1200 |
FX III, 5/ 707, col. b |
Et se as testimonias de la carta son todas mortas et poder fallar otras que dygan que uiron aquela carta por aquelas testimonias pode prouar lo scripto et recobrar todo quanto ... dera del scripto. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
[E]sta IIIa é como Santa Maria fez cobrar a Teophllo a carta que fezera cono demo, u se tornou seu vassalo. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .XXXVIIa. é como Santa Maria fez cobrar seu pee ao ome que o tallara con door. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Pode por Santa Maria | o mao perde -la fala, || e ar, se sse ben repente, | per ela pode cobra -la. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CC.XII. é como hũa bõa dona de Toledo enprestou un sartal a hũa moller pobre por amor de Santa Maria, e furtaron -llo, e fez -llo ela cobrar. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CC.XLII. é como Santo Maria de Castroxerez guariu de morte un pedreiro que ouvera de caer de çima da obra, e esteve pendorado e teve -sse nas pontas dos dedos da mão. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta CC.LXIX. é como un meninno, que era sordo e mudo, resusçitó -o Santa Maria per rogo de sa madre do menino, e fez -lle cobrar o falar e o oyr. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CC.LXXXII. é como Santa Maria acorreu a un moço de Segobia que caeu dum sobrado muy alto, e non se feriu porque dis[s]e: «Santa Maria, val -me!» |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCC.LV[I]. é como Santa Maria do Porto fez vĩir ũa ponte de madeira pelo rio de Guadalete pera a obra da sa ygreja que fazian, ca non avian y madeira con que lavrassen. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCC.LXII. é como Santa Maria fez cobrar seu lume a un ourevez en Chartes. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCC.LXVI. é como Santa Maria do Porto fez cobrar a Don Manuel un azor que perdera. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCC.LXVIII. é como Santa Maria do Porto guariu hũa moller dũa coobra que tragia eno ventre, e avia ben tres anos. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCC.LXXVI. é como un ome levava un anel a Don Manuel, irmão del Rey, e perdé -o na carreira, e fez -llo Santa Maria cobra[r]. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CCC.LXXIX. é como Santa Maria do Porto se vengou dos cos[s]arios do mar, que roubavan os omees que viin[n]am pobrar [en aquela vila]. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
De spirital cilurgia || ben obra Santa Maria. |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 109 |
[Esta é como Santa Maria fez cobrar a Theophilo a carta que fezera cono demo, u se tornou seu vassalo.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 209 |
[Esta é como Santa Maria fez cobrar seu pee ao ome que o tallara con coyta de door.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 666 |
[Como hũa bõa dona de Toledo enprestou un sartal a hũa moller pobre por amor de Santa Maria, e furtaron -llo, e fez -llo ela cobrar.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 744 |
[Esta é como Santa Maria de Castroxeriz guariu de morte un pedreiro que ouvera de caer de cima da obra, e esteve pendorado e teve -sse nas pontas dos dedos da mão.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 57 |
[[C]omo un menino que era sordo e mudo resuscitó -o Santa Maria per rogo de sa madre do menino e fez -lle cobrar o falar e o oyr.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 86 |
[[C]omo Santa Maria acorreu a un moço de Segobia que caeu dun sobrado mui alto, e non se feriu porque disse;] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 272 |
[[C]omo Santa Maria do Porto fez vĩir ũa ponte de madeira pelo rio de Guadalete pera a obra da sa ygreja que fazian, ca non avian y madeira con que lavrassen.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 284 |
[C]omo Santa Maria fez cobrar seu lume a un ourivez en Chartes. |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 292 |
[CCC e LXVI. é como Santa Maria do Porto fez cobrar a Don Manuel un azor que perdera.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 298 |
[[C]omo Santa Maria do Porto guariu ũa moller dũa coobra que tragia eno ventre, e avia ben tres anos.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 314 |
[[C]omo un ome levava un anel a Don Manuel, irmão del Rey, e perdé -o na carreira, e fez -llo Santa Maria cobrar.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 322 |
[[C]omo Santa Maria do Porto se vengou dos cos[s]arios do mar que roubavan os omees que viin[n]an pobrar en aquela sa vila.] |
[+] |
1275 |
CPb 1/ 6 |
La tercera guarda es, que ome deue bien obrar por su amigo, assi maa que(lle) digan de seu amigo que a prouado de longo tenpo por leal e por bon. |
[+] |
1275 |
CPb 1/ 6 |
Outrossi sse deuen gardar que non descobrar as poridades que sse disseren hun o outro. e sobresto disso salamon que quen descobrir a poridade de seu amingo. destalla a fe que auia con el.a terçeyra garda he que omee deue ben obrar por seu amingo assi como lo faria por si mesmo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 11 |
Et Sindonia et Callez estauam entõce bem pobradas de mouros et ric[a]s et en boos estados. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 15 |
Et fezo outra jgleia aa onrra de Sam Miguel arcãgel, outrosi muy nobre et de muy grãde obra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 15 |
Et fez açerca hũus paaços para si, outrossy [de] muy grãde obra et muy bõa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 30 |
Aqui diz a estoria, ontre todaslas bõas obras que el fez que foy esta hũa: cõ grandes thesourros que llj leyxara seu padre el rrey dom Ordono (et) osmou que o melor que delles podia fazer [seeria] despendelos en fazer seruiço a Deus. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 51 |
Depoys disto pobrou el rrey dõ Affonso os cãpos que dizẽ dos Godos -et estes som terra de Cãpos et Touro - et esses logares que estauã hermos et despobrados pollo destroymento dos mourros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 51 |
Et deu a seu fillo dom Garçia aa pobrar a villa de Touro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 53 |
Et enpos isto esse rrey don Affonso, poendo seu coydado en obras de pẽedença sancta, mandou fazer sobrelo corpo de Sanctiago hũa capella de muy fremosa obra, et deulle grandes herdades aa jgleia et fremosoua et o[nr]roua de muytas bõas doonas d ' ourro et de prata et de canpãas et de vistementas de seda et de pedras preciosas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 53 |
Et ffezo outrosi en esse castello de Gazõ, a seruiço de Deus, hũa jgleia de grande obra cõ piares et arcos de pedra [marmor], et po[s]lle nume San Saluador. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 55 |
Andados xxxa iijes anos do rreynado deste rey don Affonso, o Magno -et foy isto na era de nouecentos et sete anos; et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos et saseenta et noue ãnos; et o enperio de Loys en xviijto ãnos - en este ano pobrou el rrey don Affonso a cidade de Çamora, ca ante nõ era ben pobrada de gent[e] pollas guerras et pollo mal dos mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 55 |
Et posselle nume Çamora por esta razõ: conta a estoria en latj̃ que, quando el rrey dom Affonso querria pobrar essa çidade, subyo el susu a hũu o[u]teyro que y uyo mays alto por ueer delle o logar da çidade et que hũu mõteyro daquelles que yam cõ el que achou hũa vaca negra et, polla desvyar dant ' el rrey que lle disse com̃o en iogo: "ca, mora!", ca os lauradores et os vaqueyros soenlle chamar aa[s] negras mouras. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 55 |
Et fezo y entonçe dessa uez hũa jgleia muy nobre et muy bõa et de grande obra et poslle nume San Saluador, et deulle muy grãdes requezas et muytas herdades per u fose bem seruida. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 60 |
Estas çidades onde os bisspos eram tijnãnas ya os cristiãos pobradas cona ajuda de Deus. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 69 |
Andados iiij anos do rreynado deste rey dom Ordono, ena era de noueçẽtos et xxvij anos -et andaua outrosi o ãno da encarnaçõ do Senor en oytoçẽtos et oyteenta et ix ãnos et (a) o enperio de Armalfo en quatro anos -, el rrey dom Ordono, nõ auendo sabor de sse dar a uagar nen auer folgança, ca tĩjna sse tẽpo perdesse que nũca o cobraria, (et) sacou sua oste muy grãde. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 69 |
A çidade de Leõ era entom mal pobrada pollo deribamento dos mouros et este rrey dom Ordono pobroua entõçe muy bem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 82 |
Et, estando el en Çamora sacãdo sua oste et juntandoa para yrlles correr a terra, veeulle mandado com̃o don Affonso, seu jrmão, era saydo da ordem; ca, en uerdade, assi com̃o sse elle metera cõ leueldade en ella, assi sse sayra outrosi della cõ pouco siso, et forase a Leõ et alçarase y para cobrar o rreyno. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 89 |
Et en gãanar nos tregoa dos mouros, por les peytar algo, de senores que somos fazernos emos seruos; et en uez de sacar Castella de prema en que esta, dobralla emos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 90 |
Et cobraras hũa grã partida da terra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 97 |
Et agorra envieylles dizer que uos mellorasem os tortos et os danos que uos auiã ffeytos; mays semella[me] que dobrarnollo[s] querem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 100 |
Et se nos tẽemos bõo tẽpo et querremos atẽder outro, per uentura nũca tal cobraremos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 100 |
Et por ende a mester de catar en que despendamos nosso tenpo, et cõtar os dias bõos, ca os que sse passam de balde nõ nos poderemos cobrar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 103 |
Et deulles tãta de guerra et ffezelles tãto mal que ouuerõ per fforça de desenparar as pobras que começar[ã] aa ffazer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 105 |
Et, se per pecados esta uez formos vençudos, nũca cobraremos ia mays. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 117 |
Andados xj ãnos do rreynado desse rrey dom Rramiro -et foy esto ẽna era de (mil et) DCCCCXLta IX ãnos; et andaua outrosy entõ [o ano d]a encarnaçõ do Senor en DCCCC et xjze; et o [ẽ]perio do onrado enperador de Roma en iij -, e[n] aquel dicto ãno meteusse el rrey dom Ramiro a fazer obras de misericordia, per consello da rreyna dõna Tareyia, sua moller, aa que chamarõ ante dona Flerõtina, yrmaa de dom Garçia, o Temeroso, rrey de Nauarra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 125 |
Andados dous ãnos do rreynado deste rey dom Sancho -et foy esto ẽna era de IX centos et lxiiij ãnos; et andaua outrosy entõçe o ãno da encarnaçõ do Senor en IX çentos et xxvj ãnos, et o enperio de Enrique, enperador de Roma, en xjze - -, (et) en aquel ãno este rey dom Sancho, poys que foy garido da gordura que auya en sy, veẽosse para sua terra cõ grande oste de mouros que llj deu Obderahme, cõ que cobrase o rreyno que [llj] aujã tollido. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 126 |
Et aveer[õ]sse entõçe elles ambos et poserõ dia asinalado, quando lle desse el rey o auer; et, se en aquel dia ll[o] nõ desse, que fosse cada dia dobrado dalj adeante. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 136 |
Senora dona Sãcha, en boo ponto fostes naçida p[a]r[a] castelãos, ca per uos auemos cobrado nosso senor. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 146 |
Todo esto uos digo, que nõ meoscabedes do bom prez que auedes; ca, se per algũa fala veerdes del descẽder, apenas pode seer que o nũca possades cobrar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 146 |
Et uos sabedes de qual guisa foy o preyto -et cartas a y delo ontre mj̃ et uos - que, se me nõ pagassedes os dineyros ao prazo, que fossem cada dia dobrados. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 153 |
Mays, quando o conde et el veerõ aa conta, acharõ que tãto era ia poiado o auer, avendo aa seer dobrado cada dia, segũdo a postura, que quantos omes a en Espana nõno poderiã pagar; ca muyto era ia creçudo sem guisa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 156 |
Et qual ora entrou pe[r e]la fezo obrar muy [bem] a mayor mesquita da çibdade. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 166 |
Et esta condesa dõna Sancha começou logo da primeyra a seer muy bõa moller et a tẽersse con Deus et seer amjga de seu marido et fazer bõas obras. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 199 |
Ca por chorar tu muyto per teus ollos nõnos podes nũca cobrar por ende; |
[+] |
1295 |
TC 1/ 211 |
Et Almãçor mandou logo quebrãtar et destroyr as porta[s] da vila, que erã obradas de marmor, et a mayor torre do alcaçer que estaua sobrela porta de contra ouriente. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 222 |
Este rey dom Bermudo, seendo muy mal doente da jnfermidade que dissemos dos pees, meteusse muyto aguçosamente a fazer esmollas et obras de piadade, cõ consello dos bispos et dos abades de seu rreyno. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 229 |
Et tomarõ Avilla, que se pobraua entõ, et destroyrõna. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 236 |
Mays os de Mahomad esforçarõ entõçe et cobrarõ curações fortes et tornarõ aa batalla et começarõna de cabo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 241 |
Et tã malamente corriã a terra et tã grãdes danos y faziã que muytos logares forõ despobrados et hermos pollo grã medo que auiã delles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 256 |
Et, pois que ouuo liuradas todas suas cousas que erã a prol do rreyno, uẽosse para Leõ et começou de fazer a çibdade de Leõ et pobrar o que Almãçor et seu fillo Abtelmolit destruyrã, com̃o e dicto suso ante desto. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 311 |
Et jurou logo en suas mãos que nũca se ueeria cõ ela en ermo nẽ en pobrado ata que uençesse çĩco lides en cãpo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 319 |
Entõ hũu seu ayo, que o auia criado, uẽeose ant ' el, chorando muyto, et pediollj por merçee que llis outorgase o que llj pediã et que cobrasse os curaçoes de seus uasalos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 325 |
Et el rrey ouueo muyto a talent[e] por cobrar este lugar; et, por que vio que o cõsellaua bem Rrodrigo, ffoyse para Sãtiago, et fezo sua romaria muy bem et muy conpridamente. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 328 |
Et tornouse logo et traballouse de fazer bõas obras sempre. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 331 |
Et chegou a Çamora et achoa despobrada. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 331 |
Et os de Leom pedironllj por merçee que a mãdase pobrar, ca nũca se pobrara depoys que Almãçor destroyra o muro dela. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 333 |
Estando el rrey en Çamora pobrando a çidade, enviou por seus omes bõos da terra para auer acordo cõ elles en razõ do estado do rreyno. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 337 |
El rrey dom Fernando estando muy alegre polo bẽ que Deus lle fezera en cobrar tã sancta cousa, por consello da rreyna, sua moller, leuou(o) al rrey dom Sancho, seu padre, do moesteyro de Oña para Sancto Esydro de Leõ Et elle estando en esto, o papa Hurbãno fezo cõçello. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 343 |
Andados XXXtaVco ãnos del rreynado del rrey dom Fernãdo -quando andaua a era en mĩll et oyteenta et noue ãnos; et [o] a[no] da encarnaçõ en mĩll et çinquaenta et hũu ãno; et [o] do enperador Enrique en tres - este (el) rrey don Fernando, seendo ia de boos dias, se ante sse traballara por seruir a Deus et por fazer bõas obras, mays se traballou ende adeante de fazer cousas que prazi[ã] a Deus. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 343 |
Outrosy a rreyna dõna Sãcha nõ se traballaua meos hũu pouco de fazer bõas obras et seruir a Deus, que era dõna de grãde entendemento et mujto aguçosa en todo bem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 346 |
Mays, poys que morarõ y muyto tempo et virõ que nõ venia o deluuyo, et que os rrios nẽ as agoas nõ seyam das madres, enpero fazia muy grãdes chuuyas que semellas[ẽ] o deluuyo de Noe, asegurarom[se] et deçerõ dos montes P[i]re[n]eos d ' España et pobrarõ ẽnos chãos et nas rribeyras do Ebro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 346 |
O quinto fillo de Jafahe ouue nume Tubal, et con seus yrmãos deçeu a poblar ẽnos chãos et ẽnas rribeyras de Ebro, por que chamã Çiltuberias, que quer dizer "conpañas de Tubal pobradas nas rribeyras do Ebro". |
[+] |
1295 |
TC 1/ 350 |
Com̃o el rrey dõ Sancho andaua por cobrar os reynos de seus yrmãosvConta a estoria que, andando el rrey dom Sancho per Castela ẽno primeyro ãno do seu rreynado, -quando andaua o ãno da encarnaçõ en mĩll et sateenta et tres ãnos - rreynãdo todos os rreys en seu senorio, segũdo a partiçõ que el rrey fezera, que deuia todo a seer del rrey dõ Sancho. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 356 |
Com̃o el rrey dõ Sancho ouue seu cõsello de cobrar os reynos |
[+] |
1295 |
TC 1/ 361 |
Venauos en mente o b[õo] pre[z] que os castelãos ouuestes sempre [et] queredeo oge cobrar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 384 |
O vello de dom Aras Gonçaluez he muy sabedor et, por que sabe(m) que uos farey eu cobrar a villa, mandou aquello dizer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 453 |
Et mostroulles com̃o era de bona vida et de bõa voentade polas boas obras que fazia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 460 |
Da gran perfia que auia el rey por que cobrass[ẽ] o ofizio de Roma |
[+] |
1295 |
TC 1/ 488 |
Et enviou[o] outrosy dizer al rrey de Saragoça (et) cõno alcayde que tijna Molyna, a que diziã Abemcãno, et disselle que sse fosse cõ elle a Valença et que lla faria cobrar; et dissolle que mays perteeçia a elle ca nõ ao que [a] tijna çercada. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 492 |
Et enviou suas cartas al rrey dõ Afonso en que llj enviaua pedir por merçee que teuese por bem que ficasse cõ elle aquella gente, et que faria seruiço a Deus cõ ela, et que gaãnaria dos mouros cõ que a manteuese; et, cada que a ouuese mester, que uerria a seu seruiço sen custa nẽhũa, et que tãta guerra faria aos mouros et os quebrãtaria en tal maneyra que poderia per hi cobrar toda a terra dos rreys mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 500 |
Et foy pobrado este castelo por mal dos mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 501 |
Com̃o os alaraues cobrarõ Murça et Alerdo |
[+] |
1295 |
TC 1/ 513 |
Et mandou segar o pã et envioo a Jubala, hu o Çide auja feyta hũa pobra cõ muytas jgleias et muytas torres et bõo lugar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 517 |
Et começouos a afaagar et dizer que nõ ouuessem querela del pola orta que dera ao Çide, ca elle lla demãdar(i)a en que tomasse plazer algũu dia, mays que ll[a] faria logo cobrar, se quisessem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 521 |
Et era muy grã gente a marauilla eno arraual da Alcudia, que fezera y pobrar o Çide, por que os tijna muy bem guardados, que nõ reçebiã mal nẽ noio nenhũu. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 526 |
Et cada dia dobrauã en seus males: o hũu pola muy grã fame et o al por que erã muy conbatud[o]s. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 542 |
Et outro caualeiro mouro tijnha hũu caualo et vendeuho aos carniçeiros por CCCas et LXXXa dobras d ' ouro, que llj derõ por ele, et demais que llj dessem X libras de car ne. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 542 |
Et ualeu a cabeça dele XX dobras d ' ouro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 568 |
Et seyrõ pela porta que dizẽ Da Coobra, que era contra a oste dos mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 582 |
Et todas as outras conpanhas estauã ante o Çide os mãtos sobraçados, guardando o Cide, que iazia dormindo eno escano. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 599 |
Desi comecou a cuydar et a chorar et a fazer muy grã doo por elas (et) cona muy grã coita en que estaua, assi que nõ sabia que fezesse, assi que osmou que, se [e]steuesse ali cõ elas, que nõ aueria de comer para si nẽ para elas; et, se o fosse buscar a algũu pobrado, que as leixaria en muy grã uentura, com̃o estauã feridas et sangoẽtas que uerriã y bestas ou aues et que as comeriã; et que, se o nõ fosse dizer ao Cide, seu tio, que o nõ poderia saber d ' outrẽ nẽhũu nẽ tomaria ende aquela vingança que deuia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 614 |
Et o conde era ome sanudo et de maa parte, et sobraçou o mãto et quiso yr ferir Fernãdo Afonso, dizendo: -Leixaame et ferirey aquel rapaz que sse atreue a mj̃. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 617 |
Et fezo Deus merçee que uos tirou de suas mãos et uẽestes [a]as mjnas, et eu ben andant[e] en uos cobrar". |
[+] |
1295 |
TC 1/ 625 |
Et sobraçou o mãto, que era de hũa alfola con que fora caualeyro, et leixousse hir contra os condes, et disse: - |
[+] |
1295 |
TC 1/ 627 |
Et, estãdo asi deostado do Çide, vio estar onze condes que erã do bando dos jnfantes, que erã contra o Çide; et, cono muy grã pesar, oluidou o que o Çide llj auja castigado a el et aos outros, que nõ peleiassem ante el rrey, et entõ sobraçou o mãto et enderençou contra o conde Garçia Ordones; et, desque foy çerca del, sarrou o puño et deullj hũa tal punada que deu cõ el en terra. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 646 |
Entõ começou sua razõ en esta maneyra: que a terra d ' Ultramar estaua en tal estado que todos coydauã que se perderia et que a cobrariã os cristãos, que tanta era a gente cruzada que alo passaua de França et d ' Alamaña et de Lonbardia et de Cezilia et de Calabria, que auiã ia gaãnada a çidade d ' Antiochia et muy grã partida da terra, et que iaziam sobre Iherusalem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 651 |
Et enmendou os erros que fezera contra Deus, ca elle entendeu que ia pouco era sua vida; et por ende se tĩjna conas obras de Deus. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 663 |
Com̃o os mouros de Valença cobrarõ a çidade |
[+] |
1295 |
TC 1/ 667 |
Et, desque o ouuerõ sacado, estaua o corpo tã yrto que se nõ dobraua a nenhũu cabo, et sua carne muy lĩpa et muy colorado, que semellaua viuo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 674 |
Et, desque foy todo entregado, ofereçeu ao moesteyro bem CC dobras por (por) a alma do Çide, seu bisauolo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 683 |
Et traballarõsse por cobrar as fortolezas que os arangõeses tijnã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 685 |
Et os bispos et os arçebispos et os outros omes que y erã entenderõ que, se esta lide sse fezesse, que seria muy grã dãno a toda a terra, et que seria enqueyiõ para cobrar os mouros a terra, assy com̃o acaesçeu en tempo del rey Rrodrigo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 688 |
Et desta uez quebrantou os mouros, en guisa que nũca depoys cobrarõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 701 |
[mays] en aquelo que uos elle leix[ou], uos aos uossos uassalos et eu aos meus, somos muy teudos de lles fazer muyto bem et muyta merçee; ca, cõna ajuda delles, cobrarõ elles a terra et quebrantarõ os mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 716 |
Et acordarõ que a matassem et (fezerõno) assi (et) cobrariã seu senor, que tijnã perdudo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 716 |
Et daqui adeante partete de maa obra, et nõ faças cousa por que tome Nostro Senor mayor sana contra tj. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 716 |
Et daly adeante temeu Deus et fezo bõas obras et enmendou muyto sua vida, segũdo que uolo contara a estoria adeante. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 717 |
Et os de Salamãca pedirõllj por merçee que llis perdoasse; et el fezo por rrazõ de cobrar a vila, et desta guisa a cobrou. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 729 |
Et este rrey, quando ouue XXte et dous anos, foy çercar Conta, que os mouros auyam [c]obrado(s), seg[ũ]do que de suso oystes; et iouue sobre ela noue meses et gaanoa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 745 |
Et nenbreuos o boo prez que perdestes ẽna de Laroos; et por Deus cobradeo oge, ca oge podedes fazer enmenda [a Deus], se en algũu tempo lle caestes en torto. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 745 |
Chamaruos am fyllo de puta, mays nõ fillo de traedor; ca fio por Deus que en tal guisa obrarey eu, que nõ auerey ende uergonça. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 754 |
Conta a estoria que a tenda do Myramamolim era de seda uermella, muy rricamente obrad[a], et deua al rrey d ' Arangõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 775 |
Et, depoys que o conde foy fora da priiom, fezo guerra al rrey de Ualdenebro, coydando cobrar o que perdera. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 784 |
Et el rrey, por amor de cobrar os catiuos, teueo por bem et outorgoullo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 789 |
Et forõsse para Marcos et meterõsse ẽna vila et cobrarõ logo a pena. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 799 |
Dom Aluar Perez, que feramente os esforçaua, (et) amo[e]st(r)andoos começoullj a dizer tãtas bõas cousas et de tãtas guisas que lles fezo cobrar o esforço et curações et perder todo medo, assy com̃o [se] de[z] tãtos fossem ca os mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 801 |
Et acharonas tã pobradas, que nõ ouuerõ mester de tomar outro afam para enviar a outra parte polo que mester aujã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
Et, quando os cristãos que iaziã dentro na Eixerquia souberõ com̃o el rrey dõ Fernando, seu senor, era y chegado, prouguellis muyto et oluidarõ quanto mal et quanta lazeyra aujam passada ata ali, et cobrarõ curações et ouuerõ en si grande esforço para acabar o que aujã começado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
Agora a estoria uay contãdo as nobres conquistas del rrey don Fernãdo, et conta das obras d[e] piadade que este rrey don Fernando fezo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 814 |
Et de todas estas cousas que aqui auemos dictas en poucas parauoas fala ende aqui a estoria mays conpridamente et diz asi: el rrey don Fernando apoderado de Cordoua et da mesquita, que elle fezo essa ora jgleia, entõçe o onrrado dõ Johan, bispo d ' Osma, chançeller do paaço del rrey, [con] dõ Gonçaluo, bispo de Cũca, et dõ Diego, bispo de Beeça, et dõ Adã, bispo de Palẽça, et dõ Sancho, bispo de Coyra, entrarõ essa ora na mesquita de Cordoua, que sobraua et uençia de feyto et de grandeza todallas outras mesquitas dos alaraues. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 814 |
Et essa nobre rreyna dona Beringuela muy alegre por aquillo, que seu fillo [el] rrey dõ Fernando auja cõquerido a cidade de Cordoua, asi com̃o ela pẽsaua de seu fillo el rrey por consello et por ajuda de quantas cousas ela auja que a el conprissem, asi pero ela estaua alonge fezo suas graças muytas et muy grandes a Deus, bẽeyzendoo muyto o seu nume, por que a antiga di[n]id[ad]e, destaiada en cristiãos porla mj̃gua dos principes, era cobrada a España porla sabedoria dela et porla aguça del rrey don Fernando, seu fillo; ca esta nobre rreyna dona Berĩguela, asi com̃o conta a estoria, asi enderençou et [c]riou a este fillo dõ Fernando en bõos custumes et boa[s] manas sempre, que os seus bõos ensinamentos et os seus bõos custumes et as suas boas aguças que [lle] ela ensinou doces com̃o mel, segũdo diz a estoria, nõ çessarõ ne quedarõ de correr sempre ao curaçõ a este rrey dõ Fernando, et cõ [t]etas cheas de uertudes lle deu seu leyte, de guisa que, macar que el rrey dõ Fernando era ia barõ feyto et firmado en ydade de sua força conprida, sua madre, a rreyna dona Berĩguela, nõ quedou nẽ quedaua de lli dizer et ensinarlle aguçosamente as cousas que praziã a Deus et aos omẽes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 814 |
Et nũca lle mostrou os custumes nẽ as cousas que pertẽeciã a molleres, ma[y]s lo que fazi[a] a grande[za] de curaçõ et a grandes feytos. ca esta (he) muy boa et nobre rreyna dona Berĩguela co[m] tamana aguça gardou sempre este fillo et llj meteu no curaçõ feyto de obras de piedade de ome barõ, mãçebo et nino, et todo linagẽ de omes -esto he barõ et moller -; et toda preitesia delles -et esto he [o] liure et [o] quito et [o] adeuedado -; et todolos teudos a outra uida -esto he todos [os] outorgados a ordĩ -; et toda a naçõ, fas[c]as toda gente; et toda lengua sent[i]se en talent[e] cono feyto en este rrey dõ Fernando, et que [a] muytedũe d[as] uertudes nõ partindo en elle, entendesse(e)n todos et vissẽ que partia elle obras de misericordia a todos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 814 |
(H)E esta nobre rreyna dona Beringuela que mesuraua dantes as cousas et as vija, [et] seguia enas boas obras de seu padre, rrey don Afonso de Castella que [nunca] foy guastad[eyr]o de rreyno, et que sempre ouue uertudes et as obras delas - (que) sempre foy cõ Deus. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 827 |
Depoys que este rey dõ Fernando tornou aa fronteyra, depoys da morte de dõ Aluar Perez, et foy chegado a Cordoua, segũdo departido he pelas dictas razões, começou (est) este rrey dõ Fernando de asesegar et de pobrar sua uila muy bẽ, et d ' estar y de morada [a]f[icad]amente -saluo quando seya algũas uezes en suas caualgadas et en suas conquistas fazer, que fezo muytas et boas dessa yda, as quaes seerã dictas per numes; desi tornouse logo para ala - et morou desta guisa asi aturadamente treze meses. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 827 |
Quando ouue el rrey dõ Fernando bem asesegado et poblada sua villa, et cobrados estes castellos et estes lugares sobredictos et os outros que aqui nõ sõ numeados, et ouue delles dado et partido pelas ordĩjs et pelos arçebispos et (et) bispos cõ que el partio todas sas conquistas muy bem, et os enrrequentou de muytas bõas terras, et ouue suas fortelezas et suas villas et seus lugares todos dessa fronteyra bem parados et basteçudos et fortelezados et posto en recado, conpridos os treze meses, seyu de Cordoua et tornouse para Toledo, hu as rreynas, sua madre et sua moller, estauã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 835 |
Mays leixemos ao jnfante dõ Afonso, Mula ia cobrada et posta en rrecado, andar per toda essa terra veendo et enderẽçãdo todas suas cousas et correndo aas uezes eses lugares que xi llj nõ queriã dar, et tornaremos ao conto dos feytos do nobre rrey dõ Fernando, seu padre. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 841 |
Desque ouue o nobre rrey dõ Fernando cobrada Jahem da guisa que o auedes oydo, et foy apoderado della, (et) entrou y cõ gran preciçõ [que fezo] toda a clerizia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 841 |
Desi enviou por pobradores a todas partes, enviando prometer grandes liberdades a quantos y uẽessem a pobrar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 841 |
Et cada hũus delles llj consellauã aquillo que entendiã que era mellor: os hũus diziãllj que enviase correr contra terra de Seuilla; os outros que se fosse deytar sobre algũus dos castelos que erã dos mouros por cobralos delles que os fossẽ conquerer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 843 |
A numeada dos seus bẽes et das suas boas obras et das nobrezas desta(s) foy espargido per todo o mũdo; ca esta foy eixẽplo de toda bondade, aa qual aia Deus merçee et piedade, cuia serua et amjga uerdadeyra era, et a faça herdeyra eno seu rreyno cõ os seus fiees. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 846 |
Mays leixemos agora Alcala cobrada et contemos da cousa que deu çima a todaslas outras cousas que el rrey don Fernando fezo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 886 |
Se quer a Torre do Ouro com̃o esta fũdada eno mar et tã igualmẽte conposta et feyta a obra tã sotil et tã marauillosa, et de quanto ela custou al rrey que a mãdou fazer qual poderia seer aquel que poderia osmar nẽ saber quanto seria? |
[+] |
1295 |
TC 1/ 886 |
Et ençima da torre a outra torre en que a oyto braças, feyta a gran marauilla; et ençima dela estã quatro maçaas alçadas hũa sobre outra; tan grandes et de tã gran nobleza som feytas, que en todo o mũdo nõ podẽ saber outras tã nobres nẽ taes: a de çima he a meor de todas, et logo a segũda, que esta su ela, he mayor, et mayor a terçeyra; mays da quarta maçaa nõ podemos retraer ca he tã g[ra]nde et de tã estrana obra que he dura cousa de creer a quen a nõ uisse: esta he toda obrada a canales, et as canales dela som doze, et ena anchura de cada canal çĩco palmos cumunaes, et, quando a meterõ ena vila, nõ pode caber pela porta, et ouuerõ a tirar as portas et a enãchar a entrada; et, quando o sol fer en ela, resplandeçe com̃o rayos muy luzẽtes mays de hũa iornada. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 888 |
Partio o Axaraf outrosi et fezo pobrar et laurar a muytas gentes, et de muytas partes da terra vĩjnã ali pobrar por numeada das grandes noblezas de Seuilla. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 890 |
Mays este rrey tãto punou enos usos de todas bondades guisar et obrar sempre en toda sua vida, que nume conprido de todo o bõ prez gãanou en suas grandes conquistas fazer et en todos outros conpridos bẽes, quaes nẽ quantos ome cõtar nõ poderia: en herdar caualeyros, ricos omes, et ordĩjs, jgleias, et adaliles, et almogauares, et a todos quantos outros el sazõ auja de fazer merçee; en dar bõos foros et frãquezas et grandes liberdades; et seer muy justi çeyro et nõ mĩguar alj [u] deu[ia]. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 890 |
Exalçador de cristaissimo, abaixador de pagay[s]mo, muy omildoso contra Deus, muy obrador de suas obras et muyto usa[do]r dellas, muy catolico, muy ecclesiastico; muyto se pagaua da jgleia, muy receador de en nẽhũa razõ yr contra ella nẽ passar contra os seus mandamentos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 900 |
Et, quando fforon cobrando a terra, alçarõ rrey de seu linagẽ et este rrey ouuo nume Çidus et ffuy cristão. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 900 |
Et ẽna primeyra ffazenda fforon maltreytos os mouros et depoys cobrarõ et fforon arrãcados os cristãos et mal desbaratados. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 900 |
En dias do conde Garçia Fferrnandez veo a España Almẽçor et andou pela terra hu poderia pobrar boos castellos para dar gerra aos cristãos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 900 |
Et ffezerõlle entẽdente que pobrasse a peña de Ssancto Esteuoo de Gormaz et que per esto poderiã ffazer grande dãno a cristãos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 900 |
Mentre el esto andou ffazendo, prougo a Deus que cobrarõ os cristãos a peña de Ssancto Esteuõo et meteosse en ela o conde don Garçia Fferrnandez et anparoua o mellor que pode. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 41 |
Capitolo quarto E porque algũas cantigas i há en que falam eles e elas outrossi, per én é bem de entenderdes se som d ' amor, se d ' amigo: porque sabede que, se eles falam na prim[eir]a cobra e elas na outra, [é d ' ]amor, porque se move a razon d ' ele (como vos ante dissemos); e se elas falam na primeira cobra, é outrossi d ' amigo; e se ambos falam en ũa cobra, outrossi é segundo qual deles fala na cobra primeiro. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 43 |
Capitolo septimo Outras cantigas fazem os trobadores que cham[am] tenções, porque son feitas per maneiras de razom que um haja contra outro, en que e[l] diga aquelo que por bem tever na prim[eir]a cobra, e o outro responda -lhe na outra dizend[o] o contrairo. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 43 |
E destas poden fazer quantas cobras quiserem, fazendo [por] cada ũa a sua par. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 43 |
Se i ouver d ' aver finda, faze[m] ambos senhas, ou duas duas, ca nom convem de fazer cada um mais cobras nen mais findas que o outr[o]. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 44 |
E pera maior sabedoria pode[m] -lhe dar aquele mesmo ou outro entendimento per aquelas palavras mesmas: assi é a melhor maneira de seguir, porque dá ao refram outro entendimento per aquelas palavras mesmas, e tragem as palavras da cobra a concordarem com el. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 46 |
Pero os mais dos talhos en que fazen as cantigas de mestria sam estas: a cobra de cinque palavras. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 46 |
Mais en todo jamais da cobra quiserem fazer iguaes, pero as maneiras devem ser as de ir todas com ' em os da[s] outras cantigas: devem põer rimadas e iguaes, porque d ' outra guisa non poderiam caber no som que bem fosse. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 46 |
E estas cobras poderá[m] fazer de quae[s] talhos quiserem, como vos ja disse, por quantas que for[em]. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 46 |
E as cobras devem de ser todas tres em una rima ou senhas senhas. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 47 |
E esta palavra pode meter o trobador no começo ou no meio, ou na cima da cobra, em qual logar quiser. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 47 |
Pero que, se a meter em ũa cobra, deve -a meter nas outras, en cada ũa delas en aquel lugar. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 47 |
E esta palavra deve de ser [de] moor mestria: ou er pode meter senhas palavras en cada cobra, que rimem ũas outras, ou, se er quiser, en cada cobra de senhas rimas. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 47 |
E outrosi poden meter na cobra palavra perduda duas vezes per esta maneira. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 48 |
E chamarom -lhe "ateudas" porque convem que a prestomeira palavra da cobra nom acabe [a] razom per fim, mais tem a prim[eir]a palavra da outra cobra que vem apos ela [...] de entendimento e fará conclusom. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 48 |
E toda a cantiga assi deve de ir ata a finda, e ali deve d ' ensarrar e concludir o entendimento todo do que ante nom acabou nas cobras. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 48 |
E se for a cantiga de mestria, deve a finda rimar com a prestumeira cobra; e se for de refram, deve de rimar com o refram. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 49 |
Dobre é dizer ũa palavra cada cobra duas vezes ou mais, mais deven -o meter na cantiga mui gardadamente: e convem, como a meterem en ũa das cobras, que assi o metam nas outras todas. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 50 |
E como vos ja dixi do dobre, outrossi o mozdobr ' en aquela guisa e per aquela maneira que o meterem en ũa cobra, assi o deve[m] de meter nas outras e na finda, pera ser mais comprimento. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 52 |
E as outras rimas todas que se acabam en leteras breves, todas son curtas, por que convem que o trobador que trobar quiser, se começa en longas ou per curtas silabas, que per elas a acabe; pero que poderá meter na cobra das ũas e das outras, se quiser, atanto que, per qual guisa as meter en ũa cobra, per tal guisa as meta nas outras. |
[+] |
1300 |
LPr 1/ 118 |
Esta cantiga fez Pero da Ponte ao Infante Don Manuel, que se comença ' E mort ' é Do[n] Martin Marcos ' , e na cobra segonda o pod ' ende entender |
[+] |
1300 |
LPr 1/ 141 |
Esta cantiga foi feita a ũu vilão rico que avia nome Roi Fafez e feze -o el -rei Don Afonso, filho d ' el -rei Don Denis, cavaleiro, a rogo de miguel Vivas, eleito de Viseu, seu privado, porque casou con ũa sa sobrinha, e era calvo; e el empero fez ũu capeiron grande de marvi con pena veira e con alfreses, aberto per deante, e anchava -se pelas costas, pelos ombros todo arredor, e dobrava -o en cima da calva pera lhe parecer a pena veira |
[+] |
1300 |
LPr 1/ 174 |
E, porque é ben que o ben que home faz se non perca, mandamo -lo ' screver; e non sabemos máis dela[s] mais de duas cobras, a primeira cobra de cada ũa |
[+] |
1300 |
TPb 26/ 104 |
Mas si por auentura el demandado dixesse, que aquella cosa non la tiene, nin se queria trabajar (de cobrarla), nin la amparar (maguer) la cobrasse; el que (fiziesse) en tal razon, dezimos, que si el non la desamparo engañosamente por su culpa, non es tenudo de responder mas (por ella) nin dar fiador. |
[+] |
1300 |
TPb 26/ 104 |
E esto seria como si alguno demandasse (a otro) sieruo, o cauallo, o otra animalia, e pidiesse antel Juez que lo fiziesse parecer, e el demandado, (por non gelo mostrar), lo traspusiesse, o lo matasse; e si lo quel pidiessen, fuesse vino, o azeyte, o cosa llo demostran en juyzo..... ........................... ............ en outra semellante (desta) non he tiudo de mostrar ......... se ... ........................... diser que pero non ten aquela................... ...................en seu poderio que la mos........ sepor ventura o de........ .......sa nona ten. nen sse quer traballar nen de a amparar (aynda) que a cobrasse aquel que esto (dissesse) en tal rrazon (como esta) dezemos ...................nona desamparou enganosamente por sua culpa non he tiudo de Responder mays (sobre dela) nen(de) dar fiador LEY XIX (dos que traspassan as cousas eas vegadas maliçiosamente). |
[+] |
1300 |
TPb 26/ 104 |
LEY XXXV................... ........................... ........................... pleytos como estos, pertenescen a obra de piedad. |
[+] |
1300 |
TPb 26/ 104 |
LEY XXXV.................. .......................... .......................... pleytos como estes perteescen a obra de piedade. |
[+] |
1300 |
CPa XXVII, 4/ 127 |
Outrossi sse deuẽ gardar que non descobran as poridades que sse disserẽ hũ o outro; e sobresto disso Salamon que quen descobrir[a] a poridade de seu amigo destalla a fe que auia cõ el. |
[+] |
1300 |
CPa XXVII, 4/ 127 |
A terçeyra garda he que omẽ deue ben obrar por seu amĩgo assi com̃o o faria por si meesmo, ca assi com̃o disso Sant Agustino en la amizdade non ha hũ grado mays alto que o outro, e sempre deue seer ygoalmente entre los amigos; outrossi desto Tulio que quando o amĩgo uen algũa boa andança ou grande onrra que dos beẽs que se siguen dela deue dar parte a seus amigos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 4 |
Das obras que Deus fezo ẽnos primeyros seys dias. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 5 |
Acabados os çeos et a terra et todaslas aposturas delles, complio Deus ẽno septimo dia toda sua obra que fezera. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 5 |
Et em esse [septimo] dia folgou El outrosi de toda obra que acabara. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 5 |
Et bendiso Deus oseptimo dia por que quedara em el de toda sua obra que criara por quea fezesse. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 5 |
Leyxamos vos agora aqui as outras rrazões das obras dos seys dias, et diremos agora desta [rrazõ] que he afeytura do omẽ et da moller, et de outras cousas cõmo oyredes. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 5 |
Onde tomou Deus ao omẽ et adusóó et posóó em aquel Pareyso do deleyto, que obrase y todo bem et que laurase et ogardase; et mandoulle et disolle que comese de todaslas froytas do Parayso senõ da [aruore] de saber obem et omal, ca se daquel [comesse] logo morreria de morte. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 18 |
Das ferrarias et das obras et pynturas de Tubalcaym. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 18 |
Tubalcaym -yrmão de Jabel et deste Jubal, fillos de Sella, aoutra moller de Lamec, segundo conta Moysem ẽno quarto capytolo de Genesis et outros cõ el -dizem que ffoy ferreyro em todaslas obras, de cobre et de ferro et que labro moy bem de martelo em todo metal. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 18 |
Et estes de Caym et os outros, que nõ sabiam ajnda nada de rrazõ de metaes, nõ curauã delles et leyxauã[os]; et tanto foy moyto este metal queo soubo Tubal Caym, que obraua delles, et vẽeo aaqueles lugares dos mõtes por onde diziã que esto acõtesçera, et achaua as peças et as taboas dos metaes que jaziam por aly onde se queymarã. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 24 |
Segundo diz Moysem et outros, andados çento et trijnta ãnos de quando omũdo fora criado, et de [mays] os seys dias das obras de Deus, fezo Adam a Seth et quando aquel fillo vyo Adam, segundo conta Moysem ẽno quarto capytolo do Genesis, diz que diso Adam: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 27 |
Et elles [o escriuyrõ] em aqueles pylares que avemos dito por quese nõ perdessem, pero por que se quedam aqui todas as rrazões queos sabeos diserõ dos de Caym et destes de Seth, departimos nos asy que: esto podo séér queos do linagẽe de Caym acharom primeyramẽte os saberes et as mẽestrias dos saberes das cousas segrares, ou terrẽaes, donde som os saberes aque chamamos mecanycos, asy cõmo avemos dito de Jabel que buscou as mẽes trias [de] criar os gãados et caçar et pescar; et Tubal seu yrmão os estormẽtos de cantar et tãger et labrar de fuste pera elles, et daqui veẽo despoys cõ todaslas sutelezas acarpentaria de labrar de fuste, et de pedra, et ajnda de osso, et de al seo ya; et Tubalcaym, yrmão destes, aferraria de cobre et ferro, et oentallar, et opyntar cõmo dito he; et daqui veẽo despoys o obrar de labrar de prata et ouro, et fazer y todas las sutelezas [do[s]] lauores quese oje [fazẽ]; et ajnda tẽemos que daqui se leuãtou osaber de labrar aterra, asy cõmo olas et cantaros et oal quese ende dela faz, et outrosi os vidros do fieyto; et oque bem parar mẽtes aesto achara queos do linagẽe de Caym buscarõ primeyro todas las sabedorias et mẽestrias das cousas [terreaes]. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 39 |
Fezo Noe moyto apressa todaslas coussas quelle mãdara Deus; et labrãdo ẽna arca el et seus fillos cada día, et pero se alongara das outras gentes asy et sua morada, cõmo he dito, nõse alongou tanto por queo ala nõ fossem véér [cõpañas] dos outros de Seth, que erã os seus; et aNoe plazialle cõ elles, que em todos aqueles çento ãnos nũca quedou de predicar et de castigar atodos los que ael vynam; et chegauãse aly moytos, o hũ por el que era cabeça [do] lynagée, o al por la fama et por lo nome daquela arca que oyam quese fazia, obra tam maravillosa quanto nũca oyram doutra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 39 |
Et que ala onde fossem por las terras queo disessem aos outros que aly nõ vynã, et seo asy nõ fezessem que Deus queria tomar dereyto et vingãça deles, et que atodos los [omẽs] varões et molleres máos, et ajnda bõos seos y avia, et [a] todas quantas [anjmalias] ẽno mundo avia et em el erã et quantas obras ẽna terra fezera, que todo esto destroyria apouco de tempo, et todo esto fazia por la maldade dos omẽs; et que ẽna pena que el sobre elles enviaria que todos, maos et bõos, et as outras cousas [yriam] ygoalmente em ella, et que os omẽs et as anymalias morreriã y, senõ moy poucos omẽs et moy poucas cousas das outras viuas de cada natura, que El queria saluar daquel peligro [enque] ficassem as semẽtes dos linagees de cada hũa dellas, por que despoys que aquelo fosse passado que poblassem aterra et amãteuessem. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 39 |
Et quando Noe ouvo acabada aquela obra [de aquela] arca de todo, cõmo lle mãdou Deus, cõplio os seysçentos ãnos de sua ydade. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 43 |
Et em esto [acordam] mays todos los espoedores dizendo que nõ morrera daquela voada nẽ daquela vez, et dizẽ asy: que sse ẽna arca nõ ouvo mays de hũ par de coruos et hũ deles morresse daquela [guisa] que nõ ouvera donde sse cobrasse amaneyra da natura de aquelas aves; |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 59 |
Despoys que Deus catou aquela obra diso: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 59 |
"Aua que este he hũ pouoo, et hũa he alyngagéé de todos; et começarõ esto afazer et bem creo quese nõ partyrã de seus pensamẽtos máos ata queos cõplam por obra; mays vijnde et desçendamos ala et confondamoslles alengagéé que am agora todos hũa, et mesturemoslle la de [guisa] que, ajnda que se ouçã, quese nõ entendam ajnda que estem moy açerca [hũus] dos outros. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 59 |
Sobre esta rrazõ fala et diz mẽestre Pedro ẽno departymẽto de hũa lyngagéé em moytas, et diz que nõ fezo y Deus cousa de nouo nẽgũa, por que as rrazões et as sentẽças das palauras hũas ficarõ em todas las gentes mays quelles partyo Deus aly as maneyras et as formas de dizerlas, de [guisa] que nõ soubessem os [hũus] oque deziam os outros nẽ oque queriam, et quedaria logo aobra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 59 |
Et por que virom, et sabiam ja, que Nẽprot quelles sééria mao caudillo, et os apremearia, et sujugaria, et faria seruydores deles, por estas rrazões: aprimeyra por que el era brauo et máo et obrador [de] mal, asegunda por que apouco de tempo elles nõ caberiã em aquel termyno et que mester averiã cada [hũus] suas terras apartadas, et omũdo era grande et ermo ajnda, et espargerõse et partironse daly os [hũus] dos outros, et forõ cada hũas daquelas [cõpañas] com seus caudillos asuas partes, cada [hũus] buscando terras enque poblassem ata que chegarõ aas grãdes agoas dos rrios et de braços de mar, et aly ficarõ deles logo et poblarõ. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 72 |
Que diz queos arrebatou ovento et rreuolueos et dou com elles em terra, deles aalonge, deles açerca, atodas partes; et diz que se por este espanto et medo et pauor tam fforte nõ fosse, que por ventura tanto os avya rreuoltos et tornados Nẽprot em loucura contra Deus quese nõ tornarã nẽ leyxarã de fazer aquelo que aviam pensado et começado ata queo comprissem por obra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 118 |
Et segũdo esto, semella que Cam fezo aarte que chamã notoria; pero segũdo dizem os sabedores desto que quẽ bem em ella obrasse et em ella aprendesse et estudasse, que em todos [los] saberes lyberaes et ẽnos outros em menos de tres [ãnos], poderia séér bõo mẽestre. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 132 |
Et por ende diz que foy mayor de todoslos outros da sua sazõ por vertude da sua sabedoria que el avia, et outrosy diz que todoslos omẽs bõos pensauã moyto em Deus em [moytas] maneyras; et el foy tam poderoso em sabedoria, et em palaura, et em obra, que el sóó podo mays que todos los outros pera mudar et tyrar opensamẽto et error que elles todos tynam de Deus, et fazer los créér nouamẽte doutra guisa. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 134 |
Diz [Ovjdio] ẽno primeyro libro do seu Libro mayor que os gigantes cõmo [erã] moy grandes de corpos et de corações, que ouverõ envidia et despeyto dos seus deus, queos nõ preçauã tanto cõmo elles queriã, et pensarõ cõmo se poderiam vengar deles, et diz que segundo que [eram] moy valentes que tomarõ os mõtes aas mãos, et que aviam ja posto omõte Essa sobre omõte Pelyo, et ao mõte Oleripo sobre omonte Ossa, cõmo faziam os outros dos ladrillos segundo a Biblia diz queo faziam pera [sobyr] por aly aos çeos. et aqueles seus deus deytarlos fora et elles rreynar y; et os deus quando virõ que de aquela maneyra alçariam torre de loucura ao çeo, et que se daria a cousa a mal cõmo os gigãtes queriam, vierom ante queo feyto se acabasse et desbaratarõlles todo quanto aviã feyto et obrado, et desboluerõ todo omõte de sobre ho outro monte, et derribarõlles toda a obra et achãarõna em maneyra que toda afezerõ ygoal cõ aoutra terra, et [quaerom] os gigantes todos que estauã em çima labrando agrande pressa, et quaerom todos em terra et morrerõ que nõ ficou nẽgũ viuo, et sayo deles o sangre, et espargiosse porla terra, et andaua bolindo cõmo viuo et envolujasse ẽno poluo da terra; et diz [Ovjdio] que aquel sangre tomou corpos aly da terra, et viuerõ aqueles corpos et forõ gigantes cõmo erã de primo. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 139 |
"Et leuãtouse Tare et entrarõ ambos ẽna camara el et Abraã; et despoys que catarõ toda aquela obra cõmo estaua mal apostada, diso Abraã: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 160 |
Et fezolle Semyrramis omuro de çinquoeenta cobedos em ancho, segundo aqueles da geometrya, et duzentos em alto, et estonçes, asy cõmo se traballauã os [auçipes] dos saberes liberaes et moyto dos quatro do quadrunyo, todos faziã seus lauores et obras por estas medidas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 165 |
"Por nos agora fazer por pouco tẽpo que esto pode durar, quanto nos podermos por el seera nossa onrra, que fillo de nosso señor natural he, et outrosy podemos aver del fillo erdeyro que el avera et que seera nosso señor natural, et seo nõ sofremos et ho nõ [asperarmos], et ajnda ajudarlo pera ello esto sééria grãde maldade nosa, et grande [mj̃goa]; et vasalos mesurados et leaes bem deuem sofrer aseu rrey et aseu señor natural vida de hũ omẽ ajnda que máo fosse et que viuesse mays queos que agora aqui estamos; et avyda [do] omẽ pouca he et pouco dura et abõa obra et bõa estança moyto, et nẽbra et fica ẽnos que veem despoys; et mays lygeyra cousa he pera nos et mellor et mays onrra de estar et asperar, asy cõmo sem señor vida de hũ rrey que nõ desfazer nosso señorio natural. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 167 |
Et conta Abul Ybeyt queo crijam moytos dos omẽs et queo aviam por santo por aquelas palauras de santidade que el dezia et por las obras que em el viam ; et moytos vynam aos seus sermões et andauã tras el moytas [cõpañas] de [hũus] lugares a outros por lo oyr et véér cõmo el fazia. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 167 |
Sobre esta rrazõ diz omoy sabio Aristotele que semellar omẽ aDeus que nõ he al [senõ] saber as cousas complidamẽte, et obrar bem, et por esto vem ho omẽ aseer com Deus rraçoeyro et herdeyro em aquela sua gloria que nũca ha de falesçer. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 167 |
Et esto fazia Abraã ca sabia moyto et traballaua sempre em bõas obras; et por que el era tam bõo et tam justo cõtra Deus, asy cõmo diz Josefo, amóó Deus [mays] que aos outros omẽs daquela sazom, ca empero que [algũus] outros [nomearom] Deus antes que Abraã nõ achamos quese afirmassem em ello; et foy el oprimeyro quese [atreveo] a dizer et afirmar et mostrar aas gentes que aquel hũ sóó era Deus oque criara todaslas cousas, et sem El que nẽgũa cousa nõ poderia séér et que outra creẽça nõ era nada senõ asua; et catou Deus por esto abõa bondade et voõtade de Abraã que avia contra El et nõ quiso que morasse ontre aquelas máás gentes, et segundo diz Josefo [leuãtauã] se contra el et buscabam lle moyto mal por esta verdade quelles dizia et mostraua; et estando el em pensamento desse tornar aterra de Babilonya et de Caldea ou cõmo faria, rrenẽbrousse del noso señor Deus et faloulle. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 178 |
Conta Lucano, ẽno dozeno lybro das batallas dos çidadãos de Rroma, que despoys que Põpeyo ogrande et Julio [Casar], que forom os mays grandes et moy nobles de todos los rromãos, et lydarõ et foy vençido [Ponpeyo], et sayndo da batalla [que sse] foy logo [Ponperio] ogrande pera [o] Egyto aTolomeo Filopater, seu criado, que andaua y estonçes, pera lle pedir ajuda por cobrar et lydar de cabo cõ Julio Çesar; et Tolomeo, temendo sse del, matóó agrãde trayçom. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 181 |
Mays eu penso que en dizer de todoslos deus, et de todoslos çelestiaes corpos et contar los todos, que sera [esto] obra que aplazera aDeus ou ao menos que deue plazer aos quea oyrem; et as santas leys em [ellas] seerẽ mostradas aos pobõos de qual quer cousa que ellas sejã [teño] que moy bem he et deue de plazer atodos aqueles queo oyrem. " |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 212 |
Et ellas aviã aprendido queo mũ [do] se [avia] acabar por fim de fogo, et pensarom que por ventura aquel fogo que destroyra aquelas çidades fora aquela fim; et que asi cõmo ẽno tẽpo de Noe, Deus, por los pecados dos omẽs, matara todas las cousas viuas cõ odeluvio, senõ aNoe et aquelas outras cousas que forõ ẽna arca cõ el por mãdado de Deus, que por estas se cobrase [despois] olinage dos omẽs, et ellas coydarõ que outrosi por esta fim do fogo queymara Deus todos los outros omẽs do mũdo, et que leyxara aellas et aseu padre cõmo aNoe et asua [cõpaña] por rrecobrar por ellas ho humanal lynage. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 212 |
Et poys que outro omẽ nẽgum nõ viam ẽno mũdo, paresçialles que rrazõ era et cousa dereyta de ellas aver fillos de seu padre por quese rrecobrase [olyñage] dos omẽs. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 212 |
Em este lugar fala Jeronjmo se ouvo pecado [en] este feyto ou nõ; et diz que bem podem seer escusadas cõ rrazõ as fillas de Loth do que pecarõ cõ seu padre por que o fezerõ abõa [entençom] por rrecobrar olynage dos omẽs, que coydauã que era perdido se ellas esto nõ fezesem, cõmo ofora ẽno deluvio senõ por los da arca. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 227 |
"Em este lugar diz mẽestre Godofre que proua Deus ao justo por que paresca abondade et avertude do seu coraçõ por los bõos feytos et obras, por que tomem del enxemplo os outros et façam bem. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 227 |
Deste carneyro falarõ os santos Padres et os outros sabios; et os [hũus] diserõ queo criara Deus ali da terra nouamẽte, os outros dizẽ que nõ, mays queo adusera aly doutra parte, et afirmã que despoys das obras dos seys dias que Deus criou nẽgũa cousa de novo tal. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 227 |
Mays segundo [dizem] os santos Padres entẽdese por Abraã apersona de Deus padre, et por Ysáác apersona de Deus fillo -et este he [nosso] Señor Ihesu [Cristo] quee señor comunal atodos, de prinçepes, et de prelados, et de pobóós que nõ era cabrõ se quer quee ocarneyro mellor [oferenda] et mays lynpa, et téémos que pertéésçe mays aapersona do fillo de Deus ocarneyro que nõ [ocabrõ] por quee oferenda mellor et mays lympa, et nos dizemos cõ Moysem et cõ Aquila et cõ Symaco [asi] cõmo elles diserõ em pos esto: estaua hũ carneyro preso dos cornos em hũa rrede dizemos que foy carneyro et aduzido aly doutra parte et criado de novo, cõmo diz Rrabano, et dizemos queo nõ estorua aquela rrazõ que Deus nõ criou nẽgũa cousa [despois] dos seis dias, ca em criar Deus [este] carneyro nõ era criar cousa de novo, et téémos que criar cousa de novo seeria se criase algũa anymalia ou cousa doutra feytura que nõ as que forõ criadas, et feytas em aqueles seys [dias], mays ocarneyro ẽnas obras dos seys dias he, et foy feyto en oseysto dia enqueo foy ho omẽ, et por que dizemos que este carneyro que de novo foy criado et tragido aly doutra parte. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 238 |
Et de Çetura diz o Libro dos Morales de Job sobre oviçessimo quinto capitolo do Genesis que quer dizer tanto cõmo bõa obra, asi cõmo de jnçenso et das outras taes cousas, et que tal casamẽto cõmo este convem abõo omẽ em sua velleze, et tal tomou Abraã. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 250 |
Mays vio que de nẽgũa destas duas cousas nõse leuãtaua estonçe aquela nebla, et entendeo que rrey Jupiter, que leuaua as [nuves] onde queria por seus encantamẽtos, et que leuara aquela et fezera aly aquela nebla, et que algũa cousa de mal fazia aly, et traballouse ella outrosi logo de obrar do seu saber. . |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 288 |
Et contã as estorias queo fezerõ asy cõmo nõ sabedores das cousas quelles faziam mester, segundo que acaesçem aos [avijmẽtos] dos omẽs, que deueram buscar et tomar mayor poder, et cobrar coraçõ et lidar outra vez com elles, por véér seos poderiam vençer et vengar sse deles, et nõ ofezerõ, mays convergonça de que foram vençidos, touerom que deuyam afogir, et apartar se de todas las moradas dos omẽs onde os nũca visse omẽ, et leyxarom toda sua terra et forõ se et [tomarom] aysla Rrodo, que avia antes nome Ofuyssa, et poblarõna, et morarom aly em ella. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 295 |
"Envia te dizer Jacob, teu yrmão, que te vio sanudo se partio daqui, et [teuo] por bem de te leyxar a terra ata que pasasse atua saña, et asio fezo, et morou ata agora cõ seu tyo Labam em terra allea; et diz que tempo era ja de cobrar et aver teu amor, se aty aplouvesse, et agora [vense] pera ty, et trage suas molleres cõ que ala casou, et seus fillos quea feytos en elas, et mançebos, et mãçebas, ovellas, vacas, et bestas, et outras rriquezas grandes; et enviou nos aty cõmo aseu señor que te disessemos que el cõ todo quanto ha todo he teu, et vense te poer em teu poder et em tua mão, et tem por bem [de] despender contygo todos aqueles [bẽes] quelle Deus [dou] et el que aja atua graça. |
[+] |
1301 |
PP V, 48/ 29 |
Et esto seeria quando el prelado entendesse que deve amãssar la obra de la justiza por desviar escãdalo, acaesçendo sobre que cousa en que poda fazer merçed ; mays esto nõ a de fazer muy ligeyramente e a mẽos de saber se aquellos que fezerõ el feyto porque quer fa[zer] la justiça son poderosos ou muitos, assi como X arriba; ca entonçe ben la pode dexar por medo descandalo, pero nõ en todos: ca en todas guisas escarmento deve fazer en alguũs de aquellos que forõ comẽçadores ou mayorales en aquel feyto. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 11 |
Et este rrey de Troya, Leomedom, achamos segundo o conta Ovjdio ẽno onzeno libro do Ovidio Mayor, que foy o primeyro rrey que a çibdade de Troya quiso çercar toda de muros cõplidamẽte de parte do mar et da terra et começo o mays por que era a çibdade moy grande sem mesura et se lle fazia graue cousa de poder -la el çercar toda por sy, por quanto nõ eram estonçe os rreys tã rricos cõmo o forõ depois, et nõ ho podia cõprir (sem) mays ajuda [per] que se acabou a obra et foy çercada a çibdade. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 11 |
Et vio moy grãde obra começada, et creçer moy pouco et cõ grande traballo, et que avia mester moy grandes tesouros para se acabar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 11 |
Et demandou lle Feuo, que he [ese] meesmo Apollo, que lle daria por lle dar consello cõmo se acabase a obra começada. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 12 |
Et conta aqui en este lugar, o despoedor em aquelas grosas, que o paramẽto feyto que se meteron estes dous dioses a todas aquelas cousas que [homes] se deuyam meter para tal obra [complir]. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 15 |
Ca diz asi que Yris, aquela sua yrmãa d ' estes moços, que aquel carneyro lles mãdou tomar por rresposta de seu dolor, que lle lo encantou en que fosem, segundo soyam obrar en aquel tenpo por seus encantamẽtos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 27 |
Et nõ por toller a ty os ãnos, en tal que me ajude a deesa ca he poderosa de todos estes feytos, et sobre todos ẽnas virtudes et ẽnas obras d ' estas tres cousas: de palauras, et de heruas, et de pedras, et de cõjurações, et de suas obras, et suas vertudes ' Et por ende a chamã os latinos en seu latim ' tribus formis ' que quer dizer en nosa lyngagẽ cõmo tres formas. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 28 |
Et calauã as follas das arbores et outrosi o ayre moy mãso, de guisa que njhũa cousa nõ obraua estonçes de sua [uirtude] senõ as estrelas que paresçiã ẽno çeo et rreluziã. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 28 |
Et todas estas cousas fezestes vos por meus encantamẽtos que eu sey fazer mays agora nõ sey se ey mester para taes cousas obrar cõmo eu queria fazer; se por obra de çumos poderiã rrenouar os vellos, et tornar -se mãçebos en fresca mãçebia, et vij̃r aos primeyros ãnos, et viuer ende em prazer moyto tẽpo. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 30 |
Et mesurou as eruas et esconjuro as a quantas avia mester et mostrauã lle as naturas que ella queria para o que queria obrar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 30 |
Et o carro et os dragrões estãdo aly cõ sua erua, começou ela de obras do que queria fazer. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 30 |
Et meteu as en hũ caldeyrõ cõ agoa escollida de fontes et de rrios et dos lugares que ella sabia que era menester para aquela obra, da maneyra que se deue fazer. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 41 |
De cõmo rrogarom as fillas del RRey Pelyas a Media que tornase a seu padre mãçebo cõmo tornara a Eson, seu sogro, a rrogo de seu marido Jaasom Detovo se Medea hum pouco tempo depoys d ' esto de obrar em el RRey Pelias por que teuesem suas fillas que todo esto vjña por lo saber da meestria. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Et os gregos cobrarõ o cãpo ja quanto pouco, mays pero troyanos perderõ estonçe dos mellores caualeyros que entre elles avia que se mellor cõbatiam. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 90 |
Et hũa coobra meteu a cabeça ẽno njño, et tirou hũ [pasariño] et come o, veendoo todos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 90 |
Et tãto avia de dolor que se chegou moytas vezes a a coobra a ferirla cõ as alas ẽna cabeça, et ẽno rrostro et ẽna boca por rrascar la cõ as vnllas. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 90 |
Et a coobra estouo queda, et aseyto a pasariña, et aspero a, et abreu a boca hũ pouco. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 90 |
Et a coobra apertou a boca et prendeu a. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 90 |
Et asy cõtẽdeu a coobra cõ ela fasta que a ouvo toda tallada et metida ẽno ventre. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 114 |
Et contou a todas suas gentes de seu rreyno cõmo avia toda sua terra cobrada [per] Ercoles, padre de Talefus. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et dos que mays ardidos erã, perderõ y as cabeças mays caramẽte o cõplarõ logo y en pouca de ora; ca os troyanos, que erã brauos et de grã crueza et os desamauã moy mortalmente, cobrarõ sobre elles et enpuxarõn os ata o mar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et se o asy podermos fazer, sabede que cobraremos grãde onrra Agora, caualeyros, seguyde -me ' Estonçe aguisarõ se moy bem todos seus vasalos, et forõ se cõ el. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et os seus cobrarõ logo o cãpo. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et ferirõn os tã rreziamente que os fezerõ afora bem sete trautos de balesta en tal maneyra que o nõ cobrarõ depoys |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 127 |
Et punaua para os ferir cõ sua lança et de sua espada Et em quanto se cõ elles cõbatja, senpre os gregos ouverõ o peor da batalla mays se el cãsaua ou se alongaua da batalla, logo os gregos cobrauã et tragiã mal os troyanos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 129 |
Et era obrado et debuxado [per] tal guisa que foy de moy [noble] apostura. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 145 |
Et acordaron entre si que se o podesen cobrar, de nũca se del partir. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 148 |
Et agora cobrarã os troyanos, et averã o mellor da batalla |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 183 |
Et nũca ja mays en quanto viua outro tal poderey cobrar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 184 |
Et moyto me faço maravillada cõmo pode o voso coraçõ esto sofrer et seer ajudador en tal obra. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 191 |
Et conta Dayres -que o veu -, que troyanos, querendo ou nõ, ouverõ por força de leyxar o cãpo et leuarõ -n os asi os gregos fasta as bar(r)eyras Polidamas, fillo de Antenor, et el RRey Fyon, fillo de Dulgas, chegarõ aly moy esforçados . Et forõ aly moy bõos, et fezerõ y cobrar aos seus mays ante y ouvo moytos caualeyros de grã prez mortos et outra moyta gẽte que era sẽ conto Et forõ dados moytos colpes et feytas moytas caualarias estremadas. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 194 |
[Et avia y grãdes obras maçiças de ouro fino, labradas moy sotilmẽt et por grãde geometria.] |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 197 |
Et ben pode dizer o que seu aver despende en tal obra que nũca se d ' elo deuja rrepentyr. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 278 |
Et achou Achilles cõ seus caualeyros en hũ tendillõ moy nobre mẽte obrado de vn pãno de grã preço verde et vis et de moytos outros colores. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 278 |
Et elles tẽer vos am por fillo, et cobrarã en vos seus fillos que perderõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 284 |
Et forõ chorados cõmo rreys mentre durou esta tregoa, os mẽestres fezerom hũa obra moy nobre et moy maravillosa de hũ marmore moy meuda gotada et jalde et cardea et jndea et [viz]. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 284 |
Et sabede que outra pedra nẽ pintura nẽgũa nõ foy y posta ca nõ ha ẽno mũdo pintor que bem pintase laço nẽ flor nẽ vide nẽ ave nẽ besta nẽ outra cousa cõmo este marmore era pyntado Eno mũdo nõ foy debuxadura nẽ obra que en pỹtar podese seer laurada que aly nõ fose quantas vezes a mollauã ẽno dia, tantas vezes esclareçia que era grande maravilla. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 284 |
Et sabede que em esta obra nõ avia arco nẽ boueda nẽ pilar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 284 |
Et desi leuãtarõn a et poserõ -n a em -çima d ' aquela obra que fezeron -cõmo vos ey contado -, sobre hũa pedra moy preçiosa de hũ topaz moy claro,[en] tal guisa que a viã dentro em Troya. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 347 |
cõmo Tre(u)erus, yrmão de Ajas Talamõ, ouvera de matar Diomedes Despoys que Diomedes foy desterrado do rreyno [per] cõsello de sua moller, et foy para Salamyna para aver consello de seus amygos en cõmo cobrase seu rreyno. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 352 |
Et tãto eram anbas sabedores de encantamentos et de espiramẽtos que acabariam todas las cousas que obrar quisesem. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 363 |
Et a obra tã sotil et tã estraya (era) que nõ a õme que a vise que se ende moyto nõ maravillase. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 221 |
Et os gregos cobrarõ seu cãpo et ja que pouco, mays pero troyãos perderõ estonçe dos mellores caualleyros que en Troya auj́a, nẽ que sse mellor conbatíã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 221 |
Mays ante que os rreys cobrassen cauallos, sabede que moytos caualleyros do hũ et do outro rreçeberõ y moytos colpes et ouueron moytas chagas et perderõ as cabeças. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 227 |
Agora leixa o conto a falar dos gregos porla moy fremosa obra que querrá cõtar; sse ouuer quen o ben diga, tã grã feyto nõ achamos entre tódolos que ja passarõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 230 |
Depoys que el rrey Príamos chegou a Troya, et achou y jazendo mortos perlos prados os caualeyros da uila, et a terra toda destroýda et despobrada, et rroubadas tódaslas cousas, et ueu as grandes torres derrubadas et os tenplos da vila et tódoslos muros outrossý en derredor, et ueu outrossý derribadas tódaslas baruascãas, et nũca y poderõ achar nj̃hũa casa sãa, et ben se fezeron tres días, a el et aos que cõ el andauã, que nũca quiserõ comer. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 231 |
Et suso, sobre terra, fezeron obra moy rrica. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 232 |
Et sabede que as feyturas do sobrado que erã de ouro fino et os esteos de tódoslos paaços erã de cristal, moy ben laurados et todos en obra enleuada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 234 |
Agora diz o cõto que, depoys que el rrey Príamos acabou ben suas obras, et veu Troya ben pobrada, et tal que nõ temj́a nehũa cousa, ante deuj́a el por ela seer timudo, penssou que era tẽpo et sazõ de prender vengãça da desonrra que auj́a rreçebuda dos gregos, de seu padre, que lle matarõ, et de sua caualaría de Troya, et porque lle tĩjnã presa sua yrmãa Anssýona, que se lle nõ podía oluidar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 234 |
Et uós jde assý per toda Greçia, et dizede assý aos rreys de y que me enuíjn mj̃a yrmãa Anssýona et que lles perdoarey quanto mal et quanto torto me fezeron, et quantos caualeyros me matarõ, et meus yrmãos et mj̃as yrmãas et meu padre et mj̃a madre, quen me an mortos, et nũca lles y mays falarey, et nõ lles quero y mays falar, nẽ lles quero al demãdar, Mays ey grã pesar por seer mj̃a yrmãa barregãa de njhũ, et rrógouos que façades todo uosso poder en cobrarla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 245 |
Et por ende terría por bon cõssello se uós touessedes por ben que eu fosse a Greçia cõ peça de caualeyros, por lles fazer algũ grã mal ou por cobrar Ansýona. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 254 |
Demays, mãdounos que lles fezessemos moyto dãno, se podessemos, et que todauj́a fezessemos moyto por cobrar Anssýona, sua yrmãa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 260 |
Et coydaua por Elena cobrar Anssýona, et que verríã os gregos a ssua merçee, et que lle faríã emẽda da desonrra que lle auj́ã feyta. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 262 |
Et ja mays nõ seerá cobrada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 273 |
En este obrou mays a natura pera o ennobreçer, ca poso en el toda sua força et fezo en el toda sua obra pera o cõpõer de todas bondades, senõ tãto que o podera fazer mays fremoso do que fezo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 273 |
Mays, sen falla, nõ o podera fazer mellor de quanto o fezo aýnda que en ssy mayor poder ouuesse; ca sabede que, quanto el era mj̃gado en seu pareçer et en sua fremosura, que todo o cobraua en fazer ben. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 288 |
Et se o assý fezermos, depoys que tódoslos ouuermos mortos et catiuados et presos, nosso prez seerá dobrado. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 291 |
Et vestírõsse moy rricament de panos de féuera, de mill maneyras obrados a bestias. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 291 |
Et erã obrados per tal natura que pareçía[n] en elles tódaslas colores quando lles o ssol daua. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 291 |
Et toueron aquela cousa por grã marauilla, en cõmo aqueles ramos forã obrados sobre aque[l] toro tã delgado. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 297 |
Et chamou a Tálafus ante ssy, et cõtou a tódaslas gentes de seu rreyno cõmo auj́a toda sua terra cobrada per Ércoles, padre de Tálafus. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 308 |
Mays carament o cõprarõ logo y en pouca de ora, ca os troyãos, que erã brauos et de grã crueza et os desamauã moyto mortalment, cobrarõ sobre elles, et puxárõnos ata o mar, et leuárõnos cõtra suas naues, et apressurárõnos de tal gisa que, se lles aquela carreyra mays durara, nõ ficara delles nehũ home uiuo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 308 |
Et se o assý podermos fazer, sabede que cobraremos grãde onrra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 308 |
Et en aquestas uoltas matarõ ende trezẽtos ou mays, et os seus cobrarõ logo o cãpo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 308 |
Et ferírõnos tã rrégeament que os fezeron afora ben sete traytos de arco, en tal maneyra que o nõ cobrarõ depoys. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 313 |
Mays, se el canssaua ou sse alongaua da batalla, logo os gregos cobrauã et tragíã mal os troyãos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 317 |
Et por seer mays preçado auj́a as rrodas todas pregadas en derredor de belmazes, cõ chapas d ' ouro ben feytas et ben obradas. et auj́a o eixo et o pontil et todo o al de marfil. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 317 |
Et era obrado et debuxado per tal gisa que foy de moy fera apostura. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et poys que Troylos sobeu en seu caualo, ben mostrou aos gregos que foy forte cobramento dos seus, ca logo essa ora, per força et per ardimento, rronperõ toda a pressa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 344 |
Et agora, sen falla, cobrarã os troyãos et auerán o mellor da batalla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 348 |
Mays os gregos o fezeron y tã ben aquela uez que ouueron toda sua força cobrada sobre troyãos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 348 |
Mays pero, ante que troyãos cobrassen et aquel día a praça seýssen, nẽ outrossý ante que os gregos cobrassen nẽ sse abalassen donde estauã, durou a peleia entre elles moy grã tenpo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 348 |
Pero ẽna çima gregos cobrarõ toda sua onrra et ouueron o cãpo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 352 |
Veedes aquí a obra que agora primeyrament se descobre et, sen falla, o começo he moy estrayo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 352 |
Et se nos agora uẽçerẽ, podernos ha ende creçer hũa forte auẽtura, ca d ' ende adeãt nõ dultarã de nós et tẽernos an en pouco ou en nada, et seerá toda sua força logo dobrada cõtra nós. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 352 |
Mays agora poderõ ja tãto que nos puxarõ do cãpo, et fezérõnos juntar cõ nossos peões, et nõ coydan que ja mays cobrar possamos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 352 |
Mays os que sse estauã cõbatẽdo deante cõ os das barreyras, quando uirõ que os cõbatíã enpós de ssy et que auj́ã ia moytos mortos dos seus que estauã ẽna çaga, et uirõ outrossý os outros que ante ssy estauã cobrar en sua força et en ardimento, cõmo aqueles que erã moy bõos caualeyros et moy cõbatedores, forõ desmayados et espantárõsse jaquanto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 355 |
Mays Éytor, sen mays tardar, fereu o caualo das esporas, et meteusse per meo da pressa, et foylle dar hũa ferida da espada per çima do elmo que lle parteu a cabeça en duas partes; ca, porla grã saña que auj́a, seu ardimento se lle dobraua. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 357 |
Et Éytor mãdou logo dobrar hũ pendón de xamete que tragía, et atárõlle moy ben sua chaga. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 357 |
Aquel día nũca Agamenõ podo auer uagar de entrar en aquel cãpo, nẽ outros moytos que y andauã, nẽ poderõ os gregos fazer tãto per que depoys podessen cobrar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 366 |
Mays, poys ja o pleito assý está, nõ podemos nós aquí cobrar nehũa cousa do que he perdudo, ante seremos todauj́a destroýdos et astragados pera senpre. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Alý veeriades falssar moyta loriga dobrada et de grã preço, et as lanças passar da outra parte. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Estonçe ajuntárõsse os troyãos, et cobrarõ coraçõ, et enderẽçarõ contra os gregos, et arrancárõnos do cãpo, et enpuxárõnos o mays que poderõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 369 |
Pero logo tornarõ, et forõ cobrados en seu lugar, ca chegou y logo Achiles, o moy bõo caualeyro et moy fardido et moy esforçado en armas et mays preçado et mays arrizado et mays orgulloso et mays nomeado que éntrelos gregos auj́a. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 375 |
Et este he o que lles faz carreyras ẽna batalla et que os esforça et quebrãta os nossos, et sen el nõ poderíã nada, ca, sse foien, este os rrecobra, et, se son couardos, este lles dá ardimento et este lles faz creçer et auer et cobrar ẽna sua grã proheza, et, se lles cõteçer pressa, logo son liures per hũa esporoada que al faz. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 379 |
Alý ueeriades moytos nobres escudos et as lorigas dobradas de grã prez et de grã ualor. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 379 |
Et pero que a loriga era dobrada et ben forte, desmalloa, et chagoo moy mal, et deytoo en terra, a el et ao caualo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 393 |
Et os troyãos rreçeberõ ende grã perda, que o nõ podíã tã lygeyrament cobrar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 397 |
Estonçe esforçou moyto aos seus et cobrarõ o cãpo, et el et tódolos seus outrossý leuarõ y moy grãde affán aquela uez, et gãanarõ y grã prez aquel día. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 399 |
Et os gregos erã ja cobrados en seu cãpo quan[d]o chegou a grã cõpaña del rrey d ' Aljsonja. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 399 |
Et nõ auj́a y loriga tã dobrada, nẽ tã preçada, nẽ tã bõa, nẽ escudo tã forte, nẽ outra arma tã de preço que podesse endurar nẽ liurar de morte a aquel que a tragía, nẽ podería nehũa defenssón auer cõtra el. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 400 |
Et, sen falla, se nõ fora a bõa auẽtura que ouuo Diomedes, os gregos forã vençudos et maltreytos pera senpre, en gisa que nũca poderã cobrar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 403 |
Et agora seernos ýa grã força et grã rrecobramento, sse o ouuessemos por Antenor cobrado, et fazernos edes en esto moy grãde ajuda. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 421 |
Et eu nõ quería, sse podesse, seer por uós enganada, ca eu leixey moy bõo amjgo et leal et nũca ja, en quanto uiua, outro tal poderey cobrar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 422 |
Et fáçome marauillada en cõmo uosso coraçõ pode sofrer en seer ajudador en tal obra, ou que he do uosso syso que as gentes dizẽ que auedes. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 431 |
Et Polidamas, fillo de Antenor, et el rrey Fión, fillo de Dulgas, chegarõ alý moy esforçados, et forõ y moy bõos, et fezeron cobrar aos seus. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 436 |
Et auj́a y grãdes obras maçiças de ouro fino, lauradas moy sotilmẽt et per grãde engeño. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 442 |
Et ben pode(n) dizer, quen seu auer despende en tal obra, que nũca sse auj́a ende a rrepentir. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 442 |
As portas erã de ouro, moy sotilment obradas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 445 |
Et esto he boa cousa de dar home a dõa en lugar hu a pode cobrar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 447 |
Et alý sse começou o sseu grã destroymento et a sua grã coyta et sua grã perda, por que serã destroýdos sen rrecobramento, ca todas as cousas que Casandra disso des agora lles começar[ã] a uĩjr. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 457 |
Mays todo esto nõ tĩjña prol, ca depoys que a gente he desbaratada, adur pode seer cobrada, mayormẽt que ja erã dez mill caualeyros ou mays entrados ẽna uila, que nõ fazíã semellança de tornar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 461 |
Et poys que o cõsygo uirõ, os seus cobrarõ ardimento et esforço. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 461 |
Et os troyãos cobrarõ o cãpo, et começárõsse a ajudar moy ben et, en chegãdo a hũ passo brauo, que era moy estreyto et moy forte, matarõ y moytos dos gregos, ca sse apertauã de tal gisa que nõ podían passar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 461 |
Et Achiles, penssando moyto en aquesto, disso a ssy que, sse Éytor perla uẽtura moyto durasse, que os gregos seríã desbaratados sen rrecobramento nehũ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 470 |
Mays aquel que o matou acabou bẽ nosa obra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et este tenplo era chamado "Deus do sol" en aquel tenpo, et auía en el grandes obras et pinturas moy marauillosas et difizios muy rricos et tódaslas cousas que pertẽeçíã a tenplo rrico et honrrado. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
En este tenplo, ante o altar mayor, fezerõ tres maestres, que erã y ajuntados pera esta obra, hũ tabernáculo muy noble et moy fremoso et moy marauilloso, tal cõmo eýnda agora fazẽ ẽnas jgleias pera tẽer as rreliquas ou sóbrelas ymágẽes. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et sobre estes capitees ergíãse quatro arquos, et fazíãse hũa obra tã sotilment obrada et tã rrica que mays nõ podería, ca toda era d ' ouro et de pedras preçiosas, rricas et de grã prez. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et os que fezerõ esta obra erã de tã grã çiençia et de tã grande entendemento que laurarõ sobre esta bóueda hũa casa moyto alta, bẽ de vijnt pees. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 471 |
Et pois que esta obra ouuerõ acabada, todos entenderõ que era nobre et a mays marauillosa que nũca uirã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 479 |
Senores, o uoso doo et a uosa perda he grande, et por ende uos rrogo que, cras de manãa, nõ mj̃gue per uós de obrar et de cobrar, [et] en tal maneyra o cõmeçemos que gãanemos ende o prez et a onrra, ca sabedes que nos fezerõ muyto mal et farã quanto poderẽ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 480 |
Mays Palomades fezo bẽ sua fazenda en esta batalla, et os que cõ el andauã muyto amẽúde se uençíã et muyto ameúde cobrauã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 487 |
Qvando os da hoste souberõ as grandes honrras que por Éutor fazíã os da çidade, muytos y ueerõ por ueer as grandes honrras et aqueles sacrifiçios et a obra da sopultura d ' Éutor, pero muyto mays ueerõ y por ueer as donas et as donzelas que y auía. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 489 |
Qvando se os troyaos partirõ da sepultura d ' Éutor et se tornarõ pera Troya, ýam todos muy tristes et muy coytados; et nõ fazíã sen rrazóm, ca tal dãno cõmo este nõ era pera olujdar, nẽ era perda que se podese cobrar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 503 |
Et por ende en toda guisa cõuẽ que esta obra aia algũa fim. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 506 |
Aquela uez auía Deýfebus ben vingado a seu yrmão, se nõ fora o duc de Atenas, que chegou moyto ag(u)ina a aquel lugar en çima dũ caualo d ' Arangóm bayo, muy fremoso, et seu escudo ẽno braço, que era da obra de Saragoça. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 506 |
Et pois fuj cobrado ẽno caualo, tornou ao torneo, tã brauo et tã sañudo que esto era hũa grã marauilla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 506 |
Mais pero cõ todo esto, porla grã força et poder, lles fezerõ leyxar o canpo, mal seu grado, et fezérõos entrar perlas tendas sen rrecobrar et cõ grã medo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 517 |
Mais porlos dãnos nõ se deue õme a espantar, mais deue senpre tomar en sy esforço et auer asperança de rrecobramento ou dalgũ bõo acaesçemento contra sseus ẽemigos per que os poss[a] maltrager et astragar et uingar sua dessonrra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 519 |
¡Ay, Deus, que día tã astroso et tã doorido, et que obra tã maa, et que pecado tã grande de ficar tãtos rreynos destroídos et tãtas terras ssen señor, et que torto et que perfía et que sobéruea tã grande, et que por cousa tã pouca se leuantou! |
[+] |
1370 |
CT 1/ 522 |
Por ende, por Deus, nõ uos noje esta obra; ca, cõmoquer que algũ en ela gãane prez, mayor o gãañades uós, ca çẽ uezes tãto sse dobra a uós per cada lugar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 525 |
Mays uós podedes y morrer cõmo morrerõ os outros, a gisa d ' ardidos et de esforçados, et fazeruos an moyta onrra aa uossa morte, et uós seeredes aqueles que faredes a Menelao cobrar sua moller, ca eu nõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 525 |
Et tomástesuos a fol obra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 525 |
Sen falla, aquí ha pleito moy mao et moyto escarnido et moy uil; et, sse uós esta obra queredes mãtẽer, o mũdo será destroýdo et cofondudo pera senpre. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 525 |
Et uós, que auedes tã bõo syso, que entẽdedes o mal et o destroymento et a perda et a cofondiçõ que y a todos acaesçeu, deujades de falar cõ os outros que son [en] esta oste cordos et entẽdidos, en maneyra que dessemos fin a esta guerra et ouuessemos paz, que ja tenpo era; ca tãto ha ja durado o mal que eu ben creo que nũca esta perda será cobrada ata a fin do mũdo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 530 |
Et deserdou a elles et aas terras deles porlas guerras que uolueu, et tã grãdes dãnos forõ y que nõ serã cobrados d ' aquí a mill ãnos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 533 |
Señor don Menelao, en praça uoslo digo que perlo meu cõssello nõ diredes nada en este cõssello, ca nõ he ben nẽ uos acaeçe, que sabede que, quantos aquí son, todos coydan et dizẽ que uós loades esto por tal de cobrardes uossa moller Elena, et nõ por outra rrazõ, nẽ por outro proueyto nẽ onrra que sse ende a nehũ syga. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 540 |
Et eu moyto me rripinto deste feyto, mays, cõmoquer que me ende rrepinta, nõ me tẽ prol, nẽ me ual nada, nẽ possso y nada rrecobrar. ca ja feyto he. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 542 |
¿Et nõ ueedes que perdestes ja Palamades, que foy grã dãno, et outros moytos rreys et prínçepes onrrados, que foy outrossý moy grã dãno, que o mũdo ual moyto meos por ende, que foy tã grã perda que nũca será cobrada? |
[+] |
1370 |
CT 1/ 544 |
Mays a força et o esforço et a uẽtura et a ssua fraqueza os desbaratou et lles fezo leixar o cãpo, mal seu grado, sen rrecobrarlo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 552 |
Mais Talamõ tragía cõsigo muy bõos caualeyros, et logo fuj cobrado en çima de seu caualo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 552 |
Mays se eles ẽno cãpo poderã durar, et os outros gregos quiserã tornar aa batalla, et o fezerã tã ben cõmo eles, os troyãos forã enpuxados, de tal guisa que ia mays nõ poderã cobrar o canpo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 561 |
Et o a[c]alço nõ durou mais, que ben uos poso dizer que nõ ouuo y nihũ que talent ouuese de mais yr en alcanço, que tãto auj́a cada hũ que fazer cõ estes mermidões cõ que toparõ que nõ auía cuydado de mays yr enpús os gregos, mayorment que eles cobrarõ muy bẽ depois que Achiles et os mermidões lles chegaron. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 562 |
Et os mermidões tomarõ seu señor, et fezérõno cobrar ẽno caualo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 569 |
Et se uos eu contar quisese a obra et a apustura et a nobleza daquel moymento, moy longa rrazõ faría. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 572 |
Et achou a Achiles cõ seus caualeyros, seendo en hũ tendillõ muy rricament obrado dũ pãno que fuj de grã preço, uerde et uis et doutras collores muytas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 572 |
Et eles tẽeruos am por fillo et cobrarã en uós seus fillos que perderõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 582 |
En quanto durou esta trégoa os maestres fezerõ hũa obra muy bõa et muy fremosa et muy marauillosa et muy rrica, dũ mármor, mu[y] meúda gotada et jalne et cárdea et yndia et vis. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 582 |
Et ẽno mũdo nõ fuj debuxadura nẽ obra que en p(r)intura podese seer laurada que alý nõ fose. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 582 |
Et sabede que en esta obra nõ auía arquo nẽ bóueda nẽ piar, mays o maest[r]e sobía aló per hũa escaleyra feyta en uide. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 582 |
Desí leu[ã]tarõ a ymagẽ, et posérõna en çima daquela grande obra que fezerõ, cõmo uos ey contado, sobre hũa sela moy preçiosa dũ topaz muy claro, en guisa que a vij́ã dentro en Troya. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 594 |
Desí mandou fazer quatro leões d ' ouro, deytados en formas muy fremosas et muy bẽ obradas, et mãdoos poer ante o altar de Minerua. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 598 |
Capítolo de quantos som os póboos do mũdo. Contra quaes partes he a terra despobrada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 598 |
Os mesageyros de Julio Çéssar, de que a estoria conta de suso, acharõ ẽna partida da terra que he pobrada de çento et vijnt póboos de senllas guisas, ca outras partidas á y das terras que nõ son pobradas, ca se partirõ do mar que he contra aquela parte du está a estrela do mar a que dizẽ eleyson moytas terras que nõ forõ pobradas, nẽ son, nẽ o forõ nũca, nẽ serã, ca tã grãde he alí o frío et tã mortal que nõ á ẽno mũdo cousa que alí podese uiuer, nẽ pode y naçer nẽ creçer erua, nẽ áruor, nẽ outra cousa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 598 |
Outra parte y á que está contra o mar et Meridie et he outrosý despobrada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 603 |
Mays esta perda ia nũca pode seer cobrada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 605 |
Et os da çidade lles começarõ y a dar uozes, et cõmeçárõse a ajudar tã bem que, en pouca d ' ora, cobrarõ o canpo, a seu pesar dos gregos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 612 |
Et os mermidões o rreçeberõ por señor de muy bõ grado, et ben entenderõ que auíã cobrado o dãno que rreçeberã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 613 |
Et mais de dez mill dardos forõ y lançados et bañados en sange, que ia y nõ auía loriga tã forte nẽ tã dobrada que rrota nõ fose. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 613 |
Et a uolta et as uozes erã tã grandes que mayores nõ podíã seer, ca os de Palfegona cobrarõ seis ou sete uezes sobre seu señor; mays pero nõno liurarõ, nẽ o fezerõ afora per que podese caualgar en seu caualo, ca o mayor poder et a mayor força dos gregos era en aquel lugar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 613 |
Et fezerõ tãto que, en pouca d ' ora, fezerõ a sua señora cobrar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 613 |
Et fezo y tãto aquela uez que a sua espada fuj y tã temuda et tã dobrada que os mellores caualeyros et mays hurgullosos, eses lle dauã o canpo per u ýa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 613 |
Alý cresçía grã perfía et grã contenda por aquesta justa, ca os mermidões fezerõ logo a seu señor cobrar ẽno caualo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 613 |
Da outra parte a rreýna Pantaselona ajuntou a si suas cõpañas, et fezo a el rrey Filomenis cobrar ẽno caualo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 613 |
Et de tal guisa forõ desbaratados que nõ poderõ aquel día cobrar ẽno canpo, et se nõ fora por Pirius et Talamõ et Diomedes, que tornarõ muytas uezes quando enpús eles ýam ẽno acalço et se tornarõ muyto aduro, gregos rreçeberã y muy grã dãno, cõmoquer que o ia grande auíã rreçebudo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 622 |
Mays Deus, porla sua merçee, guarde esta mĩa obra de pusfaço, que eu nõ seia perdudo por el, et gárdea asý cõmo forõ guardados estes dous out[o]res, Ditis et Dayres, que a fezerõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 633 |
Et despois cresçío desto grã dano et grã mal, así que muytos rreys et muytos duques et muytos caualeyros de grã prez son por ende perdudos, et moytas rricas terras, que erã auondadas, som por ende despobradas et desertas, et ata a fim do mũdo nũca serã cobradas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 637 |
Et aqueste seýo de Greçia, onde era natural, et uẽo a pobrar esta terra muyto en paz et sen contrario njhũ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 637 |
Et posto seia que o nõ fezesemos por al, deuiámoslo a fazer por cobrar nosa terra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 640 |
Et oiemais sõo tornado pobre et catiuo et desconsellado, sen asperança de nũca seer mais ledo, nẽ rrecobrar ia mais. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 645 |
Sabede que ẽno mũdo nõ fuj õme que tã estraya obra uise. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 652 |
Et logo rrogarõ Epíus, o maestre que y auía, que fezese esta obra et que lle dese acabamento logo o mays ag(u)ina que podese. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 655 |
Et desque ela fuj cobrada, nũca ia mais y poserõ cousa por que ela mais honrrada fose, nẽ tã preçada, nẽ tã nomeada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 655 |
Et así a ýam leuando a grand afám, que o caualo era tã grande et tã desmesurado que nõ á õme que o uise que nõ fose espantado da sua grandeza, et que o nõ touese por grã marauilla cõmo tal obra fora feyta nẽ pensada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 655 |
May(o)s os mizquinos dos troyãos coydauã por aquela obra seer seguros, et asperauã dela goyo et prazer, et seíam fora da uila contra ela a rreçeberla cõ grãdes procições et fazendo(s) muytas orações et muytos sacrifiçios. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 658 |
Et ẽnos sobrados et ẽnas cámaras preçadas iazíã tãtas burzesas et tantas donas et tãtas donzelas mortas que mazela sería pera senpre a quen as uise. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 672 |
Et, señor, ¡maldito seia o uoso cõsello et a uosa obra por que nós cobramos tal preço! |
[+] |
1370 |
CT 1/ 672 |
Et digo que taes obras et taes cousas cõmo estas erã de rretraer. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 679 |
Et sabede que os rreys et os prínçipes et os grandes senores da hoste forõ obreyros et maestres da obra desta sepultura, et meterõ en ela grã custa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 679 |
Desí poserõ aquela caseta en çima daquela obra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 681 |
Et tã grã mal podía desto creçer en suas terras que eles et seu linagẽ et quanto auíã seríã por elo destroídos, en maneyra que ia mays nõ seríã cobrados. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 696 |
Et os fogos fazíãnos por coydarẽ eles que era alý pobrado et lugar du tomarí[ã] porto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 702 |
Depois que Diomedes fuy desterrado do rreyno per consello de sua moller, fuyse pera Salamina, por auer y cõsello cõ seus amigos en cõmo cobrase seu rreyno. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 703 |
Et façamos que a terra fique por ende despobrada et deytada d[e] gente tã desleal et tã sen uerdade. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 704 |
Senores, noso dãno et nosa crueldade muyto estraya he, se esto fazedes que dizedes, ca toda Greçia ficará despobrada, que nada nõ ficará y que de nosa parte seia. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 704 |
Et quando esto for (for) sabudo perlo mũdo, uerrá outra gent estraya que a pobrará et nõ ficará y nihũ de seu linagẽ; ca, despois que nos uirẽ partidos d ' ende et sentirẽ a terra sen gent, uerrã sobre nós, et cõquerernos am todos, et guardarã a terra pera sy, et prouarla am de sy mijsmos, ca nós nõ podemos senpre estar guisados. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 709 |
Et contou cõmo el rrey Téuçer era deytado et deserdado do rreyno, et cõmo pobrara a Chipre, hũa çidade fremosa et preçada a sobreguisa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 714 |
Et a hũa dizíã Çirçes et a outra Calixa, et tãto erã anbas sabedores d ' encantamentos et de spirimentos que acabauã tódaslas cousas que obrar quisesem. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 723 |
Et muyto lle prazería do bẽ et da honrra de Pirius, et que el fose cobrado en seu rreyno. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 731 |
Et alý lle fezerõ hũa sepultura moy rrica et moy noble, que o ouro et as pedras preçiosas tãtas erã en ela, et a obra tã sotil et tã fremosa et tã estraya que nõ á õme que a uise que se ende muyto nõ marauillase. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 735 |
Et forõ ardidos et ualentes et gerreyros, et per eles fuy seu linagẽ muyto enxaltado et muyto honrrado, et per seu acorro forõ pobradas muytas terras que eles cõquererõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 739 |
Et por ende apartouse en hũ lugar despobrado, alongado das gentes, et nõ leuou cõsigo senõ os seus da criaçõ et seus priuados. |
[+] |
1375 |
QP 26/ 116 |
Ca non seeria guisada cousa que pois (que) a uenda (fose) feita dereitamente con prazer do vendedor (ou) do conprador (ou de huu deles). outrosi dizemos que pero o vendedor se(se) quisese Repentir despois que a venda fose feita dizendo ao conprador que (lle) daria o preço dobrado e (lle) desanparase a cousa que aynda por tal rrazon non (se) poderia desfazer a venda nen seeria tiudo o conprador de o fazer se non quiser LEY LXII - (De los que quieren desatar la vendida que ovieren fecho de su grado, maguer digan que la fizieron con cuyta). |
[+] |
1375 |
QP 26/ 116 |
E si por auentura el cambio fuesse ya començado a complir por fecho de algunas de las partes, dando o entregando la cosa que prometiera de cambiar, e la otra parte despues de esto non quisiesse dar lo que prometiera; estonce dezimos, que es en escogencia de aquel que lo (complio de cobrar,) lo que dio, o (de) demandar al otro los daños, e los menoscabos que le vinieron por esta razon. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 12 |
Outra moller, que avia nome Açenda, era rraueosa et avia pe[ç]a que nõ dormia nẽ comia, et cõ a rrauea fogia com̃o sandia por los lugares despobrados et leuarõna ao seu moymẽto et logo foy sãa com̃o adormeçeu. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 19 |
Et [e]ste he chamado ẽno Avãgeo Santiago o Menor, et foy o primeiro bispo que ouve en Iherusalem, et era conuçudo por omẽ justo et chamaualle a escriptura ome de voz et obrador de uerdade. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 19 |
Este Santiago he chamado home de luz, obrador de uerdade, et era tã santo que o omẽ que o vise cobiiçaua moyto a tãjer dos fios da sua rroupa que tragia vestida. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 34 |
Despois a grã tẽpo quiserõ os judeus pobrar Iherusalem, et forõ ala hũu dia por la manãa et acharõ tãtas cruzes d ' oruallo feictas que se marauillarõ et forõse. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 70 |
Et as gentes que el cõuertera en Galiza, despois por los seus pecados perderõ a creẽça de Deus, que lles el enviara que os ensinase, ata que fui cobrada ẽno tenpo d ' este Calrros, depois que cõquereu cõ grã traballo moytas partes do mũdo, convẽ a saber: |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 81 |
Et aquel ydalo esta ẽna rribeira do mar en vn penedo antigo, sobre la terra, moy bẽ laurado de hũa obra moy nobre, aa mourisca; et en fondo he moyto ancho et cadrado et ançima estreyto et he tã alto quanto pode voar hũu coruo; et sobre el esta en pee feicta hũa imageẽ de metal en gisa d ' ome, et tẽ o rrostro cõtra o medeo dia, et ẽna mão destra tẽ hũa moy grãde chaue que lle caera, segundo dizẽ os mouros, quando naçer en França hũu rrei que metera toda Espana a creença de Deus. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 88 |
Et asi com̃o os caualeiros de Calrros, ante do dia, agisauã as armas para lidar, asi com̃o estes deuẽ os pecadores a agisar d ' antemaão as suas armas, que son fazer boas obras, para lidar cõtra os pecados. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 88 |
Et asi com̃o os caualeiros de Calrros forõ mortos ẽna lide por la creẽça de Deus, asi nos deuemos a matar nosos pecados, en quanto viuermos en este mũdo, fazẽdo boas obras por que vaamos a gloria de Deus. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 110 |
"Partideuos de mĩ malavẽturados et ydeuos para o fogo do Inferno, ca me vistes aver fame et nõ me [destes] de comer, et vistesme aver sede [et] nõ me destes de beber"; et sabede que a lee et a creẽça de Deus, pouco val ẽno cristião, se nõ faz as obras, que diz San Paulo que com̃o o corpo sen alma he mort[o] asi he morta a creẽça sen boas obras. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 110 |
Et por esto se leixou Aigulãdo de baptizar, porque nõ vio a Calrros fazer bẽ nẽ obras do baptismo; et asi me temo que os que nõ fezerẽ boas obras, que sejã engeytados de Nostro Señor ao dia do Juyzo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 112 |
Et todo cristião que creuer bẽ et firmemente de coraçõ et fezer boas obras en quanto poder, verdadeiramẽte seera sobre los rreynos dos çẽos cõ Jhesucristo que he cabeça de que os cristiãos son nẽbros. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Et hũa vegada ergeo o mallo et coydou a derribar d ' aquel golpe toda a igleia, et quiso obrar Nostro Señor do seu juyzo et fez del omaya de pedra cõ seu mallo ẽna mão, dentro ẽna igleia de Sam Rromão, et a tal color cal era a saya que tragia vestido, et soen dizer algũus rromeus que alo vã en rromaria, que aquela pedra deita de si mao odor. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 153 |
A porta d ouçidente ha duas entradas, et por grãduẽ et por grã fremusura et por obra mais trabal[l]osa [escede a] toda las outras portas. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 153 |
Ela he mayor et mais fremosa ca toda las outras, et he mais marauillosamente obrada, et [con] moytos degraaos de fora et de dentro et cõ mais calopnas de marmore laurado de moytas figuras et desuariadas, ca son figuras de moytas omayas et de omẽes santos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 156 |
Et esta torre esta sobre duas pedras moy fortes, vĩimadas com̃o se fosen de marmor, et de dentro et de fora pintada de obras moy marauillosas, et he cuberta moy bẽ de chũbo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 159 |
Et aquela arqua he laurada de hũa marauillosa obra nẽ he moyto grãde nẽ moyto pequena, et a nĩhũa maneira nũca d ' ali pode seer mudada segundo ençima da testemoyo sam Thedomiro que foy bispo d ' y, que o achou ali grã peça ha segundo avedes oydo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 159 |
Et he en aquel lugar todo çercado o corpo del de moy boas pedras preçiosas que chamã carbũche, et esta pedra he enperador de toda las outras pedras preçiosas; et aquel lugar he onrrado de moy boas obras diuinaes que nũca y falesçe[n] et de moytos çirios çelestiaes que ardẽ y senpre, et d ' angeos deuinaes que nũca y cedan seruindo de noyte et de dia. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 162 |
A TABOA DE SANTIAGO A taboa de prata d ' ante o altar que esta deante, foy moy bẽ obrada toda d ' ouro et de prata moy marauillosamẽte. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 162 |
Et quando o dito bispo acabou esta obra era entõ rrey don Alfonso". |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 162 |
Et a cubertura que cobre o altar de Santiago he obrada moy marauillosamẽte de boas pỹturas et debuxaduras de feguras de moytas maneiras, et he cadrado, et esta sobre [quatro] calonas, et [he] moy cõuenal, asi en ancho et en longo et en alto. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 180 |
Et sabe que o teu ospede falso de Panpelona que che tomou a torto o que tragias que caera de çima de seu sobrado en fondo et mor[r]era maa morte. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 180 |
Et quando chego[u] a Panpelona achou que o ospede caera do sobrado et quebraralle o pescoço et mor[r]era segundo lle disera Santiago. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 188 |
Et entõ todo los rromeus a hũa voz chamarõ Santiago que os ajudase. . . et os que lle prometer õ dineiros para a obra da sua igleia, et o caualeiro rreçebeu ali os dineiros. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 188 |
Et logo forõse ao porto que desejauã que era en terra de Pula, et desi o caualeiro et outros rromeus forõse moi ledos por terra en rromaria a Santiago, et os dineiros que rreçebera ẽna barcha deitoos ẽna arqua para a obra de Santiago. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 206 |
Et en esto podemos entẽder que deboamente oe el et rreçebe o rrogo dereito dos que o demãdan que aos rromeus atã agina cõprira seu rrogo que lle faziã; et por ende, o Apostolo de Deus preçioso!, rrogamos a tua piadade que nos acorra, que sejamos gardados dos enganos do demo ẽna vida d ' este mũdo asi que posamos por boas obras et por la tua ajuda yr ao rreyno de Deus en que tu cõ el viues et rreynas por senpre jamais. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 222 |
Et sabede que aquela ora que a mĩa alma ouver a sayr do corpo, ou d ' outro qualquer, veen dous angeos, hũu boo et outro mao; et [se] o angeo boo acha en ela boas obras leuaa ao lugar dos santos; et se o angeo mao acha en ela maas obras, pagase ende moyto et leuaa cõsigo aas penas, et partese entõ do bẽ et vay moy triste. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 222 |
Confortemosnos nos et façamos senbrãte que somos moy ledos, por que o poboo seja firme et nõ dulte en fe nẽ en obra. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 67 |
ual moito que o que cauallga o Cauallo a trote ou a gallope mandandoo duun lugar para outro, traga na maão a rredeẽa testa et os mosos do freẽo no peito do Cauallo, que amerga a cabeça aos peitos et encurue o collo, et esto se faça no começo pouco et pouco, et como uyr que mester faz, et en por moito en esto estudo et caamento, et seeria proueito et saamento do Cauallo et do que o caualgar, porque quando o Cauallo trouuer a cabeça jncrjnada, et a o peito et chegada dobrara o Cauallo mais fremosamente, et trotando ou gallopando, como dito he, mais abertamente et mais craramente agardara seus passos et mellor et mais ligeiramente se uoluera ao destro et mellor se parara; |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 75 |
Et outro naturalmente naçe aas uezes o Cauallo con hũa enfirmidade na çernella a que chaman llarda et con outra a que chaman gralla et outrosy nas coixas et uen esta door do padre ou da madre, que esta enfirmidade auya, larda he huun jnchaço molle a maneira douo et aas uezes maior ou meor et naçe asy de dentro como de fora nas girretas. galla he oua que quer dizer jnchaço molle semelauel tamano como Nos ou como auellãa, et aas uezes et maior et menor, et gerase apar das junturas das coixas, que son noos sobre llos trauadoiros, et outrosy a par das huñas, et ha Nume segundo sa obra. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 89 |
Et estas llandooas jnchanse de gisa que asy apretan as gorgomellas et estreitan o goto por que espira o Cauallo que aduro pode espirar nen comer nen beber et fazenno suar moito et deitar gotas dagoa espesas et moitas pollos ollos et por todo o corpo et estendenselle o gorgomello en tal gisa que o non pode dobrar nen encoller, et se llo çedo non acorreren sarranselle as arteryas porque espira et da et fere con a cabeça en terra et quer se erger et non pode. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 99 |
Et non deue o Cauallo comer nen beber por huun dia et hũa noite para se non enbargar a beberagen que non posa obrar. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 115 |
Cuando uires jnchar o Cauallo en algũa parte do espinaço fageo rraer no lugar que for jnchado et fage enprasto de farina triga con craras douos anaçadas, et pono con hũa peça de pano de lyno que cobra todo o jnchaço, et quando lle este enprasto tolleres, tolle o mais mansamente que poderes, depois se se en alguun lugar apanar a podreen dese jnchaço furaras con lançeta aguda et caente na punta o fundo do jnchaço ataa que cheges ao uurmo et que se posa liurar por y todo aquel mal et depois vntaras con vnto de porco aquel lugar. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 119 |
Et esta door vem do grande prememento, et da obra que faz filla nome. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 145 |
et esto uen do danamento de touillo que ha dentro na huña como a dita enfirmjdade aia começo et cabeça do touillo, et aas vezes auen que dana o tuello seendo o Cauallo Nouo ferido en lugar duro ha huña que he tenrra danase o tuello que he tenrro, da qual door o Cauallo se sente et manqueia ende quando en el caualgam, et chaman lle seda segon a obra que faz. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 149 |
se for pouco danado descobran con ferro cunuinyuel a solla da huña tallando a huña a arredor da chaga ataa que seia descuberta et depois que a encrauadura for descuberta façan a solla da huña delgada et sotil espiçialmente arredor da chaga et rrayan de fundo a huña ataa que chege aa chaga et que aia espaço ontre a chaga et a huña et que a huña non prema a chaga nen se chege a el por se non enbargar o soldamento da carne porllo chegamento da huña Noua et esto asy feyto encham a chaga ou danadura destopas molladas nas craras dos ouos, disy curen a chaga con sal mudo et con vinagre forte ou con poo de galla, como dito he no capitollo dante este. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 155 |
Cauallo que manqía de tras ou en andando non se fica senon na punta do pee postrimeiro, et sem outro dobramento enderença et alça o pee çopo dereitamente aqueste sentese da juntura que he o noo de sobre llo trauadoyro. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 157 |
Esta obra conposo Jurdam Ruuo Caualleiro de Calaurea famjliaryo do enperador don fradarique segundo, o qual foy ensinado por llo dito enparador de todas llas qoussas sobre ditas et foy esprouado na alueitarya dos Cauallos en casa do dito enperador con que vyueu por gran tenpo. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 157 |
Ja acabada he a obra. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 96 |
Et os godos comesçarõ a rreynar enã era de quatroçentos años, et cõ poderio de armas, comõ boõs caballeyros, et forõ cobrando a terra, et as villas et castellos et lugares feytos porlos gentijs. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 96 |
Et os godos cobrarõ toda a terra et persegujrõ moyto aos Jndigenos et pobres galegos que ficaron; por tal via que, viuos, os destroyam. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 96 |
O qual fezera et prouara Ylia, filla de huũ principe rrey de Troya, a qual fugira cõ el rrey Theneo, seu marido, da destroyçõ de Troya, e viera pobrar o dito lugar chamado Ylio. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 96 |
Et alguũs deziã que lle chamase Yria, por Yryem que asenoriaua o dito [lugar]; et outros diziã que lle chamasen Ylia, porla filla do prinçipe, rrey troyano, que o primeyramente pobra(r)a; et outros diziã que lle chamasen Bisrria, porque era syta ontre dous rrios, he a saber: o rrio de Saar et o rrio da Vlla. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 102 |
Outrosy el, querẽdo cobrar sua eglleia et çidade, trouxo grandes et moy nobres condes cõsigo, o qual tragiria ben seysçentos omes d ' armas et tres mjll pioos. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 102 |
Outrosy seus criados faziã guerra a este caballeyro quanto podiã, entanto que estes criados -deste arçobispo - prenderõ dez et seys biĩfiçiados, os quaes erã arçidianos, et cardeas et canõigos, porlos rrescatarẽ por dineyro; porlo qual, quando os çeybarõ, rrescatarõnos por quinentas dobras. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 107 |
Et hedificou et fezo o mosteyro d ' Antealtares, so abbade Hateulfo; et o mosteyro de Pineyro, que agora dizen de San Martino, so abbade Gudo; et a eglleia de San Fijns de Loueo, onde estã as rreliquias de San Fijns, para rreçeber os pobres seruentes da obra de Santiago. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 112 |
Et cõmo era muy poderoso et fidalgo, oprimeu a famjlia et serujdores da eglleia et dos mosteyros de Cijnz, Sobrado et Caneda, destrabendo mal as cousas da eglleia, dandoas aos parentes et fidalgos. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 113 |
Et continuando asy en bõas obras cõ grande deuaçõ, a cabo de outros quorenta dias, estando ela ante o altar mayor do mosteyro en sua oraçõ rrezando, paresçeulle o dito rrey don Sancho, seu marido, vestido de vestiduras branquas, et tragia a pelle que ella dera ao pobre saçerdote por sua alma. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 114 |
Et foy o deçimo obispo da santa seen de Santiago, o qual acreçentou as onrras, dignjdades, famjlias, rrendas et votos do santo apostollo Santiago et fezo ende moytas boas obras. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 116 |
Et Alme(r)çor carteousse cõ el rrey Veremũdo et cõ o dito cõde dõ Rrodrigo, et disolles, se cõ sua aJuda podesen cobrar o rreyno, que lles dariã gran multiduẽ de pagãos et moytas Joyas et rrequizas. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 128 |
Hedificou o çinballo, en derredor do altar do apostollo Santiago, de fermosas feguras de ouro et de plata, moy maraujllosamente obrado. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 130 |
Et fezo outras cousas en derredor da eglleia moy ben obradas, et fezo outras cousas ende moyto boas. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 131 |
Et esto asy acabado, o santo obispo começou outra obra de piedade eño dito lugar. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 131 |
Et porque o bẽ dobrado val mays que o sinple, dou et outorgou aas ditas eglleias de Yria, asy a primeyra que fezera et rreparara cõmo a esta que despoys hedificou, çertos rreditus de destribujções a cada huũ dos doze coengos et Pelayo presbitoro que ende avia de serujr a onrra de Deus, asy (comõ) enõ espiritual comõ eño tenporal. |
[+] |