logo usc Corpus Xelmírez - Resultados da consulta

Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval

Resultados da pescuda


Os resultados das buscas efectuadas no Corpus Xelmírez poden ser usados con fins educacionais e de investigación, sempre que se mencione a fonte. Se desexa consultar a referencia e o contexto dun exemplo, calque no símbolo [+] na cela da dereita. Para se referir ao corpus como un todo, cite: Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval - http://sli.uvigo.gal/xelmirez/. Se desexa realizar outra pescuda no Corpus Xelmírez, pode calcar aquí.
Está a procurar contextos do uso de rella nos textos históricos do Corpus Xelmírez.

Número de contextos atopados: 131

1264 CSMp Pauta/ 39 A Virgen, que de Deus Madre | éste, Filla e criada, || d ' acorrer os pecadores | sempr ' está aparellada. [+]
1290 FD I, 2, 3/ 124 Lee IIII Quando quiſerdes preguntar alguna das partes por ſaber uerdade do preyto non conſintadeſ que o ſeu auogado falle con el alla orella nen que ſaya con el aparte a fallar. [+]
1290 FD I, 2, 3/ 126 Corteſia e e enſinamento que ſe algum a querella doutro ſobre alguna demanda que aya contra el, de o amoeſtar ante el que lla ſaye ou que lla enmenda et ſe o fazer non quiſer, deueſſe a querellar ao iuyz et rogarlle que o apraçe et que o faza uíjr a dereyto; et o iuyz deueo a façer, foras ende ſe aquel que deue ſséér apraçeado es de mayor dignidade ca el iuyz que gello deue aplazar. [+]
1295 TC 1/ 55 Et el, sseendo mederoso, tal com̃o a lebre, mays ap[a]rellado para fugir ca nõ para lidar com seus eemjgos, andaua fugindo dũu cabo et do outro ante Loys, seu yrmão, que lle gerreaua. [+]
1295 TC 1/ 57 Por que nos Deus posso en garda de toda a cristi[ã]dade porlla outoridade de San Pero, primeyro dos apostollos, que lle Deus outorgou, quando lle disse: "tu es Pero et sobre esta pedra começarey eu a mj̃a jgleia et a tj darey as chaues do rreyno dos çeos, et o que tu soltares sobrella terra, solto sera outrosi en[o] ceo. [+]
1295 TC 1/ 97 Et enssinoule bem as rrazões et castigouo com̃o dissesse et que lle mostrase quantas querrellas auja del. [+]
1295 TC 1/ 97 Senor, mandadeyro sõo do conde Ffernã Gonçaluez, et enviauos dizer que a grã querrella de uos, por que fezestes muyto mal en Castella grã tẽpo ha, en corrella duas vezes et tres no ãno. [+]
1295 TC 1/ 97 Onde uos envia dizer que se lle querredes enmẽdar estas querrellas que a de uos et mellorar assi co mo for dereyto, que uollo gradeçera, et faredes en isto uossa bondade et uossa mesura; se nõ, que uos envia desaffiar. [+]
1295 TC 1/ 121 Andados quatro ãnos deste rrey dom Ordoño -et foy esto ẽna era de DCCCC et LXa ãnos; et andaua outrosy o ano da encarnaçõ do Senor en DCCCC et xxiij ãnos -, este ãno, guisando el rrey dom Ordoño sua oste muy grande para yr sobre o conde de Castela, Fernan Gonçaluez, por que sabi[a] que o conde auya sabor de meterllj buliço ẽno reyno, et yndo el para ala, enviou o conde algũus de seus rricos omes que lle dissessem que el aparellado estaua para o seu seruiço, ca nõ para o seu deseruiço, [et] que queria auer seu amor cõ el. [+]
1295 TC 1/ 132 Et disse aa jnfante com̃o o leixara muy lazerado, et que auia della muy grã querella, et querellauase a Deus por ende, por que ella soo o queria sacar deste mundo et fazerllj prender morte, et que ella fora razõ et achaque por que el que era en aquela priiom et, se ella quisesse, poderia el seyr della et escapar a uida. [+]
1295 TC 1/ 179 Et, das feridas que lle dauã en el, caeu do sangue sobrellas toucas et ẽnos panos de dõna Lambra, assy que toda ficou ensangoentada. [+]
1295 TC 1/ 241 Et mãdou dizer aos moradores da terra que esteuessẽ apparellados et perçebudos para caualgar, logo que oyssem appelido. [+]
1295 TC 1/ 244 Et Ysem, logo que o vio, mãdoullj cortar os narizes et as orellas, et fezoo despenar da pont[e] no rrio. [+]
1295 TC 1/ 258 Mays, por que os berberis nõ sabiã estar quedos, que nõ rroubassẽ et destruyssẽ et fezessem todo mal ena terra, assi com̃o soyã, os da çibdade moradores nõno poderõ ia sofrer, et ouuerõsse a querellar ende. [+]
1295 TC 1/ 258 Et desi tomou esse Abis grã cauallaria cõsigo et foisse para Carmona et a Seuilla para conquerellas et metellas so o seu senorio. [+]
1295 TC 1/ 313 Conta a estoria que el rrey don Fernando, auẽdo sua contenda cõ el rrey d ' Arangõ sobrella çidat de Calaforra que cada hũu delles a razoaua por sua, en guisa que el rrey d ' Arangõ meteu o preito a reto, atreuendosse eno grã bẽ de caualaria [d]e don Martin Gonçaluez, que [era] estonçe hũu dos boos caualeyros d ' España. [+]
1295 TC 1/ 362 Et, fa(n)llando en esto, chegoulle mãdado com̃o el rrey dõ Sancho era seydo da pri[i]om, ca o tomarõ os castelãos per força aos caualleyros a que o elle leixara, et que estaua aparellado para lidar cõ elle outra uez. [+]
1295 TC 1/ 433 Et rrey dõ Pero d Arãgom et o conde dom Ramõdo ajudauam (ajudauã) Bel Alfange et auyã grã querella do Çide, por que aiudau[a] rrey Çalema. [+]
1295 TC 1/ 455 Et enviaronllo querellar. [+]
1295 TC 1/ 455 Et el rrey, quando vyo os mouros moytos, coydando que xe lle vijnã querellar, (et) disselles: - [+]
1295 TC 1/ 495 Et por ende uos digo que me nõ leixedes por el et vijnde a mj̃, ca eno lugar mays chaão de toda esta terra me acharedes; ca eu aparellado soo para uos rreçeber. [+]
1295 TC 1/ 580 Condes de Carrom, eu uos entrego estas donzelas, fillas do Çide, assi com̃o nosso senhor el rrey mãdou, et uos que as rreçebades por uossas parellas, assi com̃o mãda a lei de Nostro Senhor Ihesu Cristo. [+]
1295 TC 1/ 594 Et auia y algũus de que diziã mal aa orella, por que llo nõ queri[ã] dizer deante, temẽdo que llis pesaria. [+]
1295 TC 1/ 594 Et, por que a tenpo que nos partimos de nosso padre et de nossa madre, nõ sabemos com̃o llis uay nẽ sabem eles de nos; et, se o por bẽ teuessedes, queriamos yr ala et leuar conosco nossas molleres, por que uei[ã] nosso padre et nossa madre (et nossa madre) et nossos parentes com̃o somos onrrados et rricos en casar cõ uossas fillas et sabã com̃o casamos aa nossa prol et a nossa onrra; et senpre seremos prestes et aparellados para o uosso seruiço. [+]
1295 TC 1/ 595 Et, desque esto llis ouue dado, et eles apparellados para seu camjño, seirõ de Ualença. [+]
1295 TC 1/ 596 Aqui ficaredes, fillas do Çide, que nõ seria guisado de seer nossas parellas; et ueeremos com̃o uos uingara uosso padre, ca nos vingados somos da desonrra que nos fez en Ualença cono leõ. [+]
1295 TC 1/ 623 Et por esto as leixamos, que nõ erã de sangui para seer nossas parellas. [+]
1295 TC 1/ 623 Poys que uos dizedes que as fillas do Çide nõ erã para seerẽ uossas parellas, por que mj pediades por merçee que uos casasse cõ ellas? [+]
1295 TC 1/ 701 Et el rey dõ Fernando disso que vijna a elle com̃o a seu yrmão [mayor et] mellor, et que llj fe zer[ã] entender que llj queria entrar pela terra, et que llj rogaua que o nõ quisesse fazer, ca elle prestes et aparellado estaua para fazer delle o que el mandasse. [+]
1295 TC 1/ 806 Aquel mouro, de que uos ia dissemos, conosçeu ena parauoa Aluar Colodro, et apertoullj a mão cõna sua, et dissollj aa orella: -Eu sõo daquelles que tu sabes; puña de te uĩgar destes outros, et eu te ajudarey. [+]
1295 TC 1/ 856 Mays nõ foron muy sabedores; ca, poys que elles começarõ a mouer, os hũus per mar et os outros per terrẽo, tã denodados, fazendo grandes ruydos de tronpas et de atãbores et doutras cousas, os hũus das naues dos cristãos, que estauã cõ suas naues apparelladas et muy apercebudas todauja, receberõnos de tal guisa et forõ recudir cõ elles, os do mar aos outros do mar et [os] de terrẽo aos outros de terrẽo, de cada parte do rrio, que os fezerom seer arepesos do ardimento que fezerõ et do cometemento que teuerõ feyto(s). [+]
1295 TC 1/ 862 Mays os mouros seyã muytas uezes et vĩjnã cõ suas zauras et suas galeas armadas et apparelladas bem, et chegauã muy acerca das naues dos cristãos, cõ suas beestas muy grandes et muy fortes que tragiam, tirandollj seetas et fazendolljs dano a las uezes. [+]
1295 TC 1/ 874 Et muytos golpes forõ y vistos das quadrellas que esses mouros y tirauã que passauã o caualo armado et que seyã del et yanse a perder, et ascondiãse todas so a terra. [+]
1295 TC 1/ 878 Custume era de cada dia hir guardar os herueyros os caualeyros desta oste per quadrellas, aquelles a que o el rrey mandaua, macar a quadrela sua nõ fosse. [+]
1295 TC 1/ 890 Alẽ mar tĩjna ollo por passar et conquerella dala dessa parte [que a] m[ou]risma l[ey] tĩjna, ca o d[a]ca por en seu poder o tĩjna, que asi era. [+]
1295 TC 1/ 895 Et demãdou perdõ ao poboo et a quantos y estauã, que se del, por algũa mj̃gua que en el ouuera, querella auj[ã], que llj perdõass[ẽ]. [+]
1295 TC 1/ 896 Quinta feyra foy aa noyte aquel dia en que este sancto rey, de que a estoria a contado, leixou a vida deste mũdo et se foy aa perdurauil, hu reyna aquel cuio seruidor el foy, que llj teuo y bõo reyno apparellado. [+]
1295 TC 1/ 896 Aquel [uer]dadeyro poderoso Deus -que a este seu [sancto] seruo rey deu sen et saber et ualer et p[oder] de todas estas onras de suso ditas [mere]çer et acabar en este mũdo morta[l et] auer as outras do rreyno perdurauil - l[eixe] elle sempre uiuer et durar en aquella fol[gãça] que llj Deus ouue apparellada; et a [nos] leixe de tal guisa peseuerar pel[a de]reyta carreyra, per que merescamos auer [parte] cõ el en aquella sua sancta folgãça d[e clari]dade, que nũca escureçe nẽ her[da en] nẽhua tristeza, mays sempre pr[azer et dul]çor et alegria. [+]
1300 XH I, 0/ 4 O quarto dia alumeou os çeos et a terra cõ o sol, et cõ a lũa, et com as estrellas; et posoas ẽno firmamento: osol por lo dia, et a lũa et as estrellas pera anoyte. [+]
1300 XH I, 0/ 53 Et Yonjto porla entrada do saber das estrellas de que oyra falar aseu padre Noe, et oaprendera del -que segundo achamos porlos escritos todos os santos Padres souberõ logo de começo moyto dos saberes das cousas çelestiaes, et aprenderõno elles de Adam et despoys [hũus] dos outros cõmo forõ vijndo por la lyña - et oal por merçede quelle Deus quiso fazer, et lle dou aly dom de sabedoria, [asi] cõmo diz mẽestre Pedro ẽno capytolo que fala do ordenamento dos fillos de Noe et de Nẽprot, que achou este Yonyto açiençia da [astronomya]. [+]
1300 XH I, 0/ 69 Outrosy [Rregma] poblou os rregmeos, et ouvo dous fillos: hũ Juda et o outro Saba; et Juda foy morar em fondo de Africa, et aquela terra anome Asperia cõmo a postromeyra terra de España, da estrella aque dizẽ Espero, que nasçe et paresçe sobrelo termyno de ambas estas terras; et desto ficou aaquela gente este nome quelles diserõ despoys Judeos do nome del, segundo conta Josefo ẽno sexto capitolo. [+]
1300 XH I, 0/ 80 Despoys desto, por poer elles nome asua terra, pararõ mentes em hũa estrella de ouçidente que paresçe quando se pom o sol, et por que esta estrella anome Espero chamarõ elles aasua terra de España, Esperia. [+]
1300 XH I, 0/ 94 De cõmo os omẽs creerom ẽnas estrellas. [+]
1300 XH I, 0/ 94 Et catarõ pera çima sobre todoslos elamẽtos ao çeo; et ẽna noyte, quando foy dado aas estrellas que paresçessem luzẽtes, et virom cousas tam claras cõmo as estrellas et a lũa, et por la vista destas que tam bem paresçiam de noyte, et pararõ mẽtes ao sol cõmo alomeaua o dia; et quanto era mays grande et mellor oque el paresçia et alumeaua que a lũa et as estrellas. [+]
1300 XH I, 0/ 94 Et departĩdo ẽnas naturalezas et cursos das estrellas acharõ queas hũas se [moujam] et as outras nõ; et das quese mouyam et nũca quedauã escollerõ et cõtarõ que erã sete; et por quese mouyam et nũca quedauã de andar nẽse parauã em nẽgũ lugar et andauã apartadas hũas das outras, et por esto diserõ que cada hũa dellas avia seu çeo apartado en - que nõ era outra estrella nẽgũa, et [chamarõlles] planetas, et planeta tanto quer dizer cõmo estrella andadeyra; et derõlles este nome de planos que diz ogrego por tal andar. [+]
1300 XH I, 0/ 94 Et estas sete estrellas planetas ou [andadores], poserõ acada hũa seu nome synalado: et aaquela que esta ẽno primeyro çeo quee mays açerca de nos, diserõlle Lũa. [+]
1300 XH I, 0/ 94 Et teuerõ que estas sete estrellas erã ja mays altas, et mays çelestiaes, açerca de Deus queos elamẽtos; et leyxarõ de adorar aqueles et adorarõ a estas estrellas. [+]
1300 XH I, 0/ 95 Em pos esto, contendendo em estas rrazões, os sabios [gentijs] daquel tẽpo et [pararõmentes] áás outras estrellas meudas et moytas que [paresçem] por lo çeo, et entẽderõ quese nõ moviã, mays que estauã ficadas ẽno firmamẽto, quee o outauo çeo, entrando ẽna cõta as sete que dissemos das planetas; et aas estrellas [diserõlles este] nome estrellas de ester, por que estam ficadas ẽno firmamẽto et quedas que nũca se mouẽ de seu lugar, empero queas leua cõsigo sempre ofirmamẽto. [+]
1300 XH I, 0/ 95 Et aestas dizemos estrellas cõ dereyto de sua natura et calidade et curso ; mays nõ chamamos aas planetas cõ dereyto estrellas, mays planetas, ou [andadores], ca de outra [guisa] logo estariã ficadas cõmo as estrellas, senõ quelles dizemos estrellas por lo grande [vso] que avemos de chamar estrella por toda cousa que véémos rreluzer em çima ẽnos çeos. [+]
1300 XH I, 0/ 95 Et os [gentijs] veẽdo este saber tam noble, tãto entenderõ et estudarõ et penssarõ em el, que achando os [hũus] hũ pouco, et os outros, empos aqueles, outro pouco, et assy fazendo ata cabo queo acharõ todo et ajuntarõno em hũ os de despoys, et ouverõ açiençia da astrologia, quee osaber das estrellas, et aestrologia ha aqueste nome de astris que dizem em latym por [estrellas], et dizẽ logos [em] grego por rrazõ; et astrologia tanto quer dizer cõmo rrazõ ou çiençia do saber das estrellas. [+]
1300 XH I, 0/ 95 Et despois desto partirom aquel outauo çeo em doze partes, et fezerõ figuras deles, et aquelas doze partes que fezerõ daquel çeo, poserõ acada parte seu nome segundo as feguras das estrellas que paresçiam em essas doze partes. [+]
1300 XH I, 0/ 98 Pero ontre estes ouvo y outros [algũus] omẽs leterados et sabyos, et entẽderõ por lo seu saber et por la sua rrazõ que nõ [eram] moytos deus nẽ poderia séér mays de hum Aquel que da força et vertude atodas las cousas et nẽgua outra cousa nõ da aEl poder; et diserõ que nõ [cõuyña] nẽ era rrazõ dereyta de orar senõ aaquel sóó; et ensynarõ aas gentes que aquelas ymages et orações que faziã aos çeos et aas estrellas que de creaturas erã et feytas acreaturas; et que mellor era fazer las aAquel que as criara todas. [+]
1300 XH I, 0/ 118 Et Cam mudou oseu nome, et chamosse Zoroastres, que quer tanto dizer cõmo mẽestre ou sabeo das estrellas. [+]
1300 XH I, 0/ 125 Et el traballaua ẽnos saberes do [quadrunjo] et sobre todo do saber das estrellas; et esto asy achamos queo fezerõ pero hũus mays et outros menos, porla mayor parte todos los padres [da] lyña, tã bem em esta segunda ydade cõmo ẽna primeyra asy cõmo vos contamos ẽnas rrazões da primeyra ydade, queo cõta delles Josefo. [+]
1300 XH I, 0/ 125 Ontre todas las outras terras, os de Caldea se traballauã do saber das estrellas mays que outra gente em aquela sazõ; et plouvo moyto dello aTare, et quedou aly et morou el et sua [cõpaña]. [+]
1300 XH I, 0/ 128 Onde diz sobre este lugar Lucas, obispo de Tuy, que estas prouas destes saberes nõ as poderiam fazer senõ omẽs que viuessem quinẽtos et [triijnta] ãnos, et diz que tantos ãnos he ogrande ãno; pero achamos em outros sabios queo grãde ãno he [seysçentos] et seys, et cõtam que menos vida de grande ãno quese nõ poderiam prouar nẽ véér os juyzos das estrellas et dos çircos et dos corpos çelestiaes, et buscarõ et fezerõ estormẽtos [pera] ello, et trauallauã moy bem em aprenderlo et em ensynarlo. [+]
1300 XH I, 0/ 128 Et conta aquel Abul Ybeyt, em aquel capitolo, que ao tempo [en] que Abraã ouvo a nasçer, que ẽno çeo paresçeo hũa estrella moy rreluzente, cõmo nasçem as estrellas aque chamã cometas; et aquela estrella nõ soya aly aparesçer dantes , et vioa el rrey, et pero que el era [estrologo], cõmo vos avemos cõtado, queo aprendera el rrey Nẽprot de Yonyto em oriente, et fezóó el despoys aprender aos seus herdeyros, duldando que queria dizer ou synyficar aquela estrella que asy paresçia novamẽte et nõ soya paresçer y dantes; et envio por los estreleyros de todo oseu rreyno que viessem [apressa] antel, et desque vierõ pregũtoulles que cousa mostraua ou sygnyficaua aquela estrella nova. [+]
1300 XH I, 0/ 128 Os estreleyros aviam ja vista aestrella, et sabiam oque era, pero catarõ de cabo et mays [cõpridamẽte todo seu] feyto, et entenderõ todo oque mostraua, et diserõ asy ael rrey: [+]
1300 XH I, 0/ 128 "Señor, oque nos entendemos et véémos em aquela estrella nõ te queremos encobrir oque he, mays diremos te toda averdade; et señor, pedimos te por bem et por merçede que nos nõ sejas sañudo por ello, nẽ nos váá peor contigo. [+]
1300 XH I, 0/ 128 "Señor nos entendemos et véémos [per] aquela estrella, que ẽno teu tempo omẽ de taes feytos et de tal poder víj́nra, que por el et por lo seu cõsello et os seus feytos, et porlos de aqueles que del víj́nrã, seras perdido tu et teu rreyno, et serã destroydos et desfeytos os teus deus que tu adoras, et ajnda te dizemos mays: que este feyto he daquel Deus que fezo todaslas cousas et as tem em poder; et por que duldamos ẽnas cousas que ante am de vĩjr, dizemos te que nõ sabemos seo querra El desuyar. " [+]
1300 XH I, 0/ 130 Et despoys que foy Abraã moço grandezillo, el rrey tyrou odecreto que avia posto et dado da morte dos nenos; et asegurousse Tare, et esto foy quando o sol foy posto, et tyrou sua moller et seu fillo da coua; et quando [forom] fora da coua, catou Tare ao çeo et vio aestrella de Jupiter estar sobrela cabeça de Abraã; et foy Deus fazendo bem aafazenda de Abraã, et começou logo aléér et aaprender osaber das estrellas, et sayo em suas palauras et em seus feytos moyto amygo de Deus et seu seruo; et começou logo adizer que nõ erã nada os ydolos senõ loucura et vaydade; et predicaua que hũ era oDeus que criara [todaslas] cousas do mũdo, et as fezera, et as mãtyna, et as [tyña] todas em poder, et que nõ [erã] moytos deus cõmo as gentes loucas diziã et os faziam, et os adorauã; et predicaua avnydade de Deus, et desdezia os ydolos, et viltauaos. [+]
1300 XH I, 0/ 134 Et segundo diz hũ doutor dos frayres menores quese traballou de tornar as [rrazoes dOvjdio] mayor ateoligia, diz que falou [Ovjdio] aqui encobertamẽte et por semellança, et daquelo que el diso que viuera aquel sangre em aquela [guisa], diz ofrayre que nõ poderia al séér senõ queos do lynagéé de aqueles que ficauã ẽna terra, moços pequenos ajnda, que despoys que forã cresçendo et se vestirom dos bẽes de seus parentes, cõmo se [enbestia] aquel sangre da terra de seus mayores, cõmo diz [Ovjdio], et apoderarõse da terra estes cõmo erã poderosos seus primeyros parentes et estes que ouverõ [a forteleza] et os talentes de aqueles padres, et empero diz que nõ erã tã grandes de corpos nẽ tã valentes amãos cõmo elles, et despoys que forõ moytos leuãtarõse contra seus deus et lidarõ cõ elles, et diz queos vençerõ et que Jupiter et os outros deus que fugirã ao Egipto, et hũ delles, que avia nome Tyfoueo ogrande gigante, foy tras elles, et elles cõmo erã moy sabedores por lo saber que sabiam das estrellas et por la arte magica, quee osaber dos encãtamẽtos, et osabiam elles todos moy bem, trasfigurarõse em aquelas feguras que disemos por se encobrir dos gigantes queos nõ achassem, nẽ os podessem tomar; et em tal [guisa] sse mudarõ que aqueles queos vissem que creessẽ que aquel carneyro de Jupiter que verdadeyro carneyro era, et outrosi que cada hũa das outras [anjmalias], em cujas feguras disemos queos adorauã os [gentijs], por ydolos dos seus deus. [+]
1300 XH I, 0/ 134 Venus aquẽ elles chamauã deessa damor, et de apostura, et de fermosura se encobrio em fegura de peyxe; et Venus he nome daquela planeta cuja estrella paresçe em hũ tẽpo do ãno aatarde quando se pom o sol em ouçidente sobre España, et em outro tẽpo em oriente aamanãa ante quese leuãte o sol, et quando paresçe em ouçidente dizẽlle espero, et quando em oriente [luzeyro]; [+]
1300 XH I, 0/ 134 Et segũdo oespoẽ os autores dos [gentijs] et dos outros mẽestres, Mercurio tãto quer dizer cõmo deus dos mercadores, et outrosi era deus do tribóó ontrelos [gentijs] -et som otriuio, agramatica, et auyaletyca et arrectorica -, et esto por que era el [mays] complido mẽestre destes tres saberes que outro ontre seus [gentijs], et he outrosi Mercurio nome de aquela planeta que anda açerqua do sol que nũca se del parte de noyte nẽ de dia, et he hũa estrella pequena, et bem pode véérla aly [perlo] dia claro oquea bem catar. [+]
1300 XH I, 0/ 139 "Padre et meu señor: asy queria eu, que vos que esso dizedes que entendessedes ofeyto dos ydolos cõmo som fuste, et pedra, et terra, et feyturas das mãos dos omẽs, et como os mãdam fazer as gentes aseus talentes, et cõmo querem, et de dous ollos, et de duas orellas, et de dous narizes, et de duas mãos, et de dous péés, que fazẽ ao que de fegura de omẽ he; et se nõ quisesse oque faz aymage nõlle faria de estas cousas todas mays de hũa, et ẽno poder et mesura do omẽ quea faz, jaz todo oseu cõplimẽto, et ajnda mays digo quelle faça todas estas cousas cõplidas et ajnda dobladas, ou mays quatro ollos, et quatro orellas et [asi] das outras cousas, et ajnda quantas mays quiser, como dizẽ de Argo opastor [da] sua deessa Juno que avia çento ollos, empero queo matou Mercurio, nũca lle tanto farã que veja nẽ ouça, nẽ entẽda, nẽ synta, nẽ som os ydolos em outro estado senõ que cada dia vam tornãdose em aquelo donde forom et esto he aterra, ca as aruores, et as pedras, et ajnda os ferros et todaslas outras cousas que ẽna terra som, della forõ tomadas et della nasçem et em ella se tornã quanto quer que [tardem]; poys destas cousas som as ymages dos ydolos. " [+]
1300 XH I, 0/ 141 Onde, segundo todas estas rrazões que avemos ditas, os ydolos nõ am nada daquelo por que as gentes neyçias et enganadas os adorã; et sobre todo queos espiritos maos nõ vam anẽgũa cousa se nõ por soltamento de Deus, cõmo he dito, asy cõmo quando véém aos encãtamẽtos et aos espirimẽtos que prouã os sabios por queos solta Deus aaqueles espiritos por los nomẽes de noso señor Deus que El quer que ajam sua vertude et seu poder et sua onrra; et esto cõplese ajnda quando oespirimẽto se faz cõ ordenamẽto das estrellas que pertẽesçem pera ello. et otẽpo he estonçes. [+]
1300 XH I, 0/ 141 "Et partironse em esto aquela donde lle vynã tantas et bõas rrazões, et pensarõ em ello, et diserõ que [per] ventura poderia seer este moço odaquela estrella que paresçera deque falarã os estreleyros ael rrey Nemprot; pero doyasse Tare cõ todo esto da perda que tomara em suas ymages quelle seu fillo quebrãtara, et sobre todo quesse temja moyto, cõmo omẽ bõo et [apreçibido] das cousas que aviam de víj́nr, que por ventura ou [os] matariam aly os caldeos por ello, ou lles fariam grande dano et desonrra, cõmo contesteçeo despoys. [+]
1300 XH I, 0/ 141 Et Abraã logo que soubo falar logo amou moyto de léér, et lya et aprendia moyto em pouco tẽpo, et esto era por queo amaua moyto, ho al por que era [de] moy bõo coraçõ et moy et sotyl et engenoso pera aprender; et começaua logo aaprender osaber das estrellas et as naturas das cousas, et ya em ello cõmo omovia arrazõ do bõo syso, et cresçeo moyto agina, et sayo grande, et fermoso, et sysudo, et esforçado et bem rrazoado, et moy lympo, et de bõos costumes. [+]
1300 XH I, 0/ 145 Et em todo esto forom sonãdo por toda aterra estes feytos de Abraã tanto que chegarõ as novas ante el rrey, dizendolle quea gente quese ya [aluoroçãdo] contra os ydolos et cõtra acréénça deles quelles el [rrey] dera, et lles ensynara aorar, et conque os [tiña] quedos et apagados atodos; et que perderia el em esto; et desto pesou moyto ael rrey, et nẽbrouse moyto do que oystes quelle diserõ os seus estreleyros da estrella, et foy tam [sañudo] quelle vẽeo em coraçom de matar Abraã, et seu padre, et toda sua [cõpaña]; et leyxou de fazer esto cõ medo de Deus. [+]
1300 XH I, 0/ 147 Tare et Adiara temẽdose del rrey que era forte et sabio das estrellas, et pensando queo saberia el por outra parte, nõ lle ousarom [emcobrir] averdade, et diserõlle todo: otẽpo enqueo fezerõ, et cõmoo encobrirõ et todas las cousas desto contarõ por via ordenaria ael rrey; et cõmo quer queo manyfestauã por lo medo que aviam del rrey diz aquela sua estoria queo [manyfestarõ] fiando ẽna vertude et merçed de Deus. [+]
1300 XH I, 0/ 182 "A oytaua espera quee o çeo en que andam as estrellas que som firmes sempre, vay en derredor de oriente sobrela terra ata ouçidente, et des do cabo de ouçidente som os [avismos] ata oriente; et sempre se rreuolue em esto et faz esto atã grande presa que se estoruo nõ ouvese que todaslas cousas trageria aaprimeyra mezcla et ao primeyro confondimento enque forõ primeyramẽte, et contra esto [posolle] contra as sete estrellas oque criou aquelas et todas las outras cousas que ẽno mũdo som. [+]
1300 XH I, 0/ 182 Et estas sete estrellas am seu cosso contra oal daquela oytaua espera, et começã em ouriente et veẽ [per] su terra aouçidente, et de ouçidente, por sobre terra, [a ouriẽt]; mays he tam grande aforça do firmamẽto daquela espera outaua que vay contra aquelas, queas leua de ouriente sobrela terra aouçidente, et de ouçidente por su aterra aouriente; de [guisa] queos que esto nõ sabem, teẽ que estas andam por sy seu cursso, daquela [guisa], onde dizem que anda o sol em hũ dia [de ouriente] aouçidente ẽno seu çirco et nõ he asy; et aestas sete estrellas, que som aquelas soas que temperam aquela tam grande pressa de correr et daquel fogyr do çeo, et vam encõtra os eyxes del, et foy dado poder departido das outras cousas ẽna primeyra ley da créénça do mũdo; et asy que destas sete estrellas, cada hũa ha seu çirco departido das outras [per] hu andam; et estas sete estrellas am nome planetas; et planeta he palaura tomada de grego et quer dizer tanto cõmo estrela que anda em seu cabo; et os nomẽs delas som estes, et vam elles ordenados ontresi desta guysa; et os çircos dos seus çeos cõmo séém em esta maneyra: [+]
1300 XH I, 0/ 182 Et bem teno que do que das estrellas, et dos corpos çelestiaes, et das plagas do çeo -et plagas [que[r]] tanto dizer cõmo as partidas ou carreyras del - eu ey dito ẽna rrazõ do çeo, et moyto do que dizem daqui adeante, que bem osabes tu ca te traballaste ende et te [traballas] ajnda cõmo deues de saberlo et sabes lo: mays ao caualo ligeyro nõlle empéésçe de lle poer hũa vez as esporas ẽno cosso, et asy nẽ ao sabeo enlle falar ẽna sua sabedoria, que seo bem falam aly et el [moyto] desto sabe dantes, mays sabe despoys. " [+]
1300 XH I, 0/ 183 Aplaneta de Venus -aque os nossos chamã [deessa] de fremosura - a seu poder sobrelas sementes de todaslas cousas, et esta as faz emprenar, et parir, et abastar ao mũdo; et por ende he estrella de abondamẽto. [+]
1300 XH I, 0/ 183 Et quando el he ẽna parte do çeo hu as estrellas do syno do Leon se ajuntam áás estrellas do syno [do] Carneyro, aly onde aestrella Srio -et esta he aaque dizem canycula, donde som chamados os dias canyculares - et deyta os fogos yrados [porla] boca, et mudase aly oçirco do ãno enquese outrossy muda otẽpo, que sal estonçes oestio et entra ho outono; et outrosi quando he osyno do Capricornyo et do Carneyro su [quẽ] esta aboca do Nylo ascondida, quando vay aeste lugar quee dito destes synos aestrella de Mercurio, quee señor das agoas, fere ẽnas bocas ou ẽnos manadeyros do Nylo posto de suso ofogo da sua estrella; estonçes o Nylo abre sua fonte et [maña] et cõmo cresçe omar ẽnos cresçementos da lũa et sal o Nylo cõmo lle manda Mercurio, et cresçe et cobre as terras et tẽperaas, donde am todaslas terras do Egyto todo oque am mester et de quese [mãteẽ] et nõ colle as agoas nẽ as torna aamadre ata quea noyte nõ aja as oras ygoães cõ odia. ""Et em esta rrazõ sobre este lugar da fonte do Nylo achamos que ouverõ [hũus] dos auçiaos hũa créénça vãa: queo cresçer da fonte do Nylo donde el sal por las terras et rrega as herdades, diziam que aquel cresçer quelle [vyña] daquelas neves de Etiopia. [+]
1300 XH I, 0/ 183 Et Çesar, desto podes tu aver por testigo acolor meesma do pobõo que mora em Etyopia, que som todos negros, et am osangre queymado da grande caentura do sol, que aly faz opoder do seu feruor, et dos bafos do abrego, ou vendaual, quee [ontre] os ventos [omays] caente, donde am os omẽs daly acolor moy negra Et sobre esto tem tu que toda cabeça de rrio, qual quer que seja, que por geada ou neue quese faça, moyta agoa da, moyta agoa dela, que nõ jncha nẽ cresçe senõ desque entra overão, por que estonçes se começã arreter et deslyr as neues et as geadas que opoder do frio tem coalladas; mays o Nylo nõ leuanta tam altas suas agoas nẽ as cresçe ata que nõ nasçe ha estrella Cam, nẽ chega asua agoa ante áás rribeyras ata queo dia seja ygoal da noyte; et esto he ẽno mes de Setẽbre quando o sol entra ẽno signo da Libra; et por estas rrazões que ditas som nõ sabe o Nylo aley das outras agoas nem cresçe em jnverno et quando vay o sol moy alongado estonçes nõ ha asua agoa del ho offiçio queas outras agoas am; et quando vay o çeo destemperado, em medio dos grandes feruores do sol, estonçes sal o Nylo et trage amoyta agoa, et esto he su açytara de medio dia, que arde tanto que queyma; et esto se faz por que ofogo do eyxe do firmamẽto nõ se ençenda, et ençẽda el as terras et as queyme; et acorre desta guysa o Nylo ao mũdo. [+]
1300 XH I, 0/ 187 Estonçes cõ asua escuma combate as estrellas: tam altaa envia; et todas las cousas tremẽ ante as suas ondas, et tornasse escumoso oseu rrio da escuma [emp[er]o] queo façam as suas ondas que esto he com moytos marmoles que arranca quea ẽnos montes daly et el leuaos. [+]
1300 XH I, 0/ 195 Et Abraã por estas rrazões sobre ditas, et por que era sabedor [da] astronomya, -que segundo diz [meestre] Pedro, Abraã fezo mẽestre dela aCã, fillo [de] Noe, de que avemos dito quese cãbeara onome et chamauã lle Zoroastres - et vio por esta arte queo destemperamẽto do ayre, que faz segundo queas planetas se alçam ou bayxam, quese tornã acabo de [çinqueeenta] ãnos aseu tẽperamẽto, et em seu estado cõmo avyam primeyro; daquelo que vio quese fazia ẽnas estrellas quiso el fazer [semellança] dello ẽnas terras, et mãdou por ende aaqueles que por lo seu syso se ouvessem aguyar, que daly adeante, cada quese cõplissem çinquoéénta ãnos que chamasem ao postromeyro ãno jubileu, de jobel, que quer dizer tanto cõmo çinquoéénteno, asi cõmo contamos de suso. [+]
1300 XH I, 0/ 250 Estonçes Jupiter veẽdo quã de coraçõ fugia Yo et nõ oqueria asperar, fezo por seus encãtamẽtos et [porlas] estrellas, de que era moy sabio, desçender hũa grande [neuoa] em aquel val, et encheo todo, et fezoo moy escuro, tanto que ajnfanta nõ sabia pera onde yr, et embargouse do correr; et chegou Jupiter, et alcançoa, et tomoa; et forçoa; et ella ficou preñe donde despoys vierõ moytos et grandes lynages de rreys et de moy [grãdes omes], cõmo diremos adeante. [+]
1300 XH I, 0/ 250 Et esta Juno sabia moyto de [encãtamentos], et das estrellas, et os costumes de seu marido Jupiter, et estaua estonçes ella em hũ tam alto lugar que toda de aly paresçia aquela terra avista de ollos, et vio aquelas neblas em aquel vale, et catou por todo omũdo , et ẽno çeo nem ẽna terra nõ vio outro nublo, nẽ [nuve], nẽ nebla, senõ aquela; et segũdo conta Ovjdio ẽno primeyro libro do seu Libro mayor, diz que sabia ella que destas duas cousas et naturas se [leuãtauã] estonçes aquelas neblas; ou de terra mollada et humorosa, ou de rrio. [+]
1300 XH I, 0/ 251 El rrey Jupiter tam sabio era, que tam bem ẽnas cousas de jogos cõmo ẽnas outras de grandes feytos, por lo seu grande saber das estrellas que escollia as cousas que aviam de [vĩjr], tã bem ẽnas hũas cõmo ẽnas outras; et sobre todo ẽnas cousas queos [hũus] dos seus deus dos gentíj́s aviam de fazer ou faziam aoutros, Jupiter sentio dantes a [vijnda] da rreyna Juno sua moller, et ante queo ella podesse véér mudou Jupiter por seus encantamẽtos et sua sabedoria aYo em jovẽca, et que semellasse vaca, et fezoa moy fermosa. [+]
1301 GTL f. 1r/ 39 Et se forõ [...] prellados que fiquen [...] peña hã aqueles clerigos acorre et porque [...] de nõ paresçer a praço por engano porque se [...] pressos por lo poder dos leygos. [+]
1301 PP V, 48/ 29 E assi deve fazer mostrar sse polo que dize en el Avangelio : "se cristao a querella de ti, por torto que lle fizische, dexa aly la offerta que queres fazer e vẽ rrogarlo que te perdon; e despoys vẽ offerresçer". [+]
1301 PP V, 48/ 32 Et en tal rrazõ como esta dixerõ os Sanctos Padres que nõ peca mortalmente el prellado, maguer os outros escandalizẽ por rrazõ del, poys que el nõ a culpa; ca la verdat que tiene lo escusa solamẽte del pecado e mayormente el ben que faz. [+]
1325 TPc II, 19/ 35 Et esto a lugar nõ tam solamente na cousa movil que a de seer mostrada en juizo, mays aynda ennas rendas e ennos fruytos que dela seyssem depoys que o preito fosse movydo sobrella. [+]
1350 HT Miniaturas/ 41 [Despoys] d ' esto pasados os tres dias, et ao quarto quando luziam as estrellas, fezo Medea com engãno seu fogo moyto apresamẽte. [+]
1350 HT Miniaturas/ 52 Aynda che digo al, que se eu de aquesta vez en ty falezco que a maçãa para mj̃ nõ julgares, feyto acõtesçera y por que tu te arrepentiras et nõ te valrra nada et se orellas as, ben deues esto oyr ' [+]
1350 HT Miniaturas/ 89 Ante pensemos de enviar nosos mãdadeyros para toda Greçia a todos los rreys et condes et duques et prinçipes que y ouver, que [venã] todos aparellados para yr sobre Troya a vengar seu despeyto. [+]
1350 HT Miniaturas/ 91 Et mãdou que todos los de Greçia viesen sen mays tardar, et que nõ fose y õme que plazo demãdase. et elles fezerõn o asi et aparellarõ todas las naues et garneçerõ -n as moy bem de armas et de quanto menester aviã. [+]
1350 HT Miniaturas/ 106 Et nõ quiserõ fazer mays tardança, et aparellarõ moy bem suas naues. [+]
1350 HT Miniaturas/ 106 Et façamos aparellar moy agiña hũ sacrifiçio. [+]
1350 HT Miniaturas/ 121 Et quando foy outro dia, ante que o sol sayse, os castelos forõ todos moy bem aparellados et moy bẽ bastidos [per] las naus de armas et de quanto aviã mester ¿que uos direy? dizẽ que nũca foy gẽte tã bẽ armada nẽ tã bẽ guisada. [+]
1350 HT Miniaturas/ 129 Et vos apreçebede vos oy mays que eu vos digo que agora veẽo a mj̃ o mãdadeyro que me diso que os gregos erã ja aparellados de batalla peça avia. [+]
1350 HT Miniaturas/ 137 Et, senores, [v[e]edes] aqui tres mjll caualeyros moy açerca de [uos] que nõ temẽ sua morte nẽ sua prijon, nẽ veẽ aqui por al senõ por gaãçar preço et onrra et esquiuar a desonrra des oy mays nõ vos farey longa rrazõ mays vaamos los ferir que mester nos he ' Et logo se leyxarõ yr a eles et sabede que acharõ a batalla moy aparellada tã açerca de quanto hũa baIesta poderia tyrar. [+]
1350 HT Miniaturas/ 194 Et outros a y a que dizẽ panoçios et an as orellas tã grãdes que cobren d ' elas todo o corpo. [+]
1350 HT Miniaturas/ 296 Et aly veriades tender moytos pendões et atar -los ẽnas lanças et moytas [synãs] aparellar. [+]
1350 HT Miniaturas/ 296 Despoys d ' esto enbraçou hũ escudo blanco cõmo a neue, et todo orellado de rrubes et de esmeraldas fremosas et claras et de grã preçio mays a broca era de ouro fino et cõ aljofres et ourofreses et cõ pedras preçiosas. [+]
1350 HT Miniaturas/ 338 Et eu teño y [mjñas] naues gisadas et aparelladas para me yr. [+]
1370 CT 1/ 235 Et foy moy toste aparellada et guarnida de quanto auj́a mester. [+]
1370 CT 1/ 250 Conta a estoria que, ẽno mes en que as aues começã a cantar, forõ as naos, que en mao ponto entrarõ en Greçia, todas aparelladas et gornidas de quanto mester auj́ã. [+]
1370 CT 1/ 263 Et nõ falemos en esto mays, ante penssemos de enviar nossos mãdadeyros per toda Greçia a tódoslos rreys et condes et duques et prínçepes que y ouuer, que venã todos aparellados de yr sobre Troya a vẽgar nosso despeyto. [+]
1370 CT 1/ 264 Et aparellarõ todos suas naues, et gorneçérõnas moy ben de armas et de quanto mester auj́ã. [+]
1370 CT 1/ 286 Et nõ quiserõ fazer tardança, mays aparellarõ moy ben suas naues. [+]
1370 CT 1/ 286 Vaamos todos ao paaço que he chamado Élida, et façamos moyto agiña aparellar hũ sacrifiçio aa diosa, ca per força nos cõuén de lle sacrificar. [+]
1370 CT 1/ 306 Quantos estauã en aquel lugar loarõ todos este cõssello, et leixarõ passar a noyte, et quando foy outro día, ante que o sol seísse, os castelos forõ todos moy ben aparellados perlas naues et moy ben bastidos de armas et de quanto mester auj́ã. [+]
1370 CT 1/ 317 Mays uós apreçebédeuos des oymays, ca eu uos digo, sen falla, que agora uẽo a mj̃ hũ messageyro, que me disso que os gregos erã ja aparellados de batalla peça auj́a. [+]
1370 CT 1/ 328 Et sabede que acharõ a justa moy aparellada et moy mays a çerca que hũa beesta podía tirar. [+]
1370 CT 1/ 438 Et outros a que dizẽ pauoçios et an as orellas tã grãdes que cobrẽ delas todo o corpo. [+]
1370 CT 1/ 486 Et fezo rrenouar et desfazer tódaslas naues, en guisa que este[ue]sem gornidas et aparelladas et guisadas pera aquilo que conprise. [+]
1370 CT 1/ 540 Et todo esto me entra per hũa orella et me sal perla outra, mays de oiemays nõ ha y al: quérome quitar deste affán et tornarme a este, ca a fazerme cõuẽ. [+]
1370 CT 1/ 657 Despois que todo esto fuj feyto et as naues bẽ bastidas et bem aparelladas et ben gornidas, os gregos poserõ fogo a suas pousadas, que auíã moy grandes et moy belas, que fezerã de longo tenpo. [+]
1370 CT 1/ 681 Et os uosos mais priuados et en que mais fiades, eses uos afogarã, ca eles uos tẽem a morte aparellada. [+]
1370 CT 1/ 685 Et eu teño ia mías [naues] aguisadas et aparelladas pera me yr, ca en toda guisa me cõuém de leyxar a Troya et yr buscar outra terra hu uiua. [+]
1370 CT 1/ 724 Poys que Pirio ouuo suas naues ben acabadas et bẽ aparelladas de quanto mester auíã, logo, sem mays tardar, entrarõ ẽno mar et mandarõ alçar as uergas. [+]
1390 MS [I, 1]/ 1 Et seẽdo ja desasperado para morte, chamey Santiago et en chamãdo o nome del sayome a seeta tã rregeamente por la orella co~mo se sayse entõ da beesta. [+]
1390 MS [I, 1]/ 59 Et nõ creas que por ende cayas en periuro, ca che tomara a santa cabeça de Santiago et leuarla as a Galiza, hu jaz o corpo de Santiago Zebedeu; et que esto que che eu digo he uerdade, esto averas: quando chegares ao porto acharas hũa naue aparellada de quanto ouveres mester, et poys que entrares en ela averas grãde door de feuere, et entõ teus cõpaneiros furtarã da cabeça que leuas dous dentes, et entõ leuãtarse a hũa tã grãde tẽpestade, que por pouquo a naue seera afondada, et os cõpaneiros et os outros que y foren, cõ medo de morte, chamarã Nostro Señor que por lo rrogo de Santiago os liure do perigoo d ' aquela tẽpestade. [+]
1390 MS [I, 1]/ 117 Et en outro dia ouverõ cõsello Calrros cõ os seus caualeiros, et mãdou enbrullar as cabeças dos caualos de lenços et encher as orellas de dentro de panos, que nẽ podesen veer as carãtonas nẽ oyr as vozes da cãpaynas. [+]
1409 TA III,4/ 57 Et se o potro en o tal llugar naçer, as hvnas mais duras et mais fortes porllo vuso da naçença et mayor mente se husar, en mentre he tenro, dandar en eses montes pedregosos, et por huso do sobyr et do deçer deses montes faranxelle as qoixas mellorres, et a natura, aparellada poren para defendimento das coixas, faze os osos mais grosos. [+]
1409 TA III,4/ 73 A fremusura do Cauallo deuese conoçer no corpo grande et llongo et que os nenbros rrespondem ao corpo asy como conuen et a cabeça ligeira et conuiniuelmente longa, boca grande et esllauada, os nares grandes et jnchados, ollos grosos, non cauados nen escundudos, orellas peqenas et esperilladas, o collo longo et delgado contra a cabeça, queixadas bem ligeiras et ben seqas, na coma pouqos cabellos et chaos, o peito chãao et rredondo, a çernella non aguda mais como tenduda, dereita et ancha; [+]
1409 TA III,4/ 75 Et a miude con sobeieduen de carne sobre llo coiro a que dizen nara ou çelso et aas uezes naçe con algũas sobeieduens de carne ou de llandoas que se ieeran ontre o coiro et a carne, et son chamadas llandooas o serosullas que dizen porcas, mengoa a natura por çerto quando o Cauallo nace auendo ollo ou orella ou nares meeos dos outros, mengoa a Natura quando o Cauallo naçe con hũa anca mais dereita que a outra, onde todauia a coixa en algũa he mengada et tal Cauallo chaman stulmato; [+]
1409 TA III,4/ 87 quando as llandoas engrosaren ou [engro] creçeren mais que soem llogo poras cordas de sedas so o goto do Cauallo et correllas as duas uezes no dia, a noite et a mañaa et lauarllas as asy como conuen et untaras todo o goto con manteiga moitas uezes no llugar da door et cubrillas a cabeça con llãa et parao en lugar csente, et se as ditas llandoas non mingaren et se non desfezeren por estas cordas, tira as ditas llandooas ao Cauallo todas de Reyz asy como o uerme et tal cura lle faras como dito he do uerme, ou se non fenderas o coiro ençima da llandooa et poerllas ençima o poo do Rosalgar como dito he. [+]
1409 TA III,4/ 101 Para o polmo fage anel de lentisco, et pono en medyo da fonte do Cauallo asy como estrella, Et se mester for dalle huun pouco et llogo sera saão. [+]
1409 TA III,4/ 125 pon ençima da hanca sutilmente hũa estrella ou espello por que aian os homores que deçem as door camjño de sayr por y et bullyras con este espello ou estrella moitas uezes no dia premendoo et tragendoo arredor que posa mais çedo seyr por y fora a podreem et mouan o Cauallo en peqeno paso que por rrazon do mouemento corran os homores a estrella ou espello; [+]
1409 TA III,4/ 151 Ssee a encrauadura for na terçeira speçia que non dane o tuello mays pasa por meyo ontre o uiuo et a huña et esto mesmo lle faras en todo como che na segunda espeçya ensyney, pero que aynda y mays ha sobre esto conuen a saber que aparellada et descuberta a encrauadura asy como o meestre faz talen aa huña de fora ataa a danadura do crauo que lixo nen podreen nenhũa non posa ficar na chaga por nenhũa gisa. [+]
1409 TA III,4/ 151 Et Nota que todas llas encrauaduras que ha de dentro non tangen ao Cauallo ligeiramente se podem curar se foren linpas et ben aparelladas et lles meteren dentro na chaga seuo ou çera ou lleite ou outra qousa grosa que ante feruan con sal, et con esto asy caente queimaren ben a chaga, et gardena da agoa et de lixo et garira, esto he prouado. [+]
1409 TA III,4/ 157 Cauallo que ha a door no corpo dentro contynoadamente ten as orellas fryas et os ollos couos he mal enfermo. [+]
1409 TA III,4/ 157 Cauallo que ha door friura da cabeça et a cabeça et os ollos jnchados et em andando sabedeia con a cabeça que trage pesada et llança aas costas as orellas frias adur ou nunca escapara. [+]
1460 CI 1/ 94 Et desdelo delubio fasta a Torre de Nenbrote forom quinentos et vijnte et çinquo años; et desla Torre fasta a fin de Abraã foro[n] quinentos et dez años; et desde Abráá fasta o saymento dos fillos de Ijrehel do Egipto fasta ha hedificaçiõ do tenplo de Salamõ forõ quatroçentos et trijnta años; et desdelo saymento do Egipto fasta ha hedificaçiõ forõ seteçentos et quorenta et çinquo años; et desllo tenplo fasta a captiujdade forõ quatroçentos et dez et sete años; et desla captiujdade fasta Aleyxãdre forõ trezentos et dez et sete años; et desde Aleyxãdre fasta Ihesu Christo foron trezentos et treze anõs; que son por todos fasta Ihesu çinquo mjll et quatroçentos et nouẽta et nobe años ou V U [D]os menos huũ año; et desla passion de Ihesu Christo fasta a trelladaçõ do corpo de Santiago forõ onze anõs, que foy tragido porlo mar en sete dias ao porto de Yria et sepultado en Conpostella en tenpo de Luparia, segundo se léé por sua leytura et porlo libro a que dizen "Calixto". [+]
1460 CI 1/ 116 Et don Pay Dias, potestade et Justiça tenporal, por força entrou a prellaçia et senorio da eglleia, mays, porlo diujnal Juizo, foy dende lançado porlos caballeyros et prinçipes da terra. [+]
1460 CI 1/ 132 Et foy a villa de Grallal açerqua de San Fagũdo a visitar o prinçipe Rreymũdo, et foy ende rreçebido cõ gran rreuerençia et dou o sacramento ao dito prinçipe, que cõfiou de sua alma et fazenda, o qual leyxou, ao mosteyro de Cha[n]tada en Rriba de Mjño, et a eglleia de San Mamede et aas outras eglleias, herdades que el avia entrella Vlla et o Tamere. [+]
1460 CI 1/ 133 O qual dou querella que dous çibdadãos, a que chamauã Juã Longobardo et Grafido, seu yrmão, o qual Juã era rreposteyro da rrayna, os quaes tomaran et esportarã a dita mõeda. [+]




RILG - Recursos Integrados da Lingua Galega
Seminario de Lingüística Informática / Grupo TALG / Instituto da Lingua Galega, 2006-2018
Deseño e programación web: Xavier Gómez Guinovart

Powered by Debian    Powered by Apache    Powered by PHP    Powered by MySQL