de Bersabee et ya pera Aram, pasando por terra de Canaã, nõ quiso entrar nẽ dormyr em casa de nẽgũ dos de aquela terra por duas rrazões; aprimeyra por grande medo que avia deles, et asegunda por malquerença dos da terra que estauã mal cõ seu padre. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 287 |
Contam os sabios em suas estorias que este Foroneo foy oprimeyro rrey que leys [estabe[le]sçeo] et dou [juyzes], et segundo conta aestoria de Babilonya, et del rrey Nyno, et dos outros rreys daly, empero queo Jmperio et oseñorio dos rreys foy logo ẽno começo sobre los omẽs, et os rreys asseñorauãsse, pero diz queo mays que estonçes os rreys faziam ẽno seu começo que eram estas duas cousas: aprimeyra que faziam avenẽça et concordança ontre os [quesse] desavynã sobre algũa cousa, et esto faziam elles segundo seus entẽdemẽtos, que diz queos entendemẽtos dos prinçepes que eram estonçes por leys; ha segunda cousa queos [principes] faziam catauã os termynos de suas jurdições, et gardauã os, quellos nõ entrasse [negũ], nẽ embargasse. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 288 |
"Et Labam avia duas fillas; amays grande avia nome Lya, et amenor Rrachel que era aquela que disemos que Jacob vira ao poço. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 291 |
Et diz mééstre Pedro que foy feyto este apartamẽto por que nõ fezesem engano nẽgum ẽnos gaãdos os [hũus] aos outros; mays tomou Jacob varas de olmos, et de almendras, et de pladayros, et en talloas, et donde lles tyraua acorteça ficauã blancas, et dondelles la leyxaua eram verdes, et faziam se em ellas duas colores; et ẽno tẽpo queos gaãdos andauã em çeos pera cõçeber daua lles abeber em [hũus] canales, et ponya estas varas ante elles, tam bem aos machos, cõmo áás femeas, aly hu beuyam por que catassem pera ellas, et parando mentes em ellas que fezessem os fillos veyros, et [asi] foy. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 292 |
Et de todo esto nõ sabia nada Labam, [ca] era ydo [atrosguiar] et tõder as ovellas, nẽ Jacob nõ lle quiso dizer de cõmo se ya; et despoys queo soubo Labã -et esto foy terçer dia desque Jacob partio daly - tomou seus yrmãos et outros omẽs de duas cõpañas, et armouse et foy em pos el sete dias, et alcançóó em mõte Galaant, segundo diz Josefo, et por que era tarde queo nõ quiso cometer essa noyte; et jazendo dormyndo Labam, diz que veẽo Deus ael et lle diso: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 295 |
"Jacob foy moyto espantado quando oyo dizer de tam grande peça de compaña, et [partio] sua [compaña] em azes todos aqueles que cõ el eram, et fezo duas partes de [todo[s]] seus gáándos, et segundo contã Jeronymo, et Josefo, et mẽestre Pedro ordenou os em esta maneyra: queas mançebas et seus fillos fosem ẽna primeyra az ante el, as molleres et os fillos dellas ẽna segunda em pos el: |
[+] |
1325 |
TPc II, 19/ 37 |
Et esto toveron que era dereyto por duas rrazões. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 7 |
Et que forõ duas as Frigias. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 9 |
Mays por que foy Troya quebrantada de Hercoles duas vezes, a primeyra por lo feyto dos muros, a segunda por la desonrra que lles fezo el RRey Leomedon quando ya a Colcas por la lãa dourada. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 13 |
Et começarõ os [homes] a dizer de Leomedon que ficara pejuro duas vezes. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 13 |
Et pero que deziã os [homes] et andauã posfaçãdo que Leomedon ficaua pejuro duas vezes: a primeyra, por lo que negou ao paramẽto et lles nõ dou o que cõ elles posera; a segunda, por esto de Ercoles et de Peleo et Thalamõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 13 |
Et diso: ' prendeu Ercoles as amenas de Troya pejuradas duas vezes. ' Et nomeou as amenas de Troya en lugar dos muros entende se en este lugar toda a [çibdade]. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 14 |
De cõmo [Troya] começou de andar en peligros et foy quebrãtada duas vezes Troya começou de andar en peligros en tẽpo deste RRey Leomedõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 14 |
Et foy quebrantada duas vezes ẽnos dias del. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 15 |
Et aquelas primeyras duas d ' elas semella mays cõ rrazõ que a postromeyra segundo o feyto do carneyro et o cõto da estoria, a primeyra foy a verdadeyra. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 46 |
Et Tãtalo, veẽ(do) -se tam onrrado, pensou sobre duas cousas: a primeyra, cõmo poderia fazer seruyçio aos dioses por tãta onrra que lle faziã; a segũda, de prouar o [saber] que avia (et aquela) deydade dos dioses que cousa era, ou se era verdade ou mẽtira. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 50 |
Et entendeu bem as rrazões et o que deuyam y a julgar, mays diso a as dõnas deesas: ' nõ coydedes que eu nõ entendo ben esta rrazõ, o que cada hũa de vos ha dito, et o que deuja julgar mays do que a mj̃ [pertẽesçe], aqui o quero dizer ante estes dioses et deesas uos todas tres sodes mjñas parentas, et as duas mjñas molleres. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 52 |
