logo usc Corpus Xelmírez - Resultados da consulta

Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval

Resultados da pescuda


Os resultados das buscas efectuadas no Corpus Xelmírez poden ser usados con fins educacionais e de investigación, sempre que se mencione a fonte. Se desexa consultar a referencia e o contexto dun exemplo, calque no símbolo [+] na cela da dereita. Para se referir ao corpus como un todo, cite: Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval - http://sli.uvigo.gal/xelmirez/. Se desexa realizar outra pescuda no Corpus Xelmírez, pode calcar aquí.
Está a procurar contextos do uso de nado nos textos históricos do Corpus Xelmírez.

Número de contextos atopados: 566

1200 FX III, 5/ 703, col. a De los que furtan as cenzarras del ganado . [+]
1200 FX III, 5/ 703, col. a Se alguno mata ganado aieno en ascuso. [+]
1200 FX III, 5/ 707, col. b Et se anbos o sabem, anbos seam penados como falsos. [+]
1200 FX III, 5/ 707, col. b Et si ninguna cosa ende non deue á ganar o muy poco, sea penado como falso. [+]
1200 FX III, 5/ 707, col. b Quen se a si pon falso nome, ou falsa linage ou falso parentes, o alguna apustura mala o falsa, sea penado como falso. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Muito valvera nnais, se Deus m ' a[n]par, || que non fossemos nados, || se nos non désse Deus a que rogar || vai por nossos pecados. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Muito se leven tẽer || por gentes de mal recado || os que mal cuidan fazer || aa de que Deus foi nado. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Muitas vegadas o dem ' enganados || ten os omes, per que lles faz creer || muitas sandeçes; e taes pecados || desfaz a Virgen por seu gran saber. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Assi como Jhesu -Cristo | fez veer o çego nado, || ssi veer por sa Madre | hũa moça mui privado. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Na de que Deus pres carne e foi dela nado || ben pode valer a todo perigoado. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 Sabor á Santa Maria, | de que Deus por nos foi nado, || que se[u] nome pelas terras | seja sempre nomeado. [+]
1264 CSMp Pauta/ 39 A de que Deus pres carne e foi dela nado, || ben pode valer a todo perigoado. [+]
1290 FD I, 2, 3/ 126 En todo preyto de juiz ordenado deue á áuer tres perſoas: a penſoa do iuyz, e a penſoa do demandador, que e dicta en latim actor , e a penſoa do demandado que e dicto reus . [+]
1295 TC 1/ 5 Andados dous anos del rreynado del rrey dom Ramiro -et foy isto ena era d ' oytoçẽtos et sateenta anos; et andaua entõçe o ano da encarnaçõ do Senor en oytoçentos et xxij ãnos -, asi com̃o conta a estoria, poys que os mouros souberõ que el rey dom Afonso o Casto, que era muy esforçado et muy forte et muy aventurado en batalas et os avia muyto apremados et quebrantados cõ lides et cõ correduras, que era morto et rreynaua en seu lugar el rey dõ Ramjro, coydando elles que el, como seria en sua noueza, que aueria medo, ca era o poder dos mouros muy grande en Espana, como oyredes adeant[e] na estoria, et que, auẽdolles medo, que daria o que lle demãdasẽ por razõ que le nõ desem guerra et que o leyxasem en paz; et enviarõle pidir que lles dese cada ano La donzelas das mays fillas dalgo, cõ que casasẽ, et outras La das outras do poboo, cõ que ouuesem outrosi seus solazes et seus deleytos; et estas çem donzelas que fosẽ todas uirgẽes et en cabello, asy como las dera el rey Mauragato en seu tẽpo, que fora ante dele. [+]
1295 TC 1/ 5 Et por esta razõ que el rrey Mouragato les dera aquellas donzellas eno seu reynado, pediãlas elles a el rey dom Rramiro, com̃o per foro, et que llas dese como el rey Mauragato, que nõ era rey como deuia. [+]
1295 TC 1/ 8 Andados tres anos do rreynado deste rey dom Rramiro -et foy isto ẽna era de oytocentos et lxxj ãno; et andaua estonçe o ano da encarnaçõ en oytoçentos et xxxtaiijes; et a do enperio de Loys, enperador de Rroma et rey de França, en xij -, conta a estoria que chamou entõçe el rrey dom Ramiro os bispos et os abbades que forã cõ elle en aquella batalla que ouverã con os mouros, et ouue seu cõsello cõ elles. [+]
1295 TC 1/ 11 Andado o terceyro ãno do rreynado del rey dom Rramiro arribarõse a Lisbõa La et quatro n[a]ues et Laviijo galeas. [+]
1295 TC 1/ 13 Andados quatro anos do rreynado deste rey dom Rramiro -et foy isto ena era de oytoçẽtos anos et lxxaij; et andaua entõce o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos xxtiijos; et [o] d[e Loys], enperador de Rroma et rrey de Frãça, en xiiijze -, chegarõ a foro de Galliza, cõ muytas naues, os normães, hũa gente muy crua. [+]
1295 TC 1/ 13 Et isto e no rreynado do muy nobre rey dom Sancho, o quarto, que e na era de mill et trezẽtos xxvij anos. [+]
1295 TC 1/ 15 Andados quatro anos do reynado del rey dom Rramiro, começ[o]u a fazer hũa jgleia de pedra marmor abouedada cõ arcos, aa onrra de Sancta Maria, eno mont[e] Naurãcio, que e a vna legoa de Ovedo. [+]
1295 TC 1/ 15 Et do quinto ano do rreynado deste rey dom Rramiro, que reynou segundo del rrey don Affonso, o Casto, nõ achamos nẽhũa cousa que a estoria pertẽesca. [+]
1295 TC 1/ 15 Et aquel quinto ano que auemos dito do rreynado del rey dom Rramiro en aquestas cousas que auemos ditas passou, segũdo o fallamos pellas estorias. [+]
1295 TC 1/ 16 Andados vj [anos] do reynado deste rey dom Rramiro - [+]
1295 TC 1/ 16 Et o primeyro ano de seu rreynado foy na era de oytoçẽtos LXXaV anos; et andaua entõçe o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos et xxvj anos; et a de Loys, enperador de Rroma et rrey de Frãça, en xvij; et a de Gregorio papa en Ve; et a de Auderame, rey de Cordoua, en xvij; et a dos alaraues en ccos xxxta viijto. [+]
1295 TC 1/ 16 En este ano primeyro de seu reynado alçarõxele os gascoes, et logo que o uio sacou sua oste et foy sobre elles, et matou y muytos delles, et tornou os que ficauã bõos, et toda a terra da Gascona meteua so seu senorio. [+]
1295 TC 1/ 17 Andado o primeyro ano do rreynado del rey dõ Ordono, fezo Abderamẽ lousar et est[r]ar de pedra todas [as] cales de Cor doua, et traier per canos de plomo agoa da serra aa villa, de guissa que nacesse preto da misquita mayor et eno alcaçer et en outros logares pela çidade du via que conpria. [+]
1295 TC 1/ 17 Et durou eno reynado XXXta anos. [+]
1295 TC 1/ 19 Andados tres anos do rreynado del rey dom Ordono, hũu cabedel dos mouros que fora do linagẽ dos godos, a que chamauã [en] arauygo Muça Abencaçim, alcouse contra Mahomat, aquel rey de Cord[o]ua, et tolleule muytas çidades, hũas per força, outras per engano. [+]
1295 TC 1/ 21 Andados quatro anos do rreynado deste rey dom Ordono -et foy isto na era de oytoçẽtos et LXa et noue anos; et andaua entõçe o ano da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos et XXXa -, Lopo, [o] que disemos que era fillo de Muça, que era endeantado de Tolledo, quãdo oyo dizer aquel mal que acaecera a seu padre, foyse para el rrey dõ Ordono, cuyo vassallo era, et alla foy sempre mentre uiueu. [+]
1295 TC 1/ 21 Et dello quinto ano ata os noue anos do rreynado deste rey dom Ordono nõ achamos feyto que de contar seia que a[a] estoria perteesca, se nõ eno oytauo ano aquel enperador Loys de Roma que perdoou a seu fillo Locario, que se queria alçar conos outros altos omẽes do rreyno et atregoou[o] et segurouo que ueesse seguro ante el, que se nõ temese de nẽhũa cousa. [+]
1295 TC 1/ 22 Andados IX anos do rreynado deste rey dom Ordono -et foy isto na era d ' oytoçẽtos et LXXa et iij anos; et andaua entõçe o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos et XXXtaVe -, arribarõ a Espana, a Algazira, hũa flota de gente de narmenes, en que aujã LXa naues bẽ bastidas et grandes desa gente et do que auiã mester. [+]
1295 TC 1/ 24 Na era d ' oytoçẽtos et LXXaVe anos -et andaua entõçe o ano da encarnacom do Señor en oytoçẽtos et XXXtavije anos; et a do enperio [de] Locario, enperador de Rroma, en hũu; et a de Mafomat, rrey de Cordoua, en xj; et a dos alaraues en CCXLa et oyto -, finado el rrey dõ Ordono et enterrado, ajuntarõse os altos homees et boos do rreynado et reçeberõ o jnfãte dom Affonso, fillo del rey dõ Ordoño, et alcarõno por rrey de Leõ. [+]
1295 TC 1/ 25 Andado o primeyro ano do rreynado del rey dom Affonso, Mahomat, rrey de Cordoua, sacou muy grand ' oste et foy contra os nauarros et deytouse sobre Panpellona. [+]
1295 TC 1/ 29 Andados dous ãnos do rreynado deste rey dom Afonso, o Magno, -et foy isto na era de oytoçẽtos lxxavj ãnos; et andaua outrossi o ano da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos xxxviijto anos - en este ano sobredito uẽo (vẽo) a desora et sem sospeyta hũa grãde oste de mouros a Leom, et tragiam cõsigo dous cabedees, et diziam a hũu Ymudar et ao outro Arcanaçer. [+]
1295 TC 1/ 30 Andados tres anos do rreynado del rey dom Affonso, o Magno -et foy isto na era d ' oytoçentos lxxavije ãnos; et andaua o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçentos et XXXaIXe ãnos -, sacou este rey don Afonso grã oste de prou[ẽ]ciaes et de gascoes et de nauaros et foy cõ elles et entrou per terra de mouros, et quebrãtarõ et estragarõ a ferro et a ffogo toda a terra [que os mouros] tijn[ã] en Spana [et] suas fronteyras, cõ todo esto tollẽdolles os pãas et os vinos et os froytos. [+]
1295 TC 1/ 31 Andados iiijo ãnos do rreynado del rey dõ Affonso, o Magno, -et foy isto na era d ' oytoçentos LXXa IX anos; et andaua (et andaua) outrosi o ano da encarnaçõ do Señor en oytoçẽtos et xlaj; et a do enperio [de] Locario, enperadorn de Rroma, en çinquo -, este rey dom Affonso, estando en sua terra asesegado et ẽ paz, chegoulle mandado como tres rreys de Merida lle avi[ã] entrado na terra cõ gram oste et que ficarã suas tendas sobre Benauent[e]; et tijnana çercada. [+]
1295 TC 1/ 33 Andados ssex ãnos do regnado del rrey dom Affonso, o Magno -et ffoy isto na era d ' oytoçẽtos et LXXXa ãnos -, el rrey dom Affonso estando en paz et assesegado, chegaronlle nouas de como era ẽna terra gran poder de mourros. [+]
1295 TC 1/ 34 Andados vije anos do rregnado del rrey dom Affonso, o Magno, -et foy isto na era d ' oytoçẽtos et lxxxaj ãno; et andaua entõçe o ano da encarnaçõ [do Señor] en oytoçentos xliijes; et a de Locario, enperador de Rroma, en vije -, el rrey dom Affonso, coydando ia estar en paz, chegarõle nouas en como hũu alto omẽ de França, que auja nume Buysso, lle entrara cõ gram oste et que lle andaua estragãdo a terra et fazendo en ella quanto mal podia. [+]
1295 TC 1/ 35 Andados viijto anos do rreynado deste rey dõ Affonso -esto foy na era d ' oytoçentos lxxxaij ãnos; et andaua entõçe o ano da encarnaç[õ] do Senor en oytoçẽtos et xliiij anos; et a do enperio [de] Locario, enperador de Rroma, en oyto - este rey dom Affonso, polla festa de çinquoesma, fezo suas cortes en Leom, muy rricas et muyto onrradas. [+]
1295 TC 1/ 38 Andados IX anos do rreynado del rrey dom Affonso, o Magno -et foy esto ena era d ' oytoçẽtos LXXX et iij anos; et andaua entõçe o ano da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos LaVe anos; et a do enperio [de] Locario, enperador de Rroma en IXe -os de Tolledo alçaronse outra uez contra Mahomat, rrey de Cordoua. [+]
1295 TC 1/ 39 Andados X anos do rreynado del rrey dom Affonso, o Magno -et ffoy isto na era d ' oytoçẽtos et oyteenta tres ãnos; et andaua outrossi o ano da encarnacom do Senor en oytoçentos xlavj; et o enperio [de] Locario en X - et este ano Xo de seu rreynado ffez suas cortes en Salamãca. [+]
1295 TC 1/ 43 Andados xije anos do rreynado del rrey dom Affonso, o Magno -et foy esto na era d ' oytoçẽtos et oyteenta et Vo anos; et andaua o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçetos et xlavije anos et foy isto en aquel dito ãno - quãdo os del rrey virõ o mal et o quebranto que lles vĩjna sempre de Bernaldo, diserõ a el rrey: - [+]
1295 TC 1/ 43 Et o conde aduziano bem acõpanado de cada parte, com̃o el rrey mãdara. [+]
1295 TC 1/ 47 Andados xiiije anos do rreynado del rey dom Affonso, o Magno, -et foy isto na era d ' oytoçẽtos et oyteenta vj ãnos; et andaua entõçe o ãno da encarnaçõ en oytoçẽtos et xlaviijo anos; et o inperio de Locario en xij - en este ano aqui dito dom Fruella, yrmao deste rey dom Affonso, ouve sua falla con os outros tres jrmãos, dom Nuno et dom Bernaldo et don Doario, et fallarõ de como matasem el rrey. [+]
1295 TC 1/ 47 Et dello trezemo ano ata os XXtiVo do rreynado del rrey don Affonso, nõ achamos nẽhũa cousa que de cõtar seia que a estoria pertẽesca -ca mouros et cristãos cansados fica[ua]n ia lidando et matando en si; demays os mouros que nõ ousauã ya nemhũa cousa cometer ante a forteleza del rrey dom Affonso, o Magno, que era rrey forte et aventurado en batalla et os auja uençudos en muytas lid[e]s et astragos que lle fez en muytos lugares - senõ tãto que, eno xiijo ano, morreu Leom papa, et foy posto en seu logar Bẽeyto, o terçeyro; et forõ cõ el çento et dous apostoligos. [+]
1295 TC 1/ 47 Et dellos XV anos en deant[e], eno rreynado deste rrey don Affonso, que morreu Locario, enperador, et reynou enpos elle seu fillo Loys, o segundo, xxtij ano. [+]
1295 TC 1/ 49 Andados XXV anos do rreynado del rrey dom Affonso, o Magno, et ffoy [isto] na era d ' oytoçẽtos et noueenta ãnos; et andaua outrossi o ano da encarnacom do Ssenor en oytoçentos laij ãnos; et [o] enperio de Loys en X - este ãno aqui dito tremeu todo España. [+]
1295 TC 1/ 49 Et seendo el ome de bõa voentade et grãando, leyxou logo en começo de seu rreynado a todollos de sua terra as dizimas do que soyam aa dar aos outros rreys. [+]
1295 TC 1/ 49 Et dellos xxvj anos ata os XXXta do rreynado deste rrey dom Affonso, o Magno, nõ achamos nẽhũa coussa graanda que a estoria pertẽesca, senõ que, nos XX et oyto anos deste rrey don Affonso, que morreu Nicholao papa et foy posto en seu logar Adriano, o segũdo; et forõ cõ el [çento et] iiijo apostoligos. [+]
1295 TC 1/ 51 Andados XXX anos do rreynado del rrey dom Affonso, o Magno -et foy isto na era de noueçẽtos et iiijo ãnos; et andaua outrosi o ano da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos xla vj anos; et o enperio de Loys, enperador de Rroma, en XV - esse ano foy el rrey don Affonso sobre Coynbra, que tĩjnã os mouros çercada, et desçercoua. [+]
1295 TC 1/ 51 Et pos y bispos ordinados segundo a maneyra dos sacramẽtos da sancta jgleia. [+]
1295 TC 1/ 52 Andados xx[x]j ano do rreynado del rrey dom Affonso, o Magno, -et foy esto na era de noueçẽtos et Ve ãnos; et andaua outrossi o ano da encarnaçom do Senor en oytoçetos xlavije; et o enperio de Locario en xvjes - en este ano Homar Abenhazõ, que era hũu dos mays altos omes que auja en Cordoua, alçousse contra el rrey Abdala, et alçarõse cõ el muytas gentes et muytos castellos, que som estes: [+]
1295 TC 1/ 53 Andados xxxaii anos do rreynado deste rey dom Affonso, o Magno, -et foy isto na era de noueçentos et sex anos, et andaua outrosi o ano da encarnaçõ do Senor en [oyto]çentos et saseenta et oyto anos; et o enperio de Loys, enperador de Rroma, en xvije anos - en este ano sobredito sacou este rrey dom Affonso muy gran oste et foy contra Tolledo, ca sayam ia as tregoas que dissemos que lles dera. [+]
1295 TC 1/ 55 Andados xxxa iijes anos do rreynado deste rey don Affonso, o Magno -et foy isto na era de nouecentos et sete anos; et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos et saseenta et noue ãnos; et o enperio de Loys en xviijto ãnos - en este ano pobrou el rrey don Affonso a cidade de Çamora, ca ante nõ era ben pobrada de gent[e] pollas guerras et pollo mal dos mouros. [+]
1295 TC 1/ 55 Et dellos xxx et iiijo anos ata [os] xxxa et vj do rreynado deste rrey dom Afonso, o Magno, nõ achamos nẽhũa cousa grãanda que a estorja pertẽesca, senom tãto que enos xx[x]v ãnos do rreynado deste rrey don Affonso, o Magno, que morreu o enperador Loys. [+]
1295 TC 1/ 55 Et en[o] rreynado del rrey dom Affonso, que foy xxx et noue anos de seu rreynado, morreu Loys Baluo, rrey de Frãça, et rreyn[aron] enpos elle Loys [et] Callosmãno, seus fillos, et ouuerõ o rreyno Ve anos. [+]
1295 TC 1/ 57 Andados quarreenta et hũu ãno do rreynado del rrey dom Affonso, o Magno, -et ffoy isto ena era de noueçentos et XVe ãnos; et andaua entõçe o ãno da encarnaçom do Senor en oytoçentos et lxxta et vij; et o enperio de Carllos, enperador de Rroma, en quatro - en este ãno el rrey dom Affonso, seendo muy alegre, et au[endo] gram plazer de tantos bẽes como lle Deus avia feytos et fazia contra seus eemigos, (et) envioull[o] dizer ao apostoligo Joham per sua carta, com dous clerigos que lle enviou. [+]
1295 TC 1/ 57 Et uos, nosso ffillo muy amado, quando q[ue]r que o uosso mandado enviardes a nos ou algũ[ũ] da uossa terra de parte de Galiça, hu Deus posse a uos por g[o]uernador, rreçe(r)beruos emos por nosos ffillos muy debõament[e] et prazernos a muyto com uossos mandados. [+]
1295 TC 1/ 60 Andados xla et dous anos do rreynado deste rrey dom Affonso, o Magno, -et foy na era de ixe cẽtos et xvj ãnos; et andaua outrosi o ano da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos lxx et oyto; et o enperio de Carlos en Vo -en este ano, quando el rrey dom Affonso vio as cartas do papa, prouguelle muy de curaçõ et pos logo dia en que sse juntassem os rricos homẽes et os outros fillos dalgo et os bispos, [et] fezello a saber et aprazouos para seerẽ y aquelle dia para consagrar a jgleia de Santiago. [+]
1295 TC 1/ 61 Andados xla ij anos do rreynado deste rrey dom Affonso, o Magno, depoys a cabo d ' onze messes, ajuntaronsse de cabo ẽna cidade de Ovedo el rrey dom Affonso cõ sua moller et cõ seus ffillos et os bispos et os condes et os rricos homes de seu rreyno, et fezerõ conçello per outorgamento do papa Joham. [+]
1295 TC 1/ 62 Andados xla iijes ãnos do rreynado deste rey dom Afonso, o Magno, -et foy isto na era de noueçẽtos et xvije anos; et andaua outrosi o ano da encarnacom do Senor en oytoçẽtos lxxta et ixe anos, et o enperio de Carlos, enperador de Rroma en vj - poys que el rrey dom Affonso ouve acabadas todas estas cousas que auemos ditas, sayo d ' Ovedo et uẽo a Camora et prendeu y a seu fillo, o jnfant[e] don Garçia, et meteuo en ferros et mãdoo deytar ẽno castello de Gazõ. [+]
1295 TC 1/ 62 Et guerrearom logo dos quareenta et quatro anos ata os quareenta et vj do rreynado deste rrey don Affonso. [+]
1295 TC 1/ 63 Andados xla vj anos do rreynado del rrey dom Afonso, o Magno -et foy isto na era de noueçẽtos et xx anos, et andaua o ano da en[c]arnaçõ do Senor en ixe çẽtos et oyteenta et dous anos, et o enperio de Carlos en ixe -en este ano el rrey dom Afonso, o Magno, quando sse vyo aficado de seus fillos et de seus vassalos meesmos, en hũa uilla de Asturas que dizem Beydes, alj leyxou o rreyno et deuo a seu fillo dom Garçia, en esse logar meesmo, ante seus fillos et seus rricos omees; mays per força que de grado. [+]
1295 TC 1/ 63 Et sse el foy boo eno começo de seu rreynado, mellor foy a sua ffim. [+]
1295 TC 1/ 64 Et foy o primeyro ãno de seu reynado ena era de noueçẽtos et xxj ãno; et andaua outrosi o ano da encarnaçõ en oytoçẽtos et oyteenta et tres anos; et o enperio de Carlos, enperador de Rroma, en X; et o do papa Agapito en hũu; et o de Audala, rey de Cordoua, en XX, et [o] dos alaraues en CC et noueenta iiij. [+]
1295 TC 1/ 64 Et este rrey dõ Garçia, logo en começamento de seu reynado, entrou a terra de mouros et quebrãtou muytas villas et queymouas et deribou muytos castellos. [+]
1295 TC 1/ 64 Dello segundo ano do rreynado de rey dom Garçia nõ achamos nẽhũa coussa que a estoria pertẽessca, senõ tãto que morreu papa Agapito et foy posto en seu logar Adriam, o terceyro; et forõ cõ el Ç et oyto apostoligos. [+]
1295 TC 1/ 65 Andados iijes anos do rreynado del rey dom Garçia, acaeçeu que uẽo a Çamora et enfermou et morreu y. [+]
1295 TC 1/ 67 Andados tres anos do rreynado del rey don Ordono, Abdalla, rrey de Cordoua, fazendo aos grãdes et aos pequenos ygualmente juyzo et justiça, morreu en Cordoua de sua morte et avendo ydade de quando naçera lxij anos. [+]
1295 TC 1/ 67 Este rey ata os XX anos de seu rreynado n[õ] sse partiu de batalas grandes et meteu toda a terra so seu senorio, et obedeçerõlle todos. [+]
1295 TC 1/ 68 Andado(s) aquel terceyro ano do rreynado deste rrey dom Ordono, os mouros de Tallaueyra et os que ueerã de Cordoua en sua ajuda, que escaparã del rey dom Ordono quando uẽo sobre Tallaueyra, assi como disemos, veendosse maltreytos et muy apremados del rrey dom Ordono, enviarõ demãdar ajuda Abdarame, rrey de Cordoua, et Almotarab, rrey de Tunez. [+]
1295 TC 1/ 69 Andados iiij anos do rreynado deste rey dom Ordono, ena era de noueçẽtos et xxvij anos -et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos et oyteenta et ix ãnos et (a) o enperio de Armalfo en quatro anos -, el rrey dom Ordono, nõ auendo sabor de sse dar a uagar nen auer folgança, ca tĩjna sse tẽpo perdesse que nũca o cobraria, (et) sacou sua oste muy grãde. [+]
1295 TC 1/ 71 Andados iiijo anos do rreynado del [rrey] don Ordoño, Auderame, rrey de Cordoua, doendosse muyto do estragamento de sua terra [et] da muyta gent[e] que auja perduda, sacou muy grã oste et [ueo y] el por si(r) a correr terra de cristiãus. [+]
1295 TC 1/ 71 Et dello quinto ãno do rreynado del rrey dom Ordono nõ achamos al que contar que a estoria pertẽesca, senõ tãto que morreu en este ãno o apostoligo Basilio et foy posto en seu lugar Esteuã, ho quinto; et forõ cõ el Ç et X apostoligos. [+]
1295 TC 1/ 71 Andados vj anos do rreynado deste rey don Ordono - [+]
1295 TC 1/ 73 Andados vij anos do rreynado deste rrey don Ordoño -et foy na era de noueçẽtos et XXXta ãnos; et andaua o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos et noueenta et dous ãnos; et o enperio de Armilffo, enperador de Rroma, en vije -, (et) el rrey dom Ordoño, avendo grãde pessar da maa andança que ouvera contra os mouros, sacou sua oste muy grãde et ffoyse para terra de mouros. [+]
1295 TC 1/ 79 Poys que el rey don Fruella ouve reynado hũu ãno et dous messes, quanto auemos dito susu que reynara, engafeçeu; ca os ma[o]s nõ quer Deus que chegẽ aa meadade de seus dias. [+]
1295 TC 1/ 81 Andados Vo anos do rreynado deste rey don Affonso -et foy isto na era de IXe çẽtos et xxxavij anos; et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en oytocẽtos et noueenta et oyto; et o enperio de Loys, enperador de Rroma, en tres anos -, en este ãno el rrey don Affonso, o quinto, quiso escoller carreyra de penitẽçia, mays polla liueldade do curaçõ que por outra razõ nẽhũa de sanctidade. [+]
1295 TC 1/ 82 Et começou o primevro ano de seu reynado en[a] era de IXe çẽtos et xxxij ãnos; et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos et noueenta V; et o enperio de Loys, enperador de Rroma, en iiijo; et [o do] papa Johan en ij ãnos. [+]
1295 TC 1/ 83 Andado aquelle primeyro ãno do rreynado deste rey don Rramiro, mentre que el tĩjna cercado en Leõ don Affonso, seu jrmão, o mũge, ouverõ seu cõsello os rricos omes et os outros caualleyros de Castella de alcar por conde a Ffernã Gonçaluez, fillo de Gonçaluo Nunez, ca era ia a essa sazõ grã caualleyro, et de tomarlo por senor, ca o amauã muyto et preçauãno todos. [+]
1295 TC 1/ 85 Andados dous anos do rreynado deste rey don Rramiro -et foy isto na era de IXe çẽtos et XLa ãnos; et andaua outrosi o ano da encarnaçõ do Senor en ixe çẽtos et dous anos; et o enperio de Loys, enperador de Rroma, en iiijo -, mentre este rey don Rramiro teue seu jrmão don Alffonso çercado en Leõ, assi como auemos dito, alcarõse[lle] en Asturas ( a) don Affonso et (a) don Ordono et (a) dom Rramiro, fillos del rrey don Fruella; et onrauã todos don Affonso, por que era mayor, et cõtauano por rrey. [+]
1295 TC 1/ 85 Et aquel rrey don Affonso avia rreynado Vo ãnos quando leyxou o rreyno, assi com̃o disemos. [+]
1295 TC 1/ 86 Andados tres ãnos do rreynado del rrey dõ Ramiro, sacou sua oste muy grãde et foy entrar pello rreyno de Tolledo; et cer[c]ou Madride et quebrantou os m(o)uros et ro[u]bou toda a villa et queymoua et leuou en muytos mouros catiuos. [+]
1295 TC 1/ 87 Andados iij anos do rreynado del rrey dõ Ramiro -et foy isto na era de IXe çẽtos et xlij ãnos; et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en IXe çẽtos et iiijo ãnos - (et) o conde Fernã Gonçaluez, auendo sabor de fazer seruiço a Deus et de gaanar prez et onrra, começou de guerrear conos mouros muy de rigeo, et foy cercar hũu castelo muy forte que a nume Caraço; et jazia en somo dũa serra muyto alta, que tijnã os mouros entõçe. [+]
1295 TC 1/ 88 Andados Vo anos do rreynado deste rrey don Rramiro -et foy isto na era de IXe çẽtos et xliij ãnos; et andaua outrosi o ano da encarnaçõ do Senor en IXe çẽtos et Vo anos; et o enperio de Loys, enperador de Rroma, en vije -, en este ãno que dito he Almãçor, que era o mays poderoso mouro que auja aquende o mar [so] Abderame, rrey de Cordoua, quando oyo dizer que o conde Fernã Gonçaluez lle auja tomado o castelo a que diziã Caraço, ouve ende muy grã pesar et teuese por maltreyto. [+]
1295 TC 1/ 90 Et o conde recudeulle com̃o ome ensinado et disso assi: - [+]
1295 TC 1/ 92 Et fezeramos mellor siso se nos ouveramos tornados, que por ollo veemos que Deus quer ajudar os mouros; poys com̃o pode[re]mos nos yr contra elles? [+]
1295 TC 1/ 95 Andados vj anos do rreynado del rrey don Rramiro -et foy isto na era de IXe çẽtos et xlaiiij ãnos; et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en IXe çẽtos vj ãnos - sacou el rrey don Rramiro sua oste muy grãde et lleuou cõsigo Ffernã Gonçaluez, conde de Castella, et ffoy sobre Saragoça. [+]
1295 TC 1/ 96 Andados vj ãnos do rreynado del rey don Rramiro -et foy isto na era de ixe çẽtos [xl]v anos; et andaua outrosi o ãno da encarnaçom do Senor en ixe çẽtos vij ãnos; et o enperio de Loys, enperador de Rroma, en viijo -vẽerom Abderame, rrey de Cordoua, et Abenohia, rrey de Sarragoça, cõ grãde oste a terra del rrey don Rramiro et chegarõ ata Saamãcas. [+]
1295 TC 1/ 97 Andados oyto ãnos do rreynado del rrey dom Rramiro -et foy isto na era de IXe çentos xlvj; et andaua outrosi o ano da encarnaçõ do Senor en IX çentos et [v]iijo ãnos; et o enperio de Loys, enperador de Rroma, en IX ãnos - (et) enviou o conde Ffernan Gonçaluez suas cartas per todo Castella, que ffosen todos cõ el, caualleyros et peões, ata X dias. [+]
1295 TC 1/ 100 Et os que forõ maos ou avolles et se deytarõ aos vizos do mũdo, nõ fallam delles mays ca sse nõ ffossem nados. [+]
1295 TC 1/ 103 Andados IXe ãnos do rreynado del rrey dom Rramiro -et foy isto na era de IXe çẽtos xlvj ãnos; et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en IXe centos et IX ãnos; et o enperio de Cerrado, enperador de Rroma, en hũu - estando el rrey dom Rramiro en sua terra en paz et asesegado, hũu rrey mouro, que auja nume Açeyffa, entroulle ẽno rreyno cõ muy grã oste per rribeyra de Torrmes, et começou de po[br]ar ẽno rreyno dese rrey don Rramiro Salamãca, Ledesma, Rribas, Hañas, Alffondiga, Peña Guissanda et outros muytos castellos, cõ consintemento et cõ conssello de [dous] rricos homes desse rrey dom Rramiro -et hũu auja nume Fferrnã Gonçaluez et o outro Diego Nunez - que se alcarã et ajudauã (contra) aquel rrey mouro. [+]
1295 TC 1/ 105 Andados X anos do rreynado del rrey don Rramiro -et foy isto na era de IX çẽtos et xlviij anos; et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en IXe çẽtos et IX ãnos; et o enperio de Cerrado, enperador de Rroma, en dous - Almãçor, tẽendosse por muy mal quebrãtado por que o assi ouuer[a] vençud[o] o conde Ffernan Gonçaluez, pasou alende o mar a terra de Africa, et mandou predicar per toda a terra que veesen acorrer a el et aos mouros d ' España contra os cristãos. [+]
1295 TC 1/ 108 Et poys que os ouue assy ordinados com̃o fossem outro dia, cada hũu en sua az, forõsse todos para suas tendas. [+]
1295 TC 1/ 117 Andados xj ãnos do rreynado desse rrey dom Rramiro -et foy esto ẽna era de (mil et) DCCCCXLta IX ãnos; et andaua outrosy entõ [o ano d]a encarnaçõ do Senor en DCCCC et xjze; et o [ẽ]perio do onrado enperador de Roma en iij -, e[n] aquel dicto ãno meteusse el rrey dom Ramiro a fazer obras de misericordia, per consello da rreyna dõna Tareyia, sua moller, aa que chamarõ ante dona Flerõtina, yrmaa de dom Garçia, o Temeroso, rrey de Nauarra. [+]
1295 TC 1/ 117 Et delo Xo ãno do rreynado deste rrey dom Ramiro ata os XIX nõ achamos de contar cousa que a esta estoria perteesca, senõ tãto que ẽno Xo morreu Sergio papa et foy posto en seu lugar Anastasio, o terçeyro; et forõ cõ el CXX et hũu apostoligo. [+]
1295 TC 1/ 118 Andados xviiij ãnos do rreynado deste rrey dom Ramiro -et foy esto ẽna era de DCCCC et Lavij ãnos; et andaua outrosy o ãno da encarnaçõ do Senor en DCCCC xviiij ãnos; et a do enperio d ' Enrique, enperador de Rroma, en quatro ãnos - e[n] este ãno sacou el rrey dõ Ramiro sua oste muy grande, et foy a (correr) terra de mouros correr hũu castelo, que antigamente auia nume Agoas, et e aquelle a que agora dizẽ Caualeyra, et he ẽna ribeyra do Teio, de iuso de Toledo. [+]
1295 TC 1/ 119 Et comecousse o primeyro ãno de seu rreynado ena era de DCCCC et lviijto ãnos; et andaua entõ o ano da encarnaçõ do Senor en DCCCCXXte; et o enperio de Enrique, enperador de Rroma, en Vco; et a de Johan papa en iiij ãnos; et a de Viderahme, rrey de Cordoua, en XXXta et dous; et a dos alaraues en cccxxj. [+]
1295 TC 1/ 119 Et poys que el rey de Nauarra et o conde Fernã Gonçaluez forõ tornados para seus lugares, leixou el rey dõ Ordono dõna Orraca, sua moller, filla do conde Fernan Gonçaluez, a que el tomara por me[t]er p[az] ontre [o]s castelães et os leoneses. [+]
1295 TC 1/ 121 Andados dous ãnos do rreynado del rey dom Ordoño - [+]
1295 TC 1/ 121 Et delo terçeyro ãno do reynado deste rey dom Ordono nõ achamos cousa que de cõtar seia nẽ que aqui perteesca, senõ tãto que morreu en este ãno Carllos, rey de Frãça, iazendo ẽna priiom do conde Heryberto, sofrendo muy maa priiom, et reynou enpos el Rrendulfo dous ãnos. [+]
1295 TC 1/ 122 Andados Vco ãnos do rreynado del rey dom Ordoño -et foy esto ẽna era de IX çentos et LXa et ij anos; et andaua outrosy entõ o ãno [da encarnaçõ] do Senor en IX çentos et xxiiij anos -, en este ãno sacou el rey dom Ordoño para yr sobre mouros muy grande oste, et assy lle acaeçeu que enfermou muy mal et dessa morreu en Çamora. [+]
1295 TC 1/ 123 Poys que el rey dom Ordoño foy finado, alçarõ rey en seu lugar dom Sancho, seu yrmão. [+]
1295 TC 1/ 123 Et o primeyro ãno de seu rreynado começousse ẽna era de IX centos et LXta et tres ãnos; et andaua outrosy o ãno da encarnaçõ do Senor en IX centos et XXte et Vco ãnos; et o enperio [de] Enrique, emperador de Roma, en X; et a de Johan papa en X; et a de Loys, rey de Fr[ã]ça, en hũu; et a de Abderrahme, rey de Cordoua, [en XXX et VII; et a dos alaraues] en CCC et xxxavj. [+]
1295 TC 1/ 125 Andados dous ãnos do rreynado deste rey dom Sancho -et foy esto ẽna era de IX centos et lxiiij ãnos; et andaua outrosy entõçe o ãno da encarnaçõ do Senor en IX çentos et xxvj ãnos, et o enperio de Enrique, enperador de Roma, en xjze - -, (et) en aquel ãno este rey dom Sancho, poys que foy garido da gordura que auya en sy, veẽosse para sua terra cõ grande oste de mouros que llj deu Obderahme, cõ que cobrase o rreyno que [llj] aujã tollido. [+]
1295 TC 1/ 126 Andados tres ãnos do reynado deste rey dom Sancho, [o] dicto Gordo -et foy esto ẽna era de IX centos et LaXVCco ãnos; et ãdaua outrosy o ãno da encarnaçõ do Senor en IX çentos et xxvijte; et o emperio [de] Enrique, enperador de Roma, en xij - (et) este ãno enuiov el rey dom Sancho mãdado ao conde Fernã Gonçaluez que fazia suas cortes en Leom, et el que veesse logo a elas, ca todos seus altos omes erã ia y senõ elle, et que por el se detijnã. [+]
1295 TC 1/ 126 Et o conde leuara y entõ hũu açor mudado muy boo et hũu caualo muy nobre ademays, que ouuera gaanado ena batalla d ' Almãçor. [+]
1295 TC 1/ 126 Quando o conde uyu a el rey assy uĩjr guarnido teuesse por enganado. [+]
1295 TC 1/ 130 Andados quatro ãnos do reynado del rey dom Sancho -et foy esto ẽna era de IX çentos et Ltaxvj ãnos; et andaua outrosy o ãno da encarnaçõ do Senor en IX çentos et XXte viijto anos; et o enperio d ' Enrique, enperador de Roma, en xiijze -, o conde Fernan Gonçaluez, iazendo ena priiom, era muy bem guardado de todolos nauarros, por que era sonado per toda a terra que el era o mellor caualeyro d ' armas que outro nẽhũu que fosse, et auiã todos sabor de o veer et de o conoçer. [+]
1295 TC 1/ 138 Andados Vo ãnos do rreynado deste rey dom Sancho -et foy esto ena era de noueçẽtos et LXaIX ãnos; et andaua outrosy entõ o ãno da encarnaçõ do Senor en noueçetos et XX et IX; et o enperio (enperador) d ' Emrique, enperador de Roma, en xiiijze -, en esse ãno, estando o conde Fernan Gonçaluez asessegado en sua terra, veẽoullj a desora mandado com̃o vijna el rey dom Garçia de Nauarra cõ todo seu poder para tollerlle a terra. [+]
1295 TC 1/ 140 Andados vi(jte) ãnos do rreynado deste rey dõ Sancho -et foy esto ẽna era de noueçentos et saseenta ãnos; et andaua outrosy o ãno da encarnaçõ do Senor en noueçẽtos et XXXta; et o enperio d ' Enrique en XV -, a condessa dona Sancha, auendo gram pesar do padre que era preso, falou cõnos castelãos, et dissolles assy: - [+]
1295 TC 1/ 145 Quando o conde Fernã Gonçaluez foy tornado de Leom, achou todo seu condado corrudo et roubado, [et] pesoulle muy de curaçom, et enuiou logo desfiar al rey dom Garçia, se lle nõ tornasse todo o que auya leuado. [+]
1295 TC 1/ 146 Andados viijto ãnos do reynado del rey dom Sancho de Leom -et foy esto ena era de noueçẽtos et lxaj ãno; et andaua entõ o ãno da encarnaçõ do Senor en noueçentos et xxxaj; et o enperio [de] Enrrique, enperador de Roma, en xvj - o conde Fernan Gonçaluez, poys que ouue vençudo el rey dom Garçia, com̃o auemos contado, et foy tornado a seu condado, chegoullj mandado [del rey de Leom] que lle fosse a cortes ou que lle leixasse seu condado. [+]
1295 TC 1/ 150 Et desy folgarõ toda a noyte ambos en hũu et falarõ y muyto de suas cousas, et poserõ com̃o fezessem todo aquelo, segũdo (segũdo) tijnã ordenado, se Deus llo quisesse g[ui]sar assy. [+]
1295 TC 1/ 156 Andados xj ãnos do reynado del rey dom Sancho de Leõ -et foy esto ẽna era de noueçentos et l[x]xiij ãnos - dem[ẽ]tre que os mandadeyros del rey dom Sancho de Leõ (de Leon) erã ydos a Cordoua, assy com̃o dissemos aqui ante desto, mouerõ os galegos ontre sy contendas et gresgos que erã a dãno del rey et da terra. [+]
1295 TC 1/ 157 Conta a estoria adeante, yndosse c[heg]ando [o] acaba[ment]o deste rey, que andados xijze ãnos de seu rreynado, de quando el comerara a rreynar -esto foy ena [era] de noueçentos et lxxaiiij ãnos; et andaua outrosy o ãno da encarnaçõ do Senor en noueçentos xxxavj ãnos; et o emperador de Roma en iij -, hũu dom Gonçaluo, que era ome muy poderoso et com̃o señor de terra d ' Estremadura (et) do rreyno de Leõ, que iaz alẽ Doyro, quando uyu que el rey dõ Sancho de Leõ se chegara a essa Estremadura, diz que ajũtou seu poder muy grande por vijr contra el rey dõ Sancho, en aquel lugar meesmo d ' Estremadura de Leom. [+]
1295 TC 1/ 157 O rreynado del rey dom Sancho de Leõ se acaba aqui et começa o reynado del rey dom Ramiro, fillo del rey dõ Sancho. [+]
1295 TC 1/ 159 Et comecousse o primeyro ãno de seu rreynado ẽna [era] de noueçẽtos et oyteẽta et Vco ãnos; et andaua entõçe o ãno da encarnaçõ do Senor en noueçentos et xxxta et sete; et a do emperador de Rroma en iiij; et a del rey Obderrahme, rrey de Cordoua, en Xxxta Viijto. [+]
1295 TC 1/ 161 Enpos esto que dicto auemos, assy com̃o aveeo(m) segũdo cõta a estoria, que andados tres ãnos do rreynado del rey dom Ramiro -et foy esto ẽna [era] de noueçentos et lxxavij ãnos; et andaua outrosy entõ o ãno da encarnaçõ en noueçentos et xxxaix ãnos; et a do emperador de Rroma en vj - assy acaeçeu que aquela gente dos nauarros, poys que ouuerõ corruda todo Galiza, et roubada toda a terra, et feycto a sua guisa quanto quiserõ, (et) querendosse ia elles tornar a seus nauios con grandes gaanças et muytos cristãos que leuauã catiuos para sse yr para suas terras, sayu a elles o conde Gõçaluo Sanchez, con gram poder, a prouar se poderia auer delles algũa vingãça do mal que lle fezerã ẽna terra aos cristãos. [+]
1295 TC 1/ 162 Finado este conde Fernan Gonçaluez de Castela, herdou apos el o condado et o senorio de Castela o conde Garçia Fernandez, seu fillo. [+]
1295 TC 1/ 171 Andados xjze ãnos do rreynado daquel rey dom Rramiro -et foy esto ẽna era de DCCCCos et LXXXta et tres ãnos - casou este rrey dõ Rramiro cõ hũa dõna que auya nume dõna Orraca. [+]
1295 TC 1/ 171 Et delo IXo ãno ata o xiijo ãno do rreynado deste rrey dõ Rramiro nõ achamos feycto que de (que) contar seia (et) nẽ aa estoria perteesca, senõ tãto que, ẽno xiijo ãno do rreynado deste rrey dõ Rramiro, morreu Alhatã, rrey de Cordoua, et rreynou enpos elle seu fillo Ysem desta primeyra uez xxxta et iij ãnos et iij meses. [+]
1295 TC 1/ 172 Andados xiije ãnos do rreynado deste rrey dom Rramiro -et foy esto ẽna era de DCCCC et LXXXta et viijo ãnos; et andaua entõçe o ãno da encarnaçõ do Senor en noueçẽtos et La; et a do emperio d ' Oto, enperador de Rroma, en xvije -, poys que aquelle Ysem ouue rreçebuda [a] onrra do rreynado, por que era aynda nino -ca, asy com̃o conta a estoria, nõ auya aynda de ydade de quando nacera mays de X ãnos et oyto meses -, derõlle [o]s mays poderos[o]s et os m[ays s]abios omes da corte por ajudador(es), cõ que mãteuesse o rreyno, hũu mouro muy esforçado et muy aguçoso et sabio, que auya nume Mahomat Hamyr, que o ajudasse aa m[ã]teer o rreyno et a defender[lo], et que fosse aas batallas por el. [+]
1295 TC 1/ 172 Et delo XV ãno ata os XX ãnos do rreynado deste rrey dom Ramiro nõ achamos cousa que de cõtar seia, que para aqui perteesca, senõ que ẽno XVo ãno morreu Loys de Frãça; et rreynou enpos elle seu fillo dom Locario, o quinto, XXXta et dous ãnos. [+]
1295 TC 1/ 174 Andados (X) XXta ãnos do rreynado del rey dom Rramiro -et foy esto ẽna era de noueçentos et IXXXX et iiij ãnos; et andaua outrosy entõ o ãno da encarnaçõ do Senor en noueçẽtos et lavj (et vj) ãnos; et o enperio d ' Oto en xxiiij -, os condes de Galiza, poys que nõ poderõ sofrer o mal que el rey dõ Rramiro lles fazia, alçarõ rey en Sanctiago a dõ Bermudo, fillo del rey dõ Ordono. [+]
1295 TC 1/ 174 Et desllo xxj ãno ata os xx et iij do rreynado deste rey dõ Rramiro nõ achamos nẽhũa cousa que aa estoria perteesca. . . [+]
1295 TC 1/ 175 Andados xxj ãno do rreynado deste rrey dõ Ramiro -et foy esto ẽna era de noueçẽtos LXXXXa et vijte ãnos; et andaua outrosy entõ o ãno da encarnaçõ do Senor en IX centos et xxxij; et o emperio d ' Oco, enperador de Rroma, en xxvj -, (et) assy acaesçeu en aquela sazõ que hũu alto ome natural da foz de Lara, [et] auya nume Rroy Valasquez, [que] casou outrosy cõ hũa dõna de muy gram guisa, et era natural de Buruẽna et prima coyrmaa do conde Garçia Fernandez, et diziãlle dõna Lanbra. [+]
1295 TC 1/ 179 Mays çerto erã elles enganados en esto. [+]
1295 TC 1/ 182 Cunado, uos sabedes bem en com̃o me custarõ muyto mjnas vodas. [+]
1295 TC 1/ 182 Cunado, poys que o a fazer auedes, espedideuos logo de dona Sancha et caualguemos, et vaamonos esta noyte albergar a Biluestre, ca no camjno nos iaz. [+]
1295 TC 1/ 202 Andados xvj ãnos do rreynado del rey dõ Rramiro -et foy esto ẽna era de noueçẽtos et LXXXa et IX ãnos; et andaua outrosy entõçe o ãno da encarnaçõ do Senor en DCCC et lxj ãno - andando este rrey dõ Rramiro en eixeco et en contenda cõ el rey dõ Bermudo, assy com̃o auedes oydo, enfermou el rey dom Rramiro de hũa enfermidade onde morreu. [+]
1295 TC 1/ 203 Et foy o primeyro ãno de seu Rreynado ẽna era de M ãnos, et andaua entõ o ãno da encarnaçõ do Senor en DCCCC et lxij ãnos. [+]
1295 TC 1/ 203 Et el rey, quando llo diserõ que vijna o arçebispo, mandou aos mõteyros que asanassem o touro et, quando chegasse(m) o arçebispo et elles (que) teuessem o touro bem sanado, que o leixassem yr ao arçebispo. [+]
1295 TC 1/ 207 Andados tres ãnos do rreynado deste rrey dõ Bermudo - [+]
1295 TC 1/ 210 Andados quatro ãnos do rreynado del rey dõ Bermudo -et foy esto ẽna era de mĩl et iij ãnos; et andaua entõçe o ãno da encarnaçõ do Senor en IX çentos et LXaV -, en este ãno el rey dõ Bermudo era muy mal doente de hũa door a que os fi[si]cos et os outros sabedores das naturas chamã podroga, bem com̃o doẽça dos pees segũdo o lin[gu]agem de Castela. [+]
1295 TC 1/ 211 Andados Vco ãnos do rreynado del rrey dom Bermudo -et foy esto ẽna era [de mil] et quatro ãnos - assy aveẽo que Almãçor tijna çercada a çidade de Leõ et, conbatẽdoa todauia, quebrãtou o m(o)uro da porta de contra ouçiente, et ao quarto dia depoys (que) quebrantou o muro de çerca a porta de meyodia. [+]
1295 TC 1/ 212 Andados vj ãnos do rreynado deste rey dõ Bermudo -et foy esto ena era de mĩll et Vo ãnos; et andaua outrosy o ãno da encarnaçõ do Senor en IX çẽtos et Lxavijte ãnos -, en este ãno sacou Almãçor sua oste et vẽo correr terra de Leõ; et chegou ata Astorga et çercoa et a pouco de tempo tomoa. [+]
1295 TC 1/ 212 Andados vijte ãnos do rreynado del rey dõ Bermudo -et foy esto ẽna era de mil et vj ãnos; et andaua outrosy entõ o ãno da encarnaçõ en IX çentos et lxaviijto ãnos - -, en este ãno Mudarra Gonçaluez, fillo daquella moura, poys que ouue X ãnos conpridos de quando naçera, fezoo Almãçor caualeyro; ca, assy com̃o conta a estoria, amauao muyto, ca era seu parente, et por que o vija esforçado et de boos custumes en todo, pero que era muy nino. [+]
1295 TC 1/ 212 Et conpriuo entõçe Almãçor de caualeyros et de caualos et d ' armas et d ' auer et de quanto ouue mester, por que ffosse bem acõpanado et onrrado. [+]
1295 TC 1/ 215 Andados viij ãnos do rreynado del rey dõ Bermudo -et foy esto ena era de mil et vijte ãnos - veõ Almãçor a terra de cristãos et correu et astragou et chegou ata Sam Fagũdo. [+]
1295 TC 1/ 215 Enno IX ãno do rreynado deste rrey dom Bermudo de Leom veõ este rrey Almãçor outra uez a terra de cristãos, et correu toda a terra ata Alua et a Lũa et a Cardom et a outro castelo Arbolio. [+]
1295 TC 1/ 216 Andados X ãnos do rreynado deste rey dom Bermudo -et foy esto ẽna era de mill et IX ãnos - sacou de cabo aquel Almãçor sua oste, et foy correr a terra de Castela. [+]
1295 TC 1/ 217 Andados xijze ãnos do rreynado daquel rrey dõ Bermudo -et foy esto ena era de M et X ãnos; et o ãno da encarnaçõ do Senor en IX çentos et LXXXta et tres ãnos -, este ãno veeõ Almãçor cõ sua oste muy grande et entrou en Galiza per Portugal, correndo et astragando vilas et çidades. [+]
1295 TC 1/ 217 Delos xijze ãnos do reynado deste rey dõ Bermudo ata os xiiijze nõ achamos que contar cousa que para aqui perteesca. [+]
1295 TC 1/ 218 Andados xiiijze ãnos do reynado deste rey dõ Bermudo -et foy esto ẽna era de M et xiij ãnos; et o ano da encarnaçõ do Senor en IX çentos et lxxav ãnos - veendosse este rey dom Bermudo tã maltreyto dos mouros, que tãtas uezes auyã corruda sua terra et quebrantada et guastada, enviou seu mandado a Garçia Fernandez, conde de Castela, et a dõ Garçia, o Tremedor, rey de Nauarra, que oluidasẽ os tortos que lles el fezera et que fezessem con el paz et a ouuesem todos tres en hũu, con sua postura ben firme, et que sse aiudassem et sacassem sua oste sobre os mouros, et que sse aj[ũt]assem a defender et a ffe, que sse perdia ia, se aquelo muyto durase. [+]
1295 TC 1/ 220 Andados XV ãnos do rreynado daquel rey dom Bermudo -et foy esto ẽna era de mil et xiiijze ãnos; et o ãno da encarnaçõ do Senor en IX çentos et lxxav ãnos - sacou Abtelmolit, fillo del rey Almãçor, sua oste, por yr correr et quebrãtar terra de cristãos. [+]
1295 TC 1/ 221 Delos xvj ãnos do rreynado deste rrey dom Bermudo nõ achamos nẽhũa cousa de cõtar que para aqui perteesca, senõ tãto que nõ podiã os omes auer agoa pola pestilẽçia desta sequidade que agora diremos. [+]
1295 TC 1/ 222 Andados xvij ãnos do rreynado deste rey dõ Bermudo -et foy ẽna era de mil et xvj ãnos; et andaua entõçe o ãno da encarnaçõ do Senor en IX çentos et lxxaviij ãnos; et a de Oto, enperador de Rroma, en xj - en aquela sazõ terra d ' Espana, sofrendo gram coyta de fame pola pestilẽçia da sequidade que y auya et faziã com̃o agora dissemos aqui ante desto, adoeçeusse Deus da gente et quiso, pola sua merçee, demostrar esta gram coyta por que era. [+]
1295 TC 1/ 222 Rreynou este rey dõ Bermudo xvij ãnos, assy com̃o auemos ia dicto, sem dous ãnos et vij meses que auya ia reynado en tempo del rey dõ Rramiro. [+]
1295 TC 1/ 224 Et o primeyro ãno de seu rreynado começousse ẽna era de M xvjjte ãnos, et andaua outrosy entõ [o ãno da encarnaçõ] do Senor en IX çentos et LXXaIX ãnos. [+]
1295 TC 1/ 224 Delo ijo ãno ata o quarto do rreynado del rey dõ [Afonso] nõ achamos cousa que de contar seia que para aqui perteesca; senõ tãto que, eno ijo ãno, morreu Loys, rey de Frãça, et rreynou enpos el Vgo, fillo de dõ Vgo de Paris -que foy fillo de dõna Avida, yrmaa do primeyro Oto, enperador de Rroma - IX ãnos. [+]
1295 TC 1/ 225 Andados iij ãnos do rreynado del rey dõ Afonso de Leõ -et foy esto ẽna era [de] M et XX ãnos - este Abderrahme, de que ora aqui dissemos, segũdo conta a estoria, era chamado por iogo Sancholo. [+]
1295 TC 1/ 225 Et foy ome mao et trauesso en quanto el durou ẽno reynado. [+]
1295 TC 1/ 225 Et entõ conprio Ysen xxiij ãnos do seu rreynado. [+]
1295 TC 1/ 225 Andados VCco ãnos do rreynado del rey dom Afonso -et foy esto ena era [de] M xxj ãno; et andaua outrosy entõ o ãno da encarnaçõ do Senor en IX çentos et lxxxaij ãnos - (et) en aquel ãno, poys que Abderrahme, rey de Cordoua, foy morto, assy com̃o dissemos, começarõ os mouros a alcarsse de cada parte do rreyno contra Ysem. [+]
1295 TC 1/ 225 Os mouros, quando o (o)uirõ, creerõ que era uerdade aquello que Mahomad lles auya dicto, et forõ enganados en elo, que nõ era assy. [+]
1295 TC 1/ 226 Andados vj ãnos do rreynado del rey dom Afonso -et foy esto ena era de mĩll et xxij ãnos; et andaua outrosy entõ o ãno da encarnaçõ do Senor en IX çẽtos lxxxaiij - en aquela sazõ este rey dõ Afonso mãteue muy bem seu reyno, per consello dos sabios per que sse el guiaua. [+]
1295 TC 1/ 226 Mays pero, mentre que era nino, eno começo de seu reynado, com̃o dissemos, deu cõ pouco siso a sa yrmaa dõna Tareyia por moller [a] Abdalla, rey de Toledo, por razõ que o ajudasse contra el rey de Cordoua. [+]
1295 TC 1/ 228 Andados vj ãnos do reynado daquel rey dõ Afonso, ena era de mil et xxiij ãnos; et a da encarnacõ do Senor en IX çentos et LXXXaVCco ãnos, aquel mouro Mahomad Almoady, de que dissemos ante desto que prendera Ysem, rrey de Cordoua, e [o] ascõd[er]a, poy[s] que ouue o senorio, fezo muytos agrauamentos a toda a gente, tragendolle mal as molleres et escarneçendollas. [+]
1295 TC 1/ 228 Delo oytauo ãno ata os xijze do reynado daquel rey dom Afonso nõ achamos nẽhũa cousa de contar que para aqui perteesca, senõ tãto que ẽno xjo ãno morreu Johan papa, et poserõ en seu lugar a Gregorio, o quinto; et conprirõsse cõ el cento et xlaij apostoligos. [+]
1295 TC 1/ 229 Andados xije anos do rreynado del rrey dõ Afonso -et foy ena era de mil et xxti et viijto anos; et o ano da encarnaçõ [do Senor] en noueçẽtos et noueẽta anos - aquel dõ Sancho, fillo do conde Garçia Fernandez, alçouse contra seu padre. [+]
1295 TC 1/ 230 Poys que o cõde Garçia Fernandez foy finado, ficou seu fillo, o conde dõ Sancho, en seu lugar, asy com̃o o fora seu padre. [+]
1295 TC 1/ 232 Andados xiijze ãnos do rreynado deste rrey dõ Afonso -et foy esto ena era de (de) mill et xxviiij anos; et andaua o ano da encarnaçõ en noueçẽtos et noueẽta et hũu - (et) o conde dõ Sancho, nõ podendo sofrer o torto que lli os mouros fezerã en matarlle seu padre, chamou os leoneses et os de Nauarra, porla postura que ouuerã feyta cõ seu padre de ajudarse huus outros. [+]
1295 TC 1/ 233 Andados xiiijze anos do rreynado del rrey dõ Afonso -et foy esto na era de mill et XXXa ãnos; et andaua o ano da encarnaçõ en nouecẽtos et noueẽta et noue anos - en este ano dicto os de Cordoua, [ueendosse tan] maltreytos de Mohomas Almolidj et que asi lles aujã mortos muytos dos seus, a[l]çarõ entõçe por seu principe a hũu mouro de terra de Berberia, que auia nume Çuleyma; et era sobrino daquel Ysem Arsis que Mahomade descabeçara. [+]
1295 TC 1/ 236 Et por [que] esta boa andãça de Mahomad vẽo porlo que obrou y Alhagib [Alhameri foy tornado esse Alhagib] por ende en seu offiçio. [+]
1295 TC 1/ 239 Andado(s) outrosy aquel XVo ãno do rreynado deste rrey dõ Afonso, enviarõ os alaraues et os outros omes onrados offiçiaes rrogar et dizer a Mahomad Almohadj per seus mandadeyros que, se el por bẽ teuesse et se ende pagasse, que perdoariã elles todolos erros et malffeytorias passados a aquelles que elles tĩjnã presos. [+]
1295 TC 1/ 244 Andados xvij anos do rreynado del rrey dõ Afonso -et foy esto ena era de mĩll et xxxa et iij anos; et andaua outrosi [o ano] da encarnaçõ en nouecentos et noueẽta et vj - Ysẽ, poys que ouuo ordenadas todas estas cousas, que vio que era mester eno rreyno, sacou sua oste muy grande et foy buscar seus ẽemjgos, que llj andauã fazendo dano pela terra, se poderia auer algũu delles. [+]
1295 TC 1/ 247 Andados xviij ãnos do rreynado del rey dõ Afonso -et foy esto ena era de mil et XXXta et iiij anos; et andaua o ano da encarnaçõ en nouecentos et nou(u)eenta et seys; et o d ' [Ot]o, enperador de Roma, en XIX - en esse ãno enuiou dizer Çuleyma a Emũdar, que era rey de Saragoça, et a outro mouro, que era de Medina Alfaragel -et he a que agora dizem Agoa d ' Alfaiar - et a todolos outros mouros poderosos da terra, que o veesem ajudarlo contra Ysem, rrey de Cordoua, et que leixaua de fazerlles mal na sua terra. [+]
1295 TC 1/ 250 Andados XX anos do rreynado del rrey dõ Afonso -et foy isto ena era de mil et xxxvj ãnos; et andaua o ano da ẽcarnaçõ en nouecẽtos et noueẽta et viijo ãnos -, en esse ano forõ Ayrã Almeheri et Abenhamit, cõ gran poder de caualeyros, sobre Almaria et çercarona et conbaterona cõ muytos engenos. [+]
1295 TC 1/ 251 Andados xxj ano do rreynado del rrey dõ [Afonso] -et foy esto na era [de] M et xxxavij ãnos; et andaua outrosy o ano da encarnaçõ en nouecentos et noueẽta et noue ãnos; et o enperio de Enrique, enperador de Rroma, en ij -, en aquella sazõ auja ena çibdade de Çepta hũu mouro que auia nume Aly Abenamit, que [ouu]era y posto por endeãtado el rrey Yseẽ. [+]
1295 TC 1/ 254 Andados xxiij anos do rreynado deste rrey dõ Afonso -et foy esto ena era de mĩll et xxxviij ãnos; et andaua entõ [o ano] da encarnaçõ do Senor en mill; et a do enperio [de] Enrrique, enperador de Rroma, en quatro -, assy foy [que] aquelle Taçim, que dissemos, yrmão d ' Aly, logo que soubo que seu yrmão era morto, veẽose para Jaem, quanto mays podo, et ffoy logo alçado rrey, assy com̃o he dito. [+]
1295 TC 1/ 254 Et Abderramẽ Almorcada, seu rrey, ficaua com̃o desacõpanado; ca nõ auja cõsigo os corações dos omes. [+]
1295 TC 1/ 256 Andados xxiiijo anos do rreynado del rrey dom Afonso -et foy esto ena era de mil et XXXaIXe anos; et andaua o ano da encarnaçõ en mil et jm ano; et o enperio de Enrrique en Vo -, aquel ano fezo el rrey dom Affonso de Leõ suas cortes en Ovedo. [+]
1295 TC 1/ 256 Delos xxiiijo anos do rreynado deste rrey dom Affonso nõ achamos nenhũa cousa de contar que para aqui perteesca, senõ tãto que Caçim, rrey de Cordoua, te[men] dosse dos da villa, foisse para Seuilla, et rreçeberõno por rrey. [+]
1295 TC 1/ 258 Andados XXVo anos do rreynado del rrey dom Affonso -et foy esto ena era de mĩll et XLaJ ano; et andaua o ano da encarnaçõ en mĩl et iij ãnos; et o enperio de Enrrique en vij -, aquel ano, [poys] que Yahia, rrey de Cordoua, ouuo seu rreynado assessegado, foysse para Malega, por que fora ende senor et morador en outro tẽpo. [+]
1295 TC 1/ 258 Et auia hy rreynado ante (da) outra [uez] et esta foy a seg[un]da. [+]
1295 TC 1/ 262 Andados xxvij anos do rreynado del rrey dom Affonso -et foy [esto] ena era de mĩl et xlaiij anos; et andaua o ano da encarnacõ en mil et Vo; et o enperio de Enrrique, enperador de Rroma, en IX -, este rrey dom Affonso, auẽdo grã sabor de fazer mal aos mouros, sacou sua oste muy grande et foy çercar a Viseu, que e en Portugal, que era aynda dos mouros. [+]
1295 TC 1/ 263 Et foy o primeiro ano de seu reynado ena era de mil et quareenta et quatro anos; et andaua outrossi o ano da encarnaçõ en mil et vj; et o enperio de Enrique en X; et o de papa Johã en iiijo; et o dos alaraues en CCCos IX anos. [+]
1295 TC 1/ 263 Et este rrey dõ Uermũdo, assi com̃o conta a estoria, pero que era nyno de ydade, nõ quis semellar hũus nynos que som garridos et trauessos; mais, logo en começo de seu reynado, pelo spiritu de Deus que era en elle et cõ bõos cõselleiros que auia, que o guyauã, traballouse logo de fazer as igreias de Cristo et os outros logares que os mouros destruyrã. [+]
1295 TC 1/ 269 Eno segundo ano do rreynado deste rrey dom Vermudo de Leõ -et foy esto ena era [de] MXLaV ãnos; et andaua o ano da encarnaçõ en mil et vij anos; et o enperio de Enrrique, enperador de Rroma, en xj -morreu o conde dõ Sancho de Castella et leixou hũu seu fillo que disserõ jnfante don Garçia. [+]
1295 TC 1/ 277 Poys que este rrey dom Sancho ouuo partido seu rreyno do de Castella, com̃o auemos dicto, -et por este rreyno entõçe chamauã condado ca nõ rreynado - et en este estado, chegou grande oste para entrar a Arangõ. [+]
1295 TC 1/ 285 Et, desque uio el rrey dõ Afonso, senor de Castella et de Leõ, o que gãanou Toledo de mouros et pobroa de cristãos, que o conde dõ Rreymõdo, seu gẽro que era casado cõ dona, Orraca, (que era) sua filla, [que] era finado, ouuo seu consello de casar esta sa filla dona Orraca cõ este dõ Afonso, rrey d ' Arãgõ, o Batalleyro. [+]
1295 TC 1/ 296 Et foy el rrey dõ James tornado en poder dos seus por dõ Pedro, diacono de Aquiro, cardeal de Sancta Maria de Benauẽt. [+]
1295 TC 1/ 299 Delos iiijo ãnos do rreynado del rrey dõ Bermudo ata o IXo nõ achamos que dizer que para aqui pertẽesca. [+]
1295 TC 1/ 300 Andados IX ãnos do rreynado del rrey dõ Bermudo -et foy esto ena era de mĩll et Lij ãnos; et andaua entõ o ano da encarnaçõ do Señor en [mill et] xiiijze; et o enperio de Loys, enperador de Rroma, en xviij ãnos - depoys disto, temendosse os altos omes de terra de Leom et de Galiza que uerria grã dano aa terra, porllo desamor que auja ontre el rrey dõ [Bermudo et ell rrey dõ] Sancho -que auja tomado al rrey dõ Bermudo hũa peça do rreyno de Leom, assy com̃o tẽ de parte do rreyno de Castela - et que, porla razõ deste desamor et por esta força, poderia vĩjr ontre esses rreis contenda et guerra que seria a grã dano da terra, os altos omes cõsellarõ al rrey dõ Bermudo que desse sua yrmãa dona Sancha, que era dona muy fremosa(s), por moller a dõ Fernando, fillo deste rrey dõ Sancho; et porlo diuido que aueria ontre elles entõ aueriã paz hũus cõ outros. [+]
1295 TC 1/ 300 Et, el andãdo ala en sua rromaria, morreu aca el rrey dõ Sancho, seu padre, que era om̃e ia uello et de grandes dias, et auja ia rreynado XXXV ãnos. [+]
1295 TC 1/ 300 Et esto foy aos IXe anos do rreynado del rrey dõ Bermudo, ena era de mĩll et Lij ãnos. [+]
1295 TC 1/ 303 Andados X ãnos do rreynado del rrey dõ Bermudo -et foy ysto ena era de mĩll et Laiij ãnos; et andaua o ano da encarnaçõ [do Señor] en mĩll et XVze - en aquel Xo ãno, o postrimeyro do rreynado del rrey dõ Bermudo de Leõ, moueuse contenda et desamor ontre el rrey dõ Fernando de Castela et dõ Bermudo, rrey de Leom, porla razõ que auemos dicta suso ante desto. [+]
1295 TC 1/ 303 Et poys, teendo el rrey dõ Fernãdo de Castella aquella terra liure et quite, como lla outorgara et dera dõ Bermudo, seu cunado, eno casamento que fazia cõ sua yrmaa, morreu en aquel comeo el rey dõ Sancho, seu padre. [+]
1295 TC 1/ 303 Poys que foy morto el rrey dõ Sancho, nenbrouse el rrey dõ Bermudo do torto que seu padre et el rreçeber[ã] daquella terra que llis el rrey dõ Sancho tomara et nõ quiso tẽer a postura que fezera cõ seu cunado; mays yaa quebrantãdo por entrar aquella terra que llj dera a el et a sua yrmaa en casamento. [+]
1295 TC 1/ 312 Andados dous anos del rreynado del rrey don Fernãdo, que foy ena era de mil et çĩquaẽta et çĩco anos, auendo el rrey as andãças boas que uos disemos, o diaboo, a que pesa do que he seruiço de Deus et do bẽ que Deus da ao home, traballouse muyto por meter mal et andar buliço et mal desaguisado; et guisou com̃o metese mal ontre el rrey don Garçia et el rrey don Fernãdo, seu yrmão. [+]
1295 TC 1/ 316 Et, delo terçeyro ano do rreynado del rrey don Fernando ata o quinto ano, nõ achamos nẽhũa cousa que aa estoria pertẽesca, senõ tãto que, eno terçeyro ano, finou o papa Bẽeyto et foy posto en seu lugar Johan, el xvijno dos que ouuerõ este nume, et forõ cõ elle apostoligos ena jgleia de Rroma C et La IX. [+]
1295 TC 1/ 318 Et dos çĩco anos ata os vijte do rreynado del rrey don Fernãdo nõ achamos nj̃hũa cousa que perteesca aa estoria. [+]
1295 TC 1/ 319 Andados sete anos do rreynado del rrey dõ Fernãdo, quando andaua [o ano] da encarnaçõ en mill et XXe anos, el rrey don Garçia, auendo curaçõ de se vingar da desonra que llj fezera el rrey don Fernando, seu yrmão, chegou muy grandes gentes, tãbem das suas com̃o das outras partes, de gascões et mouros, et pasou Mõtes d ' Ouca et chegou ata Portas, que he a quatro legoas de Burgos. [+]
1295 TC 1/ 323 Eno rreynado del rrey don Fernando, que foy ena era de mĩll et sateenta anos, quando andaua o ano da encarnaçõ en mĩl et trijnta et dous anos, et o do enperador Corrado en doze anos - el rrey don Fernando, poys que ficou ben andant[e] et seguro en seu rreyno, sacou sua oste muy grande para yr correr a terra de mouros: a Portugal [et] a terra de Biamja, que dizem agora terra de Merida et de Badalouçe, que tĩjnã os mouros entõ. [+]
1295 TC 1/ 324 Andados xvijte ãnos del rreynado del rrey don Fernando, que foy ena era [de] M et sateẽta et hũu ãno, foy el rrey don Fernando sobre Lamego; et, pero que a çidad[e] era muy forte, logo foy çercada en redor, et tãtos engenos lle poserõ et tãtos castelos de madeira et tã de rrigeo a cõbateu que per força a ouue de tomar. [+]
1295 TC 1/ 325 Enos xvijte ãnos del rreynado del rrey don Fernando, pois que ouue tomado estes lugares, auendo muy grã curaçõ de ganar Coinbra, foyse en romaria a Sãtiago, por cõseio de Rrodrigo de Biuar, por que ll[e] disso que lla ajudaria [Deus] a ganar, et de tornada que querria que (ll)o fezese y caualleyro, que y coidaua a rreçeber caualaria. [+]
1295 TC 1/ 325 Et perdõoullj el rrey don Fernando et era tornado en sua graça et en seu estado et en sua onrra. [+]
1295 TC 1/ 328 Et deslos xviijto ãnos ata os XXVco ãnos del rreynado del rrey don Fernando nõ achamos nẽhũa cousa que de contar seia que aa estoria perteesca, saluo que, ẽnos sete ãnos que el rrey jouue sobre Coinbra, que se começarõ ẽnos xviijto ãnos, ante de[sto ẽnos] XIX ãnos morreu o papa Beneyto, que ouuera o papadigo per symonia; et, porque nõ era om̃e bem leterado, tomou outro cõsigo por conpaneyro et cõsagrouo por papa, por que conplise o ofiçio da jgleia. [+]
1295 TC 1/ 329 Andados xxvj ãnos do rreynado del rrey dom Fernando, que foy ẽna era de mĩll et oyteenta ãnos, et a encarnaçõ de Nostro Senor Jhesu Cristo en mĩll et quareẽta et dous, et o emperio de Enrrique en sete - sacou el rrey don Fernando sua oste muy grãde, et foy sobre os mouros et sobre hũus castelos de que vijna muyto mal a terra de cristãos. [+]
1295 TC 1/ 329 Et erã feytas por guardas dos ganados et dos lauradores. [+]
1295 TC 1/ 329 Et desde o xxtiivjo ãno del rreynado del rrey don Fernando ata los trijnta et dous ãnos do rreynado del rrey nõ achamos nẽhũa cousa que de contar seia que aa estoria perteesca, senõ tãto que, ẽno xxtivjo, morreu o papa Damoso et foy posto en seu lugar Leõ, o setẽno; et forõ cõ elle CLXaV apostoligos. [+]
1295 TC 1/ 331 Andados treynta et tres ãnos do rregnado del rrey dom Fernando, quando andaua o ãno da encarnaçõ en mĩll et quareenta et IX ãnos, et a era do emperador en mĩll et oyteẽta et sete ãnos, et o emperio d ' Emrrique en xiijj ãnos - et el rrey dom Fernando estando en seu rreyno folgãdo muyto assessegado, rrico et auondado cõ todo bem, a rreyna dona Sancha, sua moller, por acreçẽtar a sua onrra del rrey, seu marido, et dos rreys onde u[ijna] ella, disolle que mandase fazer en Leõ supulturas para elles et para os que delles ueesem, et que fosse bõa et onrrada et que a onrrasse de muytas reliquias dos sanctos que podesem auer. [+]
1295 TC 1/ 343 Andados XXXtaVco ãnos del rreynado del rrey dom Fernãdo -quando andaua a era en mĩll et oyteenta et noue ãnos; et [o] a[no] da encarnaçõ en mĩll et çinquaenta et hũu ãno; et [o] do enperador Enrique en tres - este (el) rrey don Fernando, seendo ia de boos dias, se ante sse traballara por seruir a Deus et por fazer bõas obras, mays se traballou ende adeante de fazer cousas que prazi[ã] a Deus. [+]
1295 TC 1/ 344 Et trouxe muytos ganados de todas as montanas, et muyto ouro et muyta prata et muytos panos d ' ouro et de seda et muytos catyuos, assy que todos veynã ende ricos. [+]
1295 TC 1/ 349 Et desaueerõse el et o cunado, por grã torto que lle fezera el rrey dõ Bermudo, segũdo que o aue[mo]s contado pela estoria ante desto; et, com̃o nõ ficou outro herdeyro, senõ a rreyna dõna Sancha, ( et) ouue o rreyno de Leom. [+]
1295 TC 1/ 350 Et acabarõ muy bem seu rreynado seu marido et ella. [+]
1295 TC 1/ 350 Com̃o el rrey dõ Sancho andaua por cobrar os reynos de seus yrmãosvConta a estoria que, andando el rrey dom Sancho per Castela ẽno primeyro ãno do seu rreynado, -quando andaua o ãno da encarnaçõ en mĩll et sateenta et tres ãnos - rreynãdo todos os rreys en seu senorio, segũdo a partiçõ que el rrey fezera, que deuia todo a seer del rrey dõ Sancho. [+]
1295 TC 1/ 351 Andados dous ãnos del rreynado del rrey dõ Sancho, poys que andou per seu rreyno et assessegou a terra et fezo cortes en que lles ou torgou todas as cousas que lle demãdau[ã], por auer os curações delles, cõ grãde esforço et cõ grã fortoleza que tijna no curaçõ, traballouse de yr contra os mouros por seruir a Deus et acreçẽtar a sua sancta fe. [+]
1295 TC 1/ 354 Eno terceyro ãno del rreynado del rrey dõ Sancho -que foy na era de mĩll et çento et tres ãnos; et o emperio d ' Emrrique en onze - mentre que el rrey dõ Sancho foy sobre Saragoça, com̃o uos auemos contado, el rrey dõ Garçia de Portugal tomou per força a dõna Orraca, sua yrmãa, muy grã partida da terra que lle dera el rrey dõ Fernando, seu padre. [+]
1295 TC 1/ 359 Andados quatro anos de seu rreynado, don Sancho, com̃o estaua asanado, foyse para Galiza. [+]
1295 TC 1/ 365 Eno quinto ãno del rreynado del rrey dõ Sãcho, [el] et el rrey dõ Afonso ouuerõ sua postura com̃o lidasem outra uez, et o que vençese que ouuese o rreyno do outro sem cõtenda nẽhũa. [+]
1295 TC 1/ 374 Andados sete ãnos do rreynado del rrey dõ Sancho -que foy ena era de mĩll et çento et sete ãnos, quando andaua a encarnaçõ de Nostro Senor Jhesu Cristo en mĩll et saseenta et IX ãnos, et o emperio d ' Emrrique en XVIIJto - poys que as gentes forõ chegadas en Sam Fagũdo ao dia que el rrey mandou, alcou as mãos a Deus et gradeçeulle muyto a onrra que lle fazia, et disse: -Beeyto seia, Senor, o teu sancto nume, que me desche os rreynos que forõ de meu padre. [+]
1295 TC 1/ 375 Rrogouos, Çide, que me digades que coyda a fazer meu yrmão, que vẽeo asunado cõ todo España, a quales terras coyda aa yr, [se] vay a mouros ou sobre cristiãos. [+]
1295 TC 1/ 384 Et esto uos digo que, se pela ventura, dãno reçeberdes, que nõ digã depoys per Espana que uos nõ foy ante dito et desenganado. [+]
1295 TC 1/ 391 Et, se algũu dos Vco matar ou vençer o caualeyro, fica o conçello quito et o caualeyro fica vençudo; et, se o caualeyro matar ou vençer çĩco caualleyros, fica elle por uerdadeyro et o conçello por condanado. [+]
1295 TC 1/ 400 Et, se os uos saluardes, fostes en boo dia nado. [+]
1295 TC 1/ 404 Et este rrey dom Afonso en começo de seu rreynado mandou chamar a jnfante; et, por que ella era dõna de boo entendemento, todo o que auya de fazer et d ' ordenar ẽno rreyno faziao per seu consello della, pero que llo tijnã todos por grã mal, segũt que o conta o arçebispo dom Rrodrigo. [+]
1295 TC 1/ 407 Eno segũdo ãno del rreynado del rrey don Afonso, -que foy ena era de mĩll et çento et noue ãnos - el rrey de Toledo auya guerra cõ el rrey de Cordoua. [+]
1295 TC 1/ 410 Et dello terçeyro ãno del rreynado del rrey dom Afonso nõ achamos nẽhũa cousa que de contar seia que aa estoria perteesca, senõ tanto que en este ãno finou o papa Aleixandre. [+]
1295 TC 1/ 411 Andados quatro ãnos do rreynado del rey dom Afonso -que foy ena era de mĩll et çento et iiij ãnos - enviou el rrey o Çide polas parias aos rreys de Seuilla et de Cordoua. [+]
1295 TC 1/ 431 Et esto foy eno quinto ano do rreynado del rrey dõ Alfonso. [+]
1295 TC 1/ 432 Andados XVze anos do rreynado del rrey don Afonso, o Çide, estando asentado en [aquel] poyo que uos contamos quinze somanas, fazendo moytas caualgadas et muy grandes gaanças, apremando as terras en deredor, gaanou a rribeyra de [rio] Martin et tomoua per força. [+]
1295 TC 1/ 433 En el xvj ãno(s) do rreynado del rrey dõ Afonso -que foy ẽna era de mĩll et çento et xvj ãnos, et o enperio d ' Emrrique [en XX anos] - conplirõsse os dias del rrey de Saragoça, estando y o Çide. [+]
1295 TC 1/ 438 Andados xvijte ãnos do rreynado del rrey dõ Alfonso, o Çide, estando en Saragoça, guisou suas gentes para correr Orta et Monçõ et Almenar. [+]
1295 TC 1/ 438 Et tã grandes eram as conquistas et tã agina erã feytas que chegarõ a Valença as nouas; et foy sonado per toda a villa et per todos os termjnos os grãdes feytos que o Çide fazia. [+]
1295 TC 1/ 439 Andados xviijto ãnos del rreynado del rrey dõ Alfonso, Aben Alfãge, rrey de Denia, ouue cõsello cõno conde don Rramon et cõno (el) yrmãno del conde Rrogel et cõnos omes boos de Besaldã et cõnos de Rosmol et de Tarãges, com̃o çercasem o castelo del Menar, que o Çide auya roubado per mandado del rrey de Saragoça. [+]
1295 TC 1/ 446 Conta a estoria que, andados XXte ãnos del rreynado del rrey dõ Afonso, poys que el rrey Alimaymõ et seu fillo forõ mortos, rreynou enpos elles Yaha Alcoda, que foy neto del rrey Alymaymõ. [+]
1295 TC 1/ 447 Conta a estoria que, eno [XIIIo] ãno del rreynado del rrey dõ Afonso, ouue este rrey batalla cõ Ben Alfange en Cõsogra. [+]
1295 TC 1/ 447 Et, des o terçeyro ãno ata os quinze ãnos do seu rreynado, nõ achamos nẽhũa cousa que aa estoria perteesca, senõ tãto que eno quinzẽno ãno foy el rrey sobre Coyra, que era de mouros, et tomoua. [+]
1295 TC 1/ 448 Conta a estoria que, ẽno xvj ãno del rreynado del rrey dom Afonso, el rrey dõ Garçia, jazendo ena priiom eno castelo de Luna, enfermou moy mal. [+]
1295 TC 1/ 449 Andados XIX ãnos del rreynado del rrey dõ Afonso, en este ãno sacou sua oste, a mayor que elle pode, et foy sobre Toledo. [+]
1295 TC 1/ 449 Et, desque ouue ganados estes lugares, tornouse para Toledo et fezo y sua morada ata que fezese y seu alcaçer. [+]
1295 TC 1/ 451 Andados vijnte ãnos del rreynado del rrey dõ Afonso, que foy [ena] era de mĩll et çento et vijnte anos, et poys que ouue gaanado Toledo, por que foy cõquerida per moytas pleitesias, seg[ũ]do que uos auemos contado, elle seendo guardador de Toledo, elle seendo cõ grã traballo, pero que auia a rreteença da çidade, estaua en grã duda se esleeriã o arçebispo ou nõ. [+]
1295 TC 1/ 452 Andados vijnte et hũu ãno del rreynado del rrey dõ Afonso, veẽdo os bees que llj Deus fazia et com̃o llos aduzia aa mão, ordenou de fazer cortes en Toledo. [+]
1295 TC 1/ 455 Et por ende eu uos coydo a dar atal vingãça que para sempre seia sonado ẽno mũdo, que terredes uos que uos faço grande emenda. [+]
1295 TC 1/ 457 Andados xxij ãnos do rreynado del rrey dõ Afonso, dõ Gregorio, papa setẽno, Poys que oyo a demanda del rrey dõ Afonso, enviou a España hũu cardeal por legado, a que diz[iã] Rricarido, et era abade de Santa Vida de Marysela, por que os clerigos d ' España erã coroados por tãtas corred[u]r[a]s et segudamentos que lles faziã, por que se coroassem a ofiçio de santa jgleia. [+]
1295 TC 1/ 457 Et chegou a Rroma et o papa Gregorio era finado, et era posto en seu lugar Hurbano, o segũdo, que o rreçebeu muy bem. [+]
1295 TC 1/ 462 Et nõ sse acordou da lealdade et do bem que lli fezera o arçebispo dõ Bernaldo; et, logo que soube que era finado o papa Urbano, tomou muy grande auer et foysse para a corte. [+]
1295 TC 1/ 477 Conta a estoria que el rrey dõ Afonso, estando por casar et seendo muy esforçado et auenturado en todos [os feytos] que acabaua et que auia gaanado Toledo, et cõ todo esto nõ leixaua de contender cõ todos, tãto que movros et cristãos auiã delle muy grã medo; et ouueo a saber a donzela dõna Çayda. [+]
1295 TC 1/ 479 Andados xxiij anos del rreynado del rrey don Afonso -que foy [ẽ]na era de mĩll et C et xxiij ãnos - este rrey dõ Afonso iazẽdo muy mal doente ena çidade de Toledo, aquelle algozil que se chamaua Miramalĩ, depoys que matou el rrey de Seuilla, tornou a sua parte os mouros onrados da Andaluzia et v[eẽo] cõ grande oste et cercou Ocles. [+]
1295 TC 1/ 483 Andados xxiiij anos do rreynado del rrey dõ Afonso, teendose por muy quebrãtado et por maltreyto por que perdera Cũca et toda a mays da terra que llj dera a rreyna, sua moller dona Ysabela, sacou sua oste muy grande et foy sobre Saragoça et çercoa. [+]
1295 TC 1/ 483 Et matarõ y o fillo de el rrey de Seuilla, que era coynado del rrey don Afonso, et matarõ el rrey de Badallouço, que diziã Abumacar. [+]
1295 TC 1/ 485 Andados XXV anos do rreynado del rrey don Afonso, aquelle mouro Juçaf, desque foy senor d ' aquẽ mar, ajuntou muy grande oste et correu et astragou outra uez a terra del rrey don Afonso. [+]
1295 TC 1/ 487 Andados xxvj ãnos del rreynado del rrey dõ Afonso sacou sua oste muy grãde de todos seus rreynos et entrou per terra de mouros. [+]
1295 TC 1/ 489 Enos vijnte et sete ãnos do rreynado del rrey dõ Afonso, sacou o muy nobre rrey sua oste et foy correr terra de Hubeda et de Baeça. [+]
1295 TC 1/ 495 Et, se te partires do monte et deçeres ao vale, seras Rrod[r]igo de Beuar, com̃o dizem; et, se o nõ fezeres seras com̃o dizẽ ao foro de Castela ' aleyuoso ' et ao foro de Frãça ' abuzador ' [et] ' enganador ' ; et, se ficares ẽno monte, nõ te auera prol, ca nos nõ nos partiremos daqui ata que te tomemos aas mãos, morto ou preso, o que tu feziste a nos. [+]
1295 TC 1/ 514 Et os mouros nõ gãanarõ en elo nada, ca perderõ logo o castello; et demays que Aburazĩ era vasalo do Çide et non llj fazia nengũu mal ena terra et, pola postura que ouue cõ el rrey d ' Aragõ, teuesse por enganado; pero encobrio muy bem, que o nõ quiso dizer a nengũu ata que ouue collido o pã d ' Aliazira Jucar et metudo en Jubala. [+]
1295 TC 1/ 521 Et, estando en esto, chegou mandado aos da villa com̃o os alaraues erã ia tornados a sua terra et que nõ ouuesẽ asperãça nẽhũa en ajuda delles. [+]
1295 TC 1/ 526 Et Abeniafa tornouse muy triste para [a] villa et muy coytado, et teuesse por enganado et por de mao siso. [+]
1295 TC 1/ 539 Et, desque o Çide foy tornado para a pousada, que ouue enbarrados os mouros, asentouse a comer, et tomouo pela mão et asentouho consigo. [+]
1295 TC 1/ 561 Et ela et as fillas [que] gradeçe[ssẽ] muyto a Deus, por quanta merçee lli fezera, et que auia gaanado dos mouros peca de castelos et a muy noble çidade de Valenca, hu queria leuar ela et suas fillas; ca o Çide enuiaua por elas, et que bem cuydaua, des que as uisse, que toda sua uoõtade seria conplida. [+]
1295 TC 1/ 576 Et, depois que esto foy assi ordenado, o Çide pediu por merçee a el rrei que, quantos quisesem yr cõ el aas uodas de suas fillas, que os leixasse yr. [+]
1295 TC 1/ 580 Et forõse logo para o alcaçer, hu estaua dona Xemena et suas fillas muy noblemente vestidas, et os paaços muy bem adubados de muy rricos estrados, et encortinados de muy nobles alfolas de ouro. [+]
1295 TC 1/ 586 Et eles, quando esto oyrõ, forõ muy enuergonados, et entenderõ que algũu os auia oydo o mal que auiã dito. [+]
1295 TC 1/ 591 Et, quando uiu que o chamaua Ordono, seu cunado, atendeuho. [+]
1295 TC 1/ 593 Desi tornaronse, roubando o canpo, en que acharõ muy grande auer a desmesura: en ouro et en plata et en aliofre et en pedras preciosas et en caualos et en tendas muy nobres et en ganados et en camelos de todas maneyras et en bufalhos, que erã tantos que era marauilla. [+]
1295 TC 1/ 600 Nõ quisese Deus que muas nẽ panos, que assi fossem gaanados, eles quisesem. [+]
1295 TC 1/ 604 Et gaanou y muy grande algo en ouro et en plata et en tendas et en caualos et en ganados. [+]
1295 TC 1/ 623 Et, ao que dizedes que sodes fillos dalgo mays ca elas, en esto uos digo que sodes enganados et nõno aprendestes bem; ca o Çide Rroy Diaz he fillo de Diego Laynes et neto de Laym Caluo, que foy hũu dos alcaydes que forõ dados para manteer Castella. [+]
1295 TC 1/ 633 Senhor, teno que nõ fuy bẽ ensinado aqui contra uos, por que leuo o meu caualo et nõno leixo a uos, ca tal caualo como este perteeçia a uos; mãdadeo tomar. [+]
1295 TC 1/ 635 Et o dia que aujã a lidar chegarõ y os condes muy bẽ acõpanados, cõ todos seus parentes et seus amigos, que os aujã d ' aguardar. [+]
1295 TC 1/ 648 Et ontre tanto chegou mandado ao Çide com̃o vĩjnã os jnfantes d ' Arangõ et de Nauarra a Valẽça fazer uodas cõ suas fillas, asi com̃o era ordinado enas cortes de Toledo. [+]
1295 TC 1/ 652 Et el, com̃o ome ensinado, ficou os geollos ante el, et dissollj: - [+]
1295 TC 1/ 652 Et, senor, agora, coydando eno meu curaçõ qual este a ley en que viuj ata aqui, achey que fiz vida de grande erro et que todo o que Mafomade, o falso enganador, deu por ley aos mouros, que todo est engano et barata. [+]
1295 TC 1/ 657 Et por ende a primeyra cousa que auedes a fazer, depoys que eu for finado, seia esta: lauade muy bem o meu corpo cõ agua rosada et cono balsamo muytas uezes; ca, loado seia Deus, limpo o teno doutra suzidade para reçeber o seu sancto corpo cras, que sera o postrimeyro dia da mjna vida. [+]
1295 TC 1/ 658 Et, desque ysto foy asi ordinado, mãdou a don Aluar Fanes et a Pero Uermudez que, quando ouuessem uençudo el rrey Bucar, que se fossem logo para Castela et que conprissem todo o que el mandaua. [+]
1295 TC 1/ 658 Et, depoys que foy finado, lauaronllj o seu corpo duas uezes cõ agua caente, et a terçeyra uez cõ agua rosada. [+]
1295 TC 1/ 663 Et entrarõ eno alcaçer et catarõ todolos paaços et as camaras et nõ acharõ y cousa viua; mays acharõ y escripto en hũa parede com̃o o Çide era finado, per parauoas d ' arauigo que fezera Gil Diaz, com̃o o Çide era morto, mays que o leuauã en aquella guisa por uençer el rrey Bucar. [+]
1295 TC 1/ 666 Et, quando soube com̃o o Çide era finado, et en qual guisa uençera el rrey Bucar, et com̃o o tragiã tã apostamente eno seu caualo, seyu de Toledo a muy grandes iornadas, ata que chegou a San Pero de Cardeña por onrrar o Çide a seu enterramento Et o dia que y chegaron seyrõ a reçebelo el rrey de Nauarra et o jnfante d ' Arangon. [+]
1295 TC 1/ 666 Et, desque forõ tornados para o moesteyro de San Pedro, deçerõ do caualo o Çide et poserõno en seu lugar, ante o altar de San Pedro. [+]
1295 TC 1/ 669 Et vẽo muy bem aconpanado por onrrar mays sua sogra. [+]
1295 TC 1/ 669 Et, desque esto ouuerõ ordenado, partirõ muy grande algo que acharõ en ouro et en plata et en aliofar et en p[e]dras preçiosas et outras cousas et panos muy nobres. [+]
1295 TC 1/ 671 Conta a estoria que dez ãnos, depoys que o Çide foy finado, esteue o seu corpo sobre a terra, asentado ẽno escano, sub o tabernaculo que el rrey dõ Afonso mandara fazer. [+]
1295 TC 1/ 671 Et assy esteue sempre ata que rreynou el rrey dõ Afonso, que foy fillo do muy nobre rrey dõ Fernando, que gaanou todo o mays da Andaluzia; ca este bem auẽturado rey gaanou a çidade de Seuilla, cõ todo seu reynado, et a çidade de Cordoua, cõ todo seu rreynado, et gaanou a çidade de Geem, et gaanou Hubeda et Beeça et Anduiar et Martos et Ariona, et outras vilas reales et outros muytos castelos, segũdo que uolo contara a estoria; ca este bem auenturado rrey deytou o poder dos mouros d ' Espana. [+]
1295 TC 1/ 674 Desy tornousse para seu reynado. [+]
1295 TC 1/ 676 Conta a estoria que andados quareẽta et dous ãnos do rreynado del rey dõ Afonso, o seteno -que foy ẽna era de mil et CXLij ãnos, et o ano da encarnaçõ en mil et C et iiij ãnos - el rey dõ Afonso, poys que passo[u] pelos traballos que ia oystes cõ el rey dõ Sancho, seu yrmão, sobre a contenda dos rreynos, onde, depoys que el gãanou Toledo, por onra de seu senorio mandousse chamar "rey d ' España". [+]
1295 TC 1/ 678 Conta a estoria que, andados XLta et tres ãnos et sete meses do rreynado del rey dõ Afonso -que foy na era de mĩll et CXLiij anos, quando andaua o ano [d]a encarnaçõ de Nostro Senor Ihesu Cristo en mil et çento et çĩco anos et sete meses - este rrey chegando ia [a] acabamento dos seus dias, diz, que oyto dias ante que el finasse, sinadamente o dia de San Iohan Babtista, acaeçeu hũu miragre ena jgleia de Santo Isidro de Leõ, que foy en esta maneyra: começou a mãar hũa agua muy clara ante o altar de Santo Ysidro, eno logar u tĩjna o clerigo os pees quando dizia a missa, et nõ seyu dos ajũtamentos das pedras nẽ da terra, mays de meyo das pedras viuas et enteyras. [+]
1295 TC 1/ 681 Conta a estoria que, quando el rrey don Afonso d ' Arãgõ soube com̃o seu sogro, rrey dõ Afonso de Castela, era finado, sacou sa oste muy grande et muy bẽ guisada et uẽose para Castela, cõ sua moller a rreyna dona Orraca. [+]
1295 TC 1/ 682 Et o conde dõ Pero Ãsurez, quando uyu o preyto desta guisa, por fazer lealdade et por conprir o deuedo que auya cõ sua senora, deullj a terra et foysse para el rey d ' Arangõ muy bem aconpanado et muy bem vestidos, elle et toda sua gente. [+]
1295 TC 1/ 683 Conta a estoria que, estando Castela et Leom sem gouernador qual deuya a auer, depoys que finou el rey dõ Afonso, leuãtouse contenda a Castela et a Leom cõ Arangõ, ca pesaua muyto aos castelãos por que el rey dom Afonso dera as mays das fortolezas aos arangoeses et por que leixara sua senora et teuera que sse leuãtara muy grã desamor ontre elles. [+]
1295 TC 1/ 685 Et elle, quando oyu o que el rey, seu anado, enviaua dizer per tã bõas parauoas, prouguellj muyto. [+]
1295 TC 1/ 690 Et este rey lidou en batala cõ el rey dõ Frenado de Leom et foy vençudo et preso. [+]
1295 TC 1/ 690 Et el rey dõ Fernando coube seu rrogo; et el fezo menagem de o conprir assy; et leixoo yr para seu rreynado a Portugal. [+]
1295 TC 1/ 704 El rey dõ Afonso seendo nino de quatro anos, alguus de seus vasalos, por meter discordio enos rreynos, foronse para el rey dõ Frenado de Leõ, seu tio; et consellaronllj, mẽtre que el rey don Afonso era nino, que o estoruasse et que llj contrariase o rreyno. [+]
1295 TC 1/ 706 Et foy o corpo tornado a seu lugar. [+]
1295 TC 1/ 707 Et el rrey ouue por ende grã pesar et teuesse por enganado. [+]
1295 TC 1/ 710 Outrosi o conde dõ Manrrique, desque ouue ordenado com̃o fezesse del rrey, foysse cõ seu poder para dõ Fernan Rruyz, que o estaua atendendo. [+]
1295 TC 1/ 711 Et dom Fernan Rruyz teuesse por enganado. [+]
1295 TC 1/ 711 Et, quando o soube, vẽo y muy bem aconpanado; et el rrey deullj hũu lugar hu cõbatesse cõ sua gente. [+]
1295 TC 1/ 711 Et el que diria a Lope d ' Arenas que ferira hũu om̃e onrrado, que estaua falando cõ el rrey et que llj consellaua seu dãno; et por esto que seria tornado a sua priuança, et guisaria com̃o llj desse o castelo. [+]
1295 TC 1/ 717 Capitolo que fala del rey dõ Frenado de Leõ [+]
1295 TC 1/ 722 Mays, depoys que o mouro viu que el rrey era tornado para sua terra, nõ quiso mays seer seu vasalo, et fezosse vasalo d[o] Muramalym, et fezo muy grã guerra al rrey dõ Fernando. [+]
1295 TC 1/ 723 Et o jnfante dõ Afonso, yndosse para ala et passando o rrio de Teio en hũu batel, chegoulle mandado com̃o era finado el rrey seu padre. [+]
1295 TC 1/ 729 Conta a estoria que o muy noble rrey dõ Afonso de Castela, que soube sempre gaanar preço et onrra et melloria sobre os rreys seus vezinos, et quiso enmendar sua vida et seu estado com̃o om̃e de grande entendemento; et foy muy granado et muy ardido et muy temudo en sua terra et ẽna allẽa et muy conplido en justiça, et daua muy grandes dõas. [+]
1295 TC 1/ 733 Et todo esto ordenado finou este ãno o jnfante dõ Fernando, et foy muyto chorado [por] toda a terra; et tomarõ por el doo ena Estremadura, et nõn[o] quiserõ depoys leixar as aldeas et aynda o tragem oge dia por adubo. [+]
1295 TC 1/ 742 Et, quando o oyu, o mouro mudou seu curaçõ do que ante tijna ordenado, de nõ pasar de Iheem adeante. [+]
1295 TC 1/ 758 Et el rrey dõ Afonso teuesse por desdenado del rrey de Portugal. [+]
1295 TC 1/ 758 Et Castela, que por elle era tã onrrada et tã douidada, ficou entõ muy quebrantada et muy perdidosa, perdendo seu senor, per que ouuera tã bõo prez gaanado. [+]
1295 TC 1/ 769 Et elles que sse queriã vijr cõno jnfante, et dona Aldonca et dona Sancha for[õ]sse para el rrey, et diserõlle que nõ leixase yr o jnfante dom Fernando a Castela, ca el rrey era ia finado, et elle que tijna tempo para seer emperador. [+]
1295 TC 1/ 769 Et, estando en [e]sto, chegou hũu caualeyro, a que diziã Fernã Suarez, cõ mandado da rreyna, com̃o sse fossẽ cõno jnfante dõ Fernãdo, et el rrey dõ Anrique que era finado. [+]
1295 TC 1/ 776 Et ouue en ella estes fillos: dõna Leonor, que foy rreyna de Jnglaterra; et a dom Afonso, que rreynou enpos elle; et a dom Fraderique; et a don Fillippe, que [foy] esleyto de Seuilla; et a dõ Anrrique, que fo[y] sanador de Rroma. [+]
1295 TC 1/ 791 Conta a estoria que, andados seys ãnos del rreynado del rrey dõ Fernando, sacou sua oste et foysse para a fronteyra. [+]
1295 TC 1/ 792 Et conta a estoria que, andados vijte ãnos del rreynado del rrey dõ Fernando, sacou sua oste et foy para a frõteyra. [+]
1295 TC 1/ 793 Conta a estoria que, ẽno oytauo ãno do rreynado del rrey dom Fernando, sacou sua oste et foysse para a fr[õ]teyra. [+]
1295 TC 1/ 793 Et, estando y teendo çercada a çidade, chegoulle mandado com̃o era finado seu padre, el rrey de Leom. [+]
1295 TC 1/ 801 Hũu acaesçemento marauilloso acaesç[e]o ali aquel dia: dous caualeyros cunados que andauã y muyto omeziados, quando sse confessarõ en querendo entrar ẽna fazenda, aquel que auya rrazõ de fazer enmenda ao outro demandoulle perdom para esse dia, soo quanto a fazenda durasse. [+]
1295 TC 1/ 806 Et o consello que llj derõ foy este: que, com̃o quer que cristãos aujã gãanado a Eixerquia de Cordoua, que a villa que a nõ poderiã gãanar nẽ tomar tã agiña, et que fosse lidar cõ el rrey d ' Arangõ et, se o uençesse, que poderia depoys acorrer a Cordoua; et a aquel tẽpo que seria minguada a oste del rrey et que o aueriã de mellor mercado cõ elle. [+]
1295 TC 1/ 817 Conta[do] hũa gran peça dos nobres et grandes feytos deste rrey don Frenado de Castella et de Leõ, poys que a rreyna dona Beatris, a sua nobre moller, se morreu, com̃o auemos dito, conta a estoria com̃o este rrey dõ Fernando -por nõ andar por outros custumes, quaes nõ conuĩjna a tã nobre rrey com̃o este et tã alto principe com̃o el - de com̃o casou. [+]
1295 TC 1/ 819 "E[s]ta pequena estoria [conpusea] eu, asi com̃o soubj et poyde; et [foy] acabada [e]n[o] a[no] da encarnaçõ do Senor, quando andaua en mĩll et CCos et XLta et iij anos, andados xxvj ãnos do rreynado do muy nobre senor dõ Fernando; et acab[ey]a en quinta feyra, esto e eno joues dessa somana, hũu dia ante das kalendas de abril, eno postrimeyro dia de março, andãdo o noso obispado en xx[x]iij anos, e[t] a era de Oytaujano Çesar Agusto en mĩll et CCos et oyteẽta et hũu ano; et vaga entõ a sela apostoligal hũu ano auja et oyto meses et IX dias: [+]
1295 TC 1/ 821 Et, por que o dicto arcebispo nõ departio ena estoria por qual razõ el rey don Fernando tornou aa frõteyra, du o arçebispo ena razõ desa tornada leixa a estoria -que foy a primeyra uegada que el rrey dõ Fernando, depoys que Cordoua ouue presa, foy tornado a Castella; et casado cõ dona Joana a Cordoua tornou et foy a essa fronteyra - (et) querllo aqui a estoria contar, por yr dereyta et igualment[e] pelas razões, et por contar quaes ajudas y el rrey dõ Fernando dessa uez perdeu, per que lli cõueẽo a el d ' ir y per si. [+]
1295 TC 1/ 830 Et el chegando a Alcaraz, os messegeyros de Murça et os outros preiteses de parte de Abehudiel et de toda essa terra forõ tornados y et firmarõ ali seu preito. [+]
1295 TC 1/ 846 Conta a estoria que, desque el rrey dõ Fernando ouue guanado Guillena, [et deytados os mouros dela, segundo auemos dito, que se tornou para Guillena], et adoeçeu muy mal, de guisa que foy queixado; pero, con todo esso, por nõ perder tẽpo et nõ estar de balde, en quanto el estaua contend[en]do en sua doença, enviou toda sua oste que sse deytasse sobre Alcala del Rrio et a teuessẽ çercada, et que a conbatessem [ata] que el fosse guarido ou a tomassem. [+]
1295 TC 1/ 854 Et dõ Frenado Ordonez, que a essa sazõ era meestre de Calatraua, et o d ' Alcantara et o d ' Alcaniz cõ seus freyres et cõ suas conpanas, caualgarõ et forõ enpos elles. [+]
1295 TC 1/ 862 [et], desque forõ tornados, mandou el rrey a Rramõ Bonifaz que llis deytasse çiada, en guisa que lljs fezesem escarmẽto algũu. [+]
1295 TC 1/ 869 Enganados nos a Garçia Perez; vedes com̃o a passada a põte elle; mays faranos entrar el oge en tal lugar que aueremos mester o ajudoyro de Deus; et, por que me reçeaua eu del, dixe que non passasse nẽgũu a pontezela; et, poys asi he et nõno podemos ende tornar, vaamos acorrerlle, ca esto a fazernos he, ca en outra guisa mal nos estaria, se tã bõo caualeyro com̃o Garçia Perez he se perdesse oge per nossa mĩgua. [+]
1295 TC 1/ 873 Asi com̃o foy ordinado, asi o fezerom, ca a gent[e] toda da oste foy alj assuada: (et) os hũus a conbater et a llis dar pressa, et os outros encubertamẽte [a]a caua. [+]
1295 TC 1/ 888 Desque o nobre rrey dõ Fernando foy asesegado en sua villa et ouue gouernado o seu curaçõ da conprida alegria et da boa çima que uyo que llj Deus quiso dar en premja de seu traballamento, começou o primeyro a refrescar a onrra et a loor de Deus et de Sancta Maria, sua madre, a sella arçebispal, que antigo tempo auja estado erm[a] et uazia et era orfaa desse diuinal pastor; et foy y ordinado calongia muy onrada, a onra de Sancta Maria, cuio nume essa nobre sancta jgleia leua; et herdoa esse nobre rrey dõ Fernando logo de grandes et de boos herdamentos de villas et de castellos et de lugares muy ricos et muy rigeos et de outras muytas et grandes requezas. [+]
1295 TC 1/ 888 Depoys que el rrey dõ Fernando ouue todo esto ordinado, [ordinou] outrosi sua villa muy bẽ et muy nobrement[e], et pobloa de muy bõas gentes, et deoa a partir, et herdou y as ordijs et muytos bõos caualeyros et jnfantes et ricos omes herdou y outrosi et llis deu y grandes algos et muy ricas moradas. [+]
1295 TC 1/ 890 Galeas et baixees mandaua fazer et laurar a gran pressa et guisar naues, auẽdo gran feuza et grande asperança [ena gran merçee] que llj Deus aca fazia; teẽdo que, se ala passasse, que poderia conquerer grandes terras, se a uida llj durasse algũu tempo, per com̃o o a uentura ajudaua et llj era guiadeyra en quantas cousas começaua; et, macar todo esto daca, que elle gãanado auja de mouros et tornado a poder de cristãos, (et) eno seu poder era et o auja conquisto et metudo en seu senorio, nõ se tĩjna por entregado n[ẽ] sse tĩjna que seu conqueremento era cousa que elle a muyto deuesse teer, se o mar nõ passasse. [+]
1295 TC 1/ 890 Diz a estoria que este rrey dõ Fernando [poys que] tãto ouue poiado et ouue gãanado tal prez et ouue sua onrra [chegada] ao lugar que uos contado auemos, et que foy muy amado et muy onrado de Deus et dos terreaes, que llj quiso dar espaço et uagar per que podesse acabar sua conquista tã alta et tã rica et tã grãada como acabou, et de acabar outrosi mereçemento para mereçer reynar con el eno seu reyno. [+]
1295 TC 1/ 893 Senor te leixo de toda [a] terra delo mar a[c]a, que os mouros del rrey Rrodrigo d ' España gãanado ouuerõ; et en teu senorio fica toda: a hũa conquirida et a outra tributaria; se a en este estado que cha eu leixo a souberes guardar, eras tã bõo rey com̃o eu; et, se gãanares per ti mays, eras mellor ca eu; et, se desto mj̃ guas, nõ seras tã bõo com̃o eu. [+]
1295 TC 1/ 896 Miragres que Deus f[ez por] lo sancto rrey dõ Fernando, que iaz(ia) en Se[uilla, de]poys que foy finado; porla qual razõ [as gentes] non deuẽ duldar que santo confir[mado de] Deus nõ seia, et coroado eno cor[o çelestial] en cõpaña dos seus sanctos seruos [+]
1295 TC 1/ 898 Et enuiou o papa de Roma por este rrey don Afonso porlo fazer enperador de Alemaña, por que era do linaguẽ dos enperadores, et elle foy alla corte do papa, et leyxou seu fillo, jnfante don Fernã Guedella, por gouernador dos rreynos de Castela et de Leon. [+]
1295 TC 1/ 898 Et apos? sua morte rreynou seu fillo el rrey don Sancho; et casou cona rreyna dona Maria, filla do jnfante don Afonso de Molina et neta del rrey don Afonso de Leõ, et ouue en ela por fillo al rrey dõ Frenado de Castela et de Leon, et al jnfante don Enrique, o que foy mudo, et el jnfante don Pedro et al jnfante don Filipe et a la jnfanta dona Ysabel. [+]
1300 TPb 26/ 104 Parandosse a Responder por ela en juyzo. ben daquela guisa como se esteuesse en aquel estado en que estaua quandolla começaron a demandar. ca enton o julgador deue yr porlo pleyto adeant. e non ha por que (passar) contra o demandado por Razon (daquela cousa) que(el) amostra a assazon que a ha gaanado por tempo E esto ha lugar non tam solamente ena cousa mouele que ha de seer mostrada en juyzo. mays aynda enas Rendas e enas froytas que dela sayren despoys que o pleyto (for) mouudo sobre ela. [+]
1300 XH I, 0/ 7 Et deytou os logo fora do Pareyso em aquel dia [meesmo] queos meteo em el, ca diz em este lugar mẽestre Lucas obispo de Tuy que foy feyto Adam ẽna primeyra ora do sesto dia, et aaora de terçia que foy posto ẽno Pareyso, et aaora [da] sexta foy enganado, et aaora [da] noa deytado fora do Pareyso. [+]
1300 XH I, 0/ 22 Por que matey eu aCaym cõ amyña chaga et ao moço cõ omeu lyuor, esto he cõ amaldade da [myña] saña, sabede que sete vezes sera vengada amorte de Abel, et sete vezes penado por ello [Cayn] queo matou; et poso Deus por pẽna que oque matase aCaym que sééria por ello penado [seteẽta] vezes. [+]
1300 XH I, 0/ 34 Et por esto lle mandou Deus que fezesse pera sy hũa arca de madeyros bem dolados et aplanados de maneyra quese ajuntassem moy bem [hũus] cõ [os] outros, et que labrasse esta arca amaneyra de [arconjo], segundo diz mẽestre Pedro. [+]
1300 XH I, 0/ 34 Et diz mẽstre Pedro que foy outrosy vntada de fora con outro engludo quelle dauã feruente, et que era moy mays forte queo bitume; et os madeyros que cõ este engludo fossem vntados, sééndo aplanados, que nũca se partiriam por nẽgũa força nẽ por nẽgũa arte; et quea madeyra vntada cõ obitume quese parte, mays oque for ajũtado cõ aquel engludo que nũca se desata por nẽgũa cousa que ẽno mũdo seja, senõ cõ aquelo da muller que aella acaesçe aseus tempos. [+]
1300 XH I, 0/ 44 "Señor Deus verdadeyro et poderoso sobre todaslas cousas, pydo te merçede por la moy grande piedade et mesura que enty a, que poys queos máos son penados que nos nõ [percamos] de cabo nos et as outras anymalias, as quaes oteu ordenamẽto touo por bem deas saluar do deluvio et leyxarlas aavida; et rrogo te por [lo] estado dos que agora somos et seeram daqui adeante que tal destroymẽto cõmo este que nũca oenvies sobre elles; et aestes poucos que leyxaste por la tua bondade, et ajnda por ventura por que nõ achaste em elles tanta maldade, por que quiseses que ontre os outros pereçessemos que nos prometas este dom et nos faças esta merçede: que [nos nõ] mates mays cõ morte de deluvio. [+]
1300 XH I, 0/ 44 Et agora véér nos emos outra vez em ello por ende digo que se enteyramẽte nõ somos libres que sééremos danados peor queos outros. [+]
1300 XH I, 0/ 44 Et Señor, estas rremasallas que leyxaste de todas las cosas viuas que fezeras [sobrela] terra, [rrogote] queas leyxes viuer et poblar cõ bõa andança, et das cousas que labrarẽ et fezerem asi [cõmo] çidades et outras poblas et lauores, cõmo oavyam ante da chuvia queo ajam daqui adeante; et nõ sejam en ello enganados ata em cabo de sua vida, et este cabo seja velleçe. [+]
1300 XH I, 0/ 49 Et diz sobre este lugar mẽestre Pedro que paresçe por estas rrazões que em aquela sazõ nõ tragiam os omẽs ajnda panos menores nẽ souberõ a maneyra delles pera os fazer, ata quea achou despoys [Semyrramys] arreyna de [Babilonya], cõmo odyremos adeante ẽnas rrazões [de] seu rreynado. [+]
1300 XH I, 0/ 55 Et Nẽprot desque soubo moyto, et se queria tornar daly [a Armenya] pera as outras suas [compañas], descobrio se mays aYonyto et falou com el em rrazõ de rreynado; et disolle Yonyto [asy] cõmo profetando, que quatro rreynos se aviam agina aleuãtar ẽno mũdo por prinçipaes: ohũ por parte de ouriente et este seeria dos de Assyria; o outro de septẽtriom, et este he dos çitas; o outro de parte de medio dia, et este he o do Egipto; oquarto em ouçidente et seria este ho dos de Sytionya. [+]
1300 XH I, 0/ 55 Nẽprot, depoys queesto ouvo aprendido de Yonjto, et tomado del este consello, tornouse pera as outras suas [cõpañas] aArmenja et começou primeyro ontre os seus de Sem a contãgerlos et demãdarlos em rrazõ de rreynado, et que rreynaria el primeyro asy cõmo fillo herdeyro, et el queos mãterria em justiça et em dereyto. [+]
1300 XH I, 0/ 57 Et segũdo cõta ojudio ẽno primeyro libro dos quinze do seu Libro Mayor queos chama y gigantes et diz que sua voõtade era de deytar os deus ende fora que som os aos angeos, et seer elles señores, pero sobre todo, se viesse odeluvyo queriã esta torre fazer por queos nõ alcançasse nẽ chegasse aelles nẽ podesse Deus cõ elles et quese podesem elles aly defender dEl, et esta era a sua grande loucura; que elles aprenderam de Noe queo outro deluvio pasado que pojara quinze couedos sobre omays alto mõte do mũdo, cõmo avemos ja dito, et que aquela torre quea coydauã elles fazer tã alta que omays que ella averia em alto sobre aqueles quinze couedos que nõ seeria em conta, segundo diz Josefo ẽno seysto capitolo; hu mostra aly Josefo que amultydue daquela gente que toda estaua prestes pera fazer os mãdados de Nẽprot, et teer por graue oseruyço de Deus, ca asy os avia enssynados et ensandentados Nẽprot ẽna loucura desto et em soberuea asy cõmo oel era em [descoñosçer] osseu Deus queos fezera; et dezialles que toda quanta bõa andança avyam que por seu syso lles [vjña], et nõ porlo bem fazer nẽ porla merçede de Deus, et se [rrequizas] et bẽes aviã quelles nõ arrequeçiam por la piedade de Deus, mays por la sua forteleza deles. [+]
1300 XH I, 0/ 65 Et de Sem et [destes] seus lynages que avemos ditos, vierõ os moytos et grandes rreys que rreynarõ em terra de Media et de Perssia, asi cõmo contaremos adeante ẽnas estoreas de seus rreynados. [+]
1300 XH I, 0/ 69 Josefo conta as suas poblas desta [guisa]: que começou asua pobla cõmo começa aprovynçia de Syria et omõte Amã et omõte Libano, et tomarõ todas las terras que som desaly contra omar Ouçião aaparte de medio dia; pero os nomẽes que elles poserom aas suas terras et aas suas poblas, [hũus] se perderõ de todo em todo queos nõ achamos, os outros forom asy cãbeados por outros nomes que som tornados oje moy [descoñosçidos] que nõ sabe omẽ quaes som nẽ forõ. [+]
1300 XH I, 0/ 72 Et esto asy he cõmo quer que [algũus] dos de Cã se ajam tornados christiaos por predicaçõ ou por premya de prigom ou de seruydue. [+]
1300 XH I, 0/ 72 Que diz queos arrebatou ovento et rreuolueos et dou com elles em terra, deles aalonge, deles açerca, atodas partes; et diz que se por este espanto et medo et pauor tam fforte nõ fosse, que por ventura tanto os avya rreuoltos et tornados Nẽprot em loucura contra Deus quese nõ tornarã nẽ leyxarã de fazer aquelo que aviam pensado et começado ata queo comprissem por obra. [+]
1300 XH I, 0/ 87 Et nõ vestiam vestidura nẽgũa cõmo os de agora; mays [hũus] ajuntauã cõ eruas et cõ juncos omellor que podiã das follas das aruores et das cortezas delas, et cobrian se dello mays nõ as cousas vergoñosas; os outros de coyros de bestas et de venados que elles matauã ou dos que achauã mortos, et outrosy dos [de seus] gáándos quando morriam et vestiam se desto. [+]
1300 XH I, 0/ 108 Et alcançou orreynado del rrey Nẽprot ata otempo de Seruc et de Nacor; et diz mẽestre Pedro ẽno capitolo da torre de Babel que durou orreyno de Babilonya ata o cabo de quarta myllanaria; et desta cõta vos diremos adeante; et ouverõno toda via os do lyñage de Nẽprot. [+]
1300 XH I, 0/ 110 Et dizẽ algũus que por aquel pouco que el gáánou daquela terra em Assiria aquela vez, et ho [teuo], et rreynou em ello, dizẽ que se começou em Belo orreynado de Assyria, que foy hũ dos quatro rreynos prinçipaes [do mũdo] em ouriente; os outros dizẽ quese começou este rreyno em el rrey Nyno, fillo [deste] rrey Belo, cõmo oyredes adeante, que dizẽ que por quanto el rrey Belo fezo, se mays nõ fezera outro despois que aquelo, nõ fora rreyno nẽ ouvera enque. [+]
1300 XH I, 0/ 111 Et andados de Noe oytoçentos et seséénta et oyto ãnos et de Tare [vijnte] et sete, morreo el rrey Belo de [Babilonja], et rreynou seu fillo el rrey Nyno, despoys del; et segũdo diz Preçiam ẽno seu Libro Mayor ẽno começo, os omẽs quanto mays mãçebos veem tanto mays sotiles et entẽdidos som et tanto mays fortemente buscam et catã as cousas, et esto asy he et deue séér sempre segundo bõa et dereyta rrazõ, que os omẽs quanto ssom de mellor et mays ensynado lugar de primo, tanto mays ensynados et sabedores nasçem, et esto asy deue séér se em ello nõ ha erro de natura; et outrosi mays saberes bõos acham ẽnas çidades que ẽnas aldeas. et, ẽnas grandes vilas et poblas, que ẽnas pequenas, et véémos que esto asy he oje en dia. [+]
1300 XH I, 0/ 111 Et cometeo Nyno logo aos de Assiria, et vençeos, et gáánou deles aterra et orreynado; et ontre orreyno de Babilonya et ho de Assiria cresçeolle moyto aterra, et oseñorio, et opoder, et outrosi ocoraçõ, por que ocoraçõ logo cresçe cõ agrande rriqueza, et por esta rrazõ deuẽ [todoslos] rreys séér de grãdes corações; et conta que asy ofoy este rrey Nyno, et dizẽ que moy pouco era otẽpo que el dormya, nẽ de dia, nẽ de noyte, pensando sempre cõmo acabaria oque seu padre, el rrey Belo, avia começado em Assyria, et ajnda sobre ello fazer mays; et começou aly el rrey Nyno aquerer aver oseñorio de todo omũdo despoys que se vio em tã grãde onrra et poder; et daqui tomou começo cõplido oprimeyro dos quatro prinçipaes rreynos que dissemos que se leuãtariã primeyros ẽno mũdo. [+]
1300 XH I, 0/ 114 Et acabousse andados seys ãnos do rreynado de Azarias, rrey de Juda. [+]
1300 XH I, 0/ 114 El rrey Nyno Arreyna Semyrramys El rrey Zameys El rrey Ario El rrey Aralio El rrey Xerses El rrey Amanetres El rrey Belaco El rrey Baleo El rrey Altadas El rrey Manyto El rrey Macaleo El rrey Espero El rrey Manulo El rrey Espareto El rrey Astacadis El rrey [Amyteus] El rrey Beloco El rrey Belaspar El rrey Lamprides El rrey Sosares El rrey Lampetos El rrey Panyans El rrey Sosarnyo El rrey Mytreo El rrey Tantanes El rrey Teuteno El rrey [Tyneo] El rrey Dardo El rrey Eupales El rrey Loastenes El rrey [Firityades] El rrey Espateo El rrey Efratenes El rrey Agazapes El rrey Sardanapalo Et das estorias dos feytos destes rreys et dos ãnos dos seus rreynados, contaremos de cada [hũus] em seus tẽpos [et lugares]. [+]
1300 XH I, 0/ 116 Onde conta mẽestre Godofre em cabo da septima parte do Panteõ, que [en] tẽpo deste rrey Nyno nõ era ajnda orreyno de Perssia, nẽ ho de Media, et diz que nõ era ajnda orreyno dos caldeos, nẽ dos ebreos, nẽ odos lydos nẽ [o jnperio] dos do Egipto nẽ orreyno dos corundos, nẽ odos de Tesalonya, nem era ajnda feyta Troya, nẽ fezera y ajnda nẽgũ mal nẽ bem; nem orreyno dos argiuos, nẽ o dos de Siçionya, nẽ orreyno dos rromanos, nẽ o dos alamães, nẽ seu [jmperio], nem o dos galos, que som os françeses, et por nos nõ detéér mays em esta rrazõ, dizemos que em todo omũdo outro rreynado. nẽ señorio nõ avia estonçes senõ aquel del rrey Nyno em Babilonya et em Assyria. [+]
1300 XH I, 0/ 121 Do começo do tẽpo deste rreyno, et dos primeyros rreys, et do nome da terra, diz Eusebio desta [guisa]: orreyno de Sytionya, prinçipal em ouçidente, se começou andados de Tare quaréénta et oyto ãnos, et do rreynado [del] rrey Nyno [vijnte] et dous; et nasçeo Abraã andados [vijnt] et dous ãnos deste rreynado de Sytionya, et quareenta et tres do de Assyria; et dizẽ [meestre] Pedro et Eusebio que rreynou em el primeyramente hũ rrey aque diserõ et chamarõ Egialeo; et foy mudado aquel nome Sytionya aaterra et diserõ lle Egialea do nome daquel rrey Egialeo. [+]
1300 XH I, 0/ 121 Et Eusebio pom aeste rrey Eurobs ẽno começo dos rreys et do rreynado de Sytionya, et o nome [deste] rrey ẽno começo dos nomẽs deles; et del rrey Egialeo nõ diz outra cousa senõ onome del rrey et aconta dos ãnos, mays nõ ho pom mays ẽna ordem dos nomẽs dos rreys. [+]
1300 XH I, 0/ 121 Et esto paresçe que contesçeo ael rrey Egialeo cõmo ael rrey Saul que ouvo orreynado, et foy rrey et rreynou, empero queo nõ poem ẽna conta dos rreys de [Yrrael], nem foy ẽna ordem da nomyna deles. [+]
1300 XH I, 0/ 121 El Rey Eurobs El Rey Teletyno El Rey Apys El Rey Telsyom El Rey Egidro El Rey Turimaco El Rey Leuçipo El Rey Mesapo El Rey Erato El Rey Plemeo El Rey Ortopol El Rey Maratio El Rey Marato El Rey [Çyreo] El Rey Coras El Rey Popeo El Rey Laomedom El Rey [Syçiom] El Rey Polibo El Rey Ymaco El Rey Festo El Rey Adastro El Rey Polifides El Rey Pelasgo El Rey Zeusipo Et acabasse este rreyno em esta terçeyra ydade, ẽno rreynado et ẽno obispado de Hely, saçerdote. [+]
1300 XH I, 0/ 124 Et erã outrosi andados ẽno começo desta ydade, ẽno primeyro ãno quaréénta et dous ãnos do rreynado del rrey Nyno em Asia et del rrey Eurobs, ẽno rreynado de Sytionya ou Egialea ou Pelopones, [vijnte] et hũ. [+]
1300 XH I, 0/ 128 "Eu vos aseguro dello, ca [bem] sey eu queo que de suso [do] çeo bem ordenado he, et entenderlo podemos nos por este saber et dizerlo, mays nõ desuyarlo; et por esto vos nõ avedes y culpa et dizedeme oque esto he sem [emcuberta] que nõ aja em ello dulda. [+]
1300 XH I, 0/ 141 [demays] avemos cordas et nerueos conque se manda todo, et cõ osangre que anda por todas las partes do corpo, ẽno qual se [mãtem] acaẽtura da vida [en] que se aalma et seus estrumẽtos feytos et ordenados pera falar, et rresponder, et dizer, et de todo esto nõ ha nada ẽnas ymages dos ydolos ajnda que sejam feytas em fegura [de] omẽ. [+]
1300 XH I, 0/ 152 Orreyno do [Egyto], que foy hum dos quatro rreynos principaes quese leuãtarõ ẽno mundo primeyramẽte, et este he ho de medio dia, et começou se ẽno ãno enque nasçeo Abraã; et deste rreynado do [Egyto] achamos que em aquela sazom rreynauã em el lynages que eram, segũdo elles, et aquel [liñage chamavanlle] alcaveyras. [+]
1300 XH I, 0/ 152 Et os daquel lynage ao que alçauã por rrey dauãlle orreynado por dez ãnos enque rreynase et nõ mays; et os daquel lynage que estonçes começarõ arreynar aviam nome os tebeos; et aaqueles dez ãnos enque rreynaua el rrey [cham[a]uãlle] dinastia; et dynastia tanto quer dizer cõmo tẽpo de dez ãnos; et durou orreynado de estes tebeos çento et nove annos. [+]
1300 XH I, 0/ 152 Mays dos nomẽs dos rreys deste rreynado [do] Egyto nõ achamos ẽnos primeyros çento et nove ãnos outros nomẽs de rreys senõ que rreynou olynage dos tebeos; pero nomea Lucas ẽno quarto capitolo da segunda ydade, et outros que acordam cõ el, oprimeyro rrey que y rreynou, et dizẽ que ouvo estes dous nomẽs: [+]
1300 XH I, 0/ 154 Da rrazom do [rreynado] de Sitionya em septẽtriõ. [+]
1300 XH I, 0/ 154 Do rreynado de septentriom diz mẽestre Pedro ẽno libro das generações do Vello Testamẽto que foy em Syçilia, et que oprimeyro rrey de aquel rreyno ouvo nome Maneo; mays nõ pom mẽestre Pedro otẽpo en quese começou, [este rreynado] nẽ os outros, saluo que diz deles estas rrazoes, nem achamos nos ajnda em outro escrito ata este tempo, ocomeço deste rreyno, mays diremos del adeante em seu tempo ondeo acharemos. [+]
1300 XH I, 0/ 154 Andados oyto ãnos de Abraã et çinquoéénta do rreynado del rrey Nyno, despoys que este rrey ouvo feytas suas noblezas ẽna çidade de [Nynyue], et ordenados et postos em rrecado os rreynos de Assiria et de Babilonya, et aperçebeosse et tomou sua [cõpaña] et tornousse outra vez sobre açidade de Bautra, [a] Zoroastres, que era Cam fillo de Noe et padre de Cus, et avóó de Nẽprot, et visavóó de Belo, et seu trasavóó, cõmo avemos contado, et aperçebeosse Zoroastres et sayo ael et lidarõ, et dizẽ Eusebio et meestre Godofre que [rrey] Nyno vençeo aZoroastres et quelle tomou orreyno; mays Paulo [Orosyo] conta ẽno quarto capitolo do primeyro libro que rrey Nyno matou aZoroastres ẽna fazenda, et diz quea cavalaria dos naturaes et [os] outros da terra quese collerom aaçidade et alçarõse et ençarrarõse moy bem em ella, et [toverõ bem] suas torres et defenderõ seu muro et toda açerca da çidade, et nõ se quiserom dar arrey Nyno por nẽgua pleytesya. [+]
1300 XH I, 0/ 154 Morreo rrey Nyno andados dez ãnos de Abraã et çinquoeenta et dous do sseu rreynado, et [trijnta] et hũ del rrey Eurobs de Polopone, et dez dos tebeos ẽno rreyno do Egyto. [+]
1300 XH I, 0/ 154 Agora diremos dos feytos do rreynado desta rreyna. [+]
1300 XH I, 0/ 155 Do rreynado da [rreyna semyrmnjs despois] de rrey [Njno] seu marido. [+]
1300 XH I, 0/ 158 Andados [vijnte] et dous ãnos de Abraã et doze do rreynado desta [rreyña] Semyrramis, despoys que ella vio que ajuda nẽgũa nõ [tyña] ẽno fillo pera [mãtẽer] os rreynos, et teẽdóó [ella] asy encuberto et ençarrado desta [guisa] que disemos, por mostrar grande esforço et fazer queas gentes ensy ouvesem que véér et que nõ pensassem ẽno feyto de seu fillo, ajnda queo oyssem, tomou logo grãdes ostes et ajuntou seus caualeyros et moytas [outras cõpañas], et sayo afazer cõquistas. [+]
1300 XH I, 0/ 159 Et ella fezo aseu marido rrey Nyno que fezese açidade de Njnyue et em ancharla tanto, et fazerla tam grande et tam onrrada cõmo avedes oydo; et despoys que seu marido foy finado por ella fazer oseu em seu cabo donde [gaañase] pera sy algũ nome, defendio que em todo oseñorio do emperio nẽgũa çidade nõ fosse tam grãde nẽ [tovesse] tamano termyno cõmo [Nynjue]. [+]
1300 XH I, 0/ 160 Et morreo esse ãno el rrey Eurobs de Çiçionya; et rreynou oterçeyro em pos el, Teletyno [vijnte] ãnos; et aviam rreynado os tebeos ẽno Egypto [vijnte] et çinque ãnos. [+]
1300 XH I, 0/ 164 Poys andados çinquoeenta et dous ãnos de Abraã, et çento et noveẽta et tres do rreynado de Assiria, et seteẽta et tres do de Sytionya, et çinquoeenta et dous [do] dos tebeos do [Egyto], morreo arreyna Semyrramis; et segundo conta mẽestre Godofre ẽno Panteom matoa aquel seu fillo por aqueles feytos tam desguysados que ella fazia, et rreynou despoys della em todo orreyno de Assyria [trijnta] et oyto ãnos aquel seu fillo Zemeys, ou [Nynjas], ou Nyno, ca todos estes tres nomẽs achamos quelle chamarõ aaquel fillo de Nyno et desta rreyna Semyrramis. [+]
1300 XH I, 0/ 165 Et andados çinquoeenta et seys ãnos de Abraã et quatro [de aqueste] rrey Zameys começouse esse ãno orreyno da ysla de Creta et rreynou y Cres, et foy oprimeyro rrey [della] et natural dende, segundo diz Eusebio et segũdo conta mẽestre Godofre este Cres foy fillo del rrey Nẽprot de [quẽ] avemos dito quelle [gaañara] opadre aquela ysla et queo fezera rrey della; et esto podia acaesçer segundo queo conta mẽestre Godofre, et segũdo dizem [algũus] podo séér que ouvese este rrey Cres começado arreynar moyto antes deste tẽpo, seendo bem de dias el rrey Nẽprot, seu padre, mays que ata este tẽpo queo nõ avia rreçebido por rrey todo orreyno; pero diz ajnda Eusebio adeante ẽnas rrazões deste rreynado et deste rrey, que foy hũ dos poderosos dos curetas que tomarõ el rrey Jupiter quando era moço, et asconderõno ael rrey Saturno, seu padre, queo queria matar, et ho criarõ, por que foy despoys rrey da mayor parte do mũdo, et omellor et mays sabio em aquela sua sazõ, et ajnda foy rrey desta meesma ysla de Creta, cõmo cõtaremos adeante. [+]
1300 XH I, 0/ 170 Andados do rreynado de Assyria çento et dez et sete ãnos et de Sytionja noveẽta et sete ãnos, et dos tebeos do Egyto seteẽta et çinque, [rreynãdo] em Assyria el Rrey Zameys, et em Sytionya el rrey Telsyom, et os tebeos ẽno Egyto, Abraã sééndo de seteẽta et çinque ãnos de quando nasçera, segũdo diz Eusebio ẽno grego et Jeronymo em latim, ẽno traslado que fezo daquela rrazõ de Eusebio, foy [Abraã] em esta ydade dereyteyro et meresçedor delle falar nosso señor Deus, et faloulle et fezolle sua promesa cõmo oystes; [+]
1300 XH I, 0/ 180 Et se verdade he oque nos achamos escrito que os teus mayores ensynarõ as suas cousas santas aPlatom de Atenas ofilosofo, ensyna tu amyn esto, et [teño] que ata oje nõ foy mays dereyteyro omẽ que eu perao oyr, nẽ ¿qual outro vẽeo aqui por ospede que mays soubesse do mũdo nẽ mays por el ouvese andado, nẽ gáánado de gentes et terras que eu? [+]
1300 XH I, 0/ 182 Et estas sete estrellas am seu cosso contra oal daquela oytaua espera, et começã em ouriente et veẽ [per] su terra aouçidente, et de ouçidente, por sobre terra, [a ouriẽt]; mays he tam grande aforça do firmamẽto daquela espera outaua que vay contra aquelas, queas leua de ouriente sobrela terra aouçidente, et de ouçidente por su aterra aouriente; de [guisa] queos que esto nõ sabem, teẽ que estas andam por sy seu cursso, daquela [guisa], onde dizem que anda o sol em hũ dia [de ouriente] aouçidente ẽno seu çirco et nõ he asy; et aestas sete estrellas, que som aquelas soas que temperam aquela tam grande pressa de correr et daquel fogyr do çeo, et vam encõtra os eyxes del, et foy dado poder departido das outras cousas ẽna primeyra ley da créénça do mũdo; et asy que destas sete estrellas, cada hũa ha seu çirco departido das outras [per] hu andam; et estas sete estrellas am nome planetas; et planeta he palaura tomada de grego et quer dizer tanto cõmo estrela que anda em seu cabo; et os nomẽs delas som estes, et vam elles ordenados ontresi desta guysa; et os çircos dos seus çeos cõmo séém em esta maneyra: [+]
1300 XH I, 0/ 186 Aleyxandre, que foy omays alto dos rreys ao qual aprovinçia Menfis d o Egyto ha ora, ouvo el envidia do Nylo de nõ poder el, que era cõmo señor de todo omũdo, saber oseu feyto do seu nasçemẽto et oseu acabamento, et enviou dos sabedores et escolleytos escodrinadores [de] Etiopia por los cabos da terra; et quando vierõ ááçitara vermella do eyxe do firmamẽto ouverõ aquedar aly, que nõ poderõ pasar, et vierõ aly ao Nylo et acharono caente. [+]
1300 XH I, 0/ 192 Andados oyteẽta ãnos de quando Abraã nasçera, et çento et [vijnte] et dous do rreynado de [Assiria], et çento et hũ do de [Sytionya], et oytéénta do de Egyto, quando Abraã sayo dO Egyto, asy cõmo conta mẽestre Pedro ẽno capitolo da lide de Abraã que ouvo cõ os quatro rreys, em aquel tẽpo aviã ja todoslos omẽs sabor moy grande os [hũus] de aver rreys, os outros de rreynar; et faziam rrey em cada çidade et em cada vila. [+]
1300 XH I, 0/ 192 Anrrafel, osegũdo, em Senáár, et he aqui Senáár, segundo diz meestre Pedro et outros, por Babilonya porlo seu rreynado daquel rrey que era em terra de Assyria; oterçeyro rrey Aryot ẽna ysla de Ponto; oquarto rrey Tedal que rreynou [em as] yslas das gentes. [+]
1300 XH I, 0/ 193 Et obedesçiam todos estes ao prinçepe de Assiria, que era monarco do rreynado dos assiriaos; et monarco quer dizer hũ soo prinçepe mays grande de todo oseñorio. [+]
1300 XH I, 0/ 200 Andados oytéénta et oyto ãnos de quando Abraã nasçera, et çento et [triijnta] do rreynado de Assiria, et noveẽta do de Sityonja, et oyteẽta et oyto [do] de Egyto, [rreynãt] em Assyria el rrey Zemeyz, et em [Syçionya] Telsiom, et ẽno Egyto os tebeos, et em Elam et em outras partidas de Asya, et em Sodoma os nove rreys que disemos, Abráám ata este tẽpo nõ avia fillo nem filla de sua moller Sarra et rrogaua aDeus que lles lo desse cõmo lles prometera, et cõmo el asperaua et avia fiuza ẽna sua merçede. [+]
1300 XH I, 0/ 209 Et por que ante queas destroyse Deus rregauãsse as terras de Sodoma, et daquelas outras çidades da agoa do Jordam, asi cõmo [oparayso] de Deus, et cõmo terra do Egito do rrio Nylo, de cõmo vem aSegor, segundo conta Moysem ẽno trezeno capitolo do Genesis, departe aly Paulo Orosio, esto foy por que os moradores daquelas çidades aviã moy grandes abondamẽtos de todaslas cousas, ho hũ [porla] caentura do sol, quee cõmo natura [de] fogo, et por lo moy bõo rregamento do rrio Jordam, et nõ agradesçiam esto a Deus, nẽ conosçiam quelles Deus dera estes bẽes aly, nẽ que por El os aviam, et errarõ tam de máá maneyra queos matou Deus cõ aquelas duas cousas: ahũa por la caentura do sol quelles criaua aquelas cousas, enviou sobre elles, et sobre a terra, et sobre todaslas suas cousas aqueles rrayos, et aquel fogo do çeo queos queymou todos; et por la agoa que aviã pera rregar queos [enrriquiçesse et despois] queo ouvo queymado et tornado em çíj́nsa et em poluo, diz queas sufondou et fezo sayr agoa dos abismos que todo aquelo cobrio et ajnda oje esta feyto lago, et esta agoa quee tal -diz - que asy cõmo aoutra et acaentura do sol criauã aly todas cousas, que asy estoruarõ despoys aly este fogo et esta agoa quese nõ criem y. [+]
1300 XH I, 0/ 212 Mays dizem que [podo] séér que cõ ogrande pesar cõ quese deytara Loth que jazia trastornado, et que dormyo, et quando espertou, et achou moller açerca [de ssy] que parou mẽtes et coydou que era sua moller cõmo soya, et nõ sua filla, et fezo cõ ella cõmo soya fazer cõ sua moller. [+]
1300 XH I, 0/ 218 Nasçeo Ysáác andados de Adam [porla] conta das generações da Biblia, segundo Moysem, dous mj́ll et trezẽtos et noveenta ãnos, et de Noe [mj̃ll] et quatro, de quando os lengoages forõ partidos em [Babilonya] trezẽtos et quatro, de quando Nyno rreynara em Assyria çento et quareẽta et dous; et rreynaua y em aquel tẽpo el rrey Ario et foy o quarto rrey [daly]; et de Telsiom em Siçionya de Greçia çento et vijnte et hũ et foy oquinto rrey dende; et os tebeos aviam rreynado essa sazõ ẽno Egyto çento ãnos; et avia Abraã çento ãnos et Sarra noventa que nasçerã quando lles este fillo nasçeo. [+]
1300 XH I, 0/ 227 Et Ysáác [seera] de longa vida et sempre Eu averey coydado de ty et del et [do voso] lynage, et nũca em mj́ sééredes enganados, et todaslas gentes da terra serã benditas por lo teu [lyñage], por que obedisçiste áámyna palaura et compliste omeu mãdado. [+]
1300 XH I, 0/ 230 Viueo Sarra çento et vijnte et sete ãnos, segundo conta Moysem aos víj́nte et tres capitolos do Genesis, et morreo ẽno val de Mãbre, andados de [noso padre] Adam, segundo Moysem diz et Jeronymo dous mj́ll et quatroçentos et vijnte et sete ãnos; et de Noe mj́ll et quareenta et hũ; et do deluvio quinẽtos et quareenta et hũ; et do departymẽto das lenguages quatroçentos et quareẽta et hũ; et do rreynado de Assyria çento et seteẽta et nove; et do de Sytionya çento et cinquoenta et oyto; et de quando Abraã nasçera çento et [trijnta] et sete; et do dos tebeos [çento et trij̃ta] et sete, et de Ysáác, fillo de Abraã et de Sarra [trijnta] et sete; et do ãno do prometemẽto de noso Señor Deus a Abraã seséénta et dous; et rreynaua em Assiria el rrey Aralio; et em Sytionya el rrey Egidro; et ẽno Egyto olynage dos tebeos. [+]
1300 XH I, 0/ 234 "A moça oyo estas palauras de Eliezer et foy correndo et disoas ẽna casa de sua madre, ca seu padre Batuel finado era ja. [+]
1300 XH I, 0/ 243 Ho ãno enque el nasçeo avia ja quareẽta et dous ãnos que rreynaua el rrey Njno em Assyria, et Eurobs vijnte et hũ em Sitionja, et [começouse] esse ãno orreynado [do] Egito. [+]
1300 XH I, 0/ 243 Conta Eusebio que dizẽ [hũus] que andados de Abraã çento et vijnte et oyto ãnos et de Ysaac vijnte et oyto quese começou orreynado de Creta, et rreynou y Cres primeyramẽte; outros dizẽ que antes desto, aly ondeo nos suso avemos ja dito. [+]
1300 XH I, 0/ 245 Em esta sazõ, segundo cõta Eusebio ẽno grego, et Jeronymo ẽno latym, começouse orreynado dos aravigos, que he da çidade de Argos de Greçia, et oprimeyro rrey que y rreynou foy Ynaco, et Yo era sua filla que foy mudada em costumes de vaca segundo seus gentíj́s. [+]
1300 XH I, 0/ 245 Agora em este lugar Ovjdio que foy moy sabio et moy complido poeta ontre todos os autores, et poeta tãto quer dizer cõmo achador de rrazõ nouamẽte et fijnçidor dela, et buscador et engenador por mostrar rrazões de solaz, por suas palauras em este feyto, et ajnda rrazões et palauras de verdade, segundo oque ellas querem dar aentender por ellas et mostrar cõmo oyredes adeante. [+]
1300 XH I, 0/ 247 [Ẽno] tempo de Ysaac, segundo cõta mẽestre Godofre ẽna outaua parte do Panteom, quando casou Abraã cõ [Çetura] avia ja rreynado [Feyto] em Ytalia, et era rrey dende Jano. [+]
1300 XH I, 0/ 252 Et tragendoa aquel pastor Argo por los pascos cõ os outros gaãdos que gardaua, vynam aas vezes aas rribeyras de aquel rrio Ynaco de Greçia, da [çidade] de Argos, que era orreynado de Ynaco, seu padre, onde ella soya andar, et traballara moytas vezes; et parouse sobrela agoa et catouse em ella, et quando vio ẽna onda da agoa figura de cabeça de vaca, et os cornos que tragia em ella, ouvo grande medo et fugio moy espantada dessy mẽesma. [+]
1300 XH I, 0/ 258 Et aquelo que el diso ẽno primeyro libro del rrey Ynaco, que era hũ rrio que [pasaua] porlo seu rreynado et el era deus dese rrio; et aquelo que dizia que Yo era filla del rrey Ynaco et quea forçara [rrey] Jupyter, et desi quea mudara em vaca; et aquelo quea dera rrey Jupiter aareyna Juno, sua moller, quella pedira; et aquelo quea rreyna Juno aencomẽdou aseu pastor Argo, que avia çento ollos quea gardasse; et outrosi aquelo que mandou Jupyter aMercurio, seu fillo, que matasse aArgo por que [poyña] aspera et forte garda sobre ella; et aquelo que Mercurio tomou cobertura ẽna [cabeça], et alas ẽnos péés, et virga de virtude ẽna mão, et foy ael em fegura de pastor, cõmo era Argo, tãgendo [se[u]] buguete, et cabras ante y tãgendoas cõ sua pertega em lugar de cayado, et se pagou Argo del quandoo oyo et asentou ho consigo, et sentouse el, et cantou; et aquelo quelle preguntou Argo do buguete que era nouo; et aquelo quelle el rrespondeo, que amara Pam aSiringa, et que era ella moyto onrrada ontrelas [dõnas] daquela terra, et que fora mudada em canaveyras ẽna rribeyra do rrio Ladom; et aquelo que Mercurio matou aArgo [com] oseu [alfangere], et ho escabeçou et dou cõ asua cabeça em terra, et sayo moyto sangre, et ensuzou todo ho lugar; et aquelo quea rreyna Juno tomou os ollos [do] seu pastor et os poso ẽna cola do [pauõ] que era sua ave; et aquelo que el rrey Jupiter rrogou aarreyna Juno, sua yrmãa et sua moller, por Yo; et aquelo que arreyna Juno ho oyo et perdeo [toda] asaña, et outorgou aseu yrmão et seu marido oque pedio; et aquelo que Yo [porlo] rrogo de Jupiter foy mudada de vaca em moller, et daly adeante dada [abõos] costumes et despoys feyta [deessa] ẽno Egyto, esto nõ oteña nẽgũ por escarno, nẽ por palaura de mẽtira por que som das rrazões do Judio, ca aquel que as suas rrazões bem catar et as entender, achara que nom som palauras váás nẽgũas delas, et os frayres predicadores et os menores quese traballam de tornarlo ẽna nosa teoligia nõ [o fariã] se asy fose, mays todo he dito em fegura et em [semellanca] de al. [+]
1300 XH I, 0/ 262 Et andando Yo despoys em moytas pestilençias [porlo] mũdo, passando terras, et rrios, et mares, et quanto achaua, cõmo fazẽ os peligrinos quando andam ẽnas rromarias, et quando veẽo aapasagem daquel rrio Ynaco de seu padre et ao mar enque aquel rryo entra, et os nadou ella -pero segundo diz Lucas em navio foy -, et passou por ali ao Egito, os daquelas terras, por rrazõ que dizem que era esta dona mudada em vaca porlos máos costumes enque andaua, tolleron onome aaquel rrio Ynaco de Argos, et chamarõ ael et aaquel mar Bosfor; et esto he oque ende contam Eusebio ẽno grego, et Jeronymo ẽno latim enque dizem asi: [+]
1300 XH I, 0/ 266 Do rreynado de Argos de Greçia. [+]
1300 XH I, 0/ 266 Começouse [acidade] de Argos de Greçia et orreynado dos [arginos] em aquela sazõ meesma enque Ysaac complio os seseenta ãnos que nasçera, et de Abraã os çento et seseenta, et [nasçerõ] ael aqueles dous netos. [+]
1300 XH I, 0/ 266 Et oque primeyro aly rreynou foy el rrey Ynaco de [que] avemos ja contado, et viueo ẽno rreynado çinquoeenta ãnos; et durou este rreyno dos arginos de Argos quatroçentos et çinquoeenta et quatro ãnos, et falesçeo ẽno tempo dos [juyzes] [andados treze ãnos do juzgado] de Delbora et de Barac; et rreynarõ em este rreyno estes quatorze rreys cõ el rrey Ynaco que foy oprimeyro: [+]
1300 XH I, 0/ 266 Mays agora leyxamos aqui as rrazões de el rrey Ynaco de Greçia et daquela deessa Ysis, sua filla, et do rreynado de Argos, et tornaremos aaestoria de Biblia, acõtar de Abraã et de Ysaac, et das outras suas geerações; et diremos logo do acabamẽto de Abraã. [+]
1300 XH I, 0/ 266 Et rreynaua estonçes em Siria Xersses Balleo, et em Sytionya Turimaco, et ẽnos arginos de Argos de Greçia Ynaco, et aviam esse ãno rreynado os tebeos ẽno Egito çento et seteẽta et çinque. [+]
1300 XH I, 0/ 274 Esse ãno acabarõ os tebeos ẽno Egito oseu rreynado que durou çento et noueẽta ãnos, et foy esto ẽna deçima septima dinastia et rreynarõ despoys delles os rreys Pastores, et [estes] forõ os rreys [farãos] et diziam ao seu lyñage os diapitas. [+]
1300 XH I, 0/ 280 "Fillo, tu véés cõmo eu [sõo] moy vello, et nõ sey qual dia morrerey, nẽ posso seruyr aDeus cõmo eu querria; et nõ me pesa deme eu ja finar poys aqui aDeus nõ faço serujço; et [tu] toma teu arco et tuas seetas et vay acaça, et despoys que tomares algũ venado adubao cõmo sabes queo eu quero et trage me que coma et bem dizerte ey ante que moyra, et rrogarey aDeus que sempre aja dety piedade et te ajude et seja contygo em todos teus feytos. [+]
1300 XH I, 0/ 280 "Teu padre mandou aEsau, teu yrmão que fosse acaça et quelle dese acomer de seus venados et de sua caça que tomasse, et queo beyzeria de ante Deus ante que morresse; et, fillo, abeyçom do padre grande cousa he et grande rriqueza pera ofillo; toma agora meu cõsello et vay moyto apresa ao noso gáándo et trageme os mellores dous cabritos que ende achares, et faremos ateu padre deles mãjar algũ que coma que el ama moyto este manjar et comera et bendizertea. [+]
1300 XH I, 0/ 280 "Cõ dereyto anome Jacob, que quer tanto dizer cõmo enganador, que ja outra uez me vençeo enganosamente quando me aduso et me dou omãjar das lentellas et leuou demj́ aonrra da mayoria; et agora outra vez arrebatou me cõ engano abendiçom que avia de séér myña. [+]
1300 XH I, 0/ 286 Da conta dos rreys [gentijs] em seus rreynados contando os ãnos de Jacob et de Ysáác. [+]
1300 XH I, 0/ 286 [et] foy ho outauo rrey de aquel rreyno; et durou ẽno rreynado çinquoéénta et oyto ãnos. [+]
1300 XH I, 0/ 288 [Ẽno] outro dia porla manãa quando se leuãtou Jacob et vio cõmo lle deram Lya em lugar de Rrachel et lle nõ dera Rrachel cõmo ouvera adar por lo pleyto que fezerã, touosse por escarnyçido et enganado, et querelauasse atodos que rreçebera sem rrazõ. [+]
1301 PP V, 48/ 28 Et por esto diz el dereyto antigo que los fazedores del mal e dos que lo consentẽ a fazer egualmente devẽ seer penados; et desto avemos enxẽplo en la vella ley que Hely sacerdote, porque nõ quiso castigar seus fillos de las maldades que faziã, que morrio por ende mala morte. [+]
1301 PP V, 48/ 29 Pero este yerro atal mas de ligero deve seer perdonado al prelado que a outro ome, ca apenas se pode gardar el que a de governar conpãna e de castigarla que nõ faga ou nõ diga aas vegadas algũa cousa ademas. [+]
1350 HT Miniaturas/ 7 ' Estes tua [Demofon], Filis deRodepe et tempus promissionis querelans tui et est finito qu -o qui studo mi redempte et priste et estes Rodepes Filijs, [Demofon], o tua et de te o [omnibus] conquiror quer pro jam temporis transuiit promesisti cum sumus et ad me rredisti ' Querem dizer este(s) versos: ' Et tu, [Demofon], eu Filijs de RRodepe a tua ospeda, se me querelou de ty por que ia he passado o tẽpo que me prometiste et somos ja alende et tu nõ seras tornado a myn sobre estes mõtes et mõtaña mays averey ajnda terra de Traçia, que he de Troya, estes outros ' Et era moy grande silua et de grande montaña et tomou moy grande et moy nomeada Eotis et [Ystiuto]. [+]
1350 HT Miniaturas/ 16 Et foy o feyto ordenado de guisa que o que aquela laa podese leuar de aly que ouvese o rreyno de Colcas, et que o gaañase da maneyra que aqui oyredes: que lidase con a serpe, et que a matase, et lle tomase os dẽtes, et que os semẽtase en hũ cãpo que aly avia açerca d ' aquel tẽplo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 30 Et diz o autor que se nomeou ali Eson, que tal era tornado, qual fora ante dos quareẽta ãnos que avia passados. [+]
1350 HT Miniaturas/ 33 Et fezo ella sua carta, et diso asy: ' Esyfre, rreyña de Elẽnus, a ty, Jaason dizẽ que eras tornado a [Chesalia] et eras ja ẽna terra. [+]
1350 HT Miniaturas/ 40 Et estando as jnfantas moyto maravilladas de cõmo bolia o carneyro, el saltou fora da caldeyra tornado tã fresco cõmo cordeyro. [+]
1350 HT Miniaturas/ 50 Et de mjña fremosura nõ quero aqui mays rrazõar, ca o que a ollo pareçe nõ a mester outras prouas pero tãto quero dizer y que por la mjña fremosura moytos andarõ penados et andam ajnda et se o mãdases saber, esto poderia eu prouar. et por que sõo eu tã fremosa, me derõ semellança a pauões que am as penas mays fremosas que outras aves. [+]
1350 HT Miniaturas/ 54 Do sono que sonou Paris, et cõmo el RRey Priamo et a rreyna enviarõ por el Moyto foy sonado por todas [aquelas] terras este feyto d ' estas tres deesas et de aquela sua maçãa et da sentença que Paris dou, tanto que era moy nomeado por todas las terras Paris por los juyzos que daua dereytos, et moyto mays o foy d ' aly en deante. [+]
1350 HT Miniaturas/ 54 Et cõmoquer que el RRey Priamo avia oydo del por outros juyzos que avia dados, oyu de aquela vez moy mays; ca toda a terra falaua de aquel pleito das deesas et [do] juyzo que Paris y dera, [0] tanto que el rrey et seus fillos falarom em aquel feyto. et em pos esto apartou se el RRey Priamo com a [rreyña] Ecuba et falarom anbos em feyto de Paris, et departirom d ' esta gisa sobre ello: rrecontarõ logo o soño que a rreyna soñara, que aquel que ella parise em cõmo por el aviã de seer destroydos elles et Troya et todo o seu rreyno; et em cõmo por esta rrazõ o mãdaram matar et leuar aos montes por tal que se perdese ala et que nũca mays viuese; et outrosy em cõmo foy a criatura deytada, et cõmo foy sua ventura de nõ morrer nẽ peresçer em lugar tam ermo et tam despoblado. et sobre esta rrazom de -partirom et ouverõ grã peça de dia seu consello et seu acordo et diserom que poys que todos de aqueste jnfante falauã et elles meesmos o [aviam] oydo, que aquel pastor que dera aquel juyzo entre aquelas tres deesas que aquel era seu fillo, et que fora achado en aquelas mõtañas tam hermas onde elles ambos o mãdaram deytar por tal que morrese ende, et que nõ seria nada o que soñara a RReyna Ecuba; et agora poys que todos los pouoos dizem que el que he moyto noble et moy grande et moy fremoso et moy ensynado et moy sysudo et de moy bõas [mañas] et moy escolledor et julgador de dereyto,, tanto que bem semellaua fillo de rrey et de liñagẽe de rreys en todos seus actos; et poys que asy era que nõ aviam por que nõ enviar por el et rreçeberlo por fillo, ca a aquelo do soño da [rreyña] a que elles aviã medo moy grande diserom asy que aquel feyto do soño se de suso era ordenado et fondado et estabelesçido de asy seer et de se complir, que nõ era outro señor ẽno mũdo que o podese estraeçer nẽ desviar [senõ] aquel que o estabelesçera. et se desviado ouvese de seer por algũa gisa que aquel jnfante que morrera et nõ viuera mays, que se acomendase(n) a deus et que rreçebese(n) seu fillo; et deus que fezese de lo todo o que quisese. et des que el rrey et a rreyña ouverom este consello et acordo entre sy anbos et dous, librarõ em esta gisa; chamarõ a Ector et a todos los outros seus fillos, et contaron [lles] todas as rrazões que aviã avidas; et diserõ lles que se a elles provese et o nõ tomasen por nojo, que enviarian por seu yrmaão Paris et que o rreçeberiã por fillo. en conçello virõ os jnfantes que aquel avia de herdar et que nõ perdiam y nada, nẽ aos outros nõ lles enpeesçia nem fazia nẽgũ dãno o rreçebemẽto de Paris et todos se acharon en acordo que enviasem por el; et enviarõ logo por seus caualeyros el rrey et a rreyña, et deron lles suas cartas, et mandarõ lles que fosem por el et que o adusesem o pastor Paris, despoys que ouvo dada a sentença da maçãa ontre as tres deesas, segũdo que de suso ja avedes oydo, ficou em garda de seus gãados en çima de aquestes mõtes et vales de Astra, et fazia todas las cousas asy cõmo ante que dese aquela sentença. et acontesçeu em todo esto que dormyndo aly Paris hũa noyte ẽno meesmo lugar onde dera aquel juyzo, et veẽo a el em soños a deessa Venus, et diso lle em cõmo lle avia de acontesçer et de cõmo avia a seer rreçebydo moy çedo por fillo del Rey Pryamus et da Reyna Ecuba, et ajnda mays lle diso et o çertificou que Ector et todos los outros seus yrmaãos o rreçebiam et tomauã por yrmaão. ' Et tu yras ' -diso a deesa Juno -, ' et seeras moy bem rreçebydo. et despoys que fores ẽna graça et ẽna merçede de teu padre et de tua madre et de todos teus yrmaãos, tu me averas mester por vengança da desonrra que fezerom et foy feyta a teus parentes et estonçe te darey eu a ty a dõna que te promety, et esta he a mays fremosa criatura de que tu em todo o mundo oyste falar nem viste com os teus ollos; et quer seja casada quer outra qual quer, atal te darey eu a ty ' et ditas estas palauras, desapa resçeu Venus et foy se et Paris despertou do [sono en] que jazia et foy moyto alegre com el, et rretouo o em seu coraçom, et em [sua] voontade. et despoys de aquesto, [chegarom] os cavalevros del RRey Priamo et da RReyña Ecuba, sua moller, et de Ector et dos outros seus fillos; et el rreçebeu os moy bem et moy ensynadamẽte. et despoys d ' esto falarom elles [con] el et diserõ le o mandado a que [vjnã]: cõmo el RRey Priamo et a [rreyña] Ecuba oyram dizer que [aquel] pastor Paris seu fillo era, aquel que acharã ẽno monte et outrosi oya el que el RRey Priamo que era seu padre et a RReyña Ecuba sua madre et el rrespondeu a aqueles caualeyros que [vjnã] a el con aquel mãdado et diso lles asy: ' RRogo vos agora moyto cõmo vos sodes cavaleyros, fillos d ' algo et avedes dereyto et ben, que uos me desenganedes et me digades a verdade por que vijndes; ca nõ queria eu agora que me leuasedes [en] rrazõ de fillo del rrey, et depoys que ficase escarnjdo et perdese meu lugar que teño, et desi que ouvese de buscar outro por donde viuese et guareçese cavaleyros, eu esto vos rrogo que o nõ queyrades fazer ' et elles estonçe çertificarõ -n o por las cartas que tragiã, et lle mostrarom logo et outrosi por suas palauras et por seu menagẽe, dizendo que asy era. et Paris, poys que foy çerto et firme que asy era cõmo diziam os mãdadeyros, gisou se cõmo se fose cõ elles et enviou logo por seu amo em aquel lugar donde gardaua aqueles gaandos de el RRey Adymalet, a dizer -lle o ffeyto cõmo era et a rrazon cõmo estaua, et que lle enviaua rrogar que viesse logo aly, que moyto lle fazia mester et o pastor veẽo et falarõ anbos em rrazom d ' aquel feyto que lle el rrey et a [rreyña] enviaram dizer; et plouvo moyto d ' elo ao pastor et de quanto lle Paris d ' esto diso. et Paris preguntou moyto aficadamente a seu amo, o pastor, conjurandoo que lle disese cõmo ou [cal] maneyra o achara, cõmo quer que ll ' o avia dito algũas vegadas; et o pastor diso lle a verdade et fezo o çerto d ' elo. et en pos esto acordarõ anbos cõmo fezesem et Paris, pẽsando en seu coraçõ se lle fose menester para aquelo algũa prova ante el rrey et ante a rreyna et seus fyllos, et rrogou ao pastor, seu amo, moy fortemẽte que fose cõ el; et el outorgou ll ' o moy de grado et prouvo lle moyto. et Paris dou estonçe moy bõa conta de seus gãados a seu amo, et de toda las outras cousas que del teuera et ouvera et poserom aly todas las cousas por moy bõo [rrecado] Paris et o pastor, seu amo, que o criara et fezerõ moytos plazeres a aqueles caualeyros que vieram por Paris et dou aly o pastor a Paris, seu criado, moytas vacas et outros moytos gãados que leuasem cõ el, que ouvese que comese et que dese a quen quisese et leyxado aly todo o seu en rrecado,forõ sua carreyra et tragia cõsigo Paris, por onde andaua, hũa dõna moy filla d ' algo que avia nome Oenone; el [leuoa] (consigo) [+]
1350 HT Miniaturas/ 72 Et se d ' ende ouvo [coydado], esto nõ m ' o demãde nẽgũ mays sabede que acõmo quer que era moy ardido, en tal maneyra for tornado que nõ sabya que fezese nẽ soubo de ssy tomar consello. [+]
1350 HT Miniaturas/ 76 Et era rrico et ben ensinado et ouvo sete fillos de sua moller. [+]
1350 HT Miniaturas/ 93 Ante foy franca mẽte granado et costuso, et amado de todos los fillos d ' algo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 94 Et era moy cortes et ensynado [+]
1350 HT Miniaturas/ 103 Et Agamenõ, que he seu prinçipe, era õme moy sesudo et moy ensynado; et que avia grã sabor de acabar este pleito et de enderençar esta oste; fezo ajuntar todos estes prinçipes en hũ lugar fora da çidade en hũus grãdes chãos Et falou aly cõ elles todos. [+]
1350 HT Miniaturas/ 116 Et el RRey [Partemjsos?] et seu primo Erasmõ, que erã ambos moy mãçebos et moy ensinados [de] todo ben, vierõ y de terra de [Prionya]. [+]
1350 HT Miniaturas/ 129 Et era moy bõo caualeyro (et) moy ensynado et fezo moytas caualarias en aquela oste onde depoys ouvo moy grã prez. [+]
1350 HT Miniaturas/ 129 Et ouvo nome Çeçinador. [+]
1350 HT Miniaturas/ 129 Et era moy fremoso et moy ben ensinado et moy ardido et moy orgulloso, mays nõ era fillo da RReyna Ecuba. [+]
1350 HT Miniaturas/ 137 Et leyxou se correr a elles brauamente cõ sua espada ẽna maão et dou lles tã grãdes feridas que tallaua a caualeyros os braços et as pernas et todo o al por onde os alcãçaua asi que en pouca de ora ficarõ aly quatorze caualeyros mortos et outros mal chagados Et sabede que por presa que Ector ouvese, nũca quiso leyxar seu caualo mays nõ podo fazer tãto que podese defender Patroculos a Meriõ para lle poder tomar as armas segũdo que o avia en -maginado, ca Meriõ o sacou de seu poder, querendo Ector ou nõ. [+]
1350 HT Miniaturas/ 148 Et do jũtar que fezerõ, forõ de hũa parte et da outra moytas lanças quebradas, et moytas [sobresynas] rrotas, et moytos elmos et escudos quebrados et fendidos, et moytas lorigas falsadas, et moytos caualeyros mortos et mal chagados esta ora el RRey Fion foy logo por la batalla en seu cabo, dando moy grãdes feridas de hũa parte et de outra ẽnos gregos et lançauã les dardos enpenados de açeyro agudos cõ que mataua(n) moytos caualeyros que nõ se lle podiã defender por nẽgũa maneyra ¿que uos direy? en pouca de ora fezo de aly partyr os gregos a mão seu pesar. [+]
1350 HT Miniaturas/ 184 Et malditos sejan os gregos et os proberbios que uos am tornado [a tã] grã desonrra et vos asi am avergonçado. [+]
1350 HT Miniaturas/ 194 Et des que esto avia asi ordenado, sayã saydores de ambas las partes; et yan se cõbater cõ elles [tam] fortemẽt que era marauylla. [+]
1350 HT Miniaturas/ 197 Et ben gardaua todos aqueles que lle quisesen parar mẽtes que nõ fosen nojosos nẽ palrreyros nẽ posfaçadores nẽ desdenadores. [+]
1350 HT Miniaturas/ 197 Et de aquelas espeçias saya hũ olor tã saboroso que ẽno mũdo nõ ha cousa que o rreçebese que nũca podese seer enganado de [mãa] voõtade nẽ de maao coraçõ que en sy ouvese. [+]
1350 HT Miniaturas/ 198 Et yam cõ el outros moytos que o acõpañauã et a terra era moy bõa de caça de mõte et de rribeyra et de mõtaña, (et) tomauã moytos venados de moytas maneyras. [+]
1350 HT Miniaturas/ 200 Et as donas et as donzelas da çidade faziã grã doo por Troylo, que nõ a õme que as oyse et vise a que nõ quebrase o coraçõ, ca todos lle queriã moy gran bem, ca moyto era bõo caualeyro et aposto et fran et ben ensinado [+]
1350 HT Miniaturas/ 277 Et por esto serey tornado de morte a vida, et por al nõ ' [+]
1350 HT Miniaturas/ 278 Et a rreyna enviou logo a Achilles seu mãdadeyro o mays cortes et ensinado et sabio que ella podo achar. [+]
1350 HT Miniaturas/ 280 Et desejaua moyto que viese aquela tarde et nõ pensaua en al, ca o amor o tyna preso et enganado; asi que nõ rreçeaua ja morte, nẽ se rrecordaua do que avia feyto et errado, nẽ entẽdia o grã mal et dãno que se lle d ' esto segia. [+]
1350 HT Miniaturas/ 281 Et avia mayor coyta d ' el ca de ssy et [dizialle asi: "amygo bõo et leal pesame] por que foy ocasion da vosa morte mays eu vos faço salua que se me temera d ' esta trayçõ, nõ fora o pleito cõmo vay mays esto me fezo fazer o amor que nos armou esta çiada [per] que fomos enganados mays nõ somos nos os primeyros nẽ seremos os postromeyros que morren por tal maneyra et eu outro cõforto nõ vejo senõ morrer, ca sen [dulda] morrer nos conven mays sey çerto que se eu achar a Paris ante que moyra, que lle darey cõ esta espada o galardon que el mereçe de tã grã trayçõ cõmo nos el fezo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 286 Et he grãde et fremoso et cortes et bem criado et ensinado. [+]
1350 HT Miniaturas/ 288 Et vos, [rreyña] Ecuba, ¿que coydades a fazer? ca ja -mays nũca de mj̃ poderiades seer vengada ca por mj̃ perdestes os vosos fillos que erã moy ardidos et moy louçãos et moy ensinados ca ẽno mũdo nõ avia caualeyros mellores nẽ mays preçados nẽ mays granados nẽ de mellor [talente] que elles ca erã omjldosos para os seus amygos, et orgullosos et fortes contra os enamygos, et en todo bem mellores dos mellores. [+]
1350 HT Miniaturas/ 341 Et os mastes et os lostres et as entrenas et as velas -que erã moy preçadas et de moytos colores - , todo foy rronpido et quebrãtado et tornado en peças. [+]
1350 HT Miniaturas/ 342 E nũca escapou õme, que todos nõ fosen mortos, se nõ se sayo en taboa ou a nado. [+]
1350 HT Miniaturas/ 342 Et el foy enganado, mays nõ sey se por meeziña, se por outra cousa, ca lle foy dito que el fora morto per trayçon que lle os gregos fezerã asi cõmo vos agora contarey. [+]
1350 HT Miniaturas/ 355 Et quando eu eu pasey [per] aquel lugar con mjñas cõpañas, foy malamẽte enganado ca mays da meatade d ' elas me sorueu ante meus ollos. [+]
1350 HT Miniaturas/ 366 Et sabede que nõ ouverõ mester ayos, ca todo [aprẽdjan] de seu -quanto lles fazia mester - , de noblezas et bondades et forõ sabedores et ensynados et [omjldosos] . Et conosçiã todo bẽ, et vsauã del et arredauã se de todo mal. [+]
1350 HT Miniaturas/ 367 Et fezo ajũtar en hũ lugar çerto todos los adeuynadores do rreyno et todos los outros que sabiam soltar soños. [+]
1370 CT 1/ 228 Et era rryco et ben ensynado. [+]
1370 CT 1/ 230 Et este Pares foy o mays fremoso home et o mays loução et mays ensynado que ouuo ẽno mũdo. [+]
1370 CT 1/ 240 Et marauillouse cõmo o sseu mao recado nõ foy sobre el tornado. [+]
1370 CT 1/ 240 Et ben uos juro que, depoys que foy nado, nũca tã soberuo home vj, nẽ mays feyto a maa fe. [+]
1370 CT 1/ 261 El rrey era ensynado et cortés, et tomou perla rrédea o palafrẽ en que vĩjna a rreýna Elena, et começou a dizerlle sua rrazõ et cõfortala moyto, et rrogãdolle que nõ chorasse et que nõ quisesse tãto desm[a]yar. [+]
1370 CT 1/ 276 Et era moy fremoso et moyto ensinado et moy loução, et foy moy ben feyto et delgado ẽno corpo. [+]
1370 CT 1/ 281 Mays Agamenõ, que era seu prínçepe, et que era home moyto ensinado et moy sisudo, et que auj́a grã sabor de acabar este pleito et de giar esta oste, fezo juntar todos aqueles prínçepes que alý erã a hũ lugar fora da çidade, en hũus grãdes chãos. [+]
1370 CT 1/ 300 El rrey Pretemisos et seu primo Esterpeses, que erã anbos moy mãçebos et moyto ensinados de todo ben, veerõ y de terra de Pionja. [+]
1370 CT 1/ 308 Et ferídeos de tal gisa que os deytedes de alý et que os nossos cobrẽ et seian tornados a sseu canpo. [+]
1370 CT 1/ 317 Et hũ deles auj́a nome Galtõ, et era fillo de rrey de Alyça, et era moy bon caualeyro et moy fremoso et moy ensynado et de grã proeza, et fezo moytas caualaría[s] en aquela oste onde depoys ouuo grã prez. [+]
1370 CT 1/ 317 Et deulles por caudillo hũ seu yrmão, que auj́a nome Donarte, et era moy fremoso et moyto ensinado et moy de prol et moy ardido et moy orgulloso. [+]
1370 CT 1/ 323 Et o xvjo ouuo nome Cados, et [o] xvijo ouuo nome Asaalón, et este foy moy bon caualeyro et moyto ardido et moy de prol et moyto ensinado. [+]
1370 CT 1/ 328 Mays nõ podo fazer tãto que podesse defender Patróculos de Meriõ, pera lle poder tomar as armas, segũdo que o auj́a enmaginado, ca Meriõ o sacou de seu poder, querendo Éytor ou nõ. [+]
1370 CT 1/ 357 Et cõmoquer que sse el ben defendesse, el estaua alý a grã meoscabo de ssy et a grãde auẽtura, ca, en quanto sse assý estaua defendendo, sse chegarõ y outros dous seus yrmãos, et a hũ deles dezíã Entenado de Amores et a outro Tape, et çercarõ a Menesteus de todas partes. [+]
1370 CT 1/ 366 ¿Por que andades enganados de uossa fazẽda et por que desamades tãto uossa uida? [+]
1370 CT 1/ 366 Esto dezía Casandra moyto amj̃úde, et auía ja enmaginados os troyãos, en gisa que auj́ã ende grã dultãça et grã medo. [+]
1370 CT 1/ 367 Sabede que o pleito ficou estonçe assý, et en este liuro diremos adeãt cõmo cõtesçeu et a que fin este pleito foy tornado. [+]
1370 CT 1/ 369 Et partirõ logo suas azes, et apostárõnas moy ben, et dérõnas a seus prínçepes, segundo cõmo auj́ã ordenado. [+]
1370 CT 1/ 393 Andando Eneas en este torneo, topou cõ el rrey Anfímacus, que era grã señor et moy rrico et moy ensynado et moy loução. [+]
1370 CT 1/ 405 Et os de Troya forõ tornados a ssua çidade moy tristes et moy agraueados, et os gregos outro tal. [+]
1370 CT 1/ 406 Mays todo esto nõ he nada, ca per força cõuẽ que aquelo que dos déoses he ordenado que sse cũpra et aja fin. [+]
1370 CT 1/ 408 Et quando elles erã ja ben a çerca d a çidade, seýo cõtra elles hũ troyão, que era bon caualeyro et moyto ensynado. [+]
1370 CT 1/ 409 Et Vlixas, que era moyto ensinado et moy cortés et moy entẽdudo, mays que todos aqueles que erã ẽna oste dos gregos, et estando en pe, disso al rrey sua messagẽ, segundo que lle Agamenõ auj́a mãdado, et tã altament que tódoslo oýrõ. [+]
1370 CT 1/ 410 Señor, fáçasse o que uós por ben touerdes, mays a mj̃ nõ semella que ben he que lles tã grã trégoa demos, ca uós ben sabedes que os gregos son moyto atreujdos et moyto enganadores, et móuẽnos hũa pleytesía moy sen prol pera nós. [+]
1370 CT 1/ 422 Et malditos seiã os gregos et os prouerbios que uos an tornado a tã grã desonrra et uos assý an desonrrado. [+]
1370 CT 1/ 438 Et desque esto auj́[a] ordenado, seýan assalydores da hũa parte et da outra, et ýansse cõbater tã fortemẽt que era marauilla, que nõ ha home que o cõtar podesse. [+]
1370 CT 1/ 441 Et ben gardaua aqueles que lle quisessen tẽer mẽtes que nõ fossen anoiados, nẽ faladores, nẽ posfaçadores, nẽ desenssynados. [+]
1370 CT 1/ 441 Et daquelas espeçias seýa hũ odor tã saboroso que ẽno mũdo nõ ha cousa que o rreçebesse que nũca podesse seer enganado de maa voõtade nẽ de mao coraçõ que en ssy ouuesse. [+]
1370 CT 1/ 461 Mays ¿por que nõ? ca os achaua ante ssy juntos et espessos et acuñados et tornados de espádoas cõtra ssy, et nõ sse defendíã. [+]
1370 CT 1/ 468 Cõmo fazía doo Elena por Éytor, seu cunado [+]
1370 CT 1/ 471 Et diz o conto que, cabo d ũ rrío que sae do paraýso terreal, estaua hũa áruor, et aquelas pomas que dela caẽ ẽno rrío logo se uam a fondóm, et despois que y iazẽ sete ãnos fázẽse pedras moy duras, et cada hũa delas am tal uertude que aquel que he louco, se chegar a elas quanto quer, logo he tornado a seu siso et a sua memoria. [+]
1370 CT 1/ 483 Et muytos uirõ estes colpes que ouuerõ ende grã pesar et grã desconforto, et que nõ poderõ por ende tomar uingança, ante forõ logo entonçe tornados et enpuxados per força, et per força lles leyxarõ o canpo et os meterõ traslas barreyras, mal seu grado. [+]
1370 CT 1/ 483 Et sofrerom y muy grand afám sobre esta perfía, que tódoslos gregos erã tornados sobre estes tres mill, pero tãto endurarõ et sofrerõ o torneo que os outros forõ acolleytos aa çidade. [+]
1370 CT 1/ 489 Et eu nõ acho outra asperança, senõ morrer d ' amor cõmo Narçise, ca sõo enganado per asp[er]ança cõmo el. [+]
1370 CT 1/ 497 Et sõo tornado sandeu, ca eu fuj amar en lugar hu nõ poso auer proueyto nẽ bẽ, pero si auerey; mays ¿cõmo o poderey auer? [+]
1370 CT 1/ 506 Et alý forõ bayxados bẽ mill pendões, que forõ banados en sange ante que os leuãtasem. [+]
1370 CT 1/ 506 Et el rrey Serpedóm, que era caualleyro muyto aposto et muyto esforçado et muy preçado en armas, porlas muytas boas caualarías que auía feytas per suas mãos, ca era moy dultado, cõmoquer que nõ auía mais ca dous ãnos que tomara armas et cõmeçara grandes feytos et fezera grandes esforços, per que auía gãanado grã prez et grand honrra, (et) q[ua]ndo ueu o grã dãno que Palomades fazía en este torneo m[a]o et perigooso et chamou os seus et esforçou, et outrosý ueu cõmo matara Deýfebus, fuy ende tã sanudo que mais nõ podería. [+]
1370 CT 1/ 506 El rrey Menalao et Talamõ et Ayas et el rrey Toas et el rrey Vlixas et Diomedes et outrosí o duc de Atenas fazíã ẽnos troyãos grã dãno per u ýam; et cõmoquer que se fosem acollendo a suas tendas, nõ ýam desmayados, mais tornãdo cõmo ardidos, et fazíã moy bõas caualarías, et dauã moy grandes colpes sinados, et tornãdo a moytos, et fazíã moy boas caualarías, moyto esforçados et moyto ardidos, et ýamse moy bẽ defendendo. [+]
1370 CT 1/ 525 ¿Cõmo, don Vlixas, dizedes uós que, se me eu agora nõ quiser matar porla moller de Menelão, cõmo ja son mortos mays de çẽ uezes mill omes, que por ende perderey mj̃a ualor et mj̃a loor et meu bon prez pera senpre; et se eu nõ quiser tomar armas, per rrogo ou per força, por ende serey rretrahudo et tĩúdo por falido ou tornado do prez que guãaney, porque o uós mays creades? [+]
1370 CT 1/ 539 Mays estonçe nõ sse podo encobrir que o nõ entẽdessen, ca por defendemento, nẽ por castigo, nẽ por ameaça, que se padre fezesse, nẽ por posfaço, nõ leixaua de o yr veer moyto amj̃úde a ssua tẽda, ca ferament o amaua, et todo seu coraçõ en el era ja tornado et posto fora de Troylos, et temj́asse moyto de o perder. [+]
1370 CT 1/ 550 Tu es enganado en tres maneyras, et dizerche ey quaes: logo perdes teus uassalos, que uã aa batalla sen tj; desý perdes teu prez et tua ualor por esta perfía que tomaste; demays, nõ podes auer Políçena. [+]
1370 CT 1/ 552 Mais se y muyto perderõ, nõ fuj marauilla, ca os gregos nõ forõ tornados ao canpo despoys. [+]
1370 CT 1/ 567 Et todos lle quirríã moy grã bem, et fazíã moy grã dereyto, ca moyto era bom caualeyro et franco et aposto et ensinado. [+]
1370 CT 1/ 577 Et Antílogus ajudaua moy bẽ a si et a el, et fezo y muytos colpes asinados et muytas feridas estrayas. [+]
1370 CT 1/ 577 Mays esto nos fezo fazer o amor, que nos armou esta çiada, por que nós somos tã malament enganados. [+]
1370 CT 1/ 591 Ca ia de mj̃ nũca seriades uingada, ca per mj̃ perdestes os uosos fillos, que erã muyto ardidos et muy louçãos et moyto ensinados, que ẽno mũdo nõ auía caualeyros mellores, nẽ mais preçados, nẽ mais grãados, nẽ de mellor talente, ca eles erã omildosos contra os amigos et en todo mellor dos mellores. [+]
1370 CT 1/ 613 Et, sen falla, se os gregos en elo gãanarõ bõo amigo, sabede que os troyaos am en el gãanado emĩjgo mortal et per[i]gooso. [+]
1370 CT 1/ 627 Et era dos bastardos, et era desdenador iaquanto. [+]
1370 CT 1/ 632 Et quando forõ ben çertos do que lles el rrey quiría fazer, se aló fosem, et outrosý uirõ cõmo el rrey era ia moy febre et muy mj̃guado de seus fillos et de suas cõpanas, en guisa forõ aló acõpanados que nõ ouuesen medo del. [+]
1370 CT 1/ 637 Et uós outros, menores, que sodes atormẽtados por guerra et sodes tornados pobres. [+]
1370 CT 1/ 640 Et oiemais sõo tornado pobre et catiuo et desconsellado, sen asperança de nũca seer mais ledo, nẽ rrecobrar ia mais. [+]
1370 CT 1/ 642 Et despois que esto ouuerõ ordenado, tornárõse pera suas pousadas pera folgar, ca ia ýa anoyteçendo. [+]
1370 CT 1/ 650 Demays, quantos á en esta çidade, todos serã despreçados et tornados a pam pedir. [+]
1370 CT 1/ 652 Et nõ quiríã seer pesantes daquel pleito firmar, nẽ quiríã seer ẽna pleitesía por que tãtos omes bõos et ordinados fosem engãnados pera senpre et chamados de m[a]o siso. [+]
1370 CT 1/ 655 ¡Ay, mizquinos, malfadados, cõmo forõ mĩguados de bom siso et enganados per fiança! [+]
1370 CT 1/ 661 Os gregos tirarõ entonçe do tenplo a Andrómaca, a muy fremosa, que fuj moller d ' Éutor, et a dous seus fillos, et dizíã a hũ Leomdemanca et a outro Aternates, et a Casandra, filla del rrey Príamo; pero nõnos matarõ, nẽ lles fezerõ outro mal, porque os defendeu moy bem Ayas Talamõ, que era primo de Casandra et cunado d ' Andrómaca et tío(s) dos nenos et primo de seu padre, cõmo a estoria de suso á contado. [+]
1370 CT 1/ 662 Despoys falarõ entre si et [os]marõ cõmo partisem os grandes aueres que sij́ã ajuntados, tã jgualment et tã sem bandaría que por nihũa maneyra nõ podese entre eles naçer saña, nẽ fose nihũ enganado. [+]
1370 CT 1/ 679 Et o grand urgullo todo fuj tornado en choro et en tristeza. [+]
1370 CT 1/ 684 Et estes donzees erã moy fremosos et muy bẽ ensinados. [+]
1370 CT 1/ 689 Os mastos et os lostres et as entenas et as uelas, que erã muy preçadas et de muytas collores, todas forõ rronpudas, et quebrantado quanto y auía et tornado en peças. [+]
1370 CT 1/ 691 Et nũca ende õme escapou de morte se nõ seýse en táuoa ou a nado. [+]
1370 CT 1/ 691 Et por ende tomarõ os dioses uingãça, que, de moy rricos que ante erã, agora son [tornados] muy pobres et a pã pedir. [+]
1370 CT 1/ 692 Et así fuy enganado, et nõ sey per mazela, se por al, que lle fora dito que o matarã per trayçóm que lle os gregos fezerõ, cõmo uos agora contarey. [+]
1370 CT 1/ 716 Et en toda guisa lle cõuẽ d ' yr aló, en barco ou a nado, ca nõ á outra cousa de que aia talente senõ de as oýr. [+]
1370 CT 1/ 717 Et quando eu pasey per aquel lugar cõ meus cõpañeyros, fuy malament enganado, ca mais da meatade me sorueu deles, alí ante meus ollos, et fuj en tã grã pauor de morte que mayor nõ podería. [+]
1370 CT 1/ 735 Et estes forõ grandes et saborosos et ensinados et humildosos. [+]
1370 CT 1/ 737 Et fezo logo ajuntar a hũ lugar tódoslos adeuinadores do rreyno et tódoslos outros que sabíã soltar soños. [+]
1370 CT 1/ 742 Et cõmo estaua sanudo et todo banado en sange, tirou de si a lança cõ ánbaslas mãos, et fuj dar a seu padre Vlixas tã grã ferida que logo caeu en terra amarelo et todo banado en sange. [+]
1370 CT 1/ 744 Et así fuy Telégonus tornado a sua terra, et achou alá a rreýna Çirçes, sua madre, que auía grã tenpo que era por el chorosa et doorida, ca todo lle fora contado en cõmo el matara a seu padre. [+]
1375 QP 26/ 116 Agena cosa vendiendo vn ome a otro, e dandole luego la possession della; si despues que la ouiesse assi vendida, ganasse el vendedor el señorio de aquella cosa, como si le establesciesse por su heredero aquel cuya era, o gela diesse de otra guisa; si por razon que ouiesse (ya) ganado el (señor) de la cosa, la vendiesse despues a otro, e el postrimero comprador mouiesse pleyto sobre ella al primero; dezimos que este primero ha mayor derecho en ella, porque ouo la possession primeramente, maguer el postrimero razonasse, que auia mayor derecho en ella, porque quando al otro (la vendio), non auia el señorio el vendedor, e auialo ya ganado, quando la vendio a el. [+]
1375 QP 26/ 116 Allea cousa vendendo huu ome a outro............ .................dela se despois que a ouuese asi venduda gaanase o vendedor o (senorio) de aquela cousa como se o estabeleçese por seu hereo aquel... era ou lla dese doutra guisa se por Razon que a ouuese gaanada o senorio da cousa a vendese despois a outro e o postremeiro conprador mouese preito sobre ela ao primeiro dizemus que este primeiro ha maor dereito en........ .......................... rrazoase que avia maor dereito en ela porque quando ao outro (vendeu) non avia o senorio o vendedor..... gaanado quando a vendeu a el mays se (huu) home vendese a outro algua cousa que non fose sua e aquela cousa meesma vendese despois ao senor dela (ou) a outro este postromeiro conprador que a conprou (do senor) ha mayor dereito ena (cousa). (e) ese a deue auer auer. [+]
1375 QP 26/ 116 Establesciendo vn ome a otro por su (personero) en todas sus cosas; entre tanto que este atal fincasse (en la personeria), le establesciesse el otro por su heredero, non (lo) sabiendo el; si acaesciesse, que muriesse aquel que (lo) auia establescido por su personero, e por su heredero, e algund su sieruo vendiesse de los bienes del finado alguna cosa a otro; tal vendida como esta non valdria, e poderla y a desfazer el heredero, quando quier que lo sopiesse, ante que la cosa fuesse passada a poder del comprador. [+]
1375 QP 26/ 116 Estabelesçendo huu home a outro por seu (hereo) en todas suas cousas en tanto que este atal ficase (por seu hereo e) estabelesçeseo o outro por seu hereo non sabendo el se acaeçese que morrese aquel que avia estabelesçido por seu hereo e por seu pesoeyro e alguo seu seruo vendese dos bees do finado algua cousa a outro tal venda ........esta ................ ..... desfazer .............. quando quer........soubese ante que a cousa fose pasada a poder do conprador. [+]
1375 QP 26/ 116 LEY VI --(De los Mercadores que andan descaminados, por furtar.) .........e esto es por razon del franqueamiento. [+]
1380 CPc 26/ 109 La quarta es, si alguno porfijasse su antenado que fuesse menor de catorze años. [+]
1380 CPc 26/ 109 E por ende, si el fijo que fuesse emancipado, fiziesse tal yerro como este (contra) su padre, deshonrra(n)do(lo) malamente de palabra(s,) o de fecho, deue ser (tornado) porende en su poder. rreçebese (aquelo) que (lle) fose mandado desta gisa tiudo he de os emançipar. [+]
1390 MS [I, 1]/ 19 Et Jacobus he nome abrayquo, et en nosa lingoajeen tãto quer dizer com̃o enganador de homẽes. [+]
1390 MS [I, 1]/ 19 Mais despois que Nostro Señor sobio aos çeos, este Santiago Alfeu foy ordenado en bispo de Iherusalem por los outros apostollos. [+]
1390 MS [I, 1]/ 19 Et porque el era moi cõprido de santidade, despois que Nostro Señor sobio aos çeos, derõlle os apostolos por onrra que disese misa ontre eles primeiramẽte en Iherusalem, ante que fose ordenado en bispo. [+]
1390 MS [I, 1]/ 34 Et Tito com̃o o diso asi o acabou; et segundo diz Josep forõ ali vendudos noueẽta et sete mĩll judeus, et onze vezes çen mĩll forõ mortos por armas et por fame, et quando Tito emtrou em Iherusalem achou y hũu muro moyto antigo et mãdoo furar et achou dentro hũ ome cão moy fremoso et paresçia onrrado, et pregũtoulle quen era, et el diso que era Josep da çidade de Abaramatia, que era en terra de Judea, et que o ençarrarã et tapearã ali os judeus porque soterrara o corpo de Ihesucristo, et diso mais, que des aquel tenpo ata entõ fora gouernado ali por la grraça de Deus et cõfortado do lume do Spiritu Santo. [+]
1390 MS [I, 1]/ 59 Hṽu home boo de boa vida et de boo linageẽ, que avia nome Pero Afonso, foy criado et ensinado ẽna lee de Nostro Señor ẽna igleia de Santa Maria de Caruoeyro, que esta cabo de hũu rrio que chamã Neua, que era en aquel tenpo moy pequena. [+]
1390 MS [I, 1]/ 70 Et os galegos, que forã tornados a creẽça de Deus por la preegaçõ de Santiago et dos seus diçipolos, que se tornarõ despois aa seyta dos mouros, forõ baptizados por mão do arçibispo dom Turpĩ, et os outros que se nõ quiserõ baptizar hũus forõ metudos a espada et os outros a catiuo en poder dos cristiãos. [+]
1390 MS [I, 1]/ 85 Et aqui vos diremos hũu miragre que Deus mostrou en Bayona a Vella por dar enxẽplo aos que tomã o aver dos finados et nõ conprẽ a suas mãdas. [+]
1390 MS [I, 1]/ 86 Et d ' esto deuẽ a ẽtender os que an o auer en si dos finados et o nõ queren dar onde eles mãdan: seerã perdudos para senpre. [+]
1390 MS [I, 1]/ 117 Et Rrulan leuaua na mão un moy boo paao rretorto com̃o cajado cõ que dou a el todo o dia moy grãdes feridas, mais nõ lle enpesçia nada; et daualle outrosi cõ moy boas pedras rredondas et rregeas de que jaziã moytas ẽno cãpo, et asi lidou cõ el ata meo dia; nõ se poderõ enpeesçer, et depois poserõ ontre si tregoa, et Ferragudo ouve sono et deitouse a dormir, et Rrulã, que era caualeiro mãçebo moyto ensinado soposolle hũa pedra su a cabeça que dormise mais folgado. [+]
1390 MS [I, 1]/ 117 En qual maneira, diso Rrulã, nõ naçeu de nĩgen et pero ouve fillos, asi Deus Padre nõ foy nado de nĩgen et pero geerou fillo de si meesme por la sua santidade ante todo los tenpos, asi com̃o a el aprouve. - [+]
1390 MS [I, 1]/ 136 Et sabede que quen quer viinr para destroyrla, que seera cõdenado en aquel outro mũdo; segundo que sempre todos aqueles que a gardarõ do poder dos mouros aver[ã] galardon do Rrey Çelestial. [+]
1390 MS [I, 1]/ 172 Et entõ toda a cõpana com̃o ya, et cõ o moço, vierõ cõplir sua rromaria et ofereçẽno ao altar d ' aquel Señor por cujo rrogo el fora nado et tornado de morte a vida. [+]
1390 MS [I, 1]/ 200 Es moyto enganado. [+]
1390 MS [I, 1]/ 213 Et por ende os, Rex Magos quando souberõ por lo profeta Balaã que tal Rrei naçera touerõ por bẽ de saber por suas ymagẽes que omẽ deuia de seer aquel que era nado, et demãdãrõlle rreposta. [+]
1390 MS [I, 1]/ 213 Et o espiritu entrou no demo et disolles que era nado o Saluador. [+]
1390 MS [I, 1]/ 216 Hu he aquel que he nado Rrey dos judeus? que nos vimos a estrela en ouriente, et vymoslo adorar". [+]
1390 MS [I, 1]/ 222 Señor, dereito he que te beeigamos et beeigamoste, Señor, gouernador et gardador de nosos corpos et de nosas almas; pidimosche por merçee que te nõ partas de nos nẽ de todo los cristiãos que tu cõpraste por lo teu santo nome. [+]
1390 MS [I, 1]/ 226 Matemos os apostolos et queymemos o corpo d ' aquella Maria que trouxo o enganador. [+]
1390 MS [I, 1]/ 231 COM̃O SANTA MARIA FOY LEUADA AOS CEOS ET COM̃O FOY DEMOSTRADA A SAN TOME ẼNO VAL DE JOSEFA Logo que os apostollos forõ tornados a Iherusalem, avẽo asi que San Tome apostolo estaua preegando en hũa çidade a moytas gentes. [+]
1409 TA III,4/ 57 o Cauallo que ha de geerar deue Seer esforçado et bem gouernado et non deuen en el caualgar nen traballar con el. [+]
1409 TA III,4/ 59 deuen lle fallar mansamente, tangendoo et afaagandoo ataa que seya manso et bem ensynado, que se non espante ao tangemento das maãos. [+]
1409 TA III,4/ 71 Deues saber que quanto mais a meude correren o Cauallo et tenperadamente tanto sera mais ligeiro et mais corredor, por Razon do vuso do correr, pero hũa qousa lle he contraria, se moito vusar a correr sem Razon et como non deue, farase ardego he bulliçoso et rreuellador aas uezes et perdera gran parte de seer ben enfreado, pero non deuen dar a escaiçemento pois que o Cauallo for perfeito, que quer dizer ensinado et vusado ao freo, como sobredito he; [+]
1409 TA III,4/ 95 Se se faz o inchaço dos colloos por rrazon dos entestinos que caen eno messen, que he huun follello dontre elles et os Colloõs, crasten o Cauallo que ouuer esta door, et tirado o collon, que for danado ou anbos, uoluan logo a seu lugar os entestinos et cosam a fendedura et queimen a chaga darredor con fero feruente et ancho et curenlle da chaga asy como ante curauan da chaga da pelle dos Colloõs do Cauallo crastado et moitas vezes esta fendedura da pelle sobre dita, dizen que he sem cura en alguũos Cauallos. [+]
1409 TA III,4/ 103 et denlle ende quantia de tres punados duas uezes no dia, ante que beba agoa, que o trigo asy coito cria engorda o Cauallo marauyllosamente. [+]
1409 TA III,4/ 121 para esto ual o jitargiro que som fezes de prata, tornado en poo, et amasado con huun pouco dazeite et con vinagre forte. [+]
1409 TA III,4/ 125 para esto val o pustrumeiro rremedyo que queimen ao llugar danado da anca ao llongo et ao traues con vergas conuiniuilles porque o fogo naturalmente apresa os homeres como dito he, et asy curaras a dita door. [+]
1409 TA III,4/ 141 Para esto ual o esterco do home mesturado con outro tanto de sarro de cuba qeimado dessuun et tornado en poo. [+]
1409 TA III,4/ 141 Para esto ual o tartaro con sal mudo queimado desuun et tornado en poo et poerllo. [+]
1409 TA III,4/ 141 o allo ben pisado con o dito poo et con pirjtro mudo que he açeche et tornado todo en poo mesturado con exulla uella de porco, et poer esto sobre llo Cançer duas uezes no dia, et llyallo et apertallo ben et fazer esto ataa que moyra o caçer, et depois façase do poo asy como ia dixe. [+]
1409 TA III,4/ 145 talla prima a huña ataa o uiuo da huña como suso dixe, et queima as rreyzes de fondo et matena con o poo dos colloos das abrotẽas ou con os outros poos que matam o cançer, des ende façan confeiçon do ençenço macho branco et da almeçega tornados en poo et coytos con seuo de carneiro et con çera. [+]
1409 TA III,4/ 145 tanto de huun como doutro, ataa que se faça como vngento et ponan deste vngento no lugar duas uezes no dia, ataa que seia soldada a carne et se mudaua a huña et mays, pero eu ensinado por esprouamento llouuo mays para matar a seda o vngento que se faz da serpente como dixe suso [et] ensiney. [+]
1409 TA III,4/ 149 Se o tuello for muy danado de fondo desollenlle a huña en como adeante mostrarey; [+]
1409 TA III,4/ 149 se for pouco danado descobran con ferro cunuinyuel a solla da huña tallando a huña a arredor da chaga ataa que seia descuberta et depois que a encrauadura for descuberta façan a solla da huña delgada et sotil espiçialmente arredor da chaga et rrayan de fundo a huña ataa que chege aa chaga et que aia espaço ontre a chaga et a huña et que a huña non prema a chaga nen se chege a el por se non enbargar o soldamento da carne porllo chegamento da huña Noua et esto asy feyto encham a chaga ou danadura destopas molladas nas craras dos ouos, disy curen a chaga con sal mudo et con vinagre forte ou con poo de galla, como dito he no capitollo dante este. [+]
1409 TA III,4/ 151 prjmeiramente descobriras a encrauadura de fondo ataa o uiuo, cauando a huña ao llongo et llargandooa arredor da chaga para se non chegar a huña a chaga et descuberta a chaga llauen con vinagre a encrauadura depoys de sal mudo et pona ençima et stopas molladas en uinagre et llegem o pee danado con huun pano et cure depois a chaga duas uezes no dia asy como ia contey. [+]
1409 TA III,4/ 157 Esta obra conposo Jurdam Ruuo Caualleiro de Calaurea famjliaryo do enperador don fradarique segundo, o qual foy ensinado por llo dito enparador de todas llas qoussas sobre ditas et foy esprouado na alueitarya dos Cauallos en casa do dito enperador con que vyueu por gran tenpo. [+]
1460 CI 1/ 95 Et desque os sete diçipulos, que trouxeron o corpo de Santiago et o sepultaron et quiseronse tornar para Iherusallem, leyxaron cõ el dous dicipulus que predicaron et conuerteron muy pouquos christãos que por elles, en o qual tenpo, forã tornados aa fe catholica. [+]
1460 CI 1/ 96 Et ordenou ende obispo, segũdo que aviã ordenados nouos obispados enã España porlo custume da Eglleia Rromana. [+]
1460 CI 1/ 97 Dioçensijs et terra de Moraço, et Salnes, et Mouraina, et Çelenjs, et Montes, et Mera, et Merça, et Taueyróós, Velogia, Louro, Postomarquos, Amaya, Cornado, Dormeaã, Entijns, Çeltegos, et Barqualla, Nemancos, Vimjanço, Seaya, Bregantinos, Faro, Sentarios, Dubra, Montãos, Njmjros, Pruços, Visanquos, Labasçengos, et Arras, et Cordeyro et outras terras que enãs canõicas et preujllegios da dita eglleia son contiudas. [+]
1460 CI 1/ 105 Et finouse o dito don Theodomjro, santo et rreligioso varon, et soçedeu en seu lugar A(l)teulfo et foy ordenado obispo enã santa séé do apostollo Santiago. [+]
1460 CI 1/ 106 Veendo asy o santo obispo condepnado por sentença tan cruel et cõ tal falso testemoyo, leuantouse muy de manãa aquel dia que o asy aviã de lançar ao touro et, cõfiando da piedade de Deus, çelebrou missa cõ vistimenta de pontifical. [+]
1460 CI 1/ 109 Et ela espantada espertouse, et disolle huã voz: " -Sabe que, por tuas oraçoõs, o teu fillo he tornado aa cõpana dos santos, he perdoado de todos seus pecados et librado do poder do diabro por rrogo do apostollo Santiago". [+]
1460 CI 1/ 110 Et tornouse monJe et rrenũçiou o rreynado a seu yrmaõo Rrenamjro que rreynou eña era de noueçentos LXVIII años. [+]
1460 CI 1/ 113 Et quando el rrey se sentio enpoçonado, parteuse para Leõ et finouse enõ camjno. [+]
1460 CI 1/ 114 Et ally ouverõ grã peleJa et partironse: el rrey Rrenamjro tornouse para Leõ, et aos quinze años de seu rreynado fijnçeu sua vida, et Veremũdo ensenoreou toda a terra. [+]
1460 CI 1/ 122 E os ditos senores, Jnclinados a seus rrogos, tornarõ o rregemento et vicaria da dita eglleia ao dito dom Diego Gelmeriz que vsou et gouernou moy ben. [+]
1460 CI 1/ 122 Os quaes chegaron a Rroma et acharon Ja o papa Vrbano finado, a que eles yan. [+]
1460 CI 1/ 128 Et de comõ tornou et fezo ordenar o altar de Santiago que era muy pequeno, et moy diforme et mal ordenado, so qual criã et tijnã os fiees christaoos seer o santo sepulcro do apostollo Santiago. [+]




RILG - Recursos Integrados da Lingua Galega
Seminario de Lingüística Informática / Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2018
Deseño e programación web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL