logo usc Corpus Xelmírez - Resultados da consulta

Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval

Resultados da pescuda


Os resultados das buscas efectuadas no Corpus Xelmírez poden ser usados con fins educacionais e de investigación, sempre que se mencione a fonte. Se desexa consultar a referencia e o contexto dun exemplo, calque no símbolo [+] na cela da dereita. Para se referir ao corpus como un todo, cite: Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval - http://sli.uvigo.gal/xelmirez/. Se desexa realizar outra pescuda no Corpus Xelmírez, pode calcar aquí.
Está a procurar contextos do uso de entendemento nos textos históricos do Corpus Xelmírez.

Número de contextos atopados: 53

1295 TC 1/ 83 Et dame siso et entendemento com̃o o possa fazer et de maneyra como te tenas tu por seruido de mj̃ et cobrẽ castelãos algũa cousa do que perderõ; ca, senor, longo tẽpo a que uiuẽ apremados et muy quebrantados dos mouros. [+]
1295 TC 1/ 171 Et, seendo el aynda nino de pouca ydade et de pouco entendemento, começou a asanar os condes de Galiza, per suas palauras nõ cordas et por seus feyctos desguisados, et de seerlles brauo(s) et esquiuo(s), nõ sse querendo guiar per [consello de] sua madre nẽ de sua tia, a mũia. [+]
1295 TC 1/ 277 Et este Garçia Ramirez foy casado cõ dona Margelina, ffilla do conde dellas Perchas, et ouuo en ella hũu fillo a que disserõ dom Sancho -este foy omẽ de grande entendemento et de grã coraçõ et muyto entendudo -. [+]
1295 TC 1/ 288 Et este rey dom Rramiro, por que o seus arangoeses [aujã] por çĩple et que nõ era muy agudo en seu entendemento, os rricos omes et os caualeyros faziã escarno del et acusauãno, en maneyra que lli faziã fazer muytas cousas que nõ pertẽeciã a rrey, com̃o se fosse aluardã. [+]
1295 TC 1/ 335 Et el rrey foy muy espãtado polo muy fremo[so] miragre et arrepeedeuse polo que lles auia dicto et quiserallo tomar; mays nõno pode fazer, ca, tal ora com̃o o pensou, nõno pode mays veer, et foy mouudo seu entendemento en al, et seu daquilo que coydou. [+]
1295 TC 1/ 343 Outrosy a rreyna dõna Sãcha nõ se traballaua meos hũu pouco de fazer bõas obras et seruir a Deus, que era dõna de grãde entendemento et mujto aguçosa en todo bem. [+]
1295 TC 1/ 348 Mays todavia aos boos et d[e] boo entendemento pesou muyto, ca ben entendiã o mal que lles podia acaeçer en cabo, asy com̃o lle depoys auẽo, que naçeu ende muyto mal. [+]
1295 TC 1/ 374 Poys que el rrey dõ Sancho tomou os rreynos a seus yrmãos, por que dõna Orraca amaua muyto al rrey dom Alfonso et por que entendeu que per seu cõsello se seyra da mõi(ar)ia, -et el rrey dõ Afonso en todos seus feytos se guiaua per ella et a tijna en lugar de madre, et ella era dõna de grande entendemento - (et) el rrey dõ Sancho sacou sua oste et foyse sobre Touro, que era da ĩfante dõna [Eluir]a, et tomoulla. [+]
1295 TC 1/ 392 Dom Pero Ansures era de grãde entendemento et sabia muy bem arauigo. [+]
1295 TC 1/ 395 Dom Pero Ansurez, com̃o era de grãde entendemento, mandou poer muytas besta[s] fora da vila, muy bem guisadas, que o nõ entendese nẽgũu. [+]
