1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
A Madre do que livrou || dos leões Daniel, || essa do fogo guardou || un menino d ' Irrael. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .XXXIXa. é como Santa Maria guardou a sa omagen que a non queimas[s] ' o fogo. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .LXXXI. é como Santa Maria guareçeu a moller do fogo de San Marçal que lle avia [comesto] todo [o] rostro. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .LXXXXI. é como Santa Maria deçeu do çeo en hũa egreja ante todos [e] guareçeu quantos enfermos y jazian, que ardiam do fogo de San Marçal. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .C.XXXIIII. é como Santa Maria guareçeu na ygreja en Paris un ome que sse tallara a perna por gran door que avia do fogo de San Marçal, e outros muitos que eran con ele. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .C.LXXXVI. é como Santa Maria guardou ũa moller do fogo, que a querian queimar. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CC.LV. é como Santa Maria guareçeu a moller, que fezera matar seu genrro polo mal prez que lle apoyn[n]an con el, que non ardeu no fogo en que a meteron. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCC.VII. é como Santa Maria tolleu ũa gran tempestade de fogo en terra de Cezilla. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCC.XXXII. é como en ũu mõesteiro en reyno de Leon levantou -sse fogo de noite, e mató -o a omagem de Santa Maria cono veo que tiin[n]a na cabeça. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Atan gran poder o fogo | non á per ren de queimar, || como á Santa Maria, | quando quer, de o matar. |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 215 |
[[E]sta é como Santa Maria guardou a sa omagen, que a non que[i]mas[s] ' o fogo.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 336 |
[[C]omo Santa Maria guareçeu a moller do fogo de San Marçal que ll ' avia comesto todo o rostro.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 362 |
[[C]omo Santa Maria deceu do ceo en hũa egreja ante todos e guareceu quantos enfermos y jazian que ardian do fogo de San Marçal.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 481 |
[[E]sta é como Santa Maria guareceu na sa eigreja en Paris un ome que se tallara a perna por gran door que avia do fogo de San Marçal, e outros muitos que eran con ele.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 601 |
[[E]sta é como Santa Maria guardou hũa moller do fogo, que a querian queimar.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 21 |
[Como Santa Maria guareceu a moller que fezera matar seu genrro polo mal prez que ll ' apõyan con el, que non ardeu no fogo en que a meteron.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 146 |
[[C]omo Santa Maria tolleu ũa gran tempestade de fogo en terra de Çeçilla.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 208 |
[Esta é como en ũu mõesteiro en[o] reino de León leva[n]tou -sse fogo de noite, e mató -o a omagen de Santa Maria con o veo que tiinna na cabeça.] |
[+] |
1295 |
TC 1/ 11 |
Et desi mouerõ ende et forõse para Calez et a Sindonia, et ouverõ alj outrosi muy grãdes lides conos mouros, et uençerõnos et astragarõ toda essa terra a ferro et a fogo, et leuarõ ende muy grãdes algos ademays. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 13 |
Et mãdoule logo y poer fogo a[a] frota et queymoules y LXX naues daquell[a]s dos narmaes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 30 |
Andados tres anos do rreynado del rey dom Affonso, o Magno -et foy isto na era d ' oytoçentos lxxavije ãnos; et andaua o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçentos et XXXaIXe ãnos -, sacou este rey don Afonso grã oste de prou[ẽ]ciaes et de gascoes et de nauaros et foy cõ elles et entrou per terra de mouros, et quebrãtarõ et estragarõ a ferro et a ffogo toda a terra [que os mouros] tijn[ã] en Spana [et] suas fronteyras, cõ todo esto tollẽdolles os pãas et os vinos et os froytos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 108 |
Et, desque anoyteç[eu], virõ hũa serpent[e] yrada, que vijna pelo aere s[an]g[oẽ]ta et com̃o rauyosa, et da ua tam feros aseuios, que nõ ouue y nẽhũu que nõ fossem espantados; et tam grandes fogos daua pela boca, que todolos da oste sse vijã hũus outros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 247 |
Et elles entrarõ dentro et poserõ logo fogo aas tendas hu se vendiã todalas cousas da vila, et muytas outras cousas, et matarõ dos mouros da uila tãtos que nõ auiã conta, et roubarõ quanto acharõ que de prol fosse. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 329 |
Et destroyuas todas a fogo et a ferro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 351 |
Et correu a terra a todas partes, asy que toda foy destroyda, por mortes de muytos mouros et de fogo et de roubo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 405 |
Et, estando ẽno Espital do Temple, seruindo os pobres sete ãnos polo amor de Deus, (et) nũca ende quise venyr ata que Nostro Senor Ihesu Cristo lle fezo merçee que deu fogo nouo na sua lanpaa, en dia de çinquasma, per mão dos angeos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 455 |
Et era sua uoentade de poer fogo aa rreyna et ao esleyto, por que quebrantarã a sua fe et a sua jura. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 458 |
Et, en elo falando muytos omes bõos de ordim -asi com̃o arçebispos et bispos et muytos outros religiosos -, auẽerõse, por quanto o feyto era de sanctidade et seruiço de Deus, en esta maneyra: que fezes[ẽ] hũa gran fogueyra en meyogoo da plaça (de) hu lidarõ os dous caualeyros, et [que] trouxe[ssẽ] dous liuros boos, (el) hũu del ofiçio frãçes et outro del ofiçio toledano, et que os metessem eno fogo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 458 |
Et poserõ os liuros eno fogo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 458 |
Et o liuro del ofiçio frãçes queixauasse cõno fogo, por que sse queria chegar a elle polo queymar, et deu hũu grã salto fora, per çima das chamas do fogo, veendoo todos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 458 |
Et o liuro del of[i]çio toledano ficou eno fogo, que lle nõ fez mal nẽhũu nẽno tangeu nẽhũa cousa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 482 |
Et mandou chegar as peças et mandou fazer muy grã fogo et mãdou trager os mouros mays onrrados que ali prenderã et fezoos queymar en aquel fogo conas peças daquel mouro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 502 |
Et os da villa, quando ysto virõ, forõse para o muro et os que o guardauã deytarõnos ende et poserõ fogo aas portas da villa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 525 |
Mays os que o(s) fezerom et foron prender poserõ fogo aas portas da casa; et, com̃o era a gent[e] muyta, lançarõ cantos et tellas ata que os ençerraron. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 528 |
"Se for a destro, matarm ' a o [a]gu[a]ducho; et, se for a seestro, matarm ' a o leõ; et, se for adeante, morrerey eno mar; et, se quiser tornar atras, matarm ' a o fogo". |
[+] |
1295 |
TC 1/ 662 |
Et tragia ena mão sẽestra hũa sina brãca et ena mão destra hũa espada, que semellaua de fogo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 749 |
Desi chegou el rrey d ' Arangõ et, en guisa os quebrantou, que bem entenderõ que rrey era; et, per hu elle pasaua, semellaua fogo, que queymaua elles et a terra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 751 |
Et. tã de rrigeo os ferirõ que passarõ a deanteyra; et, per hu el pasaua, semellaua fogo et seiã ç[ẽ]tellas que açendi[ã] as eruas, ca era meyado o mes de julio, quando faze as caenturas grandes et muy fortes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 780 |
Et poserõ fogo a hũa torre et morrerõ y muytos mouros queymados. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
Señor, ueno a uos por hũa cousa que [se] me oluidou de uos dizer: mandade agora hũas tres noytes ou quatro fazer muytos fogos aqui en uossa oste, per que se Abehũc der algũus ueedores que ueñã de noyte a ueer a oste, que porlos fogos que uirẽ entendã que he a uossa hoste mayor de quanta he. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
Et, el estando en Almaria, hũu mouro, seu priuado, que auja nume Abenaramamj̃, conuidoo et enbeuedoo et afogoo en hũa pia de agua que tĩjna en sua casa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 856 |
Et osmarõ de fazer hũa balsa(ma) tamaña que atrauessasse o rrio de parte a parte, et que a enchessem toda de (b)ollas et de tinaias chẽas de fogo greguisco -et dizenllj en arauigo fogo d ' algadrã - et rezina et pez et estopas et todaslas outras cousas que entenderõ que llis conpririã para aquelo que fazer coydauam. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 856 |
Et mouerõ asi muy denodados para as naues dos cristãos porlas queymar, et comecarõ a deytar seu fogo et de os conbater muy rigiamente. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 856 |
[Et] os das naues, hũus cõ outros, cõbaterõse et lidarõ hũa gran peça do dia, pero ençima uençerõ os cristãos et forõ os mouros fogindo et uençudos et desbaratados; et matarõllj o fogo de tal guisa que lljs nõ enpeeçeu en nẽhũa cousa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 861 |
Os das naues dos cristãos, reçeando muyto o fogo d ' algadrã que os mouros aujã feyto para (e) lles queimar suas naues, fezerõ entender al rrey dõ Fernando en qual guisa se poderiã del guardar [et] diserõllj com̃o. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 861 |
Et el rrey per consello delles mandou entõ ficar dous madeyros muy grossos et muy altos en meyo do rrio, ali per u as suas naues auiã a passar, ou aos que uẽessem cõ o fogo, por llo uedar esse passo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 885 |
Muyto sangue foy en essa çerca derramad[o]; et grandes morteydades et grandes feytos, os hũus en lides et os outros en enfermidades grandes et gran doẽça que en essa oste caeu, ca as caenturas erã tã fortes et tã tendudas et tã destẽperadas que morriã os omes de destẽperamento corrũpudo do aar, que semellaua chamas de fogo, et corria tã aturadamente sempre hũu uento tã escalfado com̃o se dos jnfernos seysse, et todoslos omes andauã correndo agua todo o dia da grã sud[o]r que fazi[a], tãbẽ estãdo pelas sõombras com̃o per fora ou per hu quer que andau[ã], com̃o se en bano esteuessem; pero que per força llis convĩjna, que por esto que porlas grandes lazeyras que sofriã aujã a adoeçer et de sse perder y muy gran gent[e]. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 7 |
Et noso señor Deus por que sabia que fose esto osmado desta [guisa], por gardar que se elles fosem quese nõ comprise oque pẽsauã, ca se ao Pareyso tornasem et en el entrasem et daquela froyta daquela aruore de saber obem et omal comesem, nũca despoys poderiã morrer, et esto nõ queria Deus que asy fose, et poso Deus ẽna entrada do Pareyso hũ angeo cõ hũa espada de fogo ẽna máo que nũca ja mays ala leyxase entrar anj̃gum, nẽ aelles, nẽ aoutro omẽ seo Deus nõ fezese; et Adam et Eua tyrarõse deste acordo entẽdendo que era loucura, et morarõ em ese lugar de val de Ebrõ, et laurarõ et traballarõ, et aly vyuerõ segundo quelles acaesçeo, et y fezerõ suas [geerações] cõmo diremos agora. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 11 |
Et por ende acreçentaua Deus aAbel en seus feytos, et amauao mays que aCaym; et quando avyam afazer seus sacrifiçios enviaua Deus fogo do çeo que ençendese osacriffiçio de Abel et nõ ho enviaua ao de Caym. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 17 |
Et que hũa fim avya a seer de agoa que cobriria toda aterra et mataria todas las cousas vjuas senõ moy poucas; et aoutra fim que sééria de fogo que destroyra todaslas cousas et nõ tã solamẽte as vjuas [mãys] ajnda as outras que nõ avjã almas viuas queymãdoas todas et nõ leyxando nj̃ngũa. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 17 |
Et escriueo em cada hũ delles todo aquel saber daquela arte da musica que el achara et sabia: ẽno dos ladrillos por que se viese afim do fogo que queymaria apedra, et perderse ya daly osaber, et nõ queymaria ho dos ladrillos que erã terra et ficaria aly osaber gardado pera os despoys del, et queo achariã y; et se fose afim da agoa que destroyria et derramaria por ventura opilar dos ladrillos, que erã terra, et que ficaria aquel da pedra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 18 |
Et el começou primeyro aentallar os metaes et fazer em elles feguras [enleuadas] et de outra guyssa, et achou esto desta maneyra: seus yrmãos Jabel et Jubal et outros dos seteẽta et quatro de sus yrmãos et suas [cõpañas] andando por los mõtes, Jabel cõ seus gãados et Jubal andando buscando madeyros de que fezese seus estormẽtos de sua musica, achauã as siluas tã espesas, por que omẽs [nj̃gũus] nõ andarã ajnda por y nẽ cortarã y nada, et por la espesedũe do mõte nõ podiam por y andar nẽ passar de hũ lugar pera outro; et ençẽderõ os mõtes et tã grandes forõ os fogos que ardeu toda aerua et desy as aruores [grãdes] todas, et ajnda aterra cõ elles; et tã [grãde] foy acaentura que entrou dentro ajuso que fondeu metaes de venas que aly avia delles, et tanta foy aforça da fondiçõ quese [torçerõ] os metaes, et aly onde quedarõ et se queymarõ tomarõ ensy da parte de juso feguras de madeyros et de pedras et de que quer que su sy [acharom]. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 90 |
Despoys daqueles omẽes que avemos ditos, vyerom outros que entenderõ mays ẽnos saberes das cousas, et aamaneyra das tendas das [rroupas] enque morauã, começarõ afazer casas de madeyros mal labrados et tortos, quaes lles acaesçiam, et atados cõ vyncallos de caruallo torçidas et cõ outras pertegas, que nõ sabiam elles ajnda mays desta arte nẽ de carpentaria pera aquelo, et morauã em ellas et fezerõ fogo, et começarõ de asar as carnes et os pescados que comyam, . et sabiam lles mellor, et [vsarõ] em ello; et vestirõ sse estes mellor que os outros primeyros, et fezerõ calçaduras pera os péés de coyros de bestas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 92 |
Et despoys destes vierõ outros et catarõ ẽnas calidades dos quatro elamentos, et leyxarõ os outros et adorarõ ao fogo, departyndo sobre ello et dizendo que aquel elamẽto do fogo que era mellor et mays onrrado queos outros tres elamentos, et esto por estas rrazões: aprimeyra por quee mays alto et mays açerca do çeo que elles et aluz que alumea; asegunda por que ençarra aos outros tres que som aterra, et as agoas, et o ayre, et os escaenta, et os tẽpera acada hũ cõmo lle faz mester, donde [vem] a mayor parte da força et do poder por que nasçem todaslas cousas ẽnos outros elamẽtos, et cresçem et se acabã segundo seus tẽpos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 92 |
Et oelamẽto do fogo tem mayor espaço et mays grande lugar et parte ẽna feytura et ẽno corpo do mũdo, que nẽgũ dos outros tres elemẽtos; et durou grãde sazõ esta creẽça dos que adorauam os quatro elamẽtos; et cada hũas destas gentes adorauã aseu elamento, asy cõmo os caldeos ao do fogo; et os [do] Egyto [ao] da agoa, et asi as outras aos outros dous elamentos, [asi] cõmo [hu cõtaremos] adeante hu contaremos as estorias das gentes que esto começarõ primeyramẽte, et omãteverom despoys ata que durou, et por quaes outras rrazões sem estas que aqui disemos ofezerom. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 118 |
Et por que el sospeytou quese perderia oseu rreyno, et temyase delo, queo vya por lo seu saber, doyasse ende moyto por sse perderẽ assy aquelas sçiençias ẽna morte del, ca nõ avya quẽ as asy soubesse cõmo el; et duldando ajnda de fim de agoa, et avendo aprendido que vyrria ado fogo, nõ [o] leyxou por medo de perder orreyno, et temẽdose de todo em todo de hũa destas [fĩjs], por tal quese nõ [per[de]ssem] em pouco tẽpo os saberes que el avia achados com moyto et longo estudio, et cãsado traballando em [elles] grãde tẽpo, et fezo quatorze pilares em seu rreyno, os sete de ladrillos et os sete de cobre, et entallou em elles por leteras et por feguras aquelas sete artes liberaes, todas hũa vez ẽnos sete pilares dos ladrillos, et outra vez ẽnos outros sete de cobre, ẽna maneyra et por la rrazõ que avedes oydo queuos contamos ja ẽnas rrazões da primeyra ydade queo fezera Jubal, fillo de Lamec, ẽnos dous pilares; et fezo Cam saber as partes aos filosofos porla sçiençia das estrelas, asy cõmo conta mééstre Godofre. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 125 |
Et os caldeos adorauã os ydolos, así cõmo as outras gentes das outras terras, et adorauã mays das cousas çelestiaes et dos elemẽtos que outras, et aqueles corpos dos de çima vyam elles aver mayores poderes em suas terras, et entallauã ymages aaonrra de aqueles seus ydolos, et adorauã os et faziam ante aquelas ymages seus sacriffiçios aaonrra daqueles corpos çelestiaes, [et asy faziã aos elamẽtos cõmo aos corpos çelestiaes] cõmo os [do] Egipto que adorauã ao elamẽto da agoa por que quanto bem elles aviã da agoa lles [vjna]; et esta agoa era da cresçençia do rrio [Njlo]; et outrosy em Caldea por que oelamẽto do fogo pode aly moyto et cria y moytas et bõas cousas, os moradores daly faziam lle suas ymages de seus ydolos et adorauã aaquel elemẽto do fogo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 126 |
Abraã, Nacor et Aram; et estas forõ as géérações de Tare, et Aram fezo aLoth, et morreu ante que Tare seu padre em aquela terra hũ nasçera, ẽna çidade Vr et ẽno fogo dos caldeos, cõmo vos contaremos adeante; et casou aly Abraã cõ Sarra, et Nacor cõ Melca, fillas daquel Aram, seu yrmão; et Sarra sayo [manjña] et nõ avia fillos; et tomou Tare aAbraã, seu fillo, et aLot, seu neto, et aSsarra, sua nora, moller de seu fillo Abraã, et leuou os daquela [çidade] Vr dos caldeos onde morauã, pera yrse cõ elles aterra de Canaã; et vierõ aaquela terra de Messopotamya que avemos dita, ata a çidade de Arã, et morarõ aly; et cõplio Tare aly duzẽtos et çinquoéénta ãnos de ssua vida, [em] essa çidade de Aram, et morreo em ella et em ella jaz. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 134 |
Et outrosi avia y sua ymage do elamẽto do fogo, aque adorauã todos em aquel rreyno de Caldea. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 134 |
Et diz mays obispo Lucas em esse capitolo, por que jazia Caldea açerca de [Babilonja], que queria séér dela señor el rrey Nẽprot; et elles nõ oqueriam rreçeber, et ouvo abuscar mẽestria por onde podesse cõ elles, et começoulles apredicar dos deus et ensynarlles adorar ofogo, et por esta maneyra vençeos et rreçeberõno por rrey. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 134 |
Et esta ymage faziã elles moy grande et moy fremosa; et tam vermella que toda semellaua fogo, et coroada et pyntada de guysa quea corõa et todo ocorpo semellauã chamas de fogo que yam altas et amaneyra de lenguas, et entallada, et [debuxada] toda ha ymage afeytura et afegura de salamandras que viuem do fogo puro et em el, asy cõmo diz ofilosofo, et outrosi das outras cousas proprias que som do fogo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 139 |
Et por quee cousa moy ajuntada ao fogo omester dos ferreyros, fezerõ os [gentijs] deus da ferraria cõmo das outras cousas, por mostrar aly ao deus do fogo cõmo lle queriã bem por lo seu feytor; et chamarõno Vlcano. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 139 |
Et faziã aaquel Vlcano sua ymagem cõmo de ferreyro, et onrrauãno moyto em Caldea et adorauãno por amor do fogo aquẽ elles tynã por seu deus. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 141 |
"Et ẽnos ydolos nõ ha poder nẽgum senõ queos que forem de madeyro que seos mãdares fender et fazer fogo delles, quete complirã ho offiçio do ydolo dos de Caldea, esto he, do fogo, et te caentarã et te [cozerã] viandas que comas, et esto te fara [a leña] que mãdares trager do mõte, que nõ ha em elles mays vertude nẽ mays poder que em aquela [leña]. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 145 |
Et el rrey vyo mãçebo, moço, aposto et moy bem rrazoado et gardado em suas palauras, et mudouse otalente del do que avia antes pensado de matar ael et asua [cõpaña], et apartouse et [cõsellousse] cõ seus rricos omẽs et cõ seus bispos que [tyña] y, dos ydolos et de sua créénça; et os mays deles oyndo oque disera Abraã, duldarõ [en] consellar ael rrey, pero hũ deles que avya nome Mayzam, cõsellóó queo mandase queymar, senõ quea gente quese tornaria em outra creẽça, et que el perderia orreyno por ello, et que avía moy bõa rrazõ pera ello et era esta; que os caldeos, em rrazõ da creẽça do fogo faziam moy grandes fogueyras et passauã seus fillos [per] ellas cõmo amaneyra de boptismo que agora os [cristiaos] fazẽ; et Tare que moraua ontre elles que nõ avia ajnda pasadas aquelas fogueyras [a aquelas] seus fillos, et quelle las mãdase passar, et el queo nõ faria, et averia el estonçes contra el et contra seus fillos moy bõa rrazõ, et sem bráádos et clamor de torto ante todo opobóó, et deytarlos ẽno fogo et queymarlos y. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 147 |
Et el [rrey] despoys que soubo averdade et foy entendendo et vééndo quese ya mostrando oque diseram os estreleyros, et demãdou aTare et asua moller por que nõ passarã os seus fillos por lo fogo, segũdo queos caldeos faziã, [rrecordandosse] da palaura queo seu rrico omẽ Mayzam lle cõsellara quelle demãdasse os fillos et queos pasase por lo fogo, por onde ajnda nõ aviã passado et quellos dese pera pasar por el. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 147 |
Et da rrazõ deste fogo de Aram et de Abraã diz mays et doutra fegura mẽestre Godofre ẽna outaua parte do Panteom, et conta que estes fillos de Tare que nõ queriam yr adorar ofogo, nẽ passar por el cõmo faziã os outros de Caldea ajnda quelles mãdauã passar por el; et estonçes que se leuãtarõ contra elles esses de Caldea et queos ençarrarõ em sua casa deles et queos çercarõ arredor et posserõlles fogo, et ofogo desque foy apresso aacasa diz que foy tanto que queymou as casas et os omẽs que dentro eram et perdeuse alla Aram, et morreo aly empero era omẽ bõo, et dereyteyro, et sayo em saluo Abraã. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 147 |
Et dizẽ que chegou aly o angeo [de] noso señor Deus et tomou Abraã et tyrou ael do fogo et librou ho daquela morte. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 147 |
"Eu som oteu señor Deus quete tyrey do fogo ou da çidade [Vr] dos caldeos. "Et quando Abraã sayo da fogueyra, quelle [nõ fezo] mal nẽgũ ofogo, maravillouse moyto el rrey et mandóó leyxar daly adeante, et quelle nõ fezessem nẽgum mal nẽ cousa algũa cõ quelle pesasse, et chamou Abraã que viesse ael, et falou cõ el et disolle asy segundo cõta oaravigo: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 170 |
Et foy moy alegre, et alçou logo aly hum altar aaonrra de noso señor Deus, et fezo logo aEl seus sacrifiçios em el, et segundo diz a Glosa nõ oleyxou por medo do fogo dos caldeos [nẽ] por temor dos poderosos de Canaã, dizendo queo deytariã em outro tal fogo: et chamou aly onome de Deus et alabóó; et despoys leuãtouse daly, et passou adeante, et foyse contra hũ monte que vay contra ouriente da çidade de Betel, que diz a Glosa que foy despoys ẽna sorte de [Benjamym]; et aaquela çidade diserõ primeyramẽte Luza, quee tanto cõmo almendra; et aly poso sua tenda et segundo se el asentou [tyña] de parte de ouçidente aquela cidade Betel et de oriente aÇidade Hay. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 183 |
Et quando el he ẽna parte do çeo hu as estrellas do syno do Leon se ajuntam áás estrellas do syno [do] Carneyro, aly onde aestrella Srio -et esta he aaque dizem canycula, donde som chamados os dias canyculares - et deyta os fogos yrados [porla] boca, et mudase aly oçirco do ãno enquese outrossy muda otẽpo, que sal estonçes oestio et entra ho outono; et outrosi quando he osyno do Capricornyo et do Carneyro su [quẽ] esta aboca do Nylo ascondida, quando vay aeste lugar quee dito destes synos aestrella de Mercurio, quee señor das agoas, fere ẽnas bocas ou ẽnos manadeyros do Nylo posto de suso ofogo da sua estrella; estonçes o Nylo abre sua fonte et [maña] et cõmo cresçe omar ẽnos cresçementos da lũa et sal o Nylo cõmo lle manda Mercurio, et cresçe et cobre as terras et tẽperaas, donde am todaslas terras do Egyto todo oque am mester et de quese [mãteẽ] et nõ colle as agoas nẽ as torna aamadre ata quea noyte nõ aja as oras ygoães cõ odia. ""Et em esta rrazõ sobre este lugar da fonte do Nylo achamos que ouverõ [hũus] dos auçiaos hũa créénça vãa: queo cresçer da fonte do Nylo donde el sal por las terras et rrega as herdades, diziam que aquel cresçer quelle [vyña] daquelas neves de Etiopia. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 183 |
Et Çesar, desto podes tu aver por testigo acolor meesma do pobõo que mora em Etyopia, que som todos negros, et am osangre queymado da grande caentura do sol, que aly faz opoder do seu feruor, et dos bafos do abrego, ou vendaual, quee [ontre] os ventos [omays] caente, donde am os omẽs daly acolor moy negra Et sobre esto tem tu que toda cabeça de rrio, qual quer que seja, que por geada ou neue quese faça, moyta agoa da, moyta agoa dela, que nõ jncha nẽ cresçe senõ desque entra overão, por que estonçes se começã arreter et deslyr as neues et as geadas que opoder do frio tem coalladas; mays o Nylo nõ leuanta tam altas suas agoas nẽ as cresçe ata que nõ nasçe ha estrella Cam, nẽ chega asua agoa ante áás rribeyras ata queo dia seja ygoal da noyte; et esto he ẽno mes de Setẽbre quando o sol entra ẽno signo da Libra; et por estas rrazões que ditas som nõ sabe o Nylo aley das outras agoas nem cresçe em jnverno et quando vay o sol moy alongado estonçes nõ ha asua agoa del ho offiçio queas outras agoas am; et quando vay o çeo destemperado, em medio dos grandes feruores do sol, estonçes sal o Nylo et trage amoyta agoa, et esto he su açytara de medio dia, que arde tanto que queyma; et esto se faz por que ofogo do eyxe do firmamẽto nõ se ençenda, et ençẽda el as terras et as queyme; et acorre desta guysa o Nylo ao mũdo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 183 |
Et quando se ençende aboca do [Leom] et queyma o Carneyro aasua çidade Syem [de] nostro Egyto, estonçes creçe o Nylo contra as bocas do [Leom] et do Cangro, et atempera ofogo deles, et esto he cousa que estam estonçes as gentes pedindo et am omoyto mester. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 186 |
As outras agoas que ante do deluuyo forõ et em el, estas se começã estonçes cõ toda afeytura do mũdo, et forom rrecadadas et postas em seus lugares çertos ẽno ajuntamẽto que foy estonçes da terra, que fora solta ẽno deluvio, et estas agoas que primeyro fogo forõ tomou Aquel que criou as cousas et as fezo, et ajũtoas et estabelesçeo as su [çerto] poder et çertos lugares donde nõ podem passar [nẽsse] desviar; et daquelas quese criarom ou forõ criadas despoys do deluvio, [de aquestas] nasçe oNylo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 195 |
Estonçes se compliam çinquoenta ãnos que nasçera Loth; et esse ãno meesmo tyrou Abraã da prijom ael et atodos los outros que cõ el forã presos, et rreçebeo aly grande onrra Abraã em aquel feyto; et acabarõ se outrosi em essa sazõ çinquoéénta ãnos queo nosso Señor Deus tirara do fogo dos caldeos, cõmo he dito de suso. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 197 |
"Abraã créé aquesto que te Eu digo que Eu [sõo] aquel Señor que te [tirey de] terra dos caldeos, et te librey do fogo enque elles te meterõ, et te trouxe aesta terra et prometi te que Eu tea daria, et quea herdarias tu et olynage que de ty sayria et asy ofarey. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 197 |
Et quando veẽo anoyte et se fezo grande escuro, paresçeolle hũ grande fogo, asy cõmo de forno ardente, et passou por ontre aquelas carnes que estauã partidas et queymoas todas; |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 204 |
"Toma tres medidas de fariña et faz della pães de fogo quanto mays agiña que poderes. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 208 |
Loth sayo de Sodoma quando os angeos esto diserõ, et chegou aSegor quando o sol saya sobre la terra, et despoys que el aly foy, cayo fogo do çeo sobre Sodoma, et Gomorra, et sobre as outras duas çidades Adama et Seboym, et destroyoas, et sufondoas todas ẽno abysmo, et fezoas hũ lago rredondo et caente cõmo fogo, segũdo diz mẽestre Godofre; et toda aterra que estaua em rredor dellas, et os omẽs, et todas las outras cousas viuas, et as aruores, et todos los outros hedifiçios et lauores, et quanto era dentro ẽnos termynos daquela terra, todo foy destroydo et perdudo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 208 |
Et as çidades dos seus [termjnos] queymoas todas cõ rrayos de fogo, et sufondou as todas et fezoas lago cõmo disemos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 208 |
Et [meestre] Godofre conta que asy he caente cõmo fogo; et [hũus] lle dizem mar de sal, por la agoa [quee] moy salgada, et os outros lle chamã mar morto por quese nõ criam aruores ẽna rribeyra, nẽ se criam peyxes em aquela agoa, nẽ aves, nẽ outra cousa viua nẽgũa, cõmo ẽnas outras agoas, et por que deyta dessy alugares [hũus] cospes negros de betume, et em aquela terra dizem aspalat por lo englut daquel bitume, et poserõ lle por ende nome [algũus] o lago Aspalat, que quer tanto dizer cõmo olago [do] bitume. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 209 |
Et por esto et por aquelo que avemos contado que elles quiserã fazer aos angeos em casa de Loth, foy Deus cõtra elles moy sanudo, et choueo sobre elles et sobre toda sua terra fogo ardente, et xufre [emçendido] que queymou aquelas quatro çidades cõ seus pobõos, que nõ quedou deles nẽgũ omẽ nẽ moller pequeno nẽ grande, em toda a terra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 209 |
Et por afirmar esto et atestemoyarlo conta sobre ello Cornelio Taçito que nõ moy longe de Arabia os cãpos que y avia moy plantados et poblados de grandes poderes de omẽs, arderõ arrayos que caerõ do çeo, et ençenderõ toda a terra; et diz aly mays Cornel que ficou a terra em sua semellãça de dura et forte cõmo antes era, mays que perdeo avertude et aforça de leuar froyto, et diz adeante que foy o do çeo aquel que queymou aquelas çidades, et que coyda que o bafo et fume daquel fogo que ensuzou et [empoçoou] as agoas et aterra daly, em tal maneyra que lles tolleo aforça que nõ criã nẽgũa cousa. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 209 |
Et por que ante queas destroyse Deus rregauãsse as terras de Sodoma, et daquelas outras çidades da agoa do Jordam, asi cõmo [oparayso] de Deus, et cõmo terra do Egito do rrio Nylo, de cõmo vem aSegor, segundo conta Moysem ẽno trezeno capitolo do Genesis, departe aly Paulo Orosio, esto foy por que os moradores daquelas çidades aviã moy grandes abondamẽtos de todaslas cousas, ho hũ [porla] caentura do sol, quee cõmo natura [de] fogo, et por lo moy bõo rregamento do rrio Jordam, et nõ agradesçiam esto a Deus, nẽ conosçiam quelles Deus dera estes bẽes aly, nẽ que por El os aviam, et errarõ tam de máá maneyra queos matou Deus cõ aquelas duas cousas: ahũa por la caentura do sol quelles criaua aquelas cousas, enviou sobre elles, et sobre a terra, et sobre todaslas suas cousas aqueles rrayos, et aquel fogo do çeo queos queymou todos; et por la agoa que aviã pera rregar queos [enrriquiçesse et despois] queo ouvo queymado et tornado em çíj́nsa et em poluo, diz queas sufondou et fezo sayr agoa dos abismos que todo aquelo cobrio et ajnda oje esta feyto lago, et esta agoa quee tal -diz - que asy cõmo aoutra et acaentura do sol criauã aly todas cousas, que asy estoruarõ despoys aly este fogo et esta agoa quese nõ criem y. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 212 |
Et ellas aviã aprendido queo mũ [do] se [avia] acabar por fim de fogo, et pensarom que por ventura aquel fogo que destroyra aquelas çidades fora aquela fim; et que asi cõmo ẽno tẽpo de Noe, Deus, por los pecados dos omẽs, matara todas las cousas viuas cõ odeluvio, senõ aNoe et aquelas outras cousas que forõ ẽna arca cõ el por mãdado de Deus, que por estas se cobrase [despois] olinage dos omẽs, et ellas coydarõ que outrosi por esta fim do fogo queymara Deus todos los outros omẽs do mũdo, et que leyxara aellas et aseu padre cõmo aNoe et asua [cõpaña] por rrecobrar por ellas ho humanal lynage. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 225 |
Et de [despois] que ouvo dito aquelo aseus seruentes cõmo fezesem, tomou aleña escolleyta que tragia pera osacrifiçio, et posoa as costas de Ysáác quea leuase; et Ysaac leuoa, et opadre leuaua ofogo et ocoytelo; et forõ se ambos açima do mõte pera olugar do sacrifiçio. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 225 |
"Padre, ofogo et aleña prestes esta, mays ¿hu esta aquelo de quese deue fazer osacrifiçio? |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 264 |
Esta Ysis foy ẽno Egyto dona moy complida em toda bondade; et os do Egyto, que eram moy grandes estreleyros et sabedores das naturas das cousas, adorauã oelamẽto da agoa et as planetas mays que aoutra cousa; et a agoa por rrazõ do Nylo, donde lles [vina] quanto bem aviam; et os caldeos adorauã ofogo por quea em aquela terra mayor poder que outro elamẽto, et onde quer que elles achauã ydolos feytos aonrra doutra cousa queymaua nos et faziam aas gentes adorar os seus. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 264 |
[Sobre esto] conta Lucas ẽna fim das rrazões da segunda ydade este avijmẽto, et diz que asy cõmo os prinçepes de Caldea et do Egito aviam suas contẽdas et lides ontresi quaes obedesçeriã aos outros, que asy leuãtarõ contẽdas os seus sabios et seus prinçipes cõ elles quaes dos seus ydolos poderiam mays et fossem mays onrrados et adorados, et vierõ aelo: et os caldeos trouxerõ seu ydolo de fogo, et os do Egito [fez[e]rã] hũ ydolo asemellança del rrey Belo, et poserõlle ẽna cabeça hũa corõa de ouro, et adorauã lo em [rrazõ] do elamẽto da agoa; et quando ouverõ [a vĩjr], aaproua fezerõ hũ grande vaso traspasado pera ello, amaneyra de corõa, et furarõ aquel vaso todo porlo fondo [como] criuo, et çarrarõ os furados com çera que era da color do latom [como] ovaso, et encherom aquel vaso moy bem de agoa. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 264 |
Et os caldeos chegarõ oseu [fogo] ao ydolo do Egito queo queymasse, et caesçeo aquela ymage et rreteu sse aquela çera dos furados et sayo aagoa daquel vaso por [hũus] canyzillos que fezerã em el ascondidos que nõ paresçiam, et desçendeo por la ymage ajuso et matou ofogo dos caldeos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 21 |
Et diz que asi cõmo a [çẽtelga] que jaz ençendida su a çijnsa et sol [cresçer] soprandoa, et toma força de fogo como a ouvera de antes. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 23 |
Et deytauã fogo [per] las gargãtas. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 23 |
Et era aquel fogo feyto tam forte que queymaua as eruas et ardiam. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 23 |
Et os peytos tragiã chẽos de fogo. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 23 |
Et diz que asy cõmo soem sonar os grandes fogos, ou cõmo se soem ençender as pedras queymadas quando as deytam en agoa, ajnda que esten frias de ante, en aquela maneyra diz que queymã os peytos de dentro as chamas que tenjã ala ençarradas. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 23 |
Et encheron todo o cãpo et o çirco de chamas de fogo. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 23 |
Pero o esforçado Jason nõ sentio aqueles fogos, nẽ os bruyos dos touros que tam fortes erã. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 28 |
Et esto feyto, ficou os geollos ẽna terra dizendo: ' Et tu, noyte moy leal das puridades; et uos, as estrelas da color do ouro que ydes en pus os fogos do dia. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 30 |
Et ante d ' esto avia ella feyto seu fogo et tomadas suas eruas. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 30 |
Et deytaua as gorgoçadas fora, et cayam arredor do fogo et da lareyra. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 40 |
Despoys que o carneyro foy aduzido, mandou ella poer logo sobre o fogo hũa caldeyra tamaña que podese em ella caber o carneyro. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 41 |
[Despoys] d ' esto pasados os tres dias, et ao quarto quando luziam as estrellas, fezo Medea com engãno seu fogo moyto apresamẽte. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 46 |
Et a deesa da discordia, veendo en aquel cõvite et en aquela nobleza et onrra a deesa da trayçõ et a deesa da aleyuosia et a deesa dos trafogos et a deesa das jnfirmjdades et a adeesa da luxuria; et cõ estas outras quantas deesas de bondades et de maldades avia, et todos los dioses cada hũus de seus poderes et de suas deydades; et veu se desdenada et deytada de tã bõo ajuntamẽto de tãtas bõas personas et tã nobles cõmo aly erã, teẽdo que nõ era ela a peor nẽ a mays vil de todas. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 90 |
Et quando se quiserõ yr, ouverõ o vẽto cõtrario et nõ poderõ; ontretãto guisarõ de fazer seus sacrifiçios a Jupiter, segũdo o custume de seus padres, et eram ja ençendidos os fogos sobre los altares. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 90 |
Et os saçerdotes dos gregos [ençẽdendo] aly o fogo, el chegou ao nyño. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 197 |
Et entre ellas avia hũa pedra que deytaua de ssy fogo, pero nõ paresçia a chama nẽ o fogo; et nõ quedaua de arder noyte et dia. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 343 |
Et agora oyredes o mal que lles ordenou que nũca õme d ' eles escapase nẽ tornase a sua casa poys que Palomades, seu fillo, cõ [elles] nõ viera, et poys el sofria doo et pesar, nõ queria que elles sem pesar fosen quando el (RRey) Naupus vio que os gregos [vynã] cabo sua marisma de seu rreyno, fezo fazer fogos de noyte ẽnos penedos da rribeyra aly donde era o lugar mays peligroso et mays brauo en guisa que quando a frota viese, que os podesem ben veer do mar, et viesem aly por tomar porto et goaresçer da tormẽta. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 343 |
Et quando os gregos virõ aqueles fogos en tã altos lugares, ben coydarõ que a gente d ' aquela terra aviã d ' eles doo et piedade, et (que) lles faziã aqueles fogos en tantos lugares por que visen que era ali prouado et lugar de tomar porto. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 343 |
Et leyxarõ se yr dereytamente a aquel porto hu viã [rreluzer] o fogo mays nõ era aquel o porto que elles aviã mester et aquela noyte era tã braua et tã escura que esto era hũa grã maravilla. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 343 |
Et en aquel lugar forõ moytas naues perdidas et grãdes cõpañas et por seu mal virõ aquel fogo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 246 |
Et obrígome a atãto que, se depoys for mẽtira, que me deytedes en hũ grã fogo et que me queymedes y por falsso mẽtiroso. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 352 |
Et alý oyriades retenir elmos et veeriades despedaçar escudos et caualeyros caer mortos et malchagados, et moytas lorigas falssadas; et veeriades, ao topar das espadas, seýr fogo delas, et outras moytas britadas das feridas que sse dauã; et amolauã outrossý os elmos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 398 |
A façe del era uermella cõmo fogo et os cabelos del luzíã assý que semellauã que ardíã, en gisa que a tres légoas o podería home deuisar per noyte escura. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 412 |
Et estes fogos erã tã feos et tã negros que toda a terra era ende escura et aneuoada, et dos fumes que ende saýan erã cheos os uales et os mõtes et os cãpos et as serras. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 441 |
Et entre elas auj́a hũa pedra que deytaua de ssy fogo, pero nõ pareçía y chama nẽ fume, et nõ quedaua de arder noyte nẽ día. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 489 |
Mays outra cousa rreçeo eu: se este pleito así trouxer encuberto, cada día creçerá mĩa coyta et meu mal, ca o fogo encuberto peor queima que o descuberto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 512 |
Cõmo os troyãos poserõ fogo aas naues et cõmo as defendeu Ayas Talamõ |
[+] |
1370 |
CT 1/ 512 |
Pois que os gregos forõ uençudos et acolleytos aas tendas, cõmo uos aio contado, Paris et Troilos, cõ dez mill caualeyros, aguillarõ contra o mar quanto poderõ, et fezerõ poer fogo aas naues. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 512 |
Et elas cõmeçarõ d ' arder, ca estauã secas, et dérõlles moy grã fogo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 647 |
Et posérõlles fogo, segũdo que era custume da sua lee. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 647 |
Et pero que o fogo lles poserõ muytas uezes, nũca tãto poderõ fazer que os podesem asçender cõmo suíam. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 647 |
Desí poserõ fogo aos sacrifiçios. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 647 |
Mays quanto y fazíã nõ lles tjna prol, ca o fogo morría logo et nõ se aprendía a nihũa cousa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 649 |
Mays se quiserdes que os sacrifiçios seiã rreçebudos et os dioses pagados, ýdeos poer alí hu iaz Éytor, et poédelles o fogo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 657 |
Despois que todo esto fuj feyto et as naues bẽ bastidas et bem aparelladas et ben gornidas, os gregos poserõ fogo a suas pousadas, que auíã moy grandes et moy belas, que fezerã de longo tenpo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 657 |
Et os fogos erã tã grandes et os fumes que pareçíã muyto a longe. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 657 |
Et se(m) grã prazer ouuerã de as fazer boas, tã grã prazer ouuerõ de lles poer fogo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 658 |
Et uirõ o sinal que auíã posto cõ Antenor et cõ Eneas, ca hũ õme a que dizíã Simõ iazía dentro ẽn o caualo et fezo hũ grã fogo, cõmo lle estes mãdarã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 662 |
Desque os gregos matarõ et prenderõ et rroubarõ quanto acharõ en Troia, cõmo uos ey contado, poserõ fogo aa çidade de cada parte. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 672 |
Dizédeme, dom Ulixas, ¿quen fuj aquel que defendío as naues, quando Éutor lles poso o fogo, et outra uez quando as açendeu Troilo? |
[+] |
1370 |
CT 1/ 696 |
Quando el rrey Napus ueu que os gregus uijnã cabo da sua marisma do seu rreyno, fezo fazer fogos de noyte ẽnos penedos da rribeyra, alí hu era o lugar mais perigooso et mais dultoso et mais brauo, en guisa que, quando a frota uẽese, que a podesẽ ueer do mar, et uẽese alý por tomar porto et goreçer da tormenta. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 696 |
Et quando os gregos uirõ aqueles fogos en tãtos lugares, bẽ coydarõ que a gente da terra auía deles doo et piadade. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 696 |
Et os fogos fazíãnos por coydarẽ eles que era alý pobrado et lugar du tomarí[ã] porto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 696 |
Et leyxárõse yr a aquel lugar dereitament hu uij́am rreluzir o fogo, coydando que era [p]o[rt]o. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 696 |
Et en aquel lugar forõ perdudas muytas naues et grandes cõpañas, et por seu mal uirõ aquel fogo, ca muyto o cõprarõ carament. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 31 |
Diz Josep que en aquel tẽpo paresçeu sobre la çidade de Iherusalem hũa estrela moi clara em maneira de espada moyto espantosa, que lançaua de si rrayos que arrdiã com̃o fogo, et durou por hũu ãno. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 34 |
Et en outro dia voluerõ alo et apareçeulles ẽnas suas vestiduras cruzes de sangue; et ao terçer dia uoluerõ alo et o terreo deytou de si caentura de fogo que os queymou todos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 104 |
Tu es Aigolando que me tomaste a mĩa terra por engano, a terra d ' Espana et Gascona que eu gaaney por la grraça de Deus et meti en poder de cristiãos, et os rreis dela torney a meu senorio; et despois que me eu volui a França mataste os cristiãos de Deus que eu y metera, et destroyste as çidades et os castelos, et toda a terra metiste a fogo, d ' esto sabe que eu ey grã pesar. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 110 |
"Partideuos de mĩ malavẽturados et ydeuos para o fogo do Inferno, ca me vistes aver fame et nõ me [destes] de comer, et vistesme aver sede [et] nõ me destes de beber"; et sabede que a lee et a creẽça de Deus, pouco val ẽno cristião, se nõ faz as obras, que diz San Paulo que com̃o o corpo sen alma he mort[o] asi he morta a creẽça sen boas obras. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Et a dos viinte mĩll vẽo primeiramente ferir sobre los cristiãos, et os cristiãos voluerõ a eles et lidarõ des la manãa ata ora de terça, et matarõ todo los mouros que nõ ficou deles nĩhũu, Et eles estãdo cãsados da lide que ouverã, os outros XXX mĩll mouros vierõ sobre eles et matarõ todo los cristiãos, que nõ ficou deles nĩhũu senõ pouquos que nõ fosen hũus chagados et os outros degolados, et outros [con] grãdes feridas de lanças et cortos cõ segures, et outros chagados cõ seetas et cõ dardos, et outros esfolauã cõ coytelos, et os outros queymauã en fogo, et os outros enforcauã. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 81 |
Et depois acabados os Noue dias filla cal uiua et mel craro, tanto de huun como doutro et pouco de bõo vjno, et amasa todo desuun ataa que se faça maça, et mete esta maça no fogo, ataa que se faça della caruon et deste caruon fage poo, et llaua as chagas con viño caente duas uezes no dia, et fage as estopas miudas et talladas con cuitello, et enuolueas en aquel poo et ponas nas chagas. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 87 |
Nota que o Rosalgar posto mesuradamente como se deue poer en qualquer llugar come et rroe, asy como fogo, toda a carne sobeia, et por en deues a auer gran femença en poer o poo do rrosalgar, ca se o poseren con mesura, en como se deue poer, come et Roe marauillosamente toda a carne sobre que o poem. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 99 |
qeima con fero feruente os jllaes, fazendo en anbos duas linas en maneira de cruz, et por rrestrengemento do fogo quando se defera os jllaes moito do que soem ferir, et fendelle as uentaas ao longo para tirar por sy et enuiar mais ligeiramente saar. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 101 |
primeiramente pararas o Cauallo en lugar caente et caenta enno fogo pedras, et lançaas so o uentre do Cauallo, et Cubri o Cauallo de hũa cuberta de llãa, et llança sobre aquellas pedras agooa caente tanto que as faças fumegar en gisa que se uolua o Cauallo en suuor todo. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 101 |
Para matar a fistolla filla o rratano que he o sirgo da rraposa que see nos codesos, saão, et viño, et ponno en hũa olla Noua et leixao tanto cozer sobre llo fogo que se faça del caruõos, et destes caruões faras poo que deitaras na fistolla, et matalla as. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 101 |
Contra a door que chama llaçerto, que quer dizer lagarto, mete agulla de fero fervente no meogoo do tranço do rrabo, et saara, senon ponlle o fogo, que he o pustrumeiro Remedio. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 111 |
Para esto ual queimar anbas llas uentãas das trincheiras que chaman meestras ou as açendan con fogo conuynyuelmente. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 125 |
para esto val o pustrumeiro rremedyo que queimen ao llugar danado da anca ao llongo et ao traues con vergas conuiniuilles porque o fogo naturalmente apresa os homeres como dito he, et asy curaras a dita door. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 129 |
Et Nota como o fogo seia o pustrumeiro rremedyo de todas llas meezjnas do Cauallo, senpre as lias das qeimaduras se deuen fazer altas conuinjuelmente, que o Cauallo non veña outra uez a seer qeimado. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 135 |
fage cozer os farellos ou semẽas do trigo en vinagre forte et mete con esto hũa peça de seuo, et mete todo ataa que espese feruendo ao fogo, et depois pono caente qual o poder sofrer sobre lla juntura jnsartillada, et llegao con huun pano et esto lle rrenouen duas uezes no dia; |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 135 |
Et deste desjuntamento uen jnchaço duro a que deuen acorrer con coyturas ou con fogo que he pustrumeiro rremedyo. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 135 |
Para esto ual reer o lugar jnchado et çercallo de semesugas para liurar ende o sange que y ha para seyr fora, et se por estas cousas todas non desjncha ponalle coyturas de fogo et curenas asy como ia dixe. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 135 |
Et se ficar algũa escadeẽa desto nas coyxas, que non seysem fora, faze enprasto da allosona et da alfauega de coura et do gigante pisado todo esto con exulla vedra de porco et amasado con faryña de trygo et con pouco de mel et coyto ao fogo en huun testo, et pois posto caente sobrello llugar et llegallo moy bem et lleixallo y seer por alguun tenpo et depois preme ben aquelle lugar et sayra ende que quer que de dentro ficou. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 139 |
A esta door acorreras en esta gisa por que se non pode curar por engentos nen por outras qousas que ben seian, por en mester he de a qeimaren con ferro rredondo caente naquell llugar hu se começa que por rrazon do fogo a cebradura trauesa non podera mays creçer. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 141 |
A esta door acorreras en esta gisa por que se non pode curar por engentos nen por outras qousas que ben seian, por en mester he de a qeimaren con ferro rredondo caente naquell llugar hu se começa que por rrazon do fogo a cebradura trauesa non podera mays creçer. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 141 |
toma do çumo dos colloos das abroteeas et ssete dramas de cal uiua et douro pimente en poo quatro dramas, et amasa todo en huun et cozeo en ola noua ben cuberta de huun testo, que non posa ende sayr bafo nen fumo, et feruera tanto ao fogo ataa que se uoluera todo en poo. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 153 |
Et se falleçer a sponssa que a non posas auer ual moyto para sse comer o ffigo o poo dos colloos das abroteeas, que lle porras, ou os outros poos corrosiuos ssobre ditos, ssaluo o rrossalgar que lle non porras porque he moy forte sen tenperar, garda de lle poer y queima por nehũa maneyra porque por llo fogo, sse llo posseres o toello que he tenrro se poderrya seqar et danar de tal giisa que se estremarya del a huña toda uya. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 102 |
Ao Santiago que vina, os da eglleia poserõ fogo eña Prataria et en derredor de tod ' a eglleia et ardeu todo. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 110 |
Et sepultado en huũ moymento enõ qual, por diujnal Juizo, se leuantou fogo do çeoo o qual queymou todo o moymento et sepulcro en persona, et [aa] vista de todos. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Et por toda a terra rroubarõ omes et molleres, et poynã fogo e destroyron a terra ata Conpostella. |
[+] |