Et conta a estoria que ela veẽo tã fremosa que entre as duas deesas nõ avia quen tã ben pareçese [do] seu [liñagee]. diz outrosi que ela et Juno et Palas que de hũ abulorio veẽ, segũdo as estorias dos seus gentijs cõtã, et que era Venus moy ben tallada de corpo et moy ben ensinada et ben rrazoada. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 57 |
Et avya ẽno leyto tendida hũa colcha moy noble cõ seu cobertor, et cõ duas sauãas de seda, et com outros pãnos quaes menester faziam para tal leyto. nõ vos direy longa rrazon. tanta era a nobleza de aquel leyto, et da rroupa que em el avia, qual nõ ha õme ẽno mũdo que o contar complidamẽte podese. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 86 |
Et aly era costume de seyr as vergẽes duas et duas, ou tres, ou quantas quisesen a solazar, et a espaçiar -se por ese mõte tã alonge da ermyta quanto quisesen -et esto tã -ben de noyte cõmo de dia. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 109 |
Et leuarõ consygo duas donzelas tam solamẽte et nõ mays. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et dou lle Palomades hũa tã grã lançada que lle quebrou duas costas, et lle meteu a lança ẽno corpo; et dou cõ el morto en terra. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 127 |
Et foy agylando tãto [per] la presa ata que jũtou cõ Protesalon Et logo que se cõ el veu, dou lle hũa atã grã ferida [per] medeo do escudo et da loriga [que] lle parteu o coraçõ em duas partes et poso o pẽdõ fora [per] las espaldas Et d ' aqui en deante se gardẽ todos os que lle a carreyra nõ quiserẽ dar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 135 |
Et asi son vijnte et duas azes. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et quanto el vio que o pleyto de seu señor ya tã mal, ouvo moy gran pesar et el tragia duas lanças. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 147 |
Et começarõ estas duas azes tã brauamente cõtra troyanos, en tal maneyra que cõ moy grande afam se touerõ aquela vez que nõ fugirõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 148 |
Et vyñã cõ el duas azes: ẽna hũa vjñã os de Traça, ẽna outra vyñã os de Pirra. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 148 |
Et forõ se [juntar] cõ aquelas duas azes de Traça et de Pyrra. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 186 |
Et sabede que cada hũ d ' estes persianos que tragiã duas espadas para mãteer et sofrer mellor o torneo despoys sayo Deyfebus et cõ el el RRey Menõ, que tragia consigo moytas conpañas et fortes et estrayas depoys que estes forõ fora, sayrom rreys et prinçipes et outros moy altos [senores] con suas azes bem apostadas por grãde sabedoria. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 186 |
Et se me os dioses ajudam, eu farey morrer d ' elles tãtos cõ esta espada que serã vençidos todos ajũtados mays vos saberedes hũa vez cõmo ella talla ' Et alçou o braço et dou lle por çima do elmo tã grã ferida que lle partio a cabeça et o avental en duas partes, et el RRey Santipus caeu morto. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 194 |
[Et as duas de aquestas ymagẽes erã a feguras de donzelas, et erã tan fremosas et tã ben feytas que mellor nõ poderiã seer, et semellauã angeos, tã fremosas erã.] |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 196 |
Et o donzel começaua logo a deytar outras frescas et de outro color et mays fremosas et asi fazia cada dia duas vezes. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 281 |
Et o voso pouco syso vos matou asi, et vos trouxo a esta morte ' Et depoys que esto diso, leuãtou se logo et foy acorrer a Achilles, que jazia en terra de duas [ascuadas] que lle dera Paris. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 296 |
Et chegarõ logo duas donzelas que ella moyto amaua Et poseron lle ẽna cabeça hũu elmo moy rrico et moy preçado et moy fremoso. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Et a trayçõ que lle ordenou foy tal: el escripueu duas cartas partidas per abçe, et ẽna hũa delas jazia que Palomades trageria aos da oste hũ plazo çerto en que ẽna carta dizia, et os troyanos que lle aviã dar por ende moy grande aver. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 352 |
Et fomos y moy bem rreçebydos de duas rreyñas que aly avia que eram señoras de aquelas jnsoas. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 355 |
Et el RRey Ydomenes lle fezo apreçeber duas moy nobles naves cõpridas et abastadas de quanto mester lles fazia en que se fose quando se quisese yr. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 356 |
Por que Deus quiso dar a esta duas cousas ajuntadas que nõ dou a outras moytas ca lle dou fremosura et beldade todo de consõo . Et nũca ja mays quiso oyr nẽ consentyr cousa que de maldade fose mays atendia seu marido. |
[+] |
1350 |
LT [1]/ 55 |
Depoys que Lançarot foy partido de seus conpaneyros caualgou por la montana ata que chegou preto da montana do castelo a duas deytaduras de pedra. |
[+] |
1350 |
LT [1]/ 55 |
Et sabede que susu na mõtana, a derredor do castelo, auya hũu fremoso chão que duraua bem duas legoas, et era bẽ guarnido de padros et de fontes et aruores, por que o castelo era mays rrico et mays uiçoso. |
[+] |
1350 |
SP 26/ 129 |
E otros y ha, que facen mayor tuerto con atreuimiento en vila ou en outro lugar. dizemus que deue el Rey auer as duas partes e a çibda ou a vila ou o castelo toman a terçeira (parte) para fazer os muros e as torres das cerqas dos lugares hu o tomaren. e para as outras cousas (para) que as ouueren mester que seja(n) en prol de todo comunalmente. pero as outras portages que antiguamente custumaron os Reys a tomar para si en alguos lugares eles as deuen auer enteyramente. outrosi dizemus que estas portages e os outros dereitos e Rendas del Rey meterlos en costas e en missoes e por lles fazer perder seus...e alguas outras cousas que farian de sua prol...que se conponan con eles e lles peiten algo ou por...enbargo alguo camio que saben que an de fazer. e alguos y ha que fazen desonrra a outros en peor maneira demandandoos maliçiosamente por seus seruos sabendo çertatamente que non an dereito nehuu en eles defamandoos a eles e a seus fillos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 230 |
Et erã os çĩquo barões et duas fillas moy preçadas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 230 |
Das duas fillas, a primeyra que naçeu foy chamada Casandra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 250 |
Et forõ per conto vij̃t et duas naos et mays nõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 279 |
Outrossý el rrey Ténedon leuou y trijnta et duas naues suas de terra de Sica. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 308 |
Et deulle Palamades hũa tã grã lançada que lle quebrantou duas costas et lle meteu a lança ẽno corpo, et deu cõ el morto en terra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 313 |
Et depoys que sse cõ el ueu, deulle hũa tã grã ferida per meo d o escudo et da loriga que uestía que lle parteu o curaçõ en duas partes, et pósolle o pendón da lança fora perlas costas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 325 |
Et assý son vij̃t et duas azes. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et el tragía duas lanças, et queríalle dar hũa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Desý tomou hũa das duas lanças ẽna mão destra et aderẽçou cõtra hũ caualeyro que auj́a nome Caris, et era natural de Pedralada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 344 |
Et vĩjnã cõ el duas azes, et ẽna hũa vĩjnã os de Traça et ẽna outra vĩjnã os de Pira. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 352 |
Et tragíãno moy mal, et feríã a rreueses en el, et derrubárõno duas uezes ou tres en terra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 355 |
Mays Éytor, sen mays tardar, fereu o caualo das esporas, et meteusse per meo da pressa, et foylle dar hũa ferida da espada per çima do elmo que lle parteu a cabeça en duas partes; ca, porla grã saña que auj́a, seu ardimento se lle dobraua. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Quãdo sse Éytor senteu malabalado, cõ grã saña que ouuo, meteu mão aa espada et deulle tã grãdes duas espadadas, per çima do elmo, que Achiles foy malchagado et seu rrostro todo cheo de sange. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 400 |
Et leixousse yr a el quanto o caualo o podo leuar et, cõmo era forte [et] ardido, deulle tal ferida per meo dos costados que llos cortou anbos et llos parteu en duas partes. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 426 |
Et sabede que cada hũ destes caualeyros perssyãos tragíã duas espadas pera mãtẽer et sofrer mellor o torneo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 426 |
Alçou estonçe o braço cõ a espada et foyo ferir per sobre o elmo, que a cabeça et o auãtal [ll]e parteu en duas partes. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 436 |
Et as duas destas jmágẽes erã de figura de donzelas, et erã tã fremosas et tã ben feytas et tã ben oosmadas et tã ben acordadas que mellor nõ podíã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 457 |
Et tãto entrarõ enpós deles que passarõ duas rruas do arraualde, et metérõnos alende das baruascãas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Estes maestres fezerõ quatro ymágẽes d ' ouro, yguaes en todo ditadas, et as duas semellauã de mãçebos et duas de uellos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et ẽnos dous estauã dous crisóritos et ẽnos outros dous duas matistas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 483 |
Et el rrey Serpedóm fuy y muy malchagado, que ouuo duas azcũadas et tres espadadas perla cabeça, taes que as duas pasarõ o elmo et a cabeça ata o testo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 544 |
Et fezo logo soar duas tronpas et ferir atabales, o mays rrégeo que poderõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 562 |
Et andando en esta presa, dérõlle duas azcũadas tã grandes ao caualo que logo caeu morto en terra, et Troilos so el. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 577 |