1295 TC 1/ 404 Et este rrey dom Afonso en começo de seu rreynado mandou chamar a jnfante; et, por que ella era dõna de boo entendemento, todo o que auya de fazer et d ' ordenar ẽno rreyno faziao per seu consello della, pero que llo tijnã todos por grã mal, segũt que o conta o arçebispo dom Rrodrigo. [+]
1295 TC 1/ 452 Et fezerõ y entõ arçebispo a dõ Bernaldo, que era om̃e boo et de santa vida et clerigo muy leterado et de boo entendemento. [+]
1295 TC 1/ 622 Et en elles se conprio o que disso o sabio: que aos de mao entendemento peor he de sofrer o bẽ ca o mal; ca o mal sofreo ome aỹda que lli pes, et o bem nõno pode sofrer de grado. [+]
1295 TC 1/ 671 Et acharõ o judeu sem entendemento nẽhũu, tendudo ante o corpo do Çide, que sse calaua ia das uozes. [+]
1295 TC 1/ 685 Et respondeu a elo com̃o ome de bõo entendemento et mesurado: - [+]
1295 TC 1/ 713 Et el rrey foy creçendo et seendo de muy boo entendemento et de bõas manas. [+]
1295 TC 1/ 729 Conta a estoria que o muy noble rrey dõ Afonso de Castela, que soube sempre gaanar preço et onrra et melloria sobre os rreys seus vezinos, et quiso enmendar sua vida et seu estado com̃o om̃e de grande entendemento; et foy muy granado et muy ardido et muy temudo en sua terra et ẽna allẽa et muy conplido en justiça, et daua muy grandes dõas. [+]
1295 TC 1/ 759 Et a rreyna, com̃o era de boo entendemento et muy corda, ouue seu consello cõnos rricos omes et conos prelados do rreyno a quem daria seu yrmão el rrey a criar, ca ela nõno queria dar a nẽgũu sem seu cõsello delles. [+]
1295 TC 1/ 777 Et por uerdade quanto era a madre bẽno mereçia; ca era dona de bõo entendemento et uerdadeyra et mesurada et muyto ensinada dona, et foy lume et espello de Castela et de Leom, et todos catauã por ella et por seu entendemento se guyauam. [+]
1295 TC 1/ 817 Et diz asi o arçebispo dõ Rrodrigo de Toledo: por que [o] grande entendemento del rrey don Fernando nõ mingu[asse] asi da sua nobreza nẽ valuese mẽos por andar en allẽos et en descoueniẽtes ajuntamentos de molleres, a nobre rreyna dona Berĩguela, sua madre, ouue a curaçom de lle buscar con quẽ cas[ass]e. [+]
1295 TC 1/ 841 Et asi cada hũus o consellauã, segũdo seus entendementos, o mellor que entendiã. [+]
1295 TC 1/ 890 Este foy rrey muy mesurado et cõprido de toda cortesia et de bõo entendemento, muy sabedor; et muy brauo et muy sanudo enos lugares hu cõueesse; muy leal [et] muy uerdadeyro en todalas cousas que uerdade et lealdade deuese seer guardada. [+]
1300 AT III,4/ 51 Pero como vus ja dixi, poden -o meter no mozdobre, porque dam em el [a] cada tempo seu entendemento. [+]
1300 XH I, 0/ 156 Et ella andando em estas guerras cresçeo omoço, acomo quer que era tal; et quando arreyna tornou destas batallas por véér sua çidade et seu fillo, et oachou tal, catou arte cõmoo encobrisse por nõ perder os rreynos; et logo, ante que esto sonasse, mãdou fazer hũus pááços apartados moy grandes, et moy fermosos, et moy nobles, et ençarrou aly offillo cõ poucas amas et seu ayo que pensasse del; et esto fazia ella por tal queas gẽtes queo nõ oysem fallar em tal maneyra que entẽdesem que era sem [entendemento], et em tal maneyra ordenou ella opááço enque el moraua, que aquel queo véér quisesse queo nõ vise senõ moyto aalonge, em tal maneyra queo nõ podese conosçer de cara. [+]
