logo usc Corpus Xelmírez - Resultados da consulta

Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval

Resultados da pescuda


Os resultados das buscas efectuadas no Corpus Xelmírez poden ser usados con fins educacionais e de investigación, sempre que se mencione a fonte. Se desexa consultar a referencia e o contexto dun exemplo, calque no símbolo [+] na cela da dereita. Para se referir ao corpus como un todo, cite: Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval - http://sli.uvigo.gal/xelmirez/. Se desexa realizar outra pescuda no Corpus Xelmírez, pode calcar aquí.
Está a procurar contextos do uso de jaz nos textos históricos do Corpus Xelmírez.

Número de contextos atopados: 276

1264 CSMp Pauta/ 39 [P]orque trobar é cousa en que jaz || entendimento, poren queno faz. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Virgen Santa Maria, || guarda -nos, se te praz, || da gran sabedoria || que eno demo jaz. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .LXXXXI. é como Santa Maria deçeu do çeo en hũa egreja ante todos [e] guareçeu quantos enfermos y jazian, que ardiam do fogo de San Marçal. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Loar devemos a que senpre faz || ben, e en que toda mesura jaz. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .C.LXXXIIII. é como Santa Maria livrou de morte un meninno que jazia no ventre da madre, a que deran hũa cuitelada pelo costado. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Muito faz grand ' erro, e en torto jaz, || a Deus quen lle nega o ben que lle faz. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .CC.XXVII. é como Santa Maria sacou un escudeiro de cativo, de guisa que o non viron os que guardavam o carçer en que jazia. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .CC.LXXXIX. é como un ome bõo de religion foi veer a ygreja u jazia o corpo de Sant ' Agostin, e viu y de noite Santa Maria e grandes coros d ' angeos que cantavam ant ' el[a]. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .CC.XC.I. é como Santa Maria tirou un escolar de prijon en Touro porque lle fezera hũa cantiga eno carcer jazendo. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Com ' á gran pesar a Virgen | dos que gran pecado fazen, || outrossi en salvar punna | os que en torto non jazen. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Esta .CCC.LVI[I]. é como Santa Maria do Porto mostrou per sa vertude un logar u jaziam muitos cantos lavrados que meteron ena sa ygreja. [+]
1264 CSMr B/ 362 [[C]omo Santa Maria deceu do ceo en hũa egreja ante todos e guareceu quantos enfermos y jazian que ardian do fogo de San Marçal.] [+]
1264 CSMr B/ 595 [Esta é como Santa Maria livrou de morte ũu menynno que jazia no ventre da madre, a que deran hũa cuitelada pelo costado.] [+]
1264 CSMr B/ 704 [Como Santa Maria sacou un escudeiro de cativo de guisa que o non viron os que guardavan o carcer en que jazia.] [+]
1264 CSMr B/ 101 [[C]omo un ome bõo de relijon foy veer a ygreja u jazia o corpo de Sant ' Agostin, e viu y de noite Santa Maria e grandes coros d ' angeos que cantavan ant ' ela.] [+]
1264 CSMr B/ 107 [Como Santa Maria tirou un escolar de prijon en Touro porque lle fezera hũa cantiga eno carcer jazendo.] [+]
1264 CSMr B/ 276 [[C]omo Santa Maria do Porto mostrou per sa vertude un logar u jaziam muitos cantos lavrados, que meteron ena sa ygreja]. [+]
1295 TC 1/ 35 Et el rrey diselle muy sanudament[e] que o nõ faria et, se mays lo dissese, que o mãdaria deytar hu seu padre jazia. [+]
1295 TC 1/ 87 Andados iij anos do rreynado del rrey dõ Ramiro -et foy isto na era de IXe çẽtos et xlij ãnos; et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en IXe çẽtos et iiijo ãnos - (et) o conde Fernã Gonçaluez, auendo sabor de fazer seruiço a Deus et de gaanar prez et onrra, começou de guerrear conos mouros muy de rigeo, et foy cercar hũu castelo muy forte que a nume Caraço; et jazia en somo dũa serra muyto alta, que tijnã os mouros entõçe. [+]
1295 TC 1/ 90 Et, assi com̃o chegou, entrou pella jgleia et foy ao altar, alj hu jazia o porco. [+]
1295 TC 1/ 100 Et desque o conde Ffernan Gonçaluez ouve arrancado o canpo, deceu de seu cauallo, et desarmou el per sua mão o conde de Tollosa, allj hu jazia morto, et fezeo [ban]ar. [+]
1295 TC 1/ 166 Jazendo o cõde doent[e] veera hũu conde de sua terra que ya en romaria a Sanctiago. [+]
1295 TC 1/ 166 Et meteu o conde Garçia Fernandez, armado de hũu lorigõ et hũu gram coytelo ẽna mão, sub o leyto en que ãbos auyã de jazer. [+]
1295 TC 1/ 331 Et el rrey de Seuilla envioullj dizer que, todalas cousas que el podese auer, que o seruiria cõ ellas, mays que non sabia hu jaziã os corpos; mays que elle que punasse en saber delles et el que o saberia da sua parte; et, se os podesse auer que llos daria muy de grado. [+]
1295 TC 1/ 335 Et entõ mostroulle por sinaes çertos com̃o jazia en Seuilla, a Vella, et en qual lugar. [+]
1295 TC 1/ 335 Et, quando os bispos forõ ala, começarõ a catar a todas partes, andando todauia el rrey cõ elles; et, por sinaes çertos que lles mostrara aquelle santo cõfesor, acharõ o lugar hu jazia o seu corpo. [+]
1295 TC 1/ 388 Conta a estoria que os castelãos que forõ buscar seu senor, et acharõno na rribeyra do rrio hu jazia mal ferido de morte. [+]
1295 TC 1/ 448 Conta a estoria que, ẽno xvj ãno del rreynado del rrey dom Afonso, el rrey dõ Garçia, jazendo ena priiom eno castelo de Luna, enfermou moy mal. [+]
1295 TC 1/ 448 Et el rey dõ Garçia mandousse sangrar, jazendo enfermo. [+]
1295 TC 1/ 668 Et ya estar sempre cõno corpo do Çide a todas as oras, así que nũca sse ende partia, senõ aa ora do comer et de noyte, (senõ) que a nõ leixauã y jazer, senõ quando faziam vigias por onrra do Çide. [+]
1295 TC 1/ 671 Et jaz o seu corpo muy onrradamente en Seuilla. [+]
1295 TC 1/ 690 Et, quando finou, mandousse soterrar en Alconçer et y jaz oge dia. [+]
1295 TC 1/ 699 Et, el jazendo essa noyte dormindo, apareçeullj Santo Ysidro, et começoo de confortar. [+]
1295 TC 1/ 780 [Et] jazia dentro dõ Aluar Peres cõ saseenta caualeyros cristãos. [+]
1295 TC 1/ 806 Et el rrey dõ Fernãdo jazendo na çerca de Cordoua, foyse chegando cada dia sua gente, que vĩjna de cada part[e]. [+]
1300 XH I, 0/ 5 Et [a aquela] terra dyserõ despoys Edom, et jaz ẽno mar ouçião; et, segundo diz Agostym ẽna glosa, Edon he deleytos. [+]
1300 XH I, 0/ 9 Quando elles seyrõ do Pareyso, ontre otempo que poserõ ẽno camyno pera víj́nr aaquel lugar, oque morarõ aly desque y chegarõ, comprirõ estes quinze ãnos, por quelles foy moy longa acarreyra [per] que ouveron de vĩjr, do começo da terra aparte de ourient ata medeo della, ca Jerusalem et Ebrõ, que esta açerca hũ do outro, em medio da terra jazẽ; o al por moytos máos lugares moy asperos et sensabores, por penas, et montes, et agoas, et espantos de bestas feras, et serpentes que achauã y alugares; demays que nõ avya ajnda y feyta carreyra njhũa, ca nũca andara omẽ por y; o al por que despoys que açertarõ avíjnr aEbrom et forõ y os primeyros ãnos, tanto ouverõ que [veer] et pensar ẽnos bẽes que perderam et otraballo [et] mezquindade enque eram, quese nõ nẽbrarõ de solaz de varõ et de moller; demays que erã ajnda vírgéés et taes sayrõ do Pareyso, segundo dizẽ Metalio et Lucas obispo de Tuy. [+]
1300 XH I, 0/ 18 Et estes de Caym et os outros, que nõ sabiam ajnda nada de rrazõ de metaes, nõ curauã delles et leyxauã[os]; et tanto foy moyto este metal queo soubo Tubal Caym, que obraua delles, et vẽeo aaqueles lugares dos mõtes por onde diziã que esto acõtesçera, et achaua as peças et as taboas dos metaes que jaziam por aly onde se queymarã. [+]
1300 XH I, 0/ 18 Et quandoas alçaua vyo em ellas os synaes que paresçiam que tomarã ensy das cousas sobre que jaziam, et aasemellança de aqueles synaes fezo el o entallar, et enleuar, et pyntar. [+]
1300 XH I, 0/ 20 Et desque Lamec et omoço chegarõ açerca donde el estaua, bolyo Caỹ de dentro, ca nõ podia estar quedo, et as follas das aruores do mõte que caerã y et jaziã secas sonarõ. [+]
1300 XH I, 0/ 20 Et o moço entrou et achou aCaym que jazia em terra tendido de aquel colpe pera morrer, mays pero vyuo era; et [coñosçeo] omoço que aquela forma tal que de omẽ sééria et nõ al, et ouvo [del] gram pauor. [+]
1300 XH I, 0/ 20 Et omoço leuou ho ala, et Lamec começou delle [pregũtar]; mays quando chegarõ jazia Caym en passamẽto, et nõ podo dizer nada aLamec; et por lo pesar que avya desto et cõ grande saña que tomou contra omoço que sabya que el o giara ala por que matara aCaym, alçou Lamec oarco, que tenya ẽnas suas mãos et deu cõ el ao moço tal colpe que quebrãtou oarco, et britou ao moço acabeça, em tal maneyra que morreu ende omoço, et leyxóós aly ambos mortos. [+]
1300 XH I, 0/ 22 Sobre esto diz Josepho ẽno segundo capitolo, que Lamec era omẽ sabeo, et sabya as cousas de Deus sabeamẽte, et por que vya que el jazia su apẽna de Caym enque caera Caym por la morte de seu yrmão Abel et el por la de Caym, dizia esto asuas molleres; doendo se el do feyto que fezera, et ellas quese doessem ende asi cõmo el; oal que por lo medo de ellas seerẽ penadas porla morte del, seo [matasem], et ajnda ellas sete tãto mays que el por que matara aCaym, et que duldariã ellas delle fazer [njhũ] pesar, nẽ deo matar, nẽ ajnda sofrer [anjhũ] queo matase, et [escarmẽtaarlas] asy desta [guisa], et ajnda por lo deuedo que avya cõ ellas de gardar las que nõ caesem em tal morte nẽ em tal [pena], ca erã [maos] todos los seus, asy cõmo diz Josepho, et ho avemos nos dito. [+]
1300 XH I, 0/ 23 Adam foy buscar aAbel hu jazia morto, et achou ho aly ondeo ascondera seu yrmão Caym, et leuóó dende et suterróó em hũ vale açerqua de Ebrom. [+]
1300 XH I, 0/ 23 Et diz sobre esto mẽestre Godofre ẽna sexta parte do Panteõ et outros queo outorgã cõ el, que teuo Adam dóó por Abel çento ãnos; et que poucos dias forõ em todos aqueles ãnos que el nõ fose aafosa de Abel chanzer, et fazer doo, et chorar por el; et tanto durou esto que Adan et os que vierõ despoys del que chamarõ por este feyto [a] aquel lugar onde jazia Abel val de Lagrimas Et de cõmo avia Adam moy grande dolor por la morte de Abel, et outrosy por Caym que fezera aquesta nemyga, et era seydo et ydo fora da terra, ca acõmo quer quelle aquel mal contesçera seu fillo era, cresçendolle este pesar et este dolor de cada dia do começo ata ocabo do dolor, poso em seu coracõ et fezo promyssom delo et jurou que nũca mays sse chegasse aEua pera fazer em ella fillos de que tomasse tristeza et pesar. [+]
1300 XH I, 0/ 30 Noe sayo et aterra cõmo estaua ajnda lodosa das agoas do deluvio, et o lodo tenrro quando Matussalem sayra synaloa cõ os péés; et Noe quando vio os synaes que Matussalem fezera cõ os péés ẽna terra, maravillou sse moyto daquel omẽ, donde fora, ou onde escapara do deluvio, et foy yndo Noe por los synaes dos péés et achou aMatussalem onde jazia morto, atantas pasadas da arca quantos dias durara o deluvio enque el viuera apegado fora da arca. [+]
1300 XH I, 0/ 32 Et nos tẽemos que Caym por seu corpo que nũqua tornou aEbrõ despoys que dende fogio ante afaçe de Deus, mays que morou [em] terra de Nod, a aqual despoys chamarõ Caỹnod do nome del, et aly o matou Lamec, fillo de Matussalem seu trasneto, et y jaz. [+]
1300 XH I, 0/ 32 Et estes forõ aos que diserõ gigantes, et ouverõ este nome de ge que dizẽ en grego por terra, et genyty em latim por engendrados; et segũdo esto, gigantes tãto quer dizer cõmo engendrados de terra, et nõ por que elles nasçessem de terra, mays por que queriam séér señores de toda aterra et de todas las outras cousas, et seguyr oterreal, et que atorto nẽ adereyto outro señor senõ elles nõ ouvesse y; et Deus por esso vééndo amalyçia dos omẽs [cresçer] cada dia, et yr de mal ha peor, et veendo cõmo oseu coydado et [o] coraçõ delles era dado aentẽder todo mal et maliçia em todo tempo, touo que pẽna lle jazia em aver feyto ho omẽ. [+]
1300 XH I, 0/ 34 Et estes espyritos am nome [jncubos], que tanto quer dizer como jazedores de suso, et esto por quese deytã em çima [aos] omẽs; et estes som aqueles quese deytam de suso sobre os omẽs de noyte et os apesam quando dormẽ; et estes jazem cõ as molleres em forma de varõ et enprenam as de omẽs; et os que daqui nasçem som grandes et valentes et de grandes corações. [+]
1300 XH I, 0/ 49 Et acontesçeo que jazendo asy descuberto Noe et dormyndo, vẽeo Cam, seu fillo mediano, et quando o vyo tal jazer rryosse del; et sayose et foyse pera seus yrmãos onde estauã labrando et disolles lo. [+]
1300 XH I, 0/ 52 Elmodaid, Jalep, Asermot et Jare, Avram, et Jazal, Veda, Ebal, Abymael, Sabba, Effit, et Ebila et Jobal. [+]
1300 XH I, 0/ 53 Moysem ẽno Genesis nẽ em outro lugar nõ achamos que disese nẽgũa cousa que Noe mays fillos ouvese daqueles tres que avemos dito; mays léémos do bispo Metodio, martere, que jazendo preso ẽno carçere ondeo tyña oPrinçepe da terra, que pedio mercede anoso señor Deus quelle mostrasse çertamente averdade dos primeyros omẽs et das suas generações. [+]
1300 XH I, 0/ 62 Et Asia ouvo este nome [de hũa] dona [que foy] señora dela aque chamarõ por nome Asia; et outrosy ha este nome Asia apartadamẽte hũa terra que jaz em aquela terçeyra parte de todo omũdo, [asy] cõmo véémos que he em España que chamã Leon atodo orreyno et Leon he hũa çidade del, et asy he aly que dizẽ [Asia] atoda aquela terçeyra parte de toda a terra, et Asya [ha] hũa terra della de moytas que y ha; et he Asia aquela terra donde vierõ adesputar cõ Santo Esteuóo. [+]
1300 XH I, 0/ 64 Pero diz Moysem que sayo Assur daquela terra asy cõmo de Senáár; et diz mééstre Pedro ẽno capitolo daquela torre Babel queo deytou Nẽprot [per] força fora dela, et Moysem diz que poblou Assur a çidade de Nynj́ue et as plaças della et as aruores, et dizlo aqui por las aldeas, et diz que poblou a Cale, aque chama oebrayco Rrabat , et Rresem que jaz ontre Njnyue et Cale. [+]
1300 XH I, 0/ 65 Et jaz esta terra ontre Palestina et Syria ajuntada ahũa parte por seus termynos et aaoutra parte jaz contra medio dia donde vem ovento abrego. [+]
1300 XH I, 0/ 65 Elimodat, Salet, Asarmot, Yrat, [Azuram], Jazal, Deda, Bebal, Abymael, Sabba, Ofir, et Euyla. [+]
1300 XH I, 0/ 69 Onde achamos que moytos dos gregos que [escrivirõ] as estorias que falam deste rrio dizẽm quelle chamã Put do nome daquela provynçia [per] onde corre; mays despoys quelle foy mudado onome em tempo de hum fillo de Mezrraym que ficou por erdeyro despoys del, et foy ao que disemos Badym; et mudou este nome aquel nome Put aaprovynçia et aos moradores della, et por departymẽto da outra Lidya que disemos dos de Sem [mudandolle] as leteras chamou Libya aaterra et libes aos pobladores; et jaz esta terra açerca das areas de Asia, et ajnda mays, queas arreas som amayor parte desta terra. [+]
1300 XH I, 0/ 80 Et esta terra jaz ẽna fim de Europa em ouçidente, que he a postromeyra terra do mũdo, asy cõmo vay daquela parte; et em pos aquesto estes do lynagéé de Tubal, morãdo aly em aqueles montes Pyreneos de Aspa, desque se forõ fazendo grandes [cõpañas] perderõ omedo do deluvio, ca avyam ja por [moytos] ãnos prouado aterra et as agoas das chuvias et dos rrios, et desçenderõ dos moy altos montes et poblarõ ẽnos chãos das [rribeyras] do [rryo] aque dizemos agora Ebro, et desque se touerom por moradores daly mudarõ elles onome asy méésmos et chamarõ sse çeltybeyros de çe que quer dizẽr tanto cõmo cetus por [conpañas], et Tubal et Yberos Ebro, et enaderõ aquela letera l em medio por apostura do nome, et [çeltiberos] tanto som cõmo [conpañas] de Tubal, moradores das rribeyras do rrio Ebro. [+]
1300 XH I, 0/ 81 Et outrosi os do linage de Jafet tomarõ em Asia de Amano et Toro, mõtes de Çiliçia et de Syria, asy cõmose cõtéém des aly ata orrio Tanays, cõmo he jadito; et oque os de Cam tomarõ en Asya era cõtra asua terra de Africa [en] fondo de Asya [mediodia], et oque os de Jafet tomarõ jaz contra asua partida de Europa aaparte de septẽtriom; et aqui paresçe que nos dam aentender estas rrazões quese podem andar por pe et por terra de hũas em outras estas tres partes do mũdo: [+]
1300 XH I, 0/ 84 Outros dizẽ quese foy cõ Geter seu sobrino, fillo de Aram, que era fillo de Sem, aBautria, aterra que disemos dos bautriões, onde el ouvo despois nome Zoroastres, et lidou et rreynou cõ el rrey Nyno, segũdo contaremos adeante, et que aly ficou et morreo et que aly jaz, et em esto acordam os mays et nos com elles. [+]
1300 XH I, 0/ 85 Poys, segundo as rrazões ditas, ficou Sem em Jerusalem et y morou et finou et y jaz. [+]
1300 XH I, 0/ 85 Et Jafet cõ Noe seu padre jazẽ [en] Rroma. [+]
1300 XH I, 0/ 89 Et estes hu andauã ẽnos lauores et por los montes cõ os gáándos pararõ mentes aas eruas et áás aruores, et virõ cõmo cresçíam et se leuãtauã por sy [da] terra contra o çeo et pensarõ em ello et creerõ que [eram] creaturas mays chegadas aDeus que as pedras, que jaziam sempre quedas et frias, sem toda natura de alma, et nũca se mouyam nẽ caesçiam senõ seas mouya ou caentaua outro, nẽ [cresciam] nẽ floresçiam, nẽ faziã nẽ leuauã froyto de quese gouernasem os omẽs et as outras anymalyas, cõmo ofaziam as eruas et as aruores. [+]
1300 XH I, 0/ 119 Et outrosi Orosio diz adeante que sse de Deus som as potestades et os poderios, que moyto mays som seus os rreynos et os poderios de quese criam et sayem; et diz que se os rreynos menores departidos ontresi jazem em este deuedo et em esta ordenãça aDeus, quanto cõ mayor dereyto lle he teudo algũ rreyno moy grande, [a que] toda potestade et poderio dos outros rreynos he sumetydo et lle obedesçe. [+]
1300 XH I, 0/ 125 Conta Paulo Orosio ẽno segundo capitolo [do] primeyro libro quea terra que jaz ontre oTygre et Eufrates, rrios de Asia, contra oriente, quee aquela aque dizemos [Messopotamja]; et diz quese começa esta terra de Messopotamia de parte de septẽtriom, ontre ho mõte Toro et omõte Caucaso; et jndo ontre estes mõtes et ontre estes rrios vay contra medio dia ata que chega ẽno rreyno de Babilonya, et passada Babilonya contra medio dia; et daly açima contra ouriente jaz terra de Caldea, et sobre Caldea mays arriba aparte de oriente jaz terra de Arabia, onde som as aruores enque nasçem moytas et bõas espeçias et de moy bõos olores et de grãdes vertudes, et diz Plinio et outros filosofos et naturaes que aly mora ha ave fenys, et que viue daquelas espeçias et nõ de al. [+]
1300 XH I, 0/ 126 Abraã, Nacor et Aram; et estas forõ as géérações de Tare, et Aram fezo aLoth, et morreu ante que Tare seu padre em aquela terra hũ nasçera, ẽna çidade Vr et ẽno fogo dos caldeos, cõmo vos contaremos adeante; et casou aly Abraã cõ Sarra, et Nacor cõ Melca, fillas daquel Aram, seu yrmão; et Sarra sayo [manjña] et nõ avia fillos; et tomou Tare aAbraã, seu fillo, et aLot, seu neto, et aSsarra, sua nora, moller de seu fillo Abraã, et leuou os daquela [çidade] Vr dos caldeos onde morauã, pera yrse cõ elles aterra de Canaã; et vierõ aaquela terra de Messopotamya que avemos dita, ata a çidade de Arã, et morarõ aly; et cõplio Tare aly duzẽtos et çinquoéénta ãnos de ssua vida, [em] essa çidade de Aram, et morreo em ella et em ella jaz. [+]
1300 XH I, 0/ 130 Et Azara, quandose sentyo prenada, fezóó logo saber aTare, ante que a omẽ do mũdo entẽdesse; et Tare, quandoo souvo, vẽeose ascondidamẽte aaçidade, et tomoa aescuso et leuoa ahũa aldea que jazia em Caldea ontre estas duas vilas: [+]
1300 XH I, 0/ 134 Et diz mays obispo Lucas em esse capitolo, por que jazia Caldea açerca de [Babilonja], que queria séér dela señor el rrey Nẽprot; et elles nõ oqueriam rreçeber, et ouvo abuscar mẽestria por onde podesse cõ elles, et começoulles apredicar dos deus et ensynarlles adorar ofogo, et por esta maneyra vençeos et rreçeberõno por rrey. [+]
1300 XH I, 0/ 139 "Padre, se tu arrazõ te quisesses tornar, cõmo omẽ et padre dereytureyro, bem vees tu aqui oque fezo odano, et para agora mẽtes aesta ymage que esta sãa et tem seu mallo ẽnas mãos, desavẽeose cõ estas outras, et barallarõ, et pelejarõ, et estas outras cõmo nõ tynã arma nẽgũa cõquese defender del ferio as el atodas, et quebrantoas et fezoas ataes cõmo tu véés que jazem, et aaquel pom tu aculpa et nõ [a mỹ], se tua mesura for. "Tare era omẽ mãso et mesurado, et queria grande bem aaquel fillo, et quando aquela rrazõ lle oyo [entendeo] que qualquer cousa que el disesse que Abraã queo vençeria, et começou [a rrijr] et diso asy: [+]
1300 XH I, 0/ 139 "Padre et meu señor: asy queria eu, que vos que esso dizedes que entendessedes ofeyto dos ydolos cõmo som fuste, et pedra, et terra, et feyturas das mãos dos omẽs, et como os mãdam fazer as gentes aseus talentes, et cõmo querem, et de dous ollos, et de duas orellas, et de dous narizes, et de duas mãos, et de dous péés, que fazẽ ao que de fegura de omẽ he; et se nõ quisesse oque faz aymage nõlle faria de estas cousas todas mays de hũa, et ẽno poder et mesura do omẽ quea faz, jaz todo oseu cõplimẽto, et ajnda mays digo quelle faça todas estas cousas cõplidas et ajnda dobladas, ou mays quatro ollos, et quatro orellas et [asi] das outras cousas, et ajnda quantas mays quiser, como dizẽ de Argo opastor [da] sua deessa Juno que avia çento ollos, empero queo matou Mercurio, nũca lle tanto farã que veja nẽ ouça, nẽ entẽda, nẽ synta, nẽ som os ydolos em outro estado senõ que cada dia vam tornãdose em aquelo donde forom et esto he aterra, ca as aruores, et as pedras, et ajnda os ferros et todaslas outras cousas que ẽna terra som, della forõ tomadas et della nasçem et em ella se tornã quanto quer que [tardem]; poys destas cousas som as ymages dos ydolos. " [+]
1300 XH I, 0/ 151 Et avemos vos dito cõmo jazia esta çidade ontre orreyno de Babilonya et de Assyria, pero dizemos que mays jaz ẽno rreyno de Assyria que de outra terra. [+]
1300 XH I, 0/ 152 Dos diapolitas rreys do Egypto El [rrey] Amosis El [rrey] [Çebrom] El [rrey] [Amonofes] El [rrey] Mesrres El [rrey] Mysfarmotosis El [rrey] [Tamosis] El [rrey] [Amonofes] El [rrey] Boro El [rrey] Açeneris El [rrey] Acoris El [rrey] Çencres El [rrey] Achetres El [rrey] Acherres El [rrey] Armagis El [rrey] Rremeses El [rrey] Menofes El [rrey] Setho El [rrey] [Rramyses] El [rrey] Menofes El [rrey] Agamenemes El [rrey] Tetores El [rrey] Sarnẽdo El [rrey] Seusenẽs El [rrey] Nefereheris El [rrey] Amenofis El [rrey] Osacor El [rrey] Espynaçeo El [rrey] Espusenẽs El [rrey] [sysenaco] El [rrey] Orsotom El [rrey] Samyno El [rrey] Bocoris El [rrey] Sabachom El [rrey] Çebyco El [rrey] Taraco El [rrey] Merres Etiopiano El [rrey] Estipanatos El [rrey] Nepteses El [rrey] Netao El [rrey] Samuentyco El [rrey] Nataoelyo El [rrey] [Sannetes] El [rrey] Vaffre El [rrey] Amasis Et das estorias destes rreys diremos em seus lugares; et acabasse este rreyno do Egyto desta vez, andandados seseenta et seys ãnos da catyuydade dos judios, que jaziam ala estonçes, catyuados, et seys ãnos de Cambises rrey de [Perssya]. [+]
1300 XH I, 0/ 155 Et Treber vio moy bõa terra et pagouse della et quedou aly, et fezo hũa pobla ẽna rribeyra de hũ rrio a que chamauam Moseella; et por que diziã ael Trebeta, poso el aaquela çidade nome Treber, et asylle chamou; et segũdo cõta méestre Godofre ẽna outaua parte do Panteom, esta villa Treuer foy aquela aque despoys diserõ Rroma Belgica, et aly morou et morreo Trebeta et aly jaz; et em sua vida mandou quelle posessem escrito sobre seu moymẽto ofeyto da rreyna Semyrramis et oseu. [+]
1300 XH I, 0/ 162 (Et contam as estorias que avia ella [hum] fillo que ouvera em esta [amystança] et moy [encubertamẽte] quando andaua ẽnas guerras; et dizẽ que despoys quese sentyo [preñe] quese fezo doente et quese ençarrou ante queselle paresçesse que era prenada, saluante queo sabiam algũas de suas [cobilleyras] et de aquelas que mays sabiam suas poridades, et que ella mays amaua, et enque mays fiaua, ca em outro nẽgum hu ella jazia em tal maneyra que nõ podessem nada de aqueste feyto entender nẽ sospeytar dela. ) [+]
1300 XH I, 0/ 170 Abraam vijndo avíj́ndiço cõ sua oste de terra dos caldeos, que jaz sobre Babilonya, [orreyno] de Damasco. [+]
1300 XH I, 0/ 177 Et aestas agoas que vam assy departidas chamãlles estes nomẽes que avemos ditos, et desque se ajuntam todos em hum dizenlles o Nylo, et nõ antes ajnda que toda seja hũa agoa; et despoys que sal das yslas ençarrasse ontre [hũus] mõtes, et em nẽgum lugar nõ vay tam yrado nẽ corre tam rrezio cõmo por aly ata que vem por hũ lugar de Etyopia quea nome Catadupia, et daly adeante jazem ẽna fim del en bayxo da madre por donde el vay hũas pẽnas grandes et moytas, et durã longa terra, et estoruãno que nõ pode correr, et vay ferindo por ellas fazendo moy grande rroydo, et quebrantãdose todo tãto que dizem que aduas legoas del, que nõ ousa morar moller prene, por que perdem as creaturas ante o espanto do grande et forte rroydo del. [+]
1300 XH I, 0/ 183 Aa planeta de Saturno cõtesçeo cõmo em parte da geada et aaçinta [da] neue, et estas som as duas çintas que jazem postromeyras das outras tres de ambaslas partes. [+]
1300 XH I, 0/ 183 Que acharas que sabeos ouvo y que diserõ et leyxarõ escrito queo [Njlo] que era [enbijgo] do mũdo, que asy cõmo as anymalias jazẽ ẽnos ventres de suas madres et se gouernam [perlos enbijgos] que nõ comẽ nẽ bebẽ estonçes por outro lugar, que seo fezesem morreriam, et esto nõ he. [+]
1300 XH I, 0/ 187 Et aqueles penedos et estes montes desviano et tollem lle que nõ rregue aLibia: et jazendo asua agoa ontre esses mõtes ẽno val quese faz aly moy vayxo, por quea tornã aqueles penedos, parasse et esta aly mãsa. [+]
1300 XH I, 0/ 193 Rrafaym, que era em hũa terra aque dizẽ Astarom de Carnaym, et matarom moyto do pobõo de [Zuzym], et cativarõ os outros; et asy fezerõ aos de Cariataym quee em terra de Sabe; et aos coreos outrosi que som ẽnas serras de Seyr, et atoda essa terra destroyrom et tomarõ, et matarõ, et [catyuarõ] ata ochão de Farã, que jaz em cabo do deserto. [+]
1300 XH I, 0/ 194 Et aqueles rreys, cõmo yam canssados elles et suas [compañas] cõ agrande pressa et esbulo que tragiam, et as moytas terras que aviã corridas, jaziam dormyndo, et desarmados, et seguros de tal feyto, et conta Josefo que jaziã bebedos. [+]
1300 XH I, 0/ 195 Et poso que por estas rrazões ditas ficassem em aquel ãno libres de todoslos que seruos eram, et fossem soltos todoslos que presos jaziam, et quitos todos los que algũa cousa deuyam, et queas herdades que forã vendudas ou [empeñadas] quese tornassem ese ãno aos [señores] cujas eram primeyro. [+]
1300 XH I, 0/ 212 Mays dizem que [podo] séér que cõ ogrande pesar cõ quese deytara Loth que jazia trastornado, et que dormyo, et quando espertou, et achou moller açerca [de ssy] que parou mẽtes et coydou que era sua moller cõmo soya, et nõ sua filla, et fezo cõ ella cõmo soya fazer cõ sua moller. [+]
1300 XH I, 0/ 222 Despoys que Ysmael foy em tẽpo dese casar, [segũdo] diz Abdul Ybeyt ẽno seu capitolo de Ysmael, et casou cõ hũa moller de terra de Canaã de açerca de aquel deserto; et quandoo [soubo] Sarra, entendeo que alongo tẽpo contẽda jazia et rroydo aos do seu fillo cõ os daquel em aquela terra, et diso ha Abraã que desfezese aquel casamẽto et que mandasse que Ysmael nõ casasse em toda aquela terra. [+]
1300 XH I, 0/ 230 Em este lugar departe aqui mẽestre Pedro sobresta compra ẽno capitolo da morte de Sarra, et diz que nõ he de rreprender Esrom por que vendeo aquel çimyterio a Abraã, nẽ Abraã por queo comprou, cõmo diz que nõ erram ajnda agora os que comprã lugar pera sepultura et ha fazẽ y qual querem ou qual podem, senõ diz que estes se errarõ [per] ventura por que jazẽ aly suterrados dantes Adam et Eua, que forom os primeyros padres donde víj́mos todos. [+]
1300 XH I, 0/ 230 Et foy suterrada ẽna doblada coua de Ebrom onde jaziam Adam et Eua. [+]
1300 XH I, 0/ 237 Quando Rrebeca chegou primeyramente aYsaac, moraua el em Gerara, que era terra del rrey Abymelec, de que avemos dito cõmo oystes; et jazia aparte de medio dia. [+]
1300 XH I, 0/ 252 Et aeste pastor, tal et de tantas gardas de ollos cõmo oydes, dou [arreyña] Juno agardar aquela jovenca, et opastor [desque a] tomou gardoa, et onde quer que el estaua sempre cataua pera hu ella estaua, et sempre avia et atyña ante os ollos por donde quer que ella andasse; et leyxauaa paçer de dia et [despois] que se poyña o sol ençarrauaa et atauaa [perlo] pescoço, cõmo aboy: et ella paçia das follas das [aruores] et das eruas amargosas et de quaes quer que [acaesçiã], et bebia de quaes agoas podia aver aas vezes de rrio, aas vezes de lagõas estancas et limosas; et em lugar de bõo leyto enque ella soya jazer cõmo filla de rrey, jazia em terra, aas vezes em erua, aas vezes ẽno astrago puro; et áás vezes por fazer prazer aseu pastor que ouvesse merçede dela, et lle desse mellor ida, queria alçar os braços et alçauaos cõtra el et nõ os podia estender, et quando lle queria falar, emlugar de palaura [mudiaualle] cõmo vaca; et era desto moy maravillado opastor et entendeo oque era et cõmo andaua encantada, que ao seu soon meesmo avia medo et da sua voz espantaua sse. [+]
1300 XH I, 0/ 268 Et diz a Estoria do Egito aos víj́nte et dous capitolos queo suterrarom em Meca açerca de sua madre, que sua madre Agar em Meca jaz. [+]
1300 XH I, 0/ 268 Et os seus fillos toverõ em Asia termjnos, et lugares, et moradas des terra de Eujla ata Sur; et dizem as estorias por Jndia, Euyla, et dizẽ que aquela terra ouvo este nome de Euyla que foy neto de Noe, et Sur he odeserto que jaz ontre Cades et Barac, cõmo avemos dito antes desto, et vay este deserto topar ata omar Vermello et aas frõteyras do Egito; et estas terras cõ seus termynos gáánarõ os das geerações de Ysmael, et ouveronas por suas moradas. [+]
1300 XH I, 0/ 275 Et diz aly Plinio que em cabo de todo o Egito, em çima dela, onde parte otermyno cõ Etiopia, que jaz hũa terra enque ha onze çidades fortes et cada hũa delas he por sy, et os nomẽes delas forõ estes: [+]
1300 XH I, 0/ 285 Et yndose Jacob contra parte de oriente, asy cõmo disemos, et vio hũ poço ẽno campo et tres mãadas de ouellas que jaziam açerca del pera beber daquela agoa; et aboca do poço estaua çarrada com hũa grande pedra, et era tal custume quese juntasem todas las ovellas et os pastores, et abrir todos aquel poço et dar de beber aseus gáándos, et despoys çarrauã opoço cõ sua pedra et leyxauãno asi estar ata outra vez. [+]
1300 XH I, 0/ 292 Et de todo esto nõ sabia nada Labam, [ca] era ydo [atrosguiar] et tõder as ovellas, nẽ Jacob nõ lle quiso dizer de cõmo se ya; et despoys queo soubo Labã -et esto foy terçer dia desque Jacob partio daly - tomou seus yrmãos et outros omẽs de duas cõpañas, et armouse et foy em pos el sete dias, et alcançóó em mõte Galaant, segundo diz Josefo, et por que era tarde queo nõ quiso cometer essa noyte; et jazendo dormyndo Labam, diz que veẽo Deus ael et lle diso: [+]
1350 HT Miniaturas/ 7 Et por que esta pallaura ' çelada ' quer dizer tanto como ' encuberta ' , et a çelada deue jazer calada et poseron aquel [mõte] nome Sigio que mostra tãto segundo lengoa de Greçia quer tanto dizer en (seu) lenguagem ' oyde et calade ' . [+]
1350 HT Miniaturas/ 21 Et diz que asi cõmo a [çẽtelga] que jaz ençendida su a çijnsa et sol [cresçer] soprandoa, et toma força de fogo como a ouvera de antes. [+]
1350 HT Miniaturas/ 30 Et foy agiña a Eson, que jazia ẽnas eruas et vi o todo adormyçido sen todo sentido. [+]
1350 HT Miniaturas/ 41 Et fezo seu encãtamẽto que foy tam grande et de tamaño poder que adormẽtou a el rrey em tal maneyra que bem semellaua que morto jazia, et cõ el rrey outrosy todas las suas gardas, saluo ende as jnfantas, fillas del rrey, que forõ gardadas do encantamẽto. [+]
1350 HT Miniaturas/ 41 Et jaziã todos los outros dormyndo, cõmo dyzemos. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et Juno veu cõmo estaua escripta, que a escripuyra esa Descordia, (et) pero jaz(ia) y solaz et prez. [+]
1350 HT Miniaturas/ 46 Et des que forõ parãdo mẽtes et considerando et osmando cõmo a maçãa era fremosa, cobiçou a cada hũa para sy; ca cõmo quer que grãde gaãça nõ jazia y, pero pois que a descordia entrou entre aquelas deesas et virõ que se nõ podiam avij̃r, rrazoarom entre sy cõmo seeria d ' aquela maçãa. [+]
1350 HT Miniaturas/ 54 Et cõmoquer que el RRey Priamo avia oydo del por outros juyzos que avia dados, oyu de aquela vez moy mays; ca toda a terra falaua de aquel pleito das deesas et [do] juyzo que Paris y dera, [0] tanto que el rrey et seus fillos falarom em aquel feyto. et em pos esto apartou se el RRey Priamo com a [rreyña] Ecuba et falarom anbos em feyto de Paris, et departirom d ' esta gisa sobre ello: rrecontarõ logo o soño que a rreyna soñara, que aquel que ella parise em cõmo por el aviã de seer destroydos elles et Troya et todo o seu rreyno; et em cõmo por esta rrazõ o mãdaram matar et leuar aos montes por tal que se perdese ala et que nũca mays viuese; et outrosy em cõmo foy a criatura deytada, et cõmo foy sua ventura de nõ morrer nẽ peresçer em lugar tam ermo et tam despoblado. et sobre esta rrazom de -partirom et ouverõ grã peça de dia seu consello et seu acordo et diserom que poys que todos de aqueste jnfante falauã et elles meesmos o [aviam] oydo, que aquel pastor que dera aquel juyzo entre aquelas tres deesas que aquel era seu fillo, et que fora achado en aquelas mõtañas tam hermas onde elles ambos o mãdaram deytar por tal que morrese ende, et que nõ seria nada o que soñara a RReyna Ecuba; et agora poys que todos los pouoos dizem que el que he moyto noble et moy grande et moy fremoso et moy ensynado et moy sysudo et de moy bõas [mañas] et moy escolledor et julgador de dereyto,, tanto que bem semellaua fillo de rrey et de liñagẽe de rreys en todos seus actos; et poys que asy era que nõ aviam por que nõ enviar por el et rreçeberlo por fillo, ca a aquelo do soño da [rreyña] a que elles aviã medo moy grande diserom asy que aquel feyto do soño se de suso era ordenado et fondado et estabelesçido de asy seer et de se complir, que nõ era outro señor ẽno mũdo que o podese estraeçer nẽ desviar [senõ] aquel que o estabelesçera. et se desviado ouvese de seer por algũa gisa que aquel jnfante que morrera et nõ viuera mays, que se acomendase(n) a deus et que rreçebese(n) seu fillo; et deus que fezese de lo todo o que quisese. et des que el rrey et a rreyña ouverom este consello et acordo entre sy anbos et dous, librarõ em esta gisa; chamarõ a Ector et a todos los outros seus fillos, et contaron [lles] todas as rrazões que aviã avidas; et diserõ lles que se a elles provese et o nõ tomasen por nojo, que enviarian por seu yrmaão Paris et que o rreçeberiã por fillo. en conçello virõ os jnfantes que aquel avia de herdar et que nõ perdiam y nada, nẽ aos outros nõ lles enpeesçia nem fazia nẽgũ dãno o rreçebemẽto de Paris et todos se acharon en acordo que enviasem por el; et enviarõ logo por seus caualeyros el rrey et a rreyña, et deron lles suas cartas, et mandarõ lles que fosem por el et que o adusesem o pastor Paris, despoys que ouvo dada a sentença da maçãa ontre as tres deesas, segũdo que de suso ja avedes oydo, ficou em garda de seus gãados en çima de aquestes mõtes et vales de Astra, et fazia todas las cousas asy cõmo ante que dese aquela sentença. et acontesçeu em todo esto que dormyndo aly Paris hũa noyte ẽno meesmo lugar onde dera aquel juyzo, et veẽo a el em soños a deessa Venus, et diso lle em cõmo lle avia de acontesçer et de cõmo avia a seer rreçebydo moy çedo por fillo del Rey Pryamus et da Reyna Ecuba, et ajnda mays lle diso et o çertificou que Ector et todos los outros seus yrmaãos o rreçebiam et tomauã por yrmaão. ' Et tu yras ' -diso a deesa Juno -, ' et seeras moy bem rreçebydo. et despoys que fores ẽna graça et ẽna merçede de teu padre et de tua madre et de todos teus yrmaãos, tu me averas mester por vengança da desonrra que fezerom et foy feyta a teus parentes et estonçe te darey eu a ty a dõna que te promety, et esta he a mays fremosa criatura de que tu em todo o mundo oyste falar nem viste com os teus ollos; et quer seja casada quer outra qual quer, atal te darey eu a ty ' et ditas estas palauras, desapa resçeu Venus et foy se et Paris despertou do [sono en] que jazia et foy moyto alegre com el, et rretouo o em seu coraçom, et em [sua] voontade. et despoys de aquesto, [chegarom] os cavalevros del RRey Priamo et da RReyña Ecuba, sua moller, et de Ector et dos outros seus fillos; et el rreçebeu os moy bem et moy ensynadamẽte. et despoys d ' esto falarom elles [con] el et diserõ le o mandado a que [vjnã]: cõmo el RRey Priamo et a [rreyña] Ecuba oyram dizer que [aquel] pastor Paris seu fillo era, aquel que acharã ẽno monte et outrosi oya el que el RRey Priamo que era seu padre et a RReyña Ecuba sua madre et el rrespondeu a aqueles caualeyros que [vjnã] a el con aquel mãdado et diso lles asy: ' RRogo vos agora moyto cõmo vos sodes cavaleyros, fillos d ' algo et avedes dereyto et ben, que uos me desenganedes et me digades a verdade por que vijndes; ca nõ queria eu agora que me leuasedes [en] rrazõ de fillo del rrey, et depoys que ficase escarnjdo et perdese meu lugar que teño, et desi que ouvese de buscar outro por donde viuese et guareçese cavaleyros, eu esto vos rrogo que o nõ queyrades fazer ' et elles estonçe çertificarõ -n o por las cartas que tragiã, et lle mostrarom logo et outrosi por suas palauras et por seu menagẽe, dizendo que asy era. et Paris, poys que foy çerto et firme que asy era cõmo diziam os mãdadeyros, gisou se cõmo se fose cõ elles et enviou logo por seu amo em aquel lugar donde gardaua aqueles gaandos de el RRey Adymalet, a dizer -lle o ffeyto cõmo era et a rrazon cõmo estaua, et que lle enviaua rrogar que viesse logo aly, que moyto lle fazia mester et o pastor veẽo et falarõ anbos em rrazom d ' aquel feyto que lle el rrey et a [rreyña] enviaram dizer; et plouvo moyto d ' elo ao pastor et de quanto lle Paris d ' esto diso. et Paris preguntou moyto aficadamente a seu amo, o pastor, conjurandoo que lle disese cõmo ou [cal] maneyra o achara, cõmo quer que ll ' o avia dito algũas vegadas; et o pastor diso lle a verdade et fezo o çerto d ' elo. et en pos esto acordarõ anbos cõmo fezesem et Paris, pẽsando en seu coraçõ se lle fose menester para aquelo algũa prova ante el rrey et ante a rreyna et seus fyllos, et rrogou ao pastor, seu amo, moy fortemẽte que fose cõ el; et el outorgou ll ' o moy de grado et prouvo lle moyto. et Paris dou estonçe moy bõa conta de seus gãados a seu amo, et de toda las outras cousas que del teuera et ouvera et poserom aly todas las cousas por moy bõo [rrecado] Paris et o pastor, seu amo, que o criara et fezerõ moytos plazeres a aqueles caualeyros que vieram por Paris et dou aly o pastor a Paris, seu criado, moytas vacas et outros moytos gãados que leuasem cõ el, que ouvese que comese et que dese a quen quisese et leyxado aly todo o seu en rrecado,forõ sua carreyra et tragia cõsigo Paris, por onde andaua, hũa dõna moy filla d ' algo que avia nome Oenone; el [leuoa] (consigo) [+]
1350 HT Miniaturas/ 57 Et a vella foy se logo a outro leyto hu jazia Jaason et tomou o por la mão moy mãsamẽte. [+]
1350 HT Miniaturas/ 72 Et veedes outrosi meu sobriño, [Eliatus], onde jaz morto, mays agora verey quẽ me mellor seguira, et quẽ me mellor ajudara a vingar ' depoys que esto ouvo dito, fezo sonar hũ corno de elyfante et el que estaua moy sanudo, et foy primeyramente ferir et forõ cõ el d ' ensũu dez mjll caualeyros. [+]
1350 HT Miniaturas/ 114 Mays Talefus, que o amaua moyto, quando o veu asi jazer, deçendeu se do caualo et foy caer cõ el et cobri o do escudo, et rrogou moyto aficadamẽte a Achilles que ouvese del merçee. [+]
1350 HT Miniaturas/ 116 Et cada hũ d ' eles trouvo y mjll caualeyros ataes que nũca fezerõ falymẽto en batalla en que entrasen Boetres et Poetres vyerõ y de terra de Beonyta et jaz tras hũ grande mar. [+]
1350 HT Miniaturas/ 122 Et tãtos ficarõ aly mortos v se ajutarõ [da] hũa parte et da outra, que por nẽgũa cousa que fose nõ poderiã seer osmados quando el RRey [Protesalão], que sofreu moytas coytas et rreçebeu moytos colpes et fezera moy bem aquel dia, vyu jazer ẽna rrybeyra arredor de si moyta de sua gẽte morta, et pesou lle moyto d ' ela. [+]
1350 HT Miniaturas/ 129 Ca era hũa cousa tã formosa de veer que qual quer que a vise que lle semellaua que se poderia moy ben defender aquela villa Eutor era prinçipe et señor de todo et bem o deuya seer de rrazõ ca en el jazia tãto bem et tãto entẽdemẽto que se todo o mũdo fose en seu poder, el o mereçia et o saberia ben rreger. [+]
1350 HT Miniaturas/ 129 Et por ende vos rrogo que nõ façades tal cousa que uos seja rretrayda nẽ se uos torne a mal Et a proeza et o [ardjmẽto] que en vos jaz me faz aver gran pauor et por esso rrogo aos dioses que me vos torne cõ paz et cõ soude. [+]
1350 HT Miniaturas/ 137 Et aly foy o torneo et a volta moy grãde, et forõ y moytos caualeyros mortos et chagados Et aly deçendeu Ector outra vez Ector do caualo, sua espada ẽna maão et foy se a RRey Patroculos, que jazia morto por lo desarmar, ca ja por nẽhũa cousa que fose el nõ leyxaria de tomar as armas se podese. [+]
1350 HT Miniaturas/ 137 Et, amygos, este pleito todo he meu, et todo jaz a mj̃. [+]
1350 HT Miniaturas/ 137 Et forõ aly tãtas feridas dadas que bem trezentos caualeyros morrerõ aly aquela vez mays quero vos dizer del RRey RRemus, que jazia esmoriçido et mal pisado dos caualos et mal -treyto, cõmo escapou sabede que o liurarõ os seus. [+]
1350 HT Miniaturas/ 137 Et ouvo grã prazer quando veu asi jazer RRey Çelides. [+]
1350 HT Miniaturas/ 150 Et Ajaz Talamõ catou para elles, et diso lles asy: ' [Senores], ¿esto que sera? ¿coydades que posamos aver algũa onrra ou se se tornara noso mal en bem et o noso pesar en plazer d ' esta vegada, poys que nosa cõpaña tã desonrradamẽte he [empuxada] cõmo nõ deuya? [+]
1350 HT Miniaturas/ 150 Et aquel que jaz ascondido en aquela cabana mata aquela bestia. [+]
1350 HT Miniaturas/ 194 Et por que os prados et cãpos jaziã cubertos de mortos en maneyra que o nõ podiã sofrer o seu olor. [+]
1350 HT Miniaturas/ 194 Et outra vez se ajuntarõ et queymarõ et suterrarõ de [ambas] las (partes) os mortos que y jaziã, cõmo fezerõ a premeyra vez. [+]
1350 HT Miniaturas/ 194 [Et el jazia ẽna sua camara, que era de alabastro el de maravillosa feytura, cõmo a estoria contara adeante.] [+]
1350 HT Miniaturas/ 194 [Das feituras da camara de Ector Conta a estoria que a camara en que Ector jazia era de hũa pedra a que dizẽ alabastro, et adeant o contara a estoria qual era esta pedra.] [+]
1350 HT Miniaturas/ 194 Os açipidis nõ am mays de hũ pe, et he tan ancho que jazẽ a a sombra del quando fas sesta, pero corrẽ moyto cõ el ca ẽno mũdo nõ ha cousa que os posa alcançar nẽ outra que lles posa fugir. [+]
1350 HT Miniaturas/ 197 Et conta Dayres que o leyto en que Ector jazia era tã rrico et tã bõo que a cousa de menor preço era ouro et plata. [+]
1350 HT Miniaturas/ 276 Et dauã lles sepultura segundo seu costume et sua ley et andarõ collẽdo o corpo del RRey Menõ, que jazia espedaçado en peças. [+]
1350 HT Miniaturas/ 278 Et Achilles estaua en hũ leyto laurado moy rricamẽte cõ ourro et cõ pedras preçiosas et de gran valor et nõ jazia deytado, [mays] sya moy pensoso por Poliçena Et o mãdadeyro sabio et de bõo entẽdemẽto contou lle sua mesajen, et diso asi: ' Señor, a rreyna me enviou a vos et mãdou me que uos disese que fosedes falar cõ ella, ca ja vos quer dar sua filla Poliçena por moller. [+]
1350 HT Miniaturas/ 280 Et [partirõse] en quatro partes et poserõ entre si sinaes que cõmo visen ora, que seysen todos de consũu et de oje mays seja ben çerto Achilles que se ala ua, que lle cõuij̃ra de ficar aqui donde al nõ jaz [+]
1350 HT Miniaturas/ 281 Et o voso pouco syso vos matou asi, et vos trouxo a esta morte ' Et depoys que esto diso, leuãtou se logo et foy acorrer a Achilles, que jazia en terra de duas [ascuadas] que lle dera Paris. [+]
1350 HT Miniaturas/ 281 Et averã moy grã plazer et alegria quantos ha en Troya ' em esto ja anbos et dous jaziã em terra [amorteçidos] et forõ logo aly mortos et vengou Paris seus yrmãos. [+]
1350 HT Miniaturas/ 283 Cõmo Agamenõ enviou [pedir] o corpo de Achilles Sabede que era voõtade de Paris de deytar o corpo de Achilles a caes et a buyteres et a coruos, por tal que nõ ouvese sepultura ca sobejamẽte lle queria mal et nõ fazia sen rrazõ et os de Troya vierõ veer cõmo jazia despedaçado et faziã sobr el tam grãde alegria et plazer que o nõ poderiã contar ca coydauã que poys el era morto, que os gregos por nẽgũa maneyra ja lles nõ podiã enpeeçer Et todos andauã [tã] ledos que mays nõ podia seer. [+]
1350 HT Miniaturas/ 284 Desi poserõ entre seus braços hũ vaso moy formoso et moy claro de hũ rroby en que jazia çijsa de Achilles, ca o queymarom por que o acharõ todo espedaçado em peças. [+]
1350 HT Miniaturas/ 284 Et deziã que nũca fora caualeyro que ouvese mays rrica sepultura nẽ mays aposta, et que os gregos lle derã moy bõo galardon ẽna sua morte do bem et da franqueza et nobreza que en el jazia. [+]
1350 HT Miniaturas/ 285 Ante envio o para sua terra et para seu rreyno por que lle prouvo de jazer ala suterrado. [+]
1350 HT Miniaturas/ 288 Et por mj̃ jazẽ aqui çercados et desonrrados et coytados Et por mj̃ perdeu sua nobleza et sua rrequeza. [+]
1350 HT Miniaturas/ 288 Et moytas vezes se fazia leuar aly onde o corpo jazia por fazer seu doo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 342 Et a trayçõ que lle ordenou foy tal: el escripueu duas cartas partidas per abçe, et ẽna hũa delas jazia que Palomades trageria aos da oste hũ plazo çerto en que ẽna carta dizia, et os troyanos que lle aviã dar por ende moy grande aver. [+]
1350 HT Miniaturas/ 342 Quantas preytesias et juramẽtos et avij̃ças ontre elles forã feytas, todas jaziã ẽnas cartas. [+]
1350 HT Miniaturas/ 342 Disy fezo buscar o morto que jazia ẽno cãpo, et acharõ as cartas sobre el, et cõmo as acharõ logo foron moy tostes sacadas aa plaça, et leerõnas logo en consello. [+]
1350 HT Miniaturas/ 342 Et quando o soubo Vlixas fezo grandes jnfintas que el nõ sabia desto nẽgũa cousa de quanto aly em aquelas cartas jazia, et fezo grande senbrãte que nũca soubera desto parte nẽ mãdado. [+]
1350 HT Miniaturas/ 342 Et sem falla el se defendera bẽ per suas mãos, mays nõ podia aver rrazõ por sy, ca en hũa das cartas era escripto o aver quanto era et o lugar onde jazia. [+]
1350 HT Miniaturas/ 342 Et Vlixas et os outros grandes senores da oste forõ logo aa pousada de Palomades, et giouos Vlyxas aly onde o aver jazia. [+]
1350 HT Miniaturas/ 345 Et Diomedes pesou lle del moyto, et ben o dou a entẽder ca aly donde jazia morto, o foy tirar [d ' ontre] os yamygos et o leuou en seu caualo et despoys se touo por sandio ca ante que ende sayse, rreçebeu moytos colpes mortaes mays cõ todo esto foy sospeytoso de sua morte et posfaçado et algũus diserõ que por que [Asandruz] perteesçia cõ sua yrmãa o rreyno, que Diomedes quisera a sua morte et lle prouuera d ' ela por tal que o rreyno ficase en el soo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 357 Et aynda contou lle [per] nome quaes eram, et quantos ende y estauam, et quanto avyam feyto sobre esta rrazom çerto vos direy verdade despoys que foy noyte et ja todos do(r)mjam, aqueles prinçepes et rricos [omes] que aly vieram por rrazõ de [aver] a moller de Vlixas et dormyndo todos, el RRey Vlixas et el RRey Alçeom con todas suas cõpañas sayron do lugar donde jaziã ascondidos. [+]
1350 HT Miniaturas/ 357 Et forom aly donde aqueles jaziã dormj̃do. [+]
1350 HT Miniaturas/ 363 Agora leyxa o [cõto] a falar de Pirrus por cõtar cõmo el RRey Menõ foy suterrado, et cõmo sua yrmãa foy perdida Conta Dites (ẽna) sua estoria que el RRey Menõ que jazia morto en Troya cõmo a estoria de suso cõtou. [+]
1350 HT Miniaturas/ 363 Et tãto synglarõ a rremos et a treu que chegarõ ally hu jazia suterrado cabo Troylo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 367 do soño que Vlixas sonou Hũa noyte jazendo Vlixas dormyndo em seu leyto, soñou hũ soño de que ficou moy espantado depoys foy catar seus agoyros. [+]
1350 HT Miniaturas/ 367 Et depoys que y forõ todos ajuntados, cõtou lles seu soño et diso lles asi: ' eu jazia en meu leyto folgando et semellaua me que via hũa fegura tã fermosa que nõ a ẽno mũdo pyntura nẽ outra fegura de õme nẽ de moller que nada valuese contra a sua beldade ca o seu paresçer era entre beldade de õme et de deus, ca me semellaua que traspasaua apostura de õme Et cõmo quer que se nõ ygoalaua cõ a de deus et eu ben sey que forma de õme nõ valrria contra ello nada ca mays rresplandeçẽt era que o sol nẽ as estrelas. [+]
1350 HT Miniaturas/ 369 Et anbos y morrerõ ẽna agoa que y jazia. [+]
1350 HT Miniaturas/ 370 Et fezo logo enviar por Telamacus, seu fillo mayor et erdeyro, que jazia ẽna prijon cõmo suso oystes. [+]
1350 SP 26/ 129 LEY XI(que pena mereçen os que penoran ou entran bees dalguo doõente sen mandado do julgador) Coytados estan(do) alguos homes a as vegadas de enfirmidade de que morren e jazendo asi (viuos) outros atreuudamente (van) a suas casas (a entralles) todo o que an ou algua partida delo sen mandamento del Rey julgador do lugar dizendo son seus deuedores. e aqueles contra quen he feyto este torto Reçeben desonrra con daño ou os que o fazen mostranse por tortiçeiras e por desmesurados. ca pero (en verdade fosse) deuedor doutro e que jouuesse asi dante. con todo eso non deue seer desta maneira penorado nen agrauado por (los que deuer en)...................... ......................... tal rrazon. e por ende mandamos que ne alguo sen mandamento del Rey..... ......................(he que era en uerdade seu deuedor) (perga) por ende Judgador, prendare, o entrare los bienes de alguno, en la manera que sobredicha es, (que si era en verdad su debdor que) pierda por ende el debdo que auia contra el, e peche a sus herederos otro tanto, quanto era aquello que deuia auer, e pierda demas desto la tercia parte de lo que ouiere, (o) sea de la Camara del Rey, e aun finque el (por ende) enfamado para siempre. [+]
1370 CT 1/ 221 Et Cástor jazía moy maltreyto, et ýa ja cõmo rrecadado, ca el jazía entre jentes que o desamauã moyto. [+]
1370 CT 1/ 221 Et, Deus querendo, bon peñor nos ficará aquí de uós, ca ben mill caualleyros jazẽ aquí mortos en este canpo de taes cõmo uós, que nũca nos farã noio ẽna nossa terra. [+]
1370 CT 1/ 221 Et veedes outrossý hu jaz morto meu sobriño Elíacos. [+]
1370 CT 1/ 230 Depoys que el rrey Príamos chegou a Troya, et achou y jazendo mortos perlos prados os caualeyros da uila, et a terra toda destroýda et despobrada, et rroubadas tódaslas cousas, et ueu as grandes torres derrubadas et os tenplos da vila et tódoslos muros outrossý en derredor, et ueu outrossý derribadas tódaslas baruascãas, et nũca y poderõ achar nj̃hũa casa sãa, et ben se fezeron tres días, a el et aos que cõ el andauã, que nũca quiserõ comer. [+]
1370 CT 1/ 245 Et eu jazendo assý dormj̃do, chegou a mj̃ Mercurios cõ tres diosas. [+]
1370 CT 1/ 247 ¿Jdes catar agoyro hu nõ jaz senõ mẽtira? [+]
1370 CT 1/ 247 A uida do clérigo et a nossa nũca pode acordar de cõsún, ca elles son moy viçosos, et jazẽ en bõas casas telladas et en bõas camas, et nós andamos senpre cõ lazeyra et astrosos, et jazemos ẽnas tendas moy lazerados et ẽnas ostes uestidos de lorigas. [+]
1370 CT 1/ 255 Et jazíã ja todos, et moytos deles dormj́ã. [+]
1370 CT 1/ 255 Et forõ ferir cõ grã crueza ẽna cõpaña que jazía ẽno tenplo. [+]
1370 CT 1/ 255 Mays hũ castello jazía sobre o porto, et auj́a nome Elẽa, et era moy forte et moy fremoso. [+]
1370 CT 1/ 257 Et o muro del era de mármol, et auj́a moytas torres en derredor et sij́a en hũ lugar moy forte, et jazía sóbrelo mar. [+]
1370 CT 1/ 258 As mays delas, quando esto oýrõ, deytárõsselle aos pees, et rrogárõlle que o fezesse assý, dando grãdes graças et pedíndolle merçee que ouuesse doo de seus senores, que jazíã atados et maltreytos. [+]
1370 CT 1/ 266 Agora leixa o conto a falar de cõmo morreu Cástor et Polus, por deuisar cõmo Dayres cõtou as feyturas et os costumes dos que çercarõ Troya et dos que jazíã ẽna vila [+]
1370 CT 1/ 297 Mays Tálafus, que o amaua, quando o veu assý jazer, desçendeusse do caualo, et foy caer sobre el , et cobreo do escudo. [+]
1370 CT 1/ 300 Et jaz tras hũ grã mar, et he hũ moy grã rreyno et moyto esquiuo, et nõ ha y trijgo nẽ orgo nẽ pan per nehũa maneyra, et os que y morã comẽ todos espeçias et froytas de moytas gisas, et an grãde abastança de pescados et de moytos veados, et nehũ home nõ come y al senõ aquesto. [+]
1370 CT 1/ 308 Quando el rrey Proteselao, que sofreu moytas coytas et rreçebeu moytos colpes et fezera moy ben aquel día, veo jazer ẽna rribeyra arredor de ssy moyta da sua gente morta, pesoulle moyto dela, et fézosse estonçe afora. [+]
1370 CT 1/ 316 Éytor era prínçepe et señor de todo, et bẽno deuj́a seer de rrazõ, que en el jazía tãto ben et tãto entẽdemento que, se o mũdo todo fosse en seu poder, el o meresçería et o sabería ben rreger. [+]
1370 CT 1/ 317 Et a proheza et o ardimento que en uós jaz me faz auer grã pauor. [+]
1370 CT 1/ 328 Et foysse a rrey Patróculos, que jazía morto, porlo desarmar, que ja por nehũa cousa que lle fezessen el nõ leixaría de tomar as armas, se podesse, ante y quería perder moyto do seu sange que llas nõ tomar, que moyto as deseiaua; et nõ era moy sen rrazõ, ca erã as mellores et as mays preçadas que ẽno mũdo auj́a. [+]
1370 CT 1/ 328 Et amjgos, este pleito todo he meu et todo jaz a mj̃. [+]
1370 CT 1/ 328 Mays quérouos dizer del rrey Rremus, que jazía esmorido et malpenssado de pees de caualos et maltreyto, cõmo escapou. [+]
1370 CT 1/ 328 Et quando ueu assý jazer al rrey Çélidis, próuuolle moyto et ueu grã peça do que quería. [+]
1370 CT 1/ 348 Et alý veeriades tallar pees et braços et cabeças, et jazer moytos caualeyros mortos perlos prados, ca ojemays toda a terra foy cuberta de mortos. [+]
1370 CT 1/ 352 Et jazíã perlos canpos moytos corpos et moytos braços et moytas mãos talladas, que ja mays ben uos juro, sen mẽtir, que de perígoo moy forte escapará quen daquel torneo escapar uiuo. [+]
1370 CT 1/ 357 Et quando Éytor ueu a Meriõ jazer ẽna tenda, meteu toda sua força en auer as armas del. [+]
1370 CT 1/ 363 Et elles nõ auj́ã husado de mal jazer, nẽ soýan auer traballo grãde. [+]
1370 CT 1/ 364 Mays as trégoas forõ logo outorgadas et juradas, et outorgárõnas de tal gisa que de ánbaslas partes segurament uẽessen ao cãpo ou aa batalla et seýssen fora quantos quisessen pera buscar et soterrar os parẽtes et os amjgos que y jazíã mortos. [+]
1370 CT 1/ 365 Et fazía por el tã grã doo que era grã marauilla, assý que moytas uezes caýa assý cõmo morto, cõ o grã pesar, sóbrelo leyto hu Patróculos jazía. [+]
1370 CT 1/ 366 Et diz a estoria que dez días poserõ en buscar os seus, que jazíã mortos perlo cãpo, et en soterralos. [+]
1370 CT 1/ 366 Outrossý os troyãos buscarõ os seus, que y jazíã mortos, et soterrárõnos cõ grãde onrra. [+]
1370 CT 1/ 369 Esta cõtenda foy en este lugar tã braua et tã crua et tã aficada que toda a terra en aquel lugar jazía cuberta de mortos de ánbaslas partes. [+]
1370 CT 1/ 379 Et o ssange era ja tãto que tódaslas eruas jazíã tintas, et corríã grãdes rríos perlos prados. [+]
1370 CT 1/ 379 Desý tomoulle o caualo, et leixoo jazer, et foysse. [+]
1370 CT 1/ 383 Et era ja tãto o sange que tódaslas eruas jazíã tintas. [+]
1370 CT 1/ 390 Mays, se aos dioses nõ prouuer, nõ poderemos y mays fazer, ca todo jaz ẽno seu prazer. [+]
1370 CT 1/ 392 Os da oste jazíã moy quedos et auj́ã moy grã pauor, que lles semellaua que seu pleito enpeoraua cada día en aquela batalla, ca forã dos seus moytos mortos et malchagados, onde elles auj́ã grã descõforto. [+]
1370 CT 1/ 392 Demays desmayauã moyto porque el rrey Talamõ era moy malchagado, et corríã todos a ueerlo alý hu jazía, et choráuãno moyto porque coydauã que morrerí[a]. [+]
1370 CT 1/ 403 Et os da çidade jazíã moy quedos et moy sen uolta, mays erã moy agraueados por Antenor, que era preso. [+]
1370 CT 1/ 407 Et jazíã ja tã podridos et dauã de ssy hũ tamaño fedor et tã poçoado que todo o ayre era corrõpudo et turbado. [+]
1370 CT 1/ 407 Et por esta rrazõ auj́ã todos tãtas enfermidades et de tãtas maneyras et de tã estrañas que jazíã todos assý cõmo mortos, que nõ podíã aquel cheyro tã mao endurar, nẽ ha ẽno mũdo m[a]estre tã bõo que podesse goreçer o chagado que jazía cõtra a parte du ýa aquel fedor. [+]
1370 CT 1/ 408 Et en este comedio poderemos soterrar et queymar aqueles que jazẽ mortos ẽno cãpo, et a terra ficará liure, et o ayre mao tollersse á, que nos tẽ poçoados et cofondidos, et uerrá outro ayre linpo et fresco et claro, que guaresçerá os que son enfermos. [+]
1370 CT 1/ 412 Cõmo queymarõ et ssoterrarõ os mortos que jazíã ẽno canpo [+]
1370 CT 1/ 412 Desque as trégoas forõ postas et outorgadas, cõmo uos ey cõtado, tã ben os da çidade cõmo os da oste vẽerõ ao cãpo a queymar et soterrar os mortos que y jazíã. [+]
1370 CT 1/ 412 Et alý acharõ dous rreys que jazíã mortos óntrelos outros et nõ os poderã achar tã agiña. [+]
1370 CT 1/ 414 Et, sen falla, se amj̃úde saýdes da çidade et vẽerdes aa batalla, eu veerey o día que cobijço, que uossa morte jaz en mj̃as mãos. [+]
1370 CT 1/ 417 Et aquel que estonçe jaz ascondudo ẽna cabana mata aquela besta. [+]
1370 CT 1/ 435 Et porque os prados jazíã ja cubertos de mortos, en maneyra que nõ podíã sofrer o seu odor, et quántoslos vij́ã ben osmauã que moytos mays erã ja que os da primeyra uez que queymarã, et tãtos erã ja os mortos que ja nõ auj́ã hu sse cõbater, aýnda que quisessen, et porque Éytor era malchagado, el rrey Príamos mãdou pedir trégoas, ca ben entẽdía que lle faría Éytor grã mj̃ga, ca aqueles que ante uẽçíã cõ el, agora seeríã sen el uẽçidos et desbaratados. [+]
1370 CT 1/ 435 Et outra uez [se] ajuntarõ de ánbalas partes et queymarõ et enterrarõ os que mortos jazíã, cõmo fezeron a outra uez, et noyte nẽ día nõ quedarõ ata que os cãpos forõ desenbargados. [+]
1370 CT 1/ 436 Et el jazía ẽna sua cámara, que era de alabastro et de marauillosa feytura, cõmo a estoria cõta adeãt. [+]
1370 CT 1/ 436 Conta a estoria que a cámara en que Éytor jazía era de hũa pedra a que dezíã alabastro, et adeãt cõtará a estoria qual era esta pedra. [+]
1370 CT 1/ 438 Et os çiópedes nõ (nõ) an mays que hũ pe, et he atamaño o pe que jaz[en] aa soõbra del quando faz sesta, et pero corre[n] moyto cõ el, que ẽno mũdo nõ ha cousa que os possa acalçar, nẽ outra que lles possa fogir. [+]
1370 CT 1/ 442 Et cõta Dayres que o leyto en que Éytor jazía era tã rrico et tã bõo que a cousa de menor preço que en el auj́a era ouro ou prata. [+]
1370 CT 1/ 444 Et moyto amj̃úde lle creçía hũa caẽtura tã grãde ẽno coraçõ que nõ sabía que fezesse de ssy, et outras uezes tornaua [tan] frío, que as queixadas lle tremj́ã, ca taes jogos cõmo estes sol o amor fazer a aqueles que jazẽ ẽno seu laço; et fázelles sofrer tã graues coytas que son par de morte, ca os nõ leixa dormir nẽ folgar quando queren. [+]
1370 CT 1/ 446 Et diz Dayres que morrerõ y moytos duques et moytos almirãtes et que mays erã os mortos que jazíã ẽno cãpo que os que jouueran da primeyra. [+]
1370 CT 1/ 447 Et logo de ánbalas partes seýrõ ao cãpo hu fora a batalla pera queymar et soterrar os mortos que y jazíã. [+]
1370 CT 1/ 448 Aa noyte auẽo que Andrómata, moller de Éytor, jazẽdo cõ el en seu leyto, depoys que as trégoas forõ fora, soñou hũa uisiõ de que foy moyto espantada. [+]
1370 CT 1/ 461 En aquela pressa que oýdes andaua hũ duque a que dezíã Polibetes, et era señor de hũa grã terra en cabo de Jndia a Mayor, et jaz dentro en hũa serra a que dezíã Cáucados. [+]
1370 CT 1/ 461 Et ueeriades jazer a derredor del cabeças et mãos et pees et queixadas et braços et pernas et caualeyros mortos, tãtos que esto era hũa grã marauilla; ca, per uquer que acalçaua cõ aquela espada, todo o leuaua a terra. [+]
1370 CT 1/ 466 Qvando el rrey Príamos chegou alý hu Éytor jazía, tã grã pesar ouuo que nõ disso nada. [+]
1370 CT 1/ 489 Así cõmo auedes oýdo fuj Achiles preso do amor et, jazendo muy triste en seu tendillõ, cõmeçou de pensar en sua fazenda et queixarse muy fortement. [+]
1370 CT 1/ 535 Que tãtos forõ alý os mortos, da hũa parte et da outra, que tódoslos cãpos et os uales forõ cubertos deles, et as eruas jazíã todas tĩtas de sange. [+]
1370 CT 1/ 537 Et tãtos morrerõ y daquela uez et tã ferido foy o torneo que o cãpo jazía ja cheo de pedaços de lanças quebrãtadas et de caualeyros mortos. [+]
1370 CT 1/ 544 Et alý veeriades quebrãtar moytos elmos, et desmallar moytas lorigas, et fender moytos escudos, et moytos caualeyros jazer ẽno cãpo mortos et moy malchagados. [+]
1370 CT 1/ 548 ¡Ay, catiua, a que pouca de sazõ o veerá ante ssy jazer morto! [+]
1370 CT 1/ 552 Et este desbarato chegou ata a tenda hu jazía Achiles. [+]
1370 CT 1/ 562 Et Achiles nõ vĩjna a batalla, ca jazía queixado de suas chagas; mais, ante que trégoa ouuesen, fuj ben gorido et uẽo ao torneo, cõmo adeant oyredes. [+]
1370 CT 1/ 583 El rrey Nóstor nõ quiso alí soterrar seu fillo, ante enujou o corpo del pera seu rreyno, ca lle prazía moyto de jazer aló soterrado. [+]
1370 CT 1/ 600 Et quen uos quiser contar as terras en que estas serras jazẽ, ou [en] quaes lugares, ou quaes rríos saẽ delas, ou en quaes mares entram, et as cousas estrayas que y ameúde soýam ueer, por grãd marauilla o terría, et muyto aduro o poderiades creer. [+]
1370 CT 1/ 691 Mais despoys que o día fuj claro et se poderõ leuantar, começárõse d ' andar buscando perla rribeyra, maldizendo muyto a auentura que ouueram, et falarõ a seu señor Pirio, jazendo muy malandãt ẽna area, tã groso et tã jnchado que aduro lles podía falar. [+]
1370 CT 1/ 737 Hṽa noyte auẽo que Vlixas, jazendo folgando en seu leyto, soñou hũ soño de que ficou muyto espantado. [+]
1370 CT 1/ 737 Eu jazía en meu leyto folgando, et semelláuame que uij́a hũa figura tã fremosa que nõ á ẽno mundo pintura, nẽ outra forma d ' õme nẽ de moller, que nada ualuese contra a sua bondade. [+]
1390 MS [I, 1]/ 4 Et jazẽdo ante o altar, poys que fezerõ sua oraçõ, tornarõ cõtra as gardas et diserõlle asi: - [+]
1390 MS [I, 1]/ 9 Et aa medea noyte tangendo as canpãas aos matĩis, ca era entõ vespera de Santiago, a que se faz oyto dias ante dia de quẽdas agostas, acordey do leito hu jazia cõ mĩa infirmidade et dixe asi ontre mĩ cõ grã medo et cõ grã sospiro: - [+]
1390 MS [I, 1]/ 12 Et pois que ouve sua rromaria acabada, entrouse ao rreyno de Portugal, et chegou a hũu couto de Santiago que ha nome Cornell[ã]a, que jaz cabo do rrio a que chamã Limia; et pousou en casa de hũu laurador que avia nome Agomiño, et jouve y moyto doente trres dias. [+]
1390 MS [I, 1]/ 12 Et en outro [dia] aa tarde leixarõno soo ẽno leito traballando cõ a morte, et aa mea noyte acharõno jazer en terra morto et volto cõtra oriẽte segũdo he acustumado dos cristiãos. [+]
1390 MS [I, 1]/ 12 Et hũu home que avia nome Payo, dos mellores que hy avia, tomou hũa cãdea sen lume et foy aly hu o seu corpo jazia et diso asi: - [+]
1390 MS [I, 1]/ 12 Et ela desque espertou pregũtou hu jazia o seu corpo, et desque o soube, cõ sua madre foy alo en rromaria et fezerõ oraçõ toda a noyte a par do seu moymẽto, et logo foi sãa de todo o corpo. [+]
1390 MS [I, 1]/ 34 Et Tito, andando a rredor da vila, vio jazer os vales et as carquouas cheos de tãtos corpos de homẽs mortos, que toda a terra era chea do mao odor deles, ergeu as mãos ao çeo chorando et diso - [+]
1390 MS [I, 1]/ 59 O abbade quando esto oyo, doeuse moyto porque a cabeça era tã alongada do corpo del, creẽdo el que aquela cabeça era de Santiago Zebedeu, yrmão de San Johã Avangelista, cujo corpo jaz en Galiza. [+]
1390 MS [I, 1]/ 59 Et nõ creas que por ende cayas en periuro, ca che tomara a santa cabeça de Santiago et leuarla as a Galiza, hu jaz o corpo de Santiago Zebedeu; et que esto que che eu digo he uerdade, esto averas: quando chegares ao porto acharas hũa naue aparellada de quanto ouveres mester, et poys que entrares en ela averas grãde door de feuere, et entõ teus cõpaneiros furtarã da cabeça que leuas dous dentes, et entõ leuãtarse a hũa tã grãde tẽpestade, que por pouquo a naue seera afondada, et os cõpaneiros et os outros que y foren, cõ medo de morte, chamarã Nostro Señor que por lo rrogo de Santiago os liure do perigoo d ' aquela tẽpestade. [+]
1390 MS [I, 1]/ 59 Et hũu ome que era doente grã tenpo avia da door da pedra, que nõ quedaua braadando cõ aquela coyta, et chegou ao moymẽto donde jazia o corpo d ' este santo omẽ, deitou de si hũa pedra grãde e ficou saão. [+]
1390 MS [I, 1]/ 70 Et hũa ora catando el cõtra o çeo, vio hũu camino d ' estrelas que se começaua sobre lo mar de Frisa et ya por ontre Alamana et Ytalia et por ontre França et Aquita[n]ia et ya dereytamente por meogo da Gascona et por Nauara et por Espana, et ya ferir en Galiza en aquel lugar onde o corpo de Santiago jazia ascondudo; et Calrros veendo esto moytas noytes, coydou en sua voõtade que poderia seer; et jazendo de noyte, en esto coydando, apareçeulle hũu caualeiro en vison tã fremoso que nõ poderia mais, et disolle: - [+]
1390 MS [I, 1]/ 70 Eu soo o apostolo Santiago, criado de Ihesucristo et fillo de Zebedeu, et yrmaão [de] Sam Johã Auãgelista, o que Nostro Señor por la sua misericordia escolleu sobre lo mar de Galilea para enviar preegar a sua creẽça aos poboos, et o que Erodes mãdou degolar en Iherusalem, cujo corpo agora jaz ascondidamente en Galiza que agora he metuda en poder de mouros a desseruiço de Deus; et marauillome moyto, tu que tãtas terras et tãtas vilas liuraste do poder dos mouros, por que nõ liuraste a mina, porque che faço a saber, que asi com̃o te Deus fezo mais poderoso ca todo los outros rrex da terra, que asi te escolle para liurares a mĩa terra et o meu camino do poder dos mouros; et para darche por ende coroa de gloria perdurauele; et o camino que tu viste ẽno çeo das estrelas, sabe que che demostra que tu deues a yr cõ moy grã poder et liurar o meu camino et a mĩa terra, et a visitar et entrar aquel lugar que he en Galiza onde jaz o meu corpo; et despois que esto for feicto de toda las terras de cristiãos que ha de mar a mar, yrã alo en rromaria, et averã y de Deus perdom de seus peccados et daranlle y loores por las boas cousas et marauillas que fez et faz. [+]
1390 MS [I, 1]/ 70 Et as cidades et vilas que y cõquereu son estas: primeiramente Viseu, Lamego, Duum̃a, Coynbra, Lugo, Orense, Padron, Tui, Mondanedo et Bragãa arçibispado, a çidade de Santa Maria de Gimaraes, Conpostela, que era entõ vila pequena, Alcala, Agoadalfayar, Salamãqua Vzeda, Ulmedo, Saluaris, Mandira, Manqueda, Santa Eulalia, Talaueira que [he] lugar de moytas froytas, Medinac[e]lim que esta en moyto alto lugar, Verlãga, Osma, Seguença et Sogouea que he grãde vila, Galamãta, Sepuluega, Toledo, Calatraua, Badallouço, Turigillo, Aguadiana, et Neina, Altamora, Palença, Luçerna Ventosa que chamã Carçese que he en Valuerde, Capara, Astorga, Ovedo, Leõ, Carreõ, Burgus, Nagera, Calafora, Viana que chamã Arquos, A Estella, Calataude, Os Miragres, Todela, Saragoça, Panpelona, Bayona, Jaca, Osca, et soya y aver noveẽta torres, Taraçona, Barbastra, Rroças, Vrgel, Eluas, Gironda, Barçalona, Tarragona, Lerida, Tortosa que he hũu castelo moy forte Rrodergali, que he forte castelo, Carbona, castelo forte, outrosi Durelic, Ascalona, Algaleçi et a çidade de Deydana, Ispalida, Vbeda, Beeça, Petrosa en que fazẽ moy boa prata, Valença, Denija, Xatiua, Granada, Seuilla, Cordoua, Auela, Açintiãna en que Sam Torcado jaz, cõfesor de Ihesucristo et diçipolo de Santiago; et ali hu el jaz esta hũa oliueira, et por la grraça do Spiritu Santo, por lo seu dia que he ydus maii , que som quinze dias d ' este mes, froleçe aquel dia et madureçe o froyto dela, a çidade de Bersotom en que ha caualeiros moy fortes que chamã en lingoajeẽ alaraues; [+]
1390 MS [I, 1]/ 70 Et jazẽdo sobre ela porque a nõ podo tomar, rrogou a Santiago que lle gaanase graça de Deus por que a podese aver, et feicta a oraçõ, caerõ todo los muros da vila. [+]
1390 MS [I, 1]/ 86 Porque eu leixey en tua mão o meu auer que o deses por mĩa alma para eu seer saluo, sabe que me perdoou Deus todo los meus pecados, et porque o tu nõ quiseste dar ali onde eu mãdey et o tomaste para ti, fazesteme jazer triinta dias ẽnas penas do inferno onde eu sayo; et sabe que eu de manãa seerey en Parayso et tu metudo onde eu sayn. [+]
1390 MS [I, 1]/ 88 DA BATALLA ONDE FROLEÇERÕ AS LANÇAS Despois d ' esto Calrros et o duc Millo cõ suas ostes, entraron en Espana a buscar rrey Argulando, et acharõno en Terra de Canpos cabo do rrio que chamã Çea en hũus prados, en hũu lugar moy boo et moy chão hu despois fezerõ hũa igleia moy grãde et moy boa en que jaz Fagũdo et Primitiuo marteres, por mãdado et ajuda do enp[er]ador Calrros, hu agora esta moy boa vila et moy rrica, et a igleia he abadia de mõjes. [+]
1390 MS [I, 1]/ 96 Et ende vespera do dia que auia de seer a batalla, teendo Calrros os da sua oste moy bẽ agisados, et moy bẽ gornidos d ' armas et de todo o que avia mester, et jazẽdo en hũus prados entre o castelo que chamã Talaburgos et a v[i]la, ẽna rribeira do rrio que chamã Charãta, algũus dos cristiãos chantarõ suas lanças ante as tẽdas, et en outro dia manãa acharõnas estar frolidas et cõ tona; et aqueles erã os que en aquela lide auiã de rreçeber marteiro por la creẽça de Deus. [+]
1390 MS [I, 1]/ 112 Et algũus dos cristiãos cõ cobiiça do auer dos que morrerã ẽna lide, voluerõ ali de noyte nõ o sabẽdo Calrros et carregãdose d[e] ouro et de prata et d ' outras moytas rrequizas et en voluẽdo para a oste, Almoçor rrey de Cordoua, que jazia cõ outros moytos mouros que fogirã da lide ascondudos ẽno mõte, sayo a eles et matoos todos que nõ ficou nĩhũu et forõ por cõto mĩll cristiãos. [+]
1390 MS [I, 1]/ 117 Et Rrulan leuaua na mão un moy boo paao rretorto com̃o cajado cõ que dou a el todo o dia moy grãdes feridas, mais nõ lle enpesçia nada; et daualle outrosi cõ moy boas pedras rredondas et rregeas de que jaziã moytas ẽno cãpo, et asi lidou cõ el ata meo dia; nõ se poderõ enpeesçer, et depois poserõ ontre si tregoa, et Ferragudo ouve sono et deitouse a dormir, et Rrulã, que era caualeiro mãçebo moyto ensinado soposolle hũa pedra su a cabeça que dormise mais folgado. [+]
1390 MS [I, 1]/ 117 Et Deus de moy pequena aruore faz moy grãde et moyto alta, et do graão de triigo que jaz sequo et podre so a terra faz enuerdeçer et creçer et dar froyto, ese tornara todos homẽs, en sua carme meesme, et ẽno seu espiritu, viuos ao dia do . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . que tangiã moy fortemente. [+]
1390 MS [I, 1]/ 128 Et estabelesçeu en aquel dia que d ' ali endeãte a igleia de Santiago fose chamada apostolical porque [i] jaz o corpo do Apostolo, et todo los bispos d ' España fezesem y conçello moyto ameude, et que todo los rreys d ' Espana rreçebesem as coroas dos rreynos da mão do bispo d ' y, et todo los bispos d ' Espana trouxesen os bagoos. [+]
1390 MS [I, 1]/ 128 Et se por pecados en alg[ũ]as vilas et lugares mĩgoase a creença de Deus, que fose coreita por lo bispo de Santiago, et grã dereito he de se correger en aquela igleia a creẽca, que asi com̃o por San Johã Auãgelista yrmão de Santiago, ẽna parte d ' ouriente foy feicta en Efeso igleia apostolical et enxaltada a creẽça de Nostro Señor, asi por Santiago seu yrmão ẽna parte d ' ouçidente, en Galiza, onde jaz o seu corpo, he feicta igleia apostolical et enxaltada a creẽça de Ihesucristo. [+]
1390 MS [I, 1]/ 128 Et cõ dereito estas son prinçipaes, que asi com̃o estes apostolos pasarõ todo los outros en grraça et en onrra, asi aqueles lugares en que eles preegarõ, hu jazẽ os seus corpos, deuẽ seer mais onrrados de dereito ca todo los outros do mũdo, et cõ dereito a igleia de Rroma he primeiramẽte mais onrrada porque a sagrou et onrrou San Pedro prinçepe dos apostolos por a sua preegaçõ et por lo seu sange que y espargeu quando o matarõ, et por lo seu corpo que y jaz. [+]
1390 MS [I, 1]/ 133 Mays os grãdes feictos que el fazia seeriã maos de contar a quantos se pagariã de oyr em com̃o el morou en Toledo et com̃o el matou na lide rrey Breymante por amor de rrey Galafre de Toledo cujo emigo el era; et com̃o cõquereu moytas terras et moytas prouĩçias por suas armas et as meteu aa creẽça de Deus; et en com̃o fez moytas abbadias et moytas igleias por lo mũdo; et en com̃o as enrrequentou et en com̃o tirou moytos corpos de santos que jaziã soterrados en terra et os meteu en moymẽtos d ' ouro et de prata; et en com̃o foy enperador de Rroma; et en com̃o foy ao Sepulcro de Iherusalem, et en com̃o trouxe o leño da cruz de Ihesucristo et o partio per moytas igleias; et ante cansaria a mão et a pẽna dos grãdes feictos del a quen os todos quisese escripuir, pero que vos diremos desque liurou a Espana dos poderes dos mouros en com̃o se tornou para França, et en com̃o lle matarõ Rrulã et os outros caualeiros ẽna lide de Rroçauales. [+]
1390 MS [I, 1]/ 136 Et despoys que a lide foy acabada, segundo avedes oydo, Rrulan estando senlleiro, começou a catar cõtra os mouros, et estaua deles moyto alongado, et achou hũu mouro moy negro, et jazia cãsado ascondudo ẽno mõte da lide en que fora, et pre[n]deo et legoo moy fortemente a hũa aruore cõ quatro pertegas, et leixoo y legado, et sobio en hũu monte et parou mentes aos mouros et vio que erã moytos. [+]
1390 MS [I, 1]/ 136 Et ali começou a tãjer hũu corno que tragia d ' almasi; et acerqua de çẽ cristiãos que jaziã ascondudos por los montes, pois que oyrõ a voz do corno foronse todos para el; et cõ aqueles çẽ cristiãos volueuse ali onde leixara o mouro preso, et soltoo et alçou a espada sobre a cabeça del et disolle: - [+]
1390 MS [I, 1]/ 136 Et Tedriquo et Baldouĩ ficarõ ẽno mõte ascondudos com̃o vos disemos; et outros cristiãos chagados jaziã ẽnas deuesas et outros pasauã os portos para hu era rrey Calrros. [+]
1390 MS [I, 1]/ 136 Et desi tomou o corno et começou de tãger se viinria algũus dos seus cristiãos que jaziã ascondudo[s] cõ medo dos mouros que jaziã ẽno monte; ou se volueriã ali onde el jazia, algũus d ' aqueles que ja pasarã os portos, para estar ẽna sua morte, et para tomar a sua espada et o seu caualo et yr depos os mouros se poderia algũus matar. [+]
1390 MS [I, 1]/ 136 Et en jazẽdo asi Rrulã ẽno prado sobre la erua, avia tã grã seede que mayor nõ podia, et nõ podia auer agoa. [+]
1390 MS [I, 1]/ 136 Cõ medo de o nõ mataren os mouros et caualgou ẽno caualo de Rrulan et leixoo et foyse a buscar a oste de Calrros et era ja pasada Et despois que se el foy chegou Tedriquo hu jazia Rrulan et começou moyto de chorar sobre el, et disolle que se cõfesase de seus peccados. [+]
1390 MS [I, 1]/ 159 EN QUAL LUGAR JAZ SOTERRADO O CORPO DE SANTIAGO ZEBEDEU En esta igleia meesme jaz soterrado so o mayor altar, o corpo do moyto onrrado bẽaventurado apostolo Santiago. [+]
1390 MS [I, 1]/ 159 Et segundo que dizẽ jaz metudo en hũa arqua de marmore en moy boo sepulcro. [+]
1390 MS [I, 1]/ 159 Et d ' esto tomẽ vergonça os trasm[õ]ta[ã]os et os [ẽ]vegosos, que dizẽ que [su]as rrelicas jazẽ so a terra [sua], ca çerto [he] sen nĩhũa [duda que] o corpo d ' este apostolo jaz todo entrego en aquel lugar. [+]
1390 MS [I, 1]/ 172 Et a madre cõ grãde pesar, doendose mais que todos et com̃o fora do entẽdemẽto, começou de braadar et chamar por Santiago, et diso asy: -Señor Santiago, que por la grraça que rreçebiste de Nostro Señor me gaanaste este fillo que agora jaz morto, rrogoche, Señor, que mo des agora viuo, ca creo ben que o podes fazer, et se o nõ fezeres eu me matarey agora, ou me soter[r]arey cõ el viua. [+]
1390 MS [I, 1]/ 176 Acaesçeu que triinta homes boos da terra de Loores poserõ en sua voõtade de yr en rromaria hu jaz o corpo do apostolo Santiago, ẽno ãno da Encarnaçõ de Nostro Señor Ihesucristo de mĩll et oyteẽta ãnos. [+]
1390 MS [I, 1]/ 176 Et ante que se erguese o sol, poseo ẽno lugar que chamã de Mõte Goyo, que he hũa legoa d ' ontre jaz o seu corpo. [+]
1390 MS [I, 1]/ 186 Et o bispo moyto onrrado que Deus et Santiago liurou por lo seu rrogo de tã grã perigoo, fui en rromaria a Galiza onde jaz o seu corpo, et fez aa onrra de[l] esta oraçon: - [+]
1390 MS [I, 1]/ 196 Et ante doze dias que chegase a Santiago hũu rromeu que jazia doente ẽno camino, rrogou a aquel caualeiro que lle enprestase o caualo en que podese yr a Santiago, ca en outra maneira morreria ca nõ podia andar. [+]
1390 MS [I, 1]/ 200 Et el que daua o folgo cõ moy grã coyta nõ lles rrespondeu, et eles espantados leuãtarõse moyto agina et acenderõ candeas, et acharõno jazer sen fala et atal como morto et ouverõ moy grã medo se y atendesen a manãa de lles apoerẽ a sua morte et fogirõ logo et leixarõno asi envolto ẽno sange, et o outro rromeu poble et o asno que tragia. [+]
1390 MS [I, 1]/ 206 MIRAGRE DE SANTIAGO Hṽu conde de Sam Gil, que avia nome Ponço, foy a Santiago em rromaria cõ hũu seu yrmaão, et desque entrou ẽna igleia acharõ çarrado o lugar en que jaz o corpo do Apostolo; et porque nõ poderõ fazer sua oraçõ, segũdo sua voontade, rrogarõ ao que tina a chaue que lles abrise a porta para meerẽ y et fazerẽ sua oraçõ, et el nõ llo quiso fazer porque era de custume em aquel tenpo, que desque se poyna o sol, ata em outro dia manãa, tinã as portas [ç]arradas. [+]
1390 MS [I, 1]/ 208 Et nõ se quis tornar mais a sua terra et fui aos mayores da igleia en que jaz o corpo d[o] preçioso Apostolo, et deytouse aos pees deles et pediolles por amor de Santiago, por que leixara as onrras et as rrequezas d ' este mũdo, que lle desen dentro ẽna igleia hũu lugar en que fezese sua oraçõ d ' ali endeante. [+]
1390 MS [I, 1]/ 211 Et entom encheuse a casa de moy boo odor et de grã claridade, asi que todo los caualeiros et outros que jaziã dentro coydauã que erã ẽna igleia do Paraiso. [+]
1390 MS [I, 1]/ 216 Et aquela ora moueose et foy ante eles giandoos ata que se parou sobre lo lugar hu o neno jazia. [+]
1390 MS [I, 1]/ 218 Et forõ por hũa çidade de Çeçilia que jazia cabo do mar que auia nome Tarso. [+]
1390 MS [I, 1]/ 222 Et tãto que esto ouve dito, aque os apostolos que vẽo cada hũu dos lugares en que estauã, en senllas nuves que os poserõ ante a porta da casa onde jazia Santa Maria, senõ Sam Tome. [+]
1390 MS [I, 1]/ 226 COM̃O ENTROU A CLARIDADE Ẽ CASA ONDE ELA JAZIA Despois que Sam Pero esto ouve dito et moytas outras boas cousas que erã para dizer en tal lugar et en tal sazom, et ergeose Santa Maria et foy orar a outra camara, et fez aquela oraçõ que ante fezera quando lle o angeo dou a palma. [+]
1390 MS [I, 1]/ 226 Despois d ' esto, jazẽdo ela dormĩdo aly aque uos Dom Ihesucristo que uẽo en hũa nuve moy branqua cõ hũa moy grã cõpana d ' angeos. [+]
1390 MS [I, 1]/ 226 Et entraron na casa hu jazia Santa Maria; et Sam Migeel prinçepe dos angeos começou a cãtar seu cãto moy fremoso et os outros angeos et toda a cõpana dos santos lle rreponderõ et cãtarõ cõ el. [+]
1460 CI 1/ 101 Et foylle rreuellado que era aly sepultado o corpo do apostollo Santiago Zebedeu, que avia oytoçentos años que ally Jazia ascondido en aquel monte, et siluas et matos. [+]
1460 CI 1/ 102 Et o arçobispo de Santiago don Rrodrigo de Luna, vltimo pasado, que y Jaz sepultado dentro do coro da[s] gradizellas do altar mayor de Santa Maria d Iria de Padrõ. [+]
1460 CI 1/ 105 Et forõ entonçes aJuntados moytos sabedores sobre rrazõ de cõmo chamariã aa eglleia onde Jazia o corpo do apostolo Santiago. [+]
1460 CI 1/ 109 Et Jazendo asy ante o altar de Santiago en oraçõ, esperando que porla mjsericordia de Deus et rrogo do apostollo Santiago que seu fillo fose librado do poderio do diabro. [+]
1460 CI 1/ 114 Nõ sabemos se fezo oraçõ ante o altar do Apostollo, señor Santiago, antes entrou, cõ a espada nua eñas mãos, entõ por força enõ dormjtorio onde estaua dormjndo o bispo Rroosende cõ outros señores, et leuantou cõ a punta da espada o cobritor que Jazia sobrelo obispo et quiseralle cortar a cabeça. [+]
1460 CI 1/ 116 Et diseronlle que era do apostollo Santiago, diçipulo de Ihesu Christo fillo da Uirgeen Maria, que y Jazia sepultado. [+]
1460 CI 1/ 116 Et dormjndo Ja o bispo, eles se leuantarõ, et abrirõ as portas, et foron chamar ao conde Froyla que Jazia ascondido enõ monte. [+]
1460 CI 1/ 116 Et o conde vééo cõ sua gente de péé et entrou enã camara, onde o bispo Jazia dormjndo, et con grande crueldade o espedaçou todo en pedaços, era de mjll et çento et sete años. [+]
1460 CI 1/ 120 O qual con muyta onrra [et] ohumjlldade pedeu ao papa et cardeaes que a Eglleia de Santiago fose sublimada de algũa onrra, dezendo que todalas eglleias onde Jaziã os santos apostollos erã onrras de papadego, et patriarchado et arçobispado, saluo se era a eglleia do apostollo Santiago. [+]
1460 CI 1/ 129 Et rreparou o moosteyro de San Martino et a eglleia do Santo Sepulcro eño outeyro de Santa Susana, onde Jaz o seu corpo, a qual trouxera de Bragãa. [+]




RILG - Recursos Integrados da Lingua Galega
Seminario de Lingüística Informática / Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2018
Deseño e programación web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL