1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Dereit ' é de ss ' end ' achar || mal quen Fillar perfia || contra Santa Maria. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .C.LXXXVIII. é dũa donzela que amava Santa Maria de todo seu corazon ; e quando morreu, feze -a seu padr ' abrir porque põya a mão no corazon, e acharon -lle fegurada a omagen de Santa Maria. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CC.II. é como un clerigo en Paris fazia ũa prosa a Santa Maria e non podia achar ũa rima, [e foi rogar a Santa Maria] que o ajudasse y, e achó -a logo. E a Magestade lle disse: «Muitas graças.» |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Esta .CC.XXXII. é como un cavaleiro que andava a caça perdeu o açor, e quando viu que o non podia achar, levou un açor de çera a Vila -Sirga, e achó -o. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Par Deus, non é mui sen guisa | de ss ' ende mui mal achar || o que a Santa Maria | s ' atrev ' a fazer pesar. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
Mal s ' á end ' achar || quen quiser desonrrar Santa Maria. |
[+] |
1264 |
CSMp Pauta/ 39 |
A Virgen, cuja mercee | é pelo mundo sabuda, || fazer pod ' achar a cousa | aos que a an perduda. |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 564 |
[Como hũa moller de Pedra -Salze ya con seu marido a Salas, e perderon un fillo pequeno en un rio, e foron a Salas e acharono vivo ant ' o altar.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 607 |
[Esta é dũa donzela que amava a Santa Maria de todo seu coraçon; e quando morreu, feze -a seu padre abrir porque põya a mão no coraçon, e acharon -lle fegurada a omage de Santa Maria.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 645 |
[Esta é como un clerigo en Paris fazia ũa prosa a Santa Maria e non podia [achar] hũa rima, e foi rogar a Santa Maria que o ajudasse y, e achó -a logo.] |
[+] |
1264 |
CSMr B/ 715 |
[Como un cavaleiro que andava a caça perdeu o açor, e quando viu que o non podia achar, levou ũu açor de cera a Vila -Sirga, e achó -o.] |
[+] |
1295 |
TC 1/ 11 |
Et forõ et acharõ y aquellas gẽtes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 11 |
Et dalj adeant[e] forõse para suas terras cõ outras naues que acharõ que os uijnã ajudar mentre corriã a Seuilla. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 13 |
Pero açima todos se acharõ ende mal, ata que se acabou enos godos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 19 |
Et foy muy esforçadamente para Muça, de guisa que tam cobiçada era a sua uista contra [a] oste dos mouros como a aguya quando a sabor d ' achar sua caça. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 22 |
Et sayrõ aa terra et matarõ muytos mouros, et queymarõ toda a terra pela costeyra do mar, et leuarõ das mesquitas muy grãdes algos que y acharõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 34 |
Et acharonse et ouue el rrey dom Affonso sua batalla cõ elle en Orzeiom, que [he] en terra de Castella, çerca do castello que dizẽ Amaya. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 34 |
Et lidarõ assy hũus cõ outros et ouuerõse de achar aquel Buyso et Bernaldo et foronse ferir hũu por hũu tam de rigeo que fezerõ quebrantar as lanças per meo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 35 |
Et digouos que, se dalj adeante uos achar en todo meu rreyno, que eu uos mandarey deytar allj u uoso padre iaz, que llj tenades cõpana para senpre. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 35 |
Mays digouos que, se dalj adeant[e] uos achar outrossi en hermo ou en poblado, que me daredes o conde Sant Diaz, se uolo eu quiser tomar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 39 |
Et roub[arõ] quanto acharõ no rrial et tornaronse muyto onrrados et cõ gram gãanca ao Carpio. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 43 |
Et, quando chegarõ a Leõ, acharõ por nouas çertas que [tres] dias auja que era morto o conde. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 71 |
Et acharõsse et lidarõ hũu dia todo ata a noyte, assi que morrerõ y danballas partes muytos mouros et muytos cristãos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 86 |
Et, quando chegarõ, acharõnos y et lidarõ cõ elles; et tã feramente os ferirõ que pella merçee de Deus forõ vençudos os mouros. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 88 |
Mays se algũa carreyra podessemos achar per que se escusase(m) esta lide teriao eu por bem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 90 |
Et desoy mays vayte a bõa ventura cõ isto que as oydo, ca acharas todollos teus muy tristes por ti, fazẽdo chantos et doo, ca tẽem que eras presso ou que te matarõ mouros et que ficã sem senor et sen todo cõsello. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 92 |
O conde contou entõçe aos seus vasalos com̃o lle cõtezera cõ aquel frayre que achara, [et] com̃o lle dera bõa pousada. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 92 |
Et entãto, os que ficarõ dos seus ẽno cãpo, acharõ enas tendas muytas arcas cheas d ' ouro et de prata et muytos vassos et armas et outras nobrezias, assi que enrequeçerom todos para senpre. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 92 |
Et dissy foyse o conde cõ todollos seus para o moesteiro de San Pero -que era aquella hermida do o mũge [o] ouve por ospede [et] lle dise que vençiria aquela batalla, com̃o he cõtado ante disto - et deu y muytas nobrezas daquelas que acharõ ẽnas tendas dos mouros, et fez muyto algo ao mũge cuio ospede fora Poys que isto ouve assi feyto, o conde foyse cõ todollos seus para Burgos, et folgou y cõ sua cõpana ia quantos dias, et mandou catar maestres para garecer os que forã feridos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 99 |
Et o conde auja grã sabor d ' acharsse cõ el rrey, et andauao buscando; et el rrey elle outrossi. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 99 |
Et acharõno muy mal ferido, et alinparõlle a cara do sangue et do poo, et poserõno en hũu cauallo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 105 |
Ca assi com̃o o ladrom que anda a furtar, uos apartades et andades et, pero que uos buscamos nõ uos podemos achar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 108 |
Pero sacarõ os castelaos aos mouros de suas pousadas et albergarõ y essa noyte, et acharõ y quanto ouuerõ mester. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 111 |
Dom Gostios Gonçaluez de Salas, que era hũu dos cabedees daquela batalla, auya feycto hũu gram portelo ẽna az dos mouros et, andando el fazendo gram morteydade en elles, achousse cõ hũu mouro, rrey d ' Africa, que era muy esforçado et muy valent[e], et du sse acharõ [cobri]rõsse dos escudos, segũdo conta a estoria per latim, et forõsse ferir ambos hũu por outro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 111 |
O conde, andando ontre todas estas azes, muy brauo et muy forte en suas armas et en seus feytos, matãdo muytos delles ademays, ouuesse d ' achar cõ aquel rrey mouro d ' Africa, o que matara a dom Gostios. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 134 |
Et o arçipreste, yndo enpos os podengos, ouue d ' achar o conde et a jnfante. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 136 |
Com̃o os castelãos acharõ o conde Fernan Gonçaluez et a jnfant[e] dona Sancha, quando o yã buscar conno padrõ que tragiã ẽna carreta |
[+] |
1295 |
TC 1/ 136 |
Et, se o acharmos, adugamolo conosco; et, se nõ, moyramos y todos cõ el. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 150 |
Desy ouuerõ seu acordo et falarõ muyto en elo per qual maneyra o poderiã sacar, [et] dizia cada hũu o que llj semellaua guisado; mays por todo esso aynda nõ podiã achar carreyra per hu o podessem fazer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 150 |
Et, quando chegarõ a Mansela, a do Camjño, leixarõ[na] a destro et alçaronse suso contra a Somoça; et acharõ hũu monte muy espesso et pousarõ todos aly en aquel monte. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 153 |
Mays, quando o conde et el veerõ aa conta, acharõ que tãto era ia poiado o auer, avendo aa seer dobrado cada dia, segũdo a postura, que quantos omes a en Espana nõno poderiã pagar; ca muyto era ia creçudo sem guisa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 163 |
Et, elle estando aly ẽna jgleia, Nostro Senor, por guardar a el de uergõça, quiso mostrar seu miragre, en tal maneyra que nũca aquel dia o acharom meos da fazenda, nẽ ouue y outro tã boo com̃o el; ca, aquel que appareçeu ẽno seu caualo, armado de suas armas et de seus sinaes, esse matou aquel que tragia a sina dos mouros, et por el sse arrãcou toda a fazenda et foy vençuda, en maneyra que todos auyã de falar na sua bondade daquel caualevro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 166 |
Et correrõ Burgos et toda a terra, et rroubarõ et astragarõ quanto acharõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 195 |
Quando Rroy Valasquez esto soubo, foy para Viara et para Galue, et dissolles que o faziã muy mal en leixar a vida ataes omes com̃o aquelles, et que sse achariam ende mal; ca, se elles escapassem a vida, que elle nõ tornaria mays a Castela, et que sse yria logo a Cordoua a Almãçor et que lles fari[a] pre[n]der morte. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 217 |
Quando esto soube el rey dõ Bermudo enviou muytos omes de pee aas mõtanas, du sse alçarã aquelles enfermos et os fracos daquella oste d ' Almãçor, et matarõnos todos quantos acharõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 218 |
Et, poys que nõ virõ a nẽgũu, chegarõ os cristãos ala aas pousadas dos mouros et acharõnas hermas, de guisa que nõ ouue y quẽ llj resposta desse, pero pregũta quisesem fazer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 218 |
Et tomarõ entõ as tendas et quanto y acharom, et tornarõsse con muy bõa andança. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 236 |
Et a todolos que y acharõ de parte de Çuleyma, que nõ quiserõ fugir, todoslos matarõ, quantos y auia. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 236 |
Et tomaron outrosy quanto(s) y acharõ que dos barbaros er[a], et todalas cousas que os barbaros y leixar[ã]: lãpadas d ' ouro et coroas et caldeas de prata et todalas outras cousas preçadas, panos et liuros, et leuarõno todo para a mesquita mayor da çibdad[e]. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 244 |
Et, asy com̃o chegarõ, acharõ (acharõ) toda a terra herma et uazia dos lauradores et dos outros omes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 244 |
Et acharõ y uiãda quanta quiserõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 247 |
Et elles entrarõ dentro et poserõ logo fogo aas tendas hu se vendiã todalas cousas da vila, et muytas outras cousas, et matarõ dos mouros da uila tãtos que nõ auiã conta, et roubarõ quanto acharõ que de prol fosse. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 251 |
Et depoys desto asy acaesçeu que Hayrã. . . buscou entõçe eno linagẽ d ' Abenhumeya se poderia achar alguũ que fosse senor do rreyno. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 251 |
Et os caualeyros d ' Ali, que estauã fora atendendoo, quando virõ que assy tardaua, entrarõ a el ao baño et, quando o acharõ morto et a cabeça quebrãtada per muytos lugares marauillarõse muyto que[n] fora o que tal cousa ousara fazer. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 254 |
Et desi forõ logo a Jaẽ et matarõ quantos hi acharõ dos barberis. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 254 |
Depois desto, os de Graada, que vençerã o cãpo, collerõ et acharõ en el muytas requezas et muytas bõas dõas et tomarõ todo aquello et as cabeças dos onrrados et poderosos que morrerõ ẽna batalha, et enuiarõnos en presente a Caçĩ, rrey de Cordoua. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 275 |
Et acharono et prenderõno et adusserono aa jnfante dona Sancha, et meterõllo enas maos, dizẽdolle que ella fezesse del o que quisesse et a justiça que ella teuesse por bem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 324 |
Et acharõ y grandes aueres. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 324 |
Et prenderõ os mouros et as mouras que y acharõ, et mandou matar os mays delles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 329 |
Et, quando foy noyte et a porta foy çarrada da casa do papa, nõno acharom. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 335 |
Et, quando os bispos forõ ala, começarõ a catar a todas partes, andando todauia el rrey cõ elles; et, por sinaes çertos que lles mostrara aquelle santo cõfesor, acharõ o lugar hu jazia o seu corpo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 339 |
Et, desque pasarõ os portos d ' Aspa, acharõ a terra toda auolta, et nõ lles queriã uender vianda. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 381 |
Et acharõ per conta que forã mĩll et XXXta. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 386 |
Outrosy sabede que nũca acharõ ao Çide de que trauar de couardia que nũca fezese, senõ en este logar, poys que nõ entrou na villa enpos Velido. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 388 |
Conta a estoria que os castelãos que forõ buscar seu senor, et acharõno na rribeyra do rrio hu jazia mal ferido de morte. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 391 |
Et, se acharẽ que deuo lidar cõ Vco, lidarey cõ elles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 392 |
Et acharõ que, poys el rrey dõ Sancho nõ leixara herdeyro, que dereyto era herdar el rrey dõ Alfonso. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 395 |
Et os mandadeyros nõ acharõ a elle nẽ a nẽhũa de suas conpanas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 395 |
Et acharõ as cordas per u deçerõ do muro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 404 |
Et era muy esforçado en armas et muy justiçeyro, asy que tã auondada foy a sua justiça que se hũa moller soa fosse pelo camino (que) nõ acharia quẽ lle fezesse nẽhũu mal, aynda que fose carregada de ouro. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 410 |
Et correrõlle a terra et queymarõ moytas villas et aldeas et destroyrõ castellos et roubarõ quanto acharõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 414 |
Et os judeus erã muy ricos et fiauã muyto eno Çide, por que non acharã en elle nũca mentira por cousa que li ouuesẽ de dar nẽ de tomar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 416 |
Uay en tal põto que, quanto achares, todo astragues! |
[+] |
1295 |
TC 1/ 418 |
Et, depoys, que[n] nos quiser buscar, acharnos a en cãpo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 419 |
Et acharõ y muyto ouro et muyta plata. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 422 |
Et yde todos a uosas pousadas et catiuade os mouros et as mouras que achardes, et nos matedes daqui adeante, que mellor sera de nos seruirmos delles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 423 |
Et enviarõ logo seus mandadeyros al rrey de Valença, com̃o hũu a que diziã Rroy Diaz Çide, [que] deytara el rrey dõ Afonso da sua terra, que lle astragaua a terra et que gaanara ia Alcõçer, et que matarã quantos mouros y acharã; et que, se a esto nõ envyase a poer consello, que contase por perdudos estes dictos lugares et toda a terra, ca tã mortalmente sabia fazer guerra que nõ temja nẽhũa cousa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 427 |
Et collerõ o cãpo et acharõ y muytas armas et muy grande auer et moytos caualos, en guisa que coube ao Çide en seu quinto dos caualos duzentos et sateenta. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 452 |
Et acharõ que hũa das cousas que mays valia para esto [era] fazer y o arçebispo, assy com̃o fora outro tempo, ena mesquita mayor. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 466 |
Et, quando chegarõ aa çidade de Leõ, acharõ i(a) o legado dõ Raynel, que era om̃e boo et de santa vida. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 483 |
Et ajuntaronse muy grã poder, et en trarõ per terra del rrey don Afonso et correron et astragarõ quanto acharõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 495 |
Et por ende uos digo que me nõ leixedes por el et vijnde a mj̃, ca eno lugar mays chaão de toda esta terra me acharedes; ca eu aparellado soo para uos rreçeber. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 504 |
Et os da vila tomarõ o alcaçer et derõno ao alcayde dos alaraues et roubarõ quanto acharõ pelas casas dos omes del rrey. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 510 |
Outrosi os que leixara ena põte chegarõ aa porta da villa et matarõ quantos mouros acharõ da villa; et cõbaterõna tã fortemente que a ouuerã d ' entrar senõ polos moços et polas molleres que estauam eno muro, que deytauã muytas pedras. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 522 |
Et aa tua enfermidat nõ llj podẽ achar meezina os fisicos et som desasperados de te sãar". |
[+] |
1295 |
TC 1/ 525 |
Et entrarõ a casa per força et prenderõnos et roubarõ quanto y acharõ et leuarõnos aa priiom. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 535 |
Et a gente era tã fraca que nõ podiã achar quen sobisse ao muro, senõ os rricos que auiã algo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 542 |
Et acharõ que leuauã muy grãde auer en ouro et en prata et en aliofer et en pedras preçiosas do seu et dos da vila, que o enuiauã guardar a Murça. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 546 |
Et por ende uos mãdo que uos uaades logo a uossas herdades, segundo que as soedes d ' auer; et, o que a achar uazia, entrea logo sem outro alongamento nj̃hũu; et, o que a achar laurada, pague a custa da semente et do lauor et fique con ela. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 553 |
Et mãdou catar et cauar todas as casas d ' Abeniafa et acharõ y muy grãde uer soterrado en ouro et en prata et en pedras preçiosa[s]. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 557 |
Et acharõ que auia y mil et quinẽtos caualeyros de linagẽ, et da outra gente d[e] caualo quinẽtos et çincoẽta, et da gente de pee VCco mil et quinẽtos, sen rrapazes et sen outra gente meuda. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 570 |
Diz a estoria que o Çide et os seus que sse tornarõ para o cãpo et rroubarono, et tã grãde auer era o que hi acharõ que lli nõ podiã dar cabo, nẽ aas tendas, que erã muytas sen guisa; et muy grande auer en ouro et en plata et en caualos et en armas, assi que lli nõ podiã dar cabo, nẽ sabiã que tomar nẽ que leixar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 570 |
Et acharõ y hũa tenda muy noble ontre todas as outras, que fora del rrey Vnes, que nũca ome tã noble tẽda uiu com̃o aquela. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 570 |
Et acharõ en ela Aluar Saluadorez, que fora preso ante dia, segundo auemos contado. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 570 |
Et tã grande foy o algo que acharõ que lli nõ pod[erõ] dar cabo en tres dias a collelo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 571 |
Et acharõ el rrei dom Afonso en Valedolide. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 571 |
Et forom rreçeber os messeieyros do Çide et acharonos çerca da uila, quanto seria meya legoa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 593 |
Desi tornaronse, roubando o canpo, en que acharõ muy grande auer a desmesura: en ouro et en plata et en aliofre et en pedras preciosas et en caualos et en tendas muy nobres et en ganados et en camelos de todas maneyras et en bufalhos, que erã tantos que era marauilla. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 596 |
Et chegarõ a hũu uale et acharõ y hũa fonte muy (muy) bõa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 600 |
Yde aos rreuredos de Corpes, ca y as acharedes uiuas et saas; ca llj nõ fezemos outro mal nj̃hũu, senõ que as nõ queremos leuar conosco. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 601 |
Et, quando chegarõ aa fonte, acharõna toda sangoenta en derredor das feridas das donas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 601 |
Et andaronas buscãdo et non as poderõ achar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 607 |
Com̃o don Aluar Fanes et Pero Uermudez acharõ as fillas do Çide et as leuarõ onradamente |
[+] |
1295 |
TC 1/ 619 |
Et nõ acharõ razõ dereyta con que se podessem defender aa demanda que llis fazia o Çide. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 619 |
Senor, o auer que o Çide demanda, que diz que llis deu, uerdade he; mays elles despẽderõ[no] en voso seruiço, por que dizemos que nolo deuẽ dar, poys que o despenderõ en uoso seruiço; pero, se achardes por dereyto que llo deuẽ dar, mandadellis dar prazo et yram a Carrõ, sua herdade, et farã entrega, asi com̃o uos mandardes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 619 |
Et elles fezerõ conta cõ el rrey et acharõ que montaua en elo noueçentos marcos de prata. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 623 |
Et eu oyrey ambalas partes et mandarey sobre ello o que achar por dereyto, segũdo foro dos fillos dalgo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 642 |
Et logo, quanto a meya legoa da villa, acharõ aquelle messegeyro do soldã, que vĩjna para Ualença. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 657 |
Et, desque a fazenda for uençuda et os mouros arrancados, colleredes o cãpo a uosso sabor, et acharedes muy grandes requezas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 662 |
Muy grande foy o auer que y acharõ, asi que o mays pobre dos cristãos foy aquel dia rico do que ende ouue en ouro et en prata, sen as outras cousas que ende ouuerõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 663 |
Et entrarõ eno alcaçer et catarõ todolos paaços et as camaras et nõ acharõ y cousa viua; mays acharõ y escripto en hũa parede com̃o o Çide era finado, per parauoas d ' arauigo que fezera Gil Diaz, com̃o o Çide era morto, mays que o leuauã en aquella guisa por uençer el rrey Bucar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 663 |
Et logo outro dia forõ aas tendas que el rrey Bucar leixara, et acharõ muytas armas, et nõ acharõ ome viuo; mays os mortos erã tãtos que nõ podiã passar per elles. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 663 |
Et nõ acharõ y naues nenhũas; mays acharõ tãtos mouros mortos que lengoa d ' ome non [o]s poderia cõtar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 663 |
Et acharõ y ia quantas molleres ascondudas, et disseronllj com̃o el rrey Bucar fora uençudo. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 665 |
Mays acharõ o preito doutra gu[i]sa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 665 |
Muyta foy a gente que y acharon, que vĩjna de muytas partes por ueer o Çide en qual maneyra o tragiam, que o tĩjnã por muyto estrana cousa; ca por uerdade nõ achamos en nẽhũa estoria que a nẽhũu corpo d ' ome fezesem tal onra nẽ cousa tam nobre nẽ tã estrana. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 668 |
Et Gil Diaz, por auer do linagẽ del, mandou conprar duas egoas muy bõas, as mays fremosas que pode achar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 669 |
Et, desque esto ouuerõ ordenado, partirõ muy grande algo que acharõ en ouro et en plata et en aliofar et en p[e]dras preçiosas et outras cousas et panos muy nobres. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 671 |
Et acharõ o judeu sem entendemento nẽhũu, tendudo ante o corpo do Çide, que sse calaua ia das uozes. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 677 |
Et mandoo tirar d ' ante si, et mandoullj tomar quanto llj acharõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 683 |
Et mouerõ contra elle et achar[õ]sse cõ elle ẽno cãpo d ' Espiño, que este çerca Supuluega. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 694 |
Et o mançebo creeullo, por que o achara uerdadeyro en outras cousas que llj dissera de sua fazenda. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 716 |
Et acharõna en muy nobles estrados, et degolarõ ela et quantos estauã cõ ela. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 726 |
Et nõ acharõ om̃e do mũdo que lljs rrespondesse. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 726 |
Et, desque entrarom dentro, forõ a abrir a porta et acharõ y aquel caualeyro sem acordo nemhũu, que iazia atrauessado ena porta as chaues ẽna mão. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 740 |
Et, quando chegarõ a Alarcos, acharõna desenparada et Benauent et Caracol. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 744 |
Et eu uos leuarey per lugar hu acharedes bõas aguas, frias et saas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 744 |
Et guioos o pastor tã bem per hũa costalada a çima da serra, hu acharõ hũu grã chaaõ, asy com̃o o pastor disera, et acharõ y muy bõas aguas et grandes pas[t]os. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 752 |
Muy grande foy o algo que os cristãos acharõ ẽno cãpo: muyto ouro et muyta prata et muytas pedras [preçiosas] et muyto aliofar, et muytos panos preçados de ouro [et] de seda et de lyno et de laa; et muytas outras noblezas; et muytos caualos et outras bestas. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 752 |
Et a vyanda que y acharom nõ poderia seer contad[a]. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 754 |
Desy forõsse para Beeça et acharõna herma, que nõ estaua y nẽhũu, senõ ia quantos mouros doentes que acharõ ẽna mesquita, et queymaronos todos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 754 |
Et acharõ o duque d ' Estarado, et foy muy triste por que nõ fora ena batalla. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 773 |
Et, estando y, o conde dõ Aluaro et seus amigos for[õ]sse para Belfurado; et, com̃o tijn[ã] o castelo, quebrant[arõ] a vila et matarõ muytos omes; et astragarõ a vila et quanto y acharõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 782 |
Et plo[u]gue a Deus que acharõ hũa alcaria muy bõa et muy bem castelada. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 782 |
Et matarõ y muytos mouros et acharõ y muyta vianda et jantarõ muy bem. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 784 |
Et acharõna desamparada, por que nõ ousarõ y ficar os movros, temendo o que acaeçeu aos d ' Alexa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 798 |
Et matarõ quantos mouros acharõ dentro, que sol hũu nõ leixarõ a vida. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 798 |
Et tenderõse as algaras contra Beger, et per todas essas partidas, correndo et acollendo quanto y acharõ. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 801 |
Os cristãos começarõ de rroubar o cãpo; et, tãto achauã y iazendo pelo cãpo, que ia anoiados erã de o tomar; poys do que acharõ nas tendas, ysto nõ auja conta, nẽ quen o apreçar podesse. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 801 |
Et acharonas tã pobradas, que nõ ouuerõ mester de tomar outro afam para enviar a outra parte polo que mester aujã. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 801 |
Et tãtos forõ os mouros que acharõ suso enas espesuras das oliuas, que matarõ et prenderõ, que, quando mays daquelles nõ ouuesse, per todos seendo elles estroydos, fora a boa andãça dos cristãos muy grande asaz. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 801 |
Et esto foy muy gram marauilla, ca nũca del depoys poderõ saber parte nẽ mandado, nẽno poderõ achar morto nẽ viuo, p[e]ro que o virõ y andar, en quanto (durou) a fazenda durou, fazendo muy grande astragamento enos mouros; ca era boo caualeyro et muy valente et muyto esforçado, et fezo muyto bem ante que sse perdesse. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 801 |
Mays, quando as gentes se forõ acollendo et teuerõ ollo por el, (et) nõno virõ nẽno poderõ achar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 801 |
[et] muyto et grande o mal et o quebrãto que deu aos mouros; assy que de toda a oste dos cristãos nõ acharõ que sse perdess[ẽ] y X omes per toda gente, poys dos mouros nõ a quen os pode[sse] conta[r]. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
O meu consello he este: que, poys que aqui estamos, que façamos o sinal da cruz et que nos acomendemos a Deus et a Sancta Maria et [ao] apostolo Sanctiago, et punemos de acabar ysto por que aqui ueemos en seruiço de Deus; et, se nõ podermos deytar as escaleyras de corda, poñamos estas de fuste et punemos en subir per ellas; et s[ub]ã os mellor algaraujados que ouuer ontre nos, et uaã uestidos com̃o mouros, por tal que, se se acharẽ cõ os mouros, que os nõ conoscã et que cuydẽ que som mouros com̃o elles; et estes punẽ de sse apoderar da primeyra torre que acharẽ, ata que a outra gente suba. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
Et prouarõ tres escaleyras de fuste et acharõnas curtas; et desi atarõnas a hũa cõ a outra et deytarõnas a hũa torre. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
Et acharõ en ela quatro mouros que iaziã dormindo; et hũu delles era dos que forõ eno cõsello; et espertarõse et disseronllis que andauã buscando. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 806 |
Senor, eu nõ uolo ouso dizer, por que ey medo que non mj creades; mays enviade y quẽno ueia et acharã el rrey don Fernãdo y cõ muy gran gente et muy boa. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 821 |
Maneyra [he] d[o]s estoria[dore]s et de todos quantos começa[d]o[re]s de rrazões et de grandes feytos estorialmente quiserõ departir, (et) de enmendar sempre (en ellas) nas razões passadas -que acharõ daquelles que ante que elles disserõ, se llis v[e]o a preito de falar en aquella meesma razom - algũa mĩgua et de escatimar y et conprir o que enas di[tas] [ra]z[ões] mĩguado foy. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 838 |
Et moueu dalj et foysse para Yllora et quebrantou o arrauald[e] et entrou na villa et foy toda queimada et destroyda et muytos mouros mortos et catiuos. . . cristãos morrerõ y [et] forõ feridos peça delles; et cortarõ et astragarõ todo o al que fora era; et leuarõ ende roupas de muytas maneyras et outras muytas cousas, bestas, gãados et muy grande algo que en ese arraualde acharõ, ca era muy rico lugar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 844 |
Et osmou en seu curaçõ como llj era muy forte tẽpo de sse vĩjr para Castella, ca sabia que acharia en ela muytas mal feytorias et muytas querelas; et que llj cõuerria, se ala fosse, de sse detẽer et de tardar y mays ca lli nõ seria mester para a enderẽçar; ca ia a ajuda de sua madre, que o escusaua desto et de outras cousas muytas per(a) u quer que ella [an]daua, perdudala auja; et que, se ala fosse et la fronteyra asi leixasse, hu tĩjna ia os mouros quebrantados et apremados com̃o tĩjna, que ontre tãto que querriã coller seu pã, et basteçendosse et collendo tal esforço que, per uentura, seria depoys muy graue de os tornar a aquel estado en que os essa ora tĩjna. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 846 |
Et el rrey enderençou logo a Cantillana que tĩjnã mouros, et tã de rrigeo a mãdou conbater el rrey que a entrou per força; et matarõ et prenderõ quantos acharõ dentro; et forõ per conta os mouros mortos et os que y prenderõ seteçentos. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 855 |
O meestre don Paay Correa et os outros ricos omes (y) don Rrodrigo Flores et Afonso Telez et dõ Fernando Yanes, que da outra parte d ' alende do rrio [su] Eznalfarag estauã, caualgarom contra Golles et conbaterõlla et entrarõla per força et matarõ quantos mouros acharõ dentro, et prenderõ muytos que leuarõ catiuos, et leuarõ ende muy grande algo que acharõ y. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 869 |
Et, desque ysto foy falado, tornarõse et forõ ferir enos mouros que acharõ ena ponte, et matarõ muytos delles; et uoluerõ os mouros as espadoas contra a villa; et tamaña foy a pressa et o medo que ouuerõ, que muytos delles se leixarõ caer eno rrio de Guadiar. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 871 |
Et eno acordo con que sse acharõ foy este que fezerõ: tomarõ duas naues, as mayores et as mays fortes que y acharõ et que y auja, et guisarõnas muy bem de quanto mester era para feyto de conbater. |
[+] |
1295 |
TC 1/ 900 |
En esta batalla fuy perdudo el rrey Rrodrigo et nõno acharõ mays morto nẽ uiuo. |
[+] |
1300 |
AT III,4/ 53 |
Capitolo segundo Erro acharam os trobadores que era ũa palavra a que chamarom "caçefetom", que se nom deve meter na cantiga, que é tanto come "palavra fea", e sõa mal na boca. |
[+] |
1300 |
LPr 1/ 106 |
E andando ũu dia en sa busca, foi pela Joiosa Guarda u era a Rainha Iseu de Cornoalha; e viu -a tan fremosa que adur lhe poderia home no mundo achar par, e namorou -se enton dela; e fez por ela este laix. |
[+] |
1300 |
LPr 1/ 147 |
Ar fez estoutro cantar a ũu cavaleiro que dizia que era filho dũu home e fazia -se chamar per seu nome, e depois acharon que era filho d ' outren; e diss ' assi |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 7 |
Et desque Adam et Eua vierõ aaquel lugar de val de Ebrom, hu os Deus enviaua acharõ y moy bõa terra, et Adam cõ suas mãos et cõ fustes arrancaua as eruas et mouya aterra, mays agrande traballo dessy; et pero laurauáá omellor que el podia, et semẽtaua [daquelas] semẽtes quelle Deus dera pensando quelle nasceriã et colleria ende froyto donde gozase cõmo laurador que traballaua por ello; mays aterra mays lle criaua cardos et espyñas et outras eruas et cousas danosas queo estoruauam que [nõ] oque el semẽtaua; et avia Adam grande dolor et tristeza dello et era moy triste por que de seu traballo nõlle vjña froyto cõmo el coydaua quelle deuya vĩjr. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 7 |
Mays aly em val de Ebrõ morarõ em [hũa] grande coua et bõa que acharõ y, ca segundo dizẽ os scritos, que semellaua que Deus afezera pera elles, et ajnda dizẽ que ally forõ suterrados quando morrerõ. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 17 |
Et escriueo em cada hũ delles todo aquel saber daquela arte da musica que el achara et sabia: ẽno dos ladrillos por que se viese afim do fogo que queymaria apedra, et perderse ya daly osaber, et nõ queymaria ho dos ladrillos que erã terra et ficaria aly osaber gardado pera os despoys del, et queo achariã y; et se fose afim da agoa que destroyria et derramaria por ventura opilar dos ladrillos, que erã terra, et que ficaria aquel da pedra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 18 |
Et el começou primeyro aentallar os metaes et fazer em elles feguras [enleuadas] et de outra guyssa, et achou esto desta maneyra: seus yrmãos Jabel et Jubal et outros dos seteẽta et quatro de sus yrmãos et suas [cõpañas] andando por los mõtes, Jabel cõ seus gãados et Jubal andando buscando madeyros de que fezese seus estormẽtos de sua musica, achauã as siluas tã espesas, por que omẽs [nj̃gũus] nõ andarã ajnda por y nẽ cortarã y nada, et por la espesedũe do mõte nõ podiam por y andar nẽ passar de hũ lugar pera outro; et ençẽderõ os mõtes et tã grandes forõ os fogos que ardeu toda aerua et desy as aruores [grãdes] todas, et ajnda aterra cõ elles; et tã [grãde] foy acaentura que entrou dentro ajuso que fondeu metaes de venas que aly avia delles, et tanta foy aforça da fondiçõ quese [torçerõ] os metaes, et aly onde quedarõ et se queymarõ tomarõ ensy da parte de juso feguras de madeyros et de pedras et de que quer que su sy [acharom]. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 20 |
Ca cõmo quer que disemos que Noema achara aarte de teçer, tanto foy tarde et ẽna fim da primeyra ydade, et vẽeo logo odeluvyo, et dizemos queo nõ oyuarã ajnda saber os omẽs nẽ [ajudarsse dello], et Noe et seus fillos et suas molleres nũca ouverõ afazemẽto [njhũ] cõ os de Caym, por que algũa cousa aprendesẽ delles, et todo omãys queos da ydade de Noe, que foy asegunda do mũdo, [souberõ] depoys do deluvio elles opensarõ, et[o] fezerõ, et asyo ouverõ. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 20 |
Et Lamec andando acaça et seu moço cõ el, atravesaua Caym de hũa parte do monte pera aoutra por hũ carreyro que vyña por esse monte, et todo era veloso, et cuberto de cabelos cõmo anymalia, andando sempre fogindo et morando omays sempre ẽnos mõtes et por los ermos; et asy ya fogindo et tal andaua toda vya ca dito avemos cõmo lle dera Deus que nũca podesse estar quedo em hũ lugar; et desque passou mẽteosse em hũa mata, et hũas molleres acõtesçeo que pasauã estonçes por essa carreyra, et acharõ aCaym et maravyllarõse de tal cousa, et el [outrosy] quando as vyo esteuo quedo hũ pouco et catou pera ellas, et ellas quando virom tal omẽ et tã estrayo, et os ollos todos cubertos de cabelos das pestanas et ajnda afaçe, ca tã longos erã os outros cabelos de todo ocorpo em sua [guisa], et espãtarõse del et deron vozes; omoço et Lamec oyrom as vozes, et omoço pregontoulles que aviam; ellas diserõlle que viram hũa [anymalia] velosa, cõmo besta estraya quelles atrauesara acarreyra, et quese metera ally en aquela mata; et el disolles quelle mostrasem o lugar, et ellas tornarõse cõ elles et mostrarõlle onde se metera, et desy forõse logo sua carreyra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 27 |
Destes [lyñages] de Seth, conta Josepho, que ouverõ o ensynamento das cousas çelestiaes, da astrologia et dos outros saberes liberaes, de Deus, et aapostura deles, primeyramente, por lo que aprenderã de seus padres, a segũda, que estes saberes destas cousas ouverõ elles por que forõ sotiles et amadores de Deus quelles dou esto asaber, et por queos elles acharom primeyramẽte por Deus et desy por sua suteleza, et elles ante que outro. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 27 |
Et elles [o escriuyrõ] em aqueles pylares que avemos dito por quese nõ perdessem, pero por que se quedam aqui todas as rrazões queos sabeos diserõ dos de Caym et destes de Seth, departimos nos asy que: esto podo séér queos do linagẽe de Caym acharom primeyramẽte os saberes et as mẽestrias dos saberes das cousas segrares, ou terrẽaes, donde som os saberes aque chamamos mecanycos, asy cõmo avemos dito de Jabel que buscou as mẽes trias [de] criar os gãados et caçar et pescar; et Tubal seu yrmão os estormẽtos de cantar et tãger et labrar de fuste pera elles, et daqui veẽo despoys cõ todaslas sutelezas acarpentaria de labrar de fuste, et de pedra, et ajnda de osso, et de al seo ya; et Tubalcaym, yrmão destes, aferraria de cobre et ferro, et oentallar, et opyntar cõmo dito he; et daqui veẽo despoys o obrar de labrar de prata et ouro, et fazer y todas las sutelezas [do[s]] lauores quese oje [fazẽ]; et ajnda tẽemos que daqui se leuãtou osaber de labrar aterra, asy cõmo olas et cantaros et oal quese ende dela faz, et outrosi os vidros do fieyto; et oque bem parar mẽtes aesto achara queos do linagẽe de Caym buscarõ primeyro todas las sabedorias et mẽestrias das cousas [terreaes]. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 27 |
Et os que deçenderõ de Seth, que asy cõmo começarõ aaprender de seu padre Seth et de Adam, quelles lo cõtara cõmo o aprendera de Deus, que acharõ osaber das estrelas et de todo o çeo et de todoslos sete saberes liberaes, et do saber da fisica que [he] osaber que [ensynã] as naturas das cousas, et da metafisica, que osaber que mostra [coñosçer] aDeus et as outras creaturas spyrituaes. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 30 |
Et quẽ mays desto quiser saber busqueo segundo Jeronymo faz aconta, et achar loa. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 52 |
Et entrando Sem ẽna conta som estes [per] todos vijnte et sete lynages; et quẽ os contar desta [guisa] achara que fezo Sem estas vijnte et sete geerações, et todos feytos despoys do deluvio, contando toda vya que entre Sem ẽna conta cõ suas generações, et nasçeo ante do deluvyo et da entrada da arca, asy cõmo avemos dito; et cada hũ delles foy cabeça et lynage, segundo suas [lyngages] et [conpañas] et suas generações. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 57 |
Andados duzentos et çinquoenta ãnos do deluvio, et mj̃ll et noveçentos et seys de Adam, em essa sazom falauã todos los omẽs hũa lengage; et sayrõ de ouriente et vijndo contra [medyo] da terra chegarõ ahũ lugar que ouvo despoys nome Senáár, et aly acharõ hũ cãpo tã chaão, et tã bõo, et tã grande que estando em medyo del que nõ podyam deuysar os cabos; et paresçeolles que bem caberiã aly todos et moytos mays seo fossem. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 57 |
Et acharõ que era bem. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 59 |
Desy algũũs deles ouvo y, fezerõ balsas et maneyras de [barcas] et de naves et de outros navios cõque passasem aquelas agoas ; et passarõ, et poblarõ as yslas et as terras que acharõ. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 92 |
Et ajnda em estas rrazões ouvo y outras gentes que vierõ despois destas, et começarõ ẽno tẽpo delas, et estudarõ, et buscarõ et acharõ que avia y aalende desto outras mays cousas mays altas et mays nobles de creẽças ante que chegasem aDeus. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 94 |
Et departĩdo ẽnas naturalezas et cursos das estrellas acharõ queas hũas se [moujam] et as outras nõ; et das quese mouyam et nũca quedauã escollerõ et cõtarõ que erã sete; et por quese mouyam et nũca quedauã de andar nẽse parauã em nẽgũ lugar et andauã apartadas hũas das outras, et por esto diserõ que cada hũa dellas avia seu çeo apartado en - que nõ era outra estrella nẽgũa, et [chamarõlles] planetas, et planeta tanto quer dizer cõmo estrella andadeyra; et derõlles este nome de planos que diz ogrego por tal andar. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 95 |
Et os [gentijs] veẽdo este saber tam noble, tãto entenderõ et estudarõ et penssarõ em el, que achando os [hũus] hũ pouco, et os outros, empos aqueles, outro pouco, et assy fazendo ata cabo queo acharõ todo et ajuntarõno em hũ os de despoys, et ouverõ açiençia da astrologia, quee osaber das estrellas, et aestrologia ha aqueste nome de astris que dizem em latym por [estrellas], et dizẽ logos [em] grego por rrazõ; et astrologia tanto quer dizer cõmo rrazõ ou çiençia do saber das estrellas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 96 |
Et estes omẽs daquel tempo que ouverõ soteleza pera buscar todas estas cousas, [comesçarom] afazer casas de pedra labrada et asentada cõ cal et cõ area et bem cubertas, cõ pynturas, enque morauã; et acharõ cõmo fariam selas et frẽos [pera] caualgar, et armas [pera] lydar, cõmo espadas, lanças et escudos, et outras moytas armas et cousas ja moyto apostas. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 98 |
Et estes vestyronse mellor et mays noblemẽte, et labrarõ pãnos de seda cõ ouro et plata mays [sotilmente] queos outros de ante elles, et poserõ em elles pedras preçiosas, cousa que nũca ajnda acharã feyta em panos nẽ em al, et fezerõ corõas douro pera os rreys et rreynas, et poserõ em ellas moy nobles et preçiosas pedras; et [fezerom] os çerçelos, et os coraas, et as [presas], et as çintas, et os colares, et os aneles moy [mays] sotyles queos nõ acharõ feytos dos que vierã ante deles; et fezerõ estes ajnda de mays çintas et çapatos dourados moyto mellor et mays onrradamẽte que os outros dante deles, et asy se adeantarõ em todoslos outros offiçios et afeytamẽtos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 99 |
Et despois tornaremos acontar dos grãdes feytos enque elles [acaesçerõ], et dyremos [en] quaes tẽpos acontesçerom cada [hũus], omays çerto queo nos achar podermos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 102 |
Poys cõtando os ãnos, quẽ os contar quiser, de estes padres dante que fezessem seus [fillos] cõmo os nos avemos ditos, achara em esta yda de segunda por conta çerta de Noe quinẽtos ãnos, começãdose esta ydade ẽno ãno enque el nasçeo; et de Sem çento et dous; de Arfaxat [triijnta] et çinque; de [Falec] [triijnta]; de Eber [triijnta] et tres; de [Falec] [triijnta]; de Rregau [triijnta] et çinque; de Senyc [triijnta]; de Nacor tríj́nta; de Tare seteẽta. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 103 |
Et em estes [triijnta] ãnos foy Rregau cabeça et señor dos da lyna, amaneyra de juyz et de rrey, cõmo o forã [de] suas [cõpañas] os outros padres da lyna. Ẽno tẽpo de aqueste Rregau, andados de Noe seteçentos et [triijnta] ãnos, et do deluvio çento et [triijnta] et dous -segũdo os ãnos das vidas dos padres aque dizemos da lyña de ante que fezessem fillos - aquel Jano, fillo de Noe, cõ ho outro Jano seu sobríno, fillo de Jafet, seu yrmão, buscando bõa terra vierõ aterra de Tuscayna, et chegarõ aly onde agora esta açidade de Rroma; et acharõ y morãdo outro que [avya] nome Cames, quese fazia ja cõmo natural daly. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 110 |
Et este Asur, fillo de Sem, et os seus acharõ em sua terra, por agudeza et suteleza, anatura et amaneyra et arte de fazer as purpuras, et outrosy de fazer os vnguẽtos preçados pera os cabelos el pera os corpos, segũdo diz mẽestre Pedro, et [outras moytas] espeçias de bõos olores, et os panos aque agora [dyzemos] surias; et em todo esto Syria ya enrriqueçendo moyto. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 134 |
Pero achamos que terras avia y que adorauã em fegura de touro o ydolo Neptuno [oa qual] tynã os seus [gentijs] por deus das agoas, cõmo oyredes adeante ẽnas estorias do Egipto, de Apis otouro de essa terra, ca acharedes queos [gentijs] em moytas feguras adorauã ajnda deus, segũdo terras et créénças departidas em hũa terra em hũa semellança, et em outra terra em outra. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 154 |
Do rreynado de septentriom diz mẽestre Pedro ẽno libro das generações do Vello Testamẽto que foy em Syçilia, et que oprimeyro rrey de aquel rreyno ouvo nome Maneo; mays nõ pom mẽestre Pedro otẽpo en quese começou, [este rreynado] nẽ os outros, saluo que diz deles estas rrazoes, nem achamos nos ajnda em outro escrito ata este tempo, ocomeço deste rreyno, mays diremos del adeante em seu tempo ondeo acharemos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 160 |
Et tornãdo aqueles passos em estados, et os estados em millares, et os millares em legoas, acharedes y em cada quadra, segũdo esta conta, sete legoas et media, et [ẽnas] quatro quadras [trijnta] legoas; et por esta conta de çerto he que ouvo aquela çidade de [Babilonja trijnta] legoas ẽno çirco aderredor. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 165 |
Despoys que morreo arreyna Semyrramis et ficou Zameys por rrey et herdeyro dela et del rrey Nyno, [ajuntarõsse] os caualeyros et os omẽs bõos das terras et vierom aBabilonya por véér seu rrey et seu señor por que [algũus] avia y que oyram algũas novas et cousas aprendidas del, et quando chegarõ y traballarõse os alcalles do rreyno et os priuados et amygos em cujo poder arreyna leyxou seu fillo de encobrir lo et escusarlo de todos queo nõ visem em maneyra que soubessem que tal era, et poynã sobre esto as mays grãdes et mellores escusas que elles podyam achar et dizer. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 165 |
Et estes, despoys queo acharõ tal et virõ que nõ avia syso cõplido pera rreger orreyno, pero que era sááo pera fazer fillo erdeyro et ouverõ seu acordo ontresi [hũus] cõ outros et diserõ: |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 165 |
Et desto todo plazera moyto aDeus este feyto, et fara anoso señor moyto bem et merçed et anos cõ el et su oseu señorio por la maneyra queo nos fezermos, et ajnda acharedes que por esta lealdade nos terram as outras gentes por mellores et temernos am temẽdose que Deus sééra cõnosco por ello et El asyo fara. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 180 |
Et Julio Çesar fezo sua conta empos esto, et achou, por dereyto da arte que acabo de çinque ãnos contesçia aquelo; et acharom os outros sabios que mellor contara Julio Çesar que nõ Endoxo: et [estes] çinque ãnos som otẽpo aque em Rroma despoys diserom lustro, quando leuauã os averes de todaslas terras do mundo aRroma acabo dos çinque ãnos; et destes aueres nasçeo oconto da era, cõmo contaremos em seu lugar ẽna seysta ydade; et agora tornaremos aarrazõ da nosa estoria. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 183 |
Que acharas que sabeos ouvo y que diserõ et leyxarõ escrito queo [Njlo] que era [enbijgo] do mũdo, que asy cõmo as anymalias jazẽ ẽnos ventres de suas madres et se gouernam [perlos enbijgos] que nõ comẽ nẽ bebẽ estonçes por outro lugar, que seo fezesem morreriam, et esto nõ he. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 186 |
Aleyxandre, que foy omays alto dos rreys ao qual aprovinçia Menfis d o Egyto ha ora, ouvo el envidia do Nylo de nõ poder el, que era cõmo señor de todo omũdo, saber oseu feyto do seu nasçemẽto et oseu acabamento, et enviou dos sabedores et escolleytos escodrinadores [de] Etiopia por los cabos da terra; et quando vierõ ááçitara vermella do eyxe do firmamẽto ouverõ aquedar aly, que nõ poderõ pasar, et vierõ aly ao Nylo et acharono caente. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 193 |
Et Cadolaomor cõ aquela gente que tragia destroyrom et rroubarõ toda [aquela] terra, et leuarõ quanto em [ella] avia: gãados, et rroupas, et todo quanto [acharõ] que fose [pera] comer; et trouxerõ moytos omẽs et molleres presos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 205 |
"Se em toda Sodoma [acharẽ] çinquoeẽta bõos omẽs perdoarey atoda avilla por elles. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 206 |
"Em esto tomarõ Loth moy fortemente, et começarõ de ferirlo, et yam por lle quebrãtar aporta por força, et entrar aacasa, et os angeos que estauã açerca da porta sayrom et tomarõ aLoth, et meterono ẽna casa cõsigo, et çarrarõ bem aporta; et todos los da villa ficarõ fora, et nõ entrarõ aos angeos, ca forõ feridos de çeguydade des lo mayor ata omenor, em tal maneyra que nõ podiam achar aporta da casa de Loth [per] que entrasem. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 215 |
Et diz mẽestre Godofre que acontesçeo aAbraã grãde bõa andança estonçes, por que por esta rrazõ ouvo apensar onde acharia terra enque podese viuer seguro et em paz. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 225 |
"Toma teu fillo Ysaac que feziste senlleyro et que moyto amas, et vayte cõ el pera terra de visiom, et em Judea ha hũ lugar que acharas y quee dito terra de visyom, et esta terra mostrarey Eu aty. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 238 |
Et estes dous, Affram et Eferam, contã Josefo et Aleyxandre Polistor, et Cleodemo Malco que desçenderom aLibia, et dizẽ que ẽnas contendas que elles aly leuantarõ, et as lides que ouverõ cõ os naturaes que acharõ ende, quese morauã y dantes, et dizem que aviam mester ajuda, et queos ajudou Ercoles, et foy oprimeyro el, et vençerõ todo oque quiserõ; et avia ja Afrã hũa filla aque diziam Etea et casoa com Ercoles, et fezo Ercoles em ella hũ fillo aque diserõ Dororim. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 247 |
Et Plutom sayo omẽ moyto bulidor et traballador, et queria mal aos máos et aos soberueos et defendialles lo onde podia: et el rrey Saturno quando esto vio doulle poder de castigar todos os maos em montes et em poblados, et fazer justiça em elles onde quer queos podesse achar; et por que era moy forte et moy brauo em ello et castigaua os máos chamarõlle os seus gentíj́s deus et rrey dos [jnfernos] et dos [jnfernaes], asi cõmo dos máos que meresçem [ojnferno] por seus feytos. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 254 |
"Tu pastor qual quer que tues, podes seer comygo em esta pẽna alta, et bem véés tu que em nẽgũ lugar nõ acharas mellor pasco, et alende desto esta aqui moy bõa soõbra pera pastores et lugar moyto nobre. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 258 |
Et aquelo que el diso ẽno primeyro libro del rrey Ynaco, que era hũ rrio que [pasaua] porlo seu rreynado et el era deus dese rrio; et aquelo que dizia que Yo era filla del rrey Ynaco et quea forçara [rrey] Jupyter, et desi quea mudara em vaca; et aquelo quea dera rrey Jupiter aareyna Juno, sua moller, quella pedira; et aquelo quea rreyna Juno aencomẽdou aseu pastor Argo, que avia çento ollos quea gardasse; et outrosi aquelo que mandou Jupyter aMercurio, seu fillo, que matasse aArgo por que [poyña] aspera et forte garda sobre ella; et aquelo que Mercurio tomou cobertura ẽna [cabeça], et alas ẽnos péés, et virga de virtude ẽna mão, et foy ael em fegura de pastor, cõmo era Argo, tãgendo [se[u]] buguete, et cabras ante y tãgendoas cõ sua pertega em lugar de cayado, et se pagou Argo del quandoo oyo et asentou ho consigo, et sentouse el, et cantou; et aquelo quelle preguntou Argo do buguete que era nouo; et aquelo quelle el rrespondeo, que amara Pam aSiringa, et que era ella moyto onrrada ontrelas [dõnas] daquela terra, et que fora mudada em canaveyras ẽna rribeyra do rrio Ladom; et aquelo que Mercurio matou aArgo [com] oseu [alfangere], et ho escabeçou et dou cõ asua cabeça em terra, et sayo moyto sangre, et ensuzou todo ho lugar; et aquelo quea rreyna Juno tomou os ollos [do] seu pastor et os poso ẽna cola do [pauõ] que era sua ave; et aquelo que el rrey Jupiter rrogou aarreyna Juno, sua yrmãa et sua moller, por Yo; et aquelo que arreyna Juno ho oyo et perdeo [toda] asaña, et outorgou aseu yrmão et seu marido oque pedio; et aquelo que Yo [porlo] rrogo de Jupiter foy mudada de vaca em moller, et daly adeante dada [abõos] costumes et despoys feyta [deessa] ẽno Egyto, esto nõ oteña nẽgũ por escarno, nẽ por palaura de mẽtira por que som das rrazões do Judio, ca aquel que as suas rrazões bem catar et as entender, achara que nom som palauras váás nẽgũas delas, et os frayres predicadores et os menores quese traballam de tornarlo ẽna nosa teoligia nõ [o fariã] se asy fose, mays todo he dito em fegura et em [semellanca] de al. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 277 |
Em esse dia que elles jurarom, vierõ nouas aYsáác de seus omẽs que acharã agoa ẽno poço que cauauã, et Ysáác posolle nome Bersabéé, que quer dizer tãto cõmo abondamẽto; et despoys desto foy poblada hũa çidade em aquel lugar que avia nome Bersabéé, et [este] nome méésmo ouvo em todo seu tempo et diserõlle çidade Bersabéé. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 279 |
Et pero sofrerõ elles todo por nõ fazer nojo aseu fillo, nẽ pesar, quelle queriã bem, nẽ se quiserõ traballar deo partyr delas, et acharõ que era mellor dese calar que por ventura em falar em ello nõ lles aproveytaria, et leyxarõ aseu fillo fazer oque avia começado. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 280 |
"Teu padre mandou aEsau, teu yrmão que fosse acaça et quelle dese acomer de seus venados et de sua caça que tomasse, et queo beyzeria de ante Deus ante que morresse; et, fillo, abeyçom do padre grande cousa he et grande rriqueza pera ofillo; toma agora meu cõsello et vay moyto apresa ao noso gáándo et trageme os mellores dous cabritos que ende achares, et faremos ateu padre deles mãjar algũ que coma que el ama moyto este manjar et comera et bendizertea. |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 280 |
"Fillo, ¿cõmo ho podiste tam agiña achar? |
[+] |
1300 |
XH I, 0/ 292 |
"Outrosi do furto queme dizes cata moy bem [ontre] nos et aaquel aqueo achares ou outra cousa algũa do teu matao ante teus yrmãos. |
[+] |
1301 |
GTL f. 1r/ 40 |
Estas coussas do cuarto casso acharasẽ no casso de es[timõyo] ẽno XXVII casso e he do conçello ou poboo ou uni[versidade] que outorgã ou husarẽ taes perdas como se ssoen fazer ou collegio [...] alugã cassas aos ussureyros magnifestos que veen de fora. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 1 |
De cõmo Ercoles çercou a çidade de Troya, et matou quantos y moravã, et destroyrõ todos os muros,et matarõ quantos en ella avia, et rroubarõ todo o que acharõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 1 |
De cõmo Vlixas et Diomedes acharon Achiles ẽno tẽplo et de cõmo Diomedes tangeu y o corno. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 7 |
Por que se algũus mays complidamente quiserem saber o começo de cõmo foy poblada Troya, et os rreys que ende ouuo, et a estoria de Jaason et de Medea, lean por este libro que o acharam mays cõplidamente cõmo esta ẽno libro de Troya segũdo foy jurado o achamos ẽna General Estoria que ajunta cõ os feytos que passarõ ẽno mundo ata el RRey dom Afonso, que o fezo tornar de latin en rromãço et castellaão et conçertou todas las estorias que de escripuyr fosem et que passaron ẽno mũdo ata o seu tẽpo tam bem de gentijs cõmo de [cristãaos] et de mouros con a bliuia. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 7 |
Et poso as cousas en quaes [tenpos] et en aqueles ãnos en que passarõ segundo que o acharã quẽ mays cõplidamente o quiser saber en aquela General (Estoria), que el fezo fazer quero [uijr] a a estoria de Troya começaremos ẽnos rreys et señores que poblarõ a terra et a çidade cõmo lles chamauam et quem forõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 7 |
Et por fazer pobla que fose cabeça de seu rreyno, o que nõ avia y estonçe, catou por toda aquela terra o mays apoderado lugar [per fortelezar] que achar podo para defenderse de emijgos moya de herdades et de rrios et de mõtes et das outras cousas para que a pobla fose mays forte et noble et avondada. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 9 |
Et acharam ally do postromeyro destroymẽto de Troya et da estoria de seu acabamẽto, et ende aquelo que deuyamos dizer das rrazões de começo et da sua poblaçõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 9 |
Dizemos que aquelas estorias nõ son todas de hum ãno asi como o despoys despoys departiremos aly onde acharmos d ' elas. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 12 |
Et acharõ ẽnas grosas de Ovidio sobre esta rrazõ que este ouro foy hum moyo, segundo a medida et o peso que d ' aquel tẽpo era et de aquel lugar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 15 |
Et o ydolo dou lles rresposta que se fosen de aly, ca outra terra achariã en que lles yria mellor que aly. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 15 |
Et tomade hum dos mayores et mays vellos carneyros que ende achardes et sobide en el. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 18 |
Et soubo en cõmo era a noble mãçebia de Greçia et todos por casar et foy os veer por rrazõ se acharia y casamẽto para sy. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 21 |
Et mentre te convẽ et as tẽpo, faz o pecado ' [rrazoou] aynda Medea, cõmo avemos dito, todas quantas rrazões podo [achar que pertẽescesen] a a crueldade et a bõa estãça de padre, et de parẽtesco, et de terra; et de todas aquelas cousas que [pertẽesçem] a amor et a seus feytos; et quantos peligros et tẽpestades poderiã vij̃r por terra et por mar; et ẽno hũ et ẽno outro. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 26 |
Et as donzelas et dõnas que dormyam despoys que espertarõ nõn a acharõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 33 |
Et des que overõ descuberto et se acharõ em ello, prometerõ lle dões quaes et [cam] grandes ellas quiserõ, et ella quiso demãdar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 33 |
Et [depoys] que lles lo prometeu, diso asy: ' Jnfantas, por que a a vosa fiuza et entençõ d ' este feyto et dom seja mayor, et por que creades de todo en todo que esto asy sera, mandade trager o mays vello carneyro que achardes em vosas greys. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 41 |
Et eu coydo o a criar; se deus quiser; et depoys seja o ' que poder ' o escudeyro, des que veu o rrecado en que o moço ficaua, et cõmo o acharia se em algũa sazõ por el demãdase, et se o feyto do jnfante rrecudise a outra cousa cõmo depoys rrecudeu por saber ende a verdade. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 50 |
Et fezerõn o por rrazõ de jũtar fremosura a fremosura, en que podes entender asaz quan fremosa sõo eu et teño que deues para mj̃ julgar a maçãa onde te digo que se a tu a mj̃ das, que te acharas ben d ' elo et naçer te a ende tãto ben et tãta onrra que nũca seeras myngoado de nẽgũa cousa que mester ouveres. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 54 |
Et cõmoquer que el RRey Priamo avia oydo del por outros juyzos que avia dados, oyu de aquela vez moy mays; ca toda a terra falaua de aquel pleito das deesas et [do] juyzo que Paris y dera, [0] tanto que el rrey et seus fillos falarom em aquel feyto. et em pos esto apartou se el RRey Priamo com a [rreyña] Ecuba et falarom anbos em feyto de Paris, et departirom d ' esta gisa sobre ello: rrecontarõ logo o soño que a rreyna soñara, que aquel que ella parise em cõmo por el aviã de seer destroydos elles et Troya et todo o seu rreyno; et em cõmo por esta rrazõ o mãdaram matar et leuar aos montes por tal que se perdese ala et que nũca mays viuese; et outrosy em cõmo foy a criatura deytada, et cõmo foy sua ventura de nõ morrer nẽ peresçer em lugar tam ermo et tam despoblado. et sobre esta rrazom de -partirom et ouverõ grã peça de dia seu consello et seu acordo et diserom que poys que todos de aqueste jnfante falauã et elles meesmos o [aviam] oydo, que aquel pastor que dera aquel juyzo entre aquelas tres deesas que aquel era seu fillo, et que fora achado en aquelas mõtañas tam hermas onde elles ambos o mãdaram deytar por tal que morrese ende, et que nõ seria nada o que soñara a RReyna Ecuba; et agora poys que todos los pouoos dizem que el que he moyto noble et moy grande et moy fremoso et moy ensynado et moy sysudo et de moy bõas [mañas] et moy escolledor et julgador de dereyto,, tanto que bem semellaua fillo de rrey et de liñagẽe de rreys en todos seus actos; et poys que asy era que nõ aviam por que nõ enviar por el et rreçeberlo por fillo, ca a aquelo do soño da [rreyña] a que elles aviã medo moy grande diserom asy que aquel feyto do soño se de suso era ordenado et fondado et estabelesçido de asy seer et de se complir, que nõ era outro señor ẽno mũdo que o podese estraeçer nẽ desviar [senõ] aquel que o estabelesçera. et se desviado ouvese de seer por algũa gisa que aquel jnfante que morrera et nõ viuera mays, que se acomendase(n) a deus et que rreçebese(n) seu fillo; et deus que fezese de lo todo o que quisese. et des que el rrey et a rreyña ouverom este consello et acordo entre sy anbos et dous, librarõ em esta gisa; chamarõ a Ector et a todos los outros seus fillos, et contaron [lles] todas as rrazões que aviã avidas; et diserõ lles que se a elles provese et o nõ tomasen por nojo, que enviarian por seu yrmaão Paris et que o rreçeberiã por fillo. en conçello virõ os jnfantes que aquel avia de herdar et que nõ perdiam y nada, nẽ aos outros nõ lles enpeesçia nem fazia nẽgũ dãno o rreçebemẽto de Paris et todos se acharon en acordo que enviasem por el; et enviarõ logo por seus caualeyros el rrey et a rreyña, et deron lles suas cartas, et mandarõ lles que fosem por el et que o adusesem o pastor Paris, despoys que ouvo dada a sentença da maçãa ontre as tres deesas, segũdo que de suso ja avedes oydo, ficou em garda de seus gãados en çima de aquestes mõtes et vales de Astra, et fazia todas las cousas asy cõmo ante que dese aquela sentença. et acontesçeu em todo esto que dormyndo aly Paris hũa noyte ẽno meesmo lugar onde dera aquel juyzo, et veẽo a el em soños a deessa Venus, et diso lle em cõmo lle avia de acontesçer et de cõmo avia a seer rreçebydo moy çedo por fillo del Rey Pryamus et da Reyna Ecuba, et ajnda mays lle diso et o çertificou que Ector et todos los outros seus yrmaãos o rreçebiam et tomauã por yrmaão. ' Et tu yras ' -diso a deesa Juno -, ' et seeras moy bem rreçebydo. et despoys que fores ẽna graça et ẽna merçede de teu padre et de tua madre et de todos teus yrmaãos, tu me averas mester por vengança da desonrra que fezerom et foy feyta a teus parentes et estonçe te darey eu a ty a dõna que te promety, et esta he a mays fremosa criatura de que tu em todo o mundo oyste falar nem viste com os teus ollos; et quer seja casada quer outra qual quer, atal te darey eu a ty ' et ditas estas palauras, desapa resçeu Venus et foy se et Paris despertou do [sono en] que jazia et foy moyto alegre com el, et rretouo o em seu coraçom, et em [sua] voontade. et despoys de aquesto, [chegarom] os cavalevros del RRey Priamo et da RReyña Ecuba, sua moller, et de Ector et dos outros seus fillos; et el rreçebeu os moy bem et moy ensynadamẽte. et despoys d ' esto falarom elles [con] el et diserõ le o mandado a que [vjnã]: cõmo el RRey Priamo et a [rreyña] Ecuba oyram dizer que [aquel] pastor Paris seu fillo era, aquel que acharã ẽno monte et outrosi oya el que el RRey Priamo que era seu padre et a RReyña Ecuba sua madre et el rrespondeu a aqueles caualeyros que [vjnã] a el con aquel mãdado et diso lles asy: ' RRogo vos agora moyto cõmo vos sodes cavaleyros, fillos d ' algo et avedes dereyto et ben, que uos me desenganedes et me digades a verdade por que vijndes; ca nõ queria eu agora que me leuasedes [en] rrazõ de fillo del rrey, et depoys que ficase escarnjdo et perdese meu lugar que teño, et desi que ouvese de buscar outro por donde viuese et guareçese cavaleyros, eu esto vos rrogo que o nõ queyrades fazer ' et elles estonçe çertificarõ -n o por las cartas que tragiã, et lle mostrarom logo et outrosi por suas palauras et por seu menagẽe, dizendo que asy era. et Paris, poys que foy çerto et firme que asy era cõmo diziam os mãdadeyros, gisou se cõmo se fose cõ elles et enviou logo por seu amo em aquel lugar donde gardaua aqueles gaandos de el RRey Adymalet, a dizer -lle o ffeyto cõmo era et a rrazon cõmo estaua, et que lle enviaua rrogar que viesse logo aly, que moyto lle fazia mester et o pastor veẽo et falarõ anbos em rrazom d ' aquel feyto que lle el rrey et a [rreyña] enviaram dizer; et plouvo moyto d ' elo ao pastor et de quanto lle Paris d ' esto diso. et Paris preguntou moyto aficadamente a seu amo, o pastor, conjurandoo que lle disese cõmo ou [cal] maneyra o achara, cõmo quer que ll ' o avia dito algũas vegadas; et o pastor diso lle a verdade et fezo o çerto d ' elo. et en pos esto acordarõ anbos cõmo fezesem et Paris, pẽsando en seu coraçõ se lle fose menester para aquelo algũa prova ante el rrey et ante a rreyna et seus fyllos, et rrogou ao pastor, seu amo, moy fortemẽte que fose cõ el; et el outorgou ll ' o moy de grado et prouvo lle moyto. et Paris dou estonçe moy bõa conta de seus gãados a seu amo, et de toda las outras cousas que del teuera et ouvera et poserom aly todas las cousas por moy bõo [rrecado] Paris et o pastor, seu amo, que o criara et fezerõ moytos plazeres a aqueles caualeyros que vieram por Paris et dou aly o pastor a Paris, seu criado, moytas vacas et outros moytos gãados que leuasem cõ el, que ouvese que comese et que dese a quen quisese et leyxado aly todo o seu en rrecado,forõ sua carreyra et tragia cõsigo Paris, por onde andaua, hũa dõna moy filla d ' algo que avia nome Oenone; el [leuoa] (consigo) |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 62 |
Et en todas las tuas presas, te prometo de ajudar ' todas estas cousas lle [outorgou] Jaason, et jurou o todo asy conplidamẽte cõmo o ella demãdou mays depoys se pejurou, ca lle nõ atendeu nẽgũa cousa de quanto lle jurou, et ella sofreu por el moyto mal, asi cõmo o conta a estoria de Media mays eu nõ falarey mays en esta rrazõ [como] lle depoys acõtesçeu, et tornarey a mjna estoria, ca por aly o pode saber aquel que o deseja de saber que lle fezera, et diso lle: ' eu vos faço omenage que ẽno ponto que ouver voso mãdado, que me acharedes ẽno porto. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Et Ercoles, que aly chegou, vyña sobre hũ caualo tã bõo que nuca outro tal poderiã achar nẽ aver. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Et nõ acharon quẽ lles por ello disese nada mays os moços et molleres yam chorãdo et carpyndo; et fogian todos aos tẽplos por guaresçer aly se podesẽ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Et acharõ ẽna çibdade moy grandes tesouros de plata et de ouro et de pedras preciosas et outras moytas joyas, et moytos caualos et camelos et elyfantes ¿que uos dyrey? |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 72 |
Atã grande foy o aver que ende acharõ que nõ ha lengoa de õme que o cõtar podese. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 85 |
De cõmo por lo saber de Vlixas acharon Achilles ẽno mõesteyro Ulixas, segundo vos dixe, era moy entendido et sesudo et moy avisado. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 85 |
Et foy se el et Diomedes sua carreyra cõmo en aventura por terra de Çipos -pero algũus lle chamã Partenos a aquela terra du Achiles era - , fasta que a acharõ ẽna postromeyra parte de España de parte de oçidente. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 92 |
Agora leyxa o conto a falar d ' esto por diujsar as feyturas dos que criarom Troya Beneyto de Santa Marta, que tornou esta estoria em françes et que nõ quiso leyxar nẽgũa cousa de [escripuyr] do que fezerõ os que çerquarõ a Troya et esso meesmo dos que a defendiã, segundo que o el aprendeo por Dayres, quer nos agora mostrar dos que se y [açertarõ] de cada hũ que semellança avia ca Dayres, de que o el aprendeu, andaua os catãdo hũus et outros quando [poyan] suas tregoas de vn mes et ou de mays ou de menos ca el ben sabia dos troyanos quaes erã cõmo aquel que era natural de Troya et viuya entre elles. mays fazia moyto por veer os gregos por achar çertamẽte en todo et cõplir verdadeyra mente sua estoria. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 93 |
Et ouvo tã grã preço de armas que moy adur poderia õme achar nẽgũ atan bõo caualeyro. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 94 |
Et ontre dez mjll [omes] nõ achariã quẽ fose tã grãde rreuoluedor de pleytesia et de outras cousas, nẽ achariã tam grã barallador. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 94 |
Et moy graue seria de achar quẽ cõ el quisese aver conpaña ca era tã sen sabor et tã mao de seruyr que o nõ podia sofrer nẽgũ de quantos cõ el viuyam pero que algũus o sofriam por valer mays, ca os [omes] sofren grãdes coytas por chegar a grandes estados. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 95 |
Et avia o nariz curuo et era tã ben rrazoado, et falaua tã bem que õme nõ poderia achar seu ygoal. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 95 |
Et era de tan grande orgullo que adur poderiã achar õme de tamaño |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 101 |
Et moy adur poderiã achar outros [taes] dous rreys. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 105 |
Et cõmo se virõ, andarõ tanto falando en aquelo de vn et do al que acharõ ontre sy moy grãde amjstança. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 105 |
Da rresposta que Achilles [cõtou] aos gregos Despoys que todo esto foy feyto, tornarõ a Atenas et Achilles contou aos gregos a rresposta que achara ẽnos deus, et cõmo lle disera que sen dulta vençeriam. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 106 |
Et acharõ moy gran rroubo. desi nõ se quiserõ [y] deteer mays, et forõ contra Tenedon. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 107 |
Et elles quando aquesto ouverõ feyto, tomarom todas las cousas que acharom ẽno castelo et rroubarõn o todo. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 108 |
De cõmo os gregos partirom seu rroubo, et do consello que ende y dou Agamenom Conta a estoria que Agamenõ fezo ficar em hũ lugar todo o aver que acharõ ẽnos castelos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 109 |
Et nõ poderiam achar dous mesageyros mellores para os ala enviar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 109 |
Et demays nõ leuauã armas nẽgũas ca se as leuasem, moyto agiña poderiã achar quẽ lles fezese nojo. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 113 |
Et sabede que se batalla buscarõ, que a acharõ moyto açerca cõmo agora oyredes en que moytos caualeyros rreçeberon enton morte |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et acharõ se moy mal de aquelas seetas. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et os troyanos fezerõ estonçe hũa esporoada de que os gregos rreçeberõ grã perda que rreçeberõ tãtos colpes [que os] nõ podiã ja sofrer em [nẽgua] maneyra, nem ousauã outrosi tornar as costas em pus o mar que duldauã que nõ achariã lugar a qual parte voluesẽ et andauã ja a moy grãde peoria. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 122 |
Et os de Greçia se estauã aly defendẽdo moy fortemẽte, ca nõ podiã achar lugar onde podesen gareçer, que ante ja queriam morrer em terra que entrar ẽno mar et perigrar y. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 129 |
Et Ector lle diso asy: ' Amygo, rrogo vos por deus que uos nõ derrãgedes et gardade -vos moy bem Ca eu vos juro sem mẽtira et vos faço bõo pleito que uos acharedes em falymẽto. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 129 |
Et aqueles que aly veedes estar, batalla acharedes en elles ata dous ãnos cada que mester for. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 129 |
Et ella teuo se por desonrrada, et desamo o depoys quanto mays podo sabede que aquel caualo foy tal que nũca foy õme [ẽno] mũdo que sobre outro tal caualgase, nẽ tal podese aver en seu poder que foy o mays formoso, nẽ mays corredor de quantos ouvo ẽno mũdo, nẽ nũqua outro tal y poderiã achar |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et des oy mays seja ben çerto Meriõ que se o torneo quer mãteer, et se cõ Ector achar, que lle nõ podera escapar de morte por lo que lle fezo. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et sabede que Meriõ fezo grã bondade en esta gerra enpero algũus veerã que se achara mal do que fezo, mays [acõteçer] lle a adeante que ja o feyto asi pasou. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et, senores, [v[e]edes] aqui tres mjll caualeyros moy açerca de [uos] que nõ temẽ sua morte nẽ sua prijon, nẽ veẽ aqui por al senõ por gaãçar preço et onrra et esquiuar a desonrra des oy mays nõ vos farey longa rrazõ mays vaamos los ferir que mester nos he ' Et logo se leyxarõ yr a eles et sabede que acharõ a batalla moy aparellada tã açerca de quanto hũa baIesta poderia tyrar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 137 |
Et dar vos ey por ello galardõ se vos en lugar achar que o posa fazer ' entramẽte Menalao leuaua preso a Polidamas que Ajas Talamõ leuaua moy mal chagado et el o prendera de tal guisa que nõ podia seer liure se ajuda nõ ouvese, ca el perdera ja a espada; et o elmo que era todo rroto et amolado lle caera todo sobre los ollos. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 186 |
Et foy a el moy sanudo, et diso lle asi: ¿çertas, caualeyro, loade vos que teendes a morte moyto açerca; ca vos fezestes grã loucura de me querer asi matar Et vos tomastes tã grã peso de que uos çedo mal acharedes, ca asy o fezerõ ja outra vez algũus de vosa parte. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 199 |
Et senpre me temj que o achariades depoys en mj̃goa Et se o eu soubera, logo vos lo enviara sen nẽgũa tardança. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 278 |
Et a rreyna enviou logo a Achilles seu mãdadeyro o mays cortes et ensinado et sabio que ella podo achar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 278 |
Et achar la edes dentro ẽno tẽplo de [Apolonjs] fora da çidade et mãda vos ben fazer çerto que uos quer dar por moller a moy fremosa Poliçena. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 281 |
Et quando chegarõ ao tẽplo, ouverõ cõmo pauor por que o acharõ soo et descenderõ dos caualos, et prenderõ -n os ante o portal et entrarõ dentro. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 281 |
Et avia mayor coyta d ' el ca de ssy et [dizialle asi: "amygo bõo et leal pesame] por que foy ocasion da vosa morte mays eu vos faço salua que se me temera d ' esta trayçõ, nõ fora o pleito cõmo vay mays esto me fezo fazer o amor que nos armou esta çiada [per] que fomos enganados mays nõ somos nos os primeyros nẽ seremos os postromeyros que morren por tal maneyra et eu outro cõforto nõ vejo senõ morrer, ca sen [dulda] morrer nos conven mays sey çerto que se eu achar a Paris ante que moyra, que lle darey cõ esta espada o galardon que el mereçe de tã grã trayçõ cõmo nos el fezo. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 284 |
Desi poserõ entre seus braços hũ vaso moy formoso et moy claro de hũ rroby en que jazia çijsa de Achilles, ca o queymarom por que o acharõ todo espedaçado em peças. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 290 |
[Et buscarõ os mellores m[e]estres que achar poderõ et fezerõ vn betume de sangre de dragõ et çarrarõ cõ el o moymento.] |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 291 |
Et acharõ que erã [triijnta] et et dous mares ẽno mũdo et nõ mays. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 291 |
Desy poserõ quareẽta ser(r)as prinçipaes, pero bem diserõ que outros mõtes et serras avya y, mays que nõ eram prinçipaes depoys d ' esto diserõ que acharã seseenta prouynçias et nõ mays pero que longo tẽpo as andarã buscando. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 292 |
De quantos som os pouoos de todo o mundo Dos mesageyros de Julio Çesar de que a estoria de suso contou, acharõ ẽna partida da terra que he poblada çento et vij̃te et [çinque] pouoos de señas guisas ca outras partidas a y da terra que nõ son pobladas. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 292 |
Acõmo quer que esto podedes achar em moytos libros que o contã bem, pero eu dizer vos ey ja quanto de aquesta partida de Asia de que vos en -çima faley |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 295 |
Et nõ vyña aly senõ por amor del et sen dulta se o achara viuo, ella lle quisera moy grã bem. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 339 |
Ca depoys que Eneas falou cõ os troyanos aquelo que a estoria de suso contou, soubo por çerto que por el fora acusado et descuberto que tyña ascondida a Poliçena cõmo de suso oystes ca nũca ja -mays nẽgũ grego a podera achar nẽ demãdar se a Antenor por sy meesmo nõ buscara. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 341 |
Et elles yan moy ledos et moy pagados de sy, ca yan avondados et moy rricos dos tesouros del RRey Priamo et de todo o outro aver que acharõ ẽna çidade de Troya. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Et acharom a seu señor Pyrrus moy malandante ẽna area, moy jnchado et tã teso que adur lles podo falar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Óna outra parte outrosi diziã que Palomades fazia saber aos troyanos que avia o aver en sy ben contado et ben pesado et que o metera su o seu leyto, por tal que o nõ podesen achar, et que parasem bẽ mentes ẽno plazo que lles el posera, et que nõ entendesen mays, ca el lles cõpriria quanto lles prometera. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Disy fezo buscar o morto que jazia ẽno cãpo, et acharõ as cartas sobre el, et cõmo as acharõ logo foron moy tostes sacadas aa plaça, et leerõnas logo en consello. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Et acharõno y todo, asy que bem o virõ todos quantos veerlo quiserõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Et depoys fezerõno contar, dineyro por dineyro, et pesaronno sete vezes en derredor, et acharõ que a carta nõ mẽtya ende nẽgũa cousa. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Mays suas mesnadas ouverõ tã grã pesar que nõ souberõ que disesen, nẽ acharõ rrazõ que por el posesen. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Et quando virõ que os gregos o queriã queymar ou fazer del peças, fezerõ grande volta et foronse todos armar, et estouerõ todos açerca del, et defenderõno en tal maneyra que nõ foy ende tã ardido que senbrãte fezese de o prender, et se o prouar quiseram toste se poderã mal achar. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Et Palomades dizia que meteria as mãos a hũ delles dos mellores, cõ tal rrazõ que el nũca fora culpado em tal cousa, nẽ tal disera, nẽ tal pensara, nẽ tal coydara, nẽ o aver que acharõ so o leyto que nũca llo nẽgũ dera nẽ llo pprometera, nẽ soubera delo parte, nen fora metido aly per seu cõsello onde o acharõ et o sacarõ. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Et diserõ lle que el et Diomedes acharã en hũ mõte, hũ dia, (en) hũ algube moy grãde aver. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Et andarõ tanto ata que chegarõ ao mõte onde acharã o aver ẽno algube desi diso asy dõ Vlixas: ' don Palomades, [entrade vos] em fondo do algube. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 342 |
Et acharõ -n o logo en este dia [menos] et fezerõ por el tã grã doo que nõ foy õme que o mayor vise en nẽgũ lugar |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 350 |
Et diso lle en cõmo de Troya sacara suas naues tã fortes et tã sãas et tã bem lauradas et avõdadas de quanto mester aviã, que nada nõ lles mj̃goaua et contou lle em cõmo [aportara] em Mynerua, et que nõ achara y õme que lle fezese nojo nẽ pesar mays que logo se ende partira, et que se fora a par da rribeyra. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 350 |
Et que tãto andara [per] lo mar fasta que chegara a [Locofeguis?] et outrosy que nõ achara y quen lle disese nẽ fezese cõ que lle pesase et quando se ende parteu, que viera hũ vento cõtrario et que se tornara o mar moy brauo et moy escuro, et (vecẽo lles) [tã] grã tormẽta que os lançara em Çeçilia. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 352 |
Et bem entendeu Çirtes que sua sabedoria nõ valia nada contra mj̃ ca tal mẽestre achara contra sua arte que nada nõ valiã seus espirimẽtos nẽ suas encãtações desy party me d ' ela et leyxe a prenada, cõmo vos ey dito. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 356 |
Et nũca en al pensaua nẽ coydaua, nẽ desejaua outra cousa senõ seu marido pero todo esto nõ foy contado a Vlixas ajnda que se fose ala que os acharia en sua casa mays pero por nẽgũa maneyra nõ poderiã vençer a Pẽnalope por cousa que lle disesem nẽ lle prometesen. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 357 |
Et quantos [outros] estormẽtos poderom achar, tantos aly ajuntarom para a vençer et trastornar o coraçõ d ' ela et ela nõ se curaua de aquelas jograrias Et eles tomarom jograresas que cantauã et descantauã. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 365 |
Et se algũ a quisese defender, que fose logo morto et espedaçado ca el o ajudaria cõ todas suas cõpañas mays pero nõ ousarõ cometer o que falarõ et se o cometerã, poderã se del mal achar en todo esto enviou Orestes suas esculcas en pus Pirrus [Neuculamus]. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 365 |
Et acharõ y a sepultura de Pirro, seu neto. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 368 |
Et nõ leuou consigo senõ os seus criados et priuados et mandou fazer hũa forteleza ẽno mays alto lugar et mais forte que el podo achar mãdo y fazer moytas et bõas cousas, et muros moy fortes, et baruas cãas et carcauas et mãdou as todas encher de agoa todo en rredor Et fezo fazer hũa ponte que a deytasen et ergesen por torno. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 369 |
Et aly pregũtou donde acharia a Vlixas, et logo ll ' o diserõ |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 372 |
Et sabede que nõ poderiã achar ẽno mũdo caualeyro mays aposto nẽ mays sysudo et preçado cõmo aqueste. |
[+] |
1350 |
HT Miniaturas/ 373 |
Et acharedes os nomẽs d ' eles escriptos suso ẽna estoria ẽno capitolo que fala da sua sepultura outrosi Eneas matou a Anfimacus et Enerus Paris matou a Palomades et Antilogus et a el RRey Ajas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 215 |
Eu uos faço menagẽ que, en ponto que eu ouuer uosso mãdado, que me acharedes ẽno porto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 221 |
Ércoles, que alý chegou, vĩjña sobre hũ caualo, que era tã bõo que lle nõ podía njhũ home saber par, nẽ nũca o acharõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 226 |
Depoys que a lyde foy partyda, que foy tã ben lidada, entrarõ todos ẽna çibdade, et nõ acharõ nj̃hũ que lles dissesse por ende nada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 226 |
Et acharõ ẽna çibdade moy grãdes thesoyros, de moyto oyro et de moyta prata et moytas pedras preçiosas et moytos caualos et de moytas dõas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 226 |
Tamaño foy o auer que y acharõ que nõ ha léngoa de home que uoslo cõtar podesse. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 230 |
Et outra filla ouuo nome Políçena, mays de aquesta quero que sabeades que nõ acharõ par ẽna sua bondade en todo o mũdo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 230 |
Depoys que el rrey Príamos chegou a Troya, et achou y jazendo mortos perlos prados os caualeyros da uila, et a terra toda destroýda et despobrada, et rroubadas tódaslas cousas, et ueu as grandes torres derrubadas et os tenplos da vila et tódoslos muros outrossý en derredor, et ueu outrossý derribadas tódaslas baruascãas, et nũca y poderõ achar nj̃hũa casa sãa, et ben se fezeron tres días, a el et aos que cõ el andauã, que nũca quiserõ comer. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 231 |
Et acharõ delles quanto[s] quiserõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 234 |
Et en toda gisa yde cõ esta mãdadoría, ca nõ acharía quen tã ben a rrecadasse, se uós aló nõ fossedes. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 235 |
Et acharõ y el rrey Peleus, que era señor da vila. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 236 |
Outro día de manãa, quando sse leuãtarõ, pregũtarõ hu poderíã achar el rrey Talamõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 236 |
Et os da terra lles disserõ que alý en Salamjna o poderíã achar et y o buscassen, ca ja grã tenpo auj́a que el y fezera sua morada. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 236 |
Desý entrarõ ẽna çidade et acharõ tres caualeyros a que pregũtarõ hu estaua el rrey. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 238 |
Desý gisárõsse ben de quanto mester auj́ã et, sen outro alongamento, forõ buscar al rrey Cástor et el rrey Polus, ata que os acharõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 240 |
Et, señor, ben uos digo que nõ poyde en el al achar senõ esto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 243 |
Mays o bõo et o atreuudo et pera moyto, que nõ dultar de passar coytas et afán et sofrer ben armas et o al que for mester, aquel por fillo o terrey et senpre farey quanto el quiser et senpre achará en mj̃ cõssello, cada que mo demãdar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 246 |
Et desto me faço agora grã sabedor et grã m[a]estre et ben uoslo digo outra uez que, sse Pares trouxer moller de Greçia, nũca hũ de nós escapará sen grã coyta, ca logo uerrã os gregos sobre nós, et quebrãtarã per força o Aylión, et nõ acharã lugar tã alto que nõ derriben, mao nosso grado, et matarã padres et fillos, et destroyrã o rreyno, et nõ ficará y yrmão nẽ parẽt. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 255 |
Et foy tamaño o auer que acharõ que nõ leuarõ ende o meo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 257 |
Et sabede que mellores pousadas que as que en el auj́a nõnas acharía home en njhũ lugar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 260 |
Et Pares cõtoulle todo per quanto passarã, et cõmo trouxerõ todo seu pleito, et cõmo tomarõ porto, et cõmo quebrãtarõ o tẽplo et rroubarõ o auer todo que y acharõ, et cõmo forõ seýdos depoys que sse de alý partirõ, et, ante que chegassen aos seus, cõmo llelo ouuerã a toller os que seýan do castelo, et cõmo sse matauã a ssy meesmos quando coydauã a matar aos outros, porla noyte, que era moyto escura. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 262 |
Et cõmoquer que era sua nora, sabede que Écuba moyto a amaua, et tãto a onrraua cõmo se fosse sua filla, o que agora fazẽ poucas sogras, ante lles buscan quanto mal poden a aquelas que suas noras son, et prométẽlles moyto ben deãt et detrás cortã delas, et andan senpre buscando se acharã algũ mal que digã delas, et tal cousa lles asacã que nũca foy dita nẽ penssada, et nũca en al he seu penssar, senõ en uoluer mal entre elas et seus maridos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 268 |
Et ouuo tã grã prez de armas que aduro podería home achar nehũ tã bon caualleyro, que este era moy orgulloso et moy cobijçoso de vençer toda cousa que cobijçasse. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 270 |
Ulixas vençeu a todos de beldade, et nõ era moy grãde de corpo nẽ de pequeno, mays era moy sisudo, et falaua moy ben, et entre dez mill nõ podería õme achar tã rreuoluedor de preytesýa, nẽ tã grã bulrrador, que el nũca dería uerdade hũa ora; mays enpero era moy entẽdudo et moy cortés. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 270 |
Et graue seería de achar quẽ cõ el quisesse auer cõpaña, ca era tã mao de seruir que o nõ podíã sofrer os que cõ el veuj́ã, pero que lle sofríã por ualer mays, ca os homes sofrẽ grãdes coytas por chegar a grãdes estados. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 270 |
Nástor era longo et anch[o], et deuj́a seer moy ualẽt segundo suas feyturas, et auj́a o nariz curuo, et era tã ben rrazoado et falaua tã ben que lle nõ acharíã seu jgual. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 271 |
Et era moy triste et moy coydoso et de tã grãde orgullo que adur poderíã home achar de tamaño. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 273 |
Et cõ todo esto era tã ben feyto ẽno corpo et ẽno rrostro que nõ achariades nehũ tãto, et segurament, cõmo diz Dayres, ben pareçía caualleyro estando en praça. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 277 |
Sabede que en feytura que en ela ouuesse nõ podería home achar cousa en que lle podesse tachar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 279 |
Et segundo cõmo Dayres diz, tã bõos erã anbos que adur podería home achar tã bõos dous rreys. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 285 |
Poys esto todo foy feyto, tornárõsse ha Atẽnas, et Achiles cõtou aos gregos qual resposta achara ẽnos deus, et cõmo lle disserã que, sen falla, vençeríã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 287 |
Et acharõ y moy grã rroubo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 288 |
Conta a estoria que Agamenõ fezo ficar en hũ lugar todo o auer que acharõ ẽnos castelos, et parteo entre elles tã sesudament que cada hũ ouuo sua parte, qual entẽdeu que meresçía segundo sua cõtía. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 291 |
Et nõ poderíã achar dous messajeyros mellores pera enviar aló. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 291 |
Et leuarõ cõssigo dous donzees, et nõ leuarõ armas nehũas; ca, se as leuassen, moyto agiña poderíã achar quen lles fezesse nojo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 295 |
Et hũa cousa creede por uerdade, que uos coñosco moy ben et que ey moy grã sabor de uos poder achar en lugar hu uos eu podesse dar galardón do bõo acollemento que nos aquí fezestes, que uós auedes dita hũa tal palaura que uos seerá rretrahuda de moytos altos senores. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 295 |
Et uós, que auedes aquí dito aquesto, se ouuessedes tãto de ardimento que quisessedes seýr de aquí, moyto a çerca achariades armas et caualeyros cõ que poderiades gãañar bon prez. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 297 |
Et sabede que, se batalla buscarõ, que a acharõ moyto a çerca, cõmo agora oyredes, en que moytos caualeyros bõos rreçeberon estonçe morte. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 317 |
Et gardádeuos moy ben, ca eu uos juro, sen mẽtira, et uos faço pleito que uós acharedes, sen falimento, en aqueles que alý veedes estar, batalla, ata dou ãnos cada que mester for. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 322 |
Et dígouos que uós estedes prestes que, se mester for, que [n]os acorrades cõ jente, se per auẽtura acharmos dura batalla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et des oiemays seia ben çerto Meriõ que, se o torneo quer mãtẽer et se cõ Éytor achar, que lle nõ poderá escapar de morto, porlo que fezo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et sabede que Meriõ fezo en esto grã bondade, cõmoquer que será grã marauilla se en essa sazõ nõ virẽ algũus en que sse achará Meriõ mal do que fezo, mays auéñalle d ' ende adeãt quequer, que ja o feyto assý passou. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et sabede que acharõ a justa moy aparellada et moy mays a çerca que hũa beesta podía tirar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 328 |
Et eu uos coydo ende dar bon galardón, se uos achar en lugar hu uoslo dar possa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 344 |
Et foylles moy forte de liurar, ca, ante que o ouuessen sacado do poder dos gregos, morrerõ y ante mays de çẽ caualeyros dos mellores que el tragía; ca, a cõmoquer que elles brauos vĩjnã, ben sey que cõ taes se acharõ que lles endurarã a batalla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 347 |
Et de aquela justa se acharõ anbos moy mal, pero nõ sse derribarõ, mays quebrãtarõ anbos as lanças et meterõ mão aas espadas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 357 |
Et sabede que os troyãos acharõ en elles dura batalla et cõprarõ carament o encalço, ca alý chegarõ en ajuda dos gregos el rrey Polus de Ardemonja et tódoslos de Lybia. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 361 |
Et se ontre ssy ben catarẽ, acharã que, sse dãno nos fezeron, jaquanto ende rreçeberõ, que moytas almas forõ oie este día sacadas dos corpos por este pleito, pero que eu nõ quería por nehũa gisa que d ' aquí sse foss[ẽ] nẽ sse partiss[ẽ]. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 379 |
Et nõ tardarõ moyto que sse anbos acharõ et, tãto que sse uirõ, leixárõsse correr hũ a outro, et tã durament se feríã que sse falssauã et desmallauã as lorigas, enpero que erã de grã preço. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 383 |
Aq[u]ý diz o cõto que Achiles et el rrey Toas, que erã moy parẽtes, (et) acharõ Éytor andando ẽna batalla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 384 |
Et vĩjna cõ el el rrey Ajas, que desamaua mortalment a Pares; et vĩj́não moyto ameaçando, et tragíã cõsygo todos seus uassalos, et andáuãno buscando perla batalla, et tĩj́nã ollo a cada parte se o ueeríã, et ben dauã a ẽtender que grã sabor auj́ã de o achar et de lle buscar mal et dãno. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 389 |
Et el fezo grã sua prol de os creer, ca, se o nõ fezeran, ante que o mes seýra, podérasse ende moy mal achar et cõ grã pesar et cõ grã perda, assý cõmo adeãt oyredes. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 400 |
Et alý se uolueu hũ torneo moy forte et moy cruu, atal onde ánbaslas partes sse mal acharõ et reçeberõ grã dãno. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 410 |
Et agora mj̃gárõlles as viandas et quérenas yr demãdar preto ou longe, huquer que as achar possan. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 412 |
Et alý acharõ dous rreys que jazíã mortos óntrelos outros et nõ os poderã achar tã agiña. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 417 |
En aquela terra en que elas uiuẽ son as caẽturas tã grãdes et tã sen mesura que aqueles que aló uan a poucas nõ arden, et y nõ ha áruol nẽ outra cousa hu possan achar soõbra. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 419 |
Et rrogoulle moy de coraçõ que nõ oluidasse o sseu amor, et ela ja, enmẽtre ẽno mũdo uiuesse, nõ acharía outro amor, nẽ seería amjga doutro, et que en nehũ tenpo nũca outro dela podería auer plazer nẽ solaz. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 426 |
Et foy a el moy sañudo et díssolle assý: -Çertas, caualeyro, uós uos loade, que tẽedes a morte moyto a çerca; et uós fezestes grã loucura de me querer assý matar; et uós achastes tã grã presa de que uos çedo mal acharedes, ca assý o fezeron ja outra uez algũus de uossa parte. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 431 |
Et díssolle assý: -Vayte aas tẽdas quanto poderes, et uay ao tẽdillón de Colcos, et dj a Breçayda, que y acharás, que eu lle envío este caualo, que gãañey de hũ caualeyro que sse andaua enfingindo et gabando que estaua dela moy namorado. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 438 |
Os açopros nõ an mays que hũ ollo et tẽeno ẽno meo do fronte, et nõ comẽ outra cousa senõ carne de bestas, qualquer que poden achar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 445 |
Et uós partísteslo de uós moy toste, cõ sabor de mo enviar, et senpre moyto temj́ que o achariades depoys en mj̃gua. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 445 |
Et eu daruos ey este caualo, ca, poys o uosso auedes perdido, nõ podedes achar mellor. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 448 |
Mays senpre andade a ssua voõtade et ao que elles por ben toueren, ca en outra maneyra nõ poderiades acharuos ende ben. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 454 |
Et acharõ ja estar ẽnos cãpos os da oste, ben acaudillados et suas azes ben paradas et ben gisadas de batalla. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 457 |
Et se o eu ẽno cãpo achar, cõvĩjrlle ha de leixar y peñor por el. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 469 |
Mais sabede que en toda a uila nõ á lugar hu ome podese achar prazer, nẽ rriso, nẽ alegría. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 476 |
¿Et hu coydades que õme podese achar caualeyro que uoso par fose ou que sería de nós se uós cõnosco nõ fosedes? |
[+] |
1370 |
CT 1/ 476 |
Mais eu bẽ coydo que o nõ posades achar en que me culpedes deste feyto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 479 |
Et, se eu y cras poso achar a Achiles, eu lle farey cõprar carament a morte d ' Éutor. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 486 |
Et alý acharõ quantas viandas quiserõ, et carretarõ et leuarõ quanta uianda se lles antollou. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 492 |
Et en todo o mũdo nõ poderã achar quen os ame tã fielment cõmo os eu amarey des oie este día endeante. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 494 |
Mays tu uayte cõmo che eu digo et, entretãto, saberey a uoontade del rrey Príamo et de Paris sobre este pleito, et dizerche ey ay a rresposta que en eles achar, ca, se a eles prouuer, prazerá a mj̃. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 497 |
Ca eu nõ rreçeo nada de quanto el quer, nẽ acha en mj̃ nihũa mingua, pero fazme mal que nõ queda; et se cõmigo ueer a bõo conto, achará que nũca per mj̃ perde nihũa cousa do seu dereyto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 499 |
Et logo lle preguntou que lle disese que rresposta achara. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 500 |
Et Menalao pode achar outras donas mays fremosas et de grã guisa, et delas todas escolla a de que se mais pagar, et quítese desta, ca nũca a tẽ d ' auer en quanto rrey Príamos for uiuo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 503 |
Et des oiemays lles darey a entender se lles fazía ajuda ou se me acharã en mj̃goa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 506 |
Et alý tomarõ troyãos bẽ trezentos tẽdillões et tendas preçadas, et outrosí moytos uasos et copas d ' ouro et de prata et rroupa et auer et todo [o] al quanto alý acharõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 520 |
Mais bẽ uos digo que os nõ acharõ longe, ca ia estauã çerqua da uila. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 525 |
Et se uós cõ elles ben cõtardes, acharedes per bon cõto que nõ an rreçebuda a medade da perda que nós rreçebemos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 525 |
Et, par Deus, quantos esta guerra mãtẽedes, fazedes grã pecado; et sõo çerto que, sse moyto durardes en esta perfía, que mal uos acharedes ende. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 531 |
Et fórõsse pera Agamenõ, et cõtárõlle a rresposta et o rrecado que acharõ en Achiles. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 535 |
Desý caualgarõ todos a grã pressa perlos chãos cõtra os de Troya, que nõ forõ pregiçosos pera seýr a elles,ca os acharõ ia estando fora ẽnos cãpos traslas barreyras. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 539 |
Et os gregos enviarõ demãdar uiãdas a çerca et a longe, huquer que as achar poderõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 540 |
Pero hũ grã cõforto ey, que moytas molleres fezeron taes cánbeos, et moytas donas casadas et moytas donzelas uj eu que tomarõ os mayores ẽemjgos que poderõ achar a seus maridos et a seus entẽdedores, et que os tomarõ de seu grado por seus entẽdedores et por seus maridos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 540 |
Et desde aquí quero fazer que Diomedes atẽda meu amor, et seia çerto de auer quanto el quiser, et ja mays nõ achará en mj̃ paráuoa maa nẽ orgullosa cõmo achou ata aquí; ca, sen falla, eu o detuue ata aquí per palaura, cada que cõmjgo falou et eu cõ el. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 542 |
Amjgos, en este pleito nõ me faledes, ca sabede que en mj̃ nõ acharedes al senõ quanto ey dito a uós, don Nástor, et a Diomedes et a Vlixas, quando aquí uẽestes. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 552 |
Ca teus ẽemigos estã ia a çerqua de ti; et sabe, se os queres asperar, taes mill serã cõtigo, que entre eles nõ acharás hũ que che ben queira. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 560 |
Et de mj̃ uos faço çerto que senpre me acharedes a çerqua de uós ẽno torneo, cada que mester for. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 560 |
Et alí me acharedes hu for a mayor presa, ca me nõ arredarey de uós muyto, et nõ tomarey grãd afám, ca me temo que me quebraríã as chagas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 571 |
Et enujoume muyto rrogar por este pleito, et erroume, et de todo me faleçeu, pero ben sey que el fezo todo seu poder en partir d ' aquí os gregos, et nõ podía y achar njhũa cousa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 572 |
Et a rreýna enujou logo, sem mays tardar, a Achiles seu mãdadeyro, o mais cortés et de mellor palaura que ela podo achar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 572 |
Et uós yde en toda guisa cras, ante que saya a(a) lua, et acharla edes dentro ẽno tenplo de Apólinis, fora da çidade. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 577 |
Mais sõo bem çerto, se eu Paris ante achar, eu lle darey cõ esta espada o galardóm que mereçe por esta treyçóm que nos fez, et uenderlle ey carament a tua mort et a mĩa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 582 |
Desý poserõ entre seus braços hũ uaso muy fremoso de hũ muy preçioso rrubj́, en que iazía çeniza de Achiles, que o queimarõ porque o acharõ todo espedaçado todo en peças. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 594 |
Et os mellores maestres que poderõ achar fezerõ hũ betume de sange d[e] dragóm et sarrarõ cõ el o moymẽto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 596 |
Et pois que o mũdo ouuerõ todo çercado, scriuirõ et acharõ que erã xxxij mares ẽno mũdo et nõ mais. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 596 |
Despois desto diserõ que acharã sesaenta prouĩçias et nõ mais, pero que longo tenpo as andarõ buscando. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 598 |
Os mesageyros de Julio Çéssar, de que a estoria conta de suso, acharõ ẽna partida da terra que he pobrada de çento et vijnt póboos de senllas guisas, ca outras partidas á y das terras que nõ son pobradas, ca se partirõ do mar que he contra aquela parte du está a estrela do mar a que dizẽ eleyson moytas terras que nõ forõ pobradas, nẽ son, nẽ o forõ nũca, nẽ serã, ca tã grãde he alí o frío et tã mortal que nõ á ẽno mũdo cousa que alí podese uiuer, nẽ pode y naçer nẽ creçer erua, nẽ áruor, nẽ outra cousa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 598 |
Mais cõmoquer que esto posades achar en muytos liuros que o contarã bem, quérouos dizer iaquanto daquela partida d ' Asia de que uos en çima falamos. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 603 |
Et, sen falla, se o achara uiuo, ela lle quisera moy grã bem. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 605 |
Et tã toste que uirõ os troyãos, fórõnos ferir tã brauament que os troyaos se tornarã deboament pera a çidade, se as portas acharã abertas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 613 |
Et alí chegou Pirus Noutálamos, encaualgado en hũ caualo d ' España, tã fremoso et tã ligeyro et tã ualente que nõ acharíã en nihũ lugar mellor. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 626 |
-Señor, se por bẽ touerdes, dereyto et rrazõ sería que aiades uoso cõsello et, se achardes que he bõo, deuédeslo tomar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 637 |
Ca en todo el nõ acharíã hũ ome triste, nẽ coytado, nẽ despagado de si, nẽ coydador, nẽ brusco, nẽ sen prazer, ante uiuíã todos en prazer et en grã brío, et rricos et uiçosos a sobreguisa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 657 |
Et quen contar quisese as naues quantas erã, acharía conpridament que erã tres mil uelas leuantadas sóbrelos mastos, cada hũa a sinaes daqueles senores cuias erã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 658 |
Os gregos chegarõ entonçe, et acharõ os muros derribados, et entrarõ perla çidade vijnt mil caualeyros en tropel, armados de todas armas. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 662 |
Desque os gregos matarõ et prenderõ et rroubarõ quanto acharõ en Troia, cõmo uos ey contado, poserõ fogo aa çidade de cada parte. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 665 |
Et todos dizíã et jurauã que dela nõ sabíã parte ẽna uila, nẽ a acharã quando tomarã a uila. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 679 |
Et nõ conta cõmo nẽ por quen, pero diz que, en outro día de manãa, o acharõ iazendo morto en sua cama, cõmoquer que primeyrament fuj afogado et despois todo corto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 679 |
Desí collerõ a çĩjnsa del, et guardárõna muy bem et moyto honrradament en hũa caseta d ' ouro muy rrica et moy noble que acharã ẽno tesouro del rrey Príamo. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 686 |
Et despois que Eneas falou cõ os troyaos, hu aquela estoria de suso contou, soubo por çerto que por el fora acusado et descuberto (et) que tĩjna asconduda a Políçena, cõmo de suso oýstes, que ia nũca a nihũ grego podera achar, nẽ demãdara, se a Antenor por si nõ fora buscar, et el ficara en paz ẽna terra, et leyxárãlle todo o seu. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 689 |
Et eles ýam muy ledos et muy pagados et rricos et auondados dos thesouros del rrey Príamo et de todo outro muyto auer que acharõ ẽna çidade de Troya. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 692 |
Ena outra carta outrosí dizía que Palomades fazía a saber aos troyaos que auía o auer en si, bẽ contado todo et bẽ pesado, et que o metera so seu leyto, que llo nõ podesem achar, et que parasen bẽ mentes ẽno prazo que lles el posera et nõ atendesen mais, ca el lles conpriría quanto lles prometera. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 692 |
Et desí fezo logo buscar o morto que iazía ẽno cãpo, et acharõ as cartas sobr ' el. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 692 |
Et desque as cartas acharõ, tirárõnas muyto ag(u)ina a praza et leérõnas en cõçello. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 692 |
Et acharõ que a carta que nõ mentía en njhũa cousa. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 692 |
Et fórõse todos armar, et defendérõno en tal maneyra que nõ fuj y tã ardido que semellant fezese de o yr prender, et se o prouar quiser[ã], ag(u)ina se poderã ende mal achar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 692 |
Palomades dizía que metería y as mãos a hũ deles, o mellor, que nũca fora culpado en tal cousa, nẽ a disera, nẽ a coydara, nẽ o auer que acharã so o seu leyto que nũca llo nĩguẽ dera, nẽ llo prometera, nẽ soubera del parte, nẽ fora y metudo per seu cõsello, alí onde o tirarã. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 692 |
Desí dísolle que el et Diomedes que acharã hũ día, en hũ monte hu andauã, muy grande auer en hũ alguarue. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 692 |
Et andarõ tãto ata que chegarõ ao monte hu acharã o auer ẽno alguarue. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 711 |
Et contáualle(s) cõmo aportara en Minerua, et nõ achara y õme que lle fezese noio nẽ pesar, mais que logo se ende partira, et que se fora per a par da rribeyra, et que tãto andara per ese mar ata que chegara a Letífegus, et outrosý que nõ achara y quen lle disese nẽ fezese cõ que lle pesase. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 711 |
Et despois que cõmo chegarõ senllos fillos daqueles dous rreys, et dizíãlles Antípates et Poliçemis, et que lle matarã mais de çem caualeyros dos que cõsigo tragía, et outros muytos que achara ẽno mar, et que prendera[n] tódoslos outros. - |
[+] |
1370 |
CT 1/ 714 |
Et bẽ entendí eu que sua sabedoría nõ ualía nada contra mj̃, ca tal maestría achara eu contra sua arte que nada nõ ualíam seus spirimentos nẽ suas encantações. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 719 |
Et todo esto fuy contado a Vlixas, et eýnda mays que, se fose aló, (et) que os acharía en sua casa, pero que, por nihũa maneyra, nõ podíam uençer a Pilónape, por cousa que lle disesem nẽ prometesem. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 734 |
Mays enpero nõ ousarõ cõmeter esto que falarõ et, sem falla, se o cõmeterã, mal se poderã ende achar. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 734 |
Et acharõ y a sepultura de Pirio, seu neto. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 739 |
Et alý preguntou hu acharía Vlixas, et logo llo diserõ. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 744 |
Et sabede que muy de duro poderíã achar ẽno mũdo caualeyro mays aposto, nẽ tã sesudo, nẽ tã preçado, tãto cõmo este. |
[+] |
1370 |
CT 1/ 745 |
Éutor matou xxj prínçipe da parte dos gregos, et acharedes os nomes deles scriptos ẽna estoria, ẽno capítolo que fala da sua sopultura. |
[+] |
1380 |
CPc 26/ 109 |
E se non quiser podeno apremear que o faça. a IIII he se alguo profiase seu enteudo que fose meor de XIV anos este atal depois (que) pasa por esta ydade se sse achar mal de seu padrasto por que (lle) desgasta o seu ou en outra maneira qual quer deueo mostrar ao juis. e se achar o juis que he assy deueo apremear (o juis) que o emançipe LEE XIX (como o) fillo depois que he emançipado o pode o padre tomar en seu poder se (lle) for desõobidiente. Ingraty son chamados (en latin aqueles) que non gradeçen o ben feito quelles fazen. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 12 |
Et en outro [dia] aa tarde leixarõno soo ẽno leito traballando cõ a morte, et aa mea noyte acharõno jazer en terra morto et volto cõtra oriẽte segũdo he acustumado dos cristiãos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 34 |
Despois a grã tẽpo quiserõ os judeus pobrar Iherusalem, et forõ ala hũu dia por la manãa et acharõ tãtas cruzes d ' oruallo feictas que se marauillarõ et forõse. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 47 |
Et entãto pregũtou Velosiano hũa moller que avia nome Veronica, por Deus, que o quiso fazer, se poderia achar aquel Ihesus que vina buscar; et ela lle diso: - |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 47 |
Et porque nõ podiã y folgar cõ os demoes tirarõno d ' y et lan[ç]arõno en hũu poço que acharõ en hũu monte hu ainda agora dizẽ que apar[e]cẽ os demoes et fazẽ moytas cousas maas et de grã marauilla ali. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 59 |
Et nõ creas que por ende cayas en periuro, ca che tomara a santa cabeça de Santiago et leuarla as a Galiza, hu jaz o corpo de Santiago Zebedeu; et que esto que che eu digo he uerdade, esto averas: quando chegares ao porto acharas hũa naue aparellada de quanto ouveres mester, et poys que entrares en ela averas grãde door de feuere, et entõ teus cõpaneiros furtarã da cabeça que leuas dous dentes, et entõ leuãtarse a hũa tã grãde tẽpestade, que por pouquo a naue seera afondada, et os cõpaneiros et os outros que y foren, cõ medo de morte, chamarã Nostro Señor que por lo rrogo de Santiago os liure do perigoo d ' aquela tẽpestade. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 86 |
Et moytos de caualo et de pee buscarono por los mõtes quatro dias et nũca o poderõ achar. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 86 |
Et a cabo de doze dias en yndo a oeste del rrey por los montes de Nauarra et d ' Alaua, acharõ o corpo del todo quebrantado en hũu monte cabo do mar, que avia en alto tres legoas, ençima de hũu penedo, a quatro jornada[s] de Bayona, hu os demoes leixarã o corpo del et leuarã a alma para os infernos. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 88 |
DA BATALLA ONDE FROLEÇERÕ AS LANÇAS Despois d ' esto Calrros et o duc Millo cõ suas ostes, entraron en Espana a buscar rrey Argulando, et acharõno en Terra de Canpos cabo do rrio que chamã Çea en hũus prados, en hũu lugar moy boo et moy chão hu despois fezerõ hũa igleia moy grãde et moy boa en que jaz Fagũdo et Primitiuo marteres, por mãdado et ajuda do enp[er]ador Calrros, hu agora esta moy boa vila et moy rrica, et a igleia he abadia de mõjes. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 88 |
Et entõ chegarõse hũa peça de cristiãos que gisarõ suas armas cõ que aviã a lidar, et chãtaron os cõtos das lanças ante as tenda[s] que estauã en hũus prados ẽna rribeira do rrio, et en outro dia acharõnas cõ tona et cõ moy fremosas follas, et aqueles erã os que en aquela lide aviã de rreçeber coroa de marteyro por la creẽça de Nostro Señor. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 96 |
Et ende vespera do dia que auia de seer a batalla, teendo Calrros os da sua oste moy bẽ agisados, et moy bẽ gornidos d ' armas et de todo o que avia mester, et jazẽdo en hũus prados entre o castelo que chamã Talaburgos et a v[i]la, ẽna rribeira do rrio que chamã Charãta, algũus dos cristiãos chantarõ suas lanças ante as tẽdas, et en outro dia manãa acharõnas estar frolidas et cõ tona; et aqueles erã os que en aquela lide auiã de rreçeber marteiro por la creẽça de Deus. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 112 |
Et matarõ todo los mouros que acharõ ẽna vila de Pãpelona. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Et entõ os mouros andarõ depos eles et nõ nos poderõ achar, et voluerõse hũa legoa cõtra onde vierã. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 136 |
Et entõ chegara ja Baldouĩ et el fezera sinal que lle buscase agoa, et Baldouĩ buscou andando de hũu cabo et do outro et nõ na pode achar et que nõ avia senõ morte. . . ergeu a mão et beeyzeo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 176 |
Et desque esto fo[r] feicto et fezeres tua oraçõ, tornarte as para tua terra; et quando chegares açerqua da çidade que ha nome Leõ, acharas os teus cõpaneiros que desanpararõ a ti et ao [ẽ]fermo, et dilles asi: - |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 192 |
MIRAGRE DE SANTIAGO SCRIPTO POR PAPA CALISTO Ẽno ãno da Encarnaçõ de mĩll et çento et seys ãnos, foy hũu caualeiro en terra de Pula a que ynchou a garganta asi com̃o odre cheo de vento et nũca pode achar mẽestre que o saanse. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 192 |
Et acharõna en casa de hũu seu vizino rromeu; et tãt[o] que a poso en aquel lugar fuy logo saão. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 196 |
MIRAGRE DE SANTIAGO SCRIPTO POR PAPA CALISTO Trres caualeiros do castelo Donçon, que he ẽno arçibispado de Leõ de sobre lo Rrodoo, poserõ ontre si en sua voõtade de yr en rromaria a Santiago, et fezerõno asi, Et indo por lo camino acharõ hũa moller poble que leuaua en seu saquo cousas que avia mester. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 200 |
Et porque ja ante el tiina gisado de yr en rromaria a Santiago en outro dia de manãa, começou de andar seu camino cõ dous seus vizinos et leuaua cõsigo hũu asno, et acharõ hũu poble que ya en rromaria para alo. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 200 |
Et el que daua o folgo cõ moy grã coyta nõ lles rrespondeu, et eles espantados leuãtarõse moyto agina et acenderõ candeas, et acharõno jazer sen fala et atal como morto et ouverõ moy grã medo se y atendesen a manãa de lles apoerẽ a sua morte et fogirõ logo et leixarõno asi envolto ẽno sange, et o outro rromeu poble et o asno que tragia. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 206 |
MIRAGRE DE SANTIAGO Hṽu conde de Sam Gil, que avia nome Ponço, foy a Santiago em rromaria cõ hũu seu yrmaão, et desque entrou ẽna igleia acharõ çarrado o lugar en que jaz o corpo do Apostolo; et porque nõ poderõ fazer sua oraçõ, segũdo sua voontade, rrogarõ ao que tina a chaue que lles abrise a porta para meerẽ y et fazerẽ sua oraçõ, et el nõ llo quiso fazer porque era de custume em aquel tenpo, que desque se poyna o sol, ata em outro dia manãa, tinã as portas [ç]arradas. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 208 |
Et depois que a çidade foi entrada, acharõ que fora em aquela ora que el disera. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 216 |
Yde et pregũtade de todo coraçõ de aquel neno, et desque o achardes, tornadeuos et viinde a mĩ et dire[des]mo, et eu yrlo ey aorar. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 216 |
Et eles quando a virõ forõ ledos et entraron ẽna casa et acharõ o neno cõ Santa Maria. . . et deitarõse ante el et aorarõlo et abrirõ seus thesouros et ofereçerõlle suas doas: ouro et ençẽço et mirra. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 226 |
Toma o corpo de Santa Maria et vayte a destra parte d ' esta miña çidade, et acharas y hũu moymẽto nouo et soterrarlo as y; et garda o seu corpo a sua morte com̃o eu [mandey] que fose gardado en sua viada, ca he tẽplo et casa de Deus. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 231 |
Tome, vayte para Iherusalem hu soen os apostolos morar, et acharlos as y todos ajũntados; et tu seeras deles rretado porque nõ fuste cõ eles na mina morte nẽ ẽno soterramẽto do meu corpo; mais tu dilles com̃o me viste sobir aos çeos en corpo et en alma; et que dixe que d ' aqui endeante que me chamasen en todo los lugares, et en toda las cousas que me ouverẽ mester, et eu oyrlos ey et rrogarey ao meu fillo et ao meu Señor Dom Ihesucristo por eles. |
[+] |
1390 |
MS [I, 1]/ 231 |
Et entõ se forõ cõ grã cõpana do poboo ao moymẽto, et abrirõlo et nõ acharõ y o corpo que y meterõ, senõ os panos cõ que a enterrarã. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 81 |
Et para auer de noite maior folgança deue estar en lugar frio, et se a llandoa ouuer uerme se non consume por lla sangrya et por llas sedas ou por sobegeduen dos homores deçe o jnchaço aas pernas deuen sutilmente tallar o coiro ao llongo et desy a carne ata a que chege aa llandooa ou ao uerme, et pois que a acharen deuenlla fillar con garffe de fero, et meter da hũa parte et da outra os dedos et as huñas das maãos para tirar fora de Reyz o mays sutilmente et o mellor que poderen, asy que non fiqe della nenhũa cousa no lugar; |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 89 |
Quando as ditas llandoas creçeren asy como Nozes, ou mais ou menos, traua dellas llogo et apretaas et fendeas ao llongo con canyuete agudo et acharas dentro como grãaos. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 91 |
fage canella de huun palmo da mais grosa cana que achares et untas dazeite caente, et metea o mais que poderes no cuu do Cauallo, et llegally o cabo della na rrayz do rrabo de gisa que non posa sayr do cuu do Cauallo sem rrecado, et vnta moy ben con azeite caente os jllaes do Cauallo et cubryo moy ben, et caualga llogo en el sen outra detença, et uay en bom paso quanto mays poderes contra llugarres montosos et fageeo sobyr rrigyo porlla reita, andando asy escaentarse ha et saira a uentosidade. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 99 |
Et para se tenperar a beberagen deuenlle dar a comer en outro dia siginte erua uerde ou follas de canas ou de salgeiro ou outras qoussas uerdes et rrezentes quaes poderen achar. |
[+] |
1409 |
TA III,4/ 121 |
Et do conoçemento et da cura desta door acharas rremedio no capitollo das danaduras do espinaço, que suso acharas escrito. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 99 |
Et entraron os mouros, et ganarõ toda España et destroyrõna et todas as eglleias, mosteyros et cassas de oraçõ que en ella acharõ, et teuerõ as Esturias çinquo años. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 113 |
Et ela leuou este pedaço que lle ficou eña mão -da pelle - ao mosteyro de Santo Esteuóó de Rriba de Sil, onde viuja o saçerdote a que ella dera a pelle, et tanto acharon dela menos quanto ella tragia eña mão. |
[+] |
1460 |
CI 1/ 122 |
Os quaes chegaron a Rroma et acharon Ja o papa Vrbano finado, a que eles yan. |
[+] |