|
SHIG Our. , 18b/ 125 |
Denunçiamos por dexcomulgado todo home o muller o adelantado o merino o ofiçial del rey o de qualquier otro sennor o malfeytor o otro qualquier que se acolla a alguna yglesia o logar santo e fesiere henojo o enbargo en comer ou beber ou dormir ou ay estar, ou dentro en las yglesias o logares santos matar; e sy for conçejo o comun ipso facto ponemos en el sentençia dentredicho en la vylla o logar donde acaesçiere e en todos aquellos que dieren a ello fabor e ayuda e consejo. |
[+] |
1287 |
VFD 29/ 43 |
Et mando que se alguas déuedas ou malfeytorías ueeren que eu deuo ou que eu fezesse, que o pagen fazendo elles aquelo que dereyto est. |
[+] |
1302 |
VFD 39b/ 56 |
Aynda mando que paguen mías déuedas e as malfeytorías que acharen que eu fiz per todos meus bees, e mando e outorgo que mes fillos nen mías fillas no seian poderosos de tomar nen de entrar niua cousa de meus bees, fasta que este meu testamento seia pagado e conprido, segundo que eu mando. |
[+] |
1324 |
SHIG Mond. , 2/ 16 |
Carta de graça que o bispo Don Conçalvo feso aos clerigos Sabian qantos esta carta viren commo Don Gonçalvo, pola graça de Deus, bispo de Mendonedo, en senbra con Don Pedro Gonçalves dayan et todoo cabidoo desse miismo lugar, seendo ajuntados con la clerizia de nosso bispado enno synodo geeral dos clerigos que se agora faz en Vilamayor da See de Mendonedo, por esta festa de Santa Maria dAgosto da era desta carta, segundo que he acostumado et manda a constituiçon de se y fazer cada anno por la dita festa, et parando mentes a os grandes males et danpnos et periglos et afficamentos et mingoas que as ditas iglesias han reçebudo de la morte del Rey D. Sancho et del Rey D. Fernando, a que Deus perdone, aaco por razon da terra, que he astragada por los malfeytores, con mingoa et deffalecemento de justiça; doendonos deles et da sua pobleza, de commo son agravados et endevedados et perderon os averes que suyan aver; por lles acorrermos a estas coytas et tribulaçoes et les fazermos aiuda et ben et merçee, damos lles et outorgamos que cada un dos clerigos que agora son vivos et benefiços teen et os gaanaren depoys en nosso bispado que depoys de sua morte haian ben et conplidamente, eles et seus herees, as rendas et os fruytos et dereytos deles, do dia que finaren ata un anno conplido, salvo que fique tanto das rendas et dos fruytos desses benefiçios porque as iglesias seian servidas das horas et os dereytos et padroadigos et rendas da See et dos padroes et as tallas et as outras cousas que y acaesçeren por lo benefiçio ou por la parte do clerigo que finar pagadas. |
[+] |
1328 |
FMST [4]/ 403 |
Et el deue dar fiadores para correger as malfeytorias que fezer e dél Requeceren enna pertiga. |
[+] |
1328 |
FMST [4]/ 403 |
Outrossy os pertigueyros meores que acostuman de poer o pertigueiro mayor que por min andar, quero et outorgo que non usem das pertigas ata que aiam uosas cartas, e que uenan dar boos fiadores e arreygados a uos, señor Arcibispo, ou a uosso vigario ou vigarios ou ao Cabidoo ou aa mayor parte dél vagando a See, que corregan todalas malfeytorías que fezeren enna pertiga elles e os que con elles andaren, e que façan juramento que façan justiça ben e dereytamente. |
[+] |
1339 |
GHCD 80/ 370 |
CONCORDIA ENTRE EL ARZOBISPO DE SANTIAGO ET OBISPOS DE GALICIA Sabean todos que sendo os honrrados padres et señores don martiño por la gracia de deus arzobispo de santiago capellan mayor del rey chanciller et notario mayor do rreyno de leon et don vasco por esa mesma gracia obispo dourense et don garcia obispo de tui et don juan obispo de lugo et don alvaro obispo de silus et don pero ferz. de castro pertiguero mayor de tierra de santiago et mayordomo mayor del rey adelantado mayor da frontera ajuntados eno mosteyro de sant martiño de fora da cidade de santiago en un paazo dese mosteyro que chaman refortoyro en presenza de nos sueyro mit dasen c.o aes et alvaro eans notarios publicos jurados de santiago et das testemoynas a fondo escritas os ditos señores et don pero per nos notarios fizeron leer et publicar un escrito de hordenamentos que fazian otrosi dizendo que o fazian a servicio de deus et del rey et a prol et a sosegamento da terra et por tal que dereyto et justicia se fezese et que a terra estuvese en paz et en sosego et que estos ordenamentos fazian a servicio de noso señor el rey et prazendo a el et a sua mercee do qual escrito dordenamentos que os ditos señores arzobispo et obispos et don pedro fazian asi et na dita maneyra o tenor a tal he: por que entre as outras vertudes principaes que deus he mays servido et a que a el mays praze e o mundo mantiudo et a os omes e mays mester et que toma mayor prol et mayor defendimento e a justicia segundo diz a santa profecia justo o señor deus que a justicia ama et os seus ollos vee ygualdade et diso salomon quen faz a justiza sera amado de deus et comezo de boa vida he fazer justiza a qual he mays recebuda ante deus que no outro sacrifizo por ende os honrados padres et señores don martiño arzobispo de santiago et don vasco obispo dourense et don garcia obispo de tui et don juan obispo de lugo et don alvaro obispo de silus seendo juntados con don pero ferz. de Castro endeantado mayor ena fronteyra et pertigueyro mayor de santiago a servicio de deus et de noso señor el rey don alfonso et a prol de todo o reyno de galiza por dar a cada un o seu et refrenar a cobiza dos maos que en una ora rouban et consumen os averes que os omens ganan en gran tenpo con gran traballo et por guardar os ordenamentos do dito señor el rey ca como diz a ley pouco aproveytaria a os principes fazer dereytos senon ouvese quen os fizese guardar hordenaron que si algund malfeytor roubase ou tomase alguna cousa et se acollese a terra o couto de perlado ou de cavallero ou de qualquer que aquel en cuya a terra se acoller con o roubo que tome ou mande tomar e na maneyra que o dereyto manda a o dito malfeytor et o entregue a ajustiza que ouver de fazer dereyto del et o roubo que trouxer aquel de quen foy roubado et se por la ventura ante que o señor do roubo chegase et dese a querela o malfeytor declarase aquelo que trouxer roubado que aquel que conprir ou ouver aquela cousa roubado que seia tiudo demostrar (:::::::) dedor en praza ou tornar a cousa a seu dono et perca o prezo que der por ela segundo manda o dereyto et se o conpridor esto non quiser conprir seia afrontado o señor o aquel que tiver a terra que llo faza conprir et se o señor da terra non quiser fazer seia tiudo a a pena que seera tiudo o conpridor et outro qualquer de cualquer condizon et estado que seia que receber o roubador et o defender a justiza ou llo non entregar segundo sobredito he se for delo requerido que seia tiudo de fazer emenda de todo o roubo a o quereloso et demays das outras penas que o dereyto pon contra aquels que receben os roubadores et por que niuu omo fidalgo non se posa escusar de complir esto diziendo que non ten desafiado a o malfeytor os ditos señores arzobispo et don pedro obispos et cada un dels dan poderio por este hordenamento a aquel ou aqueles que tiveren as terras en que se acolleren os ditos roubadores asi como a os officiaes que an poder de fazer justiza en aqueles lugares en que els poderen de fazer et mandar fazer justiza he a saber que os posan prender et dar a as justizas et entregar os roubos a seu dono. |
[+] |
1339 |
GHCD 80/ 371 |
Otrosi ordenaron con outorgamento do dito don pedro que se vasalo algund seu ou outro ome fidalgo qualquer roubar ou tomar ou tever tomado qz. e na merindat ou en pago ou e nos coutos et terras dos ditos perlados et se acolleren a asua casa de don p. o ou as suas fortalezas ou a asua terra que o non tollan mays que lle fazan emendar et tornar o roubo et as outras cousas que tomar ou tiver tomadas asi mobels como rayces et demays que eu uiu o malfeytor et o mande entregar a o señor daquela terra u faz o maleficio segundo o dereito manda et sepor la ventura o malfeytor for seu vasalo et a el non se acoller nen a sua terra que perda a (:::: :) et a soldada que tiver del sen esperanza de a cobrar et que lle non den outra soldada nen terra ata que faza emenda a o quereloso et eso mesmo hordenaron et tiveron por ben os ditos señores arzobispo et obispos que fazan et manden fazer et guardar estas mesmas penas contra seus vasalos que roubos forzas ou mals fizeren a outros alguns segundo dito he dos vasalos de don pedro et por que rui paler endeantado mayor del rey en galiza non hera na terra acordaron os ditos señores arzobispo et don pedro et obispos que rogasen afincadamente et afrontasen o enbiasen rogar et afrontar a o dito ruy plez quando veesena galiza que fose en esto con eles et o aver de conplir et aguardar en maña (maneira) que se fezese justiza por razon que he granda servicio de deus et do señorio de noso señor el rey et prol de toda a terra et que ynbien pedir por merced a noso señor el rey que seia sua merce de mandar a o dito ruy paez que seia en todo esto que sobre dito he et esto fezeron et otorgaron con tal condicion se prouguese a noso señor el rey ou entendesen que era seu serbicio o qual escrito de ordenamentos asi liudo et publicado et otorgado os ditos señores arzobispo et obispos et don pedro outorgaron os ditos hordenamentos et prometeron a boa fe de deos conprir et aguardar en todo segund en heles hera contiudo et segundo suso dito he prazendo a noso señor el rey esto foy en santiago no dito lugar sabado vinte et sete dias de novenbro hera de mill et trezentos et vintesete años t.as don garcia ans arcediago de cornado nuno gs.e arcediago da reyna don gonzalvo garcia mstrescola de lugo don suero eans arcediago de deza juan afonso de sallas rodrigo sanchez conego de santiago sueyro goniz charino juan ps. de novoa r. o soga gonzalo pls. de soutomayor frna. de soutomayor ares medez de gandaras juan frs. de bollano cavallero afonso gomez prego escudeiro r. o mit da curuña gonzalo eans martiño lopo perez ares lopez de goyans andreu sanchez de gs. lopo sanchez de ulloa et outros muytos. |
[+] |
1348 |
CDMACM 96/ 147 |
(Outrosy se o endeantado del Rey çercase este dito castello que o dito bispo et iglesia de Mendonnedo seia teudo de acorrer ao dito castello ou de o liurar por seu sennor et Rey et non no fasendo asy que a sua menage do dito Johan Fernandes et daquelles que o por el teueren seia quite saluo seendo çercado por alguas malfeytorias que el ou o dito seu neto fesessen ou se se fesessen do dito castello ou por outras cousas alguas que fossen sue culpa deles por quen fosse çercado.) |
[+] |
1380 |
GHCD 109b/ 492 |
Dada em oter de siellas cinco dias de abril Era de mill et trezientos et ochenta años - yo johan fernandez la fiz scriuir por mandado del Rey johan escno. Et disso o dito Señor arcibispo que por quanto o dito vasco perez non quiso obedecer a dita carta et ssentença de nosso sseñor el Rey nen fazer a dita menagie segundo quella fazian os outros seus vasallos et da dita iglesia de Santiago et despreçara mandado de nosso Señor el Rei quelle mandara fazer a dita menagie sso pena do corpo et de quanto auya et outrosy por muytas malfeytorias que se fezeran et fazian da dita casa et querelas et roubas et astragos de terra que dela viinan cada dia tam ben na terra del Rey como na terra de Santiago que a cercara et tendoa cerquada que veera y Lope Diaz meryno mayor de galliza por nosso señor el Rey et estando presente este meryno que frontara o dito señor arcibispo a aquelles que teen a dita casa polo dito vaasco perez que a entregasen ao dito meryno para se fazer della o que noso sseñor el Rey teuese por bem et el que a descerquaria logo segundo que o ia o dito señor arcibispo enviou mostrar aa mercee de noso sseñor el Rey por dom Pedro seu pertigueyro mayor et por publicos estromentos et nonno quizeron fazer os que tiinan a ditta cassa et asy parece que a teen et querem teer contra mandado et contra sseruiço de nosso señor el Rey et da iglesia de Santiago et para astragaren a terra os malfeytores que em ela jazem et outros muytos que sse a ela acollyam et acollen de cada dia et fazian dela muytas malfeytorias. outrosy ao que noso señor el Rey enuyara rrogar ao dito señor arcibispo que non faça laurar na dita bastida mays de quanto esta ffeyto Respondeu o dito señor arcibispo que el fezera hua casa no couto et heredade de Santiago para seruiço de deus et de nosso señor el Rey et para sse fazer justiça et deffendemento na terra de Santiago et que vaasco perez non tem terra de Santiago que ffoy della priuado polo arcibispo por que o non seruio et por outros muytos erros que fezo aa iglesia de Santiago et non mandara fazer bastida nen lauor nehuun para danno da barreira nen de vaasco perez segundo quesse vaasco perez querelaua mays fezera no couto et herdade de Santiago para sseruiço de deus et del Rey et defendemento da terra de Santiago ssegundo dito he Et por quanto a dita carta que o dito vaasco perez gaanou ora nouamente calada a uerdade segundo por ela parece non fez mençon da dita sentença que ia sobresta rrazon noso sseñor el Rey tiina dada nen da dita carta por quelle mandara ffazer menagie da dita cassa et asy he contraria aa dita sentença et carta de nosso sseñor el Rey disso o dito señor arcibispo que atreuendose aa mercee de noso señor el Rey et porque sabe que se paga de justiça o dito señor Rey et quer que se ffaça et consiirando da sua sentença et da dita ssua carta por que lle mandara fazer a dita menagie quello queria fazer a saber et o puyna todo na sua mao et na sua mercee et lle pedia que por onrra de Santiago que teuesse por bem de ueer a dita sentença que por el fora dada et a dita sua carta por que lle mandara fazer a dita menagie et as querelas quelle por muytas uezes o dito arcibispo dou do dito vaasco perez et da dita cassa et outrossy a carta que o dito vaasco perez gaanou calada a uerdade nen ffacendo mençon da dita sentença como dito he et que mande sobrelo o que sua mercee ffor et que el assy o gardara et conprira en todo que el et a iglesia de Santiago et a ssuas cassas et fortaleças todas som para sseruiço de deus et de noso señor el Rey et para se ffazer de todo como sua mercee ffor et como noso señor el Rey teuer por bem et ffor sua mercee assy o mande et o dito señor arcibispo que asy o gardara et conprira em todo Et desto en como pasou o dito señor arcibispo et o dito johan perez porteyro pidiron a min notario senllos publicos estromentos ou mays selle mays conprisem. |
[+] |
1394 |
ROT 97/ 452 |
E que qual quer que contra elo fosse parao britar que el que o avya por malfeytoria. |
[+] |
1395 |
HCIM 48f/ 562 |
Primeyramente, onde mandamos en a sentença que ja sobre esto auemos dada que o dicto martin bezerra non defendese ome nen pinnora en o couto de veeseyra ao Alcalyde da crunna, en esto mandamos et correjemos que o dicto martin bezerra et sua moller, mayor Rodrigues et suas uozes posan defender os que moraren en o dicto lugar de veeseyra et façan deles conprimento de dereyto segundo se vsou ata aqui, mays que non defendan nen posan defender os do couto et jurisdisçon da crunna ou outros alguus que se foren ao dicto lugar de veeseyra nen seus bees por alguna malfeytoria ou deueda ou outra cousa de que sean tjudos de fazer conprimento de dereyto por ante o alcallde da crunna. |
[+] |
1416 |
LCS [31]/ 23 |
Et outrosi que ayades o ofiçio que agora ten de nos o dito conçello Domingo Longo finandose el ante que vos, pero condiçon que non leixedes nen vos escusedes nen posades escusar de usar do dito ofiçio de justiçar os malfeytores julgados segundo dito he. |
[+] |
1418 |
LCS [175]/ 146 |
Mandaron as justiças de parte de noso señor o arçobispo que qualquer vesiño ou outra persona morador enna dita çidade que reçeber en sua casa e pousada de morada ome que seja estrangeiro e o tal home feser algũo mal ou daño erma dita çidade, asy de noyte como de dia que o vesiño ou persona que o asy reçeber seja tiudo de pagar e enmendar o daño ou malfeytoria que asy feser a tal persona que el acolleu e acoller en sua casa e pousada. |
[+] |
1434 |
VFD 19b/ 25 |
Et en quanto á dita peresquisa, disemos que, por quanto o dito Afonso Sanches con reberençia fallando do dito señor Rey e do dito señor correjedor, feso relaçón non çerta et gaanou a dita carta ynjustamente et non como deuya de dereito, sen as partes seeren oydas nen vençidas, por ende requerimos ao dito señor correjedor que, por quanto o dito Afonso Sanches et seus omees foron agresores et cometedores, leuantadores de algua peleja,roydo ou escandalo que se ena dita çibdade ouuese luantado et de outros malefiçios que ende foron feitos, et outrosy, por quanto os omees do dito Afonso Sanches feriron ena mao dereyta a Loys Gonçalues, juis ordenario da dita çibdade, o qual dito Loys Gonçalues ao presente aynda está maao et ferido et os feytores do dito malefiçio se acolleron ás pousadas donde pousaua o dito Afonso Sanches, estando él presente e non querendo entregar o dito Alfonso Sanches os malfeytores aa justiça, sendo requerido et defendendoos con armas, yndo e pasando contra as leys do ordenamento do Reyno et fasendo o dito Afonso Sanches et seus omees ena dita çibdade outros moytos delitos et crimes et ynjurias e desonrras aos vesiños da dita çibdade por lo qual se algúun dapno se recreçeu, él foy causa delo, segundo que por parte do dito conçello será prouado. |
[+] |
1444 |
LCP 199/ 182 |
Primeiramente, eu o dito Sueiro Gomes, por min e por todos los meus que agora son e foren desde aqui endeante a ley de fidalgo que ben e lealmente sen arte e sen engano ajude e defenda a todos los vesiños e moradores da dita vila de Pontevedra de qualquer estado, ley e condiçon que sejan e a todos seus labradores e criados e apanigoados, asi de vos os ditos homes boos como de outro qualquer vesiño e morador da dita vila de qualquer persona ou personas que enojo ou senrrason ou outro dapno vos queiran faser a vos ou a qualquer deles e se per la ventura acaesçer que o conde de Santa Marta ou Lopo Sanches de Vlloa ou Pero Vermuus ou a casa de Soutomayor ou Pay Gomes de Soutomayor, meu padre, ou outros algũus ou os seus scudeiros e homes deles ou de cada ũu deles acontesçer que vos queiran faser ou feseren algũa serrason ou peñora, asi a vos os ditos jurados como a outro qualquer vesiño e morador da dita vila ou criado ou panigoado ou amo de qualquer deles, que eu, o dito Sueiro Gomes, me obligo de tornar por elo e tomar emenda a ben vista e mandamento de vosoutros per via que aquel a que tal dapno for feito seja pago e contento e esto a mia propia custa e despensa, con condiçon que se per la ventura os sobreditos ou cada ũu deles ou outro algũu malfeytor e dapnoso por la tal peñora ou vingança que eu asi feser por mandado e honrra de vosoutros entrar en mĩa terra e en ela feser algũa peñora ou en mĩa gente ou ẽna terra e vasalos de meu señor o arçebispo, que eu ey de defender, que enton vosoutros e cada ũu de vos sejades obligados de me ajudar e bandear contra aquel ou aqueles que me tal dapno feseren ou quiseren faser. |
[+] |
1444 |
VFD 266/ 285 |
Et logo, en este dito dia e ora e por estas [testemuyas], Meendo de Seabra, juis da dita çidade, que presente estaua, diso que requería ao dito Afonso Anrriques que lle dese e entregase logo o malfeytor que asy avía ferido ao dito Pero de Canba, senón que protestaua etc. |
[+] |
1455 |
VFD 299/ 320 |
E os ditos regedores e procurador diseron que por quanto a tiña quebrantada e avía quebrantado e non entregaua os ditos malfeytores, que a non podía deytar e que a non reçebían e que lle requerían que conprise o dito pleito e menageen e capítolos, segundo que se obrigara, senón que protestaua, segundo que protestado avía. |
[+] |
1458 |
VFD 342/ 353 |
Ena çidade d ' Ourense, domingo, dous dias do mes de jullyo, ano do naçemento do noso señor Ilhu Xpo de MCCCLVIII anos, ena capela de San Johán, estando y presentes Afonso Anrriques, alcallde da dita çidade, Vaasco Gomes, Loys Gonçalues, Johán Cortido, Gonçaluo Peres de Requeixo, rejedores da dita çidade, Roy Gonçalues de Baçeiredo, procurador do dito conçello, en presença de min o notario et testigos de juso escriptos logo os ditos alcallde, rejedores et procurador, diseron que por rasón que Johán da Costa e Gomes de Vilanoua et Gomes, sobriño de Lopo Meendes, e Johán de Ramiráas et Gonçaluo Salgado, fillo de Pero Lopes Salgado, por força et contra todo dereyto et como ladroes et roubadores, avían preso e rescatado e tragían por los montes a Gonçaluo Cardoso, fillo de Fernán Vaasques, vesiño da dita çidade, e o tiñan rescatado por çen dobras douro, et agora desían et enuiauan diser que lle desen çertas dobras por rasón do dito rescate et que lles enviasen elles et o dito conçello seguridade et perdón, que por causa da dita prijón nen de outros quaes quer malles que avían feito ao dito conçello non lles farían mal nen morte nen prijón nen lisón nen outra sen rasón algua, et segundo que o mais conpridamente envían declarar, por ende diseron que elles por sy et en nome do dito conçello que protestauan que qual quer perdón, trégoa et seguro nen amistança nen perdón nen contrauto nen juramento nen outras quaes quer cartas nen escripturas que outorgasen nen fesesen nen mandasen faser, que todo fose en sy nehún e de nehún vallor et non valuese nen fesese fe nen juramento, que sobre elo fesesen, que non caísen por elo nen por causa algua delo en pena algua et que a todo tenpo fose en sy nehún et de nehún vallor, por quanto se algúun perdón ou seguridade lles desen ou juramento que sabre elo fesesen, que o farían de liurar et soltar ó dito seu vesiño Gonçaluo Cardoso, por que lles enviaran diser que se lle non disen o dito rescate que lle cortarían hun pe et hua maao, por lo qual con medo e reçeo delo et por que seu vesiño fose solto et delibrado con ben, que lles outorgasen quaes quer cousas e contrautos et juramento que elles quisesen, et demays que protestaua noso vesiño solto, de leuar o dito rescate que asy dél leuaua de qual quer persona que entendesen que con justiça o podesen leuar et de poder auer os ditos malfeytores de faser delles justiça, et as querellas que delles eran dadas que fosen firmes et estáuelles et que o pedían asy sinado. |
[+] |
1544 |
SHIG Our. , 28-29/ 207 |
Otrosi denunciamos por descomulgados a qualquier hombre o muger o adelantado o merino o official del rey o de otro qualquier señor o malfeytor o otro qualquier que se acogiere a alguna yglesia o lugar santo e fiziere enojo o enbargo en comer o en bever o en dormir o en estar, o dentro en las yglesias o lugares santos matan; e si fuere concejo o comun ipso facto ponemos en el sentencia dentredicho en la villa o lugar donde acaesciere e en todos aquellos que dieren a ello favor e adyuda y consejo. |
[+] |