Et pois esto diso, leuãtouse logo et acorreu a Achiles, que iazía en terra cõ duas ascũadas que lle dera Paris. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 604 |
Et chegarõ logo duas donzelas et posérõlle ẽna cabeça hũ elmo muy rrico et muy fremoso et muy preçado et mais brãco que hũ cristal. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 626 |
Et esto uos dizemos porque cada hũ de nós he en grã pauor de grã mal que ueemos, por duas rrazões: a primeyra porque rrazõ et dereyto he de nos pesar do uoso mal et do uoso dãno, cõmo de noso señor; et segũdo, porque a uosa perda he nosa de todos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 653 |
Et metérõna en hũ moy bõo coyro, en que auía lauores d ' ouro et de pedras preçiosas, taes et tã boas que bem ualíã rrendas de duas çidades. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 660 |
Et dj́solle así muyto aduro: -Treedor, rrenegado, pois nõ ás coydado de mj̃ nẽ de Troya, que así he destroýda per ti, aue doo desta moça et guárdaa, en guisa que a nõ matẽ, ca de mj̃ nõ auerás tu doo nẽ merçee, ca eýnda que me gregos matar nõ queiram, duas mãos trago eu que me poderã muy bẽ matar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 672 |
Et trouxe tã grandes gãados per duas uezes que cõ aquelo fomos auondados per muy longo tenpo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 672 |
Et cõquereu a el rrey de Citayres, et trouxo d ' alá duas carretas d ' auer et de donas muy preçadas, que ualíã mays de çem mil marcos d ' ouro. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 682 |
Eneas fuj daquisto tã sanudo et ouuo ende tã grã pesar et tã grã coyta que seýo fora de siso, pero rrogou et pedío aos gregos que lle desen as vijnt et duas naues que Pares leuara a Greçia. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 684 |
Ayas Talamõ auía dous fillos pequenos, que ouuera de duas fillas de rreys, fremosas et honrradas et de grã guisa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 692 |
Et a trayçõ que lle ordinou fuj tal: el scriuío duas cartas partidas per ABC. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 714 |
Et fomos y muy bẽ rreçebudos de duas rreýnas que auía y, señoras daquelas j́nsoas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 714 |
Et, sen falla, nũca fuy quen oýse falar de duas donas que mays soubesem ca estas, ca elas nõ auíã maridos nẽ senores; mays quando algũus rreys ou prínçipes aportauã en estas j́nsoas, elas per seus encantamentos lles fazíã sofrer tãtas coytas que ante quiríã a morte ca uiuer en tal afám, et encantáuãnos asý que ficauã namorados delas, que nõ sabíã parte de sy, et quanto ẽno mundo á, se todo fose seu, todo o daríã de grado, que nõ ficase en eles nada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 718 |
Et el rrey Ydamenés lle fezo guisar duas naues muy boas en que se fose, quando se quisese yr. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 719 |
Et a sua tardança nũca lle a ela enpeesçeu pouco nẽ muyto, ca Deus quiso dar a esta duas cousas ajuntadas que nõ dou a outras muytas, ca lle dou fremosura et bondade, todo de cõsũu. |
[+] |
1375 |
QP 26/ 116 |
Hua cousa vendendo huu home duas vegadas a dous homes e en tenpos departidos. se aquel a quen a vende primeiramente passa a teença da cousa e paga o preço esse a (deue) auer e non outro. pero tiudo he o vendedor de retornar.o preço a aquel que a vendeu. (despois) se a avia Reçebuda con todos los danos e menoscabos que lle veeron por rrazon de tal venda. por que a fezo enganosamente. outrosi dizemos que se o postrimeiro conprador pasa a teença ( da cousa primeiramente) a pagase o preço que el adeue a auer e non o primeiro. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 92 |
Et Calrros bẽ no entẽdeu, et cõ dous mĩll caualeiros foyse a duas legoas da çidade de Ajen, et leixoos y todos ascondudamẽte senõ saseẽta que levou cõsigo ata hũu monte moy preto da vila, onde a ben podia veer, et leixou y aqueles caualeiros, et mudou os panos que tragia, et leixou a lança, et foyse en seu caualo, et cõ el hũu caualeiro que leuaua hũu escudo aas costas, ca era en aquel tenpo custume dos que yan a mãdado en tẽpo de gerra, et asi se foy a dereito aa vila. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 117 |
Et entõ os mouros cõ grã prazer forõ depos eles ata que os cristiãos chegarõ a hũu monte que estaua duas legoas da vila. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 128 |
Et aquestas som duas igleias: en Efeso que he ẽna destra parte de Ihesucristo, ẽno rreyno tẽporal, et Cõpostela que he aa seestra, que d ' estes dous yrmãos acaesçerõ quando os apostolos partirõ ontre si as prouĩçias do mũdo, para preegar a creẽça de Deus porque eles pidirã a Ihesucristro que hũu seuese a sua destra parte ẽno seu rreino et o outro a seestra. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 133 |
Et ao jantar comia pouco pan, et comia hũu carto de carneiro, ou duas galinas, ou hũa pata, ou hũa perna de porquo, ou hũu poõ, hũa grua ou hũa lebore. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Et en quanto Calrros et Galarõ et o arçibispo don Torpĩ pasarõ os portos cõ os outros viinte mĩll et Rrulan et Oliueiros gardauã a çaga de Rroçauales apareçerõ moy çedo de manãa Marsil et Velnĩgando cõ çinquoeenta mĩll mouros, et sayan dos montes et das deuesas onde jouverã ascondudos dous dias et duas noytes por mãdado de Galarõ, et fezerõ de si duas mãadas, hũa de viinte mĩll et a outra de trinta mĩll. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 153 |
A porta d ouçidente ha duas entradas, et por grãduẽ et por grã fremusura et por obra mais trabal[l]osa [escede a] toda las outras portas. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 156 |
[duas sobre lo portal da fonte?], duas sobre lo portal meridian[o] et duas sobre lo portal d ouçidente et outras duas estan sobre duas vides et outra esta ẽno meogo da igleia, ontre o coro et o altar. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 156 |
Et esta torre esta sobre duas pedras moy fortes, vĩimadas com̃o se fosen de marmor, et de dentro et de fora pintada de obras moy marauillosas, et he cuberta moy bẽ de chũbo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 162 |
Et de dentro ẽna primeira ordeẽ son oyto feguras de molleres de que faz cõmemoraçõ san Paulo, en cada hũu cãto estas duas, et sobre las cabeças dela[s] estan senllos angeos rreptos que tẽẽ, ençima do crochel, ẽnas maãos, o Trono Domini; et en medeo do trono esta Annos Dey que teẽ a cruz cõ o pee, et os angeos som tãtos com̃o as vertudes ẽno çimborio. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 195 |
MIRAGRE DE SANTIAGO SCRIPTO POR PAPA CALISTO Ẽno ãno da Encarnaçõ de Nostro Señor de mĩll et çento et dez ãnos, duas çidades en Italia aviã descordia entre si; et os caualeiros delas ajũtarõse a lidar; et hũa parte foy vinçida, et começarõ de fugir moy fortemente, et ontre os vençudos foy hũu caualeiro que avia acostumado de yr en rromaria a Santiago. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 208 |
Et ẽna noyte d ' aquel dia que o home santo esto diso, apareçeulle Santiago onrrado de vestiduras moi brãquas, armado com̃o caualeiro de moy fremosas armas que esplãdeçia mais que os rrayos do sol; et tina duas chaues ẽna mão, et chamoo duas vezes, et a terçeira disolle. - |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 213 |
Et sua moller por seu bẽe leuarõno en duas bestas en andes a Santiago en rromaria. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 213 |
Et el asi o fez por duas vezes, et a terçeira noyte apareçeulle Santiago et tomoo por la maão et leuãtoo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 213 |
Et o ome boo por amor de Santiago, esteue treze dias ẽna igleia fazẽdo esmolda et oraçõ et amostrando et dizẽdo a todos a merçee que lle Santiago fezera; et desi foyse sãao et saluo para sua terra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . et lles leixaua saber que por estas duas cousas nẽ eles nẽ outros non . . . saberiã nẽhũa cousa do que ha de viinr. . . |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 218 |
Et sabede que a estrela que os giou nũca despois apareçeu, pero dizẽ algũus que Beeda, seendo en hũu mosteiro, escripuio et diso no tenpo de Paula e Ustochio duas santas virgẽes que morauã en Beleẽ, cabo hũu poço, et dizẽ mais que por. . . esto disera que o tinã os mõjes por chufa, et que o deitarã de mõgia algũus dias de sua cõpania. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 59 |
na Segunda parte digamos que o Cauallo deue no preseuel estar en dous arretaes et en duas soltas asy postas que lle non danen os pees. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 61 |
pois que o Cauallo for fillado et domado deuenno prender en cabresto de dous rramos feito de coiro con cabeçadas et llegeno ao preseuel et metanno en duas soltas, et tena os ollos de llaã que tragam doçemente os trauadoiros mais saaos, et outrosy as qoixas. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 69 |
ũa forma do freo ha y a que dizen a barra porque han duas barras auesas et a hũa llonga, et tal freẽo he ao Cauallo mais ligeiro dos outros. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 69 |
Jtem outra forma do freo chaman amado morso porque ha amera morso aueso et ha duas barras et hũa dellas se parte en duas partes, he este freeo he mais forte que o outro sobredito. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 81 |
depois desta sangrya metan lle sedas nos peitos et nas coixas et corranllo et llauenlle estas sedas duas ou tres vezes no dia, conuen a saber aa mañãa et aa noite, para correren et seeren fora aquelles homores de que se geerou a llandooa, et non lle deuen a acorrer nen a llauar estas sedas senon a dous dias daquel dia que llas meteren ante que llas corran nen llauen deuen a caualgar no Cauallo et tragello huun pouco a peqeno paso et non deue a comer herua nen feeo et das outras qoussas non deue A comer senon pouco para se manteer tam soltamente, que a herua et o feno acreçentaRyan os homores et peoraryan por en o uerme se as comese. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 81 |
et se a chaga for no peito por rrazon do uento llegena con pano de lino ou de llãa, et non o tanga nen descubra ataa tres dias, et des ally adeante llauen con o uyño caente as chagas duas uezes no dia, et a noite as craras dos ouos con azeite et metam y estopa, et tiren ende a prjmeira que coseren et ponanlle esta estopa de cada dia como dito he; |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 81 |
Et depois acabados os Noue dias filla cal uiua et mel craro, tanto de huun como doutro et pouco de bõo vjno, et amasa todo desuun ataa que se faça maça, et mete esta maça no fogo, ataa que se faça della caruon et deste caruon fage poo, et llaua as chagas con viño caente duas uezes no dia, et fage as estopas miudas et talladas con cuitello, et enuolueas en aquel poo et ponas nas chagas. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 81 |
Et garda como non tangas hũa gran ueea que iaz en traues no peito, que vay ataa o llugar hu se gera o uerme ataa rreyz del, et pois que estos foren ceimados llançenlle duas uezes no dia cal uiua, tirada ante dellas a coctura que teueren et Nota que se jnchar a coixa da dor do uerme que deues a rraer arredor aqel lugar que for jnchado, et pon ençima no çerco do jnchaço semesugas para lle tiraren sange quanto mais poderen tirar, et ponlle depois enprasto de greda alua et de uinagre todo desuu amasado ou mete y o Cauallo manãa et aa noite en agooa frya este y por gran tenpo ataa que se façan as coixas delgadas et sotys. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 85 |
E para esta enfirmidade ou apostema et moi chegada ao curaçon deuenna tyrar moy sotilmente, et se no tiramento desta llandooa cebrar algũa ueẽa, et se tornar en sange deuena apertar das maãos et lialla con fyo do sirgo et see a non poder lliar por Razo deuena a meter na chaga para estanar esta meezjna filla duas partes dençenço et tres partes daloes etpatico, et faz ende poo et amasa este poo con craras douos moito anaçadas et mesturalle moitos dos cabellos da lebore et mete moito desto asaz sobre lla ueẽa na chaga, et outrosy ual moito para esto o ziz, et o qual mudo con craras douos ben moidos. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 87 |
quando as llandoas engrosaren ou [engro] creçeren mais que soem llogo poras cordas de sedas so o goto do Cauallo et correllas as duas uezes no dia, a noite et a mañaa et lauarllas as asy como conuen et untaras todo o goto con manteiga moitas uezes no llugar da door et cubrillas a cabeça con llãa et parao en lugar csente, et se as ditas llandoas non mingaren et se non desfezeren por estas cordas, tira as ditas llandooas ao Cauallo todas de Reyz asy como o uerme et tal cura lle faras como dito he do uerme, ou se non fenderas o coiro ençima da llandooa et poerllas ençima o poo do Rosalgar como dito he. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 95 |
filla o uinagre ben forte Et a greeda alua muda, et pouco de sal ben mudo, et amasa todo moy ben ataa que se faça ende hũa posta molle, et desta posta cubrir todos llos colloos moi ben et rrenouarllas esto duas ou tres uezes no dia et poerllas as asy como da primeira. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 99 |
Et todo ben muudo et pisado con huun pouco daçafran; destenperao con vino branco, et mestura con esta huũa peça de gemas douos, et uolue todo moy ben, et deue seer esta beberagen tan clara et tam sotil que lligeiramente a posa topyr o Cauallo et gardena en uaso llinpo et depois llançena en Corno de boy linpo et alçem a cabeça do Cauallo contra o aar sem freeo, et denlle duas ou tres uezes no dia daqella beberagen por aquel Corno et tena cabeça alçada por hũa peça de gisa que a beberagen posa deçer as entradajas do Corpo et depois desto tragano porlla rrenda a paso ou caualgen en el huun pouco para se estender a beberagen porllo Corpo et que a non posa boluer depois porlla boca. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 99 |
qeima con fero feruente os jllaes, fazendo en anbos duas linas en maneira de cruz, et por rrestrengemento do fogo quando se defera os jllaes moito do que soem ferir, et fendelle as uentaas ao longo para tirar por sy et enuiar mais ligeiramente saar. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 103 |
et dar llas este beberage duas ou tres uezes no dia por corno de boy asy como dito he na door polsiuo. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 103 |
et denlle ende quantia de tres punados duas uezes no dia, ante que beba agoa, que o trigo asy coito cria engorda o Cauallo marauyllosamente. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 111 |
Et se os ollos teueren pano uello ou rrezente filla a siba et o sarro da Cuba et a sal jema tanto de huun como doutro et fage poo de todo et peneirao moi ben et llançao nos ollos deste poo por huun canudo duas vezes no dia asaz del. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 111 |
Et se o pano for uello unta duas ou tres uezes a escuriduen do ollo con grosura. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 113 |
filla o mel Ruuyo et outro tanto da carne grosa do porco salpresa et pouca de cal uiva et outro tanto de pimenta muda et fage todo feruer desuo, meixendoo ataa que se faça jngento, et de tal vngento poras nas chagas duas vezes no dia, lauandoas ante esas chagas con vino tibyo. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 117 |
et rrenouar lla meezjna et tirando de rreiz o corno et mete na chaga estopa petada con cal envolta et con mel, encheea ende ben toda llauada primeiramente a chaga duas vezes no dia con vjno forte ou con vinagre caente ataa que a chaga seia soldada et non lle ponan sella ataa que seia a chaga saã encoirada. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 121 |
Reeras primeiramente os llonbos ou as rrens do Cauallo, depois faras pedamaço desta gisa, rreteras o pez, estendello as en pelle que posa cubrir os llonbos et as rreens dancho et de llongo, et depois fillaras duas ditas dramas de bollo armenico et do armonico et do pez grego et do galbano et do ençenço branco et dalmeçega et do sange do dagron et de agalla et de todas estas fillaras jgualmente tanto de huun como doutro et faras ende poo, et deste poo deitaras sobre llo pez da pelle, et seia o pez caente; |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 125 |
se a danadura ou jnchaço se faz de ferida en alguun lugar duro ou de couçe de alguun cauallo poeras primeiramente toda a danadura ou jnchaço, despois filla as follas dalosna et da alffauega et do gigante et pisa todo con exulla uella de porco en booa cantidade et fage todo feruer densuun et lançalle pouco de mel et dazeite et de farina triga meixendo todo ataa que se coza et pois se cozer pono tibio con pano de liño como enprasto et llegao todo na danadura et este enprasto lle mudaras duas ou tres uezes no dia. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 125 |
Et se for a danadura de escadea ou de espina que lle entre deuese curar asy como outra chaga en como en seu lugar direy uurmo no jnchaço, furenno con fero caerte ataa o fondo do jnchaço para se liurar ende aquel mal et vnten depois duas ou tres uezes no dia con manteiga ou con vnto aquell lugar et se se fezer sobre oso a aquell jnchaço ceimeno cumunalmente con alguun fero. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 129 |
Para desfazer aquel callo ual moyto o maluisco et a Rayz do lilio et a Rayz do teixo et o baruasco pisado todo con exulla de porco et coyto desuun et posto como enprasto con hũa peça de pano, et rrenouar amyude ese enprasto duas ou tres uezes no día. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 129 |
Para esto ual moyto a çebolla asada con myucas que nacen na terra et o ouo anaçado con azeite et asado ataa que espese, et poerlle esto caente todo como enprasto duas ou tres uezes enno dia, et uallem estos enprastos aa callosydade se for rrezente, mays se for uella et dura deuese rreer, como ja dixe, con hũa lançeta, escaruarena meudamente para del sayr todavya sange, depoys ponlle ençima sal et sarro de cuba, tanto de huun como doutro mudo ensenbra, ben mudo, et apertao ben con peça de pano, et leixo estar liado por tres dias; |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 129 |
Para esto ual o ouo torrado ataa que se faça duro et depois tollelle a casca et faz tal como bollo, et pono ençima caente, pero nenbrete que ante seia rreydo o callo como dito he, et rrenouallas este ouo duas uezes no dia. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 131 |
filla o fenun et o gretum que quer dizer alfforua et a linaça et esquilla que quer dizer çebolla aluarrãa et termentína que semella algedran et a rreyz do maluisco tanto de huun como doutro por jgualdade et pisa moy ben todo con exulla uedra de porco et faz ende hũa masa et coze todo con uyno, meyxeo ameude ataa que se coza ben, depois ponllo caente qual uyres que o poderan sofrer en pano de lyno ao longo do nerueo que he jnchado et legao moy ben, et esto lle mudaras duas uezes no dia. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 133 |
depois vntaras as danaduras con vmgento de seuo de carneiro et de çera et de gema tanto de huun como doutro coito todo ensenbra con pena de gallina duas uezes no dia llauandoas ante as danadurras con ujno feruente caente, et ellas jxutas, depois vntallas do dito vngento ataa que as danaduras desta door seian soldadas, gardandoo non se tanga dagoa nen do estrabo, et soldadas as chagas como dixe, legen con corda a uea mestra da coixa, et sangreno adedentro como he contiudo no capitollo que dizen esparauanes, et liurando ende conuinyuelmente o sange, queimaras de moitas qeimaduras conuiniuilis a dita danadura, asy como ia de suso dito ey; |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 135 |
toma fulugem et tres partes dazinlheue et outras tres douropiment et pouca de cal uiua et de mel craro tanto como todo esto et amasa todo ataa que se torne espeso como vngento, et llaua as gretas con vjno caente et exugao ben et depois ponlle deste vngento huun pouco caente duas vezes no dia et guarda senpre o Cauallo que o non tanga naquel lugar agoa no estrabo, pero sabey que lle uallera moito destar manaã et noite na agoa do mar; |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 135 |
fage cozer os farellos ou semẽas do trigo en vinagre forte et mete con esto hũa peça de seuo, et mete todo ataa que espese feruendo ao fogo, et depois pono caente qual o poder sofrer sobre lla juntura jnsartillada, et llegao con huun pano et esto lle rrenouen duas uezes no dia; |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 135 |
lega prjmeiramente na coyxa do Cauallo que for jnchada aquella ueea que chaman mestra et sangrao en esa veẽa et tirando ende o sange asy como conuen, fage enprasto da greeda alua amasada con vinagre forte et con pouco de sal ben mudo, et deste enprasto cobre todo o jnchaço da coyxa et ponllo duas uezes no dia. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 135 |
Para esto ual moyto o esterqo das cabras et outro tanto da farina do orio amasado todo con vinagre forte, et deste enprasto cubre toda a (a) coyxa jnchada et rrenoualle este enprasto duas uezes no dia. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 141 |
Et daquel poo pom duas uezes asaz no dia no llugar do cancer ataa que moira mays llaua ante a chaga con vinagre forte et exugao, et depois que for exuto llançalle aquel poo. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 141 |
o allo ben pisado con o dito poo et con pirjtro mudo que he açeche et tornado todo en poo mesturado con exulla uella de porco, et poer esto sobre llo Cançer duas uezes no dia, et llyallo et apertallo ben et fazer esto ataa que moyra o caçer, et depois façase do poo asy como ia dixe. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 143 |
filla cal uiua et outro tanto douro pimente et faze ende poo et filla o çumo dos allos et das cebollas et do engu, que semella sebugo, tanto de huun como doutro, et toma do mel craro et do vinagre forte, tanto destos anbos como dos ditos çumos et con esto todo amasa o dito poo et fageeo feruer meixendoo con coller, ataa que se ffaça vngento, et daquel vngento mete asaz na chaga duas uezes no dia, llegao y se uyres que mester he, et ante que o ponas llaua a chaga con vinagre forte. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 143 |
Et con mel craro et con vinagre forte tanto de huun como doutro, et coze todo desuun, et meixendoo con coller ata que se faça vngento, daquel porras na chaga duas vezes no dia como che ensynarey llauandoo ante con vinagre forte. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 145 |
alinpa a huña ataa sas rreyzes contra o touello dapar de a coroa do pee ontre o uiuo et a huna morta con puxauante ou con grosa ataa que começe a deitar sange, et depois toma a Cooura et tallalle o rrabo et a cabeça, et o al que ficar desfaz en peças myudas et coçeas en olla chea dazeyt, et cozase tanto ataa que se desfaçan os ossos, et ffacesse ende vngento et deste vngento huun pouco caente vnten as rrayzes duas vezes no dia, et vusen del ataa que se moyra a seda et se torne a huña a seu estado. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 145 |
tanto de huun como doutro, ataa que se faça como vngento et ponan deste vngento no lugar duas uezes no dia, ataa que seia soldada a carne et se mudaua a huña et mays, pero eu ensinado por esprouamento llouuo mays para matar a seda o vngento que se faz da serpente como dixe suso [et] ensiney. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 147 |
et seian caentes quaes as poder sofrer postas en hũa peça de pano ancho que çerque o pee darredor todo et llegeno ben et esto lle ponan duas vezes no dia. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 151 |
prjmeiramente descobriras a encrauadura de fondo ataa o uiuo, cauando a huña ao llongo et llargandooa arredor da chaga para se non chegar a huña a chaga et descuberta a chaga llauen con vinagre a encrauadura depoys de sal mudo et pona ençima et stopas molladas en uinagre et llegem o pee danado con huun pano et cure depois a chaga duas uezes no dia asy como ia contey. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 159 |
quando quiseres cangar o Cauallo fageeo ante escaentar et suar et depois a pouco tenpo sangreno nas veẽas en que se deue sangrar et gardao depois que no dia da sangrya non beba moyto nen coma senon a meatade da çeea que sooe a comer ou a terça parte, et en outro dia siginte denlle as duas partes, eno terçeiro dia denlle entregamente sua çeea. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 96 |
Mays aprouue a Deus, noso señor et salvador, que vierõ en concordia en tal gujsa que os pobres galegos ouvesen a terça parte da terra, en que viuessen; et os godos et suebos as duas partes et o señorio. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 113 |
Et huũ dia, sabado, estando ella continua oraçõ ante o altar, paresçeulle el rrey, seu marido, que o tragiã dous diabros atado en duas cadeas de ferro. |
[+] |