1200 |
FX III, 5/ 699, col. b |
Ma muger que for leyxada de su marido ningun no case con ela se non souber que a leyxou el certamente por escripto o por testemoyas. |
[+] |
1200 |
FX III, 5/ 703, col. a |
Se aquel que descobre el furto, lo sopo que non se fezera, se de su uoluntade lo descobrio , non deue auer ninguna pena , nin deue demandar otro gualardon porque ó demostra ca abundar le deue que salga sin pena . |
[+] |
1200 |
FX III, 5/ 703, col. a |
Se algum es acusado de furto o que dio eruas o uinino á beuer o dotras tales cosas, el que lo accusa uaya ante el iuyz o antel senor da terra que lo pesquira, et que sepa el fecho e depoys que lo souper, mande lo prender el culpado. |
[+] |
1200 |
FX III, 5/ 703, col. a |
Mays el iuyz non deue ningun ome tormentar en ascuso si non ante omes muchos ; mays todauia non deue penar ante que el fecho sea prouado por algunas prouas, o ante que aquel que lo acusa meta so corpo a atal pena como aquel que es acusado deue recebir et sil poder seer prouado, et assi deue seer tormento. |
[+] |
1200 |
FX III, 5/ 703, col. a |
azotes ; e por ende el seruo non deue ninguna pena porque lo fez por mandado del senor. |
[+] |
1200 |
FX III, 5/ 703, col. a |
Se algun ome conseia seruo aieno que faga furto, o que lo faga a el mismo que gelo conseia algum mal por que o perda sou senor por tal que el o poda ganar del senor mais ayna por este engano, poys que lo soupiere el iuyz, el senor del seruo non deue perder el seruo nin deue auer ninguna pena , mays aquel que conseió el seruo á fazer tal cosa por que lo perdiesse sou senor et que lo podese el ganar, peche al senor del seruo en VII dublos tanto quanto el seruo le furtara o quanto dano le fezera, et el seruo receba C. |
[+] |
1200 |
FX III, 5/ 707, col. b |
Et se algun ome, que non furta el scripto, nen corrompe, nen falsea, nin encobre, nin faz ninguna cousa de lo que es de suso dicho , mays aquel cuio era el scripto lo perdio por su niglenza o por su mala guarda é diz quegelo furtaron, si las testimonias que eran ena carta for ainda uiuas por aquelas testimonias pode ainda prouar todo lo scripto ante lo iuyz. |
[+] |
1200 |
FX III, 5/ 707, col. b |
Et si ninguna cosa ende non deue á ganar o muy poco, sea penado como falso. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
A Madre do que livrou || dos leões Daniel, || essa do fogo guardou || un menino d ' Irrael. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
[E]sta VIa é como Santa Maria resuscitou ao menino que o judeu matara porque cantava «Gaude Virgo Maria». |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .XLIIIa. é como Santa Maria resuscitou un menino na sa egreja de Salas. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .LXXIX. é como Santa Maria tornou a menina que era gar[r]ida, corda, e levó -a sig ' a Parayso. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .C.XV. é como Santa Maria tolleu ao demo o menino que lle dera sa madre con sanna de seu marido, porque conçebera del dia de Pascua. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .C.XVIII. é como Santa Maria resusçitou en Saragoça un menino que levaron morto ant ' o seu altar. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .C.XXXIII. é como Santa Maria resuscitou hũa menina que levaron morta ant ' o seu altar. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .C.XXXV. é como Santa Maria livrou de desonrra dous que sse avian jurados por ela quando eram meninos que casassen ambos en uno, e fez -llo ela comprir. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .C.XXXVI. é como en terra de Pulla, na villa que chaman Foja, jogava os dados hũa moller con outras co[n]pannas ant ' hũa egreja; e porque perdeu, lancou hũa pedra que désse ao Menino da omagen de Santa Maria, e ela alçou o braço e reçebeu [o colbe]. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .C.LXXVIII. é dun menino de Alcaraz a que seu padre dera ũa muleta, e morreu -lle ; e encomendó -a a Santa Maria de Salas, e levantou -sse sãa. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Vella e Meninna, || Madr ' e Donzela, || Pobre e Reynna, || Don ' e Ançela. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .C.LXXXIIII. é como Santa Maria livrou de morte un meninno que jazia no ventre da madre, a que deran hũa cuitelada pelo costado. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .C.LXXXXVII. é como Santa Maria de Terena re[ssocitou] un menino a que matara o demo. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CC.XXI. é como Santa Maria guareçeu en Onna al Rey Don Fernando, quand ' era menino, dũa grand ' enfermedade. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CC.XXIIII. é como Santa Maria de Terena, que é no reyno de Portugal, resuscitou hũa menina morta. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CC.XXXI. é como Santa Maria fez que tres meninos alçassen os marmores que non podia alçar toda a gente que se y ajuntava. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CC.XLI. é como un menino, que era esposado con hũa menina, caeu de çima dũa muít ' alta pena en fondo e quebrou per todo o corpo e morreu; e sa madre começó -o de pedir a Santa Maria, e deu -llo viv ' e são, e meteu -ss ' en orden con sa esposa. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta CC.XLVII. é dũa menina que naçeu çega, e a cabo de .X. anos levárona a Santa Maria de Salas, e deu -lle logo seu lume Santa Maria. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CC.LI. é como Santa Maria levou consigo a menina de Proença que pedia o Ffillo aa ssa Majestade. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta CC.LXIX. é como un meninno, que era sordo e mudo, resusçitó -o Santa Maria per rogo de sa madre do menino, e fez -lle cobrar o falar e o oyr. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCC.XV. é como Santa Maria guareçeu en Tocha, que é cabo Madride, un meninno que tiin[n]a hũa espiga de triigo no ventre. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCC.XXIII. é como Santa Maria resuscitou un meninno en Coira, hũa aldea que é preto de Sevilla. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCC.XXXI. é como Santa Maria de Rocamador resusçitou un menino. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCC.XLVII. é como Santa Maria de Tudia resurgiu un menino que era morto de quatro dias. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCC.LIII é como un meninno,que criava un abade en sa castra tragia de comer ao Meninno que tĩia a omagen nos braços, e disso -ll ' a omagen que comeria con ele muy çedo. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCC.LXXXI. é como Santa Maria do Porto resuscitou un menino que morrera, fillo dum ome bõo que morava en Xerez. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
A que per a Parayso | irmos nos mostra camin[n]os, || poder á de sãar vellos | e mançebos e menin[n]os. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCCXC.III. é como Santa Maria do Porto guareçeu un menino que trouxeron a ssa casa ravioso. |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 57 |
[[C]omo un menino que era sordo e mudo resuscitó -o Santa Maria per rogo de sa madre do menino e fez -lle cobrar o falar e o oyr.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 261 |
[[C]omo un meninno que criava un abade en sa castra tragia de comer ao Menin[n]o que tiin[n]a a omagen enos seus braços, e disso -ll ' a omagen que comeria con ele mui çedo, e o abade.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 326 |
[[C]omo Santa Maria do Porto resuscitou un menino que morrera, fillo dun ome bõo que morava en Xerez.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 349 |
[C]omo Santa Maria do Porto guareçeu a un meninno que trouxeron a sa casa ravioso. |
[+] |
1275 |
CPb 1/ 6 |
E porende dixo Aristoteles, que si los omes ouiessen entre si verdade(ra amistad,) non aurian menester Justicia, nin Alcaldes que los judgassen; porque aquella amistad le(s) farie complir e guardar aquello mismo que quiere e manda la justicia. |
[+] |
1275 |
CPb 1/ 6 |
Prouecho grande e bien, viene a los omes de la amistad; de guisa que segund dixo Aristoteles, ningun ome que aya bondad en si, non quiere biuir en este mundo sin amigos; maguer que aia ontressi concordia e por ende disso aristotiles que sse os homees ouuessen ontressi uerdade non auerian mester justiça nen alcaydes que os julgassen por que a amizdade lle faria conplir e guardar aquelo meesmo que quer e manda justiça ley. |
[+] |
1275 |
CPb 1/ 6 |
(E avn dixo el mismo, que aun los otros omes que no son ricos, nin poderosos, han menester en todas guisas ayuda de amigos,) que los acorran en su pobreza, e los esfuercen en los peligros que les acaescieren. |
[+] |
1275 |
CPb 1/ 6 |
E sobre todo dixo, que en qualquier edad que sea (el) ome, ha menester (ayuda: ca si fuer niño, ha menester) amigo(s) que lo crie(n,) e lo guarden que non faga, nin aprenda cosa este mundo sen amigos macar seia auondado de todolos (outros) bees que en el son. (ca) quanto os homees son mays onrrados e mays poderosos e mays rricos. tanto an mays mester os amigos e esto por duas rrazoes. a premeyra (he) porque eles non poderian auer (nehun) proueyt o das rrequezas sse non husasen delas e tal huso deue seer en fazer ben. e ho ben feyto deue seer dado os amigos. e por ende os amigos non poden husar das rrequezas que ouueren macar car seian auondados dellas. a ssegunda rrazon he que porlos amigos sse gardan e sse acresçentan as rrequezas e as onrras que os homees an ca doutra guysa sen amigos non poderian durar porque quanto mays onrrado e mays poderoso e o omee peor golpe rreçebe se (lle) falleçe ajuda de amingos que os acorran en sua pobreça e os estorçan (t)odos perigros quelles aquaçeren. e sobre todo disso que en qual quer hedade que seia omee a mester amingo que o cria e o garde que non faça nen aprenda cousa quelle este mal. |
[+] |
1275 |
CPb 1/ 6 |
E porende dixo vn Sabio, que ouo nombre Tulio, que ninguna cosa (era tan dulce, como) auer ome amigo, a quien podiesse dezir su voluntad, assi como a si mismos. |
[+] |
1275 |
CPb 1/ 6 |
E sobre (esta razon) dixo otro Sabio, que ninguna pestilencia non puede empescer al ome en este mundo tan fuertemente, como el falso amigo, con que ome biue, e departe sus poridades (continuamente), non lo conosciendo, e fiandose del. |
[+] |
1275 |
CPb 1/ 6 |
E aun y ha otra manera de amistad, segund la costumbre de España, que pusieron antiguamente los Fijos dalgo entre si que non se deue(n) deshonrrar, nin fazer mal vnos a otros, a menos de tornarse la amistad, e se desafiar primeramente. |
[+] |
1275 |
CPb 1/ 6 |
La primera es, que siempre deuen ser leales el vno al otro en sus corazones: e sobre esto dixo Tulio que el firmamiento, e el (cimiento de la amistad), es la buena fe, que ome ha a su amigo: (e) ningund amor non puede ser firme, en que fe non ha; porque cosa loca seria, e sin razon, demandar lealtad el un amigo al otro, si el non la ouiese en si. |
[+] |
1275 |
CPb 1/ 6 |
Tres guardas deuen auer os amigos en si. porque a amizdade (de) entreles non se possa mudar. a premeyra he que sempre deuen seer leales hu hun ao outro en seus coraçoes e sobre esto disso talio que o firmamento e o (començo dos amigos) e a boa fe que o home a a seu amingo (ca) nehun amor non pode seer firme. se y non a (boa) fe. porque loca cousa seria e sen rrazon (de) demandar lealdade o hun amigo o outro. se el nola ouuesse en si. e sobresto dissso aristotiles que firme deue seer a uoentade do amigo. e non sse deue mouer. a creer nehua cousa creer ninguna cosa mala que digan de su amigo, que ha prouado de luengo tiempo, por leal, e por bueno. |
[+] |
1275 |
CPb 1/ 6 |
Otrosi non deue retraer, nin profaçar el vno al otro, los seruicios, nin las ayudas que se fizieron. |
[+] |
1275 |
CPb 1/ 6 |
Verdaderamente e sin engaño ninguno deue (el) ome amar a su amigo; pero en la quantidad de amar, fue (departimiento) entre los Sabios: ca los vnos dixeron, que ome deue amar a su amigo, (tanto) quanto el otro ama a el. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 10 |
Este rey a que dizemos dom Garçia nõ [o] cõta a estoria por que el iasca ena numeada dos reys, mays cõta asi dele a estoria que, quando finou el rey dom Afonso, padre deste rey dom Rramiro, que aquel rrey dom Garçia ficaua jnfante minino muy pequeno, et que o tomou este rrey dom Rramiro e que ele o criou, et que tanto o amaua com̃o se fose seu fillo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 19 |
Depoys disto, a cabo de vije dias, fillou aquella villa que ent[õ]çe çercara, et matou todollos mouros que dentro achou, et catiuou todolos mininos et as molleres; et diribou a villa ata o s[o]lo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 78 |
Et, enmentre este Gonçaluo Nun[e]z era mjnino, tãto o amauã as donzellas que seu padre criaua, que o agar dauã com̃o a senor et nũca sse del partiã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 159 |
Et, segũdo conta dõ Luchas de Tuy, ficou este rrey dõ Rramiro nino ẽna morte de seu padre, assy que nõ auya mays de Vco ãnos quando começou a rreynar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 159 |
Et pelo consello delas, que lle consellarõ por que era aynda muy nino, pos tregoa cõnos mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 171 |
Et, seendo el aynda nino de pouca ydade et de pouco entendemento, começou a asanar os condes de Galiza, per suas palauras nõ cordas et por seus feyctos desguisados, et de seerlles brauo(s) et esquiuo(s), nõ sse querendo guiar per [consello de] sua madre nẽ de sua tia, a mũia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 172 |
Andados xiije ãnos do rreynado deste rrey dom Rramiro -et foy esto ẽna era de DCCCC et LXXXta et viijo ãnos; et andaua entõçe o ãno da encarnaçõ do Senor en noueçẽtos et La; et a do emperio d ' Oto, enperador de Rroma, en xvije -, poys que aquelle Ysem ouue rreçebuda [a] onrra do rreynado, por que era aynda nino -ca, asy com̃o conta a estoria, nõ auya aynda de ydade de quando nacera mays de X ãnos et oyto meses -, derõlle [o]s mays poderos[o]s et os m[ays s]abios omes da corte por ajudador(es), cõ que mãteuesse o rreyno, hũu mouro muy esforçado et muy aguçoso et sabio, que auya nume Mahomat Hamyr, que o ajudasse aa m[ã]teer o rreyno et a defender[lo], et que fosse aas batallas por el. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 199 |
Et, desque o nino for criado et mo enviardes, darll ' edes esta sortella, que a nõ perca et que a guarde et leuea. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 199 |
Et disso ela a Almãçor en sua puridade todo seu feycto, et com̃o era aquel nino fillo de Gonçaluo Gostez. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 199 |
Desto prougue muyto a Almãçor, et tomou o nino et mandoo criar a duas amas, assy com̃o o padre mãdara aa moura. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 212 |
Andados vijte ãnos do rreynado del rey dõ Bermudo -et foy esto ẽna era de mil et vj ãnos; et andaua outrosy entõ o ãno da encarnaçõ en IX çentos et lxaviijto ãnos - -, en este ãno Mudarra Gonçaluez, fillo daquella moura, poys que ouue X ãnos conpridos de quando naçera, fezoo Almãçor caualeyro; ca, assy com̃o conta a estoria, amauao muyto, ca era seu parente, et por que o vija esforçado et de boos custumes en todo, pero que era muy nino. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 226 |
Mays pero, mentre que era nino, eno começo de seu reynado, com̃o dissemos, deu cõ pouco siso a sa yrmaa dõna Tareyia por moller [a] Abdalla, rey de Toledo, por razõ que o ajudasse contra el rey de Cordoua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 288 |
Et en[tõ] os altos omes d ' Arangõ, cõ coydado et pesar da morte daquel nino, seu rrey, que lles ficara daquel rey dom Rramiro, forõ de cabo a[a] abbadia a el et sacarõno de cabo ende a dom Rramiro outra uez, et ouue de cabo sua moller et ouue en ela hũa filla, a que disserõ dona Peronyela. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 669 |
Et troixe cõsigo o jnfante Garçia Rramyrez, seu fillo, nino de quatro ãnos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 676 |
Et os condes et os rricos omes et os outros omes boos da terra, veendo et seendo ia çertos de todo en todo (et) pelos fisicos que auya el rey a morrer daquel mal, ouuerõ seu consello et suas falas en hũu, dizendo com̃o este rey dõ Afonso non lles leixa[ua] fillo nẽhũu que lljs gouernasse o reyno, senõ dõ Afonso seu neto, que era fillo do conde dõ Ramondo de Tolosa; et, por que este dõ Afonso era moço pequeno, ouuerõ seu acordo que, ontre tanto que o mynino criassem, que fosse para manteer o rreyno, que ser[i]a bem que casasse sua filla dõna Oraca Afonso, moller que fora do cõde dõ Ramondo, que era veuda, cono conde dõ Gomez Candespina, por que era mayor et mays poderoso que nẽhũu dos outros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 684 |
Et os galegos et os leoneses ajũtarõse todos en hũu contra elle cõ[n]o jnfant[e] dom Afonso, que era menino, fillo do conde dom Ramondo et da reyna, sua senora. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 704 |
El rey dõ Afonso seendo nino de quatro anos, alguus de seus vasalos, por meter discordio enos rreynos, foronse para el rey dõ Frenado de Leõ, seu tio; et consellaronllj, mẽtre que el rey don Afonso era nino, que o estoruasse et que llj contrariase o rreyno. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 707 |
Et el rrey et os condes et os rricos omes estauam atendendo eno conçello de Soria que dormisse el nino et que o trouxesem logo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 707 |
Et, poys que nõ achauã el nino, fezosse el rruydo pela vila. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 713 |
Et, depoys que cobrou o seu, fezo muy grã guerra al rrey seu tio, vijndollj ẽ mente [o mal que del reçebera], en quanto fora nino, et nõ quedaua de llo coomar muy caramente, asy que o sentiam ẽno rreyno de Leõ et pesauallj moyto por quanto mal fezer[ã] a Castela. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 715 |
Et enviar[õ]llj pedir dõna Leonor, filla del rrey de Jnglaterra, que era nina de IX ãnos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 726 |
Et, por que este Baldouĩ era nyno et nõ sse podia defender dos gregos, que lle faziã ma[l], (et) o papa acom[en]dou o nino ao sobredicto rrey dom Johan, que o criase. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 758 |
Et ordenou sua fazenda, estando y a rreyna dõna Leonor, sua moller, et sua filla dõna Beringuela, et seu fillo dõ Anrrique, et seus netos dõ Fernando et dõ Afonso, que erã ninos, et o bispo dõ Telo de Palença, et dõ Diego, obispo de Avila. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 814 |
Et nũca lle mostrou os custumes nẽ as cousas que pertẽeciã a molleres, ma[y]s lo que fazi[a] a grande[za] de curaçõ et a grandes feytos. ca esta (he) muy boa et nobre rreyna dona Berĩguela co[m] tamana aguça gardou sempre este fillo et llj meteu no curaçõ feyto de obras de piedade de ome barõ, mãçebo et nino, et todo linagẽ de omes -esto he barõ et moller -; et toda preitesia delles -et esto he [o] liure et [o] quito et [o] adeuedado -; et todolos teudos a outra uida -esto he todos [os] outorgados a ordĩ -; et toda a naçõ, fas[c]as toda gente; et toda lengua sent[i]se en talent[e] cono feyto en este rrey dõ Fernando, et que [a] muytedũe d[as] uertudes nõ partindo en elle, entendesse(e)n todos et vissẽ que partia elle obras de misericordia a todos. |
[+] |
1300 |
LPr 1/ 151 |
Outrossi fez este cantar de mal dizer aposto a ũa dona que era mui meninha e mui fermosa, e fogiu ao marido; e a el prazia -lhi |
[+] |
1300 |
TPb 26/ 104 |
(Aue) o bestia, o sieruo, que alguno ouiesse tenido en su poder,..................... ........................... que lo non pudiesse auer, luego (Boy) ou besta ou seruo que alguo ouuesse......... poder..................... .......................... non podesse auer logo que que gelo (demandassen), para mostrarlo en juizio; en tal razon como esta, nin en otra semejante (della), non es tenudo (el demandado) de(lo) mostrar. |
[+] |
1300 |
TPb 26/ 104 |
Mas si por auentura el demandado dixesse, que aquella cosa non la tiene, nin se queria trabajar (de cobrarla), nin la amparar (maguer) la cobrasse; el que (fiziesse) en tal razon, dezimos, que si el non la desamparo engañosamente por su culpa, non es tenudo de responder mas (por ella) nin dar fiador. |
[+] |
1300 |
TPb 26/ 104 |
Mays se poruentura o que demanda que lle mostrem a cousa en juyzo ha auia la auia perdido por tiempo, quando la començo a demandar, non es tenudo el demandado de gela mostrar, porque el demandador non ha ningund derecho en ella. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 134 |
Delius in coruo [est]; proles Semelia capro, Vele Sorol Febi, niuea Saturnia uaca, Pisce Venus latuit, Cilleninus ibidis alis. Poys diz asi ende Ovidio de esta rrazõ estes versos por latim, et arrazõ por queos el diso asy he esta: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 151 |
Et fezo dela acabeça do emperio, segũdo diz ẽno Panteõ ẽna septema parte del; et poys quea ouvo moy bem poblada et garneçida, onrroa com aseeda do emperio que asentou em ella, et acreçentoa outrosi ẽna palaura do nome quelle poso, et chamoa Nynjue Et Ninyue, segũdo as Interpretações de Rramyro ẽna Biblia, tanto quer dizer cõmo parida, et cõ fillos, ou fremosa, ou lyñage, ou engendramẽto de fermosura ou defendemẽto [de] meu engendramẽto. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 155 |
Filius est Trebeta de Nini semjne regis, Cedere quẽ regno regina nouerca cregit, [Cvr pater] elegit regina [noverca] regit. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 155 |
Nini Seymramis, que tãto [coniuge] felix, Plurima possedit et set plura prioribus addit, Non contẽta suis nec totis finibus orbis, Expulit apatrio prinignũ Trebeta regno, Insignẽ prophogus Trouerim qui odidit urbem. Et estes versos querem dizer ẽna nosa lynguage hũa parte das rrazões que avemos ditas et outras demays, et dizẽ asi: |
[+] |
1350 |
LT [1]/ 44 |
Et Lãçarote disso que em seu fillo nõ meteria mão sse lle ante non fezesse desonrra conoçuda. -"¡Ay!, por Deus, disse o padre, el he hũu caualeyro muy menino et nõ he tã sisudo com̃o lle sería mester, et nõ catedes uos a el, mays catade uos, se uos prouguer ao uosso bóó ssem et ao meu rrogo. -"Ora sabede por uerdade que em uosso fillo nõ meterey mão saluo se m ' o cuyta nõ fas faser. |
[+] |
1350 |
SP 26/ 129 |
los meter en costas e en missoes, e para les fazer perder sus lauores, o algunas otras cosas que farian de su pro, porque se conpogan con ellos, e les pechen algo; o porque los embargen (de) algun camino, (que sabian que auian de façer.) E algunos y ha, que fazen deshonrra a otros en peor manera (que esta), demandandolos (en juyzio) maliciosamente por sus sieruos, sabiendo ciertamente, que non han derecho ninguno en ellos, desfamando a ellos, e a sus fijos. |
[+] |
1350 |
SP 26/ 129 |
E por ende mandamos, que qualquier que fiziere tuerto, o deshonrra, en alguna destas maneras sobredichas, o (en) otras semejantes, que sea tenudo de fazer emienda de ello, a bien vista del Judgador (del lugar.) LEY VIII --Quien puede fazer deshonra. Deshonrra, o tuerto, puede fazer a otro, todo ome, o muger (que ouiere) de diez años e medio arriba; porque tuuieron por bien los Sabios antiguos, que deste tiempo (en) adelante (puede) auer cada vno entendimiento, para entender, si faze deshonrra a otro; (fueras ende,) si aquel que (la) fiziesse, fuesse loco, o desmemoriado; ca estonce non sera tenudo de fazer emienda de ninguna cosa que fiziesse, o dixesse, porque no entiende lo que faze, mientras esta en locura. |
[+] |
1350 |
SP 26/ 129 |
Pero los parientes mas cercanos que ouieren estos atales, e los que (los) ouiessen en guarda, (deuenlos fazer), guardar, de manera, que non puedan fazer tuerto, nin deshonrra a otro; assi como en muchas leyes deste libro diximos que (lo) deuen (guardar e) fazer; e si (assi) non lo fizieren, bien se podria (demandar a ellos el sen mandado do julgador (a) alguos homes que son forros sabendo que non an dereito (nehuu) en eles.) |
[+] |
1350 |
SP 26/ 129 |
Ca maguer (fuesse uerdad que era) debdor de otro, con todo esso non deue ser desta manera prendado nin agrauiado, por (lo que deuia,) en quanto estuuiere en tan gran peligro; porque assaz le abonda el dolor que passa de su enfermedad, e non ha menester que le acrescienten mas en ella, faziendole pesar, tomandole lo suyo o entrando gelo en tal sazon. |
[+] |
1350 |
SP 26/ 129 |
E si por auentura el que esto fiziesse, non ouiesse debdo ningun contra aquel doliente que assi agrauiase, deue perder por ende la tercia parte de lo que ouiere, e averlo la Camara del Rey, e demas desto, deuefazer emienda a los parientes del muerto, de la deshonrra que fizo a el, e a ellos, a bien vista del Judgador del lugar. |
[+] |
1350 |
SP 26/ 129 |
meter (en mano) de aquel a quien fizo la deshonrra, que le castigue con feridas, de manera que (lo) non mate nin lo lisie. |
[+] |
1350 |
SP 26/ 129 |
Maneras y ha de deshonrras, que reciben los omes vnos de otros de que non pueden demandar emienda, nin les deue ser fecha, maguer la demanden. |
[+] |
1375 |
QP 26/ 116 |
Ca non seria cosa guisada, que pues la vendida (fue) fecha derechamente, (e) con plazer del vendedor, (e) del comprador, (que pueda ser desfecha por premia, e a miedo, del uno dellos.) Otrosi dezimos, que maguer el vendedor se quisiesse arrepentir, despues que la vendida fuesse fecha, diziendo al comprador, quel daria el precio doblado, e (quel) desamparasse la cosa, que aun por tal razon non podria desfacer la vendida, nin seria tenudo el comprador de lo fazer, si non quisiesse. esso tiudo he de emendar ao conprador os danos e os menoscabos que veeron por rrazon de aquela conpra dos bees que o(s) seruo (trage) en pegular se os (y) ouuer LEE LXI (como) se non pode desfazer (a venda que he feita dereitamente) macar gaanase carta del Rey Repentense aas vegadas os homes despois que an vendudas suas cousas e van pedir merçee aos Reys que lles manden dar suas cartas por que as posan desfaçer. |
[+] |
1375 |
QP 26/ 116 |
Fueras ende, si la vendida fuesse fecha por menos de la meytad del derecho precio, segun es sobredicho en las leyes deste Titulo; o si pudiere prouar, que la vendida fue fecha por engaño que le fizo el comprador a sabiendas, non seyendo el vendedor sabidor de quanto valia la cosa, nin auiendo nunca visto (la), assi como de suso diximos. |
[+] |
1375 |
QP 26/ 116 |
Otrosi dezimos, que si los portadgueros fueren negligentes, en non demandar por cinco años las penas, e los derechos sobredichos, a los que tales yerros ouiessen fecho, (que dende) en adelante non lo podrian demandar a ellos, nin a sus herederos. |
[+] |
1380 |
CPc 26/ 109 |
E como quier que (pueda) fazer todas estas cosas sobredichas, con todo esso (non) non (puede) judgar a ninguno a pena de muerte, nin a perdimiento de miembro, ................ |
[+] |
1380 |
CPc 26/ 109 |
Pero el CHanceller non puede dar por si priuilegio, nin carta de gracia, nin notarla, nin mandarla fazer, ..... |
[+] |
1380 |
CPc 26/ 109 |
emancipacion con voluntad, tambien del vno, como del otro, sin juizio, e sin ninguna premia que pueda ser. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Confesome, Señor, que soo culpado et moy peccador, mais tu que es piadoso et perdoador de todo los pecados que os omẽes fazẽ despois que se tornã a ti cõ boa cõtriçon, et das a escaesçer por senpre et perdoache aos de Niniue et a Santa Maria Madalena et a Sam Pedro que te negou, porque se cõuerterõ et tornarõ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a terra de Santiago por rrazõ de rroubar nẽ por fazer outro mal; et pensaua et dezia outro nõ avia ẽno mũdo senõ o bõ varõ Santiago que era Deus dos cristiãos. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 119 |
ffazese nas costas do Cauallo hũa door que faz jnchaço grande et geerase daquel jnchaço carnes podres, et esto ven da sella que he maa ou do gran carrego que o preme moito, et aas vezes dura moito este jnchaço, fazese ende hũa peça de carne poçoenta que chega aos osos et sal vinino ou agooa. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 119 |
Jtem. Tallaras o polmo daredor et tirallo as todo de rreiz, et el tirado, fende a danadura da parte hu mais pender por se non retẽer o uinino nen outra cousa de podreen na chaga, depois ponlle as estopas molladas nas craras dos ouos hũa vez no dia ataa tres dias; |
[+] |
1460 |
CI 1/ 101 |
Por rreuelaçõ foy alguũs homes et personas de grande auctoridade demostrado; et apertamente vijã grande[s] lumes de candeas arder de noyte et de dia en huũ monte muy espeso de muytas aruores et siluas, a oyto mjlias de Yria, et que nõ se apagauã de dia [nin] de noyte. |
[+] |