1290 |
FD I, 2, 3/ 125 |
Cada una destas perſoas poden ſéér perſoeyro por qualquer deſtas outras dando bóó fiador que el fara auer por firme et por eſtauel quanto en aquel preyto façer ou raçoar daquel por que ſſe fecer perſoneyro, ca en outra guiſſa non pode ſeer recebudo. |
[+] |
1290 |
FD I, 2, 3/ 126 |
E deue ſeer recebudo a ello ſe der fiador que ſegira el preyto et pagara todo o que for iulgado, pero que o non aya por firme nen por eſtauil aquel por que el defende, e atal fiadoria e dicta en latim iudicatum ſolui . |
[+] |
1295 |
TC 1/ 3 |
El rrey dõ Rramiro ouue nouas et sabedoria desto en Castella, hu estaua fazẽdo seu casamẽto; et, quando aquillo soube çertamente, leyxou todolos outros feytos et tornouse para Leõ o mays agina que el pode. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 11 |
Et Sindonia et Callez estauam entõce bem pobradas de mouros et ric[a]s et en boos estados. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 13 |
Et, como estaua a çidade de Seuilla quebrantada da outra gente que disemos ante desto, nõ poderõ acordar en si tam bem que se defendesem delles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 16 |
Et este dõ Ordono pobrou as çidades que el rey don Afonso, o Casto, gãanou de mouros, que estauã aynda hermas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 17 |
As atalayas que estauam fora da villa de Tolledo, quando o uirõ vijnr cõ poucas gentes, coyda[ndo] que nõ erã mays cõpanas, fezerõno a saber aos da cidade. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 19 |
El rey dom Ordono, quando esto soube, que aquel guerreyro Muca estaua tam açerca, partio sua oste en duas partes: et a hũa leyxou alj çerca da villa et a outra leuou cõsigo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 27 |
Et el rrey dom Affonso, com̃o estaua seguro et en paz et pensando en bemparãça de seu reyno, nẽ se gardaua nẽ cataua de tal coussa, nẽ tijna cõsigo senõ poucos caualleyros a aquella ora. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 33 |
Et aquelles mourros eram tã muytos que, fiandosse ẽna muytedũem, partirõse et fezerõ duas partes de ssi: et a vña parte foy contra Poluorera et a outra deu alj u el rrey dom Affonso estaua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 35 |
Ca, senor, nẽbraruos deviades outrosi de com̃o uos acorri çerca do rrio d ' Oruego, quando estauades çercado et uos tĩjnã os mouros en essa cerca en coyta de morte. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 43 |
Et dizem outrossi que el rrey, pero que estaua yrado contra Bernaldo, que lle deu caualleyros et auer et envyo[o] para França, pero que achamos que en Espana morreu Bernaldo, assi com̃o dissemos ya ante disto et com̃o [diremos] eynda adeant [e] . |
[+] |
1295 |
TC 1/ 43 |
Et dizẽ enos cantares que disso alj Bernaldo a Carllos que era sobrino del rrey Carlos, o Grande, et fillo de dõna Tinbor, sua yrmaa; et que lle disso Carlos que era muy bem et que llj prazia cõ el, et que estaua ena corte hũu fillo dessa dõna Tinbor et que o preguntou el rrey se o querria reçeber por yrmão a Bernaldo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 51 |
Depoys disto pobrou el rrey dõ Affonso os cãpos que dizẽ dos Godos -et estes som terra de Cãpos et Touro - et esses logares que estauã hermos et despobrados pollo destroymento dos mourros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 90 |
Et aquella hermida estaua cuberta toda dũa hedra, assi que nõ podia pareçer della nẽhũa cousa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 92 |
Et o conde Ffernã Gonçaluez estaua entõçe [quedo] en hũu logar et cobijçaua ia veer se juntado conos mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 100 |
Et dessi mandou logo mouer dalj toda sua gente et foysse para aquel logar du estaua o conde de Tollossa cõ todollos nauarros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 100 |
Et os de Tollosa et os nauarros estauan da outra parte et nõnos leyxauã passar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 105 |
Et os mouros estauã en Facynas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 111 |
Et ouue y aquel dia delles muytos mortos et feridos, et os que escaparõ estauã muy lazerados et cãsados. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 111 |
Mays, quando o conde Fernan Gonçaluez soube que os mays altos omes daquela az erã mortos, [et] que os outros estauã muy arrequeixados et tristes, et que seriã muy agina desbaratados, se acorro nõ ouuesem, ouue ende muy gram pesar, tãto que nõ catou por al senõ por aguillar o caualo, et deusse a andar et meteusse pela mayor pressa dos mouros, que [non] douidou nada, et foylle acorrer, et achoos muy desbaratados, ca os ouuerã mortos ou presos, se el tã agina nõ chegara. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 111 |
Et en todo esto el nõ estaua de uagar, ca tãtos mataua dos mouros, que muytos erã ademays. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 111 |
En todo esto os cristãos, que estauã muy cãsados et desmayados et muy afrõtados et a temor de perder aly os corpos, quando uirõ o apostolo, vẽolles cobro et curacões et forõ muy esforçados; et tornarõ tã de rrigeo aos mouros que matarõ muytos delles ademays. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 111 |
Et elles entõ oyrõ o que o cõde dizia, mesurãdo o feycto en que estaua et estãdo en esto en que era, teuerõ que o mellor que poderia seer que aquelo era que o conde dizia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 121 |
Andados quatro ãnos deste rrey dom Ordoño -et foy esto ẽna era de DCCCC et LXa ãnos; et andaua outrosy o ano da encarnaçõ do Senor en DCCCC et xxiij ãnos -, este ãno, guisando el rrey dom Ordoño sua oste muy grande para yr sobre o conde de Castela, Fernan Gonçaluez, por que sabi[a] que o conde auya sabor de meterllj buliço ẽno reyno, et yndo el para ala, enviou o conde algũus de seus rricos omes que lle dissessem que el aparellado estaua para o seu seruiço, ca nõ para o seu deseruiço, [et] que queria auer seu amor cõ el. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 121 |
Mays os mouros, por que souberõ que el rey dom Ordono et [o] conde Fernã Gonçaluez estauã desauijndos, veerõ sobre Sancto Esteuã de Golomas, que [he] en ribeyra do Doyro, et çercarõno et correrõ toda a terra ata Burgos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 126 |
Et ditas estas parauoas foy cõ aquelles çĩco caualeyros que tijna cõsigo, et meteusse en hũa hermida que estaua y açerca, et deçerõ de seus caualos et subirõ logo en elles seus scudeyros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 126 |
Et o escudeyro do conde, quando aquelo uyu, fezo com̃o leal ome deue fazer, et chegousse aa jgleia et deytoullis as espadas per hũa feestra que y estaua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 126 |
[Et] por que pesou muyto a Deus daqueste feycto tã mao et tã sem razõ, (et) oyrõ todolos que y estauã hũa uoz ẽno aere, et partiusse logo o altar da hermida, dela çima ata o fondo, et a jgleia outrossy, et assy esta partida oge en este dia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 136 |
Mays pero nõ sse podjam avijr nẽ acordar en nẽhũa guisa, com̃o omes que estauã sem cabedel, ca hũus queriã hũa cousa et os outros outra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 136 |
Quando ysto uiu Nuno Lay, que estaua en aquela iũta cõnos outros, com̃o era ome de gram siso et bom caualeyro d ' armas et muy esforçado, dissolles: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 138 |
Et estauã ia cansados os hũus et os outros et começarõsse de uençer os castelãos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 142 |
Et en todo esto os leoneses estauã sanudos contra o conde, por que nõ quisera que fossẽ cõ elle. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 145 |
Et el rey dom Garçia outrosy, com̃o era ome perçebudo, estaua muy bem guisado et sayu a rreçebelo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 150 |
Et foy[sse] logo para hũu portal, com̃o a condesa consellara, hu estauã aquelles dous caualeyros seus atendendoo cõ hũu caualo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 150 |
Et, quando chegarõ ala Submoça, forõsse para aquel monte, du aquelles caualeyros estauam atendendoo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 152 |
Senor, atreuyme en sacar o conde daqui por que vj que estaua en gram coyta [et] por que era cousa que me [con]vijna cada que o eu podese guisar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 153 |
Et, quando uyu que estaua tam mal parado per y o preyto et que nũca sse poderia pagar o auer -tã grande era -, falousse cõ seus uasalos, et acordarõ que lle desse o condado en preço daquel auer; ca nẽ el nẽ os reys que enpos el ueessem nũca tãto averiã daquel condado. . . en dereyto. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 161 |
Sobre todo aquelo, aquel conde Gonçaluo Sanches foy logo et queymoullj todollos nauios du estauã na rribeyra do mar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 163 |
Et acaeçeu a aquel caualeyro que [en] hũu moesteyro que fezera o conde Garçia Fernandez y açerca do castelo de Santo Esteuo, ẽno qual moesteyro poserõ viijto mũges que trouxerã para y do moesteyro de Sam Pero d ' Arlãça, du iazia seu padre, que, aquel dia [da] fazenda, que oyu a missa primeyra que sse en aquel lugar disso cõ[n]o conde, seu senor, et cõnos outros caualeyros que y estauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 163 |
Et, desque o conde ouue oyda a missa, armousse el et toda sua conpaña, por yr dar fazenda aos mouros, os quaes veerõ de Gormas, que estauã ao Vaao de Castaiar por passar da outra parte. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 163 |
Et, en tãto, foy o conde auer sua fazenda cõnos mouros ao vaao u elles estauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 163 |
Hũu escudeyro do caualeyro que estaua oyndo as misas, que tijna aa porta da jgleia o caualo et as armas, daly o escudeyro vija toda a fazẽda. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 163 |
Desy soube en [como] aquel seu vasalo, en cuia fegura aquel pareç[er]a, que estaua ençarrado ẽna jgleia cõ uergonça que auya de que sse nõ [a]çertara en aquel feycto. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 166 |
Et dona Sancha nõ estaua bem cõ aquela condessa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 166 |
Agora soo eu para seer vosso senor, ca sõo uĩgado; ca nõ mentre estaua desonrrado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 172 |
Mays, por que estaua sempre ẽno alcaçer de Cordoua, assy com̃o ençarrado, et nõ sabia ende nada do que sse fazia pelo rreyno; ca en uerdade nõ leixaua Almãçor ome nẽhũu chegar assy que con el falasse, nẽ que lle disese nẽhũa cousa, [nen] nẽgũu outrosy nõ sabia nada da fazenda de Yseem outra cousa nẽhũa, senõ tãto que dizia Almãçor a todos, com̃o per mãdado del: "esto et esto uos mãda fazer Yseem". |
[+] |
1295 |
TC 1/ 175 |
Mays os caualeyros, com̃o estauã a gram sabor de hũu iogo que auyã começado, nẽhũu delles nõ parou mentes en aquelo que dõna Lanbra dissera, senõ Gonçaluo Gonçaluez, que era o meor daquelles vij yrmãos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 175 |
Mays o conde Garçia Fernandez (estaua y), que era senor et era y en Burgos, et Gonçaluo Gostiez, que era padre dos jnfantes, logo que souberõ aquella peleia, forõ para [a]la et meterõsse ontre elles et departirõnos, que nõ ouue y entõ outro mal nẽhũu. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 179 |
Os jnfantes, quando virõ aquel ome vijr contra sy, coydarõ que lles enviaua sua cunada algũa cousa de comer, por que sse tardaua o jantar; ca tijnã elles que bem estauã cõ ela et ela que os amaua sem toda arte. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 195 |
Et, elles estando assy muy coytados, por que sse vijã assy soos et sem toda outra ajuda, meteu Deus en curaçom a algũus dos cristãos que estauã cõ Rroy Valasquez que os vẽessem ajudar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 195 |
Pero con todo esto Gonçaluo Gonçaluez, o menor de todos [os] yrmãos, que estaua aynda por descabeçar, quando os yrmãos viu descabeçados ante sy, entẽdeu que assy yriã ata el, a la fe, et assi sse acabaria, et cono gram pesar et a gram sana que ende ouue, leixouse yr a aquel mouro que os es[c]abeçaua et deullj hũa tã gram punada ẽna gargãta, que deu logo con el morto en terra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 195 |
Et tomou logo muy agina aquela espada cõ que os escabeçaua, et matou cõ ela mays de XX mouros, desses que estauã y a derredor del, assy como conta a estoria. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 199 |
Et mando[a]s logo lauar bem con vino ata que fossem bem linpas do sangue de que estauã untad[a]s. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 199 |
Almãçor mãdou entõ que o sacassem et foy cõ el ao paaço hu estauã as cabeças ẽna sauaa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Mays o arçebispo, com̃o se sentia sem culpa daquelo que llj disserã, poys que ouue acabado seu ofiçio, sayu da jgleia reuestido de toda vestimenta com̃o disera a misa, segũdo conta dom Lucas de Tuy e[n] sua estoria en seu latim; et foysse para o paaço del rey, du estaua o touro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Et era esso ante as portas do paaço del rey, du estauã ajũtados quantos altos omes auya en Asturas, que veerã a cortes para auer consello que fariã contra os mouros que lles destroyã todo o rreyno. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
Et, poys que elles ouuerõ feycto esto, veõ o arçebispo; et, pero que llj diziã todos que sse guardasse do touro, o arçebispo, sabendo muy bem a razõ por que el rey fazia aquelo et que el nõ se tijna por culpado, nõ deu nada polo touro, nẽ leixou de yr sua carreyra, seu passo, pela praza du estaua o touro, ca per aly auya el d ' entrar [a] veer al rey. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 203 |
En este lugar conta dom Lucas de Tuy, ẽna sua estoria per seu latĩ, que muytas das conpanas que estauã alj que, de com̃o erã gentes necias, rrijã et escarniçiã do arçebispo por que assy vijna uestido. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 207 |
[et foy esto] ẽna era de mil et dous ãnos; et andaua outrosy o ãno da encarnaçõ do Senor en IX çentos et lxaiiij ãnos - assy acaesçeu que polos pecados deste rrey dõ Bermudo et do poboo cristiano que o Alagib dos mouros, [que] estaua en lugar de Yseem, rrey de Cordoua, que sse fezo chamar Almãçor; ca ata aqui, com̃o quer que o nos aiamos chamado suso ẽna estoria ante desto Almãçor, nõ llj cham[au]ã aynda assy os mouros, mays chama[uã]llj Alfagib. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 211 |
Et Almãçor mandou logo quebrãtar et destroyr as porta[s] da vila, que erã obradas de marmor, et a mayor torre do alcaçer que estaua sobrela porta de contra ouriente. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 211 |
Pero m[ã]dou leixar hũa que estaua contra a porta, et aquelo leixou por ren[ẽ]brãça dos que verriã depoys. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 212 |
Et, poys que entrarom ẽno paaço onde estaua o conde, desfiou logo Mudarra Gonçaluez a Rroy Valasquez et a todos os de sua parte. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 241 |
Et esto fazia el cada dia, et prazia ende muyto a todos, et amauãno mays por ende, por que a outra uez que fora rrey nõ se chegaua nẽgũu a el, nẽ leixauã outrosi nẽgũu entrar u el estaua por guardalo, por que vĩjna do linagẽ dos rreys. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 251 |
Ayrã, quando o soubo, envioullj dizer que era enos Alcoudelles, en hũu castello en Beeça, en cuia casa estaua ascondudo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 251 |
Et os caualeyros d ' Ali, que estauã fora atendendoo, quando virõ que assy tardaua, entrarõ a el ao baño et, quando o acharõ morto et a cabeça quebrãtada per muytos lugares marauillarõse muyto que[n] fora o que tal cousa ousara fazer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 265 |
Et a rreyna, que estaua en ora de finarse da door da lançada, pariu ante hũu fillo, assi com̃o prougo a Deus, et naçeu pela ferida da lança. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 265 |
Et el rrey dom Sancho estaua entõçe aalẽ dos portos de Rroçasuales. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 271 |
Pero diz o arcebispo dom Rrodrigo que en Leõ foy enterrado, ẽna jgleia de Sam Johan, cerca do padre de dona Sancha, sua esposa, que sse quisera essa ora meter cõ el eno luzello, cõ tã grã pesar que auja por el que assi morrera; et tã grã doo fazia por el que toda estaua desmayada, que nõ sabia que fazia nẽ u estaua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 277 |
Este dõ Rramiro foy casado cõ filla de Rruy Diaz Çide, quando este Rruy Diaz Çide estaua en Valença, et ouuo en ella hũu fillo a que disserõ Garçia Ramirez. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 277 |
Et ouuo em ella dous fillos: et a hũu disserom dom Sancho, que foy rrey depoys, o que estaua eno castello de Todella, de guysa que sse nõ leixaua ueer, senõ a muy poucos dos de sua casa; ao outro fillo disserõ dom Ffernãdo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 277 |
Et, pois que morreu el rrey dom Sancho de Nauarra, o que estaua ençarrado en Todella com̃o dissemos, rreynou enpus el este dom Teobalt, por que el rrey dom Sancho nõ leixaua fillo nẽhũu que erdasse. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 288 |
Et, por que [sabia que] dõ Pero Tares entra[r]a en [b]a[n]o et estaua folgãdo a sabor de si en sua casa, leuou aquell[e]s altos omes de Nauarra por ueer se os mãdaria entrar a el. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 299 |
Este rrey dõ Sancho seendo en Castella corria hũu dia mõt[e], et acaeçeu que hũu dia achou hũ porco montes; et, yndo enpos el, meteuxillj en hũa çibdade que estaua entõçe herma -et he aquella a que agora dizẽ Palẽça - et entrou en hũa coua que auja y ia feyta en guisa de jgleia, et en ela hũu altar feyto a onrra de Santo Antolj martir -et o altar he aquel que oge en dia esta y muyto onrrado et de grandes uertudes -. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 299 |
Enpos ysto ficou aly el rrey dõ Sancho algũus dias et pobrou aquella çidade muy bẽ, que estaua ãte herma. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 303 |
Et forõ ambos apoderados contra el rrey dõ Bermudo, que vẽera ia cõ todo seu poder et estaua ia çerca o rrio de Carrõ, en hũu lugar a que diziã Lãtana, en Ual de Camarõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 308 |
Et, quando llo ouuo a dar, meteo ontre muytas boas egoas que y estauã cõ seus potros, et mandoullj que escollese o mellor. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 316 |
Et, en quanto o estauã armando, chegou Rrodrigo ao prazo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 319 |
Entõ hũus caualeyros criados del rrey don Bermudo et os dous caualeyros que se partirõ del rrey don Garçia tomarõ o mays alto lugar da lide, hu estaua el rrey dõ Garçia et, ferindo enas azes, chegarõ hu estaua el rrey don Garçia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 329 |
Et deribouas todas, por que erã por elas descubertos os cristiãos, quando yuã fazer mal aos mouros, et estauã sobre o monte Parã, que es sobre o rio de Sagre; et outras fortelezas que auia ẽno uale de Ualoys, derredor de Taraçena fasta Medinaçẽlle. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 335 |
Et, desque ouuerõ estado en oraçõ asi tres dias, appareçeulles o conffesor Sancto Ysidro aos bispos, aly hu estauã en oraçõ, et dissolles: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 335 |
Et, quando abrirõ a fosa, salio hũu odor tã fremoso et tã saboroso com̃o en maneyra de alm[i]s[que], asi que todos quantos y estauã tomarõ muy grã sabor, asi os mouros com̃o os cristãos, et sacarõ o corpo cõ muy grande onrra, et enuoluerõ os ossos en muy nobres panos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 339 |
Et enviou outrosy suas cartas ao emperador et aos outros rreys, en que lle dizia que bem sabiã elles que lle demãdauã torto et grãde escatima, nõ auendo contra elle jurdiçõ nẽhũa nẽ demãda de dereyto, et que lle rrogaua que lle leixas[ẽ] fazer sua guerra aos eemigos da fe; se nõ, se al queri[ã] contra elle, que lles tornau[a] amjzade et que os desafiaua et que ala du todos estauã gelo yria dar et os yria veer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 339 |
Et, ontre tãto, que ficaria elle y; senõ, que os yriã elles buscar alla, hu elles estauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 343 |
Et enviou logo por hũa copa en que soya beuer et en que estauã muytas pedras preçiosas, et deua ao abbade en peyto do vaso; et deulle mays, para cada ãno, mĩll morauedis en bõas posissões. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 354 |
Poys que el rrey d[õ] Sancho, com̃o estaua aluoroçado contra seus yrmãos, oyo dizer com̃o el rrey dõ Garçia, seu yrmão, fora contra sua yrmaa et a deserdara, prouguelle moyto, ca tijna que auya achaque para acabar o que queria et tĩjna no curaçõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 358 |
Et elles, ueendo o muy grã perigoo en que estauã, et o gram dano que vijna a seu senor porla gram mĩgua del, ouuerõ seu acordo como llo matassẽ deante. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 359 |
Andados quatro anos de seu rreynado, don Sancho, com̃o estaua asanado, foyse para Galiza. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 359 |
Et, com̃o estauã desauiudos gaanou a terra muy liuremente. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 361 |
Et foyse cõ seu senor a hũa mota, hu estaua hũa cõpana dos seus caualeyros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 362 |
Et, fa(n)llando en esto, chegoulle mãdado com̃o el rrey dõ Sancho era seydo da pri[i]om, ca o tomarõ os castelãos per força aos caualleyros a que o elle leixara, et que estaua aparellado para lidar cõ elle outra uez. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 370 |
Et todo ysto oyo el rrey dõ Afonso, que estaua esperto, et reteueo muy bem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 374 |
Et caualgou cõ todos seus fillos dalgo et ando[u] toda a villa en deredor et vyo com̃o estaua asentada: de hũu cabo correa rrio et do outro esta en pena tallada, et o muro muy alto et as torres muy espesas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 379 |
Et el rrey outorgoullo todo ante quantos y estauam et demays que lli faria sempre muyto algo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 388 |
[Et], pero que estaua tã mal ferido, nõ perdera a fala et tijna o ueablo ẽno corpo, et pasaua de parte a parte. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 388 |
Et estaua y o cõde dõ Garçia et disse: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 388 |
Et estauã y arçebispos et bispos et todos os rricos omes, que veerõ y por meter paz ontre elle et a jnfante, sua yrmaa, et moytos boos va(a)salos, et todos entenderõ que dizia uerdade o Çide en quanto dizia, ca todas as boas andãças que ouuera que as todas ouuera pelo Çide. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 388 |
Et disy todos os altos omes que y estauã por elle. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 388 |
Et depoys disse el rrey a todos os que y estauã: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 391 |
Et, quando foy çerca Çamora, cobriose do escudo per que o nõ ferisem os da vila, et começou a chamar [a] muy grandes uozes se estaua y (a) dom Aras Gonçaluez, ca lle queria dizer hũu mandado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 391 |
Et hũu escudeyro que guardaua o muro foyse para dom Aras, et disolle com̃o estaua a par da villa hũu caualeyro, muy armado de todas armas, et demand[a]u[a] por dom Ares a muy grã presa; et, se tijna por bem que lle tirase do arco et fereria el ou o caualo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 398 |
Et disi foyse para o cãpo, hu estaua dom Diego atendendoo, muy bem armado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 399 |
Et elle, quando esto oyu, empero que estaua muy mal ferido de morte, alynpou a cara cõna manga da loriga, et tomou a espada cõ ãbaslas mãos, coydandolle dar per çima da cabeça, et errouo et deulle hũu grã golpe eno caualo, atã grãde que lle cortou os narizes mesturado cõnas redeas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 409 |
Et caualgarõ ambos cõ pouca conpana et forõse para Olias hu estaua a oste. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 411 |
Et el rrey de Granada et os que cõ elle estauã enviarõllj dizer que nõ saleri[ã] por el da terra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 413 |
Et o Çide deu das esporas a hũu caualo en que estaua et saltou en hũa terra que era sua herdade. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 420 |
Et forõ albergar ontre Fariza et Çentina, astragando a terra et fa[z]endo muytas mortes, com̃o estaua a terra segura. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 424 |
Todos quantos y estauã teuerõ por bem o que don Aluar Fãges dise. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 425 |
Et tã de rrigeo os feriã os cristiãos que lles nõ prestaua arma nẽhũa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 427 |
Et, por que os mouros estauã mal escarmentados da primeyra uez, nõ se ousauã a ficar ẽno cãpo, por que os cristiãos os feriã muy sẽ piedade et forõse vençendo et leixau[ã] o cãpo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 435 |
Et os do conde teuerõse hũu pouco cõ seu senor; mays o Çide vyo hu estaua (o) que o andaua buscando, et enderençou para elle, ferindo aos que achaua deante. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 439 |
Et entõ estaua o Çide sobre o castello d ' Estarade, que es ontre (el rrey) [o] rrio Çingre et Sagre, et tomouo per força. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 443 |
Et el rrey dom Pero enuihou suas cartas ao Çide que sse partisse do castelo que estaua laurãdo; mays o Çide nõno quiso fazer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 449 |
Et, teendoa çercada [dessa] ue[z], pero que ella he muy forte (h)e esta [b]e[n] çercada de penas et a mayor parte della çercala el rrio de Teio, et estando sobre ella cõ muy grande oste com̃o y estaua, ouuelles de faleçer a vianda et ouuerõsse a dar al rrey dõ Afonso. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 451 |
Com̃o el rrey estaua en douida se esleeriã arçebispo en Toledo ou nõ |
[+] |
1295 |
TC 1/ 451 |
Andados vijnte ãnos del rreynado del rrey dõ Afonso, que foy [ena] era de mĩll et çento et vijnte anos, et poys que ouue gaanado Toledo, por que foy cõquerida per moytas pleitesias, seg[ũ]do que uos auemos contado, elle seendo guardador de Toledo, elle seendo cõ grã traballo, pero que auia a rreteença da çidade, estaua en grã duda se esleeriã o arçebispo ou nõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 452 |
Et [en] aquellas cortes ouue cõsello cõ todos os do rreyno; et departirõ todos, cõ grã pensamento de todos, rrazoando cõmo pela muy grã merçee de Deus fora ganada et cõquerida a çidade de Toledo et que, cona aguça del rrey era chegada a aquel tempo en que estaua; et com̃o era de leuar adeante o seu feyto para [seer] a vila dos cristiãos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 452 |
Et os mouros nõ sse traballarõ de o contrallar com̃o fezerõ a outra uez, (et) pero que estauã y muytos omes onrrados. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 455 |
Et tanto amoestou a rreyna ao esleyto que tomou de noyte hũa grã cõpana de caualeyros cristãos et entrou ena mesquita mayor de Toledo, et deytou ende todaslas su(s)zidades que y estauã da feytura de Mafomad. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 455 |
Et elle, quando o soubo, foy muy sanudo et, cõ muy grã pesar, vẽosse logo de terra de Leom, hu estaua, para Toledo, en maneyra que en tres dias chegou de Leõ a Toledo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 458 |
Et mandou[o] o esleito et outorgoullo o legado et todo o comũ da clerizia o outorgarõ, que y estauã ajũtados. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 473 |
Et dõ Aluar Fanes estaua aperçebudo cõ sua gente con medo dos françeses. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 475 |
Conta a estoria que por rrogo del rrey era muy guardado o fillo de Abubecar, que llj nõ faziã nẽhũu mal; pero que estaua en sua casa que nõ ousaua ende seyr fora. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 479 |
Et alj hu estaua o mayor poder dos mouros ferirõ y o caualo do jnfant[e] et caeu logo en terra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 479 |
Et o conde dõ Garçia, a que chamauã o Crespo de Granõ et o conde dõ Martin et outros condes et ricos omes que estauã cono jnfante acorrerõlli et fugirõ cõ elle et chegarõ a hũu lugar a que dizẽ agora Sete Condes, seyndo da batalla, coydando y escapar cõ elle. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 482 |
Conta a estoria que tan grande foy a saña que el rrey ouue contra os mouros, lo hũu porlo fillo que muyto amaua et lo al porlo grã dano que reçebera delles et dos lugares que llj aujã tomados, que aa ora que foy saão et pode caualgar ajuntou muy grande oste de todos seus rreynos et foyse para terra dos mouros, dereytamente para hu estaua aquel mouro que se chamaua Miramamolĩ, que era en Cordoua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 483 |
Et nõ se queria leuantar de sobre ela ata que a tomasse, por que lli dauã muy grande auer que a descercasse, mays el nõ queria senõ que llj dessem a villa, ca avia muy grã uoẽtade de a tomar por que era en comarca de Nauarra, con que el nõ estaua bẽ nẽna amaua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 485 |
Et fezeos mouer do cãpo mao seu grado et leuoos ata as tendas hu estaua o mouro, que erã çercadas de carcaua, ferindoos muy esforçadamente, cuydandoos a sacar daquel lugar; mays nõno pode fazer, ca llj chegou mandado com̃o os azemeleyros dos mouros llj roubauã o rrayal. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 487 |
Et, pero Yuçaff auya muy grã poder et estaua cõ el o conde Garçia Ordones cõ moytos cristãos, nõ foy o[u]sado de lidar cõ el. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 488 |
Et el rrey, quando o soube trasnoytou hũa jornada que estaua da villa et veẽosse para Valença et deytousse sobre ela. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 491 |
Et depoys nõ llj sayu a el com̃o queria et por ysto rogou o Çide que llis fezese quanto mal podese, ca elle auja sabedoria que estaua o castelo mĩguado de vianda et de armas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 491 |
Et, quando soubo com̃o estaua o preito, enviou dizer al rrey de Denja que llj queria dar o castelo et que o ueese logo tomar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 492 |
Desi soube o Çide com̃o estaua çercado(s) dos françeses et uẽose para Valença. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 497 |
Quando o conde o[uu]o leu[da] a(s) carta(s), foy muy sanudo et tomou cõsigo todolos seus vasalos et ouue cõsello cõ elles com̃o [tom]asse o mont[e] de noyte (cõ elles) que estaua sobrela albergada do Çide, coydando que per aquela serra a pee o uençeria. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 497 |
Et el pregũtoullis com̃o estaua o Çide ou que coydaua fazer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 497 |
Et o Çide estaua muy bẽ guisado cõ sua gente. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 497 |
Et o Çide foy eno acalço, ferindo et matãdo ẽ elles, ata que chegou u estauã os françeses. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 502 |
Et, quando chegou este mandado a Valença, o bispo que y estaua et todos os cristãos tomarõ o que poderõ leuar do mellor que tĩjnã et foronse ende, que nõ ousarõ y ficar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 504 |
Et el en todo ysto ouue de saber com̃o el rrey de Ualença estaua ascondudo ena vila, et buscoo atanto ata que o achou et prendeo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 504 |
Et todo esto estaua en hũa arca pequena d ' ouro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 505 |
Conta a estoria que Abenjafa, depoys que matou seu senor el rrey, que estaua en sua casa muy loução com̃o rey et nõ daua nada, senõ por tomar solazet leuar suas cousas adeant[e]. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 506 |
Conta a estoria que os seruentes et os castrados del rrey, poys que foy morto seu senor el rrey, foronse para Iubala, hũu castello que tijna o curmão do algozil do Çide que estaua preso. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 508 |
Com̃o Abeniafa estaua muy orgulloso en Valẽça |
[+] |
1295 |
TC 1/ 509 |
Et o endeãtado dos alaraues estaua en Denja et envioullj dizer que llj enviasse o auer que tom[ara] al rey de Valença, ca o queria enviar alen mar ao Miramamolĩ, con que guisase sua oste para passar aquẽ mar, para vijr sobre o Cide que llis tanto mal fazia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 510 |
Et hũu delles foy o algozil que estaua preso. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 510 |
Et estaua y muy grã gente de mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 510 |
Outrosi os que leixara ena põte chegarõ aa porta da villa et matarõ quantos mouros acharõ da villa; et cõbaterõna tã fortemente que a ouuerã d ' entrar senõ polos moços et polas molleres que estauam eno muro, que deytauã muytas pedras. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 512 |
Et Abeniafa estaua ia quanto esforçado por que auja amor cono Çide encubertamẽte. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 512 |
Et, quando os alaraues ysto oyrõ, teuerõno por bẽ, et disserõ que nũca tã bõo dia virõ com̃o de se yr da villa, ca estauã y muy[t]o [a] enuidos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 513 |
Et o Çide estaua en seus araualles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 514 |
Et aa meya noyte moueo ende contra Aluarrazim et passou a ponte et, com̃o estauã as gentes seguras, nõ sse catando daquelo, enviou suas algaras pela terra a gaanar algo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 515 |
Et elle estaua en grã duda porlo que diziã pela villa, que llo diziam en puridade. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 515 |
Et o Cide estaua sobre Aluarrazĩ, fazendollj quanto mal podia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 517 |
Quando os alaraues coydarõ vijr et os da vila os estauam atendendo, et diziã os hũus "agora veem", et os outros diziã "nõ", (et) en esto pasarõ hũus poucos de dias. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 518 |
Et os da vila auyã muy grã plazer por ende et tijnã que erã seydos da prema do Çide en que estauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 518 |
Et, desque estas nouas soube, o Çide foysse para (a) sua oste; et estauam en muy grã duda se atenderiã os alaraues ou se sse yriã, pero teue por bem de ficar y ata que visse que podesse aquello seer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 519 |
Et estauã com̃o a moller que esta de parto et nõ he liurada. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 519 |
Et os mouros estauã muy coytados et [c]allando cõ muy grã pesar et cõna muy grã coyta que auiam. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 520 |
Conta a estoria que os mouros (que os mouros) que morauã enos arauaas nõ estauam bem seguros do Çide, et tomarõ o mellor que tijnã et meterõno ena vila, et cõno al ficarõ elles en suas casas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 520 |
Et, quando o Cide foy çerto que nõ vijnam os alaraues, tornouse para sua oste a sua pousada, et mãdou quebrantar et rroubar todos os arauales que estauã a redor da vila, senõ o da Alcudia por que o rrecebiam os mouros muy de boamente. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 520 |
Et, estando asy çercados, chegoulljs carta dos alaraues, que se nõ tornauã d ' Aliazira cõ medo que ouuessem nẽ por outra cousa, senõ por que nõ auyã uiãda para a oste porlas grandes aguas que fazia; mays que era sua voentade en todas guisas de lles acorrer et sacalos de prema do Çide, en que estauã et que sse guisauã ia quanto podiam para yr, et que sse esforçassen et que nõ dessem a vila. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 520 |
Et Abeniafa estaua perçebudo con sua gente et guardauase quanto podia, coydando(sse) que sse moueriã contra elle. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 522 |
Et por esto forõse todos logo para casa de Abenjafa rogarllj que lljs perdoasse por que se partirã delle, et que os consellasse et guisase com̃o os sacasse de prema do Çide en que estauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 522 |
Et elle disse que nõ queria con elles nẽhũa cousa, senõ viuer cõ elles [en] jgualdade et que se tĩjn[a] en lugar de hũu delles, et que se elles aujã coyta que asi fazia elle, que asaz auja que ueer eno [seu]; et que nõ saberia elle dar cõsello a omes que estauã desauij̃dos; mays que se acordassem todos en hũu et que se partissem dos fillos de Habuagid de nõ fazer nẽhũa cousa per seu consello et que tomassem bẽ a el; et, quando el uisse que se traballauã de maos feytos, que elle que os sacaria ende quanto podesse, et guisaria com̃o uiuessẽ en paz et en asesego, ca en quanto creerã seu consello bem sabi[ã] com̃o passarã; et que fiaua por Deus que os sacaria daquella prema et [que] ouuesem paz cono Çide et que non ouuessem guerra cõ elle nẽ cõ outro nẽhũu. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 525 |
Et coydaronse y a defender cõ aquella conpana que estaua cõ elles ata que se fezese o rroydo pela villa et que llis acorressem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 526 |
Et o Çide estaua atendendo que lljs tragia algo, por que el fazia o que el queria. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 526 |
Et Abeniafa estaua muy orgulloso et desdenaua os omes boos da vila, quando sse vijnã querelar et tragiaos mal. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 526 |
Et elle estaua com̃o rrey et estauam con elle os trobadores et os uersificadores et os maestres, departindo quẽ dizia mellor, et elle estando assi en seus solazes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 528 |
Et erã ia tã desenparad[o]s et tã desconfortados, que estauã assi com̃o diz o philosopho eno prouerbio do coytado: |
[+] |
1295 |
TC 1/ 532 |
Et el rrey de Saragoça enuioullj dizer que llj acorreria, ca el rrey don Afonso lhi enuiara muy grã caualaria cõ Garçia Ordonhes, et que el rrey dom Alfonso, que hia enpos eles con muy grandes gentes, que o sacaria de prema do Çide et da coyta en que estauã, ca auia por ende muy grã pesar et que sse tijnha por muy coitado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 533 |
Et prenderõ Abiagid, que estaua aa porta do alcaçer con sua gente que era de seu bando, que estauã atẽdendo que lljs ujnhã os da vila a sua ajuda. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 534 |
Et estaua ia agora o poboo todo enas oras da morte, ca uijã andar o ome et deitauase morto con fome, assi que todas as praças erã cheas de fossas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 535 |
Et o Çide entrou en hũu chão, que estaua çerca do muro, cõ muy pouca gente, por sse guardar das seetas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 535 |
Et, desque esto ouue cuydado, mãdou pregoar per toda sua oste, en guisa que o ouuissẽ os mouros, que todos os mouros que sayssẽ da vila que os mãdaua queimar, et os que estauã fora que os matassem logo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 535 |
Et, os que sabiã que erã bẽ parentados ena vila ou que leixauã alo algo, dauãlljs muytas peas, et colgauanos das torres [das mezquitas] que estauã [fora da vila], et apedrauanos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 535 |
Et aqueles que ficarõ ena uila forõ a hũu ome boo alfaqui muy onrrado, a que diziã Abunay, et rogarõllj que os consellasse, ca bẽ uija com̃o estauã ẽ muy grã lazeira et com̃o erã desanparados das ajudas do mũdo que cuydauã auer, et que sse uisse cõ Abeniafa et que soubesse dele que cuydaua a fazer, ou que asper[ã]ç[a] auia, por que os leixaua assi perder; et que llj disese que ia bẽ uijã que todolos do mũdo lhi auiã faleçudo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 537 |
Et Abeniafa soube o que os omes [bõos] falarõ cono alfaqui et entendeu que [era] por que sse nõ sentia da coita en que estauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 537 |
Et, logo que sse ajuntarõ el et o alfaqui, falarõ muyto ena grã coita en que estauã, et que tomassẽ y conselho com̃o fezessẽ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 538 |
Conta a estoria que, en quanto estauã en esto, vijnha Martin Pelaes, (a)o Asturão con hũa rrecoua en que tragia vianda para a gente do Çide; et, pass[ã]d[o] çerca da vila, seirõ a ele muy grã gente de mouros pola tomar; mais ele, com̃o quer que tragia pouca gente, enparouha muy bẽ et fez en eles muy grã dano et meteuhos pela vila. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 540 |
Et o Çide estaua en lugar que vija muy bẽ o que Martin Pelaes fazia et teue bẽ mẽtes por elo, et ouue por ende muy grã prazer, por que tã bẽ oluidara o medo que soya a auer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 543 |
Et os mouros da uila yãse confortãdo ia quanto, por que cuydauã a auer acorro del rrey de Saragoça, et por que os nõ lidauã et polas guardas et polas rrendas, et estauã assi com̃o ante. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 544 |
Et, quando abrirom a porta, estaua y logo Abeniafa con muy grã cõpanha. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 544 |
Et os mouros entendudos estauã senpre aperçebudos, temendo o que lljs aueo (et) depois. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 546 |
Et, quando forõ ajuntados, seyu o Çide contra eles a hũu lugar hu estauã os estrados muy boos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 553 |
Et demãdoullj se auia mais daquelo que daua en escripto, et el disse que nõ; et fezeo jurar ante quantos y estauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 555 |
Quãdo isto ouuirõ os mouros da uila, forõ muy tristes, mays en tẽpo estauã que nõ podiã al fazer, senõ o que el mãdasse. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 557 |
Conta a estoria que essa noite ouue o Çide seu conselho con dom Aluar Fanges et conos outros omes onrrados de sua poridade, en que ele mays fiaua, para ordinar sua fazenda, por rrazõ que tĩjnha que sse yria muyta gente da sua, por que estauã muy rricos, et que sse tornariã para suas terras. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 563 |
Et, mentre que estauã en suas alegrias, o bispo dom Jheronimo adeantousse ante os outros aa çidade et seyuhas rreçeber cõ muy grã proçissom. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 566 |
Et dona Xemena et suas filhas auiã muy grãde espanto et estauã tremendo, com̃o molleres que nũca tal virã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 566 |
Et Aluar Saluadorez [et os que con el estauã] leuarõnos a[ta] as tendas uẽçudos, et fazẽdo en eles muy grã dano; et, se se tornarã con todo esto, prouguera muyto ao Çide; mais tã grã sabor auiã de matalos, cuydãdo que os uijã as donas, que aguillarõ muyto adeante et foy preso Aluar Saluadorez, por que nõ ouue acorro nẽhũu. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 568 |
Muyto foy ferida esta fazenda, assy que en pouca d ' ora, como os mouros erã moytos et muy esforçados, estauã en ora de vençer os cristãos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 568 |
Et, yndo assi en acalço, acalçou o Çide el rrey Vnes et feriuo, et o mouro estaua muy bẽ armado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 568 |
Et os que estauã enas naues, quando uirõ seu senhor uẽçudo, forõse para Denia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 571 |
Et el rrey estaua todo mirando. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 576 |
Et, desque a missa foy dita, loo[u] muyto el rrey ao Çide, ante quantos y estauã, por llj dizer o por que erã hi ajuntados: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 580 |
Et forõse logo para o alcaçer, hu estaua dona Xemena et suas fillas muy noblemente vestidas, et os paaços muy bem adubados de muy rricos estrados, et encortinados de muy nobles alfolas de ouro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 580 |
Et forõ ao mayor paaço, hu estaua dona Xemena et suas fillas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 582 |
Et, desque todos forõ ajuntados eno alcaçer, estauã y seus ienrros, os condes; et o Çide cõtoulhis as nouas et ouue seu acordo con eles en qual maneyra seyria contra aquele grã poder dos mouros que uijnã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 582 |
Et os condes et as outras cõpanhas estauã iogando tauolas et assederez. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 582 |
Et os omes que guardauã o leõ estauã alinpãdo o curral. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 582 |
Et, quando ouuirõ as uozes et o rroydo dos mouros, abrirõ a porta da casa do leõ et foronse para o paaço, hu estaua o Çide, et leixarõ a porta do curral aberta. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 582 |
Et, depois que o leõ comeu et uiu a porta do curral aberta, enderençou ao paaço hu estauã todos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 582 |
Et Diego [G]onçaluez, o mayor, nõ catou uergonça do Çide nẽ de si meesmo nẽ dos outros que estauã eno paaço et foise meter sub o [es]cano do Çide. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 582 |
Et todas as outras conpanhas estauã ante o Çide os mãtos sobraçados, guardando o Cide, que iazia dormindo eno escano. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 585 |
Et com este acordo foronse ao paaço hu estaua o Çide. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 586 |
Conta a estoria que, desque Sueyro Goncaluez et seus sobrinhos ouuerõ falado seu consello mao, [en] outro dia ueherõ ante o Çide, que estaua guis[ã]do sua fazenda. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 587 |
Conta a estoria que, eles falando en esto, disserõ ao Çide com̃o estaua aa porta hũu messeieyro del rrey Bucar et que, se o mãdaua entrar, que queria falar cõ ele. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 599 |
Desi comecou a cuydar et a chorar et a fazer muy grã doo por elas (et) cona muy grã coita en que estaua, assi que nõ sabia que fezesse, assi que osmou que, se [e]steuesse ali cõ elas, que nõ aueria de comer para si nẽ para elas; et, se o fosse buscar a algũu pobrado, que as leixaria en muy grã uentura, com̃o estauã feridas et sangoẽtas que uerriã y bestas ou aues et que as comeriã; et que, se o nõ fosse dizer ao Cide, seu tio, que o nõ poderia saber d ' outrẽ nẽhũu nẽ tomaria ende aquela vingança que deuia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 600 |
Conta a estoria que, mentre Ordonho estaua en este pensamento et en esta muy grã coita, os condes de Carrõ chegarõ a suas cõpañas, as esporas sangoẽtas et as mãos cubertas de sangui das feridas que derõ a suas molleres. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 603 |
Et tomou logo hũa azemela et foisse cõ Ordono para o monte hu estauã as donas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 607 |
Desi foron a aldea que Ordono auia dita que ficarã as donas; et, desque chegarõ a aldeia, nõ quiserõ yr hu as donas estauã; et pousarõ y polas nõ descobrir assi ante todos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 607 |
Et, quando foy a noyte, chegarõ a casa do ome boo, hu elas estauã, et dom Aluar Fanes et Pero Uermudes soos; et, desque chegaron aa porta, chamarõ o ome boo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 609 |
[Et], desque chegarõ a Ualença, entrarõ pelo alcaçer hu estaua dona Xemena, sua madre, ¿Quen uos poderia dizer dos muy grandes doos que ela fez cõ elas? |
[+] |
1295 |
TC 1/ 609 |
Et, mentre que as donas estauã fazendo seu doo, o Çide gradeçeu muyto a el rrey Aboncano o muyto seruiço que fezer[a] a suas fillas et a suas conpanas, et prometeulhi que lli faria senpre bem et anparamento de todos quantos contra ele quisesem yr. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 613 |
Et estaua cuberto de hũu pano d ' ouro et sob o pano hũu cabeçal de frouxel, cuberto de hũu tartari muy nobre. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 614 |
Destas parauoas pesou muyto a el rrey et aos condes et aos altos omes onrrados que hi estauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 614 |
Et Fernãdo Afonso meteu mãao a[a] espada, dizẽdo [que], nõ seendo [por] el rrey, que ele o castigaria das parauoas que estaua dizendo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 615 |
Et caualgou o Çide cõ todos seus noueçentos et forõse para os paaços de Galiana, hu estaua el rrey atẽdendo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 617 |
Et disto foy muy sanudo el rrey et con grã sanha leuãtouse en pee et foy contra eles, hu estauã assentados, et tomoullis as espadas de sub os mãtos et deuas ao Çide. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 623 |
Et el rrey disso que, poys estauã presentes, que respondessem aa demãda que o Çide fazia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 627 |
Et entõ, pesandollis muyto, asentaronse nos estrados en que ante estauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 633 |
Muyto se marauillou el rrey et todos quantos y estauã, dizendo que nũca uirã tam boo caualo com̃o aquele. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 635 |
Desi el rrey foy ali hu estauã armando os parentes do Çide. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 639 |
Conta a estoria que Martin Antolines et Fernã Gonçaluez estauã en muy gran pressa et aujã sua fazenda muy grande, et duroullis muyto en quanto teuerõ lanças. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 639 |
Et caeu Suer Gõçaluez pelas ancas do caualo en terra, asi que coydarõ quantos y estauã que era morto. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 640 |
Et quantos fillos dalgo y estauã disserõ que dizi[ã] dereyto et uerdade. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 642 |
Mays o mouro nõ dizia nẽhũa cousa, asi estaua esmayado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 642 |
Et o Çide enderençou ao paaço mayor do alcaçer, du estaua dona Xemena, sua moller, et suas fillas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 646 |
Entõ começou sua razõ en esta maneyra: que a terra d ' Ultramar estaua en tal estado que todos coydauã que se perderia et que a cobrariã os cristãos, que tanta era a gente cruzada que alo passaua de França et d ' Alamaña et de Lonbardia et de Cezilia et de Calabria, que auiã ia gaãnada a çidade d ' Antiochia et muy grã partida da terra, et que iaziam sobre Iherusalem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 650 |
Et, (quando) os nauarros, que estauã sen rrey en este tempo, depoys da morte del rrey dõ Ramiro passada, forõ muy en puridade et trouxerõ o jnfant[e] don Garçia, que o criaua sua tia, a rreyna dona Sol. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 657 |
Et entõ mandou que llj trouxessẽ as buxetas d[e] ouro, en que estaua o balsamo et a mirra que llj enviara o gran soldã de Persia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 660 |
Et el rrey Bucar et suas gẽtes coydauã que nõ ousaua o Çide sayr a elles, et estauã muy esforçados, et queriã fazer bastidas et gatas et engenos para cõbater, ca çertamente coydauã que nõ ousaua o Çide sayr a elles, poys que tanto tardaua de seyr. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 661 |
Et, quando foy a meyanoyte, poserõ o corpo do Çide ençima do caualo, asi com̃o estaua pregado ena sela, et atarõno muy bẽ cõ muy boas cordas, en guisa que estaua o corpo tã dereyto que se non reuoluia a nẽhũu cabo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 662 |
Et derõ logo primeyramente enas tendas daquella moura negra, que estaua deanteyra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 665 |
Muyto era grande a gente que y estaua de toda Castela por veer o Çide en qual guisa vĩjna. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 666 |
Et el rrey estaua catando muyto ao rostro do Çide, et vijallo tã fresco et os ollos tã claros et tã jguaes, que nõ semellaua senõ viuo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 667 |
Et, desque o ouuerõ sacado, estaua o corpo tã yrto que se nõ dobraua a nenhũu cabo, et sua carne muy lĩpa et muy colorado, que semellaua viuo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 667 |
Et os bispos que y uẽerã et dõ Geronimo diziã y cada dia sas missas cantadas et comendauã o corpo do Çide cada dia, ali hu estaua, asi como o fazẽ sobre a supultura. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 671 |
Et diz que sse parou ante o corpo do Çide, et começou a catar com̃o estaua tã nobremente asentado, et com̃o tijna o rostro tã fresco, et a barua tã longa et tã apostamente. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 671 |
Et en toda a jgleia nõ estaua outro nẽhũu senom o judeu, ca todos estauã aa pedricaçõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 671 |
Et começou a dar muy grandes uozes, asi que todos os que estauã fora da jgleia o oyrõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 671 |
Et estaua tam coytado que ssemellaua morto. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 671 |
Et o abade et quantos y estauã forõ marauillados et fezerõ grã chamor contra Nostro Senor por aquelle miragre que mostrara por o corpo do Çide. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 671 |
Et jũtarõ tres bispos, os mays de çerca d ' en derredor, et cõ muy grande onra meterõ o corpo do Çide en hũu moymento de abobeda, que fezerõ en esta maneyra: ca[u]arom (d)ante o altar de Sam Pedro, a par da fossa de dona Xemena, et fezerõ hũa abobeda muy alta, et meterõno dentro, assy como estaua asentado ẽno escano, vestido ẽnos panos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 674 |
Et cõ grã brio deu hũa espadada ẽno olmo que estaua ante a jgleia de Sam Johan de Burgos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 674 |
Et tomou cõsigo dez monges, et mandou ao mays rigeo delles tomar a signa, que estaua colgada sobre [m]e[u] Çide. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 677 |
Et mandou chamar o arçebispo de Toledo, que era primado das Espanas, et os bispos et os prelados que y estauam cõ elle. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 681 |
Et pobrou todos os lugares que estauã hermos: |
[+] |
1295 |
TC 1/ 684 |
En qual estado estaua o rreyno de Castela et de Leõ |
[+] |
1295 |
TC 1/ 684 |
Et diz a estoria que o conde dõ Pedro de Lara que leixou caer a signa en terra et seyu da batalla et ueẽosse para Burgos, para hu estaua a reyna. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 685 |
Et os prelados et os. altos omes acordarõ en esta maneyra: que, por que el rey d ' Arangom era mayor de dias et [demays] que era casado con sua madre, com̃o quer que estauã partidos, et el rey dõ Afonso era nyno, que llj enuiasse rogar con aquelles prelados et cõ aquelles omes bõos que llj leixasse o seu desenbargadamente, et que llo gradeçeria muyto et llo tornaria en ajuda, ca bem uija que llo nõ poderia teer a dereyto. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 695 |
Et tã grandes gentes erã en Toledo que todos [os] cãpos de fora da vila estauã cubertos de tendas et de tendillões et sinas et pendões de muytas maneyras. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 696 |
Et o conde estaua y muy bem guisado cõ muy bõa conpaña que tijna cõsigo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 697 |
Et o emperador logo mandou chamar os priuados, et mandoulles que disessem que estaua doente, et que nõ leixassem nẽhũu entrar en sua camara. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 701 |
Et el rey dõ Fernando disso que vijna a elle com̃o a seu yrmão [mayor et] mellor, et que llj fe zer[ã] entender que llj queria entrar pela terra, et que llj rogaua que o nõ quisesse fazer, ca elle prestes et aparellado estaua para fazer delle o que el mandasse. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 707 |
Et el rrey et os condes et os rricos omes estauam atendendo eno conçello de Soria que dormisse el nino et que o trouxesem logo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 707 |
Et, quando virõ que tardaua, que estaua ia el rrey anoiado, demandou por elle. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 709 |
Capitolo que fala del rrey don Afonso de CastelaVConta a estoria que, poys que el rrey dõ Fernando de Leõ nõ podia auer el rrey en seu poder, tornousse para sua terra; et, tornandosse, quantas vilas et castelos achou, que erã d ' Estremadura, todos os fillou, senõ muy poucos que estauã polo moço, nõ muy seguramente; ca elle nõ era aynda quito da teta. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 710 |
Outrosi o conde dõ Manrrique, desque ouue ordenado com̃o fezesse del rrey, foysse cõ seu poder para dõ Fernan Rruyz, que o estaua atendendo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 711 |
Et o castelo estaua muy bem basteçudo de armas et de vianda. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 711 |
Et el que diria a Lope d ' Arenas que ferira hũu om̃e onrrado, que estaua falando cõ el rrey et que llj consellaua seu dãno; et por esto que seria tornado a sua priuança, et guisaria com̃o llj desse o castelo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 711 |
Et estaua y hũu caualeyro toledano, a que diziã Pero Diaz, et dise: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 711 |
Et elle dissolle com̃o matara hũu om̃e onrrado da oste, que estaua falando cõ el rrey et que llj consellaua seu dãno. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 713 |
Conta a estoria que, estando Lope d ' Arenas hũu dia afeyt[ã]do sua barua, que nõ estaua y outro nẽhũu senõ o alfagime, entrou Domj̃guello pela porta et hũu veablo pela mão. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 716 |
Et cõ este acordo entrarõ ala, dizendo que queriam falar cõ el rrey; et, mentre os hũus falarõ cõ el rrey, os outros entrarõ hu estaua aquela judia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 716 |
Et acharõna en muy nobles estrados, et degolarõ ela et quantos estauã cõ ela. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 717 |
Et, pero que er[ã] sogro et genrro, pouco estauã en paz. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 726 |
Et começarõno de loar os fillos dalgo que y estauã, dizendo a dõ Diego que era boo et que fezera muyto bem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 730 |
Et deullis outros lugares, et outrosy Orreya et Moura et outros muytos herdamentos, per que os sacou de pobleza en que estauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 731 |
Et dõ Diego Lopez d ' [A]lfar[o] et todos [os] outros fillos dalgo nõ estauã pagados del rrey, por que dissera que tã boos erã os caualeyros da Estremadura com̃o os fillos dalgo de Castella, et que tãto bem fariã com̃o elles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 735 |
Et el rrey uẽose para Madride, et ueẽo y a rreyna sua moller et a rreyna sua filla, que estaua en Segobia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 735 |
Desi, aos XLta dias acabados, tornouse para Madride, du era a rreyna sua madre; et estaua y seu padre. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 735 |
Et, pero que el rrey estaua muy coytado por seu bõo fillo, que muyto amaua, non xi llj oluidaua d ' ir aa batalla. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 740 |
Et estaua y Abiabis cõ duzentos caualeyros et outra gente muyta. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 742 |
Et ali estau[a] atendendo a oste dos cristãos, ca nõ tijn[a] en talante de lidar cõ elles, ca se temi[a] muyto de las ajudas que auia el rrey. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 742 |
Et estauã os rreys en muy grã pensamento, com̃o por qual maneyra poderiam pasar aos mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 744 |
Et, quando vyu que nõ queriã lidar aquel dia, mãdou arincar a tenda de seu lugar et tornousse hu ante estaua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 745 |
Et aly hu estaua a tenda fezo fazer hũu curral de omes armados de pee muy espessos, atados hũus cõ outros cõ cadeas, por que nõ podessem fugir enpero quisesem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 745 |
Et estauã ẽno curral moytos rreys et altos omes et bem trijnta mil caualeyros, muy bem guisados para guardar o Myramamolim; et deante o curral muytas azes paradas de muytos mouros muy bem guisados, assy que espanto seria de oyr. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 745 |
Et en meyo do cural deçeu o Miramolim, et cõ elle moytos rreys et moytos altos omes, et os vellos da sua ley, que estauam orando et rrogando a Deus. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 745 |
Et o Miramamolim estaua muy bem armado, et de suso tijna hũa almexia negra de hũu xamete, et sobre aquela outra que nõ auia custura nẽhũa, et sua espada ao colo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 749 |
Et dom Diego estaua en muy grã presa, ca nõ tijna cõsigo mays de quareenta caualeyros; pero, por presa que llj derõ, nũca o poderõ sacar daquel lugar, ante custaua muy car[o] a quẽ se (e)lle acostaua Outrosi dõ Garçia Rromeyro, que tijna a deãteyra del rrey d ' Arangõ, feria enos mouros et quebrãtou as azes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 751 |
Et a aquella sazõ estaua a fazenda tã en peso que se nõ uençiã de hũu cabo nẽ do outro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 751 |
Et, quando chegou ao curral, achoo tã çercado de mouros atados en deredor, que nõ achaua per hu entrar ante [as] lanças, que estauã atad[a]s hũas cõ outras. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 751 |
Et o Myramamo lim, cõ muy grã pressa en que estauam, mandou tanger hũu atanbor, et mãdou que punassem de guareçer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 752 |
Et dali se tornarõ os cristãos para o cãpo, hu estaua o muy nobre rrey don Afonso, muy louçao et muy bẽ andante, atendendoos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 754 |
Desy forõsse para Beeça et acharõna herma, que nõ estaua y nẽhũu, senõ ia quantos mouros doentes que acharõ ẽna mesquita, et queymaronos todos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 754 |
Et forõsse para Hubeda, que estaua chea de mouros, que sse collerã y de muytas partes, en guisa que erã bem çinquaenta mil mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 756 |
Conta a estoria que (desque) ficou el rrey don Afonso en Toledo ia quanto tempo, por que estaua muy fraco do grã traballo que leuara; mays enpero nõ pode estar que en aquelle ano nõ sacasse [sua] oste eno mes de febreyro, et çercou o castelo de Donas, et tomoo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 762 |
Et, depoys que foy caualeyro, atreueusse en fazer mays mal que antes et outras cousas desguisadas que llj estauã mal. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 765 |
Et el rrey dom Anrrique foysse para a rreyna sua yrmaa, que estaua en Gazaral, et pediullj o castelo de Tedra, que erã suas arras que llj dera el rrey de Leõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 765 |
Et, estando en esto, o conde dõ Aluaro soube com̃o dõ Lopo Diaz estaua en Miranda [et] enviou ala o conde dõ Gonçaluo, seu yrmão, que o deytasse da terra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 765 |
Et dõ Lopo Diaz foysse para Outiella, hu estaua a rreyna, et dõ Gonçaluo Rruyz Girõ et seus yrmãos, et dõ Garçia Fernandez de Vila Mayo[r], et dõ Guillem Peres de Gozm[ã], et dõ Gil Manrrique, et outros omes bõos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 767 |
Et entõ Roy Diaz et Aluar Diaz de los Cameyros et Johan Gonçaluez de Huzero vijnãsse para Outiella, para hu estaua a rreyna dõna Beringuela, et chegarõ a Mõçõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 767 |
Muy grã pesar auiã os rricos omes que estauã en Outiella, por que nõ podiam acorrer a dom Afonsso Telles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 769 |
Conta a estoria que se leuantou el rey de sobre Vilalua et uẽosse para Outiella et pousou çerca do castelo; mays os ricos omes que y estauã nõ quiserõ seir nẽ cõsentir a nẽhũus que seisem contra o real. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 769 |
Et o jnfante dom Fernãdo estaua entõ cõ seu padre. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 769 |
Mays entõ chegou y dõ Afonso Teles ferido et contoulles com̃o el rrey desçercara a reyna, que estaua en Outiella, et todo o al que fezo, et com̃o sse tornara a Palença. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 769 |
Et con este acordo forõsse para el rrey de Leõ, que era en Touro, et diserõlle como el rrey dõ Anrrique ya com̃o de cabo sobre Outiella, du estaua a rreyna. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 769 |
Et en outro dia forõ en Aguillar, et en outro dia en Outiella, du estaua a rreyna. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 769 |
Et seyrõ ende et forõ sobre o castelo de Donas, que estaua polo conde dõ Aluaro, et tomarõno per força. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 771 |
Muyto forõ cõ elle alegres, et mouerõ cõ elle do mercado onde estauã para a jgleia de Sancta Maria. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 771 |
Et elles tijnã que o podiam muy bẽ fazer, ca estauã y dous mil caualeyros muy bem guisados; mays a rreyna nõno quiso cõsentir, et disse que Deus nõno quisese que seu fillo lidasse cõ seu padre. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 773 |
Et forõ logo sobre o castelo de Belfurado, que estaua por el conde dõ Gonçaluo, et os da vila guardauãsse [dos] do castelo et tijnã cadeas deytad[as] pela villa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 773 |
Quando os omes bõos que y estauam esto oyrõ, pesoulles muyto et nõno poderõ sofrer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 773 |
Et seyrõ de Palença et for[õ]sse para Fereyrola, hu estaua o conde dõ Aluaro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 779 |
Et el rrey dõ Fernando tornousse para Toledo, du estauã as rreynas, sua madre et sua moller. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 780 |
Et os cristãos queyimarõ as fazinas que estauã çerca da vila. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 784 |
Et el rrey moueu ende et foysse para Vila Ambra, vila forte et muy bem entorrada, et estaua ençima de hũa pena alta tallada. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 784 |
Et estaua y cõ elles dõ Al(a)uar Peres, et rrogarõlle que troixesse preytesia cõ el rrey, et que ficaria el rrey mouro por seu vasalo, et que llj daria cada ãno suas parias, et que llj daria logo os catiuos que auia ena vila, [et] que lles nõ cortasse hũa orta nẽ lljs fezesse mays mal. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 786 |
Et tornouse a Toledo, hu estauã as rreynas ambas, sua madre et sua moller, que el amaua muyto, et partiu cõ elas suas dõas muy graadamente. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 788 |
Et o castelo era çercado de tres çinchos et estaua en hũa pena, et as torres muy altas, et o alcaçer muy forte. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 788 |
Et, mentre que el rrey tijna a Ca[pela] çercado, el rrey de Beeça estaua en Cordoua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 789 |
Et estaua y a condessa dõna Eua, moller de dom Aluar Perez. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 789 |
Et os cristãos estauã muy coytados ena vila et auyam medo de a perder, ca nõ auiã vianda. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 789 |
Et dom Gonçaluo Eanes, fillo do conde dom Gonçaluo, estaua en Luçena. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 791 |
Et, quando chegou a Anduiar, achou y a dom Aluar Perez, que estaua doente. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 792 |
Et coydarõ que lles queria dar batalla, mays nõ ousou et foysse para Merida et lidou cõ el rrey de Leõ, que y estaua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 799 |
Grande era o perigoo et a coyta en que os cristãos estauã, ca ao mar nõ sse podiã acoller nẽ aca tornar, ca lles estaua [a] agoa alta da hũa parte [et a gente dos mouros da outra]. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 799 |
Dom Aluar Perez ouue seu consello cõnos omes boos da oste, et acordarõ que toda a gente de pee que a apartassem dos caualeyros, com̃o a dos mouros estaua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 799 |
Mays, desque os cristãos forõ todos confessados et perdoados et acomendados a Deus, don Aluaro enviou dizer ao jnfãte, que estaua ena çaga, que se uẽesse et se fezesẽ todos tropel, com̃o aujã ordeñado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 801 |
Et o outro nõ sse quiso meter en aquella aventura, ca estaua a morrer a seruiço de Deus. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 805 |
Esto passado, ao segũdo ãno que el rey don Fernando foy apoderado eno rreyno de Leom, foy cercar Hubeda, vila de muyto poblo, et defenduda per batallas et per gran forteleza; mays tã forte a conbateu el rrey dõ Fernãdo, que os de dentro, que estauã çercados, tanto forõ arrequeixados que ouuerõ a dar a villa per força al rrey, et que sacassem seus corpos en saluo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
Et catiuarõ mouros que aujam guareçido cõ seus mayores, et daquelles ouuerõ lenguage çerta de com̃o a çidad[e] de Cordoua estaua muy segurada, et se nõ uelaua nẽ se guardaua por medo que ouuesse de cristãos, et que llis fariã auer hũu andamyo eno muro; et osmarõ aquilo en como furtariã o arraualde a que dizẽ en araujgo y en Cordoua a Eixerquia; ca tijnã, se aquillo ouuessem, que per aquello aueriã todo o al, como se acaesçio. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
Et enviarõ cõ seu mandado do acordo que aujã tomado a dõ Pero Ruyz et a dõ Aluar Peres, seu yrmão, que estaua en Martos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
Et os cristãos que estauã juso matarõnos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
Et entrou per ela Pero Rruyz Taful cono[s] outro[s] caualeyro[s] que y estau[ã] . |
[+] |
1295 |
TC 1/ 814 |
Et essa nobre rreyna dona Beringuela muy alegre por aquillo, que seu fillo [el] rrey dõ Fernando auja cõquerido a cidade de Cordoua, asi com̃o ela pẽsaua de seu fillo el rrey por consello et por ajuda de quantas cousas ela auja que a el conprissem, asi pero ela estaua alonge fezo suas graças muytas et muy grandes a Deus, bẽeyzendoo muyto o seu nume, por que a antiga di[n]id[ad]e, destaiada en cristiãos porla mj̃gua dos principes, era cobrada a España porla sabedoria dela et porla aguça del rrey don Fernando, seu fillo; ca esta nobre rreyna dona Berĩguela, asi com̃o conta a estoria, asi enderençou et [c]riou a este fillo dõ Fernando en bõos custumes et boa[s] manas sempre, que os seus bõos ensinamentos et os seus bõos custumes et as suas boas aguças que [lle] ela ensinou doces com̃o mel, segũdo diz a estoria, nõ çessarõ ne quedarõ de correr sempre ao curaçõ a este rrey dõ Fernando, et cõ [t]etas cheas de uertudes lle deu seu leyte, de guisa que, macar que el rrey dõ Fernando era ia barõ feyto et firmado en ydade de sua força conprida, sua madre, a rreyna dona Berĩguela, nõ quedou nẽ quedaua de lli dizer et ensinarlle aguçosamente as cousas que praziã a Deus et aos omẽes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 817 |
Et a sua tornada derõ os mouros a el rrey dõ Fernando hũus castelos que estauã maltreytos et como ermos, por correduras et morteydades que os cristãos aujã feytas enos mouros moradores que morauã en elles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 821 |
Conta a estoria, o que a razõ della daqui adeant[e] sigue, que [e]se rrey dõ Fernando -de que o arcebispo dõ Rrodrigo de suso ena sua estoria a contado, et de que a estoria outrosi daqui adeãte contara - andando per suas villas et per suas cidades per Castella et per Leõ, et enderençandoas et parandoas bẽ, que se foy uĩjndo seu passo contra Toledo; et, en Toledo estando, oyu nouas de Cordoua en com̃o estaua coytada de fame et que sofria muy grã lazeyra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 822 |
Estando el rrey don Fernando en Valedolit cõ sua madre, a nobre rreyna dona Berĩguela, et cõ sua moller, a rreyna dona Joana, folgando et auendo prazer cõ essas ambas rreynas de que el muyto amado era -et esto foy desque [o primeyro] acorr[o] a Cordoua et aos castellos dala enviou - ouue nouas outrosi en com̃o Cordoua estaua en grande afronta de fame. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 822 |
Et el foysse para el rrey don Fernando a Toledo para meter recoua aa fronteyra, ca estauam muy lazerados de fame. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 822 |
Et esto podera el fazer, saluo ende o poder de Deus, que salua et defende et acorre a seus creẽtes: ca nõ estauã y entõ omes que a defender podessem, ca erã ydos cõ dõ Tello en caualgada a terra de mouros; ca en Martos nõ auja a este tempo a forteleza que agora y a. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 822 |
Et, quando forõ y açerca et virõ tã gran poder de mouros a derredor da pena, et com̃o estauã conbatendo tã de rrigeo, se forom en grã coyta ou se ouuerõ ende gran pesar, por que elles nõ estauã dentro para defẽdela, esto nõ me deue demandar nengũu; ca ouuerõ muy gran medo: o hũu, por que se perderia a pena naquel dia, que era chaue de toda essa terra; et o al, por que iazia y dentro a condesa, sua senora, et que a leuariã catiua os mouros, ela et as donas que erã y cõ ela; et por que uijã que de nẽhũa parte nõ podiã seer acorrudos que ante nõ fosse a pena perduda et ellas catiuas, nẽ elles nõ podiã entrar dentro que as defendessem, senõ se entrassẽ per meyo dos mouros; en tal guisa estaua çercada de grã gente de mouros et nõ ousauã de cometer d ' entrar dentro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 825 |
Et elle nõ se deteue nẽ põto, ante se começou de tornar muy apressuradamente, com̃o aquel que entendia bem a mj̃gua que ala fazia, et que auja muy a uoentade de seruir seu senor, ca llj mandara el rey que se nõ partisse de Cordoua nẽ se alongasse ende muyto, et que lla guardasse muy bẽ; ca, com̃o quer que Telo Afonso y estaua et que o leixara y el rey quando a tomou, don Aluaro auja o poder todo ida teẽça, et elle a tĩjna por el rrey de la primeyra outra uez que alla el rrey [o] enviara, et por el faziã en todoslos outros lugares asi com̃o polo corpo del rrey. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 825 |
Quãdo el en Cordoua estaua ou a qualqu(i)er parte dessa fronteyra, seguro estaua el rrey de quanto el ala tĩjna. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 827 |
Quando ouue el rrey dõ Fernando bem asesegado et poblada sua villa, et cobrados estes castellos et estes lugares sobredictos et os outros que aqui nõ sõ numeados, et ouue delles dado et partido pelas ordĩjs et pelos arçebispos et (et) bispos cõ que el partio todas sas conquistas muy bem, et os enrrequentou de muytas bõas terras, et ouue suas fortelezas et suas villas et seus lugares todos dessa fronteyra bem parados et basteçudos et fortelezados et posto en recado, conpridos os treze meses, seyu de Cordoua et tornouse para Toledo, hu as rreynas, sua madre et sua moller, estauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 829 |
Et el rrey aca, desque o soubo, moueusse logo cõ sa gente que teue et foy dereytamente para u el estaua correndo a terra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 829 |
Et meteuse el rrey logo eno camjno et tornouse para Burgos du estauã as rreynas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 831 |
[Et] chegaronllj mandadeyros de Cordoua et outrosi de Murça, com̃o todos en hũu, que llis enviasse acorro, ca nõ aujã que comer et estauã muyto afrontados. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 832 |
Et, el estando ena Calçada, chegou y a rreyna sua moller, que elle estaua atendendo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 832 |
Et essa terra toda estaua entõ muy reçeada, ca esse rrey de Grãada, cõ boa andança que ouuera en hũa fazẽda que auja feyta cõ don Rrodrigo Afonso, fillo del rrey de Leõ dõ Afonso et irmão del rrey dõ Fernando, (et) estaua engreydo: ena qual fazenda morreu dõ Esidro, hũu bõo comendador que era en Martos -ca Martos deraa ia el rrey dõ Fernando aa ordim de Calatraua - et outros freyres muy bõos morrerõ y outrosi. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 833 |
Et, quando el rrey dõ Fernando chegou a Grãada, auja ia bẽ dous dias que era y seu yrmão, que estaua ia a muy grã peligro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 835 |
Mays, quando elles chegarõ, ia os mouros ydos erã; ca os freyres que y estauã, cõ outra gente que xi (e)lles y chegarã et que y cõ elles auja, seyrõ et lidarõ cõ elles, et uẽzeronos et enviaronos desbaratados; et matarõ peça delles, et catiuarõ et ouuerõ delles caualos et o mays do que tragiã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 835 |
Et, andãdo esto fazendo per esse rreyno de Murça, esse jnfante dõ Alfonso ouue lengoa çerta de Mula que, sse se sobre ela deytasse, que se nõ poderia (de) tẽer longamẽte; ca estauam muy mĩguados de vianda os que y eram. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 836 |
Et, el estando y cõ a rreyna sua moller et cõ suas gentes, segũdo contado auemos de suso, chegoullj mandado de dõ Afonso, seu fillo, que el enviara ao rreyno de Murça, en com̃o gãanara Mula et que fora ben andãte contra esses mouros que tã rebeldes estauã, et de com̃o quebrãtarã outrosi os mouros de Lorca et de Cartagena. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 838 |
Et os mouros, pero gran caualaria y estaua, nũca quiserõ nẽ ousarõ traslas portas seyr. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 839 |
Pero el rrey, veendo que se nõ fazia tã a sua voentade como el querria, nẽ estauã y tã aficadamente com̃o el mãdara, foysse elle et deytouse sobre ella et çercoa, et começou a estar y aturadamente cõ muy forte tẽpo que fazia de frio et de muy grandes aguas, ca era en meogo do jnuerno (et en tẽer a custa). |
[+] |
1295 |
TC 1/ 841 |
Et, desque a ouue bem asesegada et ordinada a conuenimẽto de nobleza (et) de çidade, et ouue reparadas et adubadas bẽ as fortelezas dela enos lugares hu era mester, et quiso ende seir, demandou consello a seus ricos omes et aos meestres das ordĩjs que y estauã que llj consellauã que fezese, ca ia tempo era de seir et de fazer algo, ca ia muyto auja que esteuerã de balde. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 846 |
Conta a estoria que, desque el rrey dõ Fernando ouue guanado Guillena, [et deytados os mouros dela, segundo auemos dito, que se tornou para Guillena], et adoeçeu muy mal, de guisa que foy queixado; pero, con todo esso, por nõ perder tẽpo et nõ estar de balde, en quanto el estaua contend[en]do en sua doença, enviou toda sua oste que sse deytasse sobre Alcala del Rrio et a teuessẽ çercada, et que a conbatessem [ata] que el fosse guarido ou a tomassem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 849 |
En outro dia chegou aa Torre del Canõ et p[ou]sou y; et foy aas naues u estauã et mãdoas subir mays adeant[e] contra u elle pousaua, porlas tẽer mays acerca de sy. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 849 |
Don Paay Correa, maestre da ordĩ d ' Ocles, cõ sua caualaria, que erã ontre freyres et segrares duzentos et oyteẽta caualeyros, foy passar o rio, alende da outra parte, so Eznalfarag, a grã perigoo de si et dos que cõ el erã, ca mayor era o perigoo desa parte ca nõ da outra; ca Abemafõ, que a essa sazõ era rrey de Neura, estaua desa parte, et punaua de os enbargar quanto mays podia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 850 |
Mays esse maestre d ' O[c]l[e]s, dõ Paay Correa, cõ seus freyres, da outra parte do rrio hu pousaua et u estaua tã afrontado ena guisa que auemos dito, el rey dõ Fernando, veendo o perigoo en que esse maestre don Paay Correya estaua cõ os mouros, disse que nõ era mesura de partir tam mal cõ os da outra parte do rio: ca elles erã mĩll caualeyros et da outra parte nõ erã trezentos, et que seria guisado de pasar ala algũus. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 851 |
Et o caualeyro disse que o nõ queria fazer, ca o tĩjna por loucura se dous caualeyros que elles erã fossẽ cometer de passar per hu estauã sete. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 851 |
O rayal du estaua [a tenda d]el rrey soya seer hũu pouco [en] altura et per u elles yam era chão. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 851 |
Et el rrey dõ Fernando uios, et os que cõ el estauã; et vio como sse tornaua hũu caualeyro, et que fora o outro en seu cabo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 851 |
Outrosi vio aquelles vij caualeyros de mouros como llj estauã deãte, tẽendollj o camjno, per u elles aujã a passar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 851 |
Dõ Lourenço Suarez, que estaua y cõ el rrey, que uira Garçia Perez quando seyra do reyal et conoçeo enas armas et sabja que el era, (et) disse al rrey: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 854 |
Mays, en quanto el rrey dõ Fernando conos de sua parte estaua contendendo con esses mouros que desbaratarã, digamos do meestre d ' Ocles et dos que da outra parte do rrio estauã, do que llis auẽeo (d)ala cõ esses mouros seus uezinos desse cabo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 855 |
O meestre don Paay Correa et os outros ricos omes (y) don Rrodrigo Flores et Afonso Telez et dõ Fernando Yanes, que da outra parte d ' alende do rrio [su] Eznalfarag estauã, caualgarom contra Golles et conbaterõlla et entrarõla per força et matarõ quantos mouros acharõ dentro, et prenderõ muytos que leuarõ catiuos, et leuarõ ende muy grande algo que acharõ y. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 856 |
Et o arraz en passando con sua caualaria que leuaua, o meestre sayo a el cõ sua caualaria; pero que xi llj nõ guisou com̃o coydaua, ca a çiada estaua arredada daquel lugar per u o arraz passaua; et, desque forõ descubertos, o arraz se foy acollendo; pero, con todo esto, acalçoo o meestre bem çerca do castello et matoulle noue caualeyros; et ouuerao a prender, saluo pelo poder da gente que lle acorreu agyna: (et) os hũus [que] seyã do castelo acorrer(on)llj, com̃o estauã açerca; et os outros que se yã cõ el, que puñauã eno defender quanto podiã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 856 |
Mays nõ foron muy sabedores; ca, poys que elles começarõ a mouer, os hũus per mar et os outros per terrẽo, tã denodados, fazendo grandes ruydos de tronpas et de atãbores et doutras cousas, os hũus das naues dos cristãos, que estauã cõ suas naues apparelladas et muy apercebudas todauja, receberõnos de tal guisa et forõ recudir cõ elles, os do mar aos outros do mar et [os] de terrẽo aos outros de terrẽo, de cada parte do rrio, que os fezerom seer arepesos do ardimento que fezerõ et do cometemento que teuerõ feyto(s). |
[+] |
1295 |
TC 1/ 858 |
Acaesceu hũu dia que, estando a oste del rrey dõ Fernando com̃o soya -ca os hũus yã guardar as recouas que nõ metessẽ vianda na villa os mouros nẽ acorro nõ llis podesse y entrar, et os outros erã ydos en caualgadas, et de guisa erã derramados cada huus a suas partes que muy poucos erã os que ena oste ficarã - et estaua el rrey cõ muy poucos caualeyros; et, asi estando, acaesçeu que hũu mouro caualeyro da villa que seyu fora por barrũta, et foy aa oste dizendo que se vĩjna para el rrey et que o queria seruir et ficar cõ el, et que llj coydara a dar hũu castello, mays que nõ xi llj guisara a sua uoontade nẽ com̃o elle coydara, et que ante fora venido, se por aquilo nõ fora enq ue estaua punando. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 858 |
Et o mouro começou logo andar per toda a oste de cada parte, mesur[ã]d[o]a toda; et, desque uio pouca cõpaña et ouue bẽ mesurado com̃o estauã, arrebatou hũa lança et começou a fugir contra a villa; et jndosse encontrou con hũu beesteyro dos del rrey, et matoo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 859 |
O jnfant[e] dõ Enrrique outrosi ficara y ena oste, et estaua y cõ muy poucos caualeyros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 860 |
Et jndo os cristãos com̃o soyã contra os mouros u estauã, nõ se catando de çiada, os mouros seuerõ ali prestes et de sobreuenta derõ en elles, asi que enos cristãos nõ pode auer acordo de aperçebemento, saluo de sse acoller. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 861 |
Mays hũu dia acaesçeu que, os das naues dos cristãos estando asesegados, os mouros chegarõ en suas zauras, que tragiam muy bem guisadas; et, com̃o estauam sen sospeyta, chegarõ aos madeyros, et ante que se os cristãos huuyassem a perceber nẽ chegar y, ouuerõ elles atado muy fortes sogas a hũu madeyro et arrincarõno; et foronse asi cõ el a muy gran pressa, dando uozes et allaridos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 862 |
Desta guisa que dicto auemos andauã todo o dia en perfia os cristãos cõ esses mouros, quando per terra, quando per agua, cõbatendose hũus cõ outros et gãanãdo huu(u)s doutros, os hũus yndo hũa ora et os outros vĩjndo outra; et asi en esto estauã aa manaa et aa tarde et cada ora do dia de cada parte, per terra et per agua, huus cõ outros contendendo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 862 |
Et Reymõ Bonifaz fezo guisar dous batees bem encubertos et entablados et guisados d ' armas et de omes rigios, et fezeos meter en hũa orta que era d ' Axaçaf, que de partes d ' Axaçaf estaua, so as aruoles, que nõ pareçiã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 862 |
Aca os mouros começarõ a correr et vĩjr com̃o soyam en suas zauras muy brauamente, nõ se temendo dessa rede que llis estaua pa rada, et chegarõ aa çiada, mays nõ passauã adeãte. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 862 |
Quando os da çiada os virõ passados per si, deytarõ seus batees ena agua et começarõ a yr enpos elles muy rigeos; os das galees outrosi, que estauã perçebudos, recudirõ logo deãte et comecarõ a rremar contra elles a gran poder. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 863 |
Cõ o priol et conos que cõ elle estauã erã X caualeyros: (et) çĩco que mouerõ primeyro enpos las uacas, et quatro freyres cõ el, et el o quinto. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 866 |
Et el rrey outrosi leuantouse daquel lugar hu estaua en Tablada, hu auja venido ante pousar, et açercouse aa villa, et mãdou y armar suas tendas, et asentouse y de asesego. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 868 |
Mays hũu dia acaesçeu que grã peça d ' almogauares cristãos estauã en sua çiada atendendo os mouros q[ua]ndo passariã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 869 |
Et disse a Garçia Perez de Bargas et a outros caualeyros que y estauã cõ el: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 869 |
Et da outra parte, ontre a vila et a pontezela, estaua muy grã gentio de mouros: bẽ ata X mĩl poderiã seer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 869 |
Et vĩjndose parou mẽtes por Garçia Perez de Bargas et nõno vio, et tornou a cabeça et vio que auja passada a ponte et estaua da outra parte ontre os mouros en gran pressa, et auja derribados quatro caualeyros delles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 869 |
Et deuedes a saber que, daquel dia endeant[e], nũca mays os mouros que estauã en Seuilla (nũca mays) ousarõ fazer esporoada ena oste del rrey dõ Fernando, asi ficarõ escarmentados da gran mortaldad[e] que fezerõ en elles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 871 |
Estes mouros de Seuilla, que el rrey dõ Fernando tĩjna çercados, de que a estoria departe en este lugar, aujã boa ponte bem rigea sobre barcos muy bõos et ben atados cõ cadeas de ferro muy rigeas et muy gordas ademays, per hu pasauã a Tiriana et a todas essas partes hu queriã, com̃o se fossem per terreo, onde auj[ã] gran guarnimento et g[ra]nde acorro ao seu çercamento, ca toda a sua mayor guarida per ali a aujã et dali lles vĩjna; et os que en essa Tiriana outrosi estauã, aquella ponte era o seu guarnimento et todo o seu feyto, et sen acorro dela nẽ ponto de uida [auian]. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 871 |
Ora podia seer de meyo dia, quando as naues mouerõ; et deçerõ hũa gran peça ajuso onde estauã, por que tomassem o [t]reyto mayor et uẽesẽ (mayor et vĩjnãse) mays rigeas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 871 |
Et quantos y yã era a muy gran perigoo d ' alcoradas et d ' engenos, que per todo o lugar desse areal tĩjnã pousadas os mouros, et que nõ quedauã de llis tirar a muy gran pressa quanto podiã; et da Torre do Ouro esso meesmo, cõ tra[bu]quetes que y tĩjnã, que os aqueixauã ademays, et cõ beestas de torno et de outras muytas maneyras, de que estauã bem basteçudos, et cõ fondas et cõ dardos enpenolados, et cõ quantas cousas llj conbater podiã, que nõ se dauã ponto de uagar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 873 |
De todas partes foy muy conbatuda, per mar et per terra; feramente foy conbatuda Tiriana de don Rreymõ Bonifaz et desses das naues que a pont[e] quebrantarõ per partes d[a] agua hu elles estauã; et gran dano receberõ outrosi elles de pedras et de seetas muytas et muy espessas que llis tirauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 873 |
Auendo el rrey don Fernando muy a uoentade de seer apoderado en essa Tiriana et de a conbater -ca muyto llj era enpeeçent[e] y ao seu feyto todo et llj enbargaua a conquista dessa cibdade de Seuilla sobre que estaua - et auendo muy a curaçõ por llj fazer caua, o jnfante dõ Afonso et seus yrmãos dõ Fradarique et dõ Anrique forõ pousar sobre Tiriana cabo do rrio. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 873 |
Et asi se ouuerõ a leixar de lles fazer outra caua, poys virõ que llis nõ prestaua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 874 |
En esto estauã cõtendẽdo os de fora cõ os do castello, lidandosse os hũus cõ os outros, que se nõ podiã os hũus bem defender nẽ os outros auer o que queriã, saluo que perdiã y mays os que queriã gãanar, ca os outros que en perdimento estauã et se tã coytados vijã et tã çercados de todas partes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 875 |
Estando en estes conbatementos sobre o castello de Tiriana, hũu jnfançõ que y estaua, que entõ auja y chegado de nouo a essa çerca de Seuilla, vio y a outro caualeyro trager taes sinaes com̃o as suas -ondas brãcas et cardẽas - et disse a outros caualeyros que estauã y cõ el: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 875 |
Et, com̃o quer que foy, ou dos que y estauã ou doutros, ouueo a saber Garçia Perez; mays nõ llo entendeu nẽhũu et calouse ende. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 875 |
Et, en c[õ]batendo o castelo de Tiriana, asi com̃o auedes oydo ena estoria, hũu dia aas barreyras de Triana, este jnfãçõ, de que dissemos, et Garçia Peres de Uargas et outros caualeyros, recudirõ os mouros de Triana, fazendo sua espolonada ata aquel lugar hu estes caualeyros de que dissemos estauã, et ma[t]ar[on] y ia quantos omes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 875 |
Outrosi das torres que estauã sobre a porta do castello et do muro llis tirauã tãtas pedras et tãtas seetas, que nõ semellauã al senõ grando quando caay do çeo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 875 |
Et tã rigeo estaua y Garçia Perez de Uargas aquel dia ante as portas de Triana, et tãto sofreu et tãtos golpes reçebeu et tãtos deu, que os sinaes das ondas do escudo et da capelina nõ pareçiã ante os golpes que llj derõ os mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 878 |
Muy gran dia esteuerõ en esto, que de parte nẽhũa nõ llis vĩjna acorro, et estandose defendendo asi ata que llis foy chegando acorro, ca se fezo o apelido ena oste et acorrerõllis; pero que estauã ia de guisa afrontados et cansados que, se llis tardara o acorro hũu pouco, forã mortos ou presos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 879 |
Ena era de mĩll et cclxxxavj, quando andaua o ano da encarnaçõ do Senor en mĩll et ccxlviij, [con] engano et trayçõ, que he sempre enos mouros cabida et husada, Oriaz ouue seu cõsello cõ os mays onrados mouros de Seuilla -com̃o [en] romeria (et) estaua ali - et sobre este cõsello vẽeron ao jnfant[e] et disseronllj que llj dariã duas torres que elles tĩjnã, et que fosse el per seu corpo reçeberllas; et, desque elle daquellas fosse apoderado, que çerto fosse de o seer en toda a villa, et que se nõ deteuesse nẽ ponto, ca bõo tẽpo tĩjnã elles de o acabar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 880 |
Contado auemos de com̃o o arçebispo dõ Johan Ares adoeçeu logo que chegou aa çerca de Seuilla; veendo el rey com̃o estaua muy fraco, mandoo tornar para sua terra et que punasse en guareçer et en p[e]n[s]ar de si. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 880 |
Et os mouros que dentro iaziã, estauã ia muy arrequeixados, ca ia nõ aujã per hu seyr nẽ per u entrar, sinõ por agua ou por naujo, et esto a muy grã perigoo de si. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 880 |
Et, pero que çercados os de dentro estauã et tãtos males llj faziã, com̃o na estoria oystes, et muytos mays que seriã graues de contar, aynda cõ todo esso nõ llis podiã uedar a passada de Tiriana a esses mouros, que nõ passassẽ os hũus aos outros et que se nõ acorressem de cada parte, cada que lles mester era. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 882 |
Com̃o os mouros que estauã en Tiriana demãdarõ fala para trager preitesia cõ el rrey dõ Fernando |
[+] |
1295 |
TC 1/ 882 |
Desque essa gent[e] pagãna desses mouros que en Tiriana estauã se virõ asi presos de todos cabos et desasperados de todas guaridas et de todos acorros que gentes auer deuessem, non sabendose ia dar consello, ca nõ podiam aa villa entrar nẽ a outra parte nẽ ficar y; ca, macar que ficar quisesem, nõ aujam que comer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 893 |
Os fillos que ouue da rreyna dona Joana, que y estaua -que foy a postrimeyra moller - erã estes: dõ Fernãdo et dona Leonor et dõ Loys, que foy meor de todos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 893 |
Et, desque estes todos seus fillos, que y estauã, derredor de sy vio, et todos seus ricos omes cõ elles, et a rreyna sua moller çerca de si, muy triste et muy quebrantada, et nõ mẽos quantos outros y estauã, logo primeyramente fezo chegar a si seu fillo dõ Afonso, et alçou a mão contra elle et santiuigoo, et deullj a sua bẽeyçõ, et desi a todosllos outros seus fillos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 895 |
Conprido et dito todo esto que o santo et ben auenturado rrey dõ Fernando, et a saluamento de sua alma [et a] cõprimẽto dos sacramentos de sancta jgleia fezo, et de todalas outras cousas que dictas sõ, diz a estoria aynda del(o) que, poys que seu Saluador, que he [o] corpo de Deus, ouue reçebudo, et adorada a cruz, et ouue tirados de si os panos reaes, com̃o dissemos, que foy chegada a ora en que seu Saluador enviaua por elle; et el, desque a ora entendeu que era chegada et uio a sancta conpaña que o estaua atendendo, alegrouse muyto, dando ende grandes graças et grandes loores a Nostro Senor Ihesu Cristo, demãdãdo a candea que todo cristão deue a teer en mão ao seu finamento; et deronlla; et, ante que a tomasse, tendeu as mãos contra o çeo, et alçou os ollos contra o seu criador, et disse: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 895 |
Et demãdou perdõ ao poboo et a quantos y estauã, que se del, por algũa mj̃gua que en el ouuera, querella auj[ã], que llj perdõass[ẽ]. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 900 |
En esta ssazõ auya hũ home boo ẽnas Asturas et auia nume don Payo, et ffora espadeyro del rrey Rrodrigo, et estaua en hũ lugar en hũa coua que auia nume Essaua. |
[+] |
1300 |
TPb 26/ 104 |
Parandosse a Responder por ela en juyzo. ben daquela guisa como se esteuesse en aquel estado en que estaua quandolla começaron a demandar. ca enton o julgador deue yr porlo pleyto adeant. e non ha por que (passar) contra o demandado por Razon (daquela cousa) que(el) amostra a assazon que a ha gaanado por tempo E esto ha lugar non tam solamente ena cousa mouele que ha de seer mostrada en juyzo. mays aynda enas Rendas e enas froytas que dela sayren despoys que o pleyto (for) mouudo sobre ela. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 11 |
Caym, ẽno seu sacrifiçio que fazia aDeus, ofereçealle mõollos de espygas de messe et tomaua oque estaua açerca das carreyras que era rroso dos gãados et dos veados dos mõtes, et do pysado das bestas; et outrosi das postromeyras çeueyras dos mõtões, por que era mays liuyão et de todo opeor, tam bem ẽna messe cõmo ẽna çeueyra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 12 |
"Aua queme tu deytas da façe da terra et da tua, et eu asconder me ey ante ty, et andarey errado et fugido [perla] terra, et Pareyso aque chamarõ despoys Edom, pero nõ morarõ aly, mays ficarõ em outra terra açerca dy aque diserom despoys por nome Nod; et Nod, segundo os Despoemẽtos dos nomẽes proprios que som ẽna Biblia, quer [tanto] dizer em nosa lyngagẽ cõmo cousa que nõ he estabele et que nõ esta queda, asy cõmo Cayn, que despoys que foy yrado de noso señor Deus et deytado da quela terra enque estaua cõ Adam et cõ Eua et seus yrmãos, nũca despoys esteuo asesegado nẽ quedo em hũ lugar, nẽ asua cabeça ẽno seu corpo del a cõmo quer que ya tyña cõmo os outros omẽs nẽ o seu corpo ẽna terra, nem aquela terra Nod ensy mẽesma entrelas outras cõmo avemos [departydo]. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 20 |
Et desque Lamec et omoço chegarõ açerca donde el estaua, bolyo Caỹ de dentro, ca nõ podia estar quedo, et as follas das aruores do mõte que caerã y et jaziã secas sonarõ. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 20 |
Rrespondeu omoço que nõ sabia senõ quelle semellaua que estaua aly cousa [vyua]; armou estonçes Lamec seu arco et poso em el sua seeta, et diso ao moço [quello] enderẽçase contra onde oyra orroydo, et omoço fezóó, et Lamec tirou do arco et ferio aCaym de morte cõ aseeta. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 30 |
Noe sayo et aterra cõmo estaua ajnda lodosa das agoas do deluvio, et o lodo tenrro quando Matussalem sayra synaloa cõ os péés; et Noe quando vio os synaes que Matussalem fezera cõ os péés ẽna terra, maravillou sse moyto daquel omẽ, donde fora, ou onde escapara do deluvio, et foy yndo Noe por los synaes dos péés et achou aMatussalem onde jazia morto, atantas pasadas da arca quantos dias durara o deluvio enque el viuera apegado fora da arca. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 39 |
Et el amoestauaos quese partissem dos casamẽtos de Caym, et da[s] maldades et pecados que [faziã], et da máa vida enque estauã contra Deus; et quese nẽbrassem de seus padres et parentes que andarã em [seruyco] de Deus et acabarã em el, et oencomẽdarã aelles et os ensinarã que o fezessem elles asy. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 43 |
Et quando esto vio Noe sabia el cõmo apoõba era [aue] de casa mays mãsa que outra ave das brabas que em casa morã, et envioa; et ella foy et achou terra descoberta, segũdo dizẽ, mays nõ seca adondese ella atrouesse apousar de pees, que acõmo quer queos alturas dos mõtes erã descubertos et paresçiam pero aterra et as aruores, todo estaua ajnda lodoso et por [esso] nõ ousou pousar, et tornousse aarca cõmo tornaria ahũa casa enque morasse. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 49 |
De Noe et de seus fillos foy asy que logo os primeiros dias despoys do deluvio morarõ ẽna arca ata que fezerõ outras moradas; et Noe et aqueles seus fillos [começarõ] de andar por la terra, pero nõ moyto aalonge do termyno donde estaua aarca. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 49 |
Et todo esto faziam el et seus [fillos] [perla] terra açerca donde sya aarca, nõ se ousando alongar della por que estauã escarmẽtados et [avyam] medo quelles vẽeria ajnda outro deluvyo, pero queos avia Deus ja segurados, et labrauã todos et faziã aly seus fillos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 49 |
Et acontesçeo que jazendo asy descuberto Noe et dormyndo, vẽeo Cam, seu fillo mediano, et quando o vyo tal jazer rryosse del; et sayose et foyse pera seus yrmãos onde estauã labrando et disolles lo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 56 |
Andados de Noe despoys da arca et do deluvyo duzentos et çinquoéénta ãnos, et de Adam mj̃ll et noveçentos et seys, despoys que Noe ouvo consellado aseu fillo Yonjto, cõmo he dito, ficauã ajnda el et os outros seus fillos em terra de Armenya, onde estaua aarca. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 56 |
Et cõmo quer que Deus dera segurança aNoe doutro deluvyo nõ se asegurauã ajnda bem os fillos nẽ se ousauã alongar da arca pera em outro lugar fazer morada, por que se por ventura acaesçesse que viesse outro deluvio, quese poderiã coller aella; pero despoys que virõ cõmo seu padre Noe avya enviado tam longe da arca cõmo de Armenya aoriente aYonyto seu fillo, [a que el] tam grande bem queria, et viansse cõ rreys et que erã ja [cõpañas] tam grandes que era forte cousa, et enchyam aquelas terras onde estauã, et nõ cabyam em ellas; et de mays acontesçeo lles esto, et touerõ no por moy bõo synal, que [nẽgũa] de quantas chuvias Deus fezera ẽna terra em tantos ãnos cõmo elles aviã aly morado, que nũca os rrios sayram da madre que por aquela terra corriam, enque elles comarcauã de [guisa] que quisessem fazer semellança de tal deluvio et forõse asegurando, et ouverõ aqueles seus rreys seu acordo ontresy, et despoys cõ suas [compañas]; et diserõ: ¿pera que moramos aqui em estas serras onde nõ avemos agoas nẽ froytas nẽ as herdades pera os pães, [laurar] aabondo cõmo o averemos ẽnos chãos? et que desçendesem daqueles montes altos [aos] vales et aos cãpos hu averiã bõas moradas et [agoas] et do al que quisessem. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 57 |
Et segũdo cõta ojudio ẽno primeyro libro dos quinze do seu Libro Mayor queos chama y gigantes et diz que sua voõtade era de deytar os deus ende fora que som os aos angeos, et seer elles señores, pero sobre todo, se viesse odeluvyo queriã esta torre fazer por queos nõ alcançasse nẽ chegasse aelles nẽ podesse Deus cõ elles et quese podesem elles aly defender dEl, et esta era a sua grande loucura; que elles aprenderam de Noe queo outro deluvio pasado que pojara quinze couedos sobre omays alto mõte do mũdo, cõmo avemos ja dito, et que aquela torre quea coydauã elles fazer tã alta que omays que ella averia em alto sobre aqueles quinze couedos que nõ seeria em conta, segundo diz Josefo ẽno seysto capitolo; hu mostra aly Josefo que amultydue daquela gente que toda estaua prestes pera fazer os mãdados de Nẽprot, et teer por graue oseruyço de Deus, ca asy os avia enssynados et ensandentados Nẽprot ẽna loucura desto et em soberuea asy cõmo oel era em [descoñosçer] osseu Deus queos fezera; et dezialles que toda quanta bõa andança avyam que por seu syso lles [vjña], et nõ porlo bem fazer nẽ porla merçede de Deus, et se [rrequizas] et bẽes aviã quelles nõ arrequeçiam por la piedade de Deus, mays por la sua forteleza deles. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 59 |
Estonçes, quando virom os lynages dos fillos de Noe quese nõ entẽdiam [hũus] aos outros, entenderõ que esto avertude de Deus et oseu poder ofazia, et nõ poderia séér outra cousa esto fazer; et leyxarõ de fazer atorre et açidade; pero açidade ficou essa ora ẽno estado enque estaua, que ẽna torre soa lles acontesçera osynal. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 62 |
Europa leua este nomé de hũa filla del rrey Agenor et yrmãa de Cadyno, rrey de Tebas, et esta avya nome Europa aqual leuou rroubada el rrey Jupyter em fegura de touro; mays aquela fegura [do] touro estaua pyntada ẽna nave enque vẽeo el rrey Jupyter quandoa rroubou et aleuou; et posso por amor dela aesta terçeyra parte do mũdo et chamoulle Europa cõmo diziã aella. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 65 |
Et nos dizemos lles armynos et aaterra Armyna; pero achamos, segundo dizẽ [hũus], que este nome foy dado aaquela terra de arida [que he] por seco, et de mons [que he] por monte, por que oque Noe primeyro vio descuberto da terra et seco do deluvio os montes et aterra de Armenya forõ onde el estaua. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 70 |
Aradio, o outro seu yrmaão, ouvo seus engenos conque pasou aagoa em cuja rribeyra estauã poblados todos primeyro, [et passarõ aalende] et achou hũa ysla, et poblou aquela, et possolle oseu nome, et asya chamã em aquela terra, que he contra medio dia aYsla Aradio, et aos naturaes dizẽ os aradios. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 72 |
Et diz que os ladrillos leuaua empero estauã ja asentados et secos et apresos cõ obytume, que era engludo, de maneyra queos juntaua et os prendia [hũus] cõ os outros quese nõ desjuntauã por nẽgũa cousa que seja senõ por aquelo que avemos dito, contam os que desta rrazõ falam que este feyto era de Deus, contra cujo poder et voõtade nõ ha força nẽguã que poder aja. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 78 |
Et de mays, víj́ndo por Asia aapobla da sorte que era Europa, acõmo quer que eram moytas aquelas gentes mẽtre que estauã [ajuntadas] em hũ, mays pero faziãsse poucas pera tomar et poblar por sy todas las terras do mũdo logo, et elles outrosy que nõ podyam poer tãto tẽpo em andar sempre cõ suas [cõpañas] meudas pera chegar aEuropa, nẽ sofrer [otraballo] et [mj̃goa], tomarõ em essa partida de Asya os termynos que avemos ditos ante desto, que vierõ logo poblando da parte de septẽtríom, et desque pousarõ aqui et poblarom, forõ víj́ndo por seus tẽpos et pasarõ a Europa, et tomarõ as terras que disemos, et poblarõ em ellas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 95 |
Em pos esto, contendendo em estas rrazões, os sabios [gentijs] daquel tẽpo et [pararõmentes] áás outras estrellas meudas et moytas que [paresçem] por lo çeo, et entẽderõ quese nõ moviã, mays que estauã ficadas ẽno firmamẽto, quee o outauo çeo, entrando ẽna cõta as sete que dissemos das planetas; et aas estrellas [diserõlles este] nome estrellas de ester, por que estam ficadas ẽno firmamẽto et quedas que nũca se mouẽ de seu lugar, empero queas leua cõsigo sempre ofirmamẽto. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 116 |
Et chegou em cabo a septẽtriom aterra de Çiçia, donde viérom despoys os godos, et fezolles aquelo méésmo; et erã barbaras aquelas gentes, et poucas, et espargidas. et flacas estonçes quando aesta primeyra vez, et sem batalla, et que nõ buscauã, nẽ faziam mal anẽgũ nẽ outro aeles; et estauã em suas terras quedos cõmo dormyndo, et espertóós el, et fezolles [coñosçer] as suas forças; et ante desto viuyam elles do [leyte] de seus gãados, mays tam fortemẽte os arrequeyxou el et os apremeo por queo nõ quiserõ rreçeber, quelles fezo comer nõ tã solamẽte oleyte dos gãados, mays beber do sangre dos omẽs; et em cabo vençeo os, et amãsóós de [guisa] queos tornou seus por força, et esto lles fezo el rrey Nyno desta vez, et despoys vẽeo aly outro rrey daquela terra por leuar esto deles, mays elles lidarõ cõ el [et] vençerõno et quebrãtarõno [en] tal maneyra que nũca despoys alçou cabeça, cõmo vos lo contaremos adeante queo diz outrosi Paulo Orosio. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 130 |
Et estaua aly Tare et por queo [tyña] el rrey por bõo omẽ, queo era el, enviou ho aavilla por que trouxesse viandas pera aquelas [cõpañas], et todo oque mester ouvessem; et castigóó asy cõmo aomẽ bõo et que el moyto amaua et disolle que nõ fezese ala cõ sua moller nẽgũa cousa, nẽ se acostase aella. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 132 |
Ca el foy oprimeyro quese atroueo adizer, ante que todos, que hũ era Deus oque criara todaslas cousas; et das outras cousas tẽporaes dizia - lles suas rrazões et eram estas: que as cousas temporaes, acõmo quer que dam bõa ventura et prazer aos omẽs que dellas bem vsam, pero que por lo mandado daquel que cria todaslas cousas, erã dadas atodos et por el as aviam os omẽs et nõ por sy; et dizia outrosy que aqueles bẽes que nõ estauã em seu estado por la sua vertude propria, ou por lo seu poder, mays por lo poder et mãdado daquel queas cria et da todaslas cousas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 134 |
Et dizẽ ajnda que era Tare entallador das ymages delles, et que el fazia as ymages et queas vendia aos outros, asi cõmo fazẽ agora [algũus] suas ymages dos nossos santos et entalladuras doutras cousas em [moytas] feguras et as dam por dineyros; et estauã todas aquelas ymages em casa de Tare, [en] hũa camara, et avya y ymages dos elamẽtos, et ymages das planetas, et outras de aqueles [a que] os [gentijs] chamauã deus. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 134 |
Diz [Ovjdio] ẽno primeyro libro do seu Libro mayor que os gigantes cõmo [erã] moy grandes de corpos et de corações, que ouverõ envidia et despeyto dos seus deus, queos nõ preçauã tanto cõmo elles queriã, et pensarõ cõmo se poderiam vengar deles, et diz que segundo que [eram] moy valentes que tomarõ os mõtes aas mãos, et que aviam ja posto omõte Essa sobre omõte Pelyo, et ao mõte Oleripo sobre omonte Ossa, cõmo faziam os outros dos ladrillos segundo a Biblia diz queo faziam pera [sobyr] por aly aos çeos. et aqueles seus deus deytarlos fora et elles rreynar y; et os deus quando virõ que de aquela maneyra alçariam torre de loucura ao çeo, et que se daria a cousa a mal cõmo os gigãtes queriam, vierom ante queo feyto se acabasse et desbaratarõlles todo quanto aviã feyto et obrado, et desboluerõ todo omõte de sobre ho outro monte, et derribarõlles toda a obra et achãarõna em maneyra que toda afezerõ ygoal cõ aoutra terra, et [quaerom] os gigantes todos que estauã em çima labrando agrande pressa, et quaerom todos em terra et morrerõ que nõ ficou nẽgũ viuo, et sayo deles o sangre, et espargiosse porla terra, et andaua bolindo cõmo viuo et envolujasse ẽno poluo da terra; et diz [Ovjdio] que aquel sangre tomou corpos aly da terra, et viuerõ aqueles corpos et forõ gigantes cõmo erã de primo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 139 |
Et em casa de Tare estaua aymage de Ulcano, feyta amaneyra de ferreyro, et hũ grande mallo ẽnas [maaos], et posto em ellas de [guisa] que [perlo] mango opodia omẽ tomar das mãos del et tornarlo quando quisese. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 139 |
Et entrou hũ dia Abraã ascondidamẽte aaquela camara de seu padre, et tomou aquel mallo das mãos aUlcano, et dou [per] aquelas ymages; et ahũas quebrantou as cabeças, et aoutras os braços, aoutras os péés, et aoutras as pernas, et todas las outras, quanto mays grande era aloucura ẽna ydolatria daqueles de que erã -et ydolatria quer dizer em latym ydolorum cultura , et esto ẽna [nosa] lenguage quer dizer onrra dos ydolos - et desassemelloas, et desfezoas todas et apostoas taes que nõ [eram] pera véér; et desque Abraã esto ouvo feyto tornou seu mallo aas mãos de Ulcano, cõmo o [tyña] antes, et nõ fezo el nẽgum nojo nẽ mal aaquela ymagéé de Ulcano et leyxoa sãa cõ seu mallo ẽnas mãos cõmo estaua quando el entrou, et sayosse moy quedo et çarrou aporta asy cõmoa achou, et foy sua carreyra et nõ curou mays. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 139 |
Et em todo esto Tare, seu padre, nõ era em casa et quando vẽeo et entrou em sua camara et achou aquelo feyto quiso sse matar todo, et dou grandes vozes, et pregontou por sua casa a todos quẽ entrara aaquela camara ou quẽ fezera aquel lauor, et culpaua atodos [dizẽdo] que cada hũ delles ofezera, et quelle disessem qual fora oque aquel feyto fezera, et sello nõ dissessem que atodos se tornaria et os quebrãtaria et faria taes cõmo el achaua aquelas ymages; et elles, quando se virõ em aquela coyta com el et aquel mao dia, ouverõ adizerlo por queo vira algũ da casa; et diserõ que Abraã entrara ala, et quando vẽeo Abraã de fora, que nõ estaua ẽna casa essa ora, achou seu padre choroso et moy sanudo, et logo vyo que yrado estaua contra el, et quando ovjo tal pregũtoulle que avia, et el rrespondeu que moyto mal enqueo el avia deytado, diso el: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 139 |
"Et leuãtouse Tare et entrarõ ambos ẽna camara el et Abraã; et despoys que catarõ toda aquela obra cõmo estaua mal apostada, diso Abraã: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 141 |
Aestas rrazões estauã Tare et Adiara, madre de Abraã et seus yrmãos Aram et Nacor, et em cabo disolles asy Abraã: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 147 |
Tare et Adiara temẽdose del rrey que era forte et sabio das estrellas, et pensando queo saberia el por outra parte, nõ lle ousarom [emcobrir] averdade, et diserõlle todo: otẽpo enqueo fezerõ, et cõmoo encobrirõ et todas las cousas desto contarõ por via ordenaria ael rrey; et cõmo quer queo manyfestauã por lo medo que aviam del rrey diz aquela sua estoria queo [manyfestarõ] fiando ẽna vertude et merçed de Deus. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 154 |
Et rrey Nyno, cõmo estaua apoderado et era de grande coraçõ, çercou aÇidade et guerreoa; et os de dentro ferirono de hũa sééta et morreo aly, et ficou ofeyto assy. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 158 |
Et as gentes que estauã em [algũus] lugares por onde [quer que esta] esta rreyna ya se nõ faziã guerras et viviam em paz, et os ella asy achaua, tã cruel et tam sem mesura era ella, queos mataua todos dizẽdo que nõ aviã coraçõ, et [quea conpaña] et oprinçepe que [coraçõ] nõ aviam que mays valyam mortos que vivos, et que os lugares que tynã enbargados et ocupados ẽno mũdo viuẽdo queos leyxasem morrẽdo aoutros que verriã em pos [ellos] et [estes], por ventura, que séériã de mellores corações; et que oprinçepe ou outro omẽ qual quer quanto de mellor coraçõ et mays viuo et ardido he, que tanto mellor entende et coñosçe obem et omal, et aDeus, et tanto mays dereytamẽte vay [a qual] deles quer ou aaquel quelle acaesçe. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 159 |
Conta mẽestre Godofre ẽna septema parte do Panteom que esta [rreyña] Semyrramys, ẽnos dias del rrey Nyno seu marido, que [ella] ya cõ el aas lides et que asysse vestia, et se armaua et caualgaua cõmo omẽ, et que tam bem feria de [lança] et de espada, et fazia cõ as outras armas toda cousa cõmo omẽ varom queo bem fezesse, et diz que ẽnas azes das lides [que] tam bem tomaua ella seu. lugar cõ os seus, quea agardauã, cõmo el rrey seu marido, que ella ou tomaua adeanteyra ou açaga ou cada hũa das costaneyras; et quando ẽna lide entrauã, tam forte era ella et tã bem lidaua cõ sua [caualaria] et sua gẽte ẽna parte onde estaua, cõmo el rrey ẽna sua. et moyto mays nomeada et mays temuda que el era ella. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 160 |
Et asy forom todas cubertas; et de parte de fora fezo arredor dela hũa moy grãde carcaua et moy alta que estaua chea dagoa. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 194 |
Et ferio em eles [de] noyte, et os que achou dormyndo mató ós em suas camas, et os que eram espertos estauã desarmados et fogirõ. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 197 |
"[Abbraã] fezo cõmo lle mãdou noso Señor, et partio todas estas cousas por medio, cada hũa delas, saluo ende as aves queas nõ partio, et poso hũa meatade em dereyto da outra de cada hũa delas, que asy omãdara fazer ael noso Señor, at estaua asperando cõmo lle mãdaria Deus fazer este sacrifiçio. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 197 |
Et quando veẽo anoyte et se fezo grande escuro, paresçeolle hũ grande fogo, asy cõmo de forno ardente, et passou por ontre aquelas carnes que estauã partidas et queymoas todas; |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 204 |
Et el foy moy [agyña] ao gãado et tomou hũ tenrreyro das vacas et dou ho ahũ seu omẽ que apostase et adubasse [priuado] del cozido et del asado; et tomou aquel bezerro adubado, asy cõmo disemos, et leyte et mãteyga, et os pães que mãdara fazer aSarra, et posoo de ante aqueles angeos que comessem et el estaua ontre elles seruyndo os su aquela enzina de Mãbre onde elles syam et comyam; et elles gradesçerõ lle oque fazia. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 204 |
"Et quando esto oyo Sarra começou de rrijr hu estaua tras aporta da tenda, por que coydaua que era cousa desaguysada, ca ella et seu marido erã vellos et saydos de tẽpo de auer fillos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 205 |
Quandose leuãtarõ aqueles tres mãçebos do lugar hu estauã cõ Abraã, começarõse de yr contra Sodoma; et Abraã ya cõ elles enpoendóós et diso asi noso Señor contra os angeos que y estauã et yam cõ El: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 205 |
Et Abraã estaua açerca de noso señor Deus et disolle: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 206 |
Et estaua hũ dia aaporta da villa [et] aparesçerõlle dous angeos; et dizẽ [algũus] que forõ os dous de aqueles tres que vira Abraã. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 206 |
Et Loth, que estaua asperando se víj́nria algũ que el leuasse asua casa por ospede, ca assyo soya fazer cada día, et quando os vio plougo lle moyto cõ elles et tanto lle paresçerõ bem quese deytou em terra et adoróós et disolles asy: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 206 |
"Em esto tomarõ Loth moy fortemente, et começarõ de ferirlo, et yam por lle quebrãtar aporta por força, et entrar aacasa, et os angeos que estauã açerca da porta sayrom et tomarõ aLoth, et meterono ẽna casa cõsigo, et çarrarõ bem aporta; et todos los da villa ficarõ fora, et nõ entrarõ aos angeos, ca forõ feridos de çeguydade des lo mayor ata omenor, em tal maneyra que nõ podiam achar aporta da casa de Loth [per] que entrasem. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 208 |
Loth sayo de Sodoma quando os angeos esto diserõ, et chegou aSegor quando o sol saya sobre la terra, et despoys que el aly foy, cayo fogo do çeo sobre Sodoma, et Gomorra, et sobre as outras duas çidades Adama et Seboym, et destroyoas, et sufondoas todas ẽno abysmo, et fezoas hũ lago rredondo et caente cõmo fogo, segũdo diz mẽestre Godofre; et toda aterra que estaua em rredor dellas, et os omẽs, et todas las outras cousas viuas, et as aruores, et todos los outros hedifiçios et lauores, et quanto era dentro ẽnos termynos daquela terra, todo foy destroydo et perdudo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 212 |
Sobre este feyto diz asi mẽestre Pedro ẽno capitolo de Loth, que dizem os judeus que esto nõ he de créér que Loth podese fazer fillos em suas fillas daquela [guisa]; et dam estas duas rrazões por que: aprimeyra dizem quea natura das cousas odefende que nẽgum omẽ queo nõ sente que nõ pode auer que véér cõ moller pera aconosçer [carnalmẽt]; et que Loth, se bebedo estaua, que [non] poderia cõ suas fillas aver esto que [dicto] he, cao nõ sentyria nẽ osentya. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 223 |
"El rrey ouvo atomar os cordeyros por ante os que y estauã rrogados que fossem ende testigos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 225 |
"Ysaac despoys que vyo que seu padre estaua tam forte et tã aficado ẽno mandado de Deus, ouvo grãde sabor delo, et destas palauras que el diso et oyo as de coraçõ, et rrespondeulle desta guysa: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 227 |
Et dizẽ que estaua enfesto dos péés de deante arrimado aamata comendo das follas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 227 |
Mays segundo [dizem] os santos Padres entẽdese por Abraã apersona de Deus padre, et por Ysáác apersona de Deus fillo -et este he [nosso] Señor Ihesu [Cristo] quee señor comunal atodos, de prinçepes, et de prelados, et de pobóós que nõ era cabrõ se quer quee ocarneyro mellor [oferenda] et mays lynpa, et téémos que pertéésçe mays aapersona do fillo de Deus ocarneyro que nõ [ocabrõ] por quee oferenda mellor et mays lympa, et nos dizemos cõ Moysem et cõ Aquila et cõ Symaco [asi] cõmo elles diserõ em pos esto: estaua hũ carneyro preso dos cornos em hũa rrede dizemos que foy carneyro et aduzido aly doutra parte et criado de novo, cõmo diz Rrabano, et dizemos queo nõ estorua aquela rrazõ que Deus nõ criou nẽgũa cousa [despois] dos seis dias, ca em criar Deus [este] carneyro nõ era criar cousa de novo, et téémos que criar cousa de novo seeria se criase algũa anymalia ou cousa doutra feytura que nõ as que forõ criadas, et feytas em aqueles seys [dias], mays ocarneyro ẽnas obras dos seys dias he, et foy feyto en oseysto dia enqueo foy ho omẽ, et por que dizemos que este carneyro que de novo foy criado et tragido aly doutra parte. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 230 |
"Et este Esrom moraua ontrelos fillos de Her et estaua y quando Abraã esto dizia, et diso el a Abraã oyndóó quantos entrauã por la porta da çidade hu elles estauam: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 230 |
Et acoua da sepultura cataua contra Mãbre, et tam bem este campo cõmo as [ovellas] et as aruores que estauã aderredor em todoslos termjnos do cãpo, [todo o] entregou Esrom aAbraam, et meteo ẽna tenẽça de todo por ante os fillos de [Set] et de todos os que entrauã porla porta da çidade onde elles estauã. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 230 |
Et estas duas couas que disemos que erã feytas desta [guisa], ahũa estaua de suso, ha outra de juso; et ẽna de suso enterrauã os omẽs, et ẽna de juso as molleres, et em estas forõ metidos Adam et Eua da guysa que avemos dito que enterrauã aly os omẽs et as molleres. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 235 |
Estonçes Labam, seu yrmão da moça sayo moy apressa pera rreçeber aEliezer, et despoys que vio asua yrmãa trager os serçelos et as argolas do ouro que Eliezer lle dera et lle contou todo oque lle disera, veẽo ael onde estaua ajnda açerca do poço cõ seus camelos et disolle: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 237 |
Et era ja contra ora de vesperas, et segundo dizem [hũus] andaua veẽdo os lauores et perfeytos que ende estauam; outros contam que [andaua] pesando ẽna tardança de Eliezer; et el andando asi, pensoso, alçóu os ollos et vio os camelos de Rrebeca et de sua [cõpaña vĩjr] aalonge, et outrosy aquela ora vio primeyro Rrebeca [asaac] et pregontou logo aEliezer que era aquel omẽ que vyña por aquel cãpo cõtra elles. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 243 |
Et cõ medo da morte tomou aquelas espetadas [da] carne et bayxoas ajuso su as boyteres et ellas quando virõ acarne susy tornarõ avoar ajuso, et desçenderõ cõ el et pousarõ em hũ mõte aque dizẽ ẽno aravigo Jaual Adufal -et tanto quer dizer ẽna nosa lynguage cõmo omõte do fumo -, et partiose Nẽprot desta guysa da loucura [en] que andaua que dizia que por algũa mẽestria et arte soberia ao çeo et veeria hu estaua o [Deus] de Abraã, et conosçeo opoder de Deus mays queo que soya et folgou. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 250 |
Et esta Juno sabia moyto de [encãtamentos], et das estrellas, et os costumes de seu marido Jupiter, et estaua estonçes ella em hũ tam alto lugar que toda de aly paresçia aquela terra avista de ollos, et vio aquelas neblas em aquel vale, et catou por todo omũdo , et ẽno çeo nem ẽna terra nõ vio outro nublo, nẽ [nuve], nẽ nebla, senõ aquela; et segũdo conta Ovjdio ẽno primeyro libro do seu Libro mayor, diz que sabia ella que destas duas cousas et naturas se [leuãtauã] estonçes aquelas neblas; ou de terra mollada et humorosa, ou de rrio. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 250 |
Et por seu encantamẽto subio en hũa [nuve], et pososse em aquel lugar hu Jupiter et Yo estauã, et conjurou logo [anuve] da novoa que fezera Jupiter et ella tirouse logo daly, et ficarõ descubertos Jupiter et Yo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 252 |
Et aeste pastor, tal et de tantas gardas de ollos cõmo oydes, dou [arreyña] Juno agardar aquela jovenca, et opastor [desque a] tomou gardoa, et onde quer que el estaua sempre cataua pera hu ella estaua, et sempre avia et atyña ante os ollos por donde quer que ella andasse; et leyxauaa paçer de dia et [despois] que se poyña o sol ençarrauaa et atauaa [perlo] pescoço, cõmo aboy: et ella paçia das follas das [aruores] et das eruas amargosas et de quaes quer que [acaesçiã], et bebia de quaes agoas podia aver aas vezes de rrio, aas vezes de lagõas estancas et limosas; et em lugar de bõo leyto enque ella soya jazer cõmo filla de rrey, jazia em terra, aas vezes em erua, aas vezes ẽno astrago puro; et áás vezes por fazer prazer aseu pastor que ouvesse merçede dela, et lle desse mellor ida, queria alçar os braços et alçauaos cõtra el et nõ os podia estender, et quando lle queria falar, emlugar de palaura [mudiaualle] cõmo vaca; et era desto moy maravillado opastor et entendeo oque era et cõmo andaua encantada, que ao seu soon meesmo avia medo et da sua voz espantaua sse. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 252 |
Agora te achamos aqui et por quanto ha ja tẽpo que esto acontesçeo, yamos olvidando ho teu pesar, et agora poys que te véémos rrefrescassenos oteu dolor; et tu calas et nõ nos dizes nada, senõ suspiras et bruyas ao que dizemos, et eu nõ sabendo esto, estauate apreçebendo et buscando casamento, et asperaua de ty genrro et netos de lynage de rreys, mays agora paresçeme que oteu marido sééra do lynage das vacas et taes séérã os teus fillos, et odolor que eu desto ey nõ operderey senõ de morte, mays pero de morte nõ poso, por que [sõo] deus et nũca ey de morrer, et por ende chorarey sempre por ty. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 254 |
Mercurio nõs [detouo] pouco nẽ moyto ao mãdado do padre, et tomou hũa cobertura ẽna cabeça et poderia seer soonbreyro, et alas ẽnos pees, et hũa virga ẽna mão, et foyse pera onde estaua Argo; et hũa peça ante que ael chegasse leyxou as alas et osoõbreyro et leuou apertega ẽna mão, et tomou antesy hũa mãada de cabras, que dizẽ que fezo por seu encãtamẽto, ca era Mercurio moy sabio ẽno triuio et ẽno quadrunyo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 283 |
Jacob desque sayo de Bersabee et ya pera Aram, pasando por terra de Canaã, nõ quiso entrar nẽ dormyr em casa de nẽgũ dos de aquela terra por duas rrazões; aprimeyra por grande medo que avia deles, et asegunda por malquerença dos da terra que estauã mal cõ seu padre. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 285 |
Et yndose Jacob contra parte de oriente, asy cõmo disemos, et vio hũ poço ẽno campo et tres mãadas de ouellas que jaziam açerca del pera beber daquela agoa; et aboca do poço estaua çarrada com hũa grande pedra, et era tal custume quese juntasem todas las ovellas et os pastores, et abrir todos aquel poço et dar de beber aseus gáándos, et despoys çarrauã opoço cõ sua pedra et leyxauãno asi estar ata outra vez. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 285 |
Et quando chegou Jacob ao poço estauã ende moços et moças virgẽes, et preguntou lles el donde eram, et diserõ elles que eram de Aram, et [dissolles] el: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 285 |
"Mentre que elles estauã em estas rrazões chegou Rrachel cõ agrey de seu padre, ca ella atragia et [gardaua] et apascoaua. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 295 |
De Jacob quando se partio de seu sogro Labam et se temya de seu yrmão Esau et lle enviou seus mesageyros [saber] cõmo estaua cõ el et ordenou suas [conpañas]. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 1 |
De cõmo Media estaua ẽno tenplo et lle aparesçeu Jaason et como a tomou per la maão. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 1 |
De cõmo Media dou a Jaason os vnguentos et ho engrudo para cõquerir a lãa dourada do carneyro encantado que estaua dentro [ẽna] ysla do rreyno de Colcas. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 1 |
Et cõmo o derribou do caualo en que estaua. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 1 |
[Como Telogomus, fillo da reyna Çirtes, foy buscar Vlixas, seu padre, et de cõmo chegou ao castelo du el estaua por lo veer et de cõmo matou os porteyros et de cõmo entrou onde estua seu padre et o matou et cõmo se messaua por el]. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 11 |
Et estaua y hum altar do tẽpo antigoo consagrado a Jupiter. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 13 |
Et chegando aly, preguntou hu estaua a Ynfanta Ansiona et forõn a logo veer pero que sabiam ia a mays da rrazõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 13 |
Et Ercoles nõ curou deste dizer mays ouverõ el et Peleo et Chelameo seu cõselo cõ os outros que para elo erã et cõmo estauã ja dentro ẽna çibdade apoderados de grande caualaria et moy bõa et de outra gente moyta pero pensarõ que se lles defenderiã por lo encãtamẽto de aqueles caualos blancos que nõ queria dar Leomedon. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 15 |
Et estaua em aquela naue hũ carneyro entallado et pyntado por rrazõ que a nave avia nome Carneyro. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 20 |
Et mãdou lles que viesem ant el, ca aly era onde o corpo do carneyro estaua encãtado Jaason, quando este mãdado ouvo rreçebido, prouvo lle moyto con el. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 20 |
Et todos los de este rreyno que se algũa cousa [preçauã] vierõ aly logo onde el rrey et elles estauã por veer cõmo se fazia aquel feyto ou que fyn averia |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 21 |
Et estaua aly cõ seu padre et cõmo oyram dizer todos los do rreyno et da corte de aquel Jnfante Jaason, oyo ela outrosi dizer. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 21 |
Et andãdo elles cotidianamente por la corte, ya moytas vezes Jaason a el rrey et estaua cõ el. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 21 |
A esta maneyra diz que o amor, que era ja moy pouco et estaua cõmo flaco, ha ençẽdeu de cabo por la formosura de Jaason a a ora que o vio Et aynda que acõtesçeu aly esto que [per] ventura aparesçeu Jaason mays formoso aquel dia que nõ soya paresçer os outros. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 21 |
Et Medea começou de chorar quando aquelo oyo, caendo -lle as lagrimas en terra et diso: ' Bem vejo o que farey; et nõ me enganara o nõ saber da verdade mays cõ o teu amor bem sey que defendido seras et gardado por meu don que me as prometido enpero cata que se defendido fores, et libre et saão et cõ soude ficares dos peligros que el rrey, meu padre, te diso que avia en gaañar a lãa dourada, que me teñas o que me prometes et o cũplas ' Et jurou lle estonçes Jaasõ por las santidades da deesa [Caches], en cujo tẽplo estauã, et por la deydade que aquel mõte avia, et por lo sol que cata et vee todas las cousas, padre del RRey Oeta, a quẽ el queria por sogro. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 23 |
Et abrirõ se logo as portas de aquel tẽplo, et sayrõ logo os touros et [sayrõ] en aquel cãpo de Mares, donde estaua Jaason. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 23 |
Et el rrey et toda a outra gente estauã en lugar que o viã todo moy ben quanto se aly fazia. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 24 |
Et os gregos que estauã agardando de cõmo se yriã, poys que virõ a aqueles caualeyros, ẽnas maãos as astas das lanças com moy agudos ferros em ellas, et estar moy guisados para enderẽçar contra a cabeça et o corpo do mãçebo de Emonya, o qual era Jaason, et ouverõ tã gran pesar que vayxarõ os ollos et os corações cõ gran medo que aviam. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 24 |
Et aynda, conta o autor, que [aquela] meesma que lle dera cõ que nõ temese nada et ho fezera seguro que ouvo grande medo, a qual era Medea, que estaua em hũas fiestras onde via todo moy ben. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 24 |
Et aquel a que caeu mays açerca del pẽsou que a deytara seu yrmaão por matarlo que estaua [açerca] del foy, et feri o, et mato o; et outro que estaua mays çerca do outro. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 26 |
Et quando esto vyo Jaason, entrou ẽna camara do tẽplo donde estaua a lãa do carneyro encantado. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 26 |
Et veẽo se Jaason cõ a lãa para onde el rrey estaua. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 28 |
Outrosi vos tomastes a lãa dourada de que o dragõ que a gardaua estaua [enarcada]. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 30 |
Et pois que ouvo esto feyto cõ as cousas cõtadas et cõ [mjll] outras que nõ cõtamos aqui, et tomou hũa pertega de oliua que estaua ja seca dias avia, et chegou se ao caldeyrõ, et uolueo as eruas todas cõ ella de çima ata fondo mesturãdoas moy ben hũas cõ outras. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 46 |
Et en esta maneyra estauã todos los outros dioses et deesas ajũtadas ẽnos paaços del RRey Tãtalo, falando cada hũ de seus solazes et de seus amores et de seus avijmẽtos, cõmo erã as mayores donas, que lles acaesçeu. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 46 |
Et Juno veu cõmo estaua escripta, que a escripuyra esa Descordia, (et) pero jaz(ia) y solaz et prez. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 46 |
Et a escriptura que estaua ẽna maçãa era em latim et dezia asy: ' pulcriori detur ' Et quer dizer em nosa lyngage a a mays fremosa seja dada esta maçãa; et esto [he que a] mays fremosa a ouvese et leeu Juno aquel latim, (et) entendeu de cõmo mãdaua que a mays fremosa ouvese aquela maçãa. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 46 |
Et era Palas señora d ' esto,(et) rrogarõ lle as outras que disese a verdade et nõ mays depoys que Juno et Venus mãdarõ a Palas que disese [o feyto] por que [vynã], et ela começou sua rrazõ et contou a el RRey Jupiter, ante todos los que y estauã, todo o feyto, et diso [asi]: ' RRey, señor, nos estando todas tres falando em nosos solazes, veẽo esta maçãa et caeu ontre nos, et nos nõ sabemos (de) onde et he scripto em ella que a a mays fremosa seja dada. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 50 |
Et quando começarõ a entrar por lo vale de aquelas mõtañas de Astra, estaua Paris adeante su a soonbra de hũ moy grande et forte rrobre; et veu aquelas tres deesas: |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 50 |
Et quando as veu chegar açerca d ' onde estaua su a soõbra de aquel rrobre, rreçebeu as moy bem. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 50 |
Et quando chegarõ açerca d ' onde el estaua, chego as a a soõbra do rrobre. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 54 |
Et cõmoquer que el RRey Priamo avia oydo del por outros juyzos que avia dados, oyu de aquela vez moy mays; ca toda a terra falaua de aquel pleito das deesas et [do] juyzo que Paris y dera, [0] tanto que el rrey et seus fillos falarom em aquel feyto. et em pos esto apartou se el RRey Priamo com a [rreyña] Ecuba et falarom anbos em feyto de Paris, et departirom d ' esta gisa sobre ello: rrecontarõ logo o soño que a rreyna soñara, que aquel que ella parise em cõmo por el aviã de seer destroydos elles et Troya et todo o seu rreyno; et em cõmo por esta rrazõ o mãdaram matar et leuar aos montes por tal que se perdese ala et que nũca mays viuese; et outrosy em cõmo foy a criatura deytada, et cõmo foy sua ventura de nõ morrer nẽ peresçer em lugar tam ermo et tam despoblado. et sobre esta rrazom de -partirom et ouverõ grã peça de dia seu consello et seu acordo et diserom que poys que todos de aqueste jnfante falauã et elles meesmos o [aviam] oydo, que aquel pastor que dera aquel juyzo entre aquelas tres deesas que aquel era seu fillo, et que fora achado en aquelas mõtañas tam hermas onde elles ambos o mãdaram deytar por tal que morrese ende, et que nõ seria nada o que soñara a RReyna Ecuba; et agora poys que todos los pouoos dizem que el que he moyto noble et moy grande et moy fremoso et moy ensynado et moy sysudo et de moy bõas [mañas] et moy escolledor et julgador de dereyto,, tanto que bem semellaua fillo de rrey et de liñagẽe de rreys en todos seus actos; et poys que asy era que nõ aviam por que nõ enviar por el et rreçeberlo por fillo, ca a aquelo do soño da [rreyña] a que elles aviã medo moy grande diserom asy que aquel feyto do soño se de suso era ordenado et fondado et estabelesçido de asy seer et de se complir, que nõ era outro señor ẽno mũdo que o podese estraeçer nẽ desviar [senõ] aquel que o estabelesçera. et se desviado ouvese de seer por algũa gisa que aquel jnfante que morrera et nõ viuera mays, que se acomendase(n) a deus et que rreçebese(n) seu fillo; et deus que fezese de lo todo o que quisese. et des que el rrey et a rreyña ouverom este consello et acordo entre sy anbos et dous, librarõ em esta gisa; chamarõ a Ector et a todos los outros seus fillos, et contaron [lles] todas as rrazões que aviã avidas; et diserõ lles que se a elles provese et o nõ tomasen por nojo, que enviarian por seu yrmaão Paris et que o rreçeberiã por fillo. en conçello virõ os jnfantes que aquel avia de herdar et que nõ perdiam y nada, nẽ aos outros nõ lles enpeesçia nem fazia nẽgũ dãno o rreçebemẽto de Paris et todos se acharon en acordo que enviasem por el; et enviarõ logo por seus caualeyros el rrey et a rreyña, et deron lles suas cartas, et mandarõ lles que fosem por el et que o adusesem o pastor Paris, despoys que ouvo dada a sentença da maçãa ontre as tres deesas, segũdo que de suso ja avedes oydo, ficou em garda de seus gãados en çima de aquestes mõtes et vales de Astra, et fazia todas las cousas asy cõmo ante que dese aquela sentença. et acontesçeu em todo esto que dormyndo aly Paris hũa noyte ẽno meesmo lugar onde dera aquel juyzo, et veẽo a el em soños a deessa Venus, et diso lle em cõmo lle avia de acontesçer et de cõmo avia a seer rreçebydo moy çedo por fillo del Rey Pryamus et da Reyna Ecuba, et ajnda mays lle diso et o çertificou que Ector et todos los outros seus yrmaãos o rreçebiam et tomauã por yrmaão. ' Et tu yras ' -diso a deesa Juno -, ' et seeras moy bem rreçebydo. et despoys que fores ẽna graça et ẽna merçede de teu padre et de tua madre et de todos teus yrmaãos, tu me averas mester por vengança da desonrra que fezerom et foy feyta a teus parentes et estonçe te darey eu a ty a dõna que te promety, et esta he a mays fremosa criatura de que tu em todo o mundo oyste falar nem viste com os teus ollos; et quer seja casada quer outra qual quer, atal te darey eu a ty ' et ditas estas palauras, desapa resçeu Venus et foy se et Paris despertou do [sono en] que jazia et foy moyto alegre com el, et rretouo o em seu coraçom, et em [sua] voontade. et despoys de aquesto, [chegarom] os cavalevros del RRey Priamo et da RReyña Ecuba, sua moller, et de Ector et dos outros seus fillos; et el rreçebeu os moy bem et moy ensynadamẽte. et despoys d ' esto falarom elles [con] el et diserõ le o mandado a que [vjnã]: cõmo el RRey Priamo et a [rreyña] Ecuba oyram dizer que [aquel] pastor Paris seu fillo era, aquel que acharã ẽno monte et outrosi oya el que el RRey Priamo que era seu padre et a RReyña Ecuba sua madre et el rrespondeu a aqueles caualeyros que [vjnã] a el con aquel mãdado et diso lles asy: ' RRogo vos agora moyto cõmo vos sodes cavaleyros, fillos d ' algo et avedes dereyto et ben, que uos me desenganedes et me digades a verdade por que vijndes; ca nõ queria eu agora que me leuasedes [en] rrazõ de fillo del rrey, et depoys que ficase escarnjdo et perdese meu lugar que teño, et desi que ouvese de buscar outro por donde viuese et guareçese cavaleyros, eu esto vos rrogo que o nõ queyrades fazer ' et elles estonçe çertificarõ -n o por las cartas que tragiã, et lle mostrarom logo et outrosi por suas palauras et por seu menagẽe, dizendo que asy era. et Paris, poys que foy çerto et firme que asy era cõmo diziam os mãdadeyros, gisou se cõmo se fose cõ elles et enviou logo por seu amo em aquel lugar donde gardaua aqueles gaandos de el RRey Adymalet, a dizer -lle o ffeyto cõmo era et a rrazon cõmo estaua, et que lle enviaua rrogar que viesse logo aly, que moyto lle fazia mester et o pastor veẽo et falarõ anbos em rrazom d ' aquel feyto que lle el rrey et a [rreyña] enviaram dizer; et plouvo moyto d ' elo ao pastor et de quanto lle Paris d ' esto diso. et Paris preguntou moyto aficadamente a seu amo, o pastor, conjurandoo que lle disese cõmo ou [cal] maneyra o achara, cõmo quer que ll ' o avia dito algũas vegadas; et o pastor diso lle a verdade et fezo o çerto d ' elo. et en pos esto acordarõ anbos cõmo fezesem et Paris, pẽsando en seu coraçõ se lle fose menester para aquelo algũa prova ante el rrey et ante a rreyna et seus fyllos, et rrogou ao pastor, seu amo, moy fortemẽte que fose cõ el; et el outorgou ll ' o moy de grado et prouvo lle moyto. et Paris dou estonçe moy bõa conta de seus gãados a seu amo, et de toda las outras cousas que del teuera et ouvera et poserom aly todas las cousas por moy bõo [rrecado] Paris et o pastor, seu amo, que o criara et fezerõ moytos plazeres a aqueles caualeyros que vieram por Paris et dou aly o pastor a Paris, seu criado, moytas vacas et outros moytos gãados que leuasem cõ el, que ouvese que comese et que dese a quen quisese et leyxado aly todo o seu en rrecado,forõ sua carreyra et tragia cõsigo Paris, por onde andaua, hũa dõna moy filla d ' algo que avia nome Oenone; el [leuoa] (consigo) |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 57 |
Et chamaron aquel pastor que o criara et os outros pastores que ende estauã con el, et preguntarõ el rrey et a rreyna a aquel pastor por todo o feyto de aquel jnfante Paris et el contou [llelo] todo por via ordenaria, segundo et ẽna maneyra que acaesçera, et cõmo avemos ante d ' esto dyto et outorgarõ et confirmarom os outros pastores cõ quanto avia dito aquel pastor. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Et este torneo durou entre ambos fasta que as azes vierõ en que el RRey Castor et el RRey Poleus estauã. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Et mouerõ todos los seus do cãpo onde estauã. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Et veedes outrosi meu sobriño, [Eliatus], onde jaz morto, mays agora verey quẽ me mellor seguira, et quẽ me mellor ajudara a vingar ' depoys que esto ouvo dito, fezo sonar hũ corno de elyfante et el que estaua moy sanudo, et foy primeyramente ferir et forõ cõ el d ' ensũu dez mjll caualeyros. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Et erã ja d ' elles moy poucos os (que) nõ [vynã] duldandoos et ja estauã tã chegados que se matauã a mãtenẽt quando Leomedon se vio estar asi coytado, foy os ferir. desi catou se aderredor et vio seu dãno et sua perda mortal. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 84 |
Et ela diso a el rrey que era Achilles sua filla, et que lle diserã em cõmo suas fillas erã bõas donzelas, et que estauã bem gardadas, et que [mãtinã] bõa vida; et que tal morada desejaua para aquela sua filla et rrogou lle que a rreçebese aly. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 85 |
Et catarõ a todas et nõ poderõ coñosçer Achilles, por que estaua vestido cõmo as outras donzelas et el sya ontre elas et cada hũa das outras forõ a aquelas joyas et tomauã das que se mays pagauã et a elas [pertẽesçia]. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 89 |
Cõmo Agamenõ et Menalao enviarõ seus mãdadeyros aos rreys de Greçia, et cõmo chegarõ a Parta, et como tomarõ por señor Agamenõ, et se forõ todos a destroyr Troya Agora diz o cõto que mẽtre este feyto asi estaua, cõmo vos ey contado, Agameno(n) chegou a Parta a seu yrmão Menalaon. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 90 |
Et estaua y hũa das aruores a que deziã plandanos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 91 |
Et os outros estauã ja ala. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 100 |
Et estauã lle tam bem panos que nõ podiã mellor. ella nõ tragia as espaldas curuas mays moy dereytas et mesuradas et de moy bõo talle, nẽ moy anchas nẽ moy estreytas. ella avia tal corpo (et) os seus peytos [erã] tã blancos que mays nõ podiã seer. ella avia os braços longos et as mãos moy fremosas et os dedos longos et ben feytos. en pero digo vos tãto que cõmo quer que era moy fremosa (que era) tam alegre que moytas vezes paresçia sandia, ca tã leda era et tãto era en ella o plazer do coraçõ et en tal guisa que todo õme se pagaua de falar cõ [ella] por que se rrazoaua tam bem, que a todos [aplazia] quanto ella dezia et todos se maravillauã de sua fremosura. et quando algũ saya a rreçeberla, fazia ella tã bõo cõtenẽte que nõ a ẽno mũdo õme que ende nõ fose moy pagado. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 107 |
Et segundo que a estoria diz et conta, todos quantos ẽno castelo (de) Tenedom estauã para se en el defender et anparar, todos forom mortos que estonçe em aquel dia nõ ficou tam sola mente hũ que escapase de morte a vida. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 109 |
Et quando entrarõ ẽna villa, ca(ta)uam nos moyto quantos estauam ẽnas rruas. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 120 |
Agora leyxa o conto a falar dos de Troya et torna a cõtar dos gregos que estauã ajnda en Tenedõ, et cõmo Palomades chegou cõ XXXa naves [(C)onta] a estoria que os gregos esteuerõ sempre en Tenedom que nũca [0] ende se mouerõ ata que chegou Palomades et trouvo cõsigo [triijnta] navios moyto grãdes gamjçidos de moy bõas cõpañas et de nobles caualeyros. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 121 |
De cõmo todos outorgarõ o consello de Palomades et cõmo fezeron azes das naves que tragiam Quãtos estauã en aquel lugar loarõ todos este cõsello. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et ¿que uos direy? tan grãde foy a mortaldade d ' aquel torneo que o mar estaua ja moy vermello, et corriã grãdes rrios de sangre. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et os de Greçia se estauã aly defendẽdo moy fortemẽte, ca nõ podiã achar lugar onde podesen gareçer, que ante ja queriam morrer em terra que entrar ẽno mar et perigrar y. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Ca elles estauã çercados de todas partes. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et sabede que aly forõ moy mal desbaratados os gregos, en tal maneyra que se lles moyto durara, nõ ficara ende nẽgũ mays os outros que estauam ẽnas [naves] lles tirarõ tãtas pedras et tãtas seetas de çima dos castelos, que [per] força os mouerõ de aly et os fezerõ tyrar a afora. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et erã todos bem garnydos et bẽ bastidos de bõas cõpañas et bem armados mays ante hũ pouco que saysem das [naves], os troyanos matarõ et chagarõ moytos d ' eles pero des que forõ ajũtados cõ os outros de Greçia que estauã fora, mãteuerõ a batalla fasta que vierõ as gentes del RRey Nastor, que era señor de Pira. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et entrarõ entõ ẽno porto as velas tẽdidas et foy lles moy graue de se ajũtar cõ aquelas que estauã pelejando fora. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et erã todas moy bem armadas et moy bẽ garnjdas de quanto mester aviã mays ouverõ moy grã coyta por que nõ poderõ chegar aos outros [per] nẽgũa parte, ca vijnte mjll caualeyros ou mays lle estauã deante que os queriã matar de grado. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et fezo tãto aquel dia que era maravilla et que gaañou para sy grã prez mays el RRey Filomenjs, que viera d ' alẽmar a ajudar aos troyanos, andaua de caualo; et el RRey Vlixas estaua de pee et tyña en sua maão hũa azcũa moy aguda et leyxou se correr a el, et acoytaua o moy fortemente que lle nõ daua vagar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et de aquela esporiada matarõ mays de mjll d ' eles que estauã ẽna marisma et os gregos forõ tã mal -treytos de aquela vez que os nõ poderõ sofrer. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et se nõ fora Palomades, que y chegou et os ajudou, todos forã mortos quantos ficarõ fora mays el chegou y; et direy uos cõmo fez quando veẽo et veu a presa en que os seus estauã, ouvo grã pesar et dolor que [per] pouco nõ perdeu o siso et el era moy bõo caualeyro, et nõ ha cousa que dultase que nõ ousase cometer Et tragia cõsigo mjll caualeyros de seus vasalos moy bem armados et encaualgados todos cõ [sobresinães]. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 127 |
Et em aquela ora estauã os gregos puxados fora do cãpo mays aquestes que chegauã frescos et folgados trouverõ tã mal aos troyanos que o nõ poderõ sofrer. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 127 |
Et fezerõ tã bem aquelas oras et aquel dia el et Troylos, seu yrmaão que estaua y cõ el, que nõ poderõ mellor ca elles fezerõ moytas ydas cõtra os gregos, et perderõ y moytos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 129 |
Et fora da villa jũtarõ se a [Ceçinalor] ẽnos prados hũ estauã tras seus muros et aly atendiã os outros que aviã a sayr. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 129 |
Et sayo se logo fora da villa aos cãpos onde os outros estauã. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 129 |
Et estaua alçado cõmo [torre]. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 133 |
Et foy se parar ẽnas barreyras postrumeyras que estauã alõgadas das outras. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et todas las donas de Troya et os outros que ẽnos muros estauã, virõ moy ben quanto el fazia. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et faziã por el orações que o gardase deus de mal, et o trouxese vjuo et cõ soude aos seus amygos Monesteus, que estaua triste de seu preso que lle aviã tomado, et da moyta gẽte que perdera, cõ grã saña foy ferir aly hu veu que a batalla era mais braua et mays espesa. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et veu vij̃r a el RRey Myçeles, que lle tollera seu preso et foy o ferir de toda sua força et deu lle [per] çima do elmo atã grã ferida que lle fezo leyxar a sela, querendo ou nõ et começou de lle dar grãdes espadadas et moytas quando esto virõ el RRey Vpes et el rrey grãde, Tupesus, pesou lles moyto del RRey [Myçerus] que asi estaua et forõ se para el cõ todo los de Larisa que [vynã] moy bẽ armados et tragiã moy preçados garnjmẽtos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et meterõ se ẽna batalla onde estaua el RRey Myçeres para lle acorrer. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et el RRey Archalaus et el RRey Pytanor, que estauã a a departe, quando virõ que estes queriã acorrer a el RRey [Myçeros], derõ das esporas aos caualos et forõ topar cõ elles Et nõ se catarõ outro lynagẽ que ouvesem, mays derõ se tãtas feridas que rrõperõ os elmos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et el RRey Vpes et el RRey Topesus chamauã suas signas cada hũus para onde estauã, ca a batalla creçia moyto. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et Menelao, que estaua en aquela az onde Polidamas queria yr topar, quando veu vij̃r contra sy seus yamygos armados et desejosos por lle fazer desonrra, diso [asi] aos seus moy agiña: ' [amigos], agora pareçera quaes sodes et os que me ben queredes et me preçades. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et pesou lle moyto, et foy tã desconfortado que nũca o tãto foy en sua vida Ca tãto o amaua de coraçõ que nõ [precava] outra cousa cõmo a el Et pensou logo ẽn o vengar et cobrio se logo de seu escudo et foy ferir a el RRey RRemus et dou lle hũ tal colpe [per] çima do elmo que a espada entrou ata o testo da cabeça, asi que el RRey RRemus caeu logo en terra esmorido en tal maneyra que se logo nõ fora acorrido, y perdera a cabeça et quando os prinçipes que aly estauã virõ o colpe tã grãde, forõ moyto espantados de tal guisa que lle nõ acorrerõ, et estauã en põto de o leyxar ẽno cãpo, et algũus começauã de fugir. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et aly erã tres azes dos gregos que estauã ajũtadas, en que andauã moytos et bõos cavaleyros taes que os troyanos rreçebiã d ' eles pouco plazer (et dos) de Troya nõ [estaua] mays de hũa az aly. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Ca por vos nõ mẽtyr, bem se estauã cõbatẽdo en mays de duzẽtos lugares. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et quando veu os que cõ Ector se cõbatiã et cõmo estaua soo Ector, coydou que nũca d ' aly escaparia senõ preso ou morto. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 146 |
Et quando virõ que os bastardos faziã tã bensua fazẽda, aguillarõ todos de cõsũu, et [vierõ] aly topar onde elles estauã. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 146 |
Et diso a el RRey Domerus et aos que estauã cõ el: ' [senores], leyxade este donzel ca eu vos juro por verdade que el nõ prendera dãno se o eu poder fazer Ante lle farey ajuda quando lle fezer mester ca [a] el pesou oje este dia do meu dãno et por ende he rrazõ que pese a mj̃ do seu Et se por mj̃ avede a fazer, rrogo vos que o fazades logo caualgar en seu caualo moyto agiña, et que o [leyxedes] yr para suas cõpañas, et [metedeo] en sua az ' tã toste que Ector ouvo esto dito, todo foy feyto asi cõmo el mãdou et Teseus gradeçeu ll ' o moyto |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 147 |
Et se os gregos souberã estonçe cõmo estaua sua fazenda, eles forã deytados do cãpo et mal desbaratados el RRey Toas, que estaua bẽ armado et sya sobre hũ moy (bõo) caualo que era preçado a hũa grã cõtia d ' ouro, adeantou se ante todos los seus et foy ferir a hũ fillo del RRey Priamos a que deziã Casibelã. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 147 |
Et meteu se por medeo da batalla et ya rraueoso asi cõmo (hũ) leõ brauo quando esta cõ grã fame et entrou onde estauã mays de seysçentos [omes] armados et diz o cõto que os hũus chagaua, et outros derribaua, et outros atrauesaua et espaliaua, et moytos mataua. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 148 |
Et chegauã se moy passo et paso et yã ja moy açerca donde os gregos estauã conbatẽdo -se cõ os troyanos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 148 |
Et estaua moy alongado dos seus Et cõbatian o todos en rredor et el defendiã se moy forte. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 148 |
Et se lle nõ acorremos, he perdido ' Et esto dito, leyxarõ os caualos correr ata hu estaua el RRey Fion. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 148 |
Et forõ ferir os gregos o mays brauamẽte que poderõ, en tal maneyra que fezerõ carreyra fasta hũ estaua el RRey Fion. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 148 |
Et de aquela vez ficarõ aly moytos mortos et outros mal chagados mays eu nõ vos sey dizer dos feytos que aly fezo Ector et sua [conpaña] ca lle cõvyña de pasar el et os seus por [mẽo] dos gregos et eu teño por maravilla se o el podese fazer ca todos los gregos estauã en medio pero todo seu talent era de pasar ala et parar -se a que quer que lle ende acontesçese. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 148 |
Et forõ ferir ẽnos gregos aly onde estauã ja fora do cãpo cõ medo de Ector. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 148 |
Et nõ ouvo y tal d ' eles que nõ dultase aquel dia a morte, et que nõ coydase que todos erã desbaratados tãto estauã ja cansados. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 186 |
Et todas las donas de Troya estauã por las torres et por [los?] andameos dos muros espauoradas et coytadas fortemẽt. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 191 |
Et foy o cãpo tã cheo dos mortos que as dõnas et as donzelas que estauã ẽnas torres et enos andameos bem podiã veer quanto se fazia pero Polydamas ontre todos foy moy bõo et forte aly, et sofreu moyto traballo aquela vez. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 191 |
Et [alguas] estauã aly que paravam ben mẽtes en quanto el fazia; pero encobrian o ben, et nõ faziã senbrãte que o viã. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 191 |
Et algũas estauã ẽnos andameos que nõ desamauã a Polidamas; et aviã grã plazer, et o mostrauã cõ o dedo. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 191 |
Et todos los mataua quantos pasauã por cabo del ¿que uos direy? poucos estauã y por onde el estaua mays a as vezes acaesçe que o grãde orgullo a de abayxar quando a ventura quer, cõmo agora oyredes Troylus, que andaua moy loução et moy ledo ẽno cãpo ẽno caualo de Diomedes, que era tã bõo que nũca foy quẽ mellor vyse. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 191 |
Et dauã taes colpes que os gregos erã mal apostados et desbaratados por donde elles yan mays se el RRey Talamõ et o duque de Arenas, que acorrerõ a Achilles, nõ chegarã tã agiña ou tardarã ja quanto mays, Achilles fora posto en tal presa et peligro en qual nũca fora mays estes lle acorrerõ et tirarõ -n o da grã presa en que estaua mays ante y foy quebrãtada moyta lança preçada et falsado moyto escudo, et moytos caualeyros mortos et outros mal chagados este acorro durou moytos dias et foy caramẽte cõprado. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 194 |
[Et estauã cõ ella doze pedras preçiosas et escollidas, de que a escriptura fala, que son as mays fremosas et mays preçadas que as outras todas.] |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 194 |
[Das quatro calũpnas que estavã ẽna camara de Ector Ena camara de Ector estauã quatro pilares ẽnos quatro quantos, cada hũ ẽno seu canto.] |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 194 |
[Et ençima de cada hũ estaua hũa ymagẽ moy fremosa et feyta por grãde arte et engeño.] |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 196 |
Da ymagẽ do terçeyro pillar [Óno] terçeyro pilar estaua hũ donzel por grãde arte asentado sobre hũa tabla de fiana, que he hũa pedra de grande preço. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 196 |
Et dizer vos ey cõmo hũa aguya de ouro estaua alçada en -çima sobre o donzel en hũ arco moyto fermoso. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 196 |
Et da outra parte en dereyto estaua hũ rrapazillo posto por encãtamento et leuãtado en pe, toruado et arrufado, et fazẽdo gesto de sanudo. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 196 |
Et logo cõmo aquela agya estaua queda en seu lugar et o rrapazillo tomaua sua pelota ẽna mão et estaua quedo, logo a ymagẽe lançaua flores nouas et de mellor olor que as outras. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 196 |
Et esta ymagẽe nũca quedaua de fazer [algua] cousa en que ouvesen plazer et solaz aqueles que ẽna camara estauã mays sobre todas estas cousas diziã que o das flores era (de) tã grã nobleza et tamaña apostura que nõ poderia seer mays. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 197 |
Da ymagẽ do quarto pyllar A ymagẽe do quarto pillar en que estaua o donzel, cõmo vos ey contado, era de grã valor et encantada por grande mẽestria ca todos [aqueles] que entrauã ẽna camara et parauã mẽtes a a ymagẽe, todos la catauã . Et ela a todos daua a entẽder por synal o que lles seria mellor para fazer, et esto en tal maneyra que hũ nẽ outro nõn o podiã entẽder. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 197 |
Et bem mostraua aos envidiosos, que senpre se traballauã de acresçentar ẽno mal et de abayxar o bem, que lles estaua mal o que faziã. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 197 |
Et quantos estauã ẽna camara, se a catar quisesem, gardados seriã de fazer erro nẽ vilanya, ca asi o [moystraua] a todos demays tyña ẽna [mão] hũ ençensario de hũ topaz moy claro et moy rrico colegado en hũus filos de ouro enlaçados et labrados a moy grande nobleza. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 197 |
Et era tã blanca et tã clara que os que esteuesem dentro ẽna camara bem poderiã veer os que estauã de fora, mays os que estauã de fora nõ podiã veer os de dentro. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 198 |
Cõmo os gregos erã enfadados et [se rrepẽti[an]] do que começarã Diz o conto que os gregos erã moy anojados por que ja tãto estauã en esta çerca et [pesaualles] moyto por las grandes despesas que y fezerã et lles [convyña] de fazer, et por que a çidade estaua bem defendida, et do que começarã nõ se podiã ja partyr sen vergonça Et entẽderiã que começarã grã loucura, et [pesaualles] moyto por que aviã perdidos moytos amygos et moytos parentes. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 198 |
Sabede que se lle este pleito mays durara, que el viera a morte pero ya (a) veer moyto a meude et avia grã sabor de falar cõ ella, ca esto lle era hũ grã cõforto et ella ben entẽdia que ẽno mũdo nõ avia cousa que el mays amase et por esto lle era mays orgolosa et peor de rrogar, ca as molleres de tal maneyra son pero en todo esto nõ quedaua Diomedes de lle pedir merçee moy a meude et dizer que nõ poderia viuer se (por) ella nõ fose ca toda sua vida en seu poder estaua, et en ella era todo seu pẽsar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 198 |
Et moytas vezes perdia o comer et o dormyr et moytas vezes estaua sen sabor et esmay(a)do et outras vezes perdia o color. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 278 |
Et Achilles estaua en hũ leyto laurado moy rricamẽte cõ ourro et cõ pedras preçiosas et de gran valor et nõ jazia deytado, [mays] sya moy pensoso por Poliçena Et o mãdadeyro sabio et de bõo entẽdemẽto contou lle sua mesajen, et diso asi: ' Señor, a rreyna me enviou a vos et mãdou me que uos disese que fosedes falar cõ ella, ca ja vos quer dar sua filla Poliçena por moller. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 281 |
Et sayron logo os que estauã ascondidos, et começarõ de lles deytar os benables que tragiã et derõ lles por los peytos et por los costados em guisa que logo rreçeberõ mays de dez feridas de que forõ mal chagados (Et) ençarrarõ -n os ontre sy, dando moy grãdes vozes et ferindoos de cada parte et quando Achilles entẽdeu que era traydo, envolueo o mãto no braço, et meteu mão a a espada; et leyxou se correr a elles et foy os ferir tã brauamente que en pouca de ora forõ mortos os sete d ' elles. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 281 |
Et vender se lle a caramẽte a tua morte et a [mjña]" Dentro ẽno tẽplo avia grã claridade das lanpãas que y estauã ençendidas. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 283 |
Et en aquela ora se apreçebiã para yr buscar o corpo et ja estauã fora das tendas et nõ duldauã nada sua morte. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 284 |
Et a ymagẽ era feyta em tal contenẽt et asy estaua triste que nõ ha õme viuo sobre terra que a catase que nõ ouvese sabor et talente de chorar cõ mazela d ' ela. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 287 |
Et asi ficarõ troyanos çercados ontre seus muros pero ajnda aly seguros nõ estauã mays erã atam coytados et mays despagados de ssy que mays nõ podiã ca sobejamẽte aviã rreçebido grã dãno et perda. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 291 |
[Et estauã moy basteçidos de quan[t]o menester aviã, que lles nõ faleçia nada, ca tynã y moytas balestas de torno et outras de pee et de corno et dellas de neruo, et as seetas moyto agudas et moy fortes et moy bem enpenoladas.] |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 291 |
[Et as torres dos muros estauã bem carregadas de dardos et de paaos agudos metidos em ferros et moytas pedras et outros engenos tantos et de tantas maneyras que esto era grande maravilla.] |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 291 |
[Mays os da çidade seguros estauã em sua villa, porque ẽnos muros estauã as torres et os cubetes moyto altos et moy espessos et os portaes erã fortes et as entradas avesas et as seeteyras moytas et as arquetas moytas et de moytas guisas por çima dos andameos.] |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 295 |
Et ante que y chegasem, soubo a rreyña a morte de Ector et ja avia dous meses que os gregos estauã cabo dos portaes et troyanos nõ ousauã sayr tã solamẽte a as barreyras nẽ abriam porta cõ temor et el RRey Priamo atendia a rreyña de que avia nouas et nõ queria que abrisen as portas fasta que ella vyesse |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 296 |
Et as amazonas vestirom suas lorigas cabo de hũas torres antigoas que y estauã. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 341 |
Et os que estauã en terra de Troya oyrõ esto contar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 341 |
Et meterõ se ẽno mar, et tanto singlarõ ata que chegarõ a donde estaua Antenor. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Despoys que todo esto fezo, don Vilixas andou tãto rreuoluendo et enganãdo per hũ seruẽte de Palomades, que era moy priuado, et rrogoulle moyto aficadamẽte, en tal maneyra que lle fezo suterar su o leyto de Palomades tã grã contia de ayer, quanto ẽna carta dezia et estaua escripto. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Et o traydor de Vlixas tomou logo as cartas et leuas em praça, tã altamẽte que todos quantos ende estauã todos oyrõ quanto en elas se contyña. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Outra maravilla outrosi moueu Vlixas qual uos agora contarey sabede que [el onde via que Palomades estaua buscaualle] moyto bem, et dizia o del. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Et quando estaua ant el, senpre ho onrraua moyto de palaura por tal que de aver cõ el paz et amor et se segurase con el. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 343 |
Et el RRey Naupus, que estaua en -çima da serra cõ vij̃t mjll caualeyros de seus vasalos, avia grã plazer por que se vẽgaua dos gregos et fezo lançar de çima das serras mays de çen mill penedos sobre eles et erã tan grãdes que dez mjll caualeyros nõ podiã hũ mouer. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 347 |
Et logo sen mays tardar saeu de Etenes cõ todas suas cõpañas et chegou a a çidade de Trofiõ, onde estaua el RRey Froteses, que era señor d ' aquela çidade et de todo o rreyno et desamaua a [Egistos] mays que outra cousa ca este RRey Froteses casara cõ el hũa filla de hũ duque que desamaua outrosy a Egistus et ela era donzela moy ensynada et moy fremosa (Et el leyxara a por Climestra). |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 347 |
Et foy logo cõ [Orestes] et leuaua cõsigo trezẽtos caualeyros armados et guisados tã bẽ que nada nõ lles mj̃goaua et chegarõ a Maçenas, donde sua madre estaua. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 352 |
Et ella lle dou moy bem a entender o que sabia ca sabede que el ante quisera seer morto que viuo mays de hũa cousa lle era bem: que ella era a mays fremosa dona que el ẽno mũdo vira de -mays era tã pagadoyra et de tam bõo donayro et de tã bõo talente Et tanto se fazia amar que aquel que a amaua estaua çerqua de morte. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 357 |
Et os caualeyros estrayos que demãdauã a [Peñelope], moller de Vlixas, estauã todos dentro ẽna casa, fazendo grande festa et moy grande alegria. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 357 |
Et aynda contou lle [per] nome quaes eram, et quantos ende y estauam, et quanto avyam feyto sobre esta rrazom çerto vos direy verdade despoys que foy noyte et ja todos do(r)mjam, aqueles prinçepes et rricos [omes] que aly vieram por rrazõ de [aver] a moller de Vlixas et dormyndo todos, el RRey Vlixas et el RRey Alçeom con todas suas cõpañas sayron do lugar donde jaziã ascondidos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 357 |
Et vierõ se logo dereytamẽte para el aly onde el estaua. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 367 |
Et semellou me que estaua a hũa parte da casa. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 369 |
Ante lle diserõ que fose sua carreyra, ca nõ meteria ala pe et Telogomus foy estonçe moy sañudo pero rrogo os moytas vezes que o [leyxasen] entrar, mays nõ lle prestaua nada estonçe diso Telogomus: ' nũca vy gẽte que fezese tal loucura et tal sandeçe que nõ queren leyxar õme en(trar ẽno lugar) onde esta seu (padre, moormẽte aquel que nũca vy, et o tãto cobijçaua a veer.) |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 370 |
(Et cõmo estaua sañudo et todo bañado en sangre, tirou de sy a lança con anbas as mãos.) |
[+] |
1350 |
LT [1]/ 52 |
Desy tornousse para hu estaua ante, et Queya, que outro mal nõ rreçebeu senõ do caer, leuantosse muy uiuam[ente] et subiu em sseu caualo et disso: -"Senor caualeyro, derrebastesme mays nõ me uẽçestes. |
[+] |
1350 |
LT [1]/ 55 |
Et ante cada hũa tenda estaua hũu caualo emsselado et guisado para subir hũu omẽ em ele. |
[+] |
1350 |
LT [1]/ 60 |
Et un caualeyro uello que estaua ante as amẽas, et que do começo uira a batalla, et uiu que Lãçarot daua entõ mayores golpes ca o nõ começou da primeira, disso aos que estauã em derredor: -"Uos ueeredes, a boa fe, que aquel caualeyro que esta emde os uẽçera todos ou os desbaratara, et, se Deus me ualla, uẽçeria et mataria taes X com̃o eles, ca estes nossos som boos se nõ fugẽ. |
[+] |
1350 |
LT [1]/ 63 |
Et poys pidiu suas armas, derõllas et armousse et sobiu em seu caualo, et preguntou hu estaua aquel caualeyro que lle tal desonrra fezera; et disserõlle que estaua fora da uila. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 221 |
Este torneo durou ontre anbos ata que as azes uirõ en que el rrey Cástor et Poleus estauã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 221 |
Et moueu tódoslos seus do lugar onde estauã, et fezo de elles hũa moy grande aaz et moy apostada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 221 |
El rrey Cástor, que sij́a sobre hũ bon caualo rroán de España et que estaua ante tódoslos seus, tã ben armado que nũca home ueu mellor, catou a Çésar, aquel que derribou a rrey Nástor, et veu que sse chegaua moy ben et que ajudaua moy ben os seus, et que nõ auj́a y njhũ de quantos el rrey tragía que sse tã ben cõbatesse, foy moy sañudo et leixousse yr aos troyaos et foyos ferir. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 221 |
Et encõtrárõsse el et el rrey Cástor ante todos, et leixárõsse correr os cauallos, et ferírõsse de toda sua força, et dérõsse taes colpes que os caualos anbos leixarõ ẽno canpo hu estauã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 221 |
Et el, que estaua moy sañudo, foy ferir primeyrament. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 221 |
Et elles erã ja moy poucos, et os que uĩjnã dultáuanos moy pouco, et ja estauã tã chegados que sse matauã a mãtenẽt. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 232 |
En hũa das partes da vila estaua hũ grãde alcáçer, a que cham[a]uã Ylyón, que el rrey y estonçe mãdou fazer. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 232 |
Et alý estaua Aylyón. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 232 |
Poys que a morada de Ylyón foy acabada per tal maneyra cõmo ey cõtado, quen a uisse ben podería dizer que ẽno mũdo outra tal nõ auj́a, ca estaua en tã forte lugar que pareçía que toda era en seu lugar et poder, et que faría quanto quisesse, et que nõ auería pauor de nj̃hũa cousa que fosse, sse do çeo nõ ueesse. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 233 |
Sabede que sobre cada hũa destas portas estaua hũa torre moy grande cõ seu alcáçer. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 236 |
Desý entrarõ ẽna çidade et acharõ tres caualeyros a que pregũtarõ hu estaua el rrey. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 236 |
Mays sabede que nõ estaua moy soo, que sij́an cõ el çen caualleyros, que tĩjnã del terras et castellos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 247 |
Et semellaua que o paaço estaua senlleyro, ca home que y estouesse nõ dezía palaura. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 255 |
Et estauã tã seguros que nõ auj́ã pauor de nehũ, nẽ sse temj́ã que nehũ mal rreçebessen. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 255 |
Et porque estauã desarmados et sen sospeyta, nõ souberõ de ssy cõsello. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 255 |
Et rroubarõ quanto ouro et quanta prata et quantos pãnos de féuera et d ' ouro ẽno tenplo estauã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 256 |
Et se nõ fora porque estauã todos moy ben armados, nũca tornarã a Troya, donde seýrã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 257 |
Et despoys que chegou o día, a manãa foy moy bõa et moy clara et a ágoa do mar estaua tã mãssa que sol hũa onda nõ sse mouj́a. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 257 |
Et Pares enviou de alý hũ home cõ sua messagẽ al rrey Príamos, dizerlle en cõmo el alý estaua et todo cõmo fezera. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 260 |
A fama deste feyto foy sõada et sabuda moyto agiña per todo Greçia, et a maauẽtura que Pares alý fezera, et en cõmo quebrãtara o tẽplo de Venus, et rroubara quanto y estaua, et cõmo leuara cõsygo a Elena. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 264 |
Et os outros estauã ja alý, et tomauã entre ssy seu cõssello que ajuntassen todas suas cõpañas et buscassen moytos nauj́os, et depoys que fossen tomar vengãça dos troyãos, por Elena, que leuarõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 291 |
Et quando entrauã perla vila, catáuãnos moyto quantos estauã perla rrua. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 292 |
Qvando Diomedes et Olixas entrarõ perlo paaço hu el rrey sij́a, os que y estauã leuãtárõsse cõtra elles, et rreçebéronos moy ben. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 296 |
Mays pero, assý mẽtre estauã falando, Diomedes ýa auẽdo suas palauras grossas cõ os outros. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 304 |
Agora leixa o conto a falar dos de Troya et torna a cõtar dos gregos, que estauan aýnda en Ténedon, et cõmo Palamades chegou y cõ trijnta naues |
[+] |
1370 |
CT 1/ 306 |
Quantos estauã en aquel lugar loarõ todos este cõssello, et leixarõ passar a noyte, et quando foy outro día, ante que o sol seísse, os castelos forõ todos moy ben aparellados perlas naues et moy ben bastidos de armas et de quanto mester auj́ã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 308 |
Tã grãde foy a mortaldade de aquel torneo que o mar estaua ja todo uermello, et corríã grãdes rríos de sange. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 308 |
Et os de Greçia se defendíã, alý estando, moy uiuament, que nõ achauã nehũ lugar hu podessen goresçer, que ante ja queríã morrer en terra que entrar ẽno mar et peleg[r]ar y, ca elles estauã çercados de todas partes et vij́an tras ssy grãdes peligros das ondas, que sse queríã erger grãdes et feras et door[os]as. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 308 |
Mays os outros que ẽnas naues estauã lles tirarõ tãtas pedras et tãtas saetas de çima dos castelos que per força os moueron de alý et os fezeron tirar afora. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 308 |
Pero, desque forõ ajuntados cõ os outros de Greçia, que estauã fora, mãtoueron a batalla ata que uẽerõ as gentes de rrey Nástor, que era señor de Pira. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 308 |
Et foylles moy graue de sse juntar cõ aqueles que estauã lidando fora. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 308 |
Mays el rrey Filomenis, que vẽera de alén mar ajudar aos troyãos, andaua de caualo et el rrey Olixas estaua de pe, et tijña en sua mão hũa azcũa moy aguda. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 308 |
Et daquela esporoada matarõ mays de mill delles, que estauã ẽna marisma. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 308 |
Palamades, quando ueu a moy grã coyta en que os seus estauã, ouuo ende tã grã pesar et tã grã doo que per pouco nõ perdeu o ssiso. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 314 |
Et en aquela ora estauã os gregos puxados do cãpo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 314 |
Et fezeron tã ben aquel día el et seu yrmão Troylos, que estaua y cõ el, que nõ poderõ mellor, ca elles fezeron anbos moytas ydas cõtra os gregos, et moyto espessas, et perderõ y moytos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 317 |
Et seýrõ todos, as lanças dereytas, fora da uila, et juntárõsse a Çeçilanor ẽnos prados hu estaua traslos muros. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 317 |
Et seýosse logo fora da uila aos canpos hu os outros estauã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 317 |
Et estaua alçado cõmo torre, et era tã forte que o nõ falssaua njhũa arma de nehũa maneyra, ca ja fora prouado per moytos beesteyros. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 323 |
Et foysse parar ẽnas barreyras postremeyras, que estauã alongadas das outras. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et çerto, cõmo eu entẽdo, el [se] podera alý perder ligeyrament, que estaua soo, sen home de sua cõpaña, se nõ fora hũ seu donzel que alý chegou, a que dezíã Daldámjdes. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et foy hu estaua a mayor espessura, et desfezo a uolta, et leixou y moytos caualleyros mortos et malchagados. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et fazíã por el orações, que o guardasse Deus de mal et o tornasse uiuo et cõ soúde aos seus. et Menesteus, que estaua moy triste de seu preso que lle auj́an tollido et da gente moyta que perdía, foy ferir, cõ grã saña, alý hu ueu aquela batalla que era mays braua et mays dura et mays espessa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et quando aquesto ueu el rrey Hupes o Grãde et el rrey Cupesus, pesoulles moyto del rrey Miçeres, que assý estaua, et nõ tardarõ moyto, et chegarõ y cõ tódoslos de Larisa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et metérõsse todos ẽna batalla, alý hu estaua rrey Miçeres, pera lle acorrerẽ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et el rrey Archeleus et el rrey Protenor, que estauã a de parte, quando uirõ que aquestes queríã acorrer al rrey Miçeres, leixárõsse correr quanto os mays podíã leuar os caualos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et el rrey Hupos et el rrey Cupesus chamauã suas synas, cada hũ per u estaua, ca a peleia creçía moy ferament. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et Menelao, que estaua en aquela aaz hu Polidemas quería topar, quando ueu vĩjr seus jmĩjgos moyto armados et moy deseiosos por lles fazer mal, a el et a toda sua cõpaña, disso assý aos seus, moyto agiña et en poucas palauras: - |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et quando os prínçepes que cõ el estauã uirõ aqueste colpe tã grãde, forõ ende moy despagados, et ouueron ende moy grã coyta, et desmayarõ de tal gisa que lle nõ acorríã, et estauã en põto de leixar o cãpo, et algũus começauã ja de fogir. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et dos de Troya nõ estaua alý mays de hũa aaz. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et catousse a derredor, et ueusse estar çercado de moytas gentes, et ueu estar os seus moy longe de ssy; ca, por uos eu nõ mẽtir, ben sse estauã cõbatẽdo en mays de duzẽtos lugares. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et quando ueu os que cõ Éytor se cõbatíã et cõmo Éytor estaua soo, ben coydou que nõ podería auer acorro et que nõ podería de alý escapar, senõ preso ou morto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 342 |
Et quando vi[ro]n que os bastardos fazíã sua fazẽda tã ben, agillarõ todos de cõsún et forõ topar alý hu elles estauã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 342 |
Et disso logo a el rrey Dumerus et aos que estauã cõ el: - |
[+] |
1370 |
CT 1/ 343 |
Et os troyãos perderõ moytos aquela uegada et, se os gregos souberã en cõmo estaua estonçe sua fazẽda, elles forã deytados do cãpo et maldesbaratados. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 343 |
Et el rrey Toas, que estaua ben armado et que sij́a sobre hũ moy bon caualo, que era preçado a hũa moy grã cõtía de ouro, adeãtousse ante tódoslos seus et foy ferir hũ fillo del rrey Príamos, a que dezíã Casebalã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 343 |
Et daquela uez foy entrar ontre mays de seysçẽtos caualeyros, que estauã moy bẽ armados et gornjdos de moy bõos gornjmentos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 344 |
Et chegáuãsse ja moyto alý hu sse os gregos estauã cõbatẽdo cõ os troyãos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 344 |
Et estaua moy alongado dos seus, et cõbatíano todos en derredor. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 344 |
Et assý cõmo esto ouuo dito, leixarõ todos os caualos correr alý hu estaua el rrey Fión. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 344 |
Et forõ ferir os gregos o mays brauament que poderõ, en tal maneyra que fezeron carreyra ata hu estaua el rrey Fión, et liurárõno estonçe. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 344 |
Et eu ténoo por grã marauilla, se o el fazer poder, ca tódoslos gregos estauã en meo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 344 |
Et forõ ferir de uolta ẽnos gregos, alý hu estauã, que auj́ã ja leixado o cãpo cõ medo de Éytor. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 344 |
Et nõ ouuo y tal deles que de tal proheza fosse que moyto nõ dultasse sua morte et que nõ coydasse que todos erã desbaratados, tãto estauã maltreytos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 347 |
Mays, cõ todo esto, estonçe nõ estaua a batalla partida, ante durará a boaandança aos troyãos et o mao acaesçemẽto aos gregos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 348 |
Mays pero, ante que troyãos cobrassen et aquel día a praça seýssen, nẽ outrossý ante que os gregos cobrassen nẽ sse abalassen donde estauã, durou a peleia entre elles moy grã tenpo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 352 |
Et depoys que o uirõ tódoslos seus, próugolles moyto et dissérõlle o talẽt que tĩjnã, ca aquestes que estauã en esta aaz de Éytor erã todos naturaes de hũa terra, et nõ andaua entre elles outro home estrayo, et erã todos moy bõos caualeyros a hũa grã marauilla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 352 |
Cõmo Éytor acorreu aos que estauã ẽnas barreyras |
[+] |
1370 |
CT 1/ 352 |
Mays os que sse estauã cõbatẽdo deante cõ os das barreyras, quando uirõ que os cõbatíã enpós de ssy et que auj́ã ia moytos mortos dos seus que estauã ẽna çaga, et uirõ outrossý os outros que ante ssy estauã cobrar en sua força et en ardimento, cõmo aqueles que erã moy bõos caualeyros et moy cõbatedores, forõ desmayados et espantárõsse jaquanto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 352 |
Et desenlaçárõlle o auãtal da loriga et queríãlle cortar a cabeça et. sen falla, el a perdera moyto agiña, se nõ fora por o duque de Atenes, que estaua moyto a çerca del, que lle foy acorrer. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 352 |
Et alý ouuo moy grãdes uoltas, ca alý acorrerõ a Menesteus, que estaua óntrelos troyãos, çẽ caualeyros dos seus uassalos, que erã moy bõos et que o amauã moyto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 352 |
Et os da uila outrossý, que estauã ẽnas barreyra, sse esforçarõ tãto en seu señor Éytor que os puxarõ de ssy, en tal gisa que ficou ẽno cãpo cõ elles. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 357 |
Et cõmoquer que sse el ben defendesse, el estaua alý a grã meoscabo de ssy et a grãde auẽtura, ca, en quanto sse assý estaua defendendo, sse chegarõ y outros dous seus yrmãos, et a hũ deles dezíã Entenado de Amores et a outro Tape, et çercarõ a Menesteus de todas partes. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 363 |
Et estonçe sua moller Andrómaca et mays de çẽ donçelas estauã en derredor del chorãdo moy de coraçõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 363 |
Et nõ estaua alý estonçe quen rrijsse, nẽ quen falasse en alegría nẽ en gabãça, mays ante estauã todos moy tristes et fazíã grã doo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 363 |
Depoys desto fórõsse todos pera suas pousadas por folgar et por dormir, mays moytos ouuo y que folgar nẽ dormyr nõ podíã, porque estauã moy quebrados das feridas, en gisa que sse nõ podíã uoluer a hũa parte nẽ a outra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 364 |
Et quando foy manãa, tódoslos da uila se quiserõ armar por seýr aa batalla, et ja moytos en suas pousadas estauã armados et queríã caualgar en seus caualos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 367 |
Et disso tal rrazõ et tã alto que todos os rreys et duques et prínçepes que y estauã o oýrõ moy ben: - |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Et a moy fremosa Elena estaua y estonçe, parãdo mẽtes a sseu amjgo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Et sabede que ela estaua moy pauorosa et ferament coydando, et dultaua moyto, que era marauilla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Desý chamáuãsse hũas a outras, et mostráuãsse cõ seus dedos a sseus amjgos per u estauã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Sabede que en derredor del estauã tódoslos chãos cubertos de mortos et de chagados, et moytos bõos caualeyros outrossý feridos et chagados, et moytos caualos feridos et espeçados, que Achiles auj́a mortos per suas mãos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Et el estaua en hũ caualo que fora de terra de Nabia, que era moy forte et moy ligeyro et moy corredor et de que sse el preçaua moyto et de que moyto fiaua; et andaua tã quedo ẽna sela que semellaua que alý fora naçido. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Et estaua tã ben armado que, quenquer que o uisse, ben diría que ẽno mũdo nõ veería mellor formado caualeyro, nẽ de mellor pareçer en armas, nẽ mays atreuudo, nẽ mays fardido, et todo esplandeçía da claridade das suas armas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Et aas uezes fogíã, et aas outras uezes tornauã, et amj̃úde justauã, et amj̃úde sse derribauã, et amẽúde gãanauã, et amẽúde perdíã, et amẽúde se feríã atã fortemẽt que as armas nõ lle prestauã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Et moytos que este colpe uirõ, que estauã a derredor, tomarõ ende grãde espanto et grã pesar, ca era grã señor et moy poderoso et moy preçado et hũ dos mellores caualeyros de armas que andauã en esta oste dos gregos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 378 |
Et os hũus tãgíã cornos et os outros pipas, et os que estauã perlos muros da vila, algũus deles deostauã et dezíã moyto mal aos de fora. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 379 |
Estes vĩjnã todos por acorrer a Achiles, et metíãsse ẽna batalla hu era a espessura mays grãde, alý hu sse Achiles estaua cõbatẽdo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 384 |
Mays Éytor, que ben uira cõmo Menelao fora chagado et sse seýra da batalla et o ueu de cabo tornar atropelado cõ sua cõpaña, ben entẽdeu que vĩjña sobre Pares et que sse vengaría ben se podesse; et enderẽçou pera hu estaua Pares por lle acorrer, et cõ el ýa Eneas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 384 |
Et Pares estaua ja desarmado. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 384 |
Mays Eneas, quando veu vĩjr o colpe, cobrío a Pares do escudo, et rreçebeo en el, et colleo aa vila, porque estaua desarmado. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 384 |
Et aquel cãbays era todo rroto et sen color, et estaua todo cheo de sange quallado et de outro sange fresco, que del saýã moy soltament; pero, cõ todo esto, nõ era el triste nẽ descõfortado per nehũa gisa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 387 |
Dyz a estoria que el rrey Príamos mãdou chamar seus amjgos a hũa nobre et moy rrica cámara, que er laurada d ' ouro et de pedras preçiosas, et estauã en ela estrados de moytos pãnos preçados. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 393 |
Mays leuãtousse moyto agiña et, cõmo era moy ardido et vrgulloso et ualẽt, estaua en meo do cãpo cõmo porquo mõtés ontre os sabujos, et liuraua o cãpo en derredor de ssy, que sse nõ chegaua nehũ a el. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 393 |
Et quantos alý estauã que uirõ aquel colpe ficarõ todos espantados, et fezéronsse todos afora, et dérõlle uagar jaquanto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 397 |
Et poys alý chegarõ et forõ todos ajuntados, alý foy grãde a pressa et o mezclamento, et o torneo foy comunal, et estaua en peso, et foy moy ferido de cada parte. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 399 |
Poys que el rrey Pitroflés d ' Aljsonja saýo da çidade, cõ suas cõpañas moy ben gisadas et cõ seu Sagitario, cõmo uos ey cõtado, enderẽçou quanto podo pera hu estauã os gregos, et nõ andou moyto que os achou, ca, sse mays longe da uila estoueran, nõ rreçeberã tã grã dãno. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 405 |
Mays, poys uirõ que alý nõ auj́a al, forõ ao cãpo hu ja os troyãos estauã atẽdendo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 406 |
Demays, cada día lles creçía moy grãde ajuda et moy grãde acorro, et nõ erã mj̃gados de nehũa cousa, ante estauã auõdados moyto de todo o que auj́ã mester. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 409 |
Et ben pareçía que erã moy bõos caualeyros et que sofrerõ moyto en batalla, que assý andauã synalados das mallas das lorigas; pero, cõ todo esto, estauã tã calados et tã sen uolta que esto era hũa grã marauilla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 417 |
Et arrastráualle del per terra hũa moy grã partida, et tã ben lle estaua que esto era hũa grã marauilla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 426 |
Et todas as donas de Troya estauã perlas torres et perlos andámeos dos muros, pauorosas et coytadas a sobregisa; et quen as uisse tremer et perder a color tã amj̃údo, ben podería entẽder que auj́ã grã pauor. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 431 |
Et díssolle assý: -Vayte aas tẽdas quanto poderes, et uay ao tẽdillón de Colcos, et dj a Breçayda, que y acharás, que eu lle envío este caualo, que gãañey de hũ caualeyro que sse andaua enfingindo et gabando que estaua dela moy namorado. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 431 |
Et durarõ ẽno torneo ata a tarde, et foy o cãpo tã chẽo dos mortos que as donas et as donzelas que estauã ẽnas torres et ẽnos andámeos ben podíã ueer quanto sse fazía. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 431 |
Et algũas estauã alý que parauã ben mẽtes en quanto el fazía, pero encobríãno ben, que sol nõ fazíã senbrãt que o uij́an. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 431 |
Et algũ[a]s estauã ẽnos adarues que nõ desamauã a Polidamas, et que auj́ã ende grã prazer, et o demostrauã cõ o dedo, et falauã entre ssy et rretraýan et cõtauã moyto deste feyto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 431 |
Poucos ousauan yr per u el estaua. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 431 |
Mays estes lle acorrerõ et partírõno de grã pressa en que estaua. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 436 |
Et estauã en ela doze pedras preçiosas escolleytas de que a escritura fala, que son mays fremosas et mays preçadas que as outras todas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 436 |
Et tã clara estaua a cámara de noyte et tã lumeosa cõmo sse fosse o día mays claro que seer podesse de uerão. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 436 |
Óna cámara estauã quatro piares ẽnos quatro cãtos, cada hũ ẽno seu canto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 436 |
Et en çima de cada hũ estaua hũa jmagẽ moy fremosa et feyta per grãde engeño et per grãde arte. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 440 |
Eno terçeyro piar estaua hũ donzel per grãde arte assentado sobre hũa tauua de fiana, que he hũa pedra de grã preço. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 440 |
Hũa agya d ' ouro estaua alçada suso sóbrelo donzel en hũ arquo moy fremoso que estaua sobre el, et era moy fremosa et ben feyta. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 440 |
Et da outra parte en dereyto estaua hũ rrapaz pequeno, posto per encãtamento et leuãtado en pe, curuado et enrriçado, et fazía semellãt de sañudo, et tijña ẽna mão hũa pelota pequena, et asynaua pera a deytar á agia, et ela fogía et voaua ata que a pelota passaua per ela. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 440 |
Et esto fazía cada día doze uezes, et tã en punto que a agia estaua queda en seu lugar et o rrapazeio tomaua sua pelota ẽna mão et estaua quedo, log[o] a ymagẽ lançaua nouas froles, de mellor color que as primeyras. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 440 |
Et esta jmagẽ nũca quedaua en fazer algũa cousa en que ouuessen prazer et solaz aqueles que ẽna cámara estauã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 441 |
A jmagẽ do donzel que estaua ẽno quarto piar, cõmo uos ey cõtado, era de grã ualor et encãtada per grã gisa, que todos aqueles que entrauã ẽna cámara et tĩjnã mẽtes aa jmagen (et) tódasla catauã, et [a] todos dau[a] a entẽder per synal o que lles estaría mellor de fazer. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 441 |
Et mostráualles quando y tardauã moyto, ou quando y falauã mays do que deuj́ã todo per semellança, ou quando lles estaua ben de estar y ou de se yr logo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 441 |
Et ben mostraua aos enveiosos que senpre sse traballã en acreçẽtar en mal et mj̃gar ẽno ben, que lles estaua mal o que fazíã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 441 |
Et quantos estauã ẽna cámara, se a catar quisessen, ben gardados seríã de fazer erro nẽ uilanj́a, se a creer quisessen. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 444 |
Pero, cõ todo esso, nõ quedaua Diomedes de lle pedir merçee amj̃úde, et dezíalle que nõ podía gorir, se por ela nõ fosse, ca toda sua uida en seu poder estaua. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 444 |
Et en ela era senpre todo seu penssar, et amj̃úde perdía o comer et o beuer et o dormir, et moytas uezes estaua sen sabor et desmayado, et outras uezes perdía sua color. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 447 |
Et catauã ben suas entradas et suas saýdas cõmo estauã et, sse algũa cousa y auj́a de rrefazer, logo o rrefazíã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 447 |
Et el rrey Príamos chamaua moytas uezes a cõssello seus fillos et outros rreys et señores que ẽna çidade estauã et en que mays fiaua. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 450 |
Et os outros estauã ja ẽno cãpo, moy chegados aas barreyras et ben apreçebidos pera os rreçeber ẽna batalla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 450 |
Et rrogáualle et pedíalle por merçee que amãssasse seu coraçõ et nõ fosse este día aa batalla, mays nõ lle prestaua nehũa cousa que lle fezesse. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 451 |
Et foy tomar ẽnos braços Aternates, seu fillo mays pequeno, et tornou logo ao paaço hu estaua Éytor armãdosse. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 451 |
Et Elena, que estaua y, tomoa ẽnos braços, et fazía grã doo, et auj́a grã pesar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 454 |
Et estaua y Diomedes cõ sua cõpaña ben apostada, et Achiles cõ a ssua, et el rrey Talamõ, et el rrey Ajas et Agamenõ et Menelao et Palamades, et outros moytos bõos caualeyros orgullosos et ardidos et gerreyros, moy ben armados os corpos et os caualos et suas synas tẽdidas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 454 |
Et d ' ende adeãt nõno podíã leuar sen grã seu dãno, et aa çima nõno leuarõ, cõmo adeãt oyredes, que chegou Polidamas hu Troylos estaua et díssolle assý: -¿Que he esto , don Troylos? |
[+] |
1370 |
CT 1/ 457 |
Et foy grãde o doo et os choros que as donas et as donzelas fazíã, et quantos outros estauã ẽna uila. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 457 |
Et trouxérõno ao paaço de Éytor, hu el estaua, et foy sete ou oyto uezes amorteçido, et coydarõ que era morto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 457 |
Et en todo esto, o torneo estaua moy ben juntado et moy ben ferido entre as cárcauas da uila. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 457 |
Mays, cõ todo esto, todos estauã mj̃gados de ardimento et de esforço porque Éytor cõ elles nõ era. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 457 |
Et porla pessa, que era grãde, nõ quiso Filomjnis deçer pera [o] prender, ca estauã y moytos da cõpaña do duque, que o tirarõ d ' j moy agiña, et leuárõno aas tẽdas, et ýan fazẽdo por el grã doo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 461 |
Poys que Éytor chegou aa batalla, hu estauã os gregos, tã toste que os veu, foyos ferir moy sen piadade et moy brauament. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 461 |
Et começoulles a dar tã grãdes feridas que alý nõ prestaua loriga, nẽ outra arma que nehũ trouxesse. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 461 |
Et leuáuao perlo auãtal da loriga, et estaua descuberto do escudo, ca sse abaixara sóbrelo rrey pera o prender. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 469 |
Et pois que llas ouuerõ uestidas, semellaua que era uiuo, saluo ende que nõ estaua asentado. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et eles, pois que y chegarõ, rrecadarõ bem o por que forõ, ca os troyaos o outorgarõ, pero muyto aduro, ca muyto estauã aontados et perdidosos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et pois que o ouuerõ catado, mãdárõlle fazer a sopoltura en hũ tenplo muy rrico, que estaua ante a porta a que chamauã Tinbrea, que era contra a hoste, et o tenplo era santo aa honrra de Apollo, laurado muy noblement de mármor branco et uerde et uis. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et estaua en quatro esteos feytos en madeyros et de prata, os mays fremosos que eles poderõ fazer. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et estauã asý apostadas que tĩjnã os braços destros tendudos et as palmas abertas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et estas quatro ymágẽes estauã por pees deste tabernáculo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et diz o conto que, cabo d ũ rrío que sae do paraýso terreal, estaua hũa áruor, et aquelas pomas que dela caẽ ẽno rrío logo se uam a fondóm, et despois que y iazẽ sete ãnos fázẽse pedras moy duras, et cada hũa delas am tal uertude que aquel que he louco, se chegar a elas quanto quer, logo he tornado a seu siso et a sua memoria. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et sobre aqueles piares estauã suso por capitees hũas azizones lauradas moy sotilment. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et ẽnos dous estauã dous crisóritos et ẽnos outros dous duas matistas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et pois que este tabernáculo fuj alçado, semellaua o çeo quando estaua bẽ estrelado. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et tomarõ o corpo d ' Éutor rreys et duques et condes et outros grandes senores, et metérõno en aquela casa que estaua sobre o tabernáculo, cõmo uos ey contado. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 483 |
Et el rrey Perses fuy alý muy bẽ acorrudo aquela uez, ca estaua ia malenbaratado, et sofreuse a grand afám, et andaua chagado en muytos lugares, et estrayament fazía bõas caualarías en este lugar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 483 |
Et conta Dayres que Paris, nẽ seus yrmãos, nõ estauã alý hu o matarõ el rrey Perses, ca elles et os outros mayores caualeyros aguardauã a el rrey Príamos, et nõ se partíã del, et auíã ia feytas muytas bõas caualarías. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 483 |
Et estauã ia todos chagados et maltreytos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 487 |
Et uẽerõ ao tenplo hu estaua a sopultura de Éutor, et fezerõ y uigilias et festas et honrras tã grandes que mayores nõ poderíã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 487 |
Mais o corpo de Éutor estaua tã fresco et tã fremoso que en todo ese ãno nõ ouuo en el enpeoramento nihũ, ca aquel que o balsamou en tal maneyra o fezo que ata a fim podera seer bẽ guardado, se a uila nõ fora tomada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 489 |
Et ben me semella que estaua prestes o amor pera me prender, et enlaçoume en tal guisa que lle nõ poso fugir nẽ escapar a nihũa parte. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 497 |
Et entrou a hũa cámara hu estaua a rreýna, et Políçena cõ ela. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 497 |
Mentre que se o mesageyro tornaua, Achiles estaua tã coytado do amor que nõ auía de si cõsello, et queixáuase muyto, et nõ sabía que fezese. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 503 |
Et agora pareçerã quantos cõsellos lles eu daua, ou se lles prestaua algũa cousa, ou se deuíã a cõsentir en meu rrogo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 506 |
En esta batalla, hu era a mayor presa, estaua el rrey Tesus, que era señor dos de Eressa, et era muy bõ caualeyro et muy brauo en armas et muyto hurgulloso. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 506 |
Et estauã cõ el todos os de Eressa, onde el era rrey, et cõbatíãse moy bẽ a marauilla, et fazíã grã dãno aos da çidade. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 506 |
Et Palomades, cõmo era bom caualeyro et muyto esforçado et muy gerreyro et muyto hurgulloso, estaua ante todos os seus, matando et astragando en troyãos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 512 |
Et elas cõmeçarõ d ' arder, ca estauã secas, et dérõlles moy grã fogo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 512 |
Et Dayres, que estaua present et o ueu todo, diz que nõ fuj y quen tãto fezese nẽ tãto sofrese aquela uez cõmo Ayas Talamõ, ca, se el nõ fora, tódoslos gregos forã mortos et desbaratados, et as naues queimadas, ca ia todas iazíã espargudas perla rribeyra et ardíã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 514 |
Et tódaslas cõpañas suas estauã quedas, que nõ ousauã tomar armas nẽ yr contra o que el defendera. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 515 |
Poys que os caualeyros de Ayas Talamõ ouuerõ dito seu mesaie, o fillo del rrey Bon, que estaua muy sañudo, diso assý: - |
[+] |
1370 |
CT 1/ 515 |
Et os tres caualeyros estauã ant ' el, rrogándolle muyto aficadament, et dizéndolle o mandado de Ayas Talamõ, mais el nõ alçou o rrostro, nẽ catou por eles. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 519 |
Et defendérõse traslas cordas, que estauã moy tiradas, ata que o sol fuy ascondudo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 520 |
Mais bẽ uos digo que os nõ acharõ longe, ca ia estauã çerqua da uila. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 520 |
Et o rretenir das espadas era tã grand que o poderíã oýr moy bẽ ẽna uila as dõnas et as donzelas, ca elas estauã ẽnas torres chorando moyto, porque auíã grã pauor; et estauã en grã dulta, ca seu dãno grand et pequeno lles creçía de cada día, ca perdíã os fillos et os yrmãos et os parentes. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 529 |
Et, sy me Deus ajude, os que uos moueron este pleito et uoslo rrogarõ, tomárõsse a grã folía, et nõ sabíã cõmo estaua uossa fazẽda, et julgauã a uosso coraçõ perlo seu. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 535 |
Et passaua per entr ' elles, et fazíalles grã dãno, et de tal gisa os apressuraua que nõ ouuo y aaz tã orgullosa, nẽ tã dultada, que a el nõ fezesse mudar donde estaua. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 544 |
Mays nehũ nõ uos podería dizer a alegría que elles ouueron porque lles seu señor deu cõssello de yr a aquel torneo, ca mortos et coytados estauã porque auj́[a] grã tenpo que nõ tomarã armas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 544 |
Et Troylos estaua ja tã apressurado que, sen falla, fora morto ou preso, se lle o acorro mays tardara. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 544 |
Et todos os caualeyros de Achiles estauã alý hu a batalla era mays braua, et quando os ueu Troylos, foyos ferir moy brauament. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 547 |
Et ben pareçía en el qual fora aquel día ẽna batalla, ca o rrostro del estaua grosso et jnchado, et o corpo del pareçía todo pintado de feridas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 548 |
Et Troylos sse parteu das donzelas, et foysse pera hu estauã os caualeyros. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 550 |
¿Nõ te nẽbra que o amor che disso que estaua ẽna vila ençarrada et que a nõ poderías auer, ante che cõuerría morrer por ela, ca ela che quer grã mal porlos yrmãos que lle matasche? |
[+] |
1370 |
CT 1/ 551 |
Et quando seýan da çidade, nõ uos semellaría que sse defender queríã, ante semellaua que queríã matar et destroýr os que alý estauã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 552 |
Et ýa por acorrer a seu padre, que se estaua cõbatendo ẽna outra parte da batalla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 555 |
Et desí tomou sua lança cõ hũ pendóm de seus sinaes, et fezo tanger seus anafíjs, ca estaua cõ tal pauor que ia se nõ n[ẽ]braua d ' amiga nẽ d ' amor, nẽ fazía senbrãt que por ende daua nada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 555 |
Et fuj ferir ẽnos troyaos assý cõmo lobo que estaua famijnto de grã tenpo, et cõ grã coyta que á de fame nõ se sabe acõsellar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 555 |
Et ýa pasando et desfazẽdo as grandes presas, et ferindo a destro et a seestro et a traueso, et fazía ben banar en sange sua espada, que estaua sederenta de grã tenpo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 561 |
Et ẽno ponto que chegarõ, nõ ouuo y njhũ que nõ canbease o lugar en que estaua. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 561 |
Qvando (a) Achiles et os seus uirõ os gregos así tornar uençudos et desconfortados, seírõ das tendas hu estauã armados, et naçerõ cõ eles ẽno cãpo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 562 |
Mais, sen falla, ante rreçeberõ muytos colpes, et sofrerõ tãto mal, et tãtos ficarõ mortos en aquel lugar que toda a terra estaua cuberta deles et tinta do sange. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 577 |
Et eles yndo así, derõ hũa uoz dentro ẽno templo, et seýrõ logo os que estauã ascondudos, et começarom de lles lançar os uenabres que tragíã, et dérõlles perlos peytos et perlos costados, en guisa que logo alý rreçeberõ mais de dez feridas de que forõ malchagados. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 577 |
Et dentro ẽno tenplo auía grã claridade das lánpaas que y estauã açendudas, pero Achiles ia muyto aduro podía ueer, que o uiso se lle tornaua; et nõ podía estar porlo sange que se lle ýa muyto, pero fezo hũa yda, cõ sua espada ẽna mão, et matou dous deles et chagou çinquo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 580 |
Et guisáuãse logo aquela ora por yr buscar o corpo d ' Achiles, et ia estauã fora das tendas, et nada nõ dultauã sua morte, ante uij́ã prazer se os matasen y todos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 582 |
Et a ymagẽ estaua en tal contenẽt que nõ uiue ẽno mũdo ome que a catase que nõ ouuese a chorar cõ mazela. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 586 |
Et Polidames, cõmo estaua sanudo, fujo logo ferir per çima do escudo, tã de rrégeo que quebrantou a lança en el. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 590 |
Et así ficarõ troyaos çercados entre seus muros, pero eýnda alí seguros nõ estauã, mays erã tam coytados et tã despagados de si que mais nõ poderíã, ca sobejament auj́ã rreçebudo grã dãno. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 595 |
Et estauã moy bẽ bastiçidos de quanto mester auíã, que lles nõ faleçía nada, ca tĩjnã y moytas beestas de torno, et outras moytas de pe, et delas de corno, et delas de nérueos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 595 |
Et as torres do muro estauã bem carregadas de dardos et de p[a]os agudos, metudos en ferros, et de pedras et doutros engeños, tãtos et de tãtas maneyras que esto era hũa grã marauilla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 595 |
Mais os da cidade bem seguros estauã en sua uila, ca ẽnos muros estauã as torres et os cubetes muyto altos et muyto espesos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 602 |
Et ia auía dous meses que os gregos estauã cabo das portas da çidade. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 604 |
Et as amazonas uestirõ suas lorigas cabo dũas torres antigas que y estauã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 605 |
Et, sen falla, se nõ fora porlos arqueiros et baesteyros que estauã ẽnos muros, eles forã entonçe maltreytos et maldesbaratados. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 605 |
Mais rrey Filomenis o fezo y muy bem, et defendeos muy bem, et acolleu a si suas cõpanas, que estauã ia maltreytos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 605 |
Mais a porta estaua bem sarrada et por ende, mao seu grado, lles cõuẽo de tornar et poer mao sobre si. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 605 |
Desí meteu mao aa espada, et fuj ferir alí hu estauã as donzelas, et cometeuas tã fortement que matou ende tres. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 605 |
Et tãto apresou a rreýna cõ suas donzelas amazonas aos de Greçia et atãtos matou deles que, mao seu grado, ouuerõ de leyxar o canpo en que estauã, et a çerca da uila apartárõse d ' alý malament et desconfortados et maltreytos, et fezérõse afora grã partida perlos chãos, et acollérõse a suas tendas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 610 |
Et tãtas entradas et tãtas esporoadas fezerõ per alí que fazíã a moytos gregos perder a uida, ca alí hu estauã ante suas tendas ýam ferir en eles. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 613 |
Et muytas dõnas et donzelas estauã perlas torres et perlos muros, coytadas et pauorosas, chorando muyto porque uij́am que cresçía mais seu dãno. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 613 |
Mays eles todauía, cõ muy grã pesar que tĩjnã de seu señor, tomauã afám et moy de grado estauã ẽna presa porlo liurar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 621 |
Et tã grã sabor auíã de se matar que nõ podíã entender quaes auíã o mellor da batalla, así estaua espesa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 624 |
Conta Dayres que os troyaos erã muy coytados et muy tristes, et fazíã grandes chantos en cada parte, et estauã moy desmayados. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 624 |
Et, sen falla, nõ fazíã moy sen rrazõ, ca estauã perdudos et maltreytos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 644 |
Et bem coydarõ os outros que estauã ẽno paaço que quiríã prender aquelles dous rreys. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 648 |
Os quatro estauã ẽno tenplo de que a estoria de suso conta, et fazíã enfinta que nõ sabíã que aquilo quiría demostrar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 655 |
Et os que auíã a seer malandantes forõ rronper os muros bõos et fortes et traslos que estauã sem pauor, que fezera Neutólamos mays auí[a] de mil ãnos et que dom Apolo sagrou et sacrificou. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 660 |
Ena cámara de alabastro, de que a estoria conta, estauã muytas donas de grã guisa et muytas donzelas fillas d ' algo et de grã lugar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 660 |
Despois que fezerõ esto, [entraron] ẽno tenplo de Apolo, hu estaua el rrey Príamo, et, segũndo que conta Dites et Dayres, fuj a el Pirius, et talloulle a cabeça dentro ẽno tẽplo, ante o altar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 661 |
Cõmo Menalau ffalou a Elona, et cõmo os tenplos fforõ quebrãtados et mortos os que de dentro estauam |
[+] |
1370 |
CT 1/ 661 |
Menalau enderençou aa cámara hu Elena estaua et entrou dentro, mais pero nõna tirou ende, nẽ a fereu, nẽ fezo senbrant que a matar quiría, ante lle prouue cõ ela muyto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 667 |
Et quantos y estauã et a oýã, auíã dela tã grã pesar et tã grã piadade que esto era hũa grã marauilla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 667 |
Et bẽ uos digo que a donzela nõ rreçebera mal nẽ noio se a por auer quiserã dar, ca, segũdo que conta Dites et Dayres, daríã por ela quanto pesase çem uezes d ' ouro aqueles meesmos que estauã ẽna hoste. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 671 |
Mays, se uos meu cõsello fose mester, cõmo fuj eýnda pouco tenpo á, et outras moytas uezes que estauades desaconsellados et encolleytos, que nõ sabiades que fazer, nõ pasaría o pleito asý. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 672 |
Demais eýnda [d]esto, sabedes uós que os gregos estauã maltreytos et nõ ousauã yr a nihũa parte buscar uiandas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 672 |
Dizede, dom Vlixas, ¿nõ rroubey eu a serra de Alea et troixe ende as bestas et os gãados que aló estauã ascondudos et metudos en guarda? |
[+] |
1370 |
CT 1/ 672 |
Et este destroýo tódaslas fortelezas et os castelos que estauã arredor de nós, de que nos fazíã mal et dãno et guerra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 672 |
Et Achiles cõquereu entonçe todo seu rreyno, et trouxe ende moyto ouro et moyta prata et muytas donas rricas et muytas pedras preçiosas et tri(i)jgo et vjño et çeuada et outro muyto auer, de que a hoste estaua moy minguada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 677 |
Dites, que estaua present et uj́o todo aquisto, conta que, desque ome naçeu, nũca ueu tal hurgullo nẽ tal uiltança qual fezo Ayas Talamõ a Vlixas [et] a sua parte. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 684 |
Et rrogarõ aos da hoste que os leyxasen yr en paz, ca se quiríã deles partir, pois que erã deles tã queixosos, ca nõ era guisado de eles ficarẽ en sua cõpaña, pois que o pleito a[s]ý estaua. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 689 |
Et os que estauã en terra de Troya oýrõ esto contar et logo, sen mays tardar, carregarõ onze naues et meterõ en elas quanto poderõ auer, cõmo aqueles que nõ cuydauã y a tornar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 692 |
Outra marauilla forte outrosí moueu Vlixas, qual uos agora contarey: (et) cada que el vĩjna hu Palomades estaua, buscáualle moyto bem, et dáualle a entender que quiría grã sua prol. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 696 |
Et el rrey Napus, que estaua en çima da serra cõ vijnt mil caualeyros de seus uasalos, auíã grã prazer porque se uingarã bẽ dos gregos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 706 |
Et logo, sem mays tardar, seýo Orestes de Atenas cõ todas suas cõpañas, et chegou aa çidade de Trosi, hu estaua el rrey Froteses, que era señor daquela çidade et de [todo] o rreyno. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 706 |
Et chegaron a Miçenas, hu sua madre estaua. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 714 |
Et tãto se fazía amar que, aquel que a amaua, muyto a çerqua estaua da morte, así era coytado d ' amor. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 720 |
Os caualeyros estrayos estauã todos dentro ẽna casa, fazendo grã festa et grand alegría. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 723 |
Et desamaua muyto a Acastus, et estaua cõ el muy mal porlo desherdamento et porla crueldade que fezera contra Pirios. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 727 |
Et Pirio lançou logo em el mão, et preguntoulle donde era ou estaua el rrey Acastus. - |
[+] |
1370 |
CT 1/ 727 |
Et os ollos del semelaua que ardíã, asý estaua brauo et sanudo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 737 |
Et semelloume que estaua a hũa parte da casa, mays nõ se chegaua a mj̃. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 740 |
Mays nõ lle prestaua nihũa cousa. - |
[+] |
1370 |
CT 1/ 742 |
Et cõmo estaua sanudo et todo banado en sange, tirou de si a lança cõ ánbaslas mãos, et fuj dar a seu padre Vlixas tã grã ferida que logo caeu en terra amarelo et todo banado en sange. |
[+] |
1375 |
QP 26/ 116 |
Desatar queriendo alguno la vendida que ouiesse fecho de su grado, diziendo que la vendiera (con) gran cuyta, en que estaua, de fambre, o por muchos pechos que auia a dar por razon de aquella cosa que vendio o por otra (cosa) semejante destas; dezimos, que esto non abonda, para desfazer la vendida. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 1 |
Et os que y estauã virõ a seeta, pregũtarõlle por que rrazõ a poyna, et o rromeu diso que avendo batalla cõ hũu seu ymigo, deralle cõ aquela seeta por la queixada seestra e foralle por medeo da cabe[ç]a, et o biquo dela foralle ferir ẽna nariz. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 4 |
Entõ os que aly estauã, pregũtaronlle por que rr[a]zõ tragia aquela pertega ẽno pescoço et com̃o lle aviera, et cõtoulle en esta gisa: - |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 4 |
O marido d ' aquela dona vio que eu me lle enfestaua cõ o castelo et queria mãteer a fieldade que prometera a seu sogro, queriame por ende mal et nũca em al pensaua senõ en com̃o me poderia matar; ca coydaua se me matase que logo coydaria a tomar o castelo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 9 |
MIRAGRE DE SANTIAGO SCRIPTO POR PAPA CALISTO Hṽu caualeiro lonbardo, do castelo que chamã Carãtia et avia nome Emeus, vẽo en rromaria a Santiago, et tragia cõsigo dous cõpaneiros, et seendo ẽno lugar hu soen seer as gardas do altar, começou a dizer asi ante os que y estauã: - |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 19 |
Et aquel home sobio logo ẽno lugar alto hu Santiago estaua preegãdo et lançoo en fondo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 47 |
O enperador et os outros que y estauã, quando esto virõ, marauillarõse moyto porque avia del tã grã sana quando o nõn via, et despois que o via nõ podia cõtra el fazer nada do que tina na voõtade. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 59 |
Et indo por lo camino chamo[o] por nome hũa monja santa que estaua ençarrada en hũa çela et fazia santa vida; et o [a]bade quando se oyo chamar por nome ouve moy grã medo, et caeu en terra, et a mõja disolle: - |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 85 |
Et hũu rrei mouro que era d ' Afriqua et avia nome Argulando cõ moy grã jente entrou a Espana et cõquereua toda et tomou os castelos et as vilas; et os cristiãos que estauã dentro por Calrros, poseos fora et matoos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 88 |
Et entõ chegarõse hũa peça de cristiãos que gisarõ suas armas cõ que aviã a lidar, et chãtaron os cõtos das lanças ante as tenda[s] que estauã en hũus prados ẽna rribeira do rrio, et en outro dia acharõnas cõ tona et cõ moy fremosas follas, et aqueles erã os que en aquela lide aviã de rreçeber coroa de marteyro por la creẽça de Nostro Señor. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 92 |
Et Calrros paroulle bẽ mentes, et catou moy bẽ a çidade por [hu] era mais firme para cõbater, et vio os rreis que estauã dentro, et a jente que tinã cõsigo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 92 |
Et desi foise para onde tina os seseẽta caualeiros et cõ eles foyse para hu estauã os dous mĩll. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 96 |
Et eles nõ no poderõ sofrer, que estauã ja cãsados da morte que fezerã ẽnos cristiãos et fogirõ et acollerõse aa çidade. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 98 |
Et todos aqueles que erã presos mãdoos soltar, et aos pobres mãdoulles dar algo, et mãdou vestir os que erã nuus, et meteu paz ontre os que aviã omezio, et os que estauã enxerdados dos seus lugares volueos a eles cõ grãde onrra, et os que erã escudeiros, fezeos caualeiros moyto onrrados, et os que auia saña cõ dereito et que deitara de si, perdooulles et rreçebeos en sua graça; et amigos et imigos tãben seus com̃o estrayos, todo los leuou cõsigo para entrar a Espana. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 98 |
Et Calrros enviou dizer Aigolando que lle dese a vila de Panpelona en que estaua que el a fortolezara moy ben de nouo ou que sayse a lidar cõ el. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 104 |
COM̃O LIDARÕ OS DO ENPERADOR SOBRE LA CREENÇA Calrros et Aigolando pois que ouverõ tregoa entre si, sayose Aigolando cõ todo los seus da çidade et paroos todos a cabo da vila; et foise cõ saseenta caualeiros dos mellores para hu estaua Calrros cõ todo los seus a medea legoa d ' y. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 112 |
Et o primeiro omẽ que ferio en eles fui Arnaldo de Belanda cõ os seus et entrou por eles dando moi grãdes golpes ẽnos mouros a destro et a seestro, ata que chegou onde estaua Aigolando et matoo logo ali cõ hũa espada. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 116 |
DA BATALLA DE FURRO ONDE APAREÇERÕ AS CRUZES UERMELLAS En outro dia diserõ a Calrros que o señor da Nauara, que chamã Furro, que estaua en mõte Garsin et queria lidar cõ el. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 117 |
Et entõ os mouros cõ grã prazer forõ depos eles ata que os cristiãos chegarõ a hũu monte que estaua duas legoas da vila. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 117 |
Et os mouro[s] estauã todos ajũtados et tinã ontre si hũa carreta a que andauã moytos boys, et sobre ela andaua hũu pendon uermello. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 117 |
Et rrei Calrros entẽdeo, et com̃o estaua armado de moi boa loriga et de moy boo elmo et cõ moy boa espada et cõplido de grraça de Deus, que era cõ el, entrou ontre as azes dos mouros dando moy grãdes feridas a destro et seestro, matãdo moytos deles ata que chegou onde estaua a carreta, et dou cõ a espada ẽna aste en que estaua o pendon et cortoo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Et despoys que a lide foy acabada, segundo avedes oydo, Rrulan estando senlleiro, começou a catar cõtra os mouros, et estaua deles moyto alongado, et achou hũu mouro moy negro, et jazia cãsado ascondudo ẽno mõte da lide en que fora, et pre[n]deo et legoo moy fortemente a hũa aruore cõ quatro pertegas, et leixoo y legado, et sobio en hũu monte et parou mentes aos mouros et vio que erã moytos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Et entõ foyse o mouro cõ el et mostroullo ontre hũa cõpana de mouros que estaua a longe, et tiña hũu caualo rroã et tina hũa adagara rredonda. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
En entõ Rrulã moy cãsado das chagas et da lide en que fora, et cõ grã pesar dos prinçipes et caualeiros que ali morrerã, et coydando ẽnas feridas que tragia, foyse yndo por los montes senlleiro et chegou ao pee do monte de Rroçauales, et ali deçeu do caualo en hũu prado moy boo, cabo de hũu penedo de marmore, so hũa aruore que y estaua. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Et Calrros oyo a voz do corno hu siia cõ sua osten et era d ' ali onde estaua Rrulan oyto milias en que chamã o "Val de Calrros". |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Pois que se partio d ' ali foyse et chegou a hũa vila que chamã Ovrigãa hu estaua hũa igleia moy fremosa de Sam Rromão; et avia moytos ordenamẽtos de moy boos liuros et moytas cruze[s] de prata et d ' ouro et onrrada de moytas vestiduras d ' ouro moy boas. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 170 |
Et o bispo et os outros que y estauã, que esto virõ, marauillarõse et entẽderõ bẽ que era miragre de Santiago et ouverõ moy grãde alegria, et fezerõ grãde festa et derõ grãdes loores a Deus et ao preçioso apostollo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 172 |
Quantos ali estauã, quando virõ este miragre forõ moy alegres et derõ moytas loores a Deus. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 172 |
Et o moço tornãdo en seu entẽdemento começou a dizer ante quantos y estauã en com̃o des dia [s]esta feira ora de terça que lle sayra a alma do corpo ata sabado ora de nõa que rresurgira, a alma del jouvera moy folgada ẽno seo de Santiago ẽna igleia do Paraiso, et que lle o apostolo Santiago [alcançara] grraça de Deus que lle fose tornada ao corpo; et Santiago que o tomara por lo braço dereito et que lle diso asi: - |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 188 |
Et o escudeiro asi o foy dizer a seu señor, et o caualeiro quando esto oyo, pedeu bordon et esportela a clerigos de misa que y estauã et que o beizesen, et que llo desem, et eles asi o fezerõ. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 194 |
Et o caualeiro caeu en terra tal com̃o morto; et clerigo[s] de misa que y estauã soltarõno d ' escomoyõ. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 206 |
Et ante que eles estas parauoas acabasen, as portas do altar abrirõse et derõ tã grã rrogido que quantos y estauã coydauã que erã quebrantadas. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 216 |
Et eles quando esto oyrõ, forõse logo; et pois que sayrõ de Iherusalem, apareçeulles a estrela en ouriẽte que estaua sobre Judea. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 222 |
Et tãto que esto ouve dito, aque os apostolos que vẽo cada hũu dos lugares en que estauã, en senllas nuves que os poserõ ante a porta da casa onde jazia Santa Maria, senõ Sam Tome. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 222 |
Eu estaua en hũa çidade preegrãdo a moy grã gente, et vẽo sobre mĩ hũa nuve moy crara et çercoume et tomoume ben d ' ontre todos; et veendoo eles posome aqui et acho grã gente cõ Nosa Señora Santa Maria asi com̃o veedes. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 226 |
Leixouse a yr moy sanudamente ao leito et quisoo entornar et tomar a palma et deitarla en terra, et quando estendeo as mãos para fazer aquesto secarõselle anbas, et hũa parte del aprendeose ao leito et a outra parte del estaua colgada do leito cõtra terra. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 231 |
COM̃O SANTA MARIA FOY LEUADA AOS CEOS ET COM̃O FOY DEMOSTRADA A SAN TOME ẼNO VAL DE JOSEFA Logo que os apostollos forõ tornados a Iherusalem, avẽo asi que San Tome apostolo estaua preegando en hũa çidade a moytas gentes. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 105 |
o estamago, que estaua fraco por rrazon do moito comer do orio, liurar sa mellor et mais ligeiramente por rrazon do paçer das eruas. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 105 |
Estaua çerquado da Santa Yrmãdade, seerian fasta çinquo mjll omes de pee e de caballo. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 106 |
Et acabada a missa, asy o tomaron comõ estaua vistido eña vistimẽta, et muy cruelmente o leuarõ ao touro brauo. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 106 |
Et quando el rrey et todolos que ende estauã virõ atan grande mjragre foron moyto espantados et os seus falsos criados, que lle leuãtaron o falso testemoyo, forõ Justiçados. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 110 |
"Et el rrey, cõmo espertou, chamou os arçobispos et bispos et caballeyros que con el estauã et disolles a vison. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 113 |
Et este miragre atan grande foy visto porlo abbade et por quantos ende estauã. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Et a morte deste rrey don Sancho, en vespera de Nadal, foy solto Sisnando que estaua preso, et veẽo a Santiago vestido de cota, et loriga et de armas. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Nõ sabemos se fezo oraçõ ante o altar do Apostollo, señor Santiago, antes entrou, cõ a espada nua eñas mãos, entõ por força enõ dormjtorio onde estaua dormjndo o bispo Rroosende cõ outros señores, et leuantou cõ a punta da espada o cobritor que Jazia sobrelo obispo et quiseralle cortar a cabeça. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 116 |
Et comõ ouuese grande omezio et guerra entre el et o conde Froyla, seu tio, sobrelos bees da eglleia, estando elles en tregoas, et paz et cõcordia, firmada por Juramento, o dito conde cõ treyçõ enviou seus mesageyros ao obispo Gudesteus que estaua en Ylia onde tijna et JaJuaua a santa Coreesma. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 119 |
Et o conde don Rreymundo, varon catolico et discreto, condoleuse da Eglleia Cõpostellana que nõ estaua Justamente nj̃ ben ordenada, et cõ consello dos obispos de Lugo, et Mondenedo, Ourens, et de Tuy et de outros señores da eglleia, cõ bóó deseJo de piedade, disolles asy: " -Vaaroos nobres: |
[+] |
1460 |
CI 1/ 120 |
Pero finalmente tanta foy a omjlldade et santidade do obispo Dalmaçio que o papa, et cardeaes et todo o conçilio cõ grandes preçes Jnpretrou o se(n)guint priujlegio da trasladaçõ do obispado de Yria en Conpostella et de seerẽ exẽptos os bispados dos bispos de Santiago; et esto cõ consello dos cardeaes et de trezentos et cjnquoenta obispos que estauã enõ conçilio, o qual nũca seus predeçessores poderan alcançar. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 122 |
Et entõ el rrey don Afonso, querendo defenjr estas cousas et proueer aa dita Eglleia de Santiago de pastor de que estaua viduada, et porlas grandes gueras [de] moytos que destroyan a terra, enviou seus mesaJeyros cõ dous canõigos de Santiago ao papa apoer calũpnjas et crimes contra o bispo don Diego Pellaes. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 124 |
Et dilatarũ fazer a esleaçõ porque o dito don Diego Gelmeriz estaua en corte do papa. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 124 |
Et despoys, a pouquo tenpo, foyse o dito don Diego electo aa çibdade de Toledo, adonde o dito rrey don Afonso estaua cõ o arçobispo de Tolledo et con outros muytos senores, et foy rreçebido cõ priçissom et cõ muyta onrra. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 124 |
Et querendo o dito don Diego yr a rreçeber a cõsagraçõ do papa, porque era esento segũ o priujllegio que gaançou seu anteçessor don Almaçio obispo; que nõ quiso o dito rrey dõ Afon[so] temendo os injmigos, porquanto o bispo don Diego Paes et seus parentes estauã cõ el rrey don Pero de Arragõ et o dito esleyto avia de passar por seu rreyno. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 130 |
Jtẽ, considerando o dito obispo en comõ enõ rreyno de Galiza nõ avia mosteyro de monJas rreligiosas, saluo o mosteyro de Cijnz, que era Ja destroydo porlo pecado do Jnçesto et luxuria, et porlas guerras et mõtanas en que estaua; et veendóó [que] moytas moças fillasdalgo erã lançadas a mal por mjngoa de cassa de rreligiõ, fezo et ordenou o mosteyro de Santa Maria de CoonJo de moy boã eglleia et claustra, et çercoa de boos muros, et fezo ende huã moy grande orta ata çerqua do rrio, enã qual fezo poer moytas aruores de froytas para que as rreligiosas del ouvesen rrec(r)eaçõ. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 131 |
Et desfezo huã eglleia moy proujzilla, que estaua ende feyta enã rribeyra do Sáár, adonde poseran o corpo de Santiago, quando o deçeran da naue. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 133 |
Et nõ poderõ entrar a çibdade porlla fortolleza do lugar et dos nobres caballeyros que ende estauã, et çessarõ de conbater et poseron ende suas tendas en derredor. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 133 |
Et quando o santo obispo don Diego oeu a morte do prinçipe, aJuntou todolos seus caballeyros do rreyno de Galiza et foyse cõ dona Orraqua, filla del rrey, ao lugar onde os mouros estauã et, porla graça de Deus, correu cõ elles et librou a terra dos ynjmjgos. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 133 |
Et el, asy saão, veeose a çibdade de Sogouea onde estaua el rrey et a rrayna, que o rreçeberon muy onrradamente, et lle mandarõ dar boas poussadas et todo o que lle erã menester. |
[+] |