1301 PP V, 48/ 32 E depoys disso El a seus discipulos, como rrespondẽdolles, que erã sen entendemento, ca lo que entra por la boca al corpo nõ ensuza al ome, mas partesse por aquelles lugares por do convene e governa al corpo; mas lo que sale del corazõ del ome, assi como furto, o omicido, o adulterios, pensamentos maos e as outras cousas semellantes destas, ensuza al ome porque lle tolle la bõa fama. [+]
1350 HT Miniaturas/ 340 Et sabia os aver cõmo õme sesudo et de bõo entendemento, ca nõ lles era brauo nẽ esquiuo nẽ soberueo, mays era lles mãso et [omjldoso] et todo seu coydado metia em cõmo se faria amar a todos. [+]
1350 SP 26/ 129 (LEY OYTAUIA quen pode fazer desonrra. Desonrra ou torto pode fazer a outro todo home ou moller de des anos e medio aRiba porque ouueron por ben os sabeos antiquos que deste tenpo adeante (deue) auer cada huu entendemento para entender se faz desonrra a outro (ou non). (saluo ende) se aquel que o fesese fosse louco ou desmemoriado ..............seria tiudo de facer emenda de nehua cousa que disese ou fecese porque non entende o que faz mentra esta... ..............loucura. pero os parentes mais.... ......que ouuesen estes ataes ou os que ouuesen en garda (deuianos) gardar de maneira que non posan facer torto nen desonrra a outro. asi como en moytas lees deste liuro disemos que o deuen facer e se non o fecesen ben se poderia (facer emenda deles do torto tuerto que aquestos atales fizieren.) LEY IX. --(Contra quien puede ser fecha deshonrra, e quien puede demandar emienda della, e ante quien.) Tuerto, o deshonrra puede ser fecha a todo ome, o muger, de cualquier edad que sea, maguer fuesse loco, o desmemoriado. ) [+]
1370 CT 1/ 468 Ca, se Éutor uiuera, porla sua grã franqueza et porlo seu entendemento et ardimento fora senpre Troya defenduda de quantos ẽno mũdo fosem. [+]
1370 CT 1/ 471 Et os que fezerõ esta obra erã de tã grã çiençia et de tã grande entendemento que laurarõ sobre esta bóueda hũa casa moyto alta, bẽ de vijnt pees. [+]
1370 CT 1/ 476 Agamenõ, cõmo era bom caualeyro et de bom entendemento, rrespondeu asý: - [+]
1370 CT 1/ 476 Eu, ata aquí, corrigí esta hoste muyto en paz et nõ lles fige noio, nẽ cousa que nõ deuese, a meu entendemento, nẽ eles a mj̃, nẽ sey que am de mj̃, nẽ eu deles tãpouco. [+]
1370 CT 1/ 486 Mays Agamenõ nõ llo [contra]diso, nẽ llo esquiuou, ca era caualeyro de grand entendemento et nõ quiso y fazer cousa onde podese naçer mal nẽ estorua a aquelo que auíã começado; ca, se entre eles naçese algũa descordia, seríã ende meospreçados et uallrríã por ende mays pouco. [+]
1370 CT 1/ 493 Et soudoua muyto da parte de seu señor, et contoulle seu mesaie, todo cõmo lle Achiles disera, cõmo õme de bom entendemento, en esta maneyra: - [+]
1370 CT 1/ 494 Desque o mesageyro d ' Achiles ouuo acabada sua rrazõ, a rreýna, cõmo era dõna de grã siso et de grand entendemento, dísolle assý: - [+]
1370 CT 1/ 494 Et ia ey perdudo o mays do entendemento, et cousa ẽno mũdo nõ á que me posa cõfortar, et muyto mays quirría mĩa morte ca sofrer tal coyta cõmo sofro noyte et día, pero se esto podesemos acabar eýnda en algũ tenpo me podería yr bẽ. [+]
1370 CT 1/ 497 Et entõçe a rreýna, cõmo era sesuda dõna et de grãd entendemento, apartou o mesageyro, et dísolle quanto rrey Príamos lle auía dito. [+]
1370 CT 1/ 497 Mais se fuj ẽno mũdo ome a quen ualuese contra o amor siso ou ardimento ou ualentía, çertas nõ, ca nõ ualeu a Sansóm, nẽ a Salamõ, nẽ a Dauid, que forõ omes de grã siso et de grãd entendemento. [+]
1370 CT 1/ 497 Et nõ he marauilla, pois muytos de bom entendemento et de bõ siso sofrerõ outro tal cõmo eu et nõ se lle poderõ defender per força nẽ per bõo siso. [+]
1370 CT 1/ 497 Et se en mj̃ á ualor ou esforço algũ ou siso ou entendemento, aquí cõuẽ que paresca, ca ẽno mũdo nõ á tã forte cousa nẽ tã esquiua que eu por esto nõ faça. [+]
1370 CT 1/ 500 Mays dũa cousa me marauillo, por que aquí á tãtos bõos caualeyros de grã siso et de grand entendemento et nõ tomã cõsello sobre este feyto, et en outra maneyra nõ querẽ tomar outro camjno se este nõ. [+]
1370 CT 1/ 517 Et, sen dulta, nos fará grã mj̃gua et somos por ende maltreitos, ca moyto era bom caualeyro et urgulloso et ardido et marauillosament rrecudía bẽ aos grandes feytos, et sabíanos gardar moy bẽ perlo grãd entendemento que en el auía, et dar os cõssellos muy bõos, et adeantarse moy ben. [+]
1370 CT 1/ 567 Ata meodía nõ cobrou sua fala, nẽ seu entendemento. [+]
1370 CT 1/ 572 Et o mandadeyro, cõmo sabía et era de boo entendemento, cõtoulle sua mesaiẽ per tal guissa: - [+]
1370 CT 1/ 605 Mays a rreýna, cõmo era de bon entendemento et cortés, cõfortáua[o] moy bem et muy saborosament. [+]
1370 CT 1/ 628 Et marauíllome cõmo sodes tã estrayos et tã fora d ' entendemento et tã endiabrados que me ousastes mouer tal cousa. [+]
1370 CT 1/ 628 Et, sen falla, este cõsello he d ' ome sen entendemento. [+]
1370 CT 1/ 637 Et, por Deus, este destroymento et esta coyta cõ que ia somos enoiados et mortos et cãsados nos deuería de dar entendemento et talente d ' amar et querer paz. [+]
1370 CT 1/ 637 Et, se el quer defender a sy et a nós, aquí pareçerá seu siso et seu entendemento. [+]
1370 CT 1/ 688 Et don Antenor se omildaua a tódoslos daquela terra et daquel rreyno, et sabíaos auer cõmo ome sesudo et de bõo entendemento, et nõ era brauo, nẽ esquiuo, nẽ soberueoso, mais éralles mãso et humildoso. [+]
1370 CT 1/ 704 Et eu nõ sey ẽno mũdo ome que o doutra guisa queira contradizer, se siso ouuer ou entendemento. [+]
1370 CT 1/ 735 Et eles coñosçíã todo bẽ et mal, et chegáuãse ao bẽ et leyxauã o mal, et, a cõmoquer que fosem muy moços d ' ydade, erã moyto auondados de entendemento. [+]
1370 CT 1/ 735 Nũca forõ fillos de rreys que taes feytos cõmeçasem per muytas uezes, et a todo derõ cabo, et forõ conpridos de todo bõo entendemento. [+]
1370 CT 1/ 739 Et desque ouue entendemento, preguntou a sua madre et rrogoulle que lle disese quen fora seu padre et se era rrey ou duc ou conde, ou se era noble ou uil, ou se era morto ou uiuo. [+]




RILG - Recursos Integrados da Lingua Galega
Seminario de Lingüística Informática / Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2018
Deseño e programación